Mijn laatste avond in Engeia
nd
DE TROONREDE VAN DE KONINGIN
Tante Sabi ne
grijpt in
Ik was geheim ageni in oorlog stijd
Uren van de uiiersie nerveuze
spanning
De opdracht in een
lucifersdoosje
„Hels,
i
Zij, die zich met ingang
van 1 October op dit blad
abonneren, ontvangen de
tot die datum ver
schijnende nummers
GRATIS.
DE DIRECTIE.
Het Radioprogramma
Ordening in de landbouw
Justitie en onderwijs.
Franse zakkenroller
bleek Pool te zijn
Zeventien gevangenisjaren
achter de rug
IK KAN ME NIETS van die
weg herinneren, alleen dat het een
hoofdweg geweest moet zijn, omdat we
nogal hard reden. En van de Engelse
dorpen, die we doorkwamen, herinner
ik me helemaal niets. Anders zoo ik
het toch wel zeggen!"
Mijn ondervrager, de Duitse code
expert, (later zon ik weten dat het de
befaamde Ernst May was) keek me
van de andere kant van de tafel strak
aan; hy had één hand in zijn zak, de
andere speelde met een pakje sigaret
ten. Zijn bol g' !,ht met de slappe,
geelachtige witte huid vertoonde zoals
gewoonlijk geen uitdrukking, maar de
geberpe ogen onder de niet bestaande
wenkbrauwen hadden de verveelde blik
van ongelovigheid, die ik zo goed ken
de.
„Kom, kom", zei hü na een paar ein
deloze seconden en boog zijn hoofd bij
na onmerkbaar naar voren, „uw her
innering is toch niet zó slecht, hè? V
bent een ontwikkeld man. IJ moet zich
toch wel iets kunnen herinneren, wat
een aanwijzing kan zijn hoe u gereden
bent."
Niets is moeilijker en vervelender
dan iemand, waarboven je jezelf eigen
lijk verheven voelt, te moeten overtui
gen van je eigen stommiteit.
„Ik heb u toch gezegd, dat ik er geen
belangstelling voor had. Mijn hoofd
stond er niet naar om het landschap te
bewonderen!"
JK SPRAK de waarheid tegen deze
Duitser van de contra-spionnage. Ik
was die middag niet in mijn humeur
toen 'n snelle Engelse auto de geheime
agent Pluto en mij Brutus naar |t
vliegveld bracht, of liever gezegd naar
de school, van waaruit we die nacht
vertrekken zouden. Ik was in een stem
ming, waarin allerlei emoties met el
kaar botsten met als resultaat een mis
selijke verwardheid en droefgeestigheid.
Ik wilde eigenlijk niet naar bezet
Nederland gaan en aan de andere kant
wilde ik mijn reis als geheim agent
voor geen goud ter wereld een seconde
uitstellen. Die morgen had het einde
betekend van twee weken werkeloos
wachten. Een onverschillig telefoontje
van Fitzy, de chef:
„Ja, de piano is er enne... je kunt
daar vanavond niet eten. De auto komt
over ongeveer een uur aan het hotel."
Mijn collega Pluto is opgetogen, hij
zegt het althans en begint alles, wat we
niet kunnen meenemen netjes in zijn
koffer te pakken, even rustig alsof hij
een week-end naar buiten gaat. Ik beu
zel een beetje rond, met het gevolg dat
mijn eigendommen in de kamer achter
blijven, een wanordelijke hoop kleren,
uniformen, schoenen en papieren, die
Fitzy mag uitzoeken wanneer hij van
onze begrafenis terug komt.
Ik herinner me maar één ding van
die autorit en dat is de onberispelijk
geklede vrouwelijke vrijwilligster, de
Fanny, die aan het stuur zit. Niet dat ik
me haar herinner als vrouw; het zijn
haar rok en haar knieën. Ik zit naast
haar, één voet gesteund tegen het dash
board, mijn burgerhoed ongeveer
twee maten te grootop mijn achter
hoofd, permanent rokend en opeens zie
ik, dat haar rok hardnekkig de neiging
heeft om omhoog te kruipen, waardoor
vijf centimeter zijden kousen zichtbaar
worden. Het schijnt haar te hinderen.
Iedere twee minuten gaat ze verzitten
en trekt haar rok zover mogelijk over
haar knieën. Dat werkt op mijn zenu
wen, zodat ik mij nog onzekerder voel
dan ik al ben en ik zeg botweg: „Doe
me een genoegen en blijf van je rok af.
Hij gaat toch niet verder dan vijf centi
meter. Het is niet de eerste keer dat ik
zoiets zie".
Ze is even verbijsterd over zoveel
buitenlandse vrijmoedigheid en werpt
me een achterdochtige blik toe, maar
na drie hernieuwde pogingen om het
khaki de baas te worden, geeft ze het
op.
„Hoe voel je je bij de gedachte met
twee dode mannen onderweg te zijn
„Misschien gaan jullie vannacht niet
eens. Ze komen zo vaak terug
er grondmist of regen of wind is Ze
bedoelt het goed.
JN DE SCHOOL worden we ontvangen
met de woorden: „Jullie zijn op het
Dippertje. Ik snap niet waarom jullie
altijd zo ellendig laat moet zijn". Het is
drie minuten vóór vijf en om vijf uur
sluit de man de uitgifte van uitrusting
stukken.
„Ze moeten maar wachten tot mor
gen" zegt hij tegen de chef, „zolang zal
de oorlog nog wel duren". Maar Fitzy
zegt, dat het werkelijk noodzakelijk is
dat wij die nacht vertrekken.
„Weet je Tom, ze zijn al een dag of
veertien over tijd enne.de verbin
dingsmensen hebben bericht ontvangen
en zo".
„Het is altijd hetzelfde vervloekte ge
duvel 'fc Ben in twee nachten al niet
naar bed geweest omdat die rot-
kisten niet terugkomen."
Hij vertelt het ons op soldateske toon,
terwijl we naar de rustkamer lopen.
Achteraf bekeken ben ik ervan over
tuigd, dat zulke gesprekken ons moreel
moesten steunen, maar op mij heeft het
een averechtse uitwerking. Ik word me
ervan bewust dat ik gelijkenis met een
ezel vertoon, die blijft staan of lang
zaam gaat lopen, alleen om zijn berijder
te pesten.
„Daar is je springuitrusting, pak,
helm, laarzen, gummikussen. En hier is
je mes, hier je pistool, vier en twintig
schot munitie, een spade, een kompas.
Dit zijn pillen en gebruik in Godsnaam
de blauwe niet om water te ontsmet
ten. O, hier is ook nog een veldfles".
Ik speel met mijn pistool. Pluto on
derwerpt het zijne aan een nauwkeurig
onderzoek en probeert langzaam de ve
ren en de afvuurihrichting.
„Ja, die zijn in orde. Je hoeft ze niet
te proberen" zegt Tom.
Alles hangt me de keel uit, ik voel
me ongelukkig en verlaten en verlang
niets anders dan alleen te zijn om in
een halve geestelijke gevoelloosheid te
soezen tot mijn uur aanbreekt. We gaan
naar beneden. Daar zitten op zijn
minst vijftig man, allen collega's, al
len geheime agenten die, in tegenstel
ling met ons, op de school moeten
„wachten". Er is een Pool, die daar al
twee maanden is, een Noor, die vier
maal vertrokken maar elke keer te
ruggekomen is omdat men de plaats
niet kon vinden waar hij springen
moest. Ik heb bewondering voor hen,
want bij niemand kan ik ook maar 'n
spoor van rusteloosheid en onbehaag
lijkheid ontdekken, die ik bij mezelf
voel. Zij spelen kaart, ping-pongen.
lezen een boek of zitten aan de bar te
praten. j
..Wil je wat drinken""' stejt Fitz"
voor, „voor we naar.... eh..
op de „i" zo te zeggen?"
„Ik heb nog maar een paar shilling
op zak", werp ik tegen, of is dit voor
rekening van de zaak? Het zou een
buitengewoon aardig gebaar van de
majoor zijn, weet je!"
„Nee, jij behoeft het niet te betalen,
dat komt wel in orde, teken alleen
maar met jeeh. wel, met je naam."
Ik onderteken met mijn vijfde schuil
naam en die goeie ouwe Fitzy zegt
met tegenzin: Zie je.... eh. we kun
nen het altijd verrekenen met je sala
ris zie je. Je weet waarschijnlijk wel,"
hij wordt opgewekt bij de gedachte
dat hij in staat is ons een genoegen te
doen, „dat we je salaris voor je op de
bank zetten. Je krijgt een aardig som
metje wanneer je terugkomt!"
„Wanneer je tot in de eeuwigheid
rekent", merkt Pluto terloops op en
nipt aan zijn glas alsof hij het niet
lekker vindt.
IK SCHIJN NIET in staat te zijn om
die onaangename spanning kwijt te
raken en krijg hoofdpijn. Als we naar
boven gaan is het of iedere stap door
mijn hoofd dreunt. En er zijn veel-tre-
den, want de school is één van die
grote landhuizen, waar een oningewijd
bezoeker kan verdwalen in een dool
hof van gangen, trappen, treedjes op
en af en een onnoemelijk aantal slaap
kamers. De kamer, waar Fitzy ons
heenbrengt is een heel gewone kamer
met een stuk of acht, bedden, die alle
maal heel netjes opgemaakt zijn met
witte lakens en slopen, een privilege
van de leerlingen van de Special Trai
ning School.
„Jullie kunt hier slapen wan
neer jullie om de een of andere re
den vannacht terugkomen", zegt Fit
zy en legt zijn hoed en zijn actetas
zorgvuldig op één van de bedden, zo
als een dokter zijn instrumententas
zou neerzetten wanneer hij een pa
tent bezoekt. En deze vergelijking
gaat in meer dan één opzicht op om
dat ik me juist zo voel: een patiënt
die by vol bewustzijn de operatieka
mer wordt binnengebracht.
„We zullen bij jou beginnen" zegt
de chef tegen mij. „Wil je je even uit
kleden!"
„Wat? Helemaal bedoel je?" Ik snak
naar adem eij vraag me af welk onder
deel der routine-opleiding ik vergeten
heb. „Ja, weet je, 't is absoluut nood
zakelijk dat ér geen fouten gemarkt
worden. Je zou de eerste niet zijn, die
naar beneden gaat met een doosje En
gelse lucifers in je zak. dat je op het
laatste ogenblik bij je hebt gestoken!"
Hij praat verder en onderzoekt nauw
keurig elk onderdeel van mijn kleding.
Er mag geen merk in een hemd of 'n
jas zitten, niets in de zakken, geen stuk
je papier in de omslag van de broek.
„Laat me nu je koffer eens zien. Je
weet wat er in zit, niet waar? Wil je
het even opnoemen?" Ik noem alles
goed op. „Best, Iaat me nu eens zien
hoe je alles ingepakt hebt. Het is een
beetje plagerij, maar een poosje ge
leden wilde iemand vertrekken met
zijn schoenen ingepakt in een Engelse
krant. Zoiets brengt je in verlegen
heid wanneer ze je rommel doorzoe
ken, weet je!"
Fitzy zucht bij de gedachte aan zo
veel gebrek aan gezond verstand.
„Hier is je Belgische geld. Steek het
gelijk maar bij jeeh, dan wen je
er meteen aan. Hier is identietijdsbe-
wijs enne.... je lucifers. Verlies ze
niet, hé?"
Ik weet dat het lelijke doosje een
belangrijk onderdeel van myn zending
bevat, een verklaring van het Geal
lieerde Hoofdkwartier die bestemd is
voor de ondergrondse nieuwsdienst,
"•aarbij ik verbindingsofficier wordt.
We gaan de instructies nog eens na.
't wachtwoord, namen en adressen en
dan kan ik gaan, kant en klaar.
Ik ga terug naar de bar, terwijl Plu
to aan de beurt komt voor de controle.
We weten niets van eikaars opdrach
ten en zijn slechts reisgenoten tot Brus
sel. Als hij klaar is, bekijken we voor
de laatste maal de kaart om te zien
waar het punt van afspringen is en
de luchtfoto, waarop bijna de boom
te zien is, waar we kunnen uitblazen.
We bespreken de manier waarop we
contact moeten vinden, zoeken de tij
den van treinen en trams op en hou
den het dan voor gezien.
„Het is natuurlijk allemaal heel nut
tig" merkt Pluto op en vouwt zijn
kaart dicht, „maar ik zou helemaal
niet verbaasd zijn wanneer er iets ge
beurt dat we totaal niet voorzien Heb
ben. Nee, je hebt maar één ding nodig
en dat is een gezond verstand en te
genwoordigheid van geest, dat is alles!"
Inderdaad: dat is alles. Maar soms
niet
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM n, 415 m Nieuwsberichten
om 6, S en 11 uur AVRO: 6,20 Tom
Erich (piano) 6,35 The Romancers
7,00 Olleke BoUeke en Knipperdolleke
7,10 Pierre Palla (orgel) 7,30 Hortus
Musicus 6,05 Echo van de dag 8,15
Bonte Dinsdagavondtrein 9,30 Ik zou zo
graag 10,15 Buitenlands overzicht
10,30 Reportage van de leesten te Scheve-
ningen 11,15 Operette-concert
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om 7, 8 en 11 uur KRO: e.OO „Cantus
Populorum" 6,20 Sportpraatje 6,30
Vocrr de Strijdkrachten 7,15 Internatlo-
naal-trio 7,30 „Dit ia leven" 7,45
Niwin-klanken 7,50 Rubriek van de
Wederopbouw 8,05 De gewone man
8,18 Blaasinstrument 8,45 Dichtkunst
3,00 Kamer-orkest 10,05 Nederlands Ka-
roerkoor 10,37 Actualiteiten 10,45
Avondgebed 11,15 Avondconcert
VOOR WOENSDAG
HILVERSUM n, 415 m Nieuwsberichten
om 7, 8 1, 6, 8 en 11 uur VARA: 8,18
Monia Liter en zijn orkest VARA: 10,30
Als de stofzuiger zwijgt 1,20 Metropole
orkest 3,00 De vrouw in de mist 6,20
Dick Haymes zingt 6,30 Fundatie wer
kelijk dienen 7,00 Waarom de kat uit
de boom kijken? 7,15 Het nieuws uit
Indië VPRO: 7,30 Voor de 1eugd 7,45
Lezen in de Bijbel VARA: 0.05 Dingen
van de dag 8,15 Stafmuziek van de Am
sterdamse politie 9,15 Moeilijke beslis
sing 10,00 Bruce Lowe zingt 10,15
Hongaars Strijkkwartet 10,45 In de tuin
der poëzie 11,J5 Dansmuziek
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 7, 8 en 11 uur NCRV: 9,30
Morgenconcert 1,15 Mandolinata 6,00
Onze Nederlandse koren en korpsen
6,30 Voor de Strijdkrachten 7,15 NCRV-
kwartet 7,30 Het actueel geluld 6,30
Voor de Strijdkrachten 7,15 NCRV-
kwartet 7,30 Het actueel geluid 7,45
Engelse les 8.05 Programma-proloog
6,15 Muziek 9,00 Koorzang 9,25 „De
Batakkerk op Sumatra in en na de oorlog
9,45 Vijftig jaar Nederlandse muziek
11,15 Avondmelodieën 11,45 Gramofoon-
platen
(Vervolg van pagina 1).
[)E LANDBOUWPOLITIEK van de re
gering zal gericht zijn op verhoging
van een rationele bodemproductie, op
intensivering van het landbouwbedrijf,
alsook op het verzekeren van bestaans
zekerheid v. boeren en tuinders in
goed geleide bedrijven, mede door een
zekere mate van productie- en markt
ordening, waarbij in het bijzonder aan
dacht zal worden geschonken aan het
vraagstuk van de kleine boeren.
Door voorstellen tot verbetering van
de ruilverkavelingswetgeving en van
de pachtwetgeving, alsmede door het
beheersen van pacht- en koopprijzen
verwacht de "egering een doelmatig ge
bruik van de grond te bevorderen. Ge
zien de gunstige ontwikkeling van de
binnenlandse productie en de toestand
op de wereldmarkt mag een voortgaan-
de verbetering in de voedselvoorziening
de puntjes j worden verwacht.
Ofschoon de financiële toestand moei
lijk is, vertoont de begroting voor 1949
een belangrijk gunstiger beeld dan die
over het lopende jaar, een resultaat, dat
ten dele werd verkregen door gunsti
ger beperkingen in de uitgaven. Met
vooropstelling, dat de bevordering van
de volkswelvaart van primair belang is
en dat aan de eisen der sociale recht
vaardigheid niet te kort mag worden
gedaan, zal aan een verdere inkrimping
van de overheidsuitgaven bij voortdu
ring aandacht moeten worden geschon
ken. Intussen dient er op te worden ge
rekend, dat voor het herstel van Indo
nesië ook in het komende jaar een be
roep op Nederland voor financ'ile hulp
ln de vorm van credietverlening zal
worden gedaan. Hoewel dank zij de
buitenlandse credietverlening en het
verbeterde begrotingsbeeld het gevaar
voor inflatie is geweken, dient te
worden voorkomen, dat opnieuw infla
toire krachten de overhand kr'gen. Zo
zal met name in verband met de verde
re afwikkeling der geldzuivering voor
zichtigheid moeten worden betracht.
Op het gebied der belastingheffing zal
worden voortgegaan met een herzie
ning in sociale en economische zin.
Enige verlaging van het tarief van de
inkomsten- en loonbelasting is in over
weging, evenals een tegemoetkoming
aan het bedrijfsleven met betrekking
tot de berekening van de ^lastbare
winst. Voorts zal gestreefd worden naar
een vergroting van de rechtszekerheid
voor de belastingpij-Migen en naar een
vereenvoudiging van de bestaande be
lastingwetgeving.
De geboden uiterste soberheid leidt er
toe, dat in het komende jaar in hoofd
zaak slechts werkzaamheden, die nodig
zijn voor behoud van bestaande ver
keersverbindingen en andere water
staatswerken of ter voltooiing van reeds
aangegane overeenkomsten, rullen kun
nen worden uitgevoerd, de indijking der
Zuiderzee wordt verder voorbereid.
Op korte termijn kan de indiening
worden verwacht van een wetsontwerp
b-treffende samenwerking van gemeen
ten onderling en van gemeenten met
andere lichamen.
De regeling van de verdeling van de
taak en van de organisatie van de po
litie zal opnieuw onder het oog worden
gezien. Daartoe zal een commissie wor
den ingesteld, welke de regering op
korte termijn advies zal hebben uit te
brengen.
Voorstellen zullen worden gedaan ter
uitvoering van artikel 195a der Grond
wet.
Aan een in te stellen commissie zal
worden opgedragen de regering van ad
vies te dienen omtrent vereenvoudiging
der pensioenwetgeving.
Werden in het voorjaar 1948 enkele
maatregelen tot verbetering van de sa
larispositie van het rijkspersoneel aan
gekondigd en rc ds ten dele geëffectu
eerd, de verwezenlijking van de toege
zegde technische herziening kan, naar
het zich laat aanzien, binnenkort wor
den verwacht.
Het probleem der politieke delinqu
enten heeft de voortdurende aandacht
der regering. Een aanvang wordt ge
maakt met de behandeling der geval
len van de jeugdige delinquenten, ten
aanzien van wie een onderzoek naar
de mogelijkheid van reclassering zal
worden ingesteld.
Liquidatie van de buitengewone
maatregelen op het gebied van het
recht en de rechtsbedeling zal met
kracht worden nagestreefd.
Wettelijke voorzieningen betreffende
het gevangeniswezen zijn in gevorderde
staat van voorbereiding.
Bij de verschillende typen van onder
wijs heeft het opvoedings en vormings
aspect de bijzondere belangstelling van
de regering. Ter vervulling van de
functie van het onderwijs ten opzichte
van enkeling en gemeenschap zijn nau
we verstandhouding en samenwerking
tussen de leerkrachten bü de onder
scheiden soorten van onderwijs nodig.
De regering streeft er naar, dat uit
zonderlijke aanleg in onze maatschap
pij vroegtijdig wordt onderkend en dat
er meer gelegenheid wordt geboden om
die begaafdheid tot ontplooiing te bren
gen.
Om aan de eisen van de steeds verder
voortschrijdende specialisering op we
tenschappelijk gebied het hoofd te kun
nen bieden, zal het nodig zijn om, zon
der inbreuk te maken op de vrijheid
van onderwijs, in overleg met de in
stellingen van hoger onderwijs, op een
taakverdeling aan te sturen.
Tot behoud en verhoging van het
peil van het culturele leven zal aan de
zorg voor de kunst bijzondere aandacht
worden besteed. In gevorderde staat
van voorbereiding zijn wetsontwerpen
tot regeling van het kweekschoolonder-
wijs, tot regeling van het voorbereidend
hoger en algemeen vormend middelbaar
onderwijs, tot regeling van het zuiver
wetenschappelijk onderzoek en tot rege
ling van het tuchtrecht bij het pers
wezen.
Reeds zijn tal van belangrijke wets
ontwerpen bij U aanhangig, op welker
afdoening de regering prijs stelt. Ik noem
in het bijzonder de ontwerpen inzake
de regeling der materiële oorlogsschade,
de publiekrechtelijke bedrijfsorganisa
tie, de ondernemingsraden, de wacht
geld- en werkloosheidsverzekering, de
bedrijfspensioenfondsen, de afwikkeling
der geldzuivering, rechtshandelingen
landbouwgronden, het tegengaan van
lichtvaardige echtscheidingen, de wijzi
ging van het ontslagrecht, de regeling
voor de opsporing, de vervolging en de
berechting van economische delicten, de
credietverstrekking aan Nederlands-
Indië, de oprichting van de Nederlands-
Indonesische maatschappij tot financie
ring van het herstel in Indonesië, en
de tijdelijke voorzieningen ten behoeve
van de wederopbouw en de bevordering
van de bouwnijverheid. Veel zal dus
van Uw werkkracht worde gevraagd.
Met de bede, dat God ons allen de
kracht en wijsheid moge schenken, no
dig voor het vervullen van onze taak.
verklaar ik de gewone zitting der
Staten-Generaal geopend.
Gevaarlijke cowboy-romantiek
In een eenvoudig schuurtje, waarop
met witte kalkletters het woord
„Tana" was aangebracht, kwamen op
de Leutherberg bij Venlo geregelu
drie .jongemannen van 18 en 19 jaar
bijeen, zonder dat de argeloze bewo
ners van de stadswijk Leutherberg
ook maar een vermoeden hadden, dat
er in het onooglijke gebouwtje een ge
heim munitie- en wapendepot was
ingericht. Vier Venlose politieman
nen, die „Tana" inspecteerden, ver
baasden zich over het interieur, dat
bekleed was met vlaggen en wimpels,
een kist cowboyverhalen, filmster-
foto's, een complete Engelse stengun
met dozen kogels, revolvers, een
lichtkogelplstool, handgranaten en
een partijtje nevel-brisand- en mor
tiergranaten. Enige bajonetten, dol
ken, mitrailleuronderdelen en enkele
kistjes vliegtuig-, stengun- en ge
weermunitie completeerden de ver
zameling.
In de feestweek te Amsterdam zijn
verscheidene zakkenrollers, die me
nend een goede slag te Kunnen slaan,
gepakt. Een van hen was de Frans
man Arthur Jules Lebrun, die, zoals
bleek, tezamen met zijn vriendin
Jeanne Braouet van Parijs naar Am
sterdam was gekomen om hun
„handwerk", dat zij ook reeds tijden
de Olympische Spelen in Londen en
St. Moritz en in Rome tijdens de ver
kiezingen naarstig hadden beoefend
hier voort te zetten. Maar er bleek
bfl de politie meet, toen deze man en
vrouw grondig bestudeerd werden.
Het bleek namelijk, dat de controle
dactyloscopische dienst te Den Haag
tn zijn collectie ook de vingerafdruk
ken van Lebrun bezat. Evenwel Le
brun was niet Lebrun en evenmin
Max Doller of Franciszek Rolinek. zo
als hij zich ook wel noemde, maar
Mordichaj Gniazdo. geboren te War
schau op 23 Juni 1905.
Zeventien lange jaren heeft Gniazdo
in de gevangenissen van Warschau,
Hannover, Parijs, Wenen, Budapest
en Luzern doorgebracht, om de twin
tig vonnissen, die hij kreeg, uit te zit
ten. Amsterdam komt nu bij de lijst.
Het laatste slachtoffer, dat een hand
in zijn achterzak voelde, greep en niit
losliet voor dat hand met toebehoren
in politiehanden was overgegaan, zal
niet gedacht hebben zo'n goede
vangst te hebben gedaan.
Smith en Roberts naar
Marshall en Bevin
De Amerikaanse ambassadeur Bedell
Smith, die aan de besprekingen op het
Kremlin over Duitsland heeft deelge
nomen, zal heden in een Sovjet-vlieg
tuig naar Berlijn vliegen om vandaar
naar Parijs te gaan voor een onderhoud
met de Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, George Marshall.
Van gezaghebbende zijde te Londen
wordt vernomen, dat ook de Britse af
gezant Frank Roberts heden Moskou
zal verlaten om met Bevin overleg te
plegen. Het was in Londen niet be
kend, of Roberts naar Moskou zou te
rugkeren. Politieke waarnemers gelo
ven, dat dit zou kunnen afhangen van
het besluit, dat de ministers van bui
tenlandse zaken van de drie Westelijke
mogendheden naar men verwacht de
zer dagen na gemeenschappelijk over
leg zullen nemen.
Smokkelarij leeft op
Ondanks het feit, dat het van 1945
daterende deviezenbesluist kort geleden
in werking is getreden, waardoor de
mogelijkheid is geopend om smokke
laars zware boeten uit te delen en streng
te straffen, begint de smokkelarij naar
Duitsland toe te nemen. Terstond legt
echter ook de douane een verhoogde
activiteit aan de dag.
Specerijen, koffie en chocolade vor
men de „uitvoer" artikelen, terwijl al
lerlei apparaten en onderdelen, alsmede
stoffen worden „ingevoerd". In de af
gelopen week werd een Venlo's smok-
kelcomplot opgerold.
Koning Abdoellah maakt
bezwaar
Koning Abdoella van Transjordanië
heeft de secretaris-generaal van de
Arabische Liga, Azzam Pasja, getele
grafeerd, dat hij zich zal verzetten te
gen de plannen voor een Arabische re
gering voor Palestina. „Teneinde de
banden van broederschap en integriteit
van de Arabische Liga te bewaren,
verklaren wij, dat wij niet zullen wij
ken voor de invoering van de organi
satie binnen de veiligheidszone van de
Tiansjordaanse regering, die zich uit
strekt van de Egyptische tot de Sv-
risch-Libanese grenzen", aldus het tele
gram.
Geheimzinnig vliegtuig boven
Batavia
Boven Batavia is in de nachtelijke
uren reeds zeven maal een vliegtuig ge
signaleerd, waarvan men de identi
teit niet heeft kunnen vaststellen en
welks bewegingen uiterst verdacht zijn.
Tot dusverre heeft men tegen dit vlieg
tuig niets kunnen uitrichten, omdat
men niet beschikt over de nodige
jachtvliegers om de achtervolging in te
zetten.
Volgens te Wenen ontvangen be
richten zijn in de industriegebieden
van Roemenië honderden arbeiders
gearresteerd bij een „nieuwe actie
tegen de sociaal-democraten".
ROMAN
VAN MARIA SAWERSKY
51)
Daar stapte juffrouw Sabine Reuder
in de taxi, die haar naar het station
zou brengen. Emma pakte ^aar e'
jaarde meesteres goed in, want t was
een kille, mistige ochtend. Nu ging
juffrouw Sabine naar de, ter ere van
haar neef te houden voorstelling, die
Beate zelf zo graag zou hebben bijge
woond. Maar zij kon haar zieke oom
immers niet alleen laten. Haar loge
plaats zou leeg blijVen en die van oom
Jules eveneens. Slechts Irene zou acte
de presence geven, stralend, mooi en
charmant.
Beate huiverde even. Ze nam haar
kimono en ging naar de kamer van
haar oom. Laura Kruger legde, toen zij
zachtjes binnen trad, haar wijsvinger
op de lippen.
„Ssst, hij slaapt!"
Het was echter geen verkwikkende
slaap, waarin Mengelberg verzonken
lag; slechts lichamelijke uitputting
had hem tijdelijk doen insluimeren.
Toen hij even later ontwaakte, steeg
de temperatuur weer onmiddellijk. Hij
kon niet meer slikken, weigerde te
ontbijten, tastte met zijn hand onrus
tig over de dekens en mompelde on
verstaanbare woorden.
Dr. Kruger kwam binnen, gaf Beate
dc nodige aanwijzingen en zei: „Mijn
zuster kan overdag hier niet blijven
U wilt de verpleging zeker wel zo
lang overnemen, juffrouw Mengel
berg. Tegen de middag ben ik weer
hier".
Broer en zuster verlieten het huis.
dat Beate nu eenzamer leek dan ooit.
Ze was met de zieke alleen. Peter
kwam en bracht haar een pot sterke
koffie en een paar verse broodjes. De
goede man had zelfs een ei gekookt.
Beate had niet de minste eetlust,
n.aar Liesegang moedigde haar aan.
U moet toch heus wat eten, juffrouw
Beate, als u op krachten wil blijven.
Wie weet, hoe lang die geschiedenis
duurt. Ontbijt u maar gerust; ik ga
niet eerder weg vóór alles op is".
Beate vermocht aan deze drang geen
weerstand te bieden.
Buiten werd het intussen steeds
lichter Nu zat Sabine Reuder al in de
trein naar de hoofdstad. Weldra zou
ze Felix terugzien. En vanavond zou
den ze allen in de bioscoop zitten.
Dan rolde Reuders werk over het wit
te doek, het werk, waaraan hij zich
geheel had gegeven en waarvoor hij
zelfs zijn leven in de waagschaal had
gesteld. Hij had haar de laatste weken
immers dikwijls genoeg van zijn bele
venissen verteld. Nu zou hij de vruch
ten van zijn ingespannen arbeid oogs
ten. Het zou een succes worden. Ach.
wat zou ze daar graag bij zijn ge
weest!
Beate onderdrukte een zucht, want
een slap gebaar van de kapitein deed
hcar opspringen.
..Oom?!"
„Zo, meisje, ben jij daar?"
„Ja, oom Jules. Wilt u wat drinken?"
De zieke schudde het hoofd. „Ik ge
loof, dat ik er ditmaal niet meer zo
gemakkelijk afkom. Beate. Ik voel het.
Mijn tijd is gekomen
„Maar oom, zo mag u toch niet pra
ten! U zult wel gauw weer beter zijn".
„Stil maar. Ik ben niet bang voor de
dood. Ik heb hem vaak genoeg in de
ogen gezien. Zeven schipbreuken heb
ik meegemaakt en stormen, die niet
meer te tellen waren. Ha, ik hoor ze
nog razen en tieren! Weet je, wat een
tornado is, nichtje! En wat een ty
phoon is? Als alles in de romp van het
schip knarst en kraakt? Als de zeilen
en het want overstag gaan? En als.
waar ben je Beate?"
Koortsvisioenen en helderheid van
geest wisselden elkaar bij de patiënt
af Beate legde haar hand op de ner
veus woelende vingers van de oude
man.
„Ik wil niet in m'n bed sterven!"
riep Jules Mengelberg plotseling. „Ik
ben een zeemanIk behoor op
zee!"
Peter kwam binnen en hielp de kus
sens van de zieke opschudden.
,De dokter", fluisterde Beate. „Pe
ter, de dokter moet onmiddellijk ko
men!"
Peter haastte zich naar de naburige
woning om te telefoneren. Hij was zo
opgewonden, dat hij geen weg wist
met het toestel. Emma, met tranen in
haar ogen. hielp hem om de verbin
ding tot stand te brengen. Laura Kru
ger was niet thuis; ze was weer een
andere patiënt gaan verplegen. Kru
ger was op ziekenbezoek, want het
aantal slachtoffers van de griep-epide-
mie nam in de stad nog steeds toe. De
ïegen viel in stromen neer en Peter
keerde terug als een druipende poedel.
„De dokter is niet te bereiken, juf
frouw Beate", zei hij, geheel buiten
adem van het harde lopen. „Maar hij
weet, hoe 't er mee staat. Hij zal dus
stellig nog wel aankomen".
Bleek en vermoeid trad dr. Kruger
echter pas in de namiddag binnen. Hij
had zelfs nog geen gelegenheid gehaó
om het middagmaal te gebruiken en
aanvaardde gretig de warme soep,
welke Beate eigenlijk voor haar oom
had klaar gemaakt, maar die door deze
was geweigerd. De koorts deed de oude
man tussen leven en dood slingeren.
Af en toe had hij heldere ogenblikken.
„Dokter", hijgde hij, „ik ben op
m'n laatste reis! De storm loeit over de
holle baren, ha, ha! Dat heeft Irene
me altijd voorgezongen. Zingen kon
ze, m'n knappe nicht, maar Beate
Beate! Dokter, stuurt u eens gauw
iemand naar Kramer, de notaris
„Maar kapitein, zover zijn we im
mers nog lang niet
„Hoe ver u bent, dr. Kruger, dat
weet ik niet, n.aar wat er met mij
aan de hand is, dat voel ik beter dan
u. De notaris, dokter, terwille van het
meisje.
Mengelberg's vermagerde hand om
klemde Beate's arm. Kruger gaf hem
een injectie.
Een uur later zat notaris Kramer
voor het bed van de patiënt en Men
gelberg dicteerde hem zijn laatste wil.
Hij wees Beate als zijn e: ige erfgena
me aan.
(Wordt vervolgd.)