Ook de geallieerden lijden er kou
Noodtoestand op Sumatra
De film
Amerikaanse
„Fantasia"zeldzaam product van
geest
In de heksenketel van Berlijn (5)
Probleem van omgang met Duitsers
Er gaat een volk te gronde
Vluchtelingen komen in
massa
Heiligschennis en
genialiteit gaan
hand in hand
bij Disney
„Zee meerminnen mode"
verdringt New Look
Volksherstelsigaretten
brachten 48 ton op
WOENSDAG S NOVEMBER 1948
rN, FRAULEIN ILSE, hoe ;aal het?"
meisje achter de toonbank van de
zeg ik tegen het aardige Duitse
Gift-shop in de Blue-White Club, een
vsn de twee Engelse clubs in Berlijn. Op het ogenblik nog goed. zegt Ilse, maar
jk zil °P m'in on'''af 'e wlc'1'en. Er zjjn met de laatste bezuiniging, al meer dan
dertig mensen ontslagen en ik kan elk ogenblik aan de beurt komen".
De Engelse autoriteiten hebben een beroep gedaan op alle in bun sector
tronende en werkende geallieerden om zoveel mogelijk te bezuinigen. Inmid
dels hebben zij alvast een aantal maatregelen genomen, die hier en daar sterk
gevoeld worden. Maar iedereen begrijpt, dat deze bezuiniging niet meer dan
logisch is. De geallieerden zelf krijgen slechts licht van 's avonds zes tot elf uur.
■s Zaterdags tot twaalf uur. Het gebruik van taxi's voor dienst en recreatie-doel
einden is sterk beperkt; hier en daar zijn er bussen voor in de plaats gekomen.
Gestookt zal er deze winter slechts worden in enkele gebouwen, Lancaster
House. York House, en Cumberland House, alle gelegen aan de Fehrbelliner
platz, waar alle kantoren zoveel mogelijk op elkaar zijn gepakt. Ook enige ge
ljouwen van de kleinere geallieerden, zoals de Nederlanders, worden verwarmd.
Blaar dat duurt nog even. Hoewel men in September al in de handen liep te
blazen van de kou. behoeft men er niet op te rekenen, dat er vóór half December
gestookt zal worden. En dan nog maar half en slechts tot half Maart. Voor privé-
gebruik krijgt elke officier een petroleumkacheltje. Er zijn er al 40.000 besteld,
hoewel het nog niet duidelijk is waar de petroleum vandaan moet komen.
UET CLUBLEVEN is zeer drastisch
beperkt. De twee „country clubs"
zijn gesloten omdat zij „luxe" zijn. De
Blue White is alleen nog open voor
,tea and sandwiches" en dat. evenals
de Embassv (de tweede club), slechts
tot half tien. Om negen uur wordt het
licht al vast uitgedraaid en dan krijgt
men een kaars op tafel. Om klokslag
half tien moet iedereen op straat staan.
De Embassy, een vroegere Zuid-
Amerikaanse ambassade, met veel ver
guldsel, luchters en tierelantijntjes, is
de enige club waar nog een maaltijd
wordt gereserveerd. Maar (alweer
maar) slechts drie gangen en geen
keus. De oberkellner "wuift u min of
meer het menu onder de neus met een
air van „Nou, we zullen maar begin
nen, hè?" Vlees is er alleen om de an
dere dag en dan natuurlijk vrijwel al
tijd uit blik.
ALS FRaULEIN ILSE haar beklag
heeft gedaan adviseer ik haar
maar gauw te trouwen. „Dan heeft u
tenminste een dak boven uw hoofd",
reg ik. Het gesprek beweegt zich dan
via de alreeds bekende moeilijkheden
die in dit probleem schuilen, naar een
vraag, die mij al enige tijd bezig
houdt. „Wordt u er nu door uw ken
nissen niet scheef op aan gekeken dat
u voor de geallieerden werkt?" In Ne
derland was zulk een meisje immers
cnmiddellijk getekend.
„Och nee", zegt Fraulein Ilse. „De
eorlog is per slot van rekening over.
Natuurlijk maken de mannen wei eens
bezwaar. Een vriendje van me, die bij
de S.S. was, noemt het zelfs verraad
Maar dat vind ik onzin. Hij rookt per
slot van rekening de cigaretten op die
ik hier als fooi krijg".
„Hij noemt het waarschijnlijk ook
sabotage", antwoord ik. „Dat gebeurde
ia Nederland ook wel eens om de een
of andere inconsequentie te dekken".
„Och, per slot van rekening weet
iedereen wel, dat je het hoofdzakelijk
doet om aan je trek te komen".
„En komt u aan uw trek?" vraag ik.
„Als je eerlijk blijft, en dat ben ik
goddank nog steeds, dan verdien je er
niet zo bar veel aan. Men krijgt een
warme maaltijd per dag. die steeds
hetzelfde is en die bijna niemand
meer eet. Maar het vult tenminste de
maag en spaart rantsoenen thuis. Ver
der krijgt men een Lebensmittelkarte
2. die beter is dan een Karte 3. waar
men niet mee toekomt. En verder kri'g
je natuurlijk veel cigaretten en die
kun je weer ruilen".
Als ik dat hoor schiet mij te binnen
dat zij een paar minuten te voren een
c:garet geweigerdheeft omdat zij niet
rookt „Och nee", zegt ze. „ik ken u.
Dat is heel wat anders".
Ik wilde, dat ze er allemaal zo over
dachten. Ik logeerde enige tiid in een
gebouw waar bii de lift een vrouw
van middelbare leeftijd zat. die altiid
gedionstig de lift voor mii open maak
♦e. Zij ving menig cigaretje. Enige tiid
later zit ik zonder cigaretten en zie
mij genoodzaakt ze zwart te kooen. Ik
stuur er iemand oo uit en krijg een
Paar minuten later tien cigaretten voor
vijf mark oer stuk. 'Het was nog vóór
de geldsanering). ..Waar haal je die
ewenlijk?" vraag ik aan mün h°lopr
O", zegt hii. „beneden bii de 1'ft zi'
een mens, dat ze altiid verkooot" Tk
had mijn eigen cigaretten terug ge
kocht!
„Maar verder bevalt het hier wel?"
infomeer ik bii Ilse.
„Wat zal ik u zegeen H»t gaat best
Ik kan goed met het publiek noschie-
ten. me->r toch. als ik wist dat ieder
een in Engeland zo was a's de tvpes.
die ih bier te zien kriig. dan zou ik
Adolf Hitier geliik gaan geven". „Zo
zr>". zeg ik. „dat vind ik sterk gezegd"
De vrouwen behandelen je over het
algemeen honds, de mannen ziin veel
beleefder. Gisteren nam een klant twee
noederdozen van de toonbank terwiil
ik me even omdraai Maar ik ton er
moeilijk wat van zeggen. Als ik de
manager er bii haal ri—mt hii ze "*e!
terug, en kriig ik ®elük. maar dan
zorgt die dame wel dat ik morgen ont
slagen ben".
haat, die de vrouwen, veel meer dan
de mannen, na de oorlog hebben over
gehouden tegen alles wat Duits is.
Maar toch lijkt het wel eens of zij
roms bang zijn voor concurrentie. In
het algemeen behandelt de Engeisman
de Duitser correct, vindt, dat hij hem
moet helpen, zichzelf weder op te voe
den en is graag bereid hem dat te le
ren. Veel wordt er in het British In
formation Centre gedaan om de Duit
sers de principes van de democratie,
waarvoor wij de laat^ oorlog hebben
gevochten, op allerlei manieren bij te
brengen. En er is veel belangstelling
voor. Op een advertentie in de krant
waarin het bovengenoemd bureau
„Engelse lessen door Engelsen" aan
kondigde. kwamen in drie dagen tijd
vier duizend verzoeken om deelname.
J^EEL ANDERS behandelt de Ame
rikaan de Duitser. Dit blijkt eigenlijk
hoger is dan voor een Engelsman. Dit
is maar al te duidelijk. Terwijl de in
tellectueel een Engelsman altijd als
„gentleman" ziet, voelt hij zich bij een
Amerikaan niet erg thuis. Een gevoel
dat overigens door vele Engelsen wordt
gedeeld. Wanneer wij de houding van
dq Fransen tegenover de Duitsers be
zien dan vindeq w4j daarin terug de
oude tegenstelling tussen deze twee
volkeren. Zij kunnen elkaar nu een
maal niet zetten, wat, nu de Fransman
tot de overwinnaars behoort, voor de
Duitser niet bepaald een voordeel is.
Ik heb het meegemaakt, dat tijdens een
feest, dat een gehele dag en het groot
ste gedeelte van de nacht duurde, de
Franse wachtposten aan de sjouwers,
die kisten drank af en aan sleepten, de
gehele dag niet één kop warm drin
ken gaven.
Anders gaat het bij de Nederlanders.
Met zijn wereldberoemde aanleg voor
vergeten en vergeven, iets dat hij al
leen in geschriften loochent, behandelt
de Nederlander de Duitser met een
vreemd soort waardigheid, geeft ere
wie ere toekomt, laat de Duitser het
zelfde eten mee-eten als hij zelf krijgt
en behandelt hem over het algemeen
zoals hij in Nederland zijn Nederlands
personeel ook zou behandelen.
Zo heeft de Berlijner dan een ver
scheidenheid van bazen. Hij weet ech
ter op handige ma
nier ieder op eigen
waarde te schatten
en hij zorgt er wel
voor, dat hij bij
ieder van de be
trokkenen .aan
zijn trek komt".
DE LUCHTBRUG
NAAR BERLIJN.
Zakken meel voor
2.400.000 inwoners
van Berlijn's Wes
telijke zónes wor
den gestuwd in
een der vele Ame
rikaanse C-54
vliegtuigen, die
voedsel, brandstof
en andere nood-
zakelijke levensbe
hoeften door de
20 mijl wijde lucht-
corridor tussen
Frankfurt en Ber
lijn vervoeren, pit
omgebouwde type
troepentransport
vliegtuig kan tot
10 *ton voorraden
vaar de ingesloten
stad overbrengen.
ven als militair, niet in de burger
maatschappij konden voegen en nu
trachten in Duitsland wat afwisseling
te vinden. Van de vrouwen zeggen de
Engelsen zelf veelal, dat zij voor het
merendeel komen om een man te
zoeken.
Maar er zijn er ontegenzeggelijk ook
verschillenden, die oorspronkelijk met
de meest idealistische bedoelingen naar
Duitsland gekomen zijn. Wat daar nog
van over is, is natuurlijk een andere
kwestie. Wél is het opmerkelijk, dat
ae Engelse vrouw de Duitse zéér koel
behandelt. Ik weet, dat het voor een
deel te wijten is aan een ingeboren
het allerbeste uit het feit, dat, waar bij
de andere geallieerden een huwelijk
met een Duits meisje, zeer zeker in of
ficierskringen, nog altijd een evenement
is, dit bij de Amerikanen reeds zéér
gewoon is. Nadat de „non-fraternisation
order" was ingetrokken behandelde de
Amerikaan de Duitse vrouw Vrijwel
als een Amerikaanse. De Amerikanen
zijn de enigen, die clubs hebben waar
Duitse meisjes, onder Amerikaans ge
leide, toegang hebben. Zij zijn, zoals in
een voorgaand artikel reeds gezegd is,
buitengewoon royaal, wat echter niet
met zich brengt, dat de achting van de
doorsnee Duitser voor een Amerikaan
Amsterdams politiecircus was
een groot succes
Maandag a.s. zal het Amsterdams
politiecircus, dat zijn tenten in de ma
nége van het hoofdbureau heeft opge
slagen, de laatste voorstelling geven.
AJle nog komende voorstellingen, in
clusief de matinees, zijn nu reeds vol
komen uitverkocht.
Het circus is een volledig succes ge
worden en trok 20.000 bezoekers
De netto-opbrengst, die ten bate
van de Amsterdamse jeugd zal komen,
bedraagt naar schatting ruim f 15.000.
(Van onze correspondent te Medan)
TERWIJL DE VERWARRING in het republikeinse Java nog voortduurt, richt
*ieh de belangstelling in Indonesië algemeen op de toestand op Sumatra waar
de anarchie nog groter afmetingen schijnt te zullen aannemen dan op het
hoofdeiland van de Archipel reeds het geval is. Hoewel Djokja onrustwekkend
berichten, speciaal uit het republikeinse Tapanoeli en Asahan dementeert, stape
len de bewijzen zich op, dat zich hier een voor de bevolking wanhopige situatie
ontwikkelt. Nergens heeft het republikeinse bestuur de zaak meer in handen-
Verschillende strijdorganisaties van politieke partijen dikwijls niet meer dan
gewone gangsterbenden vechten hun conflicten over de ruggen van het volk
uit. Het officiële leger van de republiek, de T.N.I., is in deze streken geheel
uitgeschakeld. De militaire en civiele leiders zijn gevangen genomen of ver
moord. Daarmede hebben de benden de gehele intelligentia der bevolking ge
liquideerd. Het gebied staat nu compleet onder de terreur van uiterst duistere
roversfiguren, bero-psmisdadigers. smokkelaars en andere desperado's.
HIERBIJ KOMT. dat de voedseltoe
stand in deze gebieden, die vroeger
voornamelijk op rijst-import waren
aangewezen, zeer critiek is. Zelfs het
minderwaardigste voedsel, de oebi
een knolgewas wordt daar thans a^
een luxe beschouwd. De tegenspraken
van Djokja kunnen de bevolking in
het aangrenzende, niet-republikeinse en
welvarende Soematera Timoer, niet
aan het twijfelen brengen.
De juistheid van de zorgwekkende
berichten uit Tapanoeli en Asahan
wordt tragisch bevestigd door een
steeds breder stroom vluchtelingen,
ziek en uitgemergeld, die allen de
zelfde verschrikkelijke verhalen ver
tellen. Van alle kanten bereiken de be
woners van Soematera Timoer (zowel
Nederlanders als Indonesiërs) nood
kreten uit Asahan en Tapanoeli, in de
vorm van over de demarcatielijn ge
smokkelde smeekschriften en brieven.
De diepe tragiek van de situatie is
deze, dat wij over voldoende middelen
beschikken om hulp te verlenen, maar
tot werkeloosheid gedoemd blijven. Om
redenen van politieke aard, waarop ten
slotte alleen Den Haag het antwoord
kan geven, kunnen wij het slechts
aanzien dat de bevolking van Tapa
noeli en Asahan aan honger, ziekte en
terreur volledig te gronde gaat. Het be-
Kinderbijslag loonarbeiders
In het perscommuniqué, dat de rege
ring enige dagen geleden heeft gepu
bliceerd inzake de loon- en prijspoli
tiek werd medegedeeld, dat door de
genomen maatregelen een wijziging
van de kinderbijslagwet in het bijzon
der ten bate van de grotere gezinnen
een verhoogde mate van urgentie heeft
verkregen. Het ministerie van Sociale
Zaken meldt ons, dat over dit ontwerp
overleg gepleegd wordt tussen de
Stichting van de Arbeid en het mi
nisterie van Sociale Zaken. Zodra dit
overleg is beëindigd, hetgeen vermoe
delijk nog deze week het geval zal
zijn, zal de minister van Sociale Zaken
de indiening van een wetsontwerp tot
wijziging van de kinderbijslagwet met
spoed bevorderen.
yjE KUNNEN HET ER veilig over eens zijn, dat van de filmacteurs uit
deze en VToeger tüd één poppetje de beroemdste is: Mickey Mouse.
Z(jn verschijning in de bioscoopzalen betekende men schreef toen 1928
een volkomen overwinning van een tot dusver eigenlijk veracht soort
rolprenten: de tekenfilm. En Mortimer Mouse (in de volksmond Mickey
geheten) vestigde met één slag de roem van zijn geestelijke vader Walt
Disney, een reclame-agent uit Chicago, die op een avondcursus zijn teken
talent had ontwikkeld. Disney bracht een omwenteling teweeg op film
gebied. Hij bewees, dat het gesproken woord in de film eigenlijk over
bodig is, en zocht zijn kracht in de beweging van zijn filmbeelden. De
werkelijkheid verachtte hij en hij bevolkte het filmdoek met een door
eigen verbeeldingskracht geschapen wereld. En zo behoorde hij in Ame
rika tot de eersten, die de film tot iets persoonlijks wisten te maken.
TK MERK BIJ dit meisje een tegenover
de "eallieerden beschuldigende hou
ding. d'e men oo het eerste gezicht
'chter het vriendelijke masker niet
zou vermoeden Maar ik moet haar tot
oo zeVpj-e hoogte geliik geven. Het is
e°n feit dat het merendeel van de "e
sllieerden niet bepaald representatief
t oor hun land genoegid kunnen wor
den Het lijkt wel of althans de man
ten in twee klassen uiteenvallen man-
Ren met ongelukkige huwelijken, die
van hun vrouw weg willen, en diege-
hen die zich, na een avontuurlijk le-
LIOE MEN HET ook wendt of keert:
Disney is zonder enige twijfel een
hoogbegaafd filmkunstenaar van bijzon
dere betekenis. En al het rumoer, dat
rondom een van zijn latere films. „Fan
tasia", ontstaan is, maakt zijn genie
r.iet ongedaan. „Fantasia was een
nieuw experiment van Disney (uit '40)
en hij liet hier zijn vroegere teken-
filmtrant van comedie. fabel en sprook
je varen om een poging te ondernemen
het gebied van de grote kunst te be
treden. „Fantasia" is een muziekfilm.
Disney bracht hier de voorstellingen in
beeld, die bij het horen van enkele mu
ziekwerken in hem opgeroepen wor
den. Zo laat „Fantasia" ons Bach's „Toc
cata en fuga in d mineur" horen.
Tschaikowsky's ..Notenkrakersuite" Du-
kas' „De toverleerling". „Le sacre du
printemos" van Stravinsky. Beetho-
ven's „Pastorale". „De dans der uren"
van Ponchielli, Moussorgskv's „Een
nacht op de kale berg" en het „Ave
Maria" van Schubert. En daarbij dan
Disnev's tekeningen: geen illustratie
van de muziek, maar alleen een uit
beelding van de zeer persoonlijke voor
stellingen in lijnen, kleuren en beel
den, die Disney bij het beluisteren van
deze muziek voor de geest kwamen.
IN EEN VOLLE concertzaal zullen
er maar weinig luisteraars te vinden
ziin, die bij 't horen van eeq bepaalde
compositie precies dezelfde gewaar
wordingen ondergaan. We kunnen het
Disney dus bezwaarlijk kwalijk nemen,
dat zijn „visie" met de onze niet over
eenstemt. Aan de andere kant echter
kan men bij „Fantasia" niet anders dan
vaststellen, dat Disney's geest juist
daar, waar hij zich op het gebied van
de grote kunst waagde wel erg laag
bij de grond gebleven is, vergeleken
bij de grote hoogten, waartoe de kunst
van een Bach en een Beethoven steeg.
Een tekenfilmpje in lieflijke fondant
kleurtjes. vol koddige paardmensjes.
bosnvmfen en cupidootjes, zoals Disney
in „Fantasia" inlaste, is alleraardigst,
inaar het is volkomen in strijd met de
sfeer van een magistrale compositie als
Beethoven's Zesde symphonie, de..Pas-
torale". waarbij het tot illustratie dient.
En dat de inleiding tot deze „Pastora
le" bestaat uit een nummertje „swing"
bewijst, dat Disney het met de eerbied
tegenover een meesterwerk uit de mu
ziekgeschiedenis niet erg nauw nam.
Eenzelfde Kitsch vindt men ook Jn het
eerste van deze acht korte en van el
kaar volkomen losstaande films, die te
zamen „Fantasia" vormen, een volko
men abstract spel van lijnen en kleu
ren. zonder een bepaalde voorstelling,
bij Bach's „Toccata en fuga in d mi
neur" (door Leopold Stokowsky voor
orkest bewerkt en bekort!!) Het be
weeg der lijnen is aanvankelijk fris en
boeiend maar al spoedig verslapt de
spanning erin; het spel krijgt iets cli-
ché-achtigs, dat geen enkel verband
meer houdt met de verrassende rijk
dom van Bach's muziek en de kleuren
zijn het hier vooral, die in hun zoete
lijkheid afbreuk doen aan de sfeer van
de muzikale compositie. Het bezwaar,
dat men tegen Disney's „Fantasia" moet
aanvoeren is dan ook vooral, dat de
wonderlijke vlucht, die zijn verbeel
ding hier nam, gespeend was van de
eerbied, die wij toch in acht hebben te
nemen tegenover meesterwerken van
onze cultuur. Typisch Amerikaans is
dit verschijnsel misschien, maar daar
mee is het niet verontschuldigd.
[ijlCKEY MOUSE daarentegen als de
tovenaarsleerling bij Dukas' muziek
is weer de oude Disney op zijn best
en ook in de Notenkraker-suite van
Tschaikowsky vond Disney enkele mo
menten van goede inspiratie, die een
charmant stukje film tot resultaat had
den: zo bijvoorbeeld een verrukkelijk
bloemenballet, geestig en knap gete
kend en met alleraardigste vondsten,
die zeker opwegen tegen enkele bana
liteiten, die in dit filmpje ook om de
hoek komen kijken. Bij Stravinsky's
„I)e sacre du printemps" schiep Disney
een meesterlijke fantasie over het eer
ste leven in de oertijd; weer geen il
lustratie van de bedoelingen van de
componist, maar zeker een persoonlij
ke verbeelding die zich uitstekend
voegt bij de sfeer, waarvan Stravins
ky's compositie doortrokken is. Merk
waardig is overigens ook hier. dat Dis
ney zichzelf toch weer niet gelijk kon
blijven en zich liet verleiden tot enke
le vrij kinderachtige grillen, zoals de
gezellig met de muziek mee-toeterende
vulkaantjes. De „Urendans" is weer 'n
geestige parodie in Disney's oude
trant op het klassieke ballet, niet
steeds even origineel, maar in ieder
geval boeiend. De lugubere verbeel
ding bij „Een nacht op de kale berg"
past vrij goed bij de demonische sfeer
van Moussorfsky's muziek, ook al zijn
Disney's vondsten hier wat banaal. Een
misgreep is echter, dat hij hieraan zon
der enige overgang een zoetelijk-senti-
menteel filmpje bij het „Ave Maria
koppelde, waar de huilerige romantiek
bij stromen afdruipt. Merkwaardige
schommelingen in geestelijk evenwicht,
die overigens voor de hele film ken
merkend zijn.
WALT DISNEY
Kunst en Kitsch
CN TOCH, de critiek hoe gerecht
vaardigd zij ook mag zijn moet en
kele verdiensten van „Fantasia" onaan
getast laten. In de eerste plaats zij er
kend, dat Disney door deze film in
ieder geval bereikt, dat de grote mas
sa, die wel de bioscoop bezoekt, maar
zich op het terrein van de muziek
vreemd voelt, spelenderwijs vertrouwd
gemaakt wordt met de schoonheid van
enkele grote composities der klassie
ke muziek. En verder vooral kan men
niet anders dan toegeven, dat (wan
neer men de „heiligschennis" aan gro
te componisten bedreven buiten be
schouwing laat) Disney's talent in
„Fantasia" zeker aan het werk is ge
weest. In sommige delen van deze zo
merkwaardig ongelijke film hebben de
tekeningen zoveel fleur, zijn de dan
sende paddestoeltjes en bloemen, de
waggelende nijlpaarden, de hautaine
struisvogels, de brontosaurussen en de
berggeesten zo knap getekend, zo vol
frisheid en originaliteit, dat men zich
dan weer volkomen gewonnen moet
geven.
Disney mag met „Fantasia" nog zo
gefaald hebben, waar het de eerbied
en het gevoel voor de hoogste uitingen
van kunst betrof, op zijn eigen terrein
(dat tifeperkter is dan hij zelf nog toe
geeft) is hij zeer zeker een kunstenaar,
die het genie in zich heeft
CLOSE-UP.
hoeft geen betoog, dat men zich hier
over op Sumatra (en trouwens op
Java evenzeer) zowel in Nederlandse
als in Indonesische kringen ten zeer
ste ongerust maakt. Hoewel men het
lastig parket, waarin onze regering
zich vooral met het oog op de houding
van Amerika bevindt, volledig be
grijpt, blijft het toch een trieste erva
ring te moeten aanzien, dat daar een
volk nodeloos ten onder dreigt te gaan,
Is het verwonderlijk, dat de stem
ming in de Negara Soematera Timoer,
ondanks de tekenen van wederopbouw
waarin zich dat gebied mag verheu
gen, veel te wensen overlaat? Alleen
een hart van steen kan onberoerd blij
ven bij de wetenschap van zulk een
nameloze ellende buiten de grenzen
van deze Negara, grenzen, die voor
ons nog steeds hermetisch gesloten
blijven, en waar de Nederlandse sol
daat nog altijd disciplinair het geweer
aan de voet houdt.
Onze damesconfectie-industrie nodigt
9000 buitenlanders uit
Het komende seizoen zal ons de „zee
meerminnen-mode" brengen, aldus ver
zekerde ons een expert van de Amster
dam Fashion Week, die van 15 tot 20
November in de hoofdstad des lands
wordt gehouden. Deze mode schrijft
voor: van boven strak, wijd om de heu
pen, nauw om de knie. Dit zal de toon
aangevende lijn zijn voor het komende
seizoen. Van de nog maar zo jonge
„new look" zal dan niet veel meer over
zijn.
Fashion Week is een nieuwe bena
ming voor de reeds traditioneel gewor
den modetentoonstelling, die de Neder
landse Damesconfectie-industrie twee
maal 's jaars organiseert ten behoeve
van haar buitenlandse afnemers. Na
1933 zijn verscheidene modeconfectie-
ateliers van Berlijn naar Amsterdam
overgeplaatst met het gevolg, dat daar
een centrum is ontstaan, dat het peil
van de in Nederland vervaardigde da-
mesconfectie sterk heeft opgevoerd,
dat er eeh sterk toenemende uitvoer is
ontstaan. Voor dit jaar wordt een omzet
van 25 millioen gulden verwacht aan
damesmode exportgoederen.
Reeds bestaat de gewoonte, dat de
belangrijkste afnemers gedurende zulk
een Fashion Week hun vertegenwoor
digers naar Amsterdam zenden om er
bestellingen te doen. Behalve naar de
naburige landen wordt sedert kort ook
geëxporteerd naar Canada en Zuid-
Afrika. Zelfs kwamen er aanvragen
binnen van de Goudkust. En een firma
te Calcutta seinde, dat zij haar inkoper,
die op weg was naar Lorenzo Marqués
in Portugees Oost Afrika opdracht had
gegeven, op zijn thuisreis „even" Am
sterdam aan te doen. De gezamenlijke
exporteurs in Nederland er zijn er
ook buiten de hoofdstad hebben 9000
persoonlijke brieven aan buitenlandse
relaties in vijf talen verzonden.
Niet in de étalages
Aanvankelijk werden de nieuwe mo
dellen in de Amsterdamse étalages ten
toon gesteld, maar daar is men van af
gestapt, omdat het Nederlandse publiek
zich ergerde aan het feit, dat er zoveel
moois wèl gemaakt werd, maar niet te
koop was voor de Nederlandse vrouwen.
Nu zijn er dan alleen besloten exposi
ties op de ateliers, die verspreid liggen
over de gehele stad, maar in hoofdzaak
gevestigd zijn in de oude patriciërshui
zen aan de gordelgrachten. Dat zijn
geen grote fabrieken, maar juist het
feit, dat enige honderden kleine ateliers,
elk met hun eigen ontwerpsters, afzon
derlijk werken, waarborgt een grote
variatie in de keus, hetgeen voor de af
nemers een aantrekkelijkheid vormt.
Dit jaar za\ er voor het eerst ook een
centrale tentoonstelling ijn in de licht-
hal van Hirsch op het Leidseplein,
waar elke firma niet meer dan twee
modellen zal vertonen. Dit is dan be
doeld als een „adresboek in beeld".
De verkoop van de Volksherstelsiga
retten heeft in anderhalf jaar tijds de
som van 4.800.000,opgebracht. De
rokers hebben dus gezorgd, dat een
aanzienlijk bedrag beschikbaar kan
komen voor de doeleinden, die Volks
herstel zich heeft gesteld. Het Juliana-
fonds, dat instellingen voor maatschap
pelijk werk financiëel steunt, ontving
van deze netto-opbrengst 500.000.
Hoewel Volksherstel is opgeheven
zal de verkoop van de sigaretten voort
gang hebben. Alleen zal de opbrengst
wel aanzienlijk minder worden en
mocht de tabaksdistributie het volgend
jaar opgeheven worden tenslotte ge
heel ophouden, maar toch wil men deze
bron van inkomsten nog niet missen.
De toeslag ^er pakje sigaretten is in
dertijd teruggebracht van 3,op
1,voornamelijk om de zwarte han
del de kop in te drukken. Daardoor zal
het met de inkomsten van millioenen
wel^afgelopen zijn.
