TEXEL - een terugblik
SSS H.R.C. heeft de première van '49
Koegras en Julianadorp in 1948
Jaaroverzicht
Den Helder
Wordt WGW Zondag kampioen?
Anna Paulowna in 1948
VELTHUYS
Randers— lexel
Waarom in de rij staan?
Belangrijke wedstrijden in de Res. I C
Langs de velden
V»»f. pinde van 1948 ton
Aan het einde van 1948, ter gelegen
heid van de jaarwisseling, verdient het
aanbeveling een terugblik te werpen op
de in het afgelopen jaar voorgevallen
bijzonderheden op ons eiland. Het is
logisch, dat een volledig overzicht on
mogelijk is, derhalve een globaal, zeer
globaal overzicht.
Het onderwijs maakte in 1948 goe
de vooruitgang. De achterstand in de
leermiddelenpositie, een erfenis der
bezetting, werd behoorlijk ingelopen.
Het aantal leerlingen groeide gestadig.
In Januari werd door medewerking
van het gemeentebestuur en de samen
werking van alle bevolkingsgroepen
te Oosterend een kleuterschool gesticht.
Ha verloop van bijkans een jaar kan
gezegd worden, dat deze school in een
grote behoefte voorziet. De bouw van
een nieuwe openbare lagere school te
Den Burg zal het volgend jaar een feit
worden, evenals de nieuwe huishoud
school te Den Burg.
De Vereniging tot Christelijk Volks
onderwijs mocht in October haar 25-
jarig jubileum vieren.
In Zuid-Eierland werd een nieuw
Ned. Herv. kerkje gebouwd en te Den
Burg werd een gebouw tot Gerefor
meerde Kerk ingericht. De nieuwe kerk
te De Waal werd onlangs aanbesteed,
terwijl met de restauratie van de Ned.
Herv. Kerk te Den Burg een aanvang
is gemaakt. Voorwaar een grote bedrij
vigheid op dit gebied in het afgelopen
jaar. De torens der R. K. kerk en de
Ned. Herv. kerk te Den Burg en de
Ned. Herv. kerk te Den Hoorn, wer
den wederom van haar klokken voor
zien.
D« modernisering en de uitbreiding
der brandweer werd m 1948 stevig aan
gepakt. Den Burg kreeg een nieuwe
brandweerkazerne en De Cocksdorp
een kazerne met hieuw materieel, n.1.
een nieuwe spuit met manschappenwa-
gen-trekker.
Het zakenleven kan ook op een
goed jaar terug zien. Het zakenleven
bloeide alom. Vele nieuwe zaken wer
den geopend en bestaande zaken wer
den uitgebreid of vernieuwd. Noemen
Swarth°etS:oBakkers IJzerhandel en
Swarthofs Cafetaria te Den Burg en
te ^ex^™lddelenbedrijf van Bakker
?ok de T.E.S.O. kon niet over
gebrek aan klandizie spreken. Duizen-
werH«fV°geunS duizer>den personen
erden door haai- vervoerd. De uit-
brmdmg dit bedrijf werd voortge-
Sh u be,angijke wisseling in het be-
van H enj we het aftreden noemen
w u6rPr ent"commissaris de heer
H. Lap en de benoeming tot com
missaris van de heer G. Bakker.
v,oT ?6t; Gemeentebestuur liet zich in
het afgelopen jaar ook niet onbetuigd
eel wegen en straten o.a. de Kogerweg
en de WUheiminalaan, werden verbe
terd of aangelegd. De rioleringen wer
den verbeterd. De woningbouw werd
zoveel mogelijk gestimuleerd. We kun
nen dan ook met een gerust hart zeg
gen. dat zowel de overheidsbouw als
de particuliere bouw in 1948 uitsteken
de vorderingen hebben gemaakt. Een
sociale dienst ter vervanging van het
Burgerlijk Armbestuur, werd ingesteld.
De N.V. T.E.M. ging voort met de uit-
b. .ding van de electrificatie van ons
eiland. Op dit terrein werden zeer be
langrijke vorderingen gemaakt.
In Augustus werden door de Ver.
Het Witte Kruis twee nieuwe wijkver
pleegsters aangesteld. Deze vereniging
stelde veel pogingen in het werk om
tot de stichting van een badhuis en
consultatiebureau te komen. In deze
richting werden in de loop van het
jaar goede vorderingen gemaakt.
In Maart van dit jaar herdacht
de gymnastiekvereniging ..Texel"' haar
25-jarig bestaan.
Evenals het vorige jaar mocht
zich ons eiland ook dit jaar weer in 'n
grote belangstelling van de zijde dei-
vreemdelingen verheugen. Duizenden
gasten brachten dit jaar op Texel hun
vacantie door. Naar schatting
deze mensen een bedrag van ongev
f 2.000.000 op ons eiland besteed. Met 1/ L C i_i i i
zekerheid kan worden aangenomen, dat Qg QTOtG stFijO tSQGH IXinhGim, V,V,t. MeiCler,
het Vr«.mrt.li„»m..,lr„r ,ieh „„I Z( gc Vooruit Geelzwarten! Aikmaarse
het vreemdelingenverkeer zich op j
Texel in stijgende lijn begeeft. In Juni
werd het verkeershuis te De Koog ge-
opend. Dit gebouw, een toonbeeld van
eendrachtige samenwerking van de
burgerij, is een sierraad voor het dorp
De Koog.
Vergeten we niet te vermelden het
bezoek van de Prinses-Regentes Julia-
na en Prins Bernahrd aan ons eiland
in Juni van dit jaar. Op doorreis naar
Den Helder, deden zij met de ..Piet
Hein" Texel aan.
Gebrek aan plaatsruimte laat niet toe
nog meer feiten en gebeurtenissen hier
te vermelden hoewel er nog véle zijn,
wellicht nog belangrijker dan hier op
gesomd. Een ieder gaat echter in zijn
eigen omgeving na. wat het jaar 1948
gebracht heeft, opdat hij daaruit mis
schien lering moge trekken voor het
komende nieuwe jaar.
(Vervolg van pagina Z)
Opvoeding en onderwijs
UET ONDERWIJS had nog steeds met
een nijpend gebrek aan ruimte te
kampen. Lichtpuntjes vormden de in
gebruikneming van de noodschool voor
het V. G. L. O. aan de Hector Treub-
straat (begin Juni) en die voor school
4 achter de Prof. Blokstraat (op 11 Oc
tober). Voor de Zeevaartschool was het
belangrijk, dat met de nieuwe cursus
het internaat kon worden geopend. De
ambachtsschool was minder fortuinlijk.
Ir bestaat een kansje, dat in Septem
ber van het Volgend jaar het nieuwe
semi-permanente gebouw gereed zal
zijn.
Van niet te onderschatten paedago-
gische waarde waren de schoolconcer-
ten van de stichting „Eén uur muziek",
die de scholieren in kennis deden ko
men met vooraanstaande kunstenaars.
Ook in 1948 werd het Sint Nicolaas-
feest centraal gehouden, en dat dank
zij veler medewerking op nog doeltref
fender wijze dan in 1947.
Vermelden wij nu nog. dat begin
September de R. H. B. S. haar gouden
jubileum vierde, en tenslotte dat de
oprichting van dc Vereniging voor Vei
lig Verkeer (begin April) ook beteke
nis had voor de schooljeugd, daar in
Juni 370 schoolkinderen een verkeers-
examen deden (aantal geslaagden 357).
Ongelukken en branden
TN HET afgelopen jaar vonden 42 min
of meer ernstige verkeersongelukken
plaats, gelukkig geen met dodelijke af
loop. Zij waren doorgaans een gevolg
van onvoorzichtigheid. Het is daarom
goed, dat de politie scherp let op de
naleving der verkeersvoorschriften.
Een zeer groot aantal waarschuwingen
werd gegeven, maar in ongeveer een
vijfde van dc gevallen (2321) moest
proces-verbaal worden opgemaakt.
Daaruit spreekt wel, dat de Helderse
burgerij op verkeersgebied nog met
volleerd kan worden genoemd. De ac
tiviteit van de politie strekte zich na
tuurlijk ook uit in andere richtingen.
Wegens diefstal en verduistering moes
ten niet i-pinder dan 158 personen in
bewaring worden gesteld. Over het al
gemeen werden pl.m. 7075 pet. van
de aangegeven diefstallen etc. opgehe -
derd, en van de overige misdrijven 99
pet. Dat mag voor eventuele adspirant-
misdadigers en -overtreders een duide
lijke waarschuwing inhouden. Andei-
zijds heeft de ervaring geleerd, dat
menige diefstal kon worden gepleegd
door een verregaande nalatigheid v an
de benadeelde. Ook dit mag als een
waarschuwing gelden.
De brandweer had evenzeer een druK
jaar. Meer dan honderd brandjes en
branden (veelal' veroorzaakt door lek
kende en vuile schoorstenen) moesten
worden geblust. De brand in de Koe -
koekstraat op 7 Januari had helaas een
sterfgeval tot gevolg'. De voorlichtings
avonden van de brandweer zullen hun
uitwerking steUig niet hebben gemist,
wat overigens reeds in één geval ui
delijk is gebleken.
U/IJ ZULLEN nu moeten besluiten. Een
volledige kroniek kan een jaarover
zicht nu eenmaal niet zi)11, maar oc
kan het zijn waarde hebben om aan de
hand van de aangestipte punten
geheel nog eens te overzien, Lr is
leefd en gewerkt, en ai waren e V
deringeii niet buitensporig, u i)
toch op velerlei gebied in training g
bleven. Onze krachten konden daardoor
«P neil worden gehouden. wat r
ce« factor van grote betekenis is.
zal hlijken wanneer eenmaal de v
oen Helder in een
hóger tempo kan worden bewande
Als we aan het eind van December
het jaar 1948 de revue laten passeren en
de toestand in Koegras en daarvan het
centrum vormende Julianadorp over
zien, dan werpen we eerst een blik op
het bedrijf van de boer, die van de op-
bi engst van landbouw en veeteelt moet
leven. De meeste bedrijven bestaan
voor het grootste deel uit grasland, ter
wijl het bouwland een kleiner deel uit
maakt, waarvan de opbrengst voorna
melijk moet dienen óm aan het beno
digde veevoeder, zoals voerbieten, ha
ver en gerst te komen en ook het be
nodigde stro te verkrijgen.
Voor het grasgewas is 1948 in Koe-
gras een goed jaar geweest. Er is vol
op hooi gewonnen. De melkopbrengst
was, doordat de dieren volop gras had
den, hoog te noemen en doordat de
prijs van de melk goed was. had de
koeboer geen reden tot klagen. De
laatste jaren werden ook veel aardap
pelen geteeld, maar deze teelt is "voor
menige boer dit jaar een strop gewor
den.
Een andere tak van bedrijf in Koe
gras is de bloembollencultuur. Deze is,
wat export betreft aan beperkende re
geringsmaatregelen onderhevig, maar
niettegenstaande dat, mag deze cul
tuur zich in goede resultaten verheu
gen. Er heerst in dit bedrijf gebrek
aan geschoolde arbeiders en daarom
zou het zeer aan te bevelen zijn, als
aan onze landbouwschool een cursus
in het bloembollenvak werd gegeven.
De tuinbouw wordt hier in enige
plaatselijke bedrijven uitgeoefend en
is ook hoofdzakelijk groenteteelt, be
stemd voor de Helderse veiling. Op de
ze bedrijven wordt intensief gewerkt,
van hetzelfde hoekje grond worden
soms 34 oogsten gehaald, terwijl er
ook heel wat glascultuur is.
Alle melk uit Koegras en zelfs ge
deeltelijk uit Anna Paulowna gaat naai
de zuivelfabriek „De Vooruitgang"'. De
directeur en het bestuur van deze fa
briek hebben de tekenen des tijds be
grepen. Ze oriënteren zich er hoe
langer hoe meer op, Den Helder en de
naaste omgeving te voorzien van ver
pakte producten, zoals flessen yoghurt,
havermout, gort, gepasteuriseerde melk
en straks gesteriliseerde room. Om dit
te kunnen volbrengen is men bezig de
Uw Spoorkaartje voor elke willekeurige
dag ligt gereed bij Pass.bureau
(Corr. Lissone Lindeman), Koningstr.
fabriek uit te~ breiden met een melkin
richting, waarin de nieuwste machines
geplaatst zullen worden, die deze arti
kelen in voldoende mate kunnen pro
duceren. Overzien we de toestand van
de vaarten en wegen in Koegras, dan
constateren we ten eerste, dat de Rijks
weg, die het gehele jaar een obstakel
in het verkeer was, nu in een prachti
ge weg is herschapen en als straks de
nieuwe Kooybrug. waaraan men druk
bezig is, gereed zal zijn, dan zal er
een veel betere verbinding voor het
doorgaande verkeer tot stand zijn ge
komen. De wegen in Koegras zelf ver
keren nog steeds in slechte toestand.
De Nieuwe Weg en de Verlengde
Nieuwe Weg zijn heel wat verbeterd,
maar de andere wegen wachten nog
steeds op een grondige, afdoende ver
betering.
Hetzelfde geldt ook voor de vaarten.
Er wordt gebaggerd met een bagger
molentje, dat geheel verouderd is.
Waarom geen dragline aangeschaft?
Van de wederopbouw merkt men in
Koegras nog niet veel. 't Is te wensen,
dat met de opruiming van de alles
ontsierende bunkers eens een begin
wordt gemaakt. De Tankgracht is nog
steeds niet gedempt tot grote ergernis
en schade van de betreffende landge-
bruïkers. Nog steeds is geen der op
last van de bezetting afgebroken boer
derijen herbouwd.
Hier en daar zien we in Koegras par
ticulieren weer tot wederopbouw van
hun ook in oorlogstijd verdwenen wo
ningen overgaan.
Het uitbreidingsplan voor Juliana
dorp is nog niet in kannen en kruiken.
Naar hetgeen we daarvan op de ten
toonstelling voor de Wederopbouw in
Den Helder konden zien, heeft het ge
meentebestuur ten dien opzichte flinke
plannen. Met deze plannen houdt ook
verband eens ssfaltering van een paar
reeds bestaande straten, een afdoende
riolering en een betere verzorging van
de verschillende plantsoentjes.
In het afgelopen jaar heeft de Ge
meenschap Julianadorp in samenwer
king met verschillende andere vereni
gingen en enkele buurtverenigingen de
nationale feestelijkheden georganiseerd.
Het busvervoer is voor Julianadorp
zeer verslechterd. Reden de afgelopen
zomer dagelijks 13 bussen van en naar
Den Helder, in de wintermaanden zijn
het er maar 5 en dan op zeer ongelegen
tijden. Laten we hopen, dat de stappen,
die worden gedaan om hierin verbete
ring te brengen, mogen slagen.
Julianadorp heeft een druk vereni
gingsleven op allerlei gebied. De voet
balvereniging JVC ziet haar oude roem
de laatste tijd tanen. De verrichtingen
bewegen zich in neergaande lijn. Het
eenmaal behaalde vierde klasseschap
KNVB ging verloren en dit jaar zal
men zich geducht moeten weren om in
de eerste klas van de provinciale Bond
om ze allen 'n beurt te geven. Ook de
handbal de aandacht. Deze sport, hier
alleen door meisjes beoefend, beweegt
zich in stijgende lijn.
De meisjes slaan een goed figuur in
haar afdelingen, de adspiranten behaal
den reeds het ongeslagen kampioen
schap. De gymnastiekvereniging Turn-
lust telt zoveel leden, ouderen en
jongeren, dat er bij de aanstaande uit
voering zelfs twee avonden nodig zijn,
om ze alle een beurt te geven. Ook de
paarden sportvereniging oefent gere
geld en heeft in de afgelopen zomer
weer heel wat successen geboekt.
De Boerenleenbank mocht dit jaar
op 18 Maart -haar 40-jarig bestaan
feestelijk herdenken en hierbij bleek
duidelijk, dat deze instelling op inten
se wijze met het leven van Koegras
is verenigd.
Het nieuwe jaar brengt ons al direct
enige interessante wedstrijden, waarbij
vooral die van HRC hoogst belangrijk
is N'u wij aan de vooravond staan
van het nieuwe jaar wensen wij alle
sportmensen, medewerkers, oefen-
mersters en orficials een succesvol
IMS toe
2 A DWV zal Hilversum met lege han
den naar huis sturen AFC zal het met
WFC even lastiger hebben Volendamkan
Zaandijk de punten afhandig maken, ter
wijl HVC een kansje heeft tegen Vrien
denschaar Velox is in staat De Spar
taan een minder goed begin te bezorgen
2 B OSV kan één punt van Rapiditas
thuis houden Tog—ZFC is een gelijke
strijd, waarbij de punten duur zullen zijn
Hercules op eigen veld achten we sterker
dan Alcmaria Victrix De Kennemers
West-Fri«ia is voor de bezoekers, waarbij
de gastheren toch nog wei voor een ver
rassing kunnen zorgen SDW kan de op
mars van Watergraafsmeer niet stuiten
3 A Helder gaat naar WE Wanneer
oe Wijk aan Zecërs denken een rustige
middag tegemoet te gaan, dan vergissen
zij zich Helder kan voor een verrassing
zergen, waarop wij ook hopen BKC
heeft tegen ADO '20 een kans op beide
punten, een overwinning, die hoog nodig
is Succes krijgj het moeilijker tegen Vi-
ttsse, doeh ook hier punt en winst mo
gelijk Zilvermeeuwen krijgt bezoek van
KW, waarbij de Krommenieërs nog voor
een zware taak komen Always-Fotward
heeft tegen Beverwijk een kans
3 B HRC en Kinheim hebben in dc loop
der jaren reeds verschillende spannende
wedstrijden gespeeld HRC wipte Kinheim
uit de 2e klasse, maar later werden de
spannende matches weer voortgezet
Ook nu weer is deze strijd hoogst be
langrijk HRC moe. winnen, want verlies
kan funest zijn Tegen hét Noord-Hol-
landse elftal werd een slechts; generale
gepresteerd Wij hebben vertrouwen in een
goede première Scliagen kan zich in vei
ligheid stellen door Purmerstcifn eert ne
derlaag te bezorgen En na de goede re
sultaten van de laatste weken (waaron
der de 3—2 nederlaag tegen HRC) ver
wachten wij niet anders dan een ferme
Boys ontvangt Hollandia, waarvan ge
wonnen kan worden DTS heeft tegen
DEM een kans op één of meer punten
1A Randers en Texel gaan uitmaken
wie voorlopig de topplaats gaat innemen
Zou Texeel voor een verrassing zorgen;
Zeevogels—LSW is voor de gastheren
Eerios wint' van Wieringcrwaard en N-
Niedorp geeft Vrone geen kaDs Ten
slotte houdt RK AFC de punten thuis
tegen Schoorl
1B Sporters zal tegen Oudesluis da
punten cadeau moeten doen Andijk ver
liest van Zouaven De Rijp—Bergen is
voor de thuisclub, terwijl St George van
West-Friezen winj en Sijbekarspel laat de
punten aan WW
Reserve 2 B Heider II is nog iang niet
in veiligheid En daar wordt VSV II de
dupe van Of zijn w e te 'optimistisch Voor
de goede erde delen we. nog mede, dat
VSV II momenteel leider is met twee pun
ten voorsprong op RCH II Niet, zoals
de Sportkroniek mqjd., met vier punten,
want de Racers hebben de aangegeven
verloren wedstrijd tegen Volcndam ge
wennen (althans volgens de secretaris van
RCH) Alcmaria Victrix n—OSV II; WFC
IIDWS III; Watergraafsmeer II—DWV
III en RCH II—Volendam II
Reserve 3 A HRC II gaat twee punten
halen in Amsterdam tegen Volewijckers
IV KFC IV—VSV III: Zaandijk II—Volen
dam III; WA II—WFC III en Haarlem
III—DWV IV
Reserve 3 B HRC III gaat ook al naar
het Mosveld om Volewijckers III te be.
kampen Dat gaat moeilijker, maar één
punt willen we gaarne noteren Meteoor
IIWest-Frtsia II: Assendelft II—Kenne
mers II; AFC TV—ZFC III; DWS 1V-.
Zeeburgia ITT; KW III—Alcmaria III
Reserve 3 C Helder III gaat naar OSV
III, waarbij wij de witjakken weinig
goeds kunnen voorspellen WSV II—Ailt.
maarse Boys II; WFC IVZilvermeeuwen
II; ZFC IV—QSC II; KW II—ZW II
De belangstelling voor Zondag
gaat uit naar de resultaten in de
Reserve Xc, waar de strijd hevig is.
Maar ook in de le Klasse kunnen
verrassingen voorkomen.
IB: St Victor—Berkhout; Valken—HO
SV; Winkel—KGB; SEW—MFC; Strand
vogels— RK OVO
1 C: VZV wint van Geelzwart en ZAP
haalt de puiflen bij Koedijk vandaan Vios
Foresters is voor de gastheren, terwijl
SVW van Kaagvogels kan winnen
Reserve I C: MFC II kan tegen DTS II
één punt behalen Watervogels II moet
van Aikmaarse Boys III winnen en dat
kan Ivoor, Tonen!
Succes IIHRC IV is eveneens hoogst
belangrijk Een gelijk spel ligt hier het
maest voor de hand Alcmaria IV zal het
tegen Schagen II niet kunnen redden
2 C: Petten I wint van Conzelo Wiron
verliest van Dirkshorn en Koiping Boys—
Hollandia I is voor de gasten Tenslotte
wint Hugo Boys vèn Texelse Boys
Reserve 2 E: Texel II—BKC II; Fores
ters IIOudesluis II; ZAP IIW'waard
II; RK AFC III—HRC V
De stand is hier; RK AFC III 8—14;
Oudesluis II 10—11; BKC II 8—10; ZAP
If 9—10: HRC V 10—10; W'waard II 9—8;
Texel II 98; Foresters II 91
Reserve 2E: KGB II—Andijk 2; Grass-
heppers IIWinkel II; Zouaven II—N-
Niedorp II; Valken II—SEW II
Hier luidt de stand; Grasshoppers II—
1017N-Niedorp II 10—13; Andijk II
10—11; Winkel II 9—10; Zouaven II 9—8;
KGB II 10—7: Valken II 10—6; SEW II
10—6
3 E; Alkmaar IISchoon II; Aikmaarse
Boys IV—Vios II; Bergen III—Koiping
Boys II; Randers III—DTS III; Vrone II
RK AFC IV
3 F: WGW I kan morgen kampioen zijn
Een Overwinning tegen Succes III is vol
doende en eeriijk gezegd twijfelen we
daar niet aan Vooruit WGW-ers Kaag
vogels II—Helder IV
3 G: Geelzwart II—Flevo I
3 H: St Bavo II—Sijbekarspel II; Berk
hout II—VZV II; Hollandia IV—St George
IT; HOSV II—Spartanen II; RKWS I—
SVW 1,1
3-J: ZnH I—De Koog I; Oosterend I
Texelse Boys II
De stand is hier: Oosterend I 10—16;
De Koog I 9—10; Cocksdorp I 9—7; Texel
se Boys II 9—7; ZDH I 9—6
4 H: KSV I—Berdos IV
41: Conzelo II—Hollandia II; Dirks
horn II—N-Niedorp III; Winkel III—KSV
II; Koedijk II—Hugo Boys III
4 J: SRC II—Sint Boys I; ZAP III—
SVW IV
4 K: Wiron III—HRC VI: Helder V—
Succes V; Watervogels III—ZAP IV; Geel
zwart III—BKC IV
41,: Callantsoog II—JVC IIi Sint Boys
11—Watervogels IV; Oudesluis III—WGW
III; ZAP V—Kaagvogels IV
4 M: AWB I—SRC III; AWB Hl—Win
kel IV: Schagen IV—Conzelo III: KSV
III—VZV III
4 R: Texelse Boys III—ZDH II
Wel heel onheilspellend zette 1948
in. Nog geen twee volle dagen was het
nieuwe jaar oud, toen geheel Anna
Paulowna i en omgeving opgeschrikt
werden door het vreselijke autobus
ongeluk in de Burgemeester Lovink-
straat, waar des avonds een NACO-
bus door de trein werd gegrepen. On
der de vier slachtoffers was de heer
Wijbrand Hoep, een bekende persoon
lijkheid in Anna Paulowna.
Als het kalf verdronken isNeen,
het spijt ons, maar dit spreekwoord is
in dit geval niet bevestigd. Er is geen
bewaking van de overweg gekomen en
de spoorwegen vonden het niet eens
nodig deze onheilsplek te plaatsen op
at urgentielijst voor het brengen var,
eer. waarschuwingssignaal.
Een nieuwe brug bü De Kooy.
Gaven'de spoorwegen hier dus met
de verbetering, die we graag gezien
hadden, het Rijk doet dat wel aan De
Kooy, al was ook hier eerst een ein
dige aansporing nodig om spoed te be
trachten. Al lang geleden was er dooi
het Polderbestuur op gewezen, dat de
pontonbrug een te zwakke schakel was
als verWnding tussen de twee hoofd
verkeerswegen Alkmaar—Den Helde
en Afsluitdijk. Er werd verbetering toe
gezegd en toen half September een te
fwm-e auto de pontonbrug bij DeKooy
vernielde werd zo spoedig mogelijk een
flinke hulpbrug gelegd en.... werd be
gonnen met de bouw van een betere
oeververbinding-
Polder en gemeente werken
samen.
Voor andere verbeteringen op ver
keersgebied constateren we een ver
heugende samenwerking tussen Poldei-
en gemeentebestuur. Evenals de vaar
ten behoren de wegen en bruggen tot
bet domein van de Polder. Dit lichaam
moet dus ook voor aanleg en onder
houd zorgen. Maar wat vroeger mis
schien waar was. de wegen en biug-
aen zijn er in de eerste plaats voor de
afvoer van de producten van het land-,
geldt nu zeker niet meer in die mate.
Het is billijk dat allen, via de ge-
meentefinanciën, bijdragen aan kosten
voor verbeteringen, waarvan alle ïn-
I gezetenen kunnen profiteren en het is
verheugend dat het gemeentebestuur,
de billijkheid inziende, ook genegen
was en de weg vond om in deze steun
aan de polder te verlenen. Ondanks de
hoog opgeschroefdev polderlasten zou
den anders belangrijke wei-ken zeker
achterwege gebleven zijn.
De gemeente staat er goed voor.
Het spreekt, dat het gemeentebestuur
niet zo „royaal" kon zijn, als het zelf
platzak was. Het staat er, dank zij de
uitkeringen uit de rijksfondsen en
vooral sinds de ondememingsbelasting
van toepassing is verklaard op deiand-
bouw, met de gemeente-financiën heel
wat beter voor dan in de jaren vóór
de oorlog.
De rekening over 1947 sloot met een
batig saldo van f 27425,41. en ook de
rekening over 1948 zal wel een flink
overschot opleveren.
Hierbij komen dan nog de reserve
ringen b.v. voor het in de toekomst
te stichten tehuis voor ouden van da
gen 'f 20.000i en voor het bouwen van
een badinrichting te Breezand.
Er is nogal het een en ander gebeurd
in het belang van het lichamelijk- en
geestelijk welzijn van de bevolking en
van het verkeer en de veiligheid. De
gemeenteraad verstrekte f 2000 als bij
drage in de kosten van egalisatie en
drainage van het sportterrein aan de
Kleine Sluis, gaf f 900 subsidie aan de
r. "k. wijkverpleging; stelde een subsi
dieregeling vast voor het kleuteron
derwijs. kocht achter de Raadhuisstraat
een terrein waar o.m. de nieuwe open
bare school zal komen. In het begin
van het jaar kwam de nieuwe, zeer
moderne, brandspuit.
De Folder legde goten mei afvoer
naar de riolering langs Burg. Lovinly
straat en Wijdenes Spaansweg en de
worden, lag niet aan het gemeentebe-
bestuur.
Met de mededeling dat, na jarenlang
wachten op hetgeen prof. Wieger Bruin
er van zou maken, het uitbreidingsplan
voor onze gemeente in korte tijd ge
reed is gekomen toen het aan ir. Ver
steeg uit Rotterdam was opgedragen,
besluiten 'we dit kijkje in de gemeen
tehuishouding en richten onze blik op
andere zaken.
Cultureel leven.
Bij de Polderse gemeenschap komen
we weer terug in de sfeer van het cul
turele leven. Dit jaar werd bijna alle
energie van het bestuur gevorderd voor
het organiseren van de jubileum- en
kroningsfeesten. Maar deze werden dan
ook zo uitgebreid gevierd als waar
schijnlijk in geen andere gemeente van
dezelfde grootte.
De A. C. C. O., ook een overkoepe
lend lichaam, -zorgde voor mooie le
zingen van dr. Melchior lover walvis
vangst) en dr. Portielje (over dieren)
en organiseerde een excursie naar Artis.
De vele verenigingen op allerlei ge
bied. oude en pas opgerichte, hebben
alle hun uitvoeringen, belangrijke wed
strijden, tentoonstelling of andere
hoogtijdagen gehad. We moeten er,
terwille van de plaatsruimte, op een
enkele uitzondering na, stil aan voor
bij gaan. Dokev vierde het 40-jarig.
Concordia het 30-jarig en Soli Deo
Gloria het 25-jarig bestaan.
Zonden we, lettend op het grote
aantal, spreken van een bloeiend ver
enigingsleven, dan drukten we ons niet
goed uit. Juister beeld is o.i.: een te
dik gezaaid, ijl opgroeiend gewas, biet
zo bier en daar een enkele forse plant.
We verheugen ons over het overkoe
pelend werk van Polderse Gemeen
schap en A. C. C. O. maar zagen daar
naast graag, tot heil van de vereni-
z'n
gemeente nam. met tussenkomst van
de polder, de riolering van de bewo- gingen zelf. meer concentratie, op
ners van de Burg. Lovinkstraat over. minst hij gelijkgezinden.
Dat het belangrijke plan. uitdiepen (>n<. daïe,Hk5 brood.
van de Spoorput en beplanting van de
oevers, waardoor bij het station de en
tree van onze gemeente zoveel ver
fraaid zoirzjjn. niet verwerkelijkt kon
Uit hogere sferen afdalend naar het
alledaagse leven menen we te mogen
zeggen, dat dit hier. voor menigeen
nog goed, voor velen (een schrale
troost?) minder benauwend was dan in
sommige andere streken of plaatsen.
De landbouwers hebben over het al
gemeen goed geboerd.
De veeboeren hadden een behoorlijk
gras gewas en hebben ook wel eens
slechter tijden gekend dan nu.
Bij de bollenkwekers zijn de me
ningen verdeeld. De exporteurs, maar
dat zijn er maar weinigen hier, ver
dienden een dikke boterham. Daar was
men het over eens. Maar over de eigen
bedrijfsuitkomslen was de een tevre
den en de ander lang niet. Heel veel
hangt hier af van wat geteeld is.
Voor de arbeiders, hier in hoofdzaak
landarbeiders, is de tijd voorbij dat
zwarte lonen werden betaald, waarmee
velen voorheen nog wel eens aan flin
ke verdiensten kwamen.
Emigreren.
Verscheidene personen, die vreesden
dat de boterham hier wat erg schraal
zou worden, of hoopten elders een be
drijf te kunnen opbouwen, daar zij er
in eigen land geen kans toe kregen,
gingen heen om hun geluk in Frank
rijk of Canada te zoeken.
Tot slot nog enkele losse bijzonder
heden.
Twee bekende -persoonlijkheden, de
heren J. Smit en C. Geerligs. zijn over
leden. De heer Schlaman, hoofd der
rk school in de Spoorbuurt vertrok
naai- Hillegom, waipr hij hoofd der rk
tuinbouwschool werd. Het echtpaar
Crum vierde zijn 60-jarig huwelijks
feest.
Nieuwe huizen' kwamen gereed en
werden betrokken in de nieuwe Raad
huisstraat. Ook de Boerenleenbank
terschool aap de Kleine Sluis kreeg
terschooi aan de Kleine Sluis k reeg
onderdak in meer geschikte en doel
matige ingerichte ruimte en in Bree
zand werd een algemene kleuterschool
opgericht. Dc rk wijkverpleging sloot
zich aan bij het Wit-Gele Kruis.
De overdracht op 28 September van
de monumentale bank, die de Oudpol-
dersen aan de Polder schonken, bracht
nog eens het twee jaar tevoren gevier
de Eeuwfeest in herinnering, waaraan
met groot genoegen werd teruggedacht.
OUDEJAARSAVOND.
.Evenals men zich, ten aanzien
van veel, waarnaar een jaar lang
gestreefd is, de vraag stelt, wat
hebben wij er van terecht ge
bracht, zo lijkt het mij goed, ook
op deze avond, ten opzichte van
de sport, eens achterom te kijken
en, ivat we zouden kunnen noe
men, de balans op te maken van
ons kleine plaatselijke sport-
wereldje.
Natuurlijk niet om U te vertel
len, hoeveel malen er gewonnen
of verloren werd, want U weet
't, dat is in onze ogen niet t
belangrijkst.
„Important" is alleen maar, op
welke wij z e er gestreden is.
Niet alleen door de teams, op
de velden of op de wedstrijd-
banen.
Het begrip wedstrijd strekt zich
verder uit, dan enkele het meten
van krachten tussen 'enkele of
meerdere mensen. Ook de bestu
ren van onze clubs hebben hun
matches gespeeld in het afgelopen
jaar. Zelfs de besturen van en
kele grote verenigingen speelden
samen een uitstekende wedstrijd,
namelijk op de bevrijdingsdag,
toen onze gymnastiekverenigin
gen samen een grote, zeer ge
slaagde demonstratie gaven. Ik
geloof dat- dit evenement, zonder
dat er een uitslag bekend ge
maakt werd, als een fraaie over
winning kan worden gememo
reerd. Ieder, die niets weet, van
verhoudingen tussen onze ver
enigingen in vroeger jaren, weet,
dat daarin veel verandering feu
goede is gekomen, misschien
kunnen we dit verblijdend ver
schijnsel wel een van de belang
rijkste successen van de Helderse
Sportraad noemen. De wil om
door onderlinge samenwerking
tot een gemeenschappelijk succes
te komen.
Natuurlijk beperkte de Sport
raad zich niet uitsluitend tot in-
erlijke opbouw. Zij moest ook
een aantal wedstrijden spelen in
't openbare leven. Niet in 't
minst met onze plaatselijke
overheid. Gelukkig ook daar aar:
de Kerkgracht, in 't millieu dei-
vroede vaderen, een groeiend be
sef, dat de sportwereld niet lan
ger alleen de bron is, waaruit
o.ire Gemeente-ontvanger weide
lijks een belangrijk bedrag ver
makelijkheidsbelasting kan putten.
Gelukkig ook daar hoe langer
hoe meer de erkenning, dat goed
geleide sport voor onze tegen
woordige maatschappij een factor
is, die het sociale evenwicht be
ïnvloedt. Dat het steunen der
sportbeoefening en sportverbrei-
ding een deel der overheidstaak
is geworden.
Zo zijn er voor de sportman,
die zich niet alleen teleurgesteld
blind staart op een niet bereikte
topklasse, toch wel een aantal
feiten, waarover hij zich kan
verheugen.
Nieuwediep telt geen topathle-
ten, die met zorg opgevoed als
goede kanspaarden naar Londen
gestuurd zijn. Maar dat is niet zo
erg.
Het is in de eerste plaats de
geest, waarin de sport wordt
beoefend, die haar waarde
schenkt. Dat dit laatste enerzijds
door de sportmensen wordt ver
staan en anderzijds wordt ge
steund, kan allen, die zich in
spannen hier iets te bereiken,
slechts verheugen.
't Is t kenmerk van de ware
.sport", dat hij zich in "t levkn
doet kennen als een blijmoedig
mens, die 't leven met vertrou
wen tegemoet gaat. Moge 194:9
voor U allen een faire wedstrijd
u-orden, waarop U met veel ge
noegen zult kunnen terugzien.'
TOEAN TIK-TIK
I
