WAT IS WAARHEID?
Res
"NAR* OAGiH
akkertjes
De eindspurt wordt ingezet
Puzzle-rubriek
Hoe is de stand Mieke
Cultureel Nieuws
IK - GIJ - HET
Meerdere beslissingen te verwachten
Een KLM-jubileum wandel
mars
Hersengymnastiek
door Bob Wallagh
EXAMENOPLEID9NG
Het Radioprogramma
Begrijpen en Rennen
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Nieuwe avonluren van Pim, Pam en Pom
AVONTUUR
IDENTIE
NAAR VASTE GROND
DE
fWrW verloren dagen
Er sjjn Zondag meerdere beslissingen mogelijk zowel bi) de kop- als bij de
■taartelabs. In het Noorden ls het thans xo dat Be Quick maar één puntje aan
1 .een war den behoeft te verspelen en Heerenveen zal zich kampioen van district
V kunnen noemen, daar wij toch wel mogen aannemen dat Abe c.s. met de
volle winst bi) Frisia vandaan zullen komen. - Enschede en NOAD, kampioen
eandidaten in district III en VI spelen wedstrijden tegen de zwakke broeders
uit die districten. Ogenschijnlijk dus een fraaie kans voor Enschede en NOAD
om hun positie te verbeteren. Go Ahead dat een bezoek aan Enschede gaat
brengen en de Baronie dat NOAD ontvangt, spelen Zondag echter voor hun
laatste kans om de degradatie-wedstrijden te ontlopen en een kat die
in het nauw zit maakt soms rare sprongen. Met andere woorden: het is zeer
goed mogelijk dat de leiders één of meer verliespunten oplopen. In district IV
Is op geen enkele manier een beslissing te verwachten. In ieder geval niet wat
betreft de kampioenscandidatuur. Het is zelfs niet onmogelijk, dat de spanning
hier nog zal toenemen, daar Limburgia nog lang niet van Willem n heeft ge
wonnen. BW zal het in ieder geval tegen TSC gemakkelijk hebben.
Een zeer nietig stroohalmpje scheidt
Jt Sparta nog van ontmoetingen tegen de
kampioenen van de tweede klasse.
Zelfs al zou Zondag van Ajax gewon
nen worden, wat o.l. niet waarschijn
lijk is dan nog is er maar weinig hoop
voor de Spartanen. Voor 't Gooi, dat
Zondag niet speelt, blijft er nog een
kansje, tenzij Volewijckers van Xerxes
weet te winnen.
DHC heeft lot in eigen hand.
Zeeburgia en DHC lopen het ver
moedelijk wel in district II op. DFC
gaat namelijk naar DHC en kan met
winst terug keren, waarmee tevens
dan het lot van de gastheren is beze
geld, terwijl Zeeburgia weinig kans
heeft Neptunus op eigen terrein te
verslaan.
Go Ahead weer *n nederlaag?
Als het Go ahead inderdaad mocht
gelukken om Enschede te verslaan dan
zijn er nog diverse mogelijkheden in
het Oosten. Heracles en AGOW, die
ieder evenveel verliespunten bezitten
ontmoeten elkaar namelijk in Hengelo
en de club van die naam heeft een
verliespunt meer dan de Boys uit En
schede, die ook nog een, zij het dan
ook een theoretisch, kans op de titel
hebben.
Helmond en Spechten kansloos.
In dit district zullen Helmond en
Spechten nog maar weinig illusies
koesteren. Een achterstand van vijf en
zes verliespunten op een ploeg die nog
zes maal de kans krijgt een wedstrijd
te winnen is in ieder geval weinig
hoopgevend. Die ploeg is Juliana waar
van misschien Zondag tegen NAC
nog geen overwinning is te verwachten
maar die toch zeker in staat moet wor
den geacht een aantal winstpunten uit
ontmoetingen tegen Spechten, Helmond
en MW te halen.
Baronie kan voor spanning
f zorgen.
Wij zijn werkelijk benieuwd wat de
Baronie tegen NOAD zal presteren. De
uitslag van deze wedstrijd is zeer be
langrijk daar bij een overwinning van
de Baronie nog tal van mogelijkheden
zijn t.a.v. degradatie- en kampioens
eandidaten.
De KLM heeft in verband met het
SO-jarig bestaan van de maatschappij
het plan opgevat een eendaagse af
standsmars te organiseren. Deze z.g.n.
„KLM-Jubileum Mars", waarvoor men
zowel individueel als in groepsverband
kan inschrijven, zal worden gehouden
op 2e Pinksterdag, 6 Juni a.s. Als ver
trek- en aankomstpunt is het hoofdkan
toor van de KLM te Den Haag gekozen.
Er zal worden gelopen in twee klassen,
n.1. over 30 en 40 kilometer.
De mars leidt door een zeer aantrek
kelijke omgeving, n.1. via Wassenaar,
Noordwijk en Katwijk.
Puzzle 70. De toegevoegde letters
iopl.):
1. hietobibek plus 1 geeft bibliotheek;
2. gropawnos plus e geeft spoorwagen
wagenspoor.
3. teelspabol plus v geeft voetbalspel.
4. darppanrots plus e geeft paarden
sport.
5. godedard plus n geeft Donderdag.
6. moienator plus s geeft astronomie.
7. krentcheeset plus m geeft meester
knecht.
8. sepdegent plus o geeft tegenspoed.
9. nupelvaligo plus e geeft vleugel
piano.
10. aplabats plus d geeft badplaats.
Zoals men ziet geven de toegevoeg
de letters te lezen: Levensmoed.
Een puzzle met vele oplossingen. Na
loting onder de inzenders van een goe
de oplossing is de wekelijkse prijs a f 5
ditmaal ten deel gevallen aan de heer
P. Kapitein, Burgervlotbrug B 71, Bur-
gerbrug.
Gefeliciteerd! Deze prijs zal worden
toegezonden.
En nu onze nieuwe opgave.
Puzzle 71. Een moeilijk vraagstuk.
Rangschik de tien cijfers: 1 - 2 - 3 - 4
-5-6-7 8-9-0 in zodanige volg
orde, dat zij een getal vormen van tien
cijfers, dat deelbaar is door alle getal
len van 2 tot en met 18.
Wij merken nog op, dat er vier ver
schillende oplossingen zijn, doch dat in
zending van één getal voldoende is. De
echte puzzelaars zullen echter niet rus
ten voor zij alle vier oplossingen gevon
den hebben.
Oplossingen (per briefkaart) tot en
met Donderdag 17 Februari aan de Re
dactie van dit blad. (Onder de goede
oplossers wordt weer een prijs van 5
verloot).
Ditmaal ter inleiding van onze hersengymnastiekvragen een
probleempje, dat er op het eerste gezicht nog al zonderling
Iemand zei: „Wim was eer gister entnog 15 jaar en volgend jaar
zeventien". Vraag: is dat inderdaad mogelijk en zo ja, hoe.
Hier volgt het antwoord: Wim ii jarig op 31 December en e
deling werd gedaan op 1 Januari, zeggen wij van het jaar 19
teren, dus 30 Dec. 1948 was Wim nog 14, de volgende dag, Dec. w
hij 15, dit jaar dus in 1949 wordt hij 16 en men ziet dus dat hy ma
daad volgend jaar", dus in 1950: 17 jaar wordt....
En nu de nieuwe vragen:
1. Iedereen weet wat een bank (bankinstelling) is, maar vanwaar
stamt die benaming?
2 Wie schreef de „Goddelijke Comedie
3. Twee kisten, even groot, zijn gevuld met haver. Een paard en een
kip beginnen elk van een kist te eten. Wie van de twee za
kist het eerst leeg hebben?
Welke van de volgende boektitels van de schrijver Leonhard Hu
zinga, is onjuist: „O, zei ik", De gestroomlijnde wereld Acht gia-
zen wijn" en „Het Wilhelmus".
Wat is een lamfer?
Wie was Marijke Moei?
Een „zwarte Piet" maakt 1000 -winst op een artikel dat hem 1 L—
kost. Hoe duur verkoopt hij het?
Hoeveel bruggen bezit Amsterdam? (Ongeveer).
Wie is de houder van het 100 K.M. record voor stayers (dus achter
de motor), gemaakt in het stadion in Amsterdam?
Wie vond het buskruit uit?
(Voor de antwoorden zie men de advertentiepagina).
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
JOSJIDA WEER JAPANS
PREMIER.
De Japanse landdag heeft gisteren
Sjigoera Josjida als premier herko
zen. Het oude kabinet is afgetreden
om de weg vrij te maken voor een
nieuwe conservatieve coalitie.
Hoofdekte-Fr., D. en Eng. L.O.
RESA - HILVERSUM
Bekende Schriftelijke Cursus
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om 7, 8 en 11 uur KRO: 6,15 Journalis
tiek weekoverzicht 6,30 Voor de Strijd
krachten 7,15 „Te vuur en te zwaard?"
7,25 „Oefening en Uitspanning" 7,45 Voor
de Nederlander» in Duitsland 8,05 De
gewone man 8,12 Gramofoonplaten
1,20 Lichtbaken 9,00 Negen heit de klok
9,45 „Wie neemt de handschoen op?"
»- 10,00 Weekend-serenade 10,30 Actu-
tualiteiten 10,45 Avondgebed ll;25
Gramofoonplaten
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
om 6, I en 11 uur VARA: 6,15 Piano en
orgel 6,50 Reportage 7,10 Artistieke
staalkaart VPRO: 7,30 „De verloren
zoon" 7,45 Dra Anne H Mulder
VARA: 5,05 Dingen van de dag 8,15 The
Hamblers 9,00 Socialistisch commentaar
9,15 De bonte bal 10,00 stradiva-
aextet 10,25 De mens en zijn liefheb
berijen 10,40 Breng eens een zonnetje
11,15 Dansmuziek
VOOR ZONDAG
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om 5. 9,30, 1, 7,30 en 11 uur NCRV: 8,15
Gramofoonplaten KRO: 12,40 Het orkest
onder naam NCRV: 6,30 Voor de Strijd
krachten 7,00 Gramofoonplaten 7,15
Kent gij Uw Bijbel? KRO: 7,5o In 't
Boeckhuys 8,05 De gewone man 8,12
"Uit en Thuis" 10,37 Actualiteiten
10,45 Avondgebed 11,15 Radio philhar-
monisch-orkest
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
om 8, 1, 6. 8 en 11 uur VARA: 9,15
Men vraagt'.... en wij draaien AVRO:
12,00 De Avroleans 1,20 Les Gars de
Pari» 2,30 Het Concertgebouw-orkest
VARA: 8,15 De Camera-Obscura 7,00
Radiolympus 7,30 Gramofoonmuziek
8,05 Actualiteiten 8,15 Het Omroep-or-
kes« 8,55 „Beau Geste" (Hoorspel)
9,30 „Music Maestro, please!" 10,05
„Britsen en fratsen" 10,30 Vergeelde
partituren 11,15 The Sk-^--sters 11,45
Gramofoonplaten
VOOR MAANDAG
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om 7, 8, 1 7, 8 en 11 uur - NCRV: 8,15
Te deum laudamus 1,15 ,,Mandolinnta"
1,45 Peter Kreuder (ptano) 6,00 De
vijf Zapakara's 6,15 Soor'rubriek 6,20
Voor de Strijdkrachten 7,15 Ouder de
NCRV-leeslamp 7,30 He' actuee, geluid
7,45 J van Bueren spreekt 8,00 Euro
pees-concert 9,00 Kerk en Canadese
emigranten 9,20 Jascha Heifetz (viool)
9,3o Populaire orgelbespeling 10,00
Met band en plaat voor U paraat 10,45
Avondoverdenking 11,15 Sweelir.ck-
kwartet 11,45 Gramofoonplaten
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
om 7, 0, 1, 6 8 en 11 uur AVRO: 8.15
Ochtendvaria 10,15 Arbeidsvitaminen
1,20 The Skymasters 3,1» Bonbonnière
6,20 Wayne King met orkest 6,30
Radio-filmkrant 7.00 Promenade-orkest
7,30 Inleiding tot muziekbegrip 7,45
Gramofoonplaten 8,05 Radioscoop-pio-
gramma 10,30 Viool en piano 11,15
Avro-swing corner
J)E WIJSGEER EPICURUS, over wie
wij de vorige week iets vertelden,
zag af van alle handelen. Hij streefde
naar een toestand van smarteloosheid,
van geluk zo mogelijk. Daarom schuw
de hij de aanraking met de harde pro
blemen der werkelijkheid, en filoso
feerde met zijn leerlingen in zijn wei-
beschutte, van de wereld goed afge
grensde tuin. Epicurus zag dus af van
alle handelen. Men kan echter ook af
zien van alle weten. Wie afziet van alle
weten wordt een scepticus, een eeuwig
twijfelaar. Ook het eerste sceptische
systeem is door de Grieken geleverd.
De grondvester hiervan is een zekere
Pyrrho. Hij stierf 90 jaar oud, in het
jaar 275 vóór Christus. Van beroep was
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
X
x jr X
hij oorspronkelijk schilder. Maar hij
was een pientere schilder. Hij stelde
zich op de hoogte van de wijsgerige
stromingen van zijn dagen. Maar vooral
heeft hij diepe indrukken opgedaan bij
de veldtocht van Alexander de Grote,
die van Griekenland voerde tot over de
grenzen van Indie. Op deze tocht
maakte hij ook kennis met de Indische
wijzen, die in volstrekte afzondering
een heilig ,even leidden, in de bossen.
„Wij Grieken", zo zei hij, „wij zoeken
en jagen, of wij de gelukzaligheid
mochten bereiken. En hier wordt zij
bereikt!"
Na deze veldtocht keerde hij naar
zijn geboortestad Elis terug, en leefde
er vele jaren, hooggeëerd door zijn
landgenoten. Terwille van hem werden
do wijsgeren vrijgesteld van belasting!
Op de markt van zijn vaderstad werd
een standbeeld voor hem opgericht,
waarbij hij zelf tot opperpriester werd
benoemd.
Deze Pyrrho nu stelde zich drie vra
gen. Allereerst deze: Waarin bestaat
het wezen der dingen? Zijn tweede
vraag' luidde: Hoe moeten wij ons ten
opzichte van de dingen gedragen? F,n
de laatste vraag was: Welke gevolgen
vloeien uit die gedragswijze voort?
£)E EERSTE VRAAG DIE dus oen
antwoord verlangt, is die naar het
wezen der dingen. Wat kan ik over de
dingen zelf te weten komen? Bij deze
vraag moet u het woord „ding" zo ruim
mogelijk opvatten. Tot de dingen be
hoort het boek dat voor mij ligt. zo
goed als God: het omvat het schone
evenzeer als het begrip atoom. Over al
deze dingen nu, zo zegt de scepticus,
kan ik niets met zekerheid weten. Ik
weet niet of een kleur rood is of geel;
ik weet niet of een toren vierkant is
of rond; ik weet niet of God zwak is of
machtig; ik weet niet of diefstal goed
is of slecht, of een landschap mooi is
of lelijk. Gij zult naar de reden van
deze vergaande twijfel vragen. Wel, zo
zegt de scepticus, ik kan tegenover
elke redenering een andere redenering
stellen, die met dezelfde bewijskracht
het tegengestelde aannemelijk maakt.
Aangaande elk ding kunnen twee te
gengestelde meningen met gelijke be
wijskracht worden aangevoerd. In dat
geval zal men zich noch aan de qne,
noch aan de andere opvatting mogen
houden. Het enige wat men zal kunnen
zeggen is: Ik weet het niet. Zo ziet de
scepticus af van alle zeker weten.
Met het antwoord op de eerste vraag,
heeft Pyrrho ook een antwoord gege
ven op de tweede vraag, die hij trachtte
op te lossen: Hoe moet ik mij ten op
zichte van de dingen gedragen? De
ware wijze zal, omdat hij weet niets te
weten, zich van ieder oordeel dienen te
onthouden. Het enige wat hij weet ls:
Ik weet het niet. Tegenover elk pro
bleem zal hij schouderophalend moeten
staan. Deze sceptische gelatenheid zal
de practische levenshouding van de
wijze moeten zijn.
Dan nog de vraag, wat uit deze ge
dragswijze voortvloeit. Wie theoretisch
zegt niets te weten en wie dit niet-
kunnen-weten in praktijk brengt, zal
volkomen onbewogen en ongevoelig
worden. Sterker nog, de ware wijze
zal alles onverschillig zijn. Hij weet
immers niet wat waar of onwaar is,
wat goed is of slecht, mooi en lelijk.
Dus zal hij zich door niets laten op
winden, zijn gemoed door niets laten
verontrusten. Pyrrho bracht deze on
verschilligheid wel degelijk in praktijk.
Toen zijn schip eens door een zware
storm was overvallen, en alle schepe
lingen angstig heen en weer liepen,
wees hij op een varken, dat rustig bleef
doorvreten en zich om geen gevaren
bekommerde. Toen iemand hem eens
verliet midden in een gesprek, ging hij
rustig verder met zijn betoog, onver
schillig voor de afwezigheid van zijn
toehoorder. Een pijnlijke operatie on
derging hij zonder zelfs met de wenk
brauwen te fronsen.
Een ding mag aan het oude scepticis
me niet worden ontzegd: de conse
quentie. De theoretische opvatting
wordt streng volgehouden en voortge
zet in de levenspraktijk. We kunnen
het nog sterker zeggen: het scepticisme
heeft gelijk met de uitspraak, dat wij
over het diepste wezen der dingen niets
kunnen weten. Het heeft gezien, dat
alle kennis menselijke kennis is. Maar
het heeft niet gezien, dat er sprake
kan zijn van een zekerheid van mense
lijke kennis.
FRIESLAND HEEFT ZIJN KUNST-
f CENTRUM. Het is gelegen in ne
Stads- of Prinsentuin te Leeuwarden
en werd dezer dagen geopend door
Burgemeester A. A. M. v. d. Meulen.
Het centrum, dat o.a. dienst zal doen
als opleidingscentrum voor jonge Frie
se kunstenaars, gaat uit van de Friese
Kunstkring en de „Bond Fan Fryske
Kunstkenners". Tegelijk met de ope
ning van het gebouw werd een ten
toonstelling van veertig Friese kunst
schilders geopend; mede geëxposeerd
wordt beeldhouwwerk, grafisch werk
en keramiek.
De fresco's in een galerij van het Va-
ticaan, die aan Raphael worden toege
schreven zouden volgens een Italiaan
se hoogleeraar in de kunstgeschiedenis
niet van hem maar van zijn leerling
Lorenzo Lotto zijn.
pjET
161. „Ik zie nergens 'n zijweg", roept
Pim, die wanhopig over het stuur van
de jeep gebogen zit. „Hindert met",,
antwoordt Pom, „we raken ze al kwijt.
Hou nog even vol!" Inderdaad heeft
Fim door de angst zijn jeep op topsnel
heid voortgedreven. De andere auto's
raken langzaam maar zeker achter.
Daar komt een scherpe bocht. „Kijk
uit Pim!" roepen zijn vriendjes.
162. De scherpe bocht behoort bij de
autobaan. Hier moeten de bestuurders
van de auto's laten zien wat zij kunnen.
Pim redt het schitterend. Hij heeft de
ze middag al heel wat van het rijden
geleerd. Op twee wielen schiet de
jeep door de bocht. Een luid handge
klap klinkt op van de kant, maar Pim,
Pam en Pom horen dat niet eens. Ze
hebben maar één wens! Ontkomen aan
hun achtervolgers. En dan naar huis
toe. Naar Moeder Woeffie!
MUZIEKLEVEN levert ditmaal
uitgebreid nieuws. In de eerste
plaats komt uit Wenen de mededeling,
dat in de pastorie van de Maria-Geburt
Kirche aldaar een tot dusver onbekend
werk van Wolfgang Amadeus Mozart is
gevonden. Het is een mis, door de
meester op twaalfjarige leeftijd gecom
poneerd. De destijds beroemde Neder
landse zangeres Mevr. Cato Engelen-
Sewing is toegetreden tot het Amster
damse koor „Zang en Vriendschap" dat
op 7 Mei in het Concertgebouw zijn 45-
jarig jubileum zal gedenken.
Het Brabants Kamerkoor o.l.v. Frans
van Amersvoort zal op 18 October a.s.
in Den Bosch een eerste uitvoering in
ons land geven van „Hiawadha's lied"
var Marius de Jong op tekst van Guido
Gezelle.
De Nederlandse tenor Frans Vroons
heeft met de directie van de Opera
theaters te New-York en Chicago een
contract gesloten voor een serie uit
voeringen, welke dit voorjaar zullen
worden gegeven. Bij de opening van de
boekenweek 1949 zal de tenor optre
den op de gala-avond in de Stadschouw-
burg bij de uitvoering van „L'heure
Espagnol". De violist Jo Juda, die de
zer dagen in ons land terugkeerde uit
Scandinavië heeft daar zoveel succes
geoogst dat hij er het volgende seizoen
weer heen gaat. Zijn broer Arnold zal
hem dan op de piano begeleiden.
Nederlandse musici gaan naar het
buitenland, buitenlanders komen naar
hier. De alt Winifred Heidt uit New-
York komt op 9 Maart in Den Haag en
op 11 Maart in Amsterdam concerte
ren. Zij is vooral bekend door haar ver
tolking van Carmen.
De Griekse zangeres Margherita Per-
ras komt op 19 Februari een recital in
Den Haag geven. Zij beheerst de sterke
kleuren van de dramatische expressie
als in Verdi's „Ernani" even meester-
1) k als de zachter getinte in de grote
aria uit „Butterfly" schrijft het blad
van haar woonplaats de „Neue Zürcher
Nachrichter".
oo
£EN BEETJE TONEEL tot slot. Het
Zuidnederlands Toneel brengt 17
Februari in Den Haag de première van
„Geef ons een huis. Minister" van Ma-
deleine Bingham. De 52-jarige acteur
en auteur Jan van Ees herdenkt zijn
35-jarig toneeljubileum. De ministers
Spitzen en Stikker hebben zitting in
etn ere-comité.
25
IN DE
DOOR
TJEERD ADEMA
Hij liet een kruier zijn koffers uit
het bagagedepot .halen en op het per
ron deponeren.
Toen de trein uit Heemstede arri
veerde liet hij de valiezen in zijn cou
pé zetten en arriveerde 'n goed kwar
tier later in de residentie.
Hij constateerde met voldoening, dat
hij niet meer nerveus was, maar bui
tengewoon nieuwsgierig naar wat hem
in de eerstvolgende uren stond te
wachten.
Op het Haagse perron gaf hij zijn
koffers aan een kruier met het ver
zoek ze naar Hotel Terminus over te
brengen.
Hij dacht er een ogenblik aan, dat
Storm wist, dat hij met deze trein zou
terugkomen en misschien op de uit
kijk zou staan, maar onmiddellijk
daarop verwierp hij deze gedachte.
Storm had zijn woord gegeven en
daarop kon hij vertrouwen.
Hij keek buiten het station naar alle
kanten uit. Het was donker, het re
gende en hij zag niemand, die hij
kende.
Hij volgde de kruier, die het Sta
tionsplein recht overstak en zijn kof
fers in de hall van het hotel depo
neerde.
Daar rekende hij met de man af en
wendde zich tot de receptie.
„Mijn kamer is telefonisch besteld",
zei hij. „Mijn naam is Smit".
De chef de réception bladerde in
zijn papieren en knikte.
„Meneer Smit", zei hij „handelsrei
ziger, geboren in Dedemsvaart.
„Dezelfde", zei Steensma.
„Hoe laat wenst u gewekt te wor
den, mijnheer?" vroeg de chef.
„Och, laat u maar", zei Steensma.
„Ik word gewoonlijk wel uit mijzelf
wakker".
„Zoals u verlangt, meneer", z.ei de
chef beleefd. „Wenst u dadelijk naar
uw kamer te gaan?"
„Graag", zei Steensma.
Da chef wenkte atn liXtjongen, gal
hem de sleutel en noemde het num
mer.
„Welterusten, meneer", zei hij, het
kamerkaartje overreikend.
„Welterusten", antwoordde Steens
ma.
Hij volgde de boy in de lift en op
de tweede verdieping door een gang
naar zijn kamer.
De liftjongen draaide het licht aan,
sloot de gordijnen en en zette de kof
fers in het daarvoor bestemde rekje.
„Welterusten, meneer", zei hij.
„Welterusten", antwoordde Steens
ma.
Hij stopte de boy een kwartje in de
hand, dat deze met een vriendelijk
dankwoord in ontvangst nam.
Tien minuten later kroop ir. Steens
ma tussen de helderwitte lakens van
het hotelbed en vroeg zich af hoelang
men hem daarin ongestoord zou laten
slapen.
Een handelsreiziger komt en gaat.
Ondanks de spanning waarin hij ver
keerde was Jelle Steensma betrekke
lijk vlug in slaap gevallen.
Hij had een ogenblik liggen luiste
ren naar de geluiden van het hotel,
hoe wal Rui door u* dubbel* kamer
deuren niet van storende aard waren.
Zo nu en dan stapte er iemand door
de gang en een man. die blijkbaar de
kamer aan zijn rechter zijde had ge
huurd. zette met veel lawaai zijn
schoenen buiten.
Door de gesloten gordijnen drong het
fluitsein van een locomotief, magr wel
dra vervaagden al die geluiden en
gleed hij onbewust in de slaap.
Hoe laat het was, toen hij wakker
werd, had hij niet kunnen zeggen.
Het was volkomen donker en het
hotel scheen in diépe rust.
In de links van hem gelegen kamer
was men blijkbaar nog wakker. Hij
hoorde, dat er iets werd verschoven
en verbeeldde zich een ogenblik later,
dat er aan het slot van zijn deur werd
gemorreld.
Hij sprong uit bed, draaide het licht
aan, ontsloot de kamerdeur en keek
in de door een spaarlampje verlichte
hotelgang.
Er was niets verontrustends.
Weer sloot hij zijn deuren af en
kroop in bed. waar hij scherp bleef
luisterop zonder iets bijzonders te ho
ren.
2&U incbta om ajju nervositeit ea ba-
dacht, dat hij voortaan geen leven
meer zou hebben, als hij zich van al
les ging verbeelden.
Opnieuw viel hij in slaap en droom
de, dat hij werkelijk naar Parijs was
gegaan en op het perron van het Gare
du Nord stond om zijn vrienden af te
halen. De dikke apotheker sprong het
eerst uit de trein, tikte hem vriend
schappelijk op de schouder en vonder
behagen in hem telkens weer deftig
bij de naam te noemen.
„Meneer Steensma.. meneer Steens-
ma.
Hij opende langzaam de ogen
Het beeld van De Ridder was ver
dwenen, maar de stem, die zijn naam
noemde, drong duidelijker tot hem
aoor.
„Meneer Steensma" Er werd op zijn
schouder getikt en met een ruk schoot
hij overeind.
Hij zag een man bij zjjn bed staan
en kon nog juist een kreet van schrik
onderdrukken, toen hij de stem van
jhr Van Waardenburg herkende.
^„Meneer Steensmals u w#k_
3ïorit virrolgd.
LIET MOET EEN WONDERLIJKE
n ontdekking geweest zijn, toen Wn
ieder van ons zichzelf aanduidde met
het woordje „ik". Het is u, evenzeer
als mij, onbekend, wanneer we dit
woord voor het eerst gebruikt hebben,
In leder geval is dat lang geleden, ver
terug in onze kindsheid. Maar het li
in ieder geval een wonderlijke ont
dekking geweest, de ontdekking van
het eigen zelf. In z'n eerste verwonde
ring ontdekt het jonge kind z'n mot
der; het ontdekt z'n wieg, z'n vingers
en z'n tenen. Het jonge kind ontdekt,
dat het geluid kan maken, later ook
dat het bepaalde geluiden kan maken,
zelfs dat het met bepaalde geluiden
bepaalde dingen kan aanduiden. Ea
dan ineens ontdekt het kind ook zijn
eigen zelf, dat hij aanspreekt met „ik".
Vanaf dat moment is het „ik" voor
ieder van ons het centrum van alle
voorstellingen, van alle gedachten. Het
„ik" is de hoge toren, van waaruit al
het andere wordt waargenomen, on
dervraagd, onderzocht.
ONTDEKKING VAN HET „IK"
is een ontdekking, die uit verwon
dering geboren wordt. De verwonde
ring is de bron van alle kennis. Deze
menselijke oerdrift, die al verwonde
rend ontdekt, kent nergens grenzen.
De kennis blijft daarom bij de ontdek
king van het „ik" niet staan, maar
schrijdt verder. Daarbij stuit het „ik"
op het „het". Onder dit woordje „het"
versta ik het geheel van alle dingen.
Een ding, wat het ook zij, behoort tot
de grote kring van het „het", wanneer
het voor ons kennen wordt tot een
voorwerp, tot een object. Zo'n voor
werp of object bestuderen wij vanuit
de hoge toren van ons eigen „ik" met
behulp van ons intellect. Om deze ty
pische vorm van kennis, waarin het
„ik" zich stelt tegenover het „het" te
verduidelijken, wil ik een voorbeeld
nemen.
Wij kennen nu beter dan tien jaar
geleden de structuur van het atoom.
Het atoom behoort tot de talloze din
gen, die ons tot een object, tot een
„het" geworden zijn. Doordat wij het
atoom kennen, beschikken wij er ook
over. Wij maken Immers atoombom
men, en trachten daarnaast de atoom
energie voor vredesdoeleinden bruik
baar te maken. Daaraan voegt zich een
tweede kenmerk; het feit dat wjj nu
de structuur van het atoom beter ken
nen, verandert ons innerlijk niet. Deze
ontdekking moge ons een mengsel van
vreugde en angst bereiden. Maar? het
zet ons niet om in de meest innerlijke
kern van ons wezen. Alle kennis van
het neutrale „het" laat ons in wezen
onveranderd. En tenslotte: de kennis
van het atoom, evengoed als van ieder
neutraal object, laat ons in wezen een
zaam. Dit laatste is wel het ergste.
Naast de kennisdrift staat de drift naar
gemeenschap. En kennis van het „het"
schept geen gemeenschap.
Zo staat het „ik" nu tegenover zijn
•ontdekking, het neutrale „het". Hij be
schikt over de dode dingen; maar deze
heerschappij verandert hem niet en
laat hem eenzaam en koud staan in een
wereld van onderworpen dingen.
£0 REDDEN ALLE WAARHEDEN
en alle kennis ons niet van de een
zaamheid en van ons zelf. Er is echter
nog een ontdekking, die het „ik"
maakt, de ontdekking van het „gij".
Het „het" is neutraal, het „gij" is per
soonlijk. Met het „het" kan een men»
niet spreken, wel met het „gij". Daar
om is de ontdekking van het „gij", als
de ontdekking van de andere persoon
in wezen veel belangrijker dan de ont
dekking van het neutrale „het". Een
mens die z'n moeder ontdekt en z'n
vader, die een vriend vindt of een
vriendin, die straks z'n vrouw vindt of
man, vindt als het ware een andere
wereld, een nieuwe dimensie.
Toch blijft ook hier nog een verlan
gen over. Want In het menselijk „gij"
ontdekt de mens niet meer dan een
ander, gelijkwaardig „ik". Hij beschikt
over het „het" en staat gelijkwaardig
tegenover zijn medemens. Het „het"
laat hem onveranderd; de andere per
soon die hij ontmoet kan hem in diep
ste wezen weliswaar veranderen. Maar
is deze verandering steeds een ver
betering, een verlossing? De andere
persoon red,t mij uit m'n eenzaamheid.
Doet de ander dit echter voor goed?
Over de dood heen? Zal hij mij nooit
verlaten?
Het is duidelijk: het „gij" dat wij in
onze medemens ontmoeten, is oneindig
meer waardevol, dan het neutrale
„het". Maar het menselijk „gij" is niet
onze verlossing, onze redding. Deze
vinden wij pas, wanneer wij het god
delijk „GIJ" ontmoeten. Daar worden
de rollen pas waarlijk omgekeerd. Wij
beschikken over het „het"; maar God
beschikt over ons. Het „het" laat ons
koud en onveranderd; maar God her
schept ons tot nieuwe mensen. Het ob
ject laat mij eenzaam staan; maar God
spreekt: Ik zal met u zijn, al de da
gen.'
Een mensenleven is een wonder ding-
Altijd staat de mens als een kind me'
grote vraagogen in de wereld. Dage
lijks zal hij ontdekkingen doen. Maar
het diepste wezen van het heelal zal
Hij pas gevonden hebben, wanneer hU
God aanbeden heeft.
Die pijnen op gezette tijden...verdrijf ze!De
moderne vrouw blijft ook in die dagen
monter en fit: zij neemt een'AKKERTJE"!
ne/pen direct