Doorbraak met Thalia
THE PARADINE CASE
Meester Van der Starp „ontdekt" een
niet-bestaande neef van Bingham
ismiomtmr
Het verzet in de
Balkanlanden
n
Eerherstel is nodig
Gelukkig Huwelijk
Het werk in de kleine iuinen
Geheimen rond het England-Spiel (5)
Maar Bingham Sr. werd door de Duiisers in
een conceniraiiekamp opgesloten als Engelsman!
Hei leerzame voorbeeld
Kosioff
Een ernstig woord over de humor tot:
gedrukten, droefgeestigen en docenten
99
Regisseur Hitchcock j
op zijn best
ZATERDAG I APRIL 1M»
LIED VAN DE WEEK
I^ET IS DE VLOEK VAN DE BOZE DAAD, dat zpj altijd weer nieuwe boze
daden baart. De laster rond majoor Seymour Bingham, die wy In ons
vorige artikel uiteenrafelden naar aanleiding van de onbezonnen publicaties
van majoor K. de Graaf, Is er een sterk voorbeeld van. Men heeft in Neder
land gedacht: „Een majoor van de geheime dienst, die zijn zwijgplicht ver
breekt om per boek en per persconferentie te kunnen getuigen tegen het
verraad in het England-Spiel, zal zoiets niet lichtvaardig doen. Zo'n man
weet wel wat hij zegt." Wjj hebben aangetoond, dat majoor De Graaf niet
wist wat hij zei. En dat hij zich wel tienmaal had mogen bedenken, alvorens
zulke ongecontroleerde, volkomen ongegronde beschuldigingen te lanceren.
de telegrammen vanuit de Bezette
Gebieden ontvangt.
Aan de andere kant zit te Den Haag
op het Binnenhof no. 2 diens neef
Herr Hautpmann Bingham", de
„braintrust" van Schreieder en Giskes.
welke persoon zo volledig op de ach
tergrond is gebleven, dat hij nog een
tijdlang rustig in Den Haag is blijven
zitten en, naar ik meen, thans op Bor-
neo vertoeft."
Mr. Van der Starp is, hoe volkomen
onjuist zijn betoog ook moge zijn,
toch een beetje voorzichtiger geweest
dan majoor De Graaf. Hij heeft zich
blijkbaar gerealiseerd, dat men, om een
broer van Bingham te kunnen be
schuldigen, eerst moet vaststellen of
er wel een broer i s. En toen heeft hij
vermoedelijk gedaan, wat ook majoor
De Graaf fatsoenshalve had behoren
te doen: hij heeft nagegaan hoe de fa
milie van Seymour Bingham in elkaar
zit. En vond géén broer. Dientenge
volge moest hij een correctie aanbren
gen op het verhaal van „Carnaval der
Desperado's" en hij maakte van de
broer eenvoudig een neef.
Als men in de Londense geheime
diensten in het algemeen zo lichtvaar
dig is omgesprongen met gegevens en
conclusies, dan is het niet te verwon
deren, dat er een England-Spiel kon
ontstaan! Drie jaar na de bevrijding
zien wij het gèbeuren, dat een geheim
majoor en een jurist, zonder enig hou
vast, klakkeloos dingen neerschrijven,
waarvan zij als zij zich de kleine
moeite van een kort onderzoek in Rot
terdam hadden getroost de abso
lute onjuistheid hadden kunnen weten!
Wjj moeten hen daarvan een ernstig
verwijt maken.
Ook geen neef!
JNTTTSSEN scheept mr. Van der Starp
ons maar weer op met een neef van
Bingham. Die zat op Binnenhof 2
en was Hauptmann en woont nu in
Borneo. Dat is wel een aardig verhaal;
het is alleen jammer, dat Bingham
ook geen neef heeft. Hetgeen we
zullen bewijzen.
De vader van Seymour Bingham had
drie broers. De oudste stierf in Enge
land; kinderloos. De tweede stierf in
Zuid-Afrika; hij liet een dochter na,
die later in Canada overleed. De derde
broer woont in Amerika; hij heeft
twee dochters en een aangenomen
zoon, die van zijn kinderjaren af vrij
wel geheel blind is. Dat is alles. Waar
pN NU KOMT de gewezen verdedi-
ger van Anton van der Waals, de
Rotterdamse advocaat mr. J. E. van
der Starp, met een brochure over het
England-Spiel en hij zit meteen ook al
in de carnavalsstemming. Hij geeft
zyn boekje dat zo verward is als
een koortsdroom de ondertitel „De
masqué der Vau-mannen" en hij ver
kondigt, dat majoor De Graaf het
England-Spiel op zijn duimpje kent.
Dat is dan vermoedelijk meer een
Kleinduimpje! En op grond van dit
onschokbare geloof in de „commande
rende hoofdofficier" poetst Van der
Starp opnieuw het lekker-geheimzin-
nige verhaal van de twee verrader
lijke Binghams op en we krijgen van
hem op pagina 9 het volgende schok
kende stukjeonzin:
„Herr Hauptmann Bingham".
„Het is volle oorlog en wij schrijven
het jaar 1942.
Aan de ene kant van de Noordzee zit
te Londen in de Bakerstreet de Majoor
der Intelligence Service, Bingham, die
(Van onze diplomatieke medewerker)
•JTTO en zijn Zuid-Slaven staan op de
Balkan niet alleen in hun verzet te
gen het Kremlin. In het begin van de
ze week meldde radio-Belgrado, dat er
in het kader van een „zuivering" in
Bulgarije niet minder dan driehonderd
communisten gearresteerd waren. In
hoeverre dit bericht juist is, kan van
hier uit moeilijk worden nagegaan.
Maar zeker is, dat Kostoff, een com
munist van de oude garde, vice-pre-
mier, economisch dictator en na Dimi-
troff de machtigste man in de staat, in
ongenade is gevallen en van zijn ver
schillende functies ontheven.
Aan Kostoff worden afgrijselijke
misdaden ten laste gelegd. Hij heeft
de belangen van het eigen land gesteld
boven die van de Sowjetunie, door
zich te verzetten tegen de verkoop van
Bulgaarse grondstoffen ver onder de
wereldmarktprijs aan de Russen. Het
is bekend, dat de Sow jets hun Oost-
europese satelliet-staten dwingen,
grondstoffen en half-fabrikaten tegen
uitzonderlijk lage prijzen te verkopen
en dat zij deze zelfde materialen ver
volgens met winst aan de Westerse
landen leveren. Op deze wijze ver
schaft de Sowjetunie zich op goedkope
wijze deviezen.
Natuurlijk wordt dit alles niet in de
officiële beschuldiging gezegd. Daarin
heet het, dat „Kostoff gebrek aan
vriendschap voor de Sowj et-Unie
heeft getoond, vooral in economisch
opzicht" en verder, dat „hij niet slechts
nationalistische tendenzen huldigde en
bij anderen steunde, maar bovendien
de voorschriften van de partij overtrad
en trachtte de minister-president, ka
meraad Dimitroff, en de overige leden
van de regering ter zijde te schuiven".
Wanneer iemand in een communisti
sche staat van dergelijke dingen be
schuldigd wordt, mag hij blij zijn er
met ontslag af te komen.
Het trekken van een vergelijking
tussen het ,;nationalisme" van Kostoff
en dat van Tito in Zuid-Slavie en van
Gomoelka in Polen ligt voor de hand.
Anders dan Maarschalk Tito heeft Kos
toff zich niet kunnen handhaven. Dat
is begrijpelijk, want hij oefende niet
de hoogste macht in zijn land uit Veel
belangrijker echter is dat Kostoff niet
het voorbeeld volgde van Gomoelka.
de vroegere vice-premier van Polen,
die in ongeveer dezelfde omstandighe
den zijn „vergissing" beleed en zich
vrijwillig terugtrok.
Op het congres van de Bulgaarse
communistische partij, gehouden in
December 1948, verklaarde Dimitroff,
dat de partij „alle nationalistische,
verrotte en het eigen belang zoekende
elementen" zou uitspuwen en vernieti
gen. Tevens herinnerde hij er aan dat
„de gehele toekomst van ons land aan
de ene zijde berust op de macht van
de Sowjetunie en aan de andere zijde
op onze bereidheid in geval van kapi
talistische aggressie, onze plicht in de
gemeenschappelijke strijd na te ko
men".
Deze waarschuwing was duidelijk
genoeg. Het feit, dat Kostoff er des
ondanks de voorkeur aan gaf op zijn
stuk te blijven staan en de storm af te
wachten, wijst er op, dat hij niet zon
der veel en machtige vrienden is. In
derdaad wist men in het Westen uit
geheime rapporten reeds lang, dat het
beproefde nationalisme der Balkan
volken nog bij lange na niet dood is.
Het schijnt zelfs, dat het optreden der
Russen in dit opzicht resultaten heeft
afgeworpen, welke door het Kremlin
nauwelijks verwacht en zeker niet ge
wenst zijn.
Prinses Wilhelmina zal spreken
H.K.H. Prinses Wilhelmina heeft de
wens te kennen gegeven op eerste
Paasdag voor de microfoon van het
I.K.O.R. een Paasboodschap uit te
spreken voor de oeucumenische raad
van kerken.
Deze zal worden uitgezonden om
II.45 uur over Hilversum 2 en de
zender van de Nederlandse wereldom
roep. 's-Avonds om zeven uur volgt
een herhaling over Hilversum 1
nu die neef vandaan getoverd moet
worden, die op Binnenhof 2 resideerde
als „Hauptmann Bingham" is ons een
raadsel. Hy bestaat niet. Evenmin als
.de „broer", die majoor De Graaf ont
dekte, compleet met familietrekken.
Vader naar het kamp.
Hoewel hiermee het geschrijf van
de heren De Graaf en Van der Starp
wel afdoende weerlegd is en hoe
wel daarmede wel voldoende de waar
de van hun publicaties is aangetoond
willen we er, ter voorkoming van
onnodige misverstanden, nog op wjj-
zen, dat zij voor de verdediging van
hun „ontdekkingen" nopens het ver
raad" ook niet behoeven te zoeken in
de richting van Binghams vader, de
heer Seymour Bingham Sr. Ook die
heeft gedurende de oorlog niet op het
bureau van de S.D. of van de Abwehr
gezeten. Hij werd namelijk door de
Duitsers al spoedig na de bezetting
van Rotterdam uit die stad verwij
derd, dewijl hij, als Engelsman, veer
tig kilometer van de kust verwijderd
moest blijven. In 1943 (toen het Eng
land-Spiel in volle gang was!) werd hij
als Brits onderdaan naar Vught ver
voerd, waar hij al gauw met dubbel
zijdige longontsteking in de zieken
barakken moest worden opgenomen.
In 1945 werd hij overgebracht naar 't
concentratiekamp te Kreuzberg (Op-
per-Silezie)vandaar brachten de Duit
sers hem (en andere Engelsen) naar
Spittal Drau in Oostenrijk en daar
werd hij ten slotte door de Canadezen
bevrijd.
Hieraan behoeft niets te worden
toegevoegd. Behalve majoor De Graaf
zal ook mr. J. E. van der Starp amen-
de honorable hebben te maken jegens
de familie Bingham, wier naam op bij
na ongelooflijk lichtvaardige en door
niets te rechtvaardigen wijze door het
slijk is gesleurd. Dat dit gebeuren kon
is van al de schandalen rond het Eng
land-Spiel zeker niet het kleinste.
Volgens de berichten heeft een
Portugese dokteres
Thans de oplossing gevonden
Om te trouwen met succes.
Het geheim, dat is gezeten
In de stoffen, moet u weten,
Stikstof, koolstof, calcium,
Sn nog and'ren, voelt u 'm?
Deze Portugese raadt de
Huw'lijkscandidaten aan:
Laat u chemisch eerst ontleden
Vóór het bootje in te gaan.
Stikstofmannen zijn de besten,
Maar.... zij worden dik ten leste,
Doch trouwt CALCIUM stikstof,
Dan wordt 't huwelijk een sof.
'n Zwavelstoffer daarentegen
leeft bij Calcium succes,
Maar trouwt hij een phosforgrietje,
Dan gaat 't huw'lijk op de fles.
Want dan krijgt men na een poosie
Onherroep'lijk een explosie.
En een Nifrogeenvrouw is
Steeds een bron van ergernis.
Eerstdaags leest ge in uw krantje:
..Stikstoffer van dertig jaar,
Zoekt een Koolstofster van twintig,
Klein Koolstofje geen bezwaar".
Stuurt dan Janny of Louise
Hem haar stoffenanalyse,
Wel, dan is het voor mekaar,
Hopsa, heisa, trouwen maar..
Nochtans, lezer, raad ik onze
Huw'lijkcandidaten an:
Neem een vrouwtje, dat kan koken
En je sokken stoppen kan.
Dat een schat is vt\or de kind'ren
En je zorgen doet vermind'ren.
Kool- of stikstof laat u koud,
Neem een vrouw waarvan je houdt!
JABSON
DE OVERGAVE GING NIET DOOR
President Saw Ba Oe Gyi, leider van
de Karens, is gistermorgen niet op het
hoofdkwartier van het Birmese leger
verschenen, voor de verwachte offi
ciële overgave der opstandige Karens
te Insein.
Wie straks vroege advies van één kilogram ook tuinbonen uitgezaaid
groenten wil oogsten, zal korrels per tien vierkante kunnen worden. Wan-
achter meter min of meer 'een neer tegelijk jonge plan
slag in de lucht, immers: ten bij een kweker ioor-
op de ene grondsoort is den gekocht, zal men een
een veel sterkere bem.es- prachtige opvolgende
gen. De bemesting mag iing nodig dan op een oogst kunnen verwach
nu het spitwerk
de rug moeten hebben
dient dat althans zo spoe
dig mogelijk te volbren
£)EZE TIJD IS DE TIJD waarin men leert het lachen te verleren. Van huls
uit al niet behorend tot een volk van humoristen, gaat men ln deze dagen
gebukt onder alleen maar nare dingen. Zoals daar zjjn de oorlogsdreiging,
het zuiveren der zuiveraars, de belasting op het Inkomen, op de aanwas en
de alcohol. Om maar te zwijgen over ons Indisch polltiekje, het woning-
i ï'&agstuk en de slechte sigaretten. Dit is een tjjd om zich een kemelsharen
pjj aan te schaffen en de woestijn in te gaan. Daar te gaan zitten en, zoals
men dat leest ln de oude Boedhistische geschriften: te staren op de navel.
En dan komt er een dag, dat uw vriend u een kaartje van De Kleine
Komedie (aan de Amsterdamse Am-
stel) ln de hand drukt en zegt: „Tot
Zondagavond". En als ge die kleine
Komedie binnentreedt en een goede
Sartre verwacht of een van weedom en smart grondeloos verzetsstuk, dan
blijkt tot uw verbijstering, dat ge gestrikt zjjt voor een voorstelling van het
gezelschap met de profane naam van „De Komedianten", voor een stuk met
de vunze naam „De Model-Echtgenoot" en waarin de hoofdrol wordt ge
speeld door een zo nietswaardig man als Johan Kaart. En ge zjjt ziedend van
toorn, dat ge u uw kostbare Zondagavond hebt laten ontstelen voor een
dergelijk gedoe en ge geeft de juffrouw van de garderobe met overtuiging
vjjf cent.
piE VRIEND VAN 'T KAARTJE
blijkt er niet te zijn. Ge zijt alleen.
Binnen is het klein en heet. En ge
moogt niet roken. En links van u zit
een praterige dame op leeftijd en
rechts een heer, die reeds vóór uw
komst uw stoelleuninkje heeft gean
nexeerd en die annexatie zonder een
seconde tussenpoos dóórzet. Tegen 't
programmameisje snauwt ge, dat u
haar niets gevraagd hebt en nog voor
het rijzen van het brandscherm kijkt
u op uw horloge. Acht uur. Twee en
een half uur zit ge er aan vast (ten
slotte hebt ge dat kaartje gekocht en
betaald).
En dan weet ge het: ge zult over
de Kleine Komedie, over de Komedian
ten en over die Model-Echtgenoot een
stukje schrijven, hatelijk, sarcastisch
en boosaardig. Ge zult stuk en spelers
eens in hun hemd zetten. Ge zult
deze lieden eens vertellen wat ge van
hen denkt. Ge zult ze, wat men noemt,
„uitkleden". Want ge weet met wis
kundige zekerheid, dat het niets is,
nooit iets was en ook nooit iets wor
den zal. Het zal het Bontedinsdag-
avondpeil hebben. Het zal flauw zjjn
en stierlijk vervelend. Het zal niets
met cultuur en fllles met nonsens te
maken hebben. En er zal zó slecht ge
speeld worden als onze zogenaamde
humoristen maar slecht kunnen spe
len. En zo, in die stemming, gaat ge
uw Zondagavond in. Zo en niet an
ders.
bij het kweken van
groenten niet vergete'i
worden. Humusrijkt
gronden kunnen zondei
rndere. Stalmest wordten. Duur zijn de plantje
meestal tegelijk met het, niet, daarom behoeft men
spitten onder gewerk
toch A.S.F korrels kun
bezwaar met kunstmest nen na het spitten, doch
bemest worden, doch oy vóór het planten er
schrale zandgronden kar zaaien, over de
men beter met oude rtal- worden uitgestrooid,
mest werken. Menige
huisvrouw is huiverig
voor het gebruik van
kunstmest, vooral wan
neer een deel van de
groenten voor de weck
moeten dienen. Die angst
ln deze tijd van
jaar kunnen al vele
groentensoorten gezaaid
en geplant worden. Vóór
alles diene men zich cch
ter goede groentenzaden
wordt echter nogal eens van te schaffen. Zaden
'tverdreven. Wanneer waarvan men de her
men met mate kunstmest komst niet kan vaststel-
gebruikt (bijv. niet m.eer ten, worden liever niet
dan één kilogram per genomen. Er zijn in
Hen vierkante meter) zas
er niet van jagen gespro
ken kunnen worden en
solide zaadhandelaren,
dus het kopen van rom
zal de huisvrouw weinig mei heeft niet de minste
1ast. hebben van open zin.
net dus niet te laten. Nv
is het ook een geschikte
tijd voor het uitzaaien
van kroten voorlopig dar
grond, nog maar alleen ie
zomerkroten. Er komen
het nogal eens klachten bin
nen, dat de zaden niet
ontkiemen; dan krijgt de
zaadhandelaar de schuld.
Dat kunt U voorkomen
door de zaden van kro
ten, die nogal stug zijn
eerst achttien uur in
lauw water voor te
weken.
Eventueel kan men ook
al tuinkers zaaien dat
Noord-Holland voldoende Qok voorkomt onder de
flessen,
groenten
indien
worden
zulke Nu kan begonnen wor
naam. van sterrekers
en bij de kievitseieren
genuttigd wordt. Fijn
gesneden op de boter
xnge
oen met het zaaien van ham, met wat mayonaise,
maakt Overigens is een, erwten en peulen, terwij1 is het een lekkernij.
£N DAN IS ER, ineens, Johan Kaart.
En nog even later begint ge te
lachen. Eerst stiekum. Niemand mag
het zien. Ge krijgt 'n hekel aan uzelf
want wat vélt er eigenlijk te lachen
Het is nonsens, het heeft niets om hel
lijf. Het is kolder. Kolder in het kwa
draat, in de n-de macht. Het stuk
is hopeloos onwaarschijnlijk en er
wordt geen verstandig woord gespro
ken voor het voetlicht.
Maar ge lacht! Ge lacht privé en
particulier in het eerste bedrijf. Ge
lacht voluit in het tweede en bij de
helft van het derde en laatste) be
drijf knijpt ge per ongeluk uw buur
vrouw in haar arm, di t dat hele maai
niet erg vindt en u een alles-begrij-
pend kneepje teruggeeft. Ge voelt iets
nats over uw wang drentelen en dat
is dan een'traan. Een lach-traan.
Met schrik en ontsteltenis herinnert
ge u dan dat ge in geen tien jaren zo
gelachen hebt als deze avond En on
der de druk der gewoonte kijkt ge ang
stig om u heen oi niemaru tic. heetl
gezien. Maar niemand let op u. Ieder
een let alleen op Kaart. Iedereen zit
te huilen van het lachen en heel de
Kleine Komedie is één grote tempel
van de lach.
Ge lacht die hele Zondagavond door
en zjjt duizend mijlen ver van de ge
dachte inzake dat staren op de navel.
Ge zit daar te schokken en te transpi
reren. Ge veegt steeds opnieuw uw
bril af en ge voelt u zowaareen
gelukkig mens. Geen belasting
geen gebiedsannexatiegeen zui
veringgeen oorlogalleen
Johan Kaart. Als Model-Echtgenoot.
Alleen met die aardige buurman naast
u met z'n hand en arm op uw stoel
leuning. En die schat van een ouwe
dame aan de andere kant, die uit de
volheid haars geluks in uw oren schet
tert. En huilt van 't lachen.
Na afloop staat ge dan weer op de
Amstel. Het is koud en het regent.
Maar ge lacht nóg en ge mijmert over
het geheim des levens, dat u voor een
deel is geopenbaard. Die avond. Door
Johan Kaart.
^I.FKEI) HITCHCOCK is filmregisseur de dikste ter Gereld, zoals
Hollyvvoodse persagenten u graag zullen vertellen, belust als zjj zjjn op
„human side stuff", verhaaltjes over menselijke trekjes van bekende figuren,
over leefwijze, boordenmaat, gumkauwen, kleine zwakheden en grote liefdes
voor poedel of poes, verhaaltjes, die het publiek graag schijnt te horen om
vertrouwd te raken met zjjn held. Deze dikste filmregisseur ter wereld dart
maakt uitsluitend „thrillers", opwindende geschiedenissen, die er slechts
op berekend zijn de ontspanning zoekende bioscoopganger enkele uren te doen
huiveren van even aangename als sensationele emoties. Hitchcock is de
enige niet, die zich tot dit filmgenre bepaalt: vele tientallen zijner collega's
hebben het terrein van de „thriller" in de loop der jaren platgetreden,, maar
Hitchcock is uniek. Steeds weet hjj met verrassingen voor de dag te komen,
voor zjjn „thriller" een nog onbetreden gebied te ontdekken, een door de
roofbouw der sensatiefilms langzamerhand uitgemergeld terrein opnieuw
vruchtbaar te maken of in het ploegspoor van anderen een verrassende rijke
oogst van oorspronkelijkheden te bereiden.
CINDS HET MIDDEN der twintiger
jaren heeft Hitchcock zich op dit
genre films gespecialiseerd met onge
kende bezetenheid. En hij ontwikkelde
zich zo tot een filmregisseur met grote
beperktheden vanwege de eenzijdigheid
zijner keuze, maar met anderzijds een
onovertroffen vakmanschap. Van den
beginne af trachtte Hitchcock zich een
eigen filmtaal te verwerven, de moge
lijkheden van het filmbeeld en zijn
uitwerking op de toeschouwer, de be
weging van de camera en haar instel
lingen, het rhythme van de beelden zei.'
van hun montage, en later, ook de
essentiële waarden van het geluid vóór
de film te onderzoeken en uit te buiten
tot een organisch geheel. Hiermee
bracht Hitchcock zijn films die zich
wat hun onderwerpen betreft niet on
derscheiden van het massaproduct
op een opvallend en merkwaardig hoog
i-eau.
Gedwongen enerzijds door de onont
wikkelde en voor nuances weinig ge
voelige publieke smaak (van zijn in
1929 gereedgekomen film ..Blackmail"
moest Hitchcock het slot wijzigen,
omdat deze rolprent anders een com
merciële mislukking dreigde te wor
den!) en anderzijds gelokt door de aan
biedingen van Hollywood, dat zich tot
doel stelde alle buitenlandse regisseurs
van bijzondere begaafdheden aan zich
te verbinden, trok ook Hitchcock, zoals
zovele anderen Frits Lang, Ernst
Lubitsch, Renjé Clair, Robert Siodmak,
om er slechte enkelen te noemen
naar Amerik-, waar hij zich echter in
tiog sterkere mate dan voorheen (en
zo ging het al zijn andere begaafde col
lega's) had te richten naar de eisen van
een commercieel ingestelde filmindus
trie. „Ik moet toegeven, zo verklaarde
hi. kortgeleden, dat ik de laatste jaren
iteeds minder gebruik ben gaan maken
van uitgesproken filmmiddelen Ik ben
m '•er „commercially-minded" gewor
den. Uit ervaring heb ik geleerd, hoi
gemakkelijk de fijnere trekjes van spe
cifieke filmkunst door het publiek over
b hoofd worden gezien. Toch ben ik in
verschillende opzichten thans meer vrij
om te doen wat ik wil dan ik het een
paar jaar geleden was. Ik hoop gelei
delijk nog meer vrijheid te krijgen
wanneer het publiek me die tenminste
wil geven".
£)EZE UITSPRAAK zal men zo dienen
te verstaan, dat het gemakkelijker
en zo niet artistiek, dan toch zeker
zakelijk gesproken succesvoller is een
film te maken, die weliswaar la afge
stemd op de smaak van de massa maar
toch ook streeft naar een uit het oog
punt van filmkunst aanvaardbaar peil,
dan bij het vervaardigen van een film
uitsluitend rekening te houden met de
eisen der filmkunst en niet met die der
publieke smaak. En zo motiveert deze
uitspraak ook een der nieuwste films
van Hitchcock, „The Paradine Case"
die thans als „De zaak Paradine" in de
Nederlandse bioscopen is verschenen.
Een film me aanzienlijke tekorten aan
dc ene kant, maar daarentegen ook
met bijzondere verdiensten, waaraan
men terstond Hitchcock's zeer specifie
ko trant herkent.
„JHE PARADINE CASE" naar de
roman van Robert Hitchens
doet het verhaal van de jonge mevrouw
Paradine, die terecht staat onder be
schuldiging J.rar invalide man te heb
ben vermoord. Dit hoofdgegeven wordt
veer doorkruist door verschillende in
triges, die echter in de film niet voile
dig tot hun recht komen, doch eerder
aansluiting aan het geheel missen
Hitchcock's regie greep hier mis -
vooral in de inleiding ,die even verwar
rend als verward is. Zodra echter het
verhaal ge..a erd is tot de rechtszitting
ontdekt men, hoe Hitchcock's talent zijn
kansen zag en aangreep. Met meester
hand hanteerde hij hier de beeldflitsen
;n beklemmende wisselwerking en var
climax en anticlimax. Het spel der
acteurs hoe belangrijk ook is hier
niet meer primair. De regisseur bedient
zich ervan om het effect der door zijn
verbeeldingskracht bepaalde filmbeel
den te versterken. (In dit opzicht dus
zou men een vergelijking mogen maken
met een andere rechtszitting op de film:
Carl Dreyer's beroemde ..Passion de
Jeanne d'Arc"; uitsluitend in dit op
zicht echter: sfeer en werkwijze van
D ayer en Hitchcock liggen voor het
overige ver uiteen) Httohoocte schept
hier met zuiver cinematografische mid
delen een atmosfeer van spanning en
geladenheid, angst en ontzetting, drei
ging en triomf, bezetenheid en ramp
zaligheid, zo intens suggestief, dat er
hier geen sprake meer is van louter een
thriller, doch veel meer van een thril
ler die gesublimeerd werd tot leven en
drama. Deze rechtszitting werd zo tot
hoofdbestanddeel van deze rolprent en
om deze fascinerende brok filmkunst
accepteert men zonder veel bezwaar ae
verdere fletsheid (en soms zelfs stunte
ligheid) van „The Paradine Case",
waarbij dan inbegrepen is een meer
dan ergerlijk onbenullige dialoog. Hier
om kan men ook nog genoegen nemen
met een slechts ten dele bevredigende
prestatie der acteurs: Alida Valli, beeld
schoon, maar stupide en de rol van mrs
Paradine zonder inwendige beleving
spelend; Gregory Peck, aanvaardbaar
en gewiekst acterend, zonder veel kans
ons werkelijk te overtuigen als de ver
dediger; Charles Laughton, een oninis
kenbaar groot acteur, doch eerder op
toneel dar op film ingesteld, die de rol
van de rechter met veel prachtige
létails, doch anderzijds ook met sterke
neiging tot het caricaturale speelde. De
'erdere bezetting met Ann Todd,
\ouis Jourdan, Charles Coburn en
Ethe' Barrymore op de voorgrond -
mekt al evenzeer haar grootste kraent
in routine-spel en minder in innerlijke
'oorleefdheid Maar desondanks is deze
film veel en zelfs veel meer dan wat
Hollywood een „publiekfilm" (dwz. een
film die de garantie biedt een zo groot
mogelijk publiek te bevredigen) belieft
te noemen. Enkel om die rechtzaal
scènes moet u „The Paradine Case"
gaan zien. U zult dan ervaren wat een
werkelijk filmkunstenaar ondanks
zijn gebreken ook met een middel
matig gegeven nog weet te doen!
LONG-SHOT
LEZERS, er kan een dag in uw leven
komen, dat ge op aanplakzuilen in
uw stad, of dorp of vlek iets ziet staan
over een Model-Echtgenoot. Met Jo
han Kaart. Begeef u dan schielijk naar
de kassa van het theater, of nood-
theater, of hok, en zorg, dat u kaar
ten krijgt. Voor uzelf, uw naasten, uw
vrienden en vriendinnen. Ge koopt
voor die paar gulden een lawine aan
lach en ge zult leren, die avond, dat
Holland tenminste nog één humorist
bezit, die onweerstaanbaar is en de
in dit land van mist en koeien en
regen, modder en steile mensen, zeld
zame macht bezit zelfs de meest
nurkse netevreter uit de plooi te ha
len en uit z'n tent te lokken. Dót doet
Johan Kaart. Een knappe jongen op
de Nederlandse planken (waar men
het moet hebben van de snippen en de
snappen, de doodles, de henriettes en
de lou-tjes) die hem dflt nadoet.
£)AT ALLES GEEFT TE DENKEN.
We zouden geen goed Nederlander
zijn als zélfs zoiets als die Model-
Echtgenoot niet iets „te denken" gaf.
Bij ons deugt nooit iets zonder moraal.
Bewijst dit alles niet, vrienden, dat
we op de verkeerde weg zijn? Zou het
geen- aanbeveling verdienen als men
op onze toneelscholen O'Neill en Sar
tre verving door Kaart? Dat past dan
wel niet in het kader onzer culturele
ambities en strevingen, maar het is
uitermate gezond voor uw lever. En
voor de milt. En 't hart. In ieder ge
val is de idee te overdenken.
Er zit nog aanzienlijk méér in de
gedachte. Ik denk aan de middelbare
scholen in onze provincie. Laat ons
een voorbeeld noemen, man en paard.
In Den Helder bezit een der beste in
richtingen voor middelbaar onderwijs
een buitengewoon voortreffelijke to
neelkenner, waarover men zich alleen
maar verbaast, dat hij tot nu toe het
burgermans witte boordje niet ver
wisseld heeft voor de schelmse kome
diantenflambard. Niet alleen pleegt
hij lezingen aan de lopende band over
Peer Gynt, niet alleen heeft hij kor
telings nog bepaald w lke Noordhol
landse dilettantentoneelvereniging het
op het Wierings concours het beste
deed, en niet alleen voedt hij de jeugd
op in kennis en begrip voor de schoon
ste der muzen, Thalia geheten, maar
hij doet méér. Hij behandelt, en dit is
een verheugend teken, onze beschou
wingen in klassikaal verband, hij wijst
op het nobel en cultureel-verantwoord
streven van ons blad en hij toont
daarbij een breedvoelend, een univer
seel mens te zijn Zijn voorbeeld moge
in onze provincie navolging verdienen;
men geve het de naam van Vendelis
me. (Niet te verwarren met vanda
lisme).
Hier ligt een taak. Voer de lach in.
Op school en in fabriek. In de schouw
burgzaal en in de huiskamer. We ver-
léérden het lachen en het is de hoogste
tijd terug te keren tot die gulste aller
gezichtsplooien. Nóg is het niet te laat
Laat ons woekeren met het mate
riaal en zeker met iemand als Kaart.
Devies: „Geen bont gedinsdagavond-
trein, geen gesnip en gesnap, maar:
Kaart".
Ziedaarhet Vendelisme is op
mars en Kaart is zijn profeet. Maar
spoedigspoedigeer wij ver
zuurd en vergramd zijn, lezers. Het
is één minuut voor twaalf!
ANTHONY VAN KAMPEN.
VISSERSSCHEEPJE TEGEN
DIJK GEWAAID
Het motorscheepje Bru 14 uit Brul-
nisse, dat in de Grevelingen aan het
vissen was, is tengevolge van de storm
nabij Oudetonge tegen de dijk ge
waaid. Het scheepje is nog niet vlot
gekomen.