Die Moreler siunier 1 Ons kort verhaal I Polen, dat de zwaarste offers bracht herstelt zich snel Formosa, sterke strategische troef Gouden Koets vaart door Nederland tweeledig doel Communisten beheersen het land maar Polen blijft nationalistisch Cultureel Nieuws Reizende expositie met Noorderlicht stoort radio verbindingen Communisten hebben in China thans de vrije hand Eiland in brandpunt der belangstelling RENDEZ-VOUS Puzzle-rubriek ZATERDAG H MEI 1949 de P.P.K.R., toch nog 1.300.000 leden. Haar leiding in de Poolse volksdemo cratie is verzekerd: de niet-communis- tische partijen hebben deze reeds aan vaard. Deze laatsten blijven wel zitting houden in de volksvertegenwoordiging, maar bij voorbaat is reeds ..overeenge komen", dat de communisten de toon zullen aangeven. Dat is reeds gebleken in de ver scherpte houding tegen sommige katho lieke geestelijken uit het Zuiden van het land. Kort nadat in Hongarije kar dinaal Mindszenty gearresteerd was, kregen enkele door de geestelijkheid geleide scholen in de buurjg van Kato- wice opdracht, de kruisbeelden uit de schoollokalen te verwijderen. Maar tot een proces zoals in Boedapest tegen een aantal protestantse predikanten, is het niet gekomen. Hoe graag de Oost- europese landen naar buiten de schijn van uniformiteit ophouden, voor de buitenlandse waarnemer is er toch nog wel verschil te ontdekken tussen bij voorbeeld een land als Polen en Tsje- choslowakije. In Praag b.v. struikelt men over de afbeeldingen van Stalin In Warschau moet men er naar zoe ken. De Koningin heeft toestemming ge geven om de Gouden Koets in een va rende tentoonstelling op te nemen. Op 25 Mei zal deze expositie te Middel burg oficieel worden geopend, waarna de tocht begint. Een hoge „Kempenaar", een binnen schip, dat door de particuliere Rijn vaartcentrale beschikbaar is gesteld, zal tot half Augustus de kostbare last tezamen met de crème calèche, vitrines met harnassementen, uniformen en an der bijzonderheden van „Prinsjesdag" over de Nederlandse binnenwateren dragen. Deze varende tentoonstelling heeft een tweeledig doel. In de eerste plaats wordt hiermee een wens vervuld van vele tienduizenden, die tot dusver niet in de gelegenheid vyaren de Gouden Koets te zien. Voorts hoopt men er een (Speciale correspondentie). u/ARSCHAU, Mei 1949. „De Polen kunnen sterven, maar Polen kan „lat dood," zegt de oude man in de boekhandel in één van Warschau's buitonwflken. Zijn zaak, die hij kort na de vorige oorlog vestigde, is één van de zestien procent van de huizen in de Poolse hoofdstad, die tijdens de laatste oorlog gespaard zijn gebleven. (De overige vier-en-tachtig procent Is verwoest niet beschadigd, maar to taal onbewoonbaar geworden door 't oorlogsgeweld). En terwijl h(j het zegt, strekt de boekbandelaar zijn arm uit en wijst naar een landkaart, waarop afgebeeld staat, hoe Polen er in 1740 uitzag. Op da volgende bladzijde echter, die de toestand in 1815 weergeeft, zoekt men vergeefs naar de naam Polen. Het ge bied, dat wij bedoelen is opgeslokt door Pruisen, Rusland en het Oosten rijkse keizerrijk. Dan een kaart van 1919: Polen in de vorm zoals wtj het voor de jongste oorlog kenden, met de befaamde corridor ten Westen van Danzig- De bladzij daarna toont de toestand, zoals die begin 1940 was: het grootste deel van het „Gouvernement-generaal" in handen der nazi's, de rest Russisch. Op de volgende kaart, getekend na 't verdrag van Potsdam, de huidige si tuatie. Polen een flink eind West waarts „verschoven", zodat Wilna, Brest-Litovsk en Lwow (Lemberg) Russische steden zijn geworden, ter wijl de grens met Duitsland nu langs Oder en Neisse loopt. Danrig, vaak genoemd in verband met de Poolse corridor in de spannen de Augustusdagen van 1939, ligt nu veel dichter bij Polen's oostelijke grens dan bij de Westelijke. De naam luidt tegenwoordig Gdansk en men vindt er niets meer dat herinnert aan de tijd, dat dit gebied Oost-Pruisen heette. In de amusementslokalen weerklinkt de mazurka, een der oude nationale dansen, hoewel men ook „Westerse" dansmuziek hoort spelen. „Give me five minutes more" wordt hier even algemeen door de jeugd mee gezongen of -geneuried als in landen als Nederland of Belgie. Polen kan niet sterven. Wie het aanschouwt, is geneigd, de oude boekverkoper in Warschau grif toe te geven, dat Polen niet kan ster ven, ook al vermoordt men de Polen bi) duizenden. De hoofdstad had bi) het uitbreken van de oorlog een be volking van 1.300.000 zielen thans is er nog ongeveer de helft van over! Zevenhonderdduizend mensen het verlies van één stad; de totale oor logsverliezen vafl Groot-Brittannië en de Verenigde Staten samen bedroegen ruim 550.000 mensenlevens Dat is één van de dingen waar vele Polen de buitenlandse bezoekers bij voorkeur op schijnen te wijzen. Ge werpt dan tegen, dat het toch Enge land en Frankrijk waren, Westelijke landen dus, die Hitier de oorlog ver klaarden, toen hij in September 1939 Polen was binnengetrokken, en dat het de Sowjet-Unie was, die twee weken later Polen de dolkstoot ln de rug kwam geven door een invasie van het Oosten uit. Maar hoe ge ook rede neert, ge blijft stuiten op datzelfde soort gevoel, dat ook de Tsjechen hebben: men voelt zich nu eenmaal door het Westen „verraden" en zoekt steun bij de machtige Oosterbuur: Moskou. Wilt in de beweringen van deze mensen aan te wijzen is als pro- paganda-invloed, en wèt als oprecht heid, is moeilijk uit te maken. Polen ls een land, dat „achter het Ijzeren gordijn ligt", en de communis ten beheersen het, ongetwijfeld. Maar slaafse onderwerping aan een vreemde mogendheid ligt niet in de aard van de merendeels vurig-nationalistische bewoners van het land, waar de wieg stond van Chopin, madame Curie en Paderewski. In dit verband verdient 't vermelding, dat men op grote schaal voorbereidingen treft voor de herden- ding van Chopin's sterfdag, dit jaar een eeuw geleden. Ook ln de Verenigde Staten zal het overlijden van deze bij uitstek nationale figuur der PoleD worden herdacht: in beide landen zijn herdenkingscomité's opgericht, die samenwerken alsof er geen ijzeren gor. dijn bestaat. Er wordt gebouwd. Het moet tot eer van de Polen wor den gezegd: hun herstel vordert snel ler dan dat van de Duitsers, hoewel de meeste Poolse steden veel erger van de oorlog te lijden hebben gehad dan de Duitse. Men kan aanvoeren, dat Duitslands herstel belemmerd wordt door de onenigheid tussen vier bezet iers; maar ook Polen heeft zo zijn handicaps op dit gebied: het moet bij voorbeeld, zolang als de Russische bezetting van Duitsland duurt, jaar lijks 13 millioen ton steenkool aan de Sowjetunie leveren. En toch levert 'n ®tad als Wroclaw (het voormalige Duitse Breslau) een veel gezonder aanblik dan een willekeurige Duitse stad. Ook hier verwoestingen en puin hopen, maar er is bedrijvigheid en er Wordt gebouwd activiteit die men in vele Duitse steden zozeer mist. Men zou er uit kunnen opmaken dat de Polen niet geloven in een derde we reldoorlog. De politieke constellatie van het land heeft in Januari een wijziging ondergaan: de socialistische partij sloot zich aaneen met de communisti sche en vormt daarmee sindsdien de verenigde arbeiderspartij. Het klinkt vrij groots, maar in de maanden die aan dit fusiecongres vooraf gingen, ondergingen de béide betrokkenen enorme zuiveringsacties die hun totale ledenaantal met meer dan honderd duizend verminderden. Niettemin heeft nieuwe Verenigde Arbeiderspartij, ^EDERLAND ZAL DIT JAAR een bijzondere tentoonstelling herber gen. Van 1 Juli tot 15 September zal men n.1. in het park Sonsbeek bij Arnhem een grote openluchttentoon stelling van Europese beeldhouwkunst kunnen bezoeken. Ofschoon de lijst van de te exposeren beeldhouwwer ken nog niet volledig is, kan worden gerekend op een achttal werken van de grote Franse meester Auguste Ro- din (overleden in 1917) waaronder waarschijnlijk ook de beroemde beel dengroep „De burgers van Calais". Voorts zal van hem het beroemde brons van de Franse schrijver Balsac aanwezig zijn. Uit Frankrijk zullen verder vertegenwoordigd zijn o.a. Bourdelle, Renoir, Gargalle. Arp en Lipchitz. Uit Duitsland komen werken van de grote beeldhouwers Lehnbruck en Barlach, terwijl uit Belgie een re presentatieve inzending komt van re cente beeldhouwkunst. Ook uit Dene marken en Engeland^ komen werk stukken. Nederland zal niet ontbre ken. Radeker legt de laatste hand aan een groot oorlogsmonument bestemd voor Waalwijk, dat voor het eerst op de expositie zal worden uitgebracht. Voorts komt er een hal met kleine plastieken van Nederlandse beeldhou wers. De inzending staat vrij. Inlich tingen verstrekt het comité Sonsbeek 1949 te Arnhem. H.M. Koningin Julia- na aanvaardde het beschermvrouwe schap voor deze tentoonstelling, die Door de Reuterbureaux over de ge hele wereld wordt melding gemaakt van vrijwel algehele storing van de radio-verbindingen, vooral op de kor tegolf uit Noord-Amerika. India en Oost-Europa. Alleen door de Zuid- Amerikaanse stations wordt goede ont vangst gemeld. In de nacht van Donderdag op Vrij dag is aan de Zuidkust van Australië de prachtigste „Aurora Borealis" van jaren waargenomen. Van deskundige zijde werd opgemerkt, dat dit verschijn sel in het algemeen samenhangt met het optreden van zonnevlekken, waar aan dan ook de huidige storing in de radioverbindingen te wijten zou zijn. Ook in Noord-West-Ierland en te Prestwick heeft men Noorderlichtver schijnselen waargenomen. belangrijk sociaal doel mee te dienen De entree's komen ten goede aan het Nationale Koningin Julianafonds ter bevordering van maatschappelijk werk. Ook de baten van de verkoop van een geïllustreerde beschrijving van de koets worden in deze instelling gestort. Dit fonds steunt maatschappelijke instel lingen, die in tijdelijke financiële moei lijkheden verkeren. I De route. De tocht gaat door Brabant. Lim burg en Gelderland naar Overijsel. In Drente kan vanwege de vaarmogelijk- heden waarschijnlijk alleen Meppel worden aangedaan. Friesland en Gro ningen worden doorkruist, waarna via Den Helder de reis met ligplaatsen van enige Noordhollandse plaatsen zal wor den beëindigd. FRéDéRIC CHOPIN ongetwijfeld een der belangrijkste cultuurevenementen van 1949 zal zijn. ^IJ BLIJVEN NU EENS IN Neder land. 'In Amsterdam en Schevenin- gen (Den Haag) zal het Holland Festi val dit jaar van 15 Juni tot 15 Juli worden gehouden. De Nederlandse Opera opent op 15 Juni in de Stads schouwburg te Amsterdam met Masse- nets „Manon". De Weense Staatsopera begint haar serie voorstellingen in de zelfde schouwburg op 1 Juli met „Die Entführung aus dem Serail". De vol gende dag volgt „Der Rosenkavalier" Drie Juli komt dan „Don Giovanni" In Den Haag op vier Juli „Figaro's Hochzeit". De Concertgebouwprogramma's noe men de namen van vele bekende so listen. Zeven Juli speelt de pianist Alexander Brailowsky het pianocon cert in e kl. terts van Chopin. Het Residentieorkest speelt o.a. Ravels Ne gende Symphonie. Het Utrechts Stede lijk Orkest speelt H. Andriessen, Van Otterloo. Pijper en Wagenaar. Jennie Tourel zal op het Festival als gast optreden. Zij geldt bij de New Yorkse Metropolitan Opera als de ideale Carmen. Uit Russische ouders werd zij in Parijs geboren en oogstte haar eerste successen bij de Opera Comlque. Zij zal ook een recital ge ven. waarin zij Hindemiths ..Das Ma- dienleben" uitvoert Deze rvqlus. wel ke tekst op van Rilke gezet is, bevat 15 liederen. Voorts vindt er in Den Haag een in ternationale vioolbouwerscoricours plaats, waaraan minstens 16 landen met 400 instrumenten deelnemen. (Van onze diplomatieke medewerker.) f)F SJANGHAI, AZIE'S GROOTSTE STAD, nog lang aan de communistische druk weerstand zal kunnen bieden, is een kwestie van ondergeschikt be lang. De nationalistische regering is verslagen voor zover het Noord- en Cen- traal-China betreft. Aan een verdere communistische expansie staan geen on overkomelijke hindernissen in de weg. Het is duidelijk, dat de grote kuststeden de communisten de een na de ander als rijpe vruchten in de hand zullen val len en daarna kunnen de rode troepen op hun gemak overgaan tot de verove ring van de zogenaamd onafhankelijke provincies van Zuid- en Zuid-West- China. De nationalisten praten weliswaar veel en heel dapper over een laat ste, vertwijfelde krachtsinspanning in Zuid-China, maar niemand gelooft serieus, dat dit nog enig succes zal hebben. Er is niets, dat het Westen kan doen, voor zover het het continentale China betreft. En daarom is er alle reden, dat men meer dan tot dusver, in het bijzonder in de Verenigde Staten, aandacht besteedt aan het Chinese eiland Formosa, een strategisch punt van aanzienlijk meen belang dan de Britse kroonkolonie Hongkong, die op het gen blik in een koortsachtig tempo door de Engelsen versterkt wordt. pORMOSA LIGT ONGEVEER op de helft van de weg tussen Okinawa en de Philippijnen. Het is een eiland rijk aan delfstoffen en agrarische hulpbronnen. Met hun karakteristieke taaiheid hebben de Japanners 't eiland, gedurende de tijd, dat zij daarover de souvereiniteit uitoefenden, tot grote ontwikkeling gebracht. De bevolking heeft een veel hogere levensstandaard dan die van het continentale China. Na de oorlog heeft het Westen de de facto souvereiniteit van het nationa listische China crver Formosa erkend. Maar door de gehele geschiedenis heen hebben de bewoners van het eiland slechts weinig liefde voor het Chinese moederland gekoesterd; en de bittere ervaring van het na-oorlogse Chinese bestuur heeft deze liefde zeker niet groter gemaakt. Formosa wenst zijn onafhankelijkheid zo mogelijk on der de beschermende vleugels van de Verenigde Staten. Wat het echter tot nu toe gekregen heeft, is een flinke dosis van het Chi nese nationalistische bestuur op een ogenblik, dat de autoriteit van de na tionalisten in het continentale China bijna tot het nulpunt gedaald is. In het begin van dit jaar, toen het na tionalistische regiem begon te kraken, werd een van de beste nationalistische JJjj was zeer dronken. Beschonken met een ijzige waardig heid, die door een volkomen beheer sing ongenaakbaar scheen. Zijn dron kenschap was verbluffend, was is deze beeldspraak mogelijk? smette loos. Smetteloos als zijn witte zijden das een glanzend gepoetste chroom leren schoenen. Zoals hij daar zat, weggezonken in. de kussens van een tweede klas coupé,' was hij bijna bovenmenselijk, een heros van de drank en duizenderlei met elegance en zwier bedreven zon den Hij wekte de indruk van duister nis, van raadselachtige spot met de moraal en alle zedelijke normen. Ja, hij was zéér dronken. Dronken met de rustige zelfver zekerdheid van een groot man. En noch zijn modieuze hoed, noch de on berispelijkheid van zijn costuum kwa men in strijd met die dronkenschap. Hij zat zo beheerst-gebiedend dronken te zijn, dat het niet. kluchtig meer was, maar satanisch. Hij werd openlijk bewonderd. Openlijk bewonderd door de meisjes, die door de gang van de wagon liepen en tersluiks een snelle blik op hem wierpen. Ontegenzeggelijk zagen zij als in een flits hun ideaal in levende lijve. Maar hij was zeer dronken. Zag niets van al die ogen en al die XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX gezichten, die nieuwsgierig hem beza gen en dan, als betrapt, weer haastig van hem afgewend werden. Hij zat, het electrische licht koud over zijn ti;na-onwaarschijnlijk blank gezicht, achterovergeleund met de slanke rech terhand steunend op de armleuning. Zolang de trein reed, was er niets dan zijn aristocratische trots en zijn dronkenschap, de geluiden van de wielen over de rails en voorbijschie tende lichten van de stations. Plus de krant, waarin ik tevergeefs wat inte ressante dingen trachtte te vinden. Toen reed de trein het eindstation binnen. Hij kwam overeind en ik zag zijn voorhoofd even vochtig glanzen. Wij stonden op en gingen, schuifelend, door de gang. Toen Het was niet maar een dronkaard, die struikelde. Het was meer. Zo moet het zijn als een keizerrijk inéén stort of als een heiligenbeeld door profane handen vernield wordt en versplinterd. En het was ook niet maar een mij onbekende vrouw, die zich over hem heen boog en hem hielp opstaan. Het was een zo triomfantelijke daad van Heide, dat het gelach wegrafelde op de wind en de nieuwsgierigen opzij gingen om hen door te laten. Buiten, aan de uitgang van de tun nel, heb ik staan wachten. Maar toen zij moeizaam naar boven kwamen, zij hem ondersteunend en hij slingerend en op wankele voeten, heb ik mij ge schroeid aan haar ogen. Want ik had óók gelachen. Geestelijke ontreddering maar geen collectief schuldbesef gNKELE MAANDEN GELEDEN heb ik in deze wekelijkse filmrubriek de ontwikkeling geschetst, die de Duitse film heeft doorgemaakt van het tijdperk der avant-gardisten (omstreeks 1915) af tot na de oorlog. Een ont wikkeling, die na omstreeks 1925 een toppunt bereikt te hebben tijdens het nazi-regiem een periode van aanzienlijk verval doormaakte om na de oorlog zich volledig te herstellen en verbluffend snel te streven naar een nieuw hoogtepunt. De Duitse film van na de oorlog schijnt weer aan te kno pen bij de grote traditie uit de jaren vóór 1930, de traditie, die vooral ge vormd was door een filmer als G. W. Pabst, grootmeester van het Duitse filmrealisme. De na-oorlogse Duitse film is een nieuwe exponent van dit realisme en heeft veelal de pessimistische ondertoon, die aanvankelijk ook in Pabst's film sterk leefde. In het bijzonder treft dit bij „Die Mörder sind unter uns", de eerste film uit het huidige Duitsland, die in Nederland in vertoning ls gebracht. UIER VINDT het pessimisme echter te vergeten. Dit verleden is voor hem iV.n cv-ivro «-»wlon rf o xxrvoorHiciirl tran /-ia r\o- ton tnn zijn oplossing in het aanvaarden van een nieuwe levenshouding, een geestelijk evenwicht, dat in staat stelt over het verleden heen te leven en door het hervatten van de eigen taak in de arbeid zich te bevrijden van het testimonium paupertatis het ge tuigenis van armzaligheid en mense lijke onmacht dat door de ruïnes gesymboliseerd wordt en te reiken naar een nieuwe toekomst. Want zo als vele hedendaagse Duitse films draagt ook „Die Mörder sind unter uns" een boodschap uit. De film wil het althans doen, maar dringt niet consequent genoeg tot de kern dooi waardoor zij op twee gedachten blijf! hinken. Niet mis te verstaan is in „Die Mörder sind unter uns" dat er in het hedendaagse Duitsland krachten tot een morele vernieuwing aan hei werk zijn, die het bewustzijn van de waanzin, de geestelijke ontreddering en de beschamende onmenselijkheia van de oorlog levend doen worden. Van deze regeneratie-impulsen en van dit bewustzjjn getuigt de titel bewijst het reeds de film „Die Mörder sind unter uns" „De moordenaars leven in ons midden". J-JOOFDPERSOON van de film is een jonge arts, wiens geest verminkt is door de oorlog. Hjj leeft in een bouw vallige huurkazerne temidden van ruï nes en tracht tevergeefs he,t verleden de wreedheid van de oorlog ten top gedreven in de liquidering van een Pools dorpje, een maatregel, waartegen hij zich nutteloos verzette en waarvan tientallen vrouwen en kinderen het slachtoffer werden. Na de oorlog ont moet hij zjjn vroegere kapitein, die tot deze liquidatie het bevel gaf: nu een eerzaam burger, die weer snel ge klommen is op de maatschappelijke ladder, een gearriveerd huisvader, die zijn kinderen van zijn roemruchte krijgsdaden verhaalt en door geen enkele wroeging gekweld wordt. Het conflict in de verwrongen geest van de arts bereikt na deze ontmoeting een crisis: het leed en de wreedheid van de oorlog, de zinloosheid van het leven en van de maatschappelijke or de, die slechts een schijnorde is ge bleken, meent hjj te moeten wreken aan deze ex-kapitein, die voor hem tot exponent is geworden der verant woordelijkheid voor alle onmenselijk heden. Juist wanneer hij de wraak oefening wi) voltrekken brengt een in cident hem de geestelijke stoot toe. nodig om zijn innerlijk evenwicht te herstellen: hij wordt tegen wil en dank gedwongen te vechten voor het leven van een kind. En het welslagen van zijn ingreep voert hem tot het be wustzijn van zijn taak en terug naar het vinden van zijn Innerlijke rust bij een vrouw, die tot dusver tevergeefs gepoogd had hem te inspireren tot 'n bewustworden en het hervinden van zichzelf. £)IT GEGEVEN heeft de jonge regis seur Wolfgang Staudte gevoelig en bekwaam verwerkt. Het Leitmotiv van zijn gegeven is de geestelijke ontred dering, die door de oorlog teweeg is gebracht en dit Leitmotiv wordt in de film gesuggereerd door de telkenmale terugkerende beelden der ruïnes. Deze- beelden zijn niet slechts realistisch - aan de werkelijkheid ontsproten en een suggestie van de werkelijkheid oproe pend maar meer nog expressionis tisch: de filmer drukt door een per soonlijke visie op de werkelijkheid zijn eigen gevoelens uit. Hij hanteert licht effecten en bijzondere camera-instel- lngen om bepaalde emoties op te roe pen of te vertolken; zo nam hij bij voorbeeld de ruïnes niet op met een loodrecht geplaatste camera, maar hij plaatste de beelden der bouwvallen schuin op het doek, om daarmede de Sfeer, waarin de geestelijk uit het lood geslagen man leeft, tot een realiteit te maken. De zucht tot vergetelheid de onheilzame en onbevredigende vlucht' in de roes van drank en vrou wen drukte Staudte uit in een knappe montage van naar de neo-romantiek neigende beelden en hoezeer som mige publicisten dit hanteren van di verse stijlen in „Die Mörder sind un ter uns" menen te moeten veroor delen ik geloof, dat Staudte juist hiermee van een bijzondere indrin- gingsgave heeft blijk gegeven om de atmosfeer van het huidige Duitsland filmisch het treffendst te karakteri seren. WAAR HET ECHTER op de tenden- zen aankomt bevredigt „Die Mör der sind unter uns" minder. De film stelt een bepaald probleem en tracht hieruit een les te trekken, maar zij veronachtzaamt de achtergrond van dit probleem ten enenmale. Nergens vinden wjj ook maar de geringste aan- 'tuiding van een collectief schuldbesef der Duitsers voor de oorlog en zijn misdadige extremen. Daarentegen w«kt de film da Indruk, dat men de schuldvoornamelijk wil afwentelen op een bepaalde klasse, die onder geen enkele omstandigheid gedupeerde par tij is. Er is veel geschreven, dat Staudte zich in dit opzicht aan opzet telijke vervalsing heeft schuldig ge maakt en hier in feite een pleidooi wil leveren voor de onschuld van het Duitse volk. Ik heb echter eerder de indruk, dat de regisseur zich wat dit schuldbesef betreft niet heeft kunnen losmaken van een algemeen in Duits land geldende mentaliteit. Ook bij ons door oorlog en bezetting gedupeer de Nederlanders heeft ten opzichte van de Duitsers een bepaalde menta liteit post gevat, waarvan ook wij op onze beurt ons moeilijk kunnen be vrijden, hoewel wij moeten erkennen, dat onze opvattingen ten aanzien van Duitsers en Duitsland allerminst al gemeen geldend mogen zijn.Opzette lijke vervalsing behoeft waar deze twee mentaliteiten botsen noch bij ons, noch bij Staudte aan de orde te zijn. Hoe het ook zij, Wolfgang Staudte heeft met „Die Mörder sind unter uns" naar mijn gevoelens wel degelijk een positieve en te waarderen film gele verd, de ongetwijfeld is te beschou wen als symptoom van een algemeen rijpend menselijk bewustzijn Hij heeft zich hier echter nog te zeer bezig ge houden met een geval op zichzelf, dat daar hij naliet de achtergronden van het door hem aangesheden pro bleem te belichten, iaat staan voorop te stellen, hetgeen ongetwijfeld juistei en meer te waarderen geweest zou zijn niet voldoende kon rijpen tot het beeld, dat hij beoogde te geven van het thans levende Duitsland. Dit is een bezwaarlijk te vergeven tekort, maar het disqualificeert de film als zo danig nog geenszins. Voortreffelijk spel in hoofdrollen (Hildegard Knef en Paul Fischer) zowel als in bijrol len (de horlogemaker) draagt er toe bi), dat „Die Mörder sind unter uns" ondanks haar essentieel tekortschie ten, beschouwd kan worden als een ver heugende en opmerkelijke getuigenis van de wedergeboorte der Duitse filmkunst. LONG-SHOT. generaals, Tsjen Tsjang, snel naar For mosa gezonden om daar de zaken ln handen te nemen. Het grootste deel van de nationalistische luchtmacht volgde. De nationalistische vlootstrijd- krachten hebben van het eiland hun basis gemaakt. En er is sinds maanden een omvangrijke immigratie van na tionalistische ambtenaren en rijke Chinezen uit het Chinese moederland aar. de gang. Een van de laatste, die gekomen is, is niemand minder dan Tsjiang Kai-Tsjek, in werkelijkheid r.og steeds de leider der nationalisten. Formosa, het sleutelpnnt. pjET BELANG van het Westen in deze ontwikkeling is duidelijk. For mosa is industrieel en agrarisch een rjjk gebied. Maar het is ook, zoals al gezegd, een strategisch punt van vitaal belang. Formosa, in welgezinde han den, is een sterke strategische troef. Formosa in vijandige handen zou een bedreiging van formidabele omvang zijn. Het is duidelijk, dat de communis ten na hun grote overwinningen van de laatste weken, thans meer dan ooit in staat zijn hun „vrede" met de na tionalisten te sluiten en een regering in het leven te roepen, die in naam een coalitie, maar in werkelijkheid communistisch zal zijn. Wanneer zij dit doen, zullen zij zeker geen tijd verliezen met het proclameren van hun souvereiniteit over Formosa. Het is met het oog hierop, dat de Ver enigde Staten en Engeland zich thanfl beraden over een nieuwe politiek te» aanzien van Formosa. De creatie va» een politiek, die ten doel heeft. For mosa in het Westen een vriendschappe lijk regiem te geven, moet Washington en Londen niet moeilijk vallen. De be volking van Formosa wenst niets lie ver dan de onafhankelijkheid, de communistische partij is er klein en de Chinese nationalistische regering, die in het moederland praktisch al alle macht verloren heeft, baseert haar autoriteit over Formosa op niets anders dan een de facto erkenning door het Westen van de nationalis tische souvereiniteit over het eiland. Intrekking van deze erkenning kan de zaken op Formosa gemakkelijk aan het rollen brengen in een voor' het Westen gunstige richting. Fuzzle 83. Van mannen, vrouwen en kinderen, (opl.) Deze puzzle was weer eens iets ge makkelijker en het aantal ingezonden oplossingen overtrof verre de verwach tingen. De 100 personen werden gevormd door 5 mannen, 25 vrouwen en 70 kin deren en zij ontvingen samen 5x3 plus 25 x 2 plus 70 x '/i hl. 15 50 35 100 hl. Na loting onder de inzenders van een juiste oplossing is de wekelijkse puzzleprijs 5.— ditmaal ten deel ge vallen aan de Heer G. Fris, Straatweg 344, Heiloo. Gefeliciteerd! Deze prijs zal worden toegezonden. En nu onze nieuwe opgave! Puzzle 84. Een belangrijke gebeurte nis. Hieronder vindt men in alphabeti- sche volgorde 85 lettergrepen, waarvan de 22 woorden gevormd kunnen wor den. die voldoen aan de verder gege ven omschrijvingen. Heeft men de juiste woorden in de aangegeven volgorde onder elkaar staan, dan vormen de eerste letters van boven naar beneden gelezen een be langrijke geschiedkundige gebeurtenis. Lettergrepen. a a a al an ar ber bi bi ca ci cro da de des di di e em er ge gen gen gen gie go gra gram gu ha in in ke ken ko ko kra li Mn lis lo Iu lijk ma me me men na ne ne ne ni nings o o pen po po pro ra ra ra ra raad rak spi ta tar te ter ter Me tie tie tie tis ton tro us va ve ven vi vl vol. Omschrijvingen. 1. Aanvang van de dag. 2. meisjesnaam. 3. bekend Romeins dichter. 4. Staat in Middel-Amerika. 5. stad in Spanje aan de Middellandse Zee 6. waardevermindering. 7. plaats in Drente. 8. Europese hoofdstad. 9. stad aan de Oostzee. 10. bezieling. 11. do denlijst. 12. zwaartekracht 13 water in Z W.-Nederland 14. jongensnaam. 15. familiebegunstiging. 16. bekend persoon uit de Oud-Griekse geschiedenis. 17. wereldstad. 18. dankbaar. 19. waar men gaarne naar luistert. 20. tussenkomst. 21. plaatsje in Zuid-Holland. 22. scheids rechter. Welke zijn de bedoelde woorden en wat vormen de eerste letters van boven naar beneden gelezen? Oplossingen (per briefkaart) tot en met Donderdag 19 Mei aan de Redactie van dit blad. (Er wordt weer een prijs van 5.verloot).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1949 | | pagina 5