Per kruiswoord wensen wij U
R
Het feest van
de daad
Het bombardement van Rotterdam
en de capitulatie van ons leger
WAT DE KRANT
U DEZE WEEK
VERTELDE
VER.N H
Puzzle-rubriek
Vertrek der marine
slecht voorbereid
PINKSTERRAADSEL
Na veertig jaar vliegen
Pim, Pam en Pom en het Afrikaanse avontuur
AVONTUUR
ESIDENTIE
Het Radiooroaramma
NAAR VASTE GROND
Op Sicilië zog lc 4.
de bdmd i-C-t SAL
Vd-tov-e GiuIiavio.
Wet hölve e.ildvicl w&vd
Ai neet dynciwiic,t opgebb
z.e.v) wiAAt- SaI blii-ft on-
VlvldbAAv. Do ot^lZlcPlt-bA-
ve gvi<s/i
1 Jukii, degnote doa|
•Sixidsdigia wo^dt lev- in ov>5
Idnd wCGi' nöc^rs+ IJ3 qt.
hcngQld e.v\ miG-rTVend E>«>_
koivimcvt z.icU owi loet
duuirdex- WO^dövo do»- vrS-
dkten.i
DACBLAOEH
Licht inde dui«>tecui^f
RQCIavoog vGvli'clot i HQÖH mo-
gc»i veGx onloepQvEft brc*»-).
don, tonmiVist e m de zo-
m o v ww óió ndgn Stx-dks
kowt Gf WGC v-<óxite>oG vic-
ruog OmdAt de dagen Uovten
DG DG VI G n 0 da vo G G-vo
invcNS'e o^adm&exen in
Ex-\3elcdiod~Met oen Vi
kingschip, b?nenlioiden
Spenen Net dlt> vijf
tien ecuwon geleden.
Alleen vrjcdzawiGn.'-
Een m eneer m y/o ko—
kdxnvica strooit vulpennen
Ulf zijn du-to, die Ont
ploffen ols zo opge
l-OOpt worden. None
laobbiO"3 hebben SOmmi -
go liQ-clQ m f
5offolk
^niezeldon Spoken rond
Mc
go blo v Q ri.
is bet huis gesloopt,
cl O Spoken z. IJ n
Maan do spo kc
Ivoni.
RoOr nnddn WOOV- f
De bemdii.
mng von
een Duit-
Se U-boot
londclo op
OGn gi Idnd mcJe stille.
Zuidzee Da blooG. ~\ongs
willen niat ween weg w
de bnaung ModelVdnwö_
ge de nozingeun an de
xndn e sck i\ n
Dg wiimstev- heeft ons
blngcmtiokt Oven ne.
genjpOv hebben we dllc,
modi een buis, 2.ai b»j.
Nog gvom qodold dus,
Gr zli t schot i n
TwOC IcQvnusgOS-ton troow.
den i'n A mst0ndóvy\ en wgr.
den met leven do sldngcvi
Om hön Gen. Da OVnbte_
nddv blóe+ opoon d-fstowd
Parlementaire Enquêtecommissie rapporteert over:
Verschil van opvatting over
de waarde van het ultimatum
Blijkens het Duitse ultimatum met
betrekking tot Rotterdam moest bin
nen twee uur aan de voorwaarde, daar
in gesteld, worden voldaan doch er
stond geen tijdstip van uitreiking in.
Deze uitreiking echter was geschied
omtrent half elf door een Duitse offi
cier op het bureau van kolonel Schar-
roo. In aanwezigheid van de heer Oud
heeft de heer Scharroo de opperbevel
hebber opgebeld en Instructies ge
vraagd. Tegelijkertijd verzocht de heer
Oud ook even de heer Winkelman te
mogen spreken, hetgeen door deze
werd geweigerd.
In overeenstemming met een advies
van de heer Van Karnebeek, commis
saris der Koningin, trachtte de heer
Oud nogmaals telefonisch contact met
de heer Winkelman te krijgen. Na uit
drukkelijk in het telefoongesprek met
de opperbevelhebber gezegd te hebben,
dat. wanneer het in verband met het
algemeen strategisch belang of in een
ander belang van het land nodig zou
zijn Rotterdam met de grond gelijk te
maken, dit zou moeten gebeuren, heeft
hij als burgemeester van Rotterdam ge
meend verplicht te zijn er op aan te
dringen, dat de stad gespaard zou wor
den als de zaak toch hopeloos stond en
het bombardement toch tot niets meer
kon dienen.
Generaal Winkelman antwoordde, dat
hij alles zou overwegen en op tijd zijn
beslissing kenbaar .zou maken.
Omtrent half één bleek uit telefo
nisch overleg met het bureau van de
commandant van Rotterdam, dat ervan
de zijde van de opperbevelhebber nog
geen definitief antwoord was. De heer
Oud werd medegedeeld, dat hij nader
bericht zou krijgen zodra er een defi
nitief antwoord was gekomen. Nadat
het bombardement had plaats gehad,
heeft hij zich begeven naar het mili
tair hoofdkwartier en heeft daar ver
nomen, dat het antwoord dat in Af
dracht vgn generaal Winkelman was
gegeven, luidde, dat geen beslissingen
konden worden genomen op een onge
tekend ultimatum.
Het verschil in ooinie tussen de heer
Oud en generaal Winkelman hierbij is.
dat de heer Oud de beslissing van de
heer Winkelman (niet in te gaan op
een ongetekend stuk) aanvechtbaar
vindt.
Vijf kwartier.
Omtrent de vijf kwartier, die nodig
waren geweest om in Den Haag op het
alfcemeen hoofdkwartier tot een be
slissing te komen inzake de capitulatie
van Rotterdam, verklaart de heer Win
kelman zelf, dat hij deze tijd gebezigd
heeft om er over na te denken.
Gezien de omstandigheden, de vorm
en de inhoud van het eerste ultimatum,
kan de commissie in haar grootst mo
gelijke meerderheid zich indenken.dat
de opperbevelhebber twijfel koesterde
aan de authenticiteit van het stuk en
dt volmacht van de parlementairs, die
't op deze wijze aanboden. Met betrek
king tot de vraag of generaal Winkel
man voor de bepaling van zijn stand
punt ten opzichte van het eerste ulti
matum inzake Rotterdam niet te lang
de tijd heeft genomen, meent de com
missie dat het inderdaad om minuten
ging.
Bij een vluggere afdoening had, ach
teraf bezien, wellicht de mogelijkheid
besitaan, dat de opperbevelhebber
vóór de afloop van de termijn, gesteld
bij het eerste ultimatum, kennis had
gekregen van het tweede en daarop
zijn beslissing had kunnen geven. De
commissie heeft echter volledig begrip
voor de voor een enkel mens nauwe
lijks te dragen verantwoordelijkheid,
die op dat moment op generaal Win
kelman rustte.
Ten aanzien van het in de middag
van 14 Mei door generaal Winkelman
genomen besluit om met uitzondering
van Zeeland de wapens neer te leggen,
is de commissie van oordeel, dat dit
op dat moment onvermijdelijk was
teneinde land en volk te sparen voor
een onoverzienbare catastrophe, die
militair beschouwd van geen beteke
nis geweest zou zijn.
Puzzle 86. Met hoeveel was elk
begonnen? (oplossing)
Voor diverse oplossers waren er
enkele onduidelijkheden in de opgave
(wij vinden van niet), want wij ontvin
gen tal van oplossingen die geheel fou
tief waren.
Elk der 7 jongelui nam enig geld
voor zich, de één veel, de ander weinig,
doch dat was niet van invloed. Elk trok
een kaartje en wie nummer 1 had ge
trokken moest beginnen het geld van
de andere zes te verdubbelen. Toen
moest no. 2 hetzelfde doen en toen alle
zeven aan de beurt waren geweest had
elk der zeven personen 1,28 voor zich
liggen.
De eenvoudigste methode is van t
eind af terug te werken. Elk heeft uit
eindelijk 128 cent. Nummer 7 heeft dus
juist het geld van 1 tot en met 6 ver
dubbeld. Na de zesde ronde hadden dus
A B. C. D. E en F elk 64 cent voor
zich en G 512 cent. want als hij hiervan
6 X 64 cent afneemt houdt hij ook 128
cent over. Toen F moest verdubbelen
hadden A, B, C. D en E elk 32 cent.
F 480 cent en G 256 cent en zo terug
werkend achtereenvolgens E. D, C, B
en A komt men tot het resultaat, dat
de vrienden bij *t begin hadden neer
gelegd: A 449 cent. B 225 cent, C 113
cent, D 57 cent, E 29 cent, F 15 cent en
G 8 cent.
Er waren ook tal van inzenders van
een goede oplossing. Na loting onder
deze inzenders is de wekelijkse prijs
f 5,ditmaal ten deel gevallen aan
de heer P. J. N. van Doorne. Kruger-
straat 7. Den Helder. Gefeliciteerd! De
ze prijs zal worden toegezonden.
En nu onze nieuwe opgave.
Puzzle 87. Wat doet aan de zeeman
denken?
Hieronder vindt men in alphabeti-
sche volgorde 55 lettergrepen. Daarvan
kunnen 14 woorden gevormd worden,
die voldoen aan de verder gegeven om
schrijvingen.
Heeft men de juiste woorden in de
aangegeven volgorde onder elkaar
staan dan geven de eerste en de derde
verticale rij van letters, van boven naar
beneden, iets te lezen, dat doet denken
aan een zeeman, die huiswaarts keert.
Lettergrepen:
af bun dam de del den
der der der di do do
dra e ek el fe ge gen
- gen ging go go gre
hin ken klas lel len lie
- lo me min ni nl nis
no o oog on ra raf ri
ruur se sen ster stro trie
- uit us vak ver vrij zee.
Omschrijvingen:
1 belangrijk bewijsstuk; 2. plaats in
Groningen; 3. soort verzameling; 4.
r.uttfge organisatie: 5. plaats in Gel
derland; 6. kan soms heel pijnlijk zijn
7 inviteren; 8 onderdeel der wiskunde;
9 afdeling bij zeilwedstrijden: 10 heer
lijke streek; 11. kunnen soms heel ge
vaarlijk zijn: 12 is voor werk niet aan
te raden; 13. bekende Pausennaam; 14.
moeten overwonnen worden.
Welke woorden zijn bedoeld en wat
vormen de le en 3e verticale rij?
Oplossingen (per briefkaart) tot en
met Donderdag 9 Juni aan de Redactie
van dit blad. (Er wordt weer een prijs
van 5,verloot.)
JJoor de getuigenverklaringen en di
verse publicaties is komen vast te
staan, dat het vertrek van de Konink
lijke Nederlandse marine in de Mei
dagen van 1940 is geschied op last van
drie marine-autoriteiten. Hoewel deze
gezamenlijke beslissingen tenslotte
's lands belang hebben gediend en elk
dezer drie functionarissen de lof voor
hun aandeel niet mag worden onthou
den, heeft d.e commissie ten aanzien
van de gebleken wijze van uitvoering
en de coördinatie daarbij toch wel
enige bedenkingen.
Wat in het bijzonder de coördinatie
betreft, maakt de overdracht van dé
werkzaamheden van de chef van de
marinestaf aan zijn opvolger op de
laatste oorlogsdag de indruk gebrek
kig geweest te zijn. Gebleken is, dat
er bij deze overdracht voorzover er
al van een overdracht sprake is ge
weest weinig overleg over de nog
te volgen gedragslijn heeft plaats ge
had.
Voor het overige is de commissie
uit de verhoren 'nog eens gebleken,
hoe weinig vóór 10 Mei 1940 rekening
is gehouden met de mogelijkheid, dat
men, door de oorlog gedwongen, het
land zou moeten verlaten. Van een
systematische voorbereiding van een
eventuele evacuatie van de marine is
weinig of geen sprake geweest.
Tja met twee vrije dagen voor de boeg zullen al onze puzzl^vrienden e
vriendinnen zich verheugd in de handen wrijven wanneer z(j een (lat
raadsel zien. Wfl wensen u er veel genoegen mee en spreken de o p
de bijzondere wens, welke in een aantal horizontale woorden, ac
gelezen, is verborgen, volledig ih vervulling zal gaan. De om. .h
luiden:
Horizontaal: 1. Opgewekt; 5. Hel
derste; 12. Helft van een gezegde; 15
In de stad (Fr.); 16. Getal; 17. Bij
zondere dagen; 20. Maat; 22. Zwak,
maar ook erg lief; 23. Sneeuwschaats;
24. Niet anti; 26. Naamregister (van
vereniging)^ 28. Boom; 30. Snel; 32.
Gezinshoofd; 33. Bekende motorrace;
34. Bijwoord; 35. Aan wal gaan; 39.
Lastig insect; 40. Tuiltje; 41. Gewicht;
42. Afkorting; 43. Bez. voornaam
woord; 45. Windrichting; 47. Paradijs;
48. Vreemde munt; 49. Frans lidwoord;
50. Noot; 52. Gierst (letters h, r, e, s,
e)54. Komen in sprookjes voor; 55.
Boekenliefhebbers; 56. Dier; 57. Maan
stand; 58. Afkorting; 59. Voorzetsel;
60. Noot; 62. Domoor; 65. Meisjes
naam; 66. Re_eds; 67. Vrucht; 69. Noot;
70. Woud; 72. Bestanddeel van vet
ten; 73. Delen van het jaar; 77. Mas
sale steenklomp; 78. Hoge autoriteit
(Indonesië)79. Deel van onze wens
(3 woorden); 83. Gij; 84. Niemand;
85. Neerslag; 86. Deel van een breuk.
Vertikaal: 2. Vogeleigenschap; 3.
Plaats; 4. Keukenvoorwerp; 6. Hert;
7. Leefde langer; 8. Loot; 9. Naam;
10. Dier; 11. Plaats; 13. Sindsdien; 14.
Schrede; 18. Woont in 't hoge Noor
den; 19. Muurschildering; 21. Groeit
".90r. s,
Op 27 Juni zal het 40 jaar geleden
zijn, dat er boven Nederland voor het
eerst een vliegtuig vloog. Het betrof
een demonstratie, gegeven door de
Franse vlieger graaf De Lambert, die
met zijn Wright-tweedekker op uit
nodiging van de heer S. C. J. Heerma
van Voss Jr., directeur van een sui
kerfabriek te Etten-Leur, daar vloog.
vier commandanten van
berlijn bijeen.
De vier geallieerde commandanten
van Berlijn zijn in het hoofdkwartier
van de Franse commandant te Berlijn
bijeengekomen voor een „consultatie
ve vergadering" over de Berlijnse
spoorwegstaking.
79. Veel te vlug naar de zin van
Pim is het ogenblik van de pannekoe-
keneterij aangebroken. De kok heeft
als een razende staan bakken en in de
kombuis hangt een verrukkelijke geur
van pannekoeken met spek. Pim heeft
honger, want hij heeft de hele dag nog
niets gehad, maar als hij die grote
stapel pannekoeken ziet, krijgt hij 't
toch wel erg benauwd. De kok roept
hem even terzijde. „Ik heb ze niet zo
dik gebakken", fluistert hij. „Dan ben
ik er tenminste zeker van, dat ik de
112
IN DE
DOOR
TJEERD
ADEM A
Hij leende een oude overall, maakte
een paar dagen wat minder toilet, dan
hij gewend was en veronderstelde, dat
hij waarschijnlijk niemand: bijzondere
aandacht zou trekken, wanneer hij, als
hulp van de chauffeur, in de cabine
met zijn gastheer zou meerijden.
Het rijden langs de grote wegen gaf
hem de zo nodige afleiding en ont
spanning. De verhouding met de
chauffeur Van Ginkel was uitstekend
en deze liet op gemakkelijke trajec
ten dankbaar het stuur aan zijn as
sistent over. Reeds enige malen moes
in 't water; 23. Staaf; 25 Deel van de
mast; 27. Krijgt iemand, die veel eet;
29. Bijnaam van Oranjeteig; 31. Kluit:
34. Zonnegod (Gr.); 36. Kloosterlinge;
37. Stevig; 38. Staat in tuinen; 39
Van alles bij elkaar; 42. Strijdperk;
44. Pak; 46. Deel van Nederland; 48
Voorzetsel; 51. Oppervlaktemaat; 53
Staaf; 57. Jongensnaam; 61. Koor; 63.
Pakken; 64. Vat; 66. Nuttigde; 67.
Familielid; 68. Scheikundige formule;
70. Beruchte strafplaa s; 71. Beruchte
Duitse organisatie; 74. Halmen; 75
Landbouwwerktuig; 76. Brood; 77. Kun
je op gezet worden; 80. Riviertje; 81
Natuurlijke logarithme; 82. Zij.
Achter elkaar gelezen vormen (1e
horizontale woorden: 1, 17, "4, 34, .43,
55, 79, 84 en 85 onze Pinksterwens.
(De oplossing vindt u tussen de ad
vertenties).
weddenschap win". Pim durft geen
antwoord te geven. Eindelijk vraagt
hij: „Zijn 't er vijf en twintig?" „Nee",
antwoordt de kok lachend, „ik heb er
nog twee als toegift gebakken. Dat zal
voor jou wel geen bezwaar zijn!" Met
inspanning van alle krachten weet
Pim een lachje pp zijn gezicht te to
veren als de kok met een kort praatje
tot de matrozen, alles omtrent de wed
denschap vertelt. „En nu is het woord
ik bedoglde daad aan onze jonge
vriend!" En de kok wijst naar Pim.
ten onderweg de papieren worden ge
toond, maar nimmer kwam het tot
dusver in het hoofd van een der con
trolerende politiemannen op, dat de
jonge knecht, wiens handen aan olie
en smeer deden denken en wiens over
all de sporen van langdurige zwa e
arbeid vertoonde, iemand anders kon
zijn dan een vrachtrijdershulp voor
wie niemand zich bleek te interes
seren.
Een week na zijn aankomst in Lei
den besloot Steensma de jonker te be
zoeken.
Hij maakte gebruik van de gelegen
heid. dat zijn gastheer met een wagen
vol teervaten naar Haarlem moest en
eerst laat in de middag naar Leiden
zou terugkeren.
In Warmond stapte hij uit en het
kostte hem weinig moeite de villa
Zonnehof" te vinden.
Het was een buitenplaats, waarvan
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten
om 6, 8 en 11 uur. VARA: 6.15 Orgelspel.
6.30 Strijdkrachten. 7.00 Reportage voetballen.
7.10 Artistieke staalkaart. 7.30 Lezen in de
Bijbel. 7.45 Voor de Nederlanders in Duits
land. 8.05 Dingen van de dag. 8.15 Omroep
orkest. 8.45 Zomerprogramma, 9.45 Socialistisch
commentaar. 10.00 Stradiva-sextet. 10.45 Avojid-
overdenking. 11.15 Johann Strauss-melodieën.
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten
cm 7, 8 en 11 uur. KRO: 6.15 Piano-duo.
6.30 Journalistiek weekoverzicht. 6.45 Amuse-
ments-orkest. 7.15 Actualiteiten. 8.05 De ge
wone man. 8.20 Lichtbaken. 9.00 Orkest zon-
dei naam. 9.45 Wedstrijd. 10.00 Promenade
orkest. 10.30 Koorzang. 11.15 Kamermuziek.
VOOR ZONDAG
HILVERSUM I, 301 ra. Nieuwsberichten
om 8, 1, 6, 8 en 11 uur. VARA: 9.15 Men
vraagt.... en wij draaien. AVRO: 12.45
Sandor Vi'dak (piano). 1.2Ö „Les Gars de
Paris". 4.30 Sportrevue. VARA: 6.15 Pink-
stersportfeest. 6.30 Strijdkrachten. 7.00 Radio-
lympus. 7.30 Godwin en Silberman. - AVRO:
8.05 Actualiteiten. 8.15 Musicorda. 8.45 „De
laatste dagen van Pompei" (hoorspel). 9.20
Theater-orkset. 10.00 „Radio raadt maar raak".
10.20 Pierre Palla (piano). - 10.35 „Kent U
de vrouwen?" 11.15 Voorjaarsmelodieën.
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten
om 8, 9.30, 1, 7.30 en 11 uur. - NCRV: 9.15
Pinksterzangen. KRO: 10.00 Hoogmis. 12.40
Amusements-orkest. 2.55 Radio Philharmonisch-
orkest. 6.00 Studiodienst. NCRV: 6.30 Cello
en orgel. 6.45 Cantate. 7.15 „Kent gij Rw
-Bijbel?" KRO: 7.50 In 't Boeckhuys. 8.05
De gewone man. 8.12 „Uit en Thuis". 10.37
Actualiteiten. 10.45 Avondgebed. 11.15 Avond
concert.
VOOR MAANDAG
HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten
om 8, 1, 6, 8 en 11 uur. - AVRO: 8.15
Gramofoonplaten. 12.00 The Romancers. 12.38
Tiano en orgel. 1.20 The Avroleans. 3.40
Pinkster thé-dansant. 6.15 Voor de padvin
ders. 6.30 Strijdkrachten. 7.00 Divertimento
orkest. 7.30 Inleiding t'ot muziek-begrip. 7.45
Pierre Palla (orgel). 8.05 Pinkster-radioscoop
10.30 Muziek. 11.15 Avro-swingcorner.
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten
om 8, 1, 7, 8 en 11 uur. - KRO: 8.25 Hoog
mis. - NCRV: 9.30 De Jubo. 12.30 André
Kostelanetz en orkest. 6.30 Trio „Fantasia".
7.15 Nederlands Kamerkoor. 8.05 „Dat was de
Jubo". 9.25 Omroep-orkest. 11.15 Avondcon
cert.
VOOR DINSDAG
HILVERSUM X, 301 m. Nieuwsberichten
om 8, 1, 6, 8 en 11 uur. AVRO: 8.15
Ochtendvaria. 12.00 Promenade-orkest. 1.20
John Renova. 6.15 Tom Ericb (piano). 6 30
Strijdkrachten. 7.00 Kobus Kwint. 7.15 Mu
ziek. 7.45 Rubriek. 8.05 Radio-Zodkliclit. 8.15
„Au salon des Variétés". 9.00 Brieven over
hersengymnastiek. 9.10 Ik zou zo graag. 9.45
Buitenlands overzicht. 10.00 Muziek. 10 30
Th®„SK^Tiasters- 11-15 Gramofoonmuziek.
ïf" II, 415 m. Nieuwsberichten
j 'j X' 78 en 11 uur' KRO: 8.15
Pluk de dag. 12.33 Orkest zonder naam. 6.10
Sportpraatje. 6.20 Amusements-orkest. 6.50 Ac
tualiteiten. 7.15 Zang en piano. 7.45 „Dit is
loven". 8.05 De gewone man. 8.12 Utrechts
Stedelijk Orkest. 9.45 Kamermuziekgezelschap.
10.45 Avondgebed. 11.15 Op vleug'len van de
nacht.
bet huis schuil ging achter de blader
tooi van hoog geboomte, die in zijn
kleurschakeringen reeds overwegend
het geel, het goudbrons en het bruin
van de herfst vertoonde.
Een bediende, in een kort zwart
iasje met vergulde knopen opende op
zijn bellen de brede voordeur en ver
wees hem daarna enigszins hautain
nrar de keukeningang, waar hij in fi
guurlijke zin in de armen viel van
een dikke matrone, die op zijn ver
zoek, de^ionker te mogen spreken
haar massieve schouders ophaaldp en
hem verzekerde, dat hij beslist aan
net verkeerde adres was.
Ir. Steensma liet zich niet Wegstu
ren en drong er op aan dan een on
derhoud met de freule te mogen heb
ben. waarop de keukenmeid haar han
den aan haar schort afdroogde en
ceze daarna zorgvuldig over de leu
ning van een stoel hing, waarna .zij op
Een kleine 70 jaar geleden maakte
een kleermaker te Günsbach een jas
voor een jongen van een jaar of zeven.
Toen hij de jas paste, zei hij tegen het
kereltje: „Wel, wel, je wordt nu toch
al een hele meneer!" Dit was de reden,
dat deze jongen ondanks slaag of be
dreiging deze jas nooit meer heeft aan
getrokken.
Enige jaren later deed dezelfde jongen
eindexamen gymnasium. Het was daar
bij gewoonte, dat de jongens een zwar
te broek droegen. Een geschikte jas
bezat hij; maar een broek moest hij le
nen van een oom. die veel korter en
dikker was dan hijzelf. Alle spot van
z'n kornuiten om deze vreemde broek
verhindewie zijn drager niet, als een
van de besten eindexamen te doen.
Toen deze zelfde jongen 21 jaar was,
maakte hij in de Pinkstervacantie zijn
levensplan op. Hij wilde zich tot z'n
dertigste jaar geven aan wetenschapen
muziek. Daarna wilde hij zijn leven
geven aan de verbetering van het le
venslot van anderen. Hier ontdekte een
jonge man zichzelf, met het vaste voor
nemen zichzelf te verwerkelijken.
Nog in z'n twintiger jaren was deze
zelfde jongen professor aan de univer
siteit te Straatsburg. Hij schreef
standaardwerken op het gebied van fi
losofie, theologie en muziek. Een rijk,
gelukkig en beroemd leven, vrij van
elke zorg, lag voor hem open. Maar
omstreeks zijn dertiger jaren zwaaide
hij om van studierichting. Hij promo
veerde in de medicijnen. Z'n vrouw
haalde haar verpleegstersdiploma. En
beiden gingen in 1913 naar equa
toriaal Afrika om de negers in die
streek te genezen van slaapziekte, ni-
cotinevergiftiging en tropische zweren.
Slechts een paar maal is hij terug
geweest in Europa om er geld te ver
zamelen voor zijn werk onder de ne
gers. U weet wie het is: Albert
Schweitzer.
XXX
Nu las ik dezer dagen in zijn grote
wetenschappelijke werk over de apos
tel Paulus. En ik zocht er naar de
verborgen motieven, die deze uitzonder
lijke man gedreven hebben om zijn
levensroeping te volgen en zijn mate
riële levensgeluk te verwaarlozen. De
ze motieven liggen in de Christusmys
tiek, of zo u een beter verstaanbaar
woord wenst, in zijn enthousiasme.
Enthousiasme betekent, zoals ik een
vorig maal reeds zei: in God zijn.
Adam bracht, zo zegt Paulus, de zonde
en daardoor de dood. Aan Adam heb
ben alle mensen deel. Immers, niemand
is onschuldig of onsterfelijk. Totdat
Christus kwam. Hij was als het ware
de tegenspeler van Adam. Want hij
bracht de vergeving en het leven.
Christen-zijn betekent nu niets anders
dan deel hebben aan Christus in het
geloof, zoals wij van nature reeds deel
hebben aan Adam Maar dit deelhebben
aan Christus is geen aesthetische be
wondering of verre navolging. Het is
een leiden van het Cristus-leven. Het
is reële deelname aan zijn leven, lij
den. kruisiging, dood en opstanding.
Dus een reële deelname aan Chris
tus' leven Nu kende Schweitzer. even
als u en ik, de gelijkenis van de rijke
man en de arme Lazarus. Deze gelij
kenis werd levend, echt voor hem.
Want hij zag zichzelf als de rijke
man, als de goed gevoede, welbe-
schermde Europeaan. En de negers in
de Lambarene met hun dysenterie en
lepra, dat waren de vertegenwoordigers
van de arme Lazarus. Zo toonde dit
zich-in-een-levend-contact-wrien met
Christus aan Schweitzer zijn levens
roeping.
XXX
vraagt misschien, waarom dit alles
juist met Pinksteren gezegd moet wor
den. Dat heeft z'n reden. Het Pinkster-
verhaal, waarin u verteld wordt van
de uitstorting van de Heilige Geest en
van het extatisch enthousiasme der
discipelen, staat in het bijbelboek, dat
tot titel clraagt. Handelingen der apos
telen. Laten we nu maar heel gewoon
vertalen; Daden der apostelen. Wan
neer' u nu dit bijbelboek leest, zult U
op iedere bladzij dergeüike daden be
schreven vinden. De Heilige Geest
wekte een dusdanig enthousiasme, een
zo grote drang tot leven van het Chris
tusleven in deze mensen, dat de resul
taten daarvan voor ieder zichtbaar wa
ren. Nu vertelde ik u iets van Schweit
zer, om aan zijn persoon te illustreren,
dat de Pinkstergeest ook heden nog
tot oprecht enthousiasme, tot waarach
tige daden der apostelen kan leiden.
U zult zeggen: Ik bezit bij lange na
niet de capaciteiten van Schweitzer.
Accoord. U zult wijzen op de starheid
en gebondenheid van uw leven. U zult
nog tientallen andere excuses kunnen
aanvoeren Maar wees niet bang de
verwondering van uw buren op te wek
ken. door een daad te doen, die in vol
le overtuiging uit uw eigen hart is
voortgekomen. Want het is pas dan
Pinksteren geweest als de daden der
apostelen erop volgen.
zoek ging naar freule Catc en na drie
minuten terugkwam met een brom
merige hee# van omstreeks zestig iaar,
die blijkbaar in zijn middagslaapje ge
stoord was en een beetje humeurig
informeerde, wat die chauffeur eigen
lijk wenste.
„Het spijt mij, mijnheer*', zei Steens
ma beleefd, „maar ik heb een per
soonlijke dringende boodschap aan de
heer Van Waardenburg.
Wanneer deze zoals men mij mee
deelt niet hier is. zou ik graag even
uw dochter willen spreken".
Baron Tervooren keek de jongeman
onderzoekend aan. Blijkbaar drong het
tot hem door, dat deze, ondanks zijn
gestopte overall en de olievegen op
zÜn gezicht, een beleefd en welopge
voed jongmens was.
„Kan ik.... hm. de boodschap
niet overbrengen?" vroeg hij een
beetje onzeker. (Wordt vervolgd)