jS^assssJ!-9'' ±2. Economische ontwikkeling in Europa is zorgwekkend te achten De Benelux heeft moeilijkheden De mooiste sportdag van het jaar r De krani meldde De boovQvi gaan dc cLe.- ran \rm at bicindgra mat-On te liyP, Evi liOv» inoovaQv. bonen, de to nel toouwovs TT gjpil rin deun maan Hts po'^'^nd sloeg voot- bon novs dicht omdat da dol lans op wone.n avi nu gaat da sla wQCn maan de mest boop /T\ Russische poliliek beïnvloed door moeilijkheden in saielliei-siaien OLYMPISCHE DAG. Pim, Pam en Pom en het Afrikaanse avontuur Hoe is de siand Mieke? CuHureel Nieuws Snelle verlichting van spit in de rug Op Uavwi^sei Won vwnvi vroo. QCVj^jcvjsan <n twcean *io« ZOOjCvi, hQtqWrt do tocsctioo- wQrs villutgovi von Sevis»iic bezorgde OoU ivi de poliliaU is aololelfGV, dot nog alt ja opwinding WOn wordatn vQvwoU-t Oi<r. It'iU adv) cl ia v/dv»,, bat ctóov- OfQxaagdQ WCGSwiqis\Q".' B>'\ de qcmflflvi. tc vdkoct^ vev I dingen,dia tllcSMS m Wat aahalc IOnd oOAtQv CIO rug S-i\n, werden nömoluU df Cömwumsicn c\otidrlvG.ovcl. G«loUl<iq had d gCö.n bloedig vcrlöop Cv> - 11 1*! ./I lek naa cta: opQi yhoadig verloof v-^V?A weirdcui 30 *>25101 i/v> ginc» hört l<svid- Mindöv vroCd2<Adw» man te u/GvU ivi Inc.- bouwgaloie-ci van Tran"5\<50l wMr nglpaondQn q«-ota SCWodG 00vi d<2 oogst aan richten A1 -t m tjbodesia 0^ van aan Wro. kocTnlav» mat 17 «Cn honagl.s^^ Waarbij "Kikvorsen ol^j <NO;> Worden ge broi Ut DG EnqalsGvi.diO 00U wd CjQvis iTGngolen zi\n bi\ Oom Sovv» tcöVnon vragan om alSjablicft kojl ÖtOOWftC VlQUW ta vVt0<XQ VI WG- -f—l tevi, zonder Wetwalk ziv monen vnat Idh. gan te Wdnnen loven. Maar omdat man eardcv» vliegen vangt. vnat StFÖOp dd vi v m at cV2i\vj, doen v *1 i;_A i\ h at Op vreadI *^£1 z«5 w<z wiun an niat .zoals Wysji"nst(y(ciia bijOUe. moge. liVUor en onmogaTijUe geto gen heden mat da vulst op J tafe l slaat. ^elp ttt Mat do flossen' it bat nog AlOicl slecht UensQn atên, hebt u aelezen nsn v>tt a vl dra t?oti évdüm. wie va, die ndöv da 3eiu vvatvoUUen Om *ich ödvi kovsen ta d|o«d ta doevi av» clvvöv^ doov Uot ClcU Vdn Q e v» Pinvicnou 'KöUtevi? Goan van de viien bondovcl OvwtQn Qv\ loenQn WdS ClOlOnokOn. AüqovT ankelo .x!>:' kneusjes wo- ven bat advolg En cv *i\n nO<T kevse n JU noeq vMnt-zeaocn 2.1 dia WtEt weten kovinan fiat wondt e?n best WQV-sQnjOan Ocanovev maken de telcns 2.1C.U wiiviclöv zovjqvi ddn Oven daqnoen. tem VvSntda T tialukUig zal möv bat daan miet bij laten zitten «n zoeU t ndav - - HISUWO mo<- l UUWedom We bobben een COntncict/ mQt Fnanco, diè ons deze wOQU QOn Scbip met i<Jbotovi bano- non van zi\n Osvianiscbe 01 lanclem zal stonom. En dan is daan 00U bet ven beog en cl e be^'cb t dat atto. voedmqs vet- L'f-*11 di€L bon 2.i\n go. ggan.J 0 Ro Wonnen '.XL^" wi\ onze. logmoben in diMbotcv bdWUe b, wdnt woest «v- zöl<€v vdn dat dit QOn exqoiSQ IQ UUöv is^ (Van onze diplomatieke medewerker) PEN BESTUDERING VAN DE internationale toestand maakt het duidelijk, dat nu wei overal in het Westen de economische stormbal gehesen is. Het de- primerendst daarbij is, dat de economen en staatslieden, die zich in woord en geschrift met' de naderende crisis bezighouden, welhaast zonder uitzondering nalaten te vertellen, welke middelen aangewend dienen te worden, om de komende moeilijkheden, waarvan de uitwerking op bijna elk terrein van het maatschappelijk leven voelbaar zal zijn, zo goed mogelijk in te dammen. Het schijnt met deze economische ziekte te zijn als met kanker: men kent er de symptomen van, maar men weet niet vanwaar de kwaal stamt en evenmin weet men haar doelmatig te bestrijden. Misschien komt de Amerikaanse commen tator Walter Llppmann het dichtst bij de waarheid, wanneer hij schrijft: „Het zijn de problemen.voortvloeiende uit de vraag, hoe men in een wereld, waar in de verschillen in macht en rijkdom, zelfs tussen naties met dezelfde cultuur en dezelfde idealen, zo gevaarlijk groot zijn, behoorlijk kan leven". Inmiddels is er een troost, die mis- vel van Stalin te hebben opgevolgd, zich buiten het plan-Marshall te hou den. Dat was de zuiverste rebellie, die Zorine slechts met toepassing van de krachtigste middelen kon onderdruk ken. Natuurlijk is dit Tsjechische incident slechts een symptoom van de moei lijkheden, die de Sowjets allerwege in hun invloedssfeer ontmoeten. De economische chaos in de Russische zóne van Duitsland en het verzet te- schien mager schijnt, maar gezien de verhoudingen op deze aarde, toch be trekkelijk reëel Is: ook het door de Sowjets beheerste deel van de wereld vertoont tekenen van economische pijn in de zij. De eerste, geniepige scheut werd in Tsjechoslowakije gevoeld en veroorzaakte daar, naar betrouwbare rapporten melden, niets minder dan een acute politieke crisis. Van het standpunt van het Kremlin uit gezien, is dit zeer ernstig, want in alle econo mische plannen van de Russen is aan de Tsjechische industrie een uiterst be langrijke rol toebedeeld bij de bestrij ding van de industriële moeilijkheden in de rest van de Sowj et-invloedssfeer. Om het nog even in het kort in her innering te brengen: op het ogenblik van de communistische staatsgreep in Praag hadden de Tsjechen het wordt dikwijls vergeten de hoogste le venstandaard van Europa. Hun in- dustriëel productievermogen was, in tegenstelling met dat van de andere bezette landen, door de Duitse ver overaars aanzienlijk opgevoerd en bo vendien bezaten zij flinke reserves in buitenlandse valuta. Sinds echter de communisten de macht hebben overge nomen. is de levensstandaard scherp gedaald en de buitenlandse reserves zijn uitgeput. Het gebrek aan cash om goederen in het buitenland te kopen, heeft een gevoelig gebrek aan grond stoffen met zich gebracht en dit op zijn beurt heeft geleid tot een ge vaarlijke teruggang in de industriële productie De man uit Moskon. Deze stand van zaken is een bitter strijdpunt geworden tussen de twee vleugels van de Tsjechische communis tische partij: de meer gematigde en er varen groep van mannen als president Gottwald en de minister van Buiten landse Zaken Klementis en die van de Stalinisten-door-dik-en-dun als de vak verenigingsleider Slansky en de minis ter van Binnenlandse Zaken Kopecky. Enige weken geleden liep de ruzie zo hoog het was tijdens het congres van de Tsjechoslowaakse communisti sche partij, waarop de een de ander verantwoordelijk stelde voor het feit, dat „de arbeiders zo weinig produceer den" dat het Kremlin zich ge dwongen zag, zijn deskundige voor Tjsechische aangelegenheden, de plaats vervangende minister van Buitenlandse Zaken Zorine, naar Praag te zenden. En in de Tsjechische hoofdstad aange komen, kreeg Zorine van Gottwald en Klementis niets minder te horen, dan dat men het betreurde, indertijd hetbe- gt de land-collectivisatie in Polen en Hongarije spreken een zelfde taal. De waarheid schijnt te zijn, dat de zware druk van het Russische herbewape ningsprogramma, de gevolgen van het politieke isolement en de barrière, op geworpen door de Amerikaanse export controle, een zware tol eisen. Wedren met de tyd. Het is onder deze omstandigheden begrijpelijk, dat de door de Russen in Parijs betoonde betrekkelijke inschik kelijkheid wordt uitgelegd als een po ging, op het economisch front van de koude oorlog tot een wapenstilstand te komen. In militair opzicht zijn zowel het Westen als de Sowjet-Unie bezig zich te herbewapenen en de grote vraag van de toekomst is, welke par tij in de bewapeningswedloop achter zal geraken. Dat hangt voor het groot ste deel af van een tweede vraag: wel ke partij zal het eerst en het best de economische moeilijkheden, waartegen over zij zich gesteld ziet. meester wor den? Veel wijst er op, dat de Sowjet- Unie voornemens is, haar satellieten in economisch opzicht een zekere vrijheid te hergeven, opdat zij in staat zullen zijn, zoveel mogelijk van het Westen los te krijgen. Het Westen zal er goed aan doen, deze nieuwe politiek met groot wantrouwen te volgen. Belgie kan niei de omvang der credieien vaststellen Het botert niet helemaal tussen Bel gië en Nederland. Dat heeft u natuur lijk wel begrepen, toen er in het begin van de week in onze krant stond, dat de „voor-unie" nog niet op 1 Juli a.s. kon ingaan. Met veel ophef werd in Maart j.1. door de Benelux-partners verklaard, dat op 1 Juli 1949, bij wijze van spre ken als aanloop, een voorlopige Eco nomische Unie zou worden gesloten Een jaar later, op 1 Juli 1950, zou dan de volledige Unie in werking treden, dan zouden we dus zo ver zijn dat goederen en diensten vrijelijk tussen de drie landen uitgewisseld konden worden. Om nu dit openstellen van onze grenzen zonder schokken te doen verlopen, wilde men een buffer periode van 1 jaar creëren, waarin de overgang van gebondenheid naar vrij heid zich geleidelijk aan kon ver wezenlijken. Achter deze paar woorden gaan evenwel enorme moeilijkheden schuil. Op het ogenblik is het nog zo, dat ons gehele handels- en betalingsver- keër met België (en ook tegelijkertijd met Luxemburg) geregeld wordt door een wederzijds of bilateraal verdrag. Wij voeren evenwel veel meer uit België in dan naar België uit tin 1948 invoer f 730 millioen en uit voer f 422 millioen). zodat wij moeten toebetalen. Goud of dollars hebben we daar niet of niet genoeg voor en de Belgische regering is crns dan ook te hulp gekomen door credieten te ge ven, terwijl daarnaast de Marshall hulp door het instellen van de trek kingsrechten (ook een soort crediet) een uitkomst in de nood was. Het was nu de bedoeling, dat bij het Duizenden sportliefhebbers teleurgesteld Zo staan wij dan weer aan de voor avond van de mooiste sportdag die wij hier in Nederland kennen, de Olym pische Dag. Morgen zullen de tribunes rond het voetbalveld, de sintelbaan en de wielerbaan In het Olympisch Sta dion nog te klein blijken om de dui zenden sportliefhebbers een plaats te bieden. Nog levendig zullen de herinneringen zijn van hen die vorig jaar een kaartje wisten te bemachtigen. Zij zullen nog niet vergeten zijn hoe Fanny Blankers- Koen in prachtige stijl haar eigen we reldrecord op de tachtig meter horden met drie-tiende seconde verbeterde en op elf sconden bracht. Er waren nog andere hoogtepunten: De deelname van Z. K. H. Prins Bernhard aan het spring concours, de vrije oefening van een keurcorps turnsters van het KNGV en de wedstrijd van het Nederlands Bonds- eiftal tegen de Engelse amateurs. Minder bezoekers. Ook dit jaar zal het ongetwijfeld weer een dag met verschillende hoog tepunten worden. Het Is jammer dat het aantai bezoekers ditmaal aanmer kelijk kleiner moet zijn. Vorig jaar had men, evenals dat bij interland-wedstrij den gebeurd, op de wielerbaan nood- tribunes gebouwd, zodat het Stadion ongeveer drie-en-veertig-duizend be zoekers kon bergen. Van de zijde der NWU waren echter protesten gekomen daar men van mening was dat ook het wielrennen op de Olympische Dag niet mocht ontbreken Het NOC heeft dit ook aangevoeld zodat morgen geen noodtribunes maar wel wielrenners op de wielerbaan aanwezig zullen zijn. Het aantal sportliefhebbers dat ver geefse pogingen aan heeft gewend om een kaart te bemachtigen is hierdoor weer groter geworden Zolang wij in Nederland echter geen Stadion bezitten dat twee of driemaal groter is dan de stadions die wij thans bezitten, zal de verdeling van kaarten moeilijkheden opleveren welke door noodtribunes niet verholpen kunnen worden. De radio-reportages. Voor hen die thuis moeten blijven geven wij hieronder een overzicht van de reportages welke door de KRO over Hilversum II op de 415 meter band verzorgd zullen worden. 2.30: Eerste helft van de voetbalwed strijd Nederlands Bondselftal— Zwitsers Bondselftal. Verslagge ver, Leo Pagano.. Reportage van de 80 meter hor den dames, reporter: Klaas Pee reboom. Tweede helft van de voetbal wedstrijd. Finale sprint wielrennen, reporter Jan Cottaar. Finale 110 meter horden heren. Dames gymnastiek Lingiade, re porter Jan Sommer. Wielrennen zes kilometer klas sementswedstrijd, reporter: Jan Cottaar. Finale twee honderd meter hard lopen heren, reporter: Klaas Peereboom. 3.25: 3.30: 4.15: 4.20: 4.25: 4.35: 4.50: nieuwe, op 1 Juli a.s. In te gane han delsverdrag, er minder moeilijkheden (door het opheffen van de beperkin gen) voor de Invoer van Belgische goederen zouden komen: steeds meer goederen zouden op de vrije lijst ko men, totdat op 1 Juli 1950 alles vrij was. Bij dit vrijgeven zou men ener zijds letten op de behoefte van de Ne derlandse markt en anderzijds op de mogelijkheid om die goederen te zen den, welker fabricage in België de werkloosheid kon beteugelen. Ongetwijfeld zouden partijen het over deze goederen wel eens kunnen worden. Er bleek evenwel een ander addertje onder het gras te zitten. Naar mate er meer goederen voor Neder land vrij komen, naar mate Neder land dus meer zal kunnen kopen, zal zijn schuld aan Belgie dus groter worden. Maar Belgie aarzelt nu juist om Nederland door extra credieten te helpen. Zou het deze namelijk geheel uit eigen zak moeten geven, dan wil dit zeggen, dat het zijn exporteurs In Bel gische munt betaalt en daartegenover een vordering op Nederland boekt. Er komt door deze betaing, zonder dat er goederen bij komen in Belgie, jdus meer geld in omloop (men spreekt dan van inflatiepolitlek) en de prijzen hebben daar dan neiging om te gaan stijgen. Dit gevaar willen onze Zuider buren niet lopen. Belgie is inderdaad tot helpen bereid, maar het wil een deel van deze cre dieten financieren door het systeem van de trekkingsrechten. Dit stelsel werd het vorige jaar als aanvulling van de Marshallhulp ingevoerd. Belgie (en zo ook verscheidene andere lan den) verplichtten zich tcrch een deel van de ontvangen dollars in eigen valuta door te geven, o.m. aan Neder land. Behalve onze dollars uit Ame rika kregen we dus Belgische francs en wel ter tegenwaarde van 83 mil lioen. Over deze trekkingsrechten (over de hoeveelheid voor elk land en over het gebruik) wordt nu momen teel gedokterd In Parijs, waar de Or ganisatie voor Europese Economische Samenwerking (O.E.E.C.) aan het vergaderen is. Deze heren kunnen het echter moeilijk eens worden, om dat zich een tegenstelling openbaart tussen Engeland en zijn dominions enerzijds en Belgie en andere landen (o.m. de V.S.) anderzijds over de draagwijdte dezer trekkingsrechten. Zolang nu hieromtrent geen over eenstemming is bereikt, weet Belgie niet hoe groot de door haar te ver lenen trekkingsrechten zijn en hoe ze zullen werken. En bijgevolg is het ook niet in staat de grootte van de aar Nederland te verlenen credieten te bepalen, hetgeen uiteindelijk de tot standkoming van de „voor-unie" ver daagt. Zodra in Parijs derhalve een oplossing is gevonden, weten Belgie en Nederland welke koers zij verder kunnen gaan varen, al wil dit weer niet zeggen, dat er dan geen klippen meer zijn. v •••--•. ,03 v V-.'V Hersengymnastiek door Bob Wallagh Een aardige vraag om Uw ge zelschap mee te verrassen en die bovendien een typisch voorbeeld is van „optisch bedrog": hoeveel maal gaat de omtrek van uw pink in de omtrek van uw pols? De antwoorden zullenvariëren van acht- tot twaalfmaal. Maar hoe on mogelijk het ook klinkt, in wer kelijkheid is de omtrek van iemands pols nooit meer dan drie maal Jie van zijn pink! Pro beert U het maar eens. De vragen voor deze week luiden als volgt: 1. Een stad in Nederland en een stad in Frankrijk verschillen slechts in één letter van naam; in beide steden werd een beroemde vrede getekend. Welke steden zijn dat? 2. Welk beroemd man had als voornamen: Peter Iljitsj? 3. Waarom brengt men altijd witte gekalkte cirkels aan op de ramen van huizen in aanbouw? 4. „69 v. Chr." stond er gegrift in een oude urn bij een antiquair. Was dat een bewijs van echtheid en ouderdom? 5. Wat is het eerste dat iemand doet, wanneer hij onder het fiet sen een lekke band krijgt 6. „Twee baarzen en een kabel jauw", zei de hengelaar, toen iemand vroeg, wat hij gevangen had. Waaruit bleek, dat die henge laar jokte? 7. Wanneer vond Edison de blik- sem-aflelder uit 8. Hoe luidde de bijnaam van Jeanne d'Arc? 9. Iemand, die eens lekker lang wil slapen, zet de wekker op half S en gaat om 7 uur naar bed. Hoe lang heeft hij geslapen, als de wekker afloopt? 10. Hoe heet het paard, dat in een parade rechts en links een grote trom draagt? (Voor de oplossingen zie men tus sen de advertenties.) 96. Het is Pepi's tijd om te vertrek ken. Een agent uit de stad Banano zal hem naar het station brengen. Want Pepi moet nog een heel eind reizen voor hij bij zijn vader is. Pepi omhels' zijn snikkende vriendjes voor de laat ste maal. „Zal je ons niet vergeten?" roept Pom. „Nee, ik zal jullie elke week een briefkaart sturen", belooft Pepi. die ook al een traan uit zijn oog hoek wegpinkt. Nog eens geeft hij de dappere hondjes een hand. „Kom Pepi, er wordt op je gewacht", zegt de ka-terug! pitein medelijdend. Pepi knikt. „Nu dan ga ik maar. Goeie reis terug jongens en doe vooral de groeten aan je lieve moeder". Hij geeft nu ook de -apitein een hand om hem. te bedan- :en en wil dan de loopplank afgaan Tiaar op het laatste ogenblik vliegt Pim 'cm nog eens om zijn nek Hij fluistert 'epi wat in het oor. Pepi knikt ver heugd. „Dag allemaal", roept hij dan nogmaals en gaat achter de agent de loopplank af. „Tot ziens" roept Pim £EN FEIT, WAAROVER MEN bij eer ste lezing wel enigszins verbaasd staat te kijken ls, dat Frankrijk in 1948 met een productie van vijf-en-negentig films direct na de Verenigde Staten de tweede plaats inneemt in de wereld productie. Dit is wel het belangrijkste cijfer, dat Frankrijk in de laatste tien jaar heeft bereikt, een cijfer dat in 1949 waarschijnlijk niet lager zal liggen. In de eerste vier maanden van dit jaar werden er in de verschillende studio's reeds acht-en-twintig films op stapel gezet. Het aantal superproducties moet echter door de hoge kosten tot een klein cijfer beperkt blijven. Toch heb ben enkele films, waarvan de kostprijs beneden de dertig millioen francs bleef, ook In het buitenland succes. We noemen: Gigi, naar de mooie roman van Colette, Le Silence de la Mer naar het verhaal van Vercors en Les Parents Terribles van Jean Cocteau. De Lichtstad ontvangt hoe kan het ook anders? elke zomer een groot aantal vreemdelingen. Het werd steeds betreurd, dat er in de maanden Juli en Augustus geen grootse muziekmanifes tatie te beleven was. Dit jaar zal het wèl geb uren en wel in het bekende Pa lais de Chailïot. Prominente Franse dirigenten zullen er het Orkest Lamou- reux dirigeren. 'JD AMSTERDAM ZIJN enkele jury's geïnstalleerd, die voor de eerste maal de kunstenaars zullen aanwijzen, die in aanmerking komen voor een f 1000-prijs van de Stichting Kunste naarsverzet 19421945. De prijzen der Stichting behoeven niet voor een bepaald werk te worden verleend. „Zij willen speciaal de per soonlijkheid in het licht stellen van kunstenaars, die in hun uitingen tonen, dat zij zich richten naar zuivere maat staven, waardoor zij zowel de kunst be vorderen als een juiste verhouding tussen kunstenaars en samenleving". De jury voor de literatuurprijs (toe te kennen aan een romanschrijver) ue- staat uit mevr. Henriette van Evk, mevr. dr. A. RomeinVerschoor en de heren H. M. van Randwijk. B. Stroman er Theun de Vries. De jury voor de beeldende kunstprijs (toe te kennen aan een beoefenaar der wandsehilder- kunst) bestaat uit de heren W. J. H. R Sandberg, M. Andriessen, L. P. ,T. Braat, A. M. Hammacker. C Rietveld en Ch. Roelofs. De uitreiking der priizon voor dit Jaar kan nog vóór eind Juli worden verwacht. [-JET TONEELSPEL van Ben van Eijs- selsteijn „Bazuinen om Jericho" gaat voor de eerste maal in de Kon Nederl Schouwburg te Antwerpen op 24 Sep tember a.s. De Indonesische schilderen ^miria Soenassa Wanaona Poetri Al Alan! een afspan .iclinge van. het Sul tanaat van T'^ore. heeft een uitnodi fine ontvaneep van het Kon Indisch Instituut te Amsterdam om er een deel yan haar werken te exuoseren. Van 2- - Aug zal in het Rijksbureau vore !"nst.histoi-incho documentatie Korte Vijverberg 7. Den Haag een zomer cursus in kunstgeschiedenis woeden ge geven voo- buitenlandse studenten en museum assistenten. Er zi.in enkele plaatsen voor Nederlanders beschik baar. Aan de Vrije Universiteit te Am sterdam prom iveerde tot doctor in de godgeleerdheid op het proefschrift Die skepplngsleer van Karl Barth" de heer NAAR VASTE GROND Verdraagzaamheid CR IS de laatste tijd een discussie gaande tussen roomskatholieken en protestanten over de verdraagzaamheid. Het is vandaag niet m'n bedoeling hierover een eigen mening te laten horen, hoe verleidelijk dit ook is. Lie ver wil ik u de mening van een rooms- katholiek en van een protestants hoog leraar doorgeven, die beiden in het laatste nummer van „Wending" schre ven over dit onderwerp. Een overden king van wat zij zeggen lijkt mij de moeite waard. We laten dan eerst Prof. van Melsen aan het woord, die te Nijmegen hoog leraar is in de natuurfilosofie. Hij be gint dan met een bepaling te geven van wat verdraagzaamheid eigenlijk is. To lerantie, zo zegt hij, is het om de een of andere reden verdragen van iets, dat eigenlijk onwaar of slecht is. Het is waar, dat onder verdraagzaamheid ook vaak verstaan wordt het aanvaar den van alle mogelijke opvattingen, omdat zij allen bijdragen tot de éne waarheid. Maar deze laatste, relativis tisch definitief wordt niet oorspron kelijk geacht. Nu bezit de roomskatholieke kerk volgens Prof. van Melsen in dogmatisch opzicht de volstrekte waarheid. Zjj vervangt op aarde Christus' plaats. Ieder mens ls gehouden zich bij dezs kerk, die zich daarom ook „katholiek", d.w.z. algemeen, mag noemen, te voe gen. Voor wie de volstrekte waarheid bezit wordt het verdragen van het on ware en slechte en dat is tolerantie! een moeilijk probleem! Dit pro bleem wordt acuut in de roomskatho lieke staat, dus in die staat, waar vrij wel alle burgers zich hebben aanga- sloten bij de roomskatholieke kerk. Wat mag in een dergelijke staat nog getolereerd worden? De roomskatholieke kerk wordt in een roomskatholieke staat als het door Christus ingestelde instituut erkend en dus niet op één lijn gesteld met an dere kerken. Maar in hoeverre zullen dan andere kerken nog kunnen blijven bestaan? De roomskatholieke overheid heeft immers de plicht de roomskatho lieke kerk als de ware te erkennen, en al datgene tegen te gaan, wat de gees ten kan vergiftigen! Maar anderzijds geldt in 't roomska- tholicisme, dat niemand mag worden gedwongen zich bij de ware kerk aan te sluiten. Dit is in overeenstemming met de wijze, waarop God wil, dat de mens tot Zijn kerk komt. God heeft de mens immers een vrije wil geschon ken! Dus zullen andersdenkenden in een roomskatholieke staat recht heb ben op hun eigen overtuiging, op hun eigen kerk en op een eigen propaganda voor hun afwijkende meningen. Is echter dit recht onbeperkt? Neen, dat niet. Het vindt z'n grenzen in het algemeen welzijn. Wanneer anders denkenden in een roomskaholieke staat getolereerd worden, dan zullen z« in geen enkel opzicht het algemeen welzijn mogen schaden. Of positief ge zegd: Zy moeten bedenken, dat zij zelfs zeer gemakkelijk kunnen ingaan tegen de grondslagen van de samenleving, waarin zij verkeren. De conclusie is duidelijk: De rooms katholieke staatsovërheid eerbiedigt de gewetensvrijheid van andersden kenden naar de mate die het algemeen welzijn toestaat. Het is op deze con clusie, en op deze gedachtengang als geheel, dat Prof. de Vos, protestants hoogleraar te Groningen, kritiek heeft gegeven. De kern van zijn bezwaar te gen de tolerantiegedachte, die Prof. van Melsen verdedigt, ligt hier. Wie bepaalt in een roomskatholieke staat, wat met het algemeen welzijn strookt, en wat niet? Het antwoord moet hier luiden, dat deze bepaling geschiedt door de roomskatholieke kerk. Maar van deze kerkelijke bepaling van wat bin nen het algemeen welzijn nog toelaat baar is, hangt in wezen alles af. Prof. de Vos noemt hier twee historische voorbeelden, die ook door zijn opponent waren besproken: de inquisitie gedu rende de tachtigjarige oorlog en de behandeling der protestanten in het huidige Spanje. Hoewel Prof. van Mel sen niet tracht enkele feiten en bepaal de methoden goed te praten, verdedigt hij toch beide keren het principiële recht van de inquisitie, zo goed als van de achteruitzetting der Spaanse protes tanten. Want beide malen heeft een minderheid in een roomskatholieke sa menleving inbreuk gedaan op het alge meen welzijn. Dat een protestant als Prof. de Vos met deze opvatting van verdraagzaamheid niet accoord kan gaan, is te begrijpen. Sterker: deze tolerantiegedachte doet hem onbehage lijk aan. Hiermee heb ik, zo goed het mü mo gelijk was, een roomskatholiek en een protestant aan het woord gelaten over de verdraagzaamheid. De hier weerge geven gedachten zijn mij dunkt een overdenking en discussie zeker waard. Maar of een dergelijke discussie nut tig zal zijn? Nuttiger lijkt het my, wanneer roomskatholieken en protes tanten beiden, in erkenning van schuld, bidden voor de éénheid der kerk en de komst van het Koninkrijk. door dit eenvoudig recept> Wij kennen tegen rheumatiek, spit in ue rug en lendepijn geen beter middel dan dit receptje, dat U beslist moet proberen. Haal hij Uw apotheker of drogist 15 gram Rheumagic-olie en 85 gram brandspiritus. Vermeng dit in n schone fles, goed schudden, U hebt dan 100 gram prima liniment, waar- 'tiede U de pijnlijke plaatsen bet. Niet masseren of wrijven! De pyn ver- dwynt snel. Dit ouderwetse middel mag in geen enkel huis ontbreken. Dionysius Ketnpff, geb -ren te Pretoria, Zuid Afrika. Na een reorganisatie is de Arnhemse Orkest Vereniging omgedoopt in „Het Gelders Orkest".

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1949 | | pagina 6