Sjahrir, de komende man in de Republiek De Zwarte Q rchidee Duitse spoorwegen herstellen zich Indonesiër deelt het pessimisme van Dr. Van Mook en Knickerbocker Een der grootste dienaars van de Republiek r De tewerkstelling van scholieren in de landbouw Luchtvaartdeskundigen terug in Nederland Spoorwegverkeer op afstand geleid Pim, Pam en Pom en het Afrikaanse avontuur Systeem in Nederland reeds lang bekend Het Radioprogramma |N ZIJN I-AATSTE op gramofoonplaten bewaarde woorden, noemde de by de ,,Franeker"-ramp omgekomen Amerikaanse journalist Knickerbocker twee namen: Dr, tan Mook en Sn tan Sjahrir. Deze beide staatslieden zou den naar de mening van de Amerikaanse persman nog een grote rol ver vullen in de ontwikkelingsgang van Indonesië. Knickerbockers zienswijze was pessimistisch. Hetzelfde geldt van Dr. Van Mook, wiens meningen door de dagbladpers in ruime kring bekend werden. Maar hoe denkt Sjahrir? En wat weten we eigeniyk van deze merk waardige man? Wat is zyn huidige rol? Hierovet schryft N'oel Buckiey, correspondent aan Kenter in Batavia, het volgende r»P 6 JUNI j.1. arriveerde per vlieg- tuig van de Commissie der Verenig de Naties, Sukarno weer in Djokja- karta. Hij is opnieuw president van de Indonesische Republiek, waarvan het grondgebied kleiner is geworden, maar waarbinnen toch nog altijd ette lijke millioenen mensen wonen. Op het moment dat Sukarno terugkeerde naar zijn residentie in het hart van Java, ontbrak er één belangrijke figuur on der de velen, die hem verwelkomden: Sutan Sjahrir was niet aanwezig. Sutan Sjahrir staat niet tegenover het huidige republikeinse bewind. Men verwacht, dat hij binnen niet al te lange tijd opnieuw tot een hoge functie ge roepen zal worden. Voor het moment evenwel beschouwt hij de politiek van Sukarno en Hatta als te weinig wijd- blikkend in haar doelstellingen. Hij was op die befaamde 6 Juli thuis in zijn eenvoudige woning aan de Java- vveg in Batavia en met zijn karakte ristieke jongensachtige lach zal hij ge praat hebben over de vreugdevolle plechtigheid die zich op dat ogenblik in Djokjakarta afspeelde. Hij, die de eerste minister-presidentvan de Re publiek is geureest, verkoos liever' thuis te blijven. In November 1945 werd hij tot mi- nister-president gekozen, drie maan- Door NOEL BUCKLEY Reuier-correspondeni in Batavia den nadat de Republiek was gepro clameerd. Sjahrir trad op de voorgrond als de verdediger van de Republikein se zaak tegenover de geallieerden, die nog wantrouwig stonden tegenover het met behulp van Japanse wapenen aan de macht gekomen nationalisme, door zijn kennis van de Westerse opvattin- i gen, zijn begrip van de Westerse be schaving, zijn bekwaamheid als diplo maat, zijn humor, zijn gemakkelijke manieren en aangename persoonlijk heid, won hij het respect van de Hol landers, de Britten, de Amerikanen en van de Australiërs in gelijke mate. In de jaren die sindsdien zijn voor bijgegaan is dit respect verdiept, on danks crisis en conflict, zelfs bij de Nederlanders. Dienaar der Republiek C^UTAN SJAHRIR is nu precies veer- tig jaar oud. Hij studeerde in Lei den. Twee jaar na zijn terugkeer in Indonesië, in 1934, werd hij door de Hollanders gearresteerd als politiek verdacht, en hij verbleef in gevangen schap tot aan de Japanse inval in 1942. Gedurende de Japanse bezetting bleef hij in contact met de nationalis tische beweging, maar hij liet zich in geen enkel opzicht en in geen enkele functie door de Japanners gebruiken. Hij verzamelde een kleine kring van jonge intellectuelen om zich heen, tot wie hij sprak over nationalisme, socia lisme en economische onderwerpen, over de problemen waarmee hij zich had beziggehouden en over de denk beelden. die hij had verworven in de acht jaren van internering, die hij hoofdzakelijk had gevuld met lezen en denken. Bewaakt door de Japanse bezetters, maar in voortdurend nauw contact met ^ïjn geestverwanten, was Sjahrir een SJAHRIR nog afzijdig. der eersten, zo niet de eerste van de leidende nationalisten, die de mogelijk heden zag toen de Japanse ineenstor ting naderde. Onder zijn invloed, in directe samen werking met president Sukarno en dr. Hatta, nu vice-preSident en minister president, en met zijn studentengroep, werd de onafhankelijkheidsverklaring voorbereid. Deze zou, naar hij vertelt in zijn kortelings vertaalde boek „Uit de Verbanning" zuiver revolutionnair en anti-Japans van opzet zijn geweest, maar de gebeurtenissen in de laatste stadia ontsnapten aan zijn controle. Niettemin toen in Augustus 1945 Su karno en dr. Hatta de verklaring van de Indonesische onafhankelijkheid af kondigen, deed Sjahrir alles wat hij vermocht om de eenheid der nationa listische beweging te bewaren. Door deze proclamatie, hoewel ze afweek van het oorspronkelijke ontwerp, was de Republiek althans van stapel gelo pen en zijn hoop was. en is nog steeds verbonden met de Republiek. Sjahrir ging mee met de Republiek, hij aanvaardde zijn hoge post en ge durende achttien maanden worstelde hijmet haar binnen- en buitenlandse problemen. Toen, in Juni 1947, acht tien dagen voor de eerste Hollandse politionele regering, legde Sjahrir zijn functie als minister-president neer. Toen de politionele actie begon, begaf hij zich naar het buitenland en trad op als reizende ambassadeur van de Repu bliek in India en de Verenigde Staten. Sjahrir een gematigd politicus? SJAHRIR wordt dikwijls beschreven als een gematigd politicus, maar dat is feitelijk onjuist. Hij is gematigd in de humanistische zin van het woord en hij begeert elke destructieve kracht te vermijden. Maar hij is even vast besloten als wie ook om het Republi keinse ideaal van een souvereine, on afhankelijke Indonesische natie te ver wezenlijken. Toen op 18 December 1948 Nederlandse parachutisten Djok jakarta veroverden, was Sjahrir spe ciale adviseur van "ukarno; samen met deze en met de vroegere minister van buitenlandse zaken Hadji Agoe Salim, werd Sjahrir overgebracht naar Brastagi in Noord-Sumatra. Hij was de eerste der leidende Republikeinen aan wie enige vrijheid van beweging werd toegestaan en in midden Januari 1949 bracht men hem naar Batavia, teneinde daar dr. Willem Drees te ont moeten, de Nederlandse minister-pre sident, die destijds een bezoek aan In donesië bracht. Sindsdien heeft de deelneming van Sjahrir aan de zaken der Republiek zich beperkt tot enkele bezoeken aan het eiland Banka, toen de daar ge- interneerde president Sukarno en dr. Hatta zijn advies begeerden in te win nen. Tijdens de onderhandelingen tus sen de Indonesiërs en de Nederlanders, prijkte Sjahrirs naam onder de leden van de Republikeinse delegatie. Maar hijheeft aan geen enkele bespreking deelgenomen. Hiermee betuigde hij het niet eens te zijn met de gang van za ken, hoewel hij in geen enkel ander opzicht hiervan openlijk blijk gaf. „Ik hoop dat ik ongelijk krijg!" jTVENALS Knickerbocker en Van Mook ziet Sjahrir de naaste toe komst donker in. Sutan Sjahrir is een idealist. Maar hij is tevens een gesle pen staatsman en zijn acht jaren in ternering hebben hem geduld geleerd. Hij ziet in Gandhi een lichtend voor beeld. Zijn politiek is op de toekomst gericht en hij vreest, dat de huidige koers der Republikeinse regering te zeer naar dichtbij-liggende successen streeft. In de huidige restauratie van het Republikeinse bestel op een klein gebied, ziet hij een gevaar: hij vreest dat de wereld dit nerstel als een uit eindelijk resultaat van de Nederlands- Indonesische onderhandelingen zal gaan beschouwen in plaats van slechts een eerste* stap op de weg naar een definitieve overeenkomst. Ook ziet hij de moeiijkheden bij het verwerkelij ken van de „staakt het vuren" order, waarbij hij een eventuele splitsing in de T.N.I., het regulaire Republikeinse leger, als een grote ramp voor de Re publiek zou beschouwen. Sjahrir is pessimistisch ten aanzien van de huidige besprekingen, maar hij verklaart in een oprechtheid, die door niemand in twijfel wordt getrokken: „Ik hoop dat ik ongelijk krijg!" Wat ook het resultaat van de Neder lands-Indonesische besprekingen en hoe ook de uitslag van de Ronde Tafel conferentie in Den Haag zal zijn, Sjah rir zal zijn rustige, systematische actie voortzetten, met het geduld van een Tabius, ter verwezenlijking van zijn politieke idealen. Zijn politieke over tuiging is een ruim opgevat socialis me, waarbij hij bijzondere nadruk legt op de waarde van de persoonlijkheid. „De mensheid", aldus zijn betekenis volle formulering, „is niet samenge steld uit massa's en klassen, maar uit millioenen van mensen!" tegen doorzitten bij wielrijden en stuklopen „GROTE BEER" ONDERWEG NAAR NEDERLAND. Het hospitaalschip „Grote Beer" is Zaterdagmiddag uit Batavia naar Ne derland vertrokken met ruim 1000 mi litairen van de K.L., het K.N.I.L., de Kon. Marine en de mariniers. In de ziekenzalen zijn liggende patiënten op genomen, die in Nederland verder zul len worden behandeld. De hoofdafdeling Sociale Zaken van de Stichting voor de Landbouw be sprak in haar laatstgehouden vergade ring het hier en daar voorkomende euvel, dat scholieren bij de oogstwerk- zaamheden worden ingeschakeld, ter wijl nog valide arbeiders werkloos zijn. De hoofdafdeling acht deze toestand ongewenst. Op zich zelf behoeft er geen bezwaar tegen te worden gemaakt, dat de stadsjeugd in contact wordt ge bracht met de landbouw door tijdens de zomer'vacantie behulpzaam te zijn bij het oogstwerk. Dit mag er echter in geen geva' toe leiden, dat arbeiders die voor het onderhoud van zichzelf en hun gezinnen op de landbouw zijn aan gewezen, werkloos blijven. In verband daarmede kwam de hoofdafdeling tot de conclusie, dat, indien er ergens aan leiding bestaat tot het inschakelen van scholieren in het agrarisch arbeids proces. dit in georganiseerd verband dient te geschieden en in ieder geval niet dan nadat het betreffende provin ciaal contactorgaan voor de arbeids voorziening in de landbouw tot de con clusie is gekomen, dat geen valide werkloze arbeiders meer beschikbaar zijn. Gistermiddag zijn op Schiphol gear riveerd de heren dr. ir. H. J. van der Maas, Maluin, algemeen chef vlieger van de KLM en Kamminga van de Rijksluchtvaartdienst, die hebben deel genomen aan het onderzoek naar de oorzaak van de ramp van het KLM- vliegtuig „Franeker" nabij Bombay. Genoemde heren hebben onder an deren een onderzoek in New Delhi, de laatste landingsplaats van het vlieg tuig vóór de ramp, ingesteld. Bij hun aankomst op het vliegveld konden de deskundigen geen mededelingen doen over hun bevindingen, omdat het of ficiële rapport, dat door de commissie van India moet worden uitgebracht, nog niet beschikbaar is. De Neder landse commissie hoopt evenwel op zeer korte termijn haar verslag te kunnen uitbrengen. Honderen belangstellenden, onder wie vele zeilsport-enthousiasten en talrijke buitenlanders, waren Zaterdag naar Grouw getogen om de traditionele kracht meting der Friese vracht- en beutschippers met hun tjalken, het z.g.n. skutsje- zeïlen om het kampioenschap van Friesland, gade te slaan. De wedstrijden werden begunstigd door fraai weer. Enige deelnemers trachten elkaar de loef af te steken. De Verclnigte Signal-Werke te Brunswijk hebben met medewerking van prof. Dobmaier, deskundige op het gebied van het seinwezen, een nieuw soort wissel installatie geconstrueerd, welke zonder mechanische hulpmiddelen bediend kan worden. Deze constructie, welke als de modernste ter wereld wordt beschouwd, betekent volgens deskundigen een omwenteling op het gebied van het spoorweg verkeer. BOERDERIJBRAND IN ROSMALEN Door onbekende oorzaak brak Zater dagavond brand uit in een landbouw- schuur te Rosmalen. Onmiddellijk werd de brandweer uit 's Hertogenbos ge alarmeerd, die in de kortst mogelijke tijd aanwezig was. De brand was in middels overgeslagen naar het woon huis. Het woonhuis en de landbouw- schuur werden 'n prooi der vlammen. Nagenoeg niets kon worden gered. De schade wordt gedeeltelijk door verze kering gèdekt. Volgens het departement van ar- beidsstatistieken is het aantal werk lozen in de BritsAmerikaanse zone van Duitsland in Juni met 22.078 ge stegen tot 1.237.712. 128. De opperhof-honden-uitlater die met de speciale zorg voor Pim, Pam en Pom is belast,, heeft zich door Fepi laten overhalen om het grote nieuws aan koning Boko mee te de len. Want de koning heeft een premie uitgeloofd voor diegene, die het eerst met goed nieuws over de tijger aan komt! En Pepi zal zolang op de gou den kooi met de hofhonden passen! In een minimum van tijd is het hele hof in rep en roer. Een speciale loper is naar de tijgerkooi gestuurd en komt inderdaad met het grote nieuws terug dat Pepi de waarheid heeft gespro ken. Nu wordt alles in orde gemaakt om de oude vijand van de koning te overmeesteren. En voordat er een uur verstreken is, vertrekt koning Boko aan het hoofd van zijn legermacht r.aar de tijgerkooi! Pepi blijft alleen achter met de hofhonden. Dank zij deze vinding kan de sta tionschef het gehele verkeer op het station gemakkelijk overzien en con troleren. Tot nu toe zaten ir Duits land de wisselwacthers in seinhuis- I jes, oude spoorwagons of barakken om de wissels te verzetten. De Duitse spoorwegen hebben door de oorlog grote verliezen geleden, vooral werden tal van seinhuisjes en wisselinstallaties verwoest. Het verlies wordt echter minder zwaar gevoeld, omdat vele in stallaties verouderd waren en nodig vernieuwd moesten worden. Hoewel de Duitse spoorwegen met grote financiële moeilijkheden te kam per hebben, heeït het centrale bestuur te Bielefeld besloten, geheel West- duitsland van de nieuwe DR-wissel- installaties te voorzien. Het nieuwe „Stellwerk" heeft nauwelijks meer ruimte n-dig dan het blad van een grote tafel, terwijl een enkele ambte naar de gehele installatie van zijn plaats uit kan bedienen. Op een glazen plaats flikkeren ver schillende gekleurde lichtseinen op, ten teken, dat de baan vrij is. Schakelt de seinwachter het veiligsignaal in, dan blokkeert hij tevens alle betrok ken wissels, zodat het gevaar van een botsing is uitgesloten. De spoorbaan op de verlichte plaat is een weerspiegeling van de werkelijke spoorbaan. Nadert een trein, dan verschijnt het lichtsig naal wit-geel en geeft zodoende order, de wissels te verzetten. Er is slechts één mogelijkheid de wissels door op een kifop te drukken goed te zetten. Daar ieder mens zich kan vergissen, zijn de nodige voorzorgsmaatregelen getroffen', als de seinwachter abusievelijk op de verkeerde knop drukt, reageert het ap paraat in het geheel niet! Alles door lichtsignalen Telegraaf en telefoon, tot nu toe on misbaar bij de spoorwegen, zullen spoe dig in het seinwezen een ondergeschik te rol vervullen, daar alle instructies door middel van lichtseinen worden ge geven. Ook de baanvakken worden met nieuwe signalen uitgerust. De proeven, welke tot nu toe zijn genomep, hebben uitstekende resultaten opgeleverd. Het spoorwegpersoneel toont zich zeer inge nomen met de nieuwe constructie om dat het werk aanzienlijk wordt verge makkelijkt. Ook in Zuid-Duitsland worden proe ven genomen met de nieuwe vinding, en wel op het traject Neurenberg Augsburg. Verwacht wordt, dat het ver keer vlugger en veiliger wordt, terwijl men minder personeel nodig heeft. (Onze corresponden. heeft vermoed»» lijl: nimmer een kijkje genomen in een modern seinhuis van de Nederlandse Spoorwegen, want dan zou hij geweten hebben, dat hier te lande reeds lang een beveiligingssysteem gebruikt wordt overeenkomende met het door hem be schrevene. Het seinwezen heeft in Ne derland een grote hoogte bereikt. Red.) VOOR HEDENAVOND HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten om 7, 8 en II uur. 6.30 Strijdkrachten. 7.15 Sonate. 8.05 De gewone man. 8.12 Can tate. 9.15 Vragen van deze tijd. 9.30 Concert. 10.45 Avondgebed. 11.15 Avondconcert. HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten cm 6, 8 en 11 uur. 6.15 Tom Erich, piano. 0.30 China, lezing. 7.05 Zierikzee 1100 jaar. 7.30 Maria Zamora. 8.15 Maak je eigen pro gramma. 10.45 Buitenlands overzicht. 11.15 Gr am of oon m uzie k VOOR WOENSDAG HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten om 8, 1, 7, 8 en 11 uur. 8.15 Te deum laudamus. 8.45 Werken van Handel. 9.00 Och tendbezoek. 9.30 Sextet Jonny Kroon. 10.00 Symphonie. 10.30 Jongensdag. 11.30 Alfred Cortot, piano. 12.00 Harmonie-muziek. 12.30 Mededelingen voor Land- en Tuinbouw. 12.33 Metropole-orkest. 1.15 Orgelconcert. 2.00 BBC Svmphonie-orkest. 3.20 Busch strijkorkest. 4.15 Voor onze jongens en ineisjes. 5.30 NCRV- kwartet. 6.00 Onze Nederlandse koren en korp sen. 6.30 Strijdkrachten. 7.15 Piano-duo. 7.30 Actueel geluid. 8.05 Programma-proloog. 8.15 Populaire orgelbespeling. 8.45 Trio-Fantasia. 9.10 1100 jaar Zierikzee. 9.30 Kurhaus-con- cert. 11.15 Der Bettelstudent. HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten om 8, 1, 6, 8 en 11 uur. 8.18 Gramo- foonmuziek. 9.00 Mozart-Haynd concert. 10.20 Onze keuken. 10.35 iAls de stofzuiger zwijgt. 11.00 Populair Nonstop-programma. 12.00 Cor Steyn, solo-fox. 12.30 Mededelingen voor Land- en Tuinbouw. 12.38 The Kilima Ha- waiïans. 1.20 De jonge Flierefluiters. 2.00 Gesproken portretten. 2.15 Franse Kamer muziek. 3.00 De regenboog. 3.30 Gramofoon- muziek. 3.50 Waar zwerven wij. 4.00 Het or kest van de week. 4,30 Gramofoonmuziek. 5.15 Miller sextet. 6.20 Amsterdamse Politie-kapel. 7.15 Het nieuws uit Indonesië. 8.20 Kurhaus- concert. 9.10 De Pauweveer. 10.25 Kwartet Jan Corduwener. (11.15 Geraldo en zijn orkest. RADIO-DISTRIBUTIE LIJN III: 7.05 Gram. 7.30 Kron. 7.40 Gymn. 7.50 Gram. 8.05 Conc. 9.05 Gram. 10.00 Eng. L.P.: Bioscooporgel. 10.30 Ens. Denis. 10.45 Voordracht. 11.00 Licht orkest. 11 45 Voordracht. 12.00 VI. Br.: Zang. 12,32 Omroeporkest. 1.15 Gram. 2.00 Orkest fanta sieën. 2.30 Gram. 3.00 Eng. L.P.: Kwintet Stevens. (Ev. v. 3.15—3.45 PCJ roept het schip van de week). 3.30 Mil.-orkest. 4.00 NWDR: Sol.concert. 4,30 Eng. H.S.: Gram. 5.00 Koot wijk: Batavia. 6.4b Fr. Br.: Voor de soldaten. C-30 VI. Bd., Voor de soldaten. 7.00 Fr. Br.: Piano. 7.30 Eng. L.P.: „Stand easy" 8.00 VI. Br.: Omroeporkest. 9.00y Actueel. 9.15 10.15 en 10.55 Gram. 11.00 Diversen. DOOR 12 ALLAN SWINTON De aard'van het terrein werd an ders, ruwer en meer met rotsblokken bezaaid, werd minder een vallei dan wel een soort van terreinzadel in de heuvels, dat langzaam begon af te da len en zich weer in de jungle oploste. Zij hadden een met hoog dun gras be groeid stuk grond verlaten, toen het terrein plotseling scheen af te breken. Voorbij de scherpe daling in het ter rein en op een belangrijk lager niveau, zodat zij op hun toppen neerkeken, zagen zij een uitgestrekt bos van ca- chimbo-bomen in de volle pracht van hun bloei. Deze bomen in de vorm van een parapluie groeien gewoonlijk alleen, maar hier stonden er honder den. De top van elke boom was één grote massa bloemen, dit op deze wijze samen een zeer uitgestrekt veld vormden van de prachtigste kleuren. Verrukt haastten zij zich naar de rand, om het goed te kunnen zien Naar het Westen liep het terrein, waarop zij stonden, uit voor een muur van rotsblokken van wel tien voet hoogte en vormde op deze wijze een ideale uitkijkplaats. Zij gingen daar heen en stonden verrukt te kijken bo ren een vloer van rode en oranje bloemen, die de lucht met een soort muskusachtig parfum vervulde. Toen zij naar hun zin genoeg geke ken hadden, keerden zij zich met eni ge tegenzin om en wilden de muildie ren weer gaan inhaleh. Plotseling bleef Sam staan en wees: „Kijk dat eens!" Tegen de rotsen was een soort ge raamte van staken gebouwd, die met rottan bij elkaar gehouden, blijkbaar bet zeildoek hadden gedragen van een bivak. Er vóór lag een stookplaats van stenen, waar door de hitte stukken waren afgesprongen. Ofschoon het kamp van oude datum was, .was de aanwijzing er van onmiskenbaar. „Wie hier ook gekampeerd heeft, moet wel een goed oog voor de schoon heid van de omgeving hebben gehad", zei Sam. „Hé! Kijk dat eens! Inlanders roken die niet". Wat hij opgepikt had, was een ge broken pijp van Amerikaans model, waaruit gerookt was tot de kop ge heel scheef gebrand was en door bet schoonmaken zo dun als eierschaal. Bij het schoonmaken was zij ten slotte gesneuveld De houtsplinter, waarmee men haar had willen schoonmaken, stak nog in het gat. Na een ongelovige blik er op en met een verwntendr en tegelijk opgeluch te klank in haar stem, barstte Mary los: „Ik wist wel. dat Hugh niet doen zou, wat je beweerde Mijn grootva der is hier geweest. Dat is zijn oude piip". Verschrikt en een beetje verward stond Sam op de lippen te bijten en vroeg: „Ben je er zeker van?" „Natuurlijk ben ik er zeker van. Die afschuwelijke pijp zou ik uit duizend andere herkennen We hebben al jaren lang geprobeerd, om hem een nieuwe te laten kopen." Zij bleef even naden kend staan en zei toen: „Ik dacht ook al, dat deze plaats mij aan iets herin nerde. Ik zal je bewijzen, dat ik gelijk heb. Ga mee." Met snelle schreden ging zij de muil dieren achterna, van wie één haar bagage droeg. Onder haar verschil lende bezittingen had zij een paar boeken. Snel bladerde zij er een door, keek een bepaalde passage even door en duwde hem toen het boek toe: „Lees dat eens." Het boek was een van Don Arturo's leisbeschrij vingen van zijn tochten door de jungle, en naar het heldere groen van het bergbos „Een Raadsel in Smaragdgroen" genoemd. Zoals al zijn boeken was het soms een beetje vreemd, maar het zat vol met scherp gestelde feiten. Bovendien getrouw aan zijn gewoonte, om altijd zijn spoor te camoufleren, werden er geen plaatsen in genoemd. Op de plaats, die zij aan wees, las Sam: In een inzinking van het terrein onder een lage klip stuitte ik op 'n merkwaardige groei van cachimbo- bomen in volle bloei; 'n schitterend gezicht. De klip vormde een prach tige uitkijkpost Daar ik rust nodig had, kampeerde ik hier twee dagen en was er verrukt over. Hier brak ik ook mijn goede oude pijp. die mij een beter vriend was geweest dan menig mens. Gelukkig was ik er op geprepareerd en had een nieuwe bij mij. Triomfantelijk zei Mary: „Zie je! Je hebt het helemaal mis. Hugh heeft niet gelogen. Grootvader is hier geweest. En Cattleya, in ieder geval zwarte Cattleya groeien boven de vijfduizend voet." Gedurende enige tijd bleef Sam een beetje ontsteld staan kijken, zich voort durend op zijn lippen bijtend. Toen gingen zijn wenkbrauwen omhoog. Hij sloeg het boek op het titelblad open en zei toen: „Je hebt gelijk, wat be treft het feit dat je grootvader hier geweest is. Maar niet, naar ik geloof, betreffende Hugh en de orcnldee." Bijna boos gaf zij ten antwoord: „Ik moeten zien vóór je het gelooft." geloof, dat je die zwarte orchidee zult Rustig vroeg Sam haar: „Wanneer werd „Een Raadsel in Smaragd groen" gepubliceerd?" „Wel, inZij zweeg en keek ver schrikt op. „Dat is eigenaardig. Het was, toen hij de laatste keer thuis was vóór hij in 1942 naar het zuiden terug ging." „Juist. Dat is eigen\ardig. En heel eigenaardig ook. Dat kamp werd niet op zijn laatste tocht gemaakt, maar op zijn vorige. En als hij toen een zwarte orchidee had gevonden, zou hij het dan niet gezegd hebben? Het was op zijn laatste tocht, dat Hulpé beweer de, dat hij die gevonden had erf van die tocht is hij nog niet terug.' Met bedrukte stem zei zij: „Ik oe- grijp hier niets van. Wat kan dat be tekenen?" „Dat weet ik niet Het staat vast. dat je grootvader hier geweest is, ofschoon het was vóór je hem het laatst gezien hebt. Ik heb sommige van zijn boeken gelezen, maar dit niet. Ik vraag me af, of er nog melr in staat, wat ophelde ring aou kunnen geven. Weet Hugh, dat je' het meegebracht hebt?" „Ik denk van niet. Ik heb het nieegegrepen, omdat ik voelde, dat ik op die manier misschien iets van grootvaders' geest meebracht. Hij is erg dapper en ofschoon kort aange bonden en tot op zekere hoogte een maniak, is hij werkelijk een schat van een man. Maar mijn tijd is zo bezet geweest, dat ik nog in het geheel geen tijd heb kunnen vinden, om het te lezen." „Juist. Misschien wil je het mij le nen. Ik zal het doorlezen en zien, of er nog iets meer in zit, dat hierop be trekking heeft." Voordat de nacht inviel waren zij op oneffen terrein gekomen. Zij kampeer den tussen de rotsblokken bij de bron met achter hen een hoge klip. waaruit die ontsprong, terwijl de open ruimte, waarin zij zich bevonden, aan de andere zijde door de dichte jungle werd afge sloten. Semple was op jacht geweest en een stevig maal van haché met bonen en ge volgd door wilde bessen en bananen ha< hun een gevoel van ongewoon wel behagen gegeven. Na de maaltijd zaten zij voldaan uit te rusten in het flak kerend licht van het vvur. Gedurende de gehele tocht had Sem ple nooit over zichzelf gesproken; een stilzwijgendheid, die door de anderen gerespecteerd was. Maar deze avond besloot Sam hem eens te ondervragen. Begrijpende c^t zulk een ondervraging de grootste tact zou vereisen had hij er Semple toe gebracht eerst over het land te praten, waarbij hij hem vragen stel de over verschillende dingen en nauw keurig luisterde naar hetgeen hij op grond van zijn in harde leerschool op gedane ervaringen antwoordde. Na een half uur probeerde Sam zijn doel wat meer te benaderen. „Je weet heel wat van het land af. Hoe lang is er voor nodig, om zoveel te weten te komen?" Semple haalde zijn mondharmonica uit zijn heupzak. Toen hij die uit zijn peau de suède omhulsel haalde, zei hij; „Daar had ik twaalf jaar voor nodig met drie er tussen uit genomen, om mijn aandacht te wijden aan dat gedu vel in Europa. Maar ik zou geen tiende geleerd hebben, van wat ik nu weet, als ik niet genoodzaakt was geweest, om onder het volk te leven." Ofschoon hij wist, dat hij met zo iemand riskeerde, om flink afge snauwd te worden, waagde Sam het er op en zei zo achteloos mogelijk: „Waarom kwam je eigenlijk hier heen?" Een ogenblik dacht hg, dat de vraag hem kwalijk genomen zou worden. Semple verstrakte even; zijn wenk brauwen trokken zich samen en de uitdrukking 'van zijn ogen werd an ders. Maar onmiddellijk verslapte hij weer. „Waarom doet men ooit iets? Om standigheden en de aard daarvan, hè? Ik wilde geld verdienen en had geen zin, om in zaken te gaan. Ik was niet bang voor vermoeienis of ri sico en ik kende een vent. die stapel gek was op Venezolaanse diamanten. (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1949 | | pagina 3