e WerelSÉöPlWlweii^*:
Prinses Wilhelmina vindt rust op
paleis „Het Loo"
Het meisje van het trapezenummer
sxrsirx:".*«-
Goede voeding
NA VIJFTIG JAAR REGEREN
Terugkeer ioi zichzelf in de Naiuur
fProbeer dat eens, Mevrouw
Recepten van Kers,
de radio-kookleraar
tuHtSal
Souvenirs
ROND HET PALEIS HET LOO, waar
talloze malen duizenden een aubade
brachten aan de Koningin der Neder
landen en waar staatslieden uit de ge
hele wereld hun opwachting hebben
gemaakt, heerst thans een weldadige
stilte. Op de grote weiden vóór het
witte huis vergaart een landman een
late grasoogst en langs de lanen, die
de parkaanieg verbinden met de grote
verkeersweg naar Amersfoort en Zwol
le begeeft zich slechts een enkele wan
delaar. In een vleugel van de vorste
lijke woning, die daar zo machtig ligt
tussen de hoog oprijzende beuken en
wijde gazons, woont Prinses Wilhelmi
na, die er op 31 Augustus haar negen
enzestigste verjaardag zal vieren. Zij
leeft er teruggetrokken uit de maal
stroom van de wereld, waarin Zij vijf
tig jaren lang een belangrijke en voor
aanstaande positie heeft bekleed; moe
van de vele slagen, die deze wereld
ook Haar heeft toegebracht. Terugge
trokken leeft Zij daar, maar zeker niet
vergeten door het volk, dat Zij met
liefde en toewijding heeft geleid en
dat Haar spontaan de erenaam heeft
gegeven van Moeder des Lands.
Prinses Wilhelmina heeft met Haar
troonsafstand zich werkelijk geheel
uit het openbare leven teruggetrokken.
Zij heeft niet gewild, dat Haar doch
ter Juliana het eigen inzicht op som
mig terrein nog zou moeten richten
naar de opvattingen van Haar moe
der. Zij heeft er tegelijk naar ge
streefd zich te kunnen losmaken van
de talloze verplichtingen, die de
draagster van de kroon nu eenmaal
heeft te vervullen.
Zij heeft na vijftig jaren regeren
een weg kunnen betreden, die voor
duizenden van Haar vroegere onder
danen veel gemakkelijker werd ont
sloten: namelijk Haar eigen leven te
leiden.
De natuur trekt
IN HET DAGELIJKS GEZELSCHAP
van Prinses Wilhelmina bevindt zich
steeds mevrouw L. Th. de Beaufort,
geboren Van Hardenbroek. Deze moe
der van een gesneuveld verzetsstrijder,
die zelf ook aan grote beproevingen
heeft blootgestaan, is voor de Lands
vrouwe tot een ware vriendin gewor
den. Samen bespreken zij de dagelijk
se dingen en vrijwel geer. enkele reis
zal de Prinses maken zonder door haar
te worden begeleid. Ook vertegenwoor
digt mevrouw De Beaufort dikwijls
Prinses Wilhelmina bij gebeurtenissen,
waarbij Zij van Haar belangstelling
blijk wil geven.
De uitgestrekte domeinen en parti
culiere bezittingen van H.K.H., wel
ke rond het paleis Het Loo liggen en
gezamenlijk een oppervlakte van 11.000
ha. beslaan (uniek in ons land en
goeddeels tot één geheel verbonden
door bemoeiingen van wijlen Z.K.H.
Prins Hendrik) geven de rustende
vorstin goede gelegenheid om tot zich
zelf te komen. Zij is altijd een liefheb
ster geweest van de ongerepte natuur
en de grote domeingebieden, waar men
uren kan rondrijden zonder door
Een van de typische onderwer
pen, welke prinses Wilhelmina
graag in haar schilderijen behan
delt, is het steeds min of meer
sombere landschap. Hierbij de
reproductie van Schaapskooi in
de winter", een schilderij, dat
reeds vele jaren geleden op een
idyllisch plekje nabij Het Loo
door onze vroegere Vorstin werd
vervaardigd.
Duidelijk blijkt hieruit wel,
dat moderne richtingen in de
schilderkunst ook hun stempel
op het werk van H.K.H. hebben
gezet, evenwel met uitsluiting
van extremiteiten. Het stuk is
gesigneerd met een simpele W,
links in de benedenhoek, met
vermelding van het jaartal 1932.
vreemde ogen te worden gezien, vor
men een prachtig reservaat.
Hier schildert zij
Dikwijls zoekt de Prinses hier met
haar schildersezel een rustig plekje
om het landschap met penseel en verf
op het linnen vast te leggen. En mocht
Zij er al mensen ontmoeten, dan is het
wellicht een dochter van boswachter
Kersten of de zoon van boer Van
Laar, kinderen van het land waarvan-
Zij de hoge vrouwe is. Want met de
bewoners van de domeingebieden staat
Prinses Wilhelmina op uitstekende
voet. Zeer velen ervan kent Zij per
soonlijk en Haar uitstekende geheugen
voor gezichten doet Haar er niet licht
een vergeten. Deze mensen hebben
overigens ook zéér veel aan Haar te
danken. Voor hen was Zij niet alleen
vijftig jaren lang koningin, doch bo
vendien leeft Zij als werkgeefster be
langstellend mee met vele aangele
genheden van persoonlijke of zakelijke
aard.
Hoe groot de sympathie van het
personeel van het paleis en de bewo
ners van de domeingebieden voor onze
rustende landsvrouwe is, bleek overi
gens wel uit de spontane hulde, wel
ke zij op 11 September vorig jaar aan
H.K.H. hebben gebracht.
Veel steun
PRINSES WILHELMINA richt Haar
aandacht ook sterk op Haar persoonlijk
godsdienstig leven en gevoelt een
krachtige drang het geluk hiervan ook
aan anderen deelachtig te doen wor
den. De Paasboodschap en de Pinkster-
boodschap, welke Zij via de aether
aan de wereld van radioluisteraars
deed toekomen, spraken hierover wel
duidelijke taal.
Het sociale werk in het kader van
de Ned. Hervormde Kerk, waartoe Zij
behoort, heeft in verband hiermede
dan ook Haar warme belangstelling.
En omdat onze vroegere koningin zich
thans echt burgeres van Haar woon
plaats Apeldoorn voelt, ziet de diaco
nie van deze gemeente zich menigmaal
financieel gesteund in de plannen,
welke zij ontwikkelt.
GEBONDEN
KOMKOMMER SOEP
Een kleine komkommer, 50 gr.
boter, 1Y) liter water, 100 gr. spek,
80 gr. bloem, 1 beker melk, 3 a 4
bouillonblokjes, wat zout en peper,
wat fijne nootmuscaat, gehakte
peterselie en 2 flinke eetlepels to
maten ketchup.
Schaaf de geschilde komkommer,
op een rauwkostschaaf, aan kleine
stukjes, breng de komkommer met
het water aan de kook.
Snijd het spek aan kleine dobbel
steentjes, bak deze even in een koe
kenpan goudgeel en voeg dit met 't
spekvet bij de komkommer en wa
ter.
Maak van de melk en de bloem
een klontvrij papje, roer dit bij de
soep, laat de soep zachtjes doorko
ken.
Los de bouillonblokjes in wat
water op, voeg dit met de tomaten
ketchup aan de soep toe en breng
dan de soep op smaak met wat zout,
peper en fijne nootmuscaat.
Voeg er bij het opdienen de boter
en wat fijngehakte peterselie aan
toe.
Dien deze soep vooral goed warm
op.
PIKANT SCHAPEN GEHAKT
Zeshonderd gram schapenlappen
(het mager vlees malen tot gehakt
en het vet snijden tot kleine dobbel
steentjes), zout en peper, 1 klein
stukje fijn gesneden prei, 6 eetle
pels azijn, yt liter water, 60 grim
bloem, 4 sneedjes bruin brood, doch
zonder korst, 1 pitje knoflook (zeer
fijn gehakt), 2 eetlepels tomaten
ketchup, 1 klein ei, wat fijne be
schuit of paneermeel en wat gehak
te peterselie.
Week het brood in ruim water en
knijp het dan goed droog uit.
Bak de dobbelsteentjes schapen
vet even in een koekenpan zachtjes
uit en voeg de vetkaantjes bij het
gehakt. Kneed het gehakt nu met
geweekte en uitgeknepen bruin-
brood, de kaantjes en de fijngehakte
prei door elkaar en maak dit goed
op smaak met wat zout en peper.
Maak nu van het gehakt een aantal
platte ronde ballen, haal ze even
door het geklopte el en wat fijne
beschuit of paneermeel.
Bak vervolgens de ballen in het
schapenvet mooi bruin van kleur
en leg ze over in een andere pan.
Laat in het restant van het bakvet
de helft van de bloem lichtbruin
kleuren, voeg er de fijngehakte
knoflook, voeg er de fijngehakte
gebakken gehakt.
Maak van de rest bloem, de azijn,
het water en de tomaten ketchup
een klontvrij mengsel. Roer dit
mengsel by het gehakt en laat het
geheel nu circa 25 min. zachtjes
stoven. Breng het sausje goed op
smaak met wat zout en peper. Leg
de ballen gehakt op een schotel,
giet er een weinig saus over en be
strooi met gehakte peterselie. Geef
er vers gekookte aardappelen, ge
stoofde zomerbietjes en de rest van
de saus apart bij.
GESTOOFDE ZOMERBIETJES
Een kg zomerbietjes (gaar en ont
veld), 1/5 liter water (2 dl), 4 eet
lepels sla-saus, wat maizena ot
aardappelmeel, zout en peper, 1 a 2
theelepeltjes suiker, 1 kleine zeer
fijn gehakte ui, 30 gr. boter, wat ge
hakte peterselie, eventueel 1 thee
lepel sambal ulak.
Schaaf de bieten op een rauw
kostschaaf aan kleine stukjes, breng
het wat met de fijngehakte ui aan
de kook, laat dit even doorkoken,
voeg er de boter, de suiker en de
sambal aan toe. Bind het vocht tot
een niet al te dik sausje, klop er
dan de slasaus door en breng het
sausje op smaak met wat zout en
peper. Roer er dan de stukjes gare
biet door en laat het geheel nog en
kele ogenblikken zachtjes doorsto
ven. Geef er gehakt of varkens
vlees en een vers gekookt aardap
peltje bij.
Ook de hulpverlening aan Haar
vroegere onderdanen, die door de laat
ste oorlog in moeilijke omstandigheden
kwamen te verkeren, mag zich ver
heugen in de interesse van Prinses
Wilhelmina. De Stichting 1940'45 kan
er van meepraten, evenals tientallen
boeren uit Noord-Limburg en elders,
die na de oorlog hun varkenshokken
weer gevuld zagen met krulstaarten,
die afkomstig waren van de koninklij
ke boerderij, welke in het park van
Het Loo ligt. In de zwaar geteisterde
provincie Zeeland, waar Prinses Wil
helmina graag komt (Zij bracht er nog
vorig jaar een officieel bezoek na de
troonsafstand) hebben het zwaar be
schadigde Zeeuws-Vlaanderen en het
herwonnen Walcheren veel aan de
persoonlijke hulp van onze vroegere
vorstin te danken. Natuurlijk kan ook
Haar steun niet voorzien in de gewel
dige noden die bestaan, doch de geste
op zichzelf is wellicht vele anderen
ten voorbeeld geweest.
Grootmoeder
HET IS RUSTIG rond het paleis Het
Loo. Zelfs Prinses Wilhelmina, die zo
gesteld is op deze weldadige stilte,
maakt zich er wel eens van los. Zij
rijdt dan in een onopvallende auto
weg van Haar witte woning naar een
ander wit paleis, n.1. dat te Soest-
dijk.... Daar klinken luide kinder
stemmen op, wanneer grootmoeder op
visite komt. En vooral op een verjaar
dag completeert Zij er dikwijls de
huiselijke kring.
Maar na een paar dagen keert Ze
dan weer terug naar het eigen huis,
waar de sfeer zo vertrouwd is, de be
dienden welbekend, de omgeving wijd
en nodend tot geregeld bezoek, het
landvolk goeomoedig en vriendelijk.
Haar dochter voert de teugels van
het staatsbeleid. Daarom kan Prinses
Wilhelmina vrij genieten van de Haar
toekomende rust na vijftig jaren re
geren.
(Nadruk verboden)
w t y?
]k ging eens praten met het Voor
lichtingsbureau van de Voedings
raad.
Dat zag er zo gezellig uit in een
blauwe japon met een kraakwitte
muts en schort nu ja, niet precies
dat bureau, maar -de montere dame,
die het representeerde dat ik mij
geestdriftig voor de aantrekkelijke
stand met kleurige vouwbladen en
muurbiljetten posteerde en zei: Nu
ga ik hier niet vandaan voor ik alles
van dat bureau afweet.
Zij lachte plezierig en verklaarde,
dat dit ook de bedoeling van de stand
was. Ik haalde mijn blocnote en pot
lood voor de dag en merkte op, net
als in de detectieve-romans: Ik maak
u er op attent dat alles wat u gaat
zeggen in de krant komt. Prachtig,
zei ze. Hoe meer publiciteit hoe lie
ver. Want, ziet u, het Voorlichtings
bureau van de Voedingsraad is een
soort nationale instelling, een vraag
baak voor Alle Nederlandse huismoe
ders, en hoe meer vrouwen er voor
geïnteresseerd worden, hoe beter.
Het bureau is zyn werk in de oor
log begonnen. De meeste huisvrou
wen zaten toen niet alleen met de
puzzle: Hoe maak ik van die armoe
dige rantsoentjes nog een behoorlijke
maaltyd klaar? maar óók. hoe be
kokstoof ik dat met zo weinig moge
lijk warmteverlies? Na de oorlog was
de schaarste, en dus de distributie
(ook van gas, electriciteit en kolen)
voorlopig niet van de baan, en kon
het bureau rustig op de ingeslagen
weg blyven voortwandelen. En dat
doet het vandaag de dag, vier jaar na
de bevrijding nóg. Want al zijn er
heel wat vooroordelen overwonnen,
al wagen wij ons eens aan een scho
teltje rauwkost en laten de rode kool
niet een halve dag sudderen, als onze
grootmoeders plachten te doen
daarmee is nog niet gezegd dat in
alle Nederlandse keukens op de zui
nigste en doeltreffendste manier
wordt gekookt, of dat op alle Neder
landse tafels dagelijks een maal wordt
opgedist waarop het etiket: voed
zaam en volwaardig" kan geplakt
worden.
Om eens iets te noemen: hoeveel
vrouwe^ zetten nog niet dag aan dag
de aardappelen op in een pan vol wa
ter, in plaats van met een bodempje
van twee vingers hoog? (Of, als Sas-
kia uit eigen ervaring mag adviseren:
op een losse treef op pootjes boven
een uiterst zuinig laagje 'ater, waar
door de aardappelen gaan stomen,
niet kunnen aanbranden of tot pap
koken?) Door deze sleur gaan jaar
lijks millioenen aan brandstof verlo
ren, een schade aan deviezen en
eigen beurs die we heus wel missen
kunnen
En dan: Een goed gezondheid hangt
voor een groot deel af van een goede
voeding. Deze slagzin van het bureau
-NATPUE a z U N^O F_z N^B S t
moesten we eigenlijk allemaal in onze
keuken ophangen. Want nog altyd
zweren vele huisvrouwen bij „een ste
vige pot, zoals moeder die kookte" en
vergeten voor het gemak, dat alle
stevigheid meer kwaad doet, als we
niet tevens waken tegen eenzijdig
heid. Aardappelen met spekvet of
bruine bonen met karnemelkse pap
zyn voortreffelijk eten, maar het kind
dat nooit anders krijgt zal er wel dik,
maar nimmer gezond uitzien. De voe
dingsleer, die een wetenschap op zich
zelf geworden is, doet nog voortdu
rend nieuwe ontdekkingen, en waarom
zullen wij er ons voordeel niet mee
doen? Wij bakeren de wiegekinderen
toch ook niet meer zo styf in, dat wij
ze „over een huis kunnen gooien", en
nemen geen genoegen meer met
schoollokalen waarin de bovenkleren
worden opgehangen? Goed wjj
willen ons graag laten voorlichten op
het gebied van ons natje en droogje.
Maar wat doét dit bureau met de lan
ge naam nu alzo?
Allereerst vouwbladen uitgeven, en
niet zo'n klein beetje, r s hele stand
lag er vol mee. Ze kosten maar drie
cent: dat kan de magerste Bruin nog
wel trekken. Vouwbladen over alles
en nog wat: Allerlei met rauwe groen
ten. De voeding van de aanstaande
moeder. Lekkernijen voor huiselijke
feestjes, Vis, De voeding van de
schoolgaande jeugd, Idem van kamer
bewoners en kampeerders en zo
nog ettelijke tientallen meer. Mochten
die vouwblaadjes u toch wat te luch
tig opgespit lijken, dan kunt u een
heel aardig kookboekje bestellen:
„Voeding vraagt verzorging", dat
niet alleen de nodige (oorspronkelijke)
recepten bevat, maar ook opgaven
van complete, verantwoorde maaltij
den en eenvoudige tabellen. Alles
geestig geïllustreerd en dat voor de
luttele som van zeven stuivers. Voor
een rijksdaalder per jaar krijgt u de
wekelijkse berichten voor de keuken,
plus alle nieuw verschijnende en her-
herdrukte vouwbladen thuis.
Maar we zyn er nog niet. Datzelfde
bureau heeft ook leraressen in dienst,
die u om velerlei redenen kunt ont
bieden. Zy keuren op verzoek de keu
ken en de voeding van inrichtingen,
zij keuren nieuwe fabrikaten, zij hou
den lezingen en demonstraties (of
allebei) over elk gewenst onderdeel
van de kokerij. Is u bestuurslid van
een vrouwenvereniging en wilt u ook
eens een practische middag of avond
beleggen, dan kunt u bij het voorzeg
de bureau een film huren, met of zon
der toestel en met of zonder toelich
tende juffrouw is dat service of
niet?
Heeft u iemand in de familie, die
als kok zal moeten ontreden in een
kamp bijv., vertel hem dan dat hi; een
schriftelijke) cursus bij net bureau
kan volgen met een klein getuig
schrift tot besluit. Moet u een zieke
op dieet verzorgen '1 bureau heeft
enkele diëtisten in dienst, die u graag
recepten aan de hand doen. (Is dat
niet iets voor de lezeres, die my on
langs hierom vroeg?) Voor suikerpa
tiënten worden, via hun vereniging,
cursussen georganiseerd. Kortom, ii
vraagt en zij adviseren.
En geneert u zich niet: de grappig-
Meditatie na het zien van Circus Mikkenie
LIET
n
fmthOT'SIASME en de vóór-pret van myn zoon en het neefje waren
ENTHOLSIAb. yan mjj toen we een dezer dagen
aanzienlyk vele ma B dp önmenselijk-harde banken van Het Nationale
een middag neerstreken (Het Grootste Circus van Europa. Het
miTsrarcusrr Wereld! Nog Slechts Enkele Dagen.) Het was een hete dag
en een hete dag in Amsterdam iai al- -========,
tijd nog nèt iets heter dan in welke
andere stad des lands. En het circus
was vol. Afgrijselijk vol. En het was
bloedheet onder het tentzeil._^_ „ezjen en ik wist dat ze allemaal eigenlijk
slotte had ik al zoveel c' e' zjtten. De zoon links, het neefje rechts,
hetzelfde zijn. In die hun Ketier viel „iet zo op
Ze tierden op alleszins onhebbelykeema fc
omdat een legioen a het pr0gramma was begonnen, aan een der
middag en ikjroeg, duizenden hun plaatsen wezen, hoe laat het was
opoffering, minus één kwartier pauze.
HET WAS inderdaad zoal. ik het .Ue-
maal had verwacht. Alles hetzelfde
als een paar jaar geleden, als vroeger
en als heel vroeger. Het begon na
tuurlijk weer met de zwendel in num
mers. Het programma vermeldde er
twintig, maar nummer één was „Het
Orkest stelt zich voor", nummer twee
„Populaire Potpourri" en nummer drie
.Openingsmars". Resteerden zeventien
nummers. En onder die zeventien wa
ren er die men eigenlijk niet had mo
gen verwachten in „Het Mooiste Circus
ter Wereld". Ofschoon de zoon en de
neef daar blijkbaar een ander oordeel
over hadden. Hun onblusbare geest
drift was juist omgekeerd evenredig
aan mijn zwartgallig gemediteer en
spijkers op laag water gezoek.
En zo zat ik daar, in de middaghitte
van die tent, met op de traditionele
stellage het niet zo bijster zuiver bla
zende orkest en recht voor me de piste,
waarin de een na de ander de ganse
troep dieren en artisten verscheen. De
paarden, de pony's en de jockey's. De
acrobaten. Mevrouw Vibeke Mikkenie
met haar vrijheidspaarden; de Parijse
clowns Pippo en Rhum die helemaal
niet zo daverend clownesque waren.
Toen Madame Fischer met haar olifan
ten, waarbij ik, gevolg gevende aan
de historische zwakheid des mans,
meer op mevrouw Fischers charmante
en elegante verschijning lette dan op
het kinderachtig gedoe met de reuzen
des oerwouds, die alsmaar telefoontje
en jazz-bandje speelden. Walgelijk
flauw. (De zoon en de neef klapten in
tussen hun handen tot eelt na iedere
stunt der machtige dikhuiden). Even
flauw als het optreden van Tarzan-bij-
de-tijgers. Gilbert Houcke mag dan een
exempel van hoogste mannelijkheid
zijn, zijn ogen mogen dan de tijgers
doen deinzen en een enkel handgebaar
mag dan de schrik der wildernis ineen
doen krimpen van angstige serviliteit,
ik weet al veel te lang dat deze tijgers
goeddeels zachtaardige poesen gewor
den zijn sinds de glorieuze jaren, dat
ze in vrijheid heersten over al wat
leeft in de donkere jungle van Cam-
bodsja of Indo-China. En daarbij.
Tarzan was te véél Tarzan, met z'n
bestudeerde manieren, z'n vlammende
blikken en vernietigend zweepgeknal,
(de zoon en de neef zaten zich inmid
dels op te vreten van onduldbare
spanning)
TOEN KWAMEN de vijf Airways.
Vier mannen en een meisje. Volgens
het programma: nummer 11. „Vliegen
de Mensen". Vier gespierde, slanke,
recht-gebouwde kerels. En één meisje.
Dat meisje.wel, dat was een kleine,
Gesneden?
PLEISTER
Huidkleurig snelvarband
ZWITSAL FABRIEKEN APELDOORN
De waarde van stoffelijke voorwer
pen ligt niet uitsluitend in hetgeen de
markt ervoor biedi Er zijn dingen, die
bijna geen geld kosten, en die de eige
naar toch voor geen geld zou willen
missen. Tot deze dingen behoren de
souvenirs.
Zij belichamen de herinnering, hetzij
aan een persoon, hetzij aan een plek
maar in ieder geval brengt hun aanwe
zigheid ogenblikken in de gedachte,
die voor het leven van betekenis zijn
geweest. De aanblik van dergelijke ge
denkstukken stemt tot een meestal met
enige weemoed gepaarde vreugde.
Het souvenir kan ook nog iets anders
zijn dan louter een gestolde herinne
ring. Vaak is 't tevens een trofee, het
getuigenis van een verovering van een
met moeite en inspanning, soms ook
met list en vernuft behaalde zege. Het
bekendste voorbeeld van het souvenir
als trofee levert het edelweis. dat het
bewijs mee in huis brengt van een met
moed en doorzetting volbrachte alpen-
tocht. Zo zijn er veel dingen, die voor
oe eigenaar een overwinning op weer
standen vertegenwoordigen en die zijn
l.art met trots en voldoening vervullen
Onbetekenende, weinig kostbare
soms zelfs onooglijke voorwerpen, maar
wie bedenkt, wat er de wezenlijks
waarde van is, zal niet dan met eer
bied haar oog laten glijden over de din
gen, die haar gastvrouw soms met zo
veel geestdrift vertoont, maar die haar
begrijpelijkerwijze niets zeggen.
ste vragen worden per telefoon ge
daan, én beantwoord. „Ik heb dét en
dkt in huis, wat zal ik eens klaar
maken voor de koffietafel?" „Ik
heb Spaanse artisten te logeren, en
die kunnen in heel Den Haag geen
Spaans eten krijgen. Weet u ook een
paar recepten?"
Is het ook niet iets voor u? Als u
eens ergens mee zit: de adviezen zyn
gratis. Het adres: Voorlichtings
bureau van de Voedingsraad, Konin
ginnegracht 42, 's Gravenhage. Tele-
SASKIA.
foon 180024.
langs de neerhangende trapezetouwen
naar de nok van de tent klom. Een heel
jong meisje, donkerbruin, met prachtig
haar dat half-los wegzwierde in de
lucht. Boven de arena, in de nok van
dat hete circus, begon dat meisje haar
werk. Ineens wiekte ze, op onzichtbare
vleugels, weg, met de vingers alleen
aan het glanzend, glinsterend metaal
der trapeze. Zoals een bliksemstraal
soms door de hemel schiet, zo was dat
meisje. Als een ster, zo hel, zo flonke
rend. Als een meteoor, verschietend
aan de avondhemel, zo was dat kind.
En ze deed haar werk en het was
zeer stil in de broeihete mensenmoeras
op de harde banken, want men was
bang haar te verschrikken, die daar bé-
zig was te spotten met de wetten der
zwaartekracht; die wegschoot en sui
zend teruggezogen werd door ongezie
ne krachten. Dat lichaam, bruin en
slank en jong en zo lenig als het aller
zachtste elastiek en het soepelst gum
mi. Dat nummer zal wel razend moei
lijk zijn geweest, maar daar beneden
kreeg men de indruk dat het haar zo
licht afging als een zwaluw het vlie
gen.
De muziek speelde heel zacht, heel
gedempt een wijsje uit Manon. Buiten
woedde de zon. Binnen woedden de
felle koolspitslampen rondom dat kind,
dat als een kleine uit levend brons ge
goten beeldje van trapeze naar trapeze
joeg. Niets dan een vederlicht mensje,
in die ogenblikken lichter dan de lucht
En met het haar, dat zwarte, fladderen
de haar, als de vleugels van een rappe,
lichtdronken, uit de hemel neertuime-
lende en weer opvliegende jonge vo
gel. Nog eenmaal zwenkt die vogel dan
weg, opnieuw hoog tegen het tentzeil
in de nok van dat circus aangedrukt
Nog eenmaal een salto, dan een dub
bele, en nog een driedubbele salto mor-
tale. Om dan voorgoed naar beneden
te zwieren.een bronzen vogellijf en
zwierend haar als van een ravenzwarte
vlerk.
De vijf Airways staan in het hart van
de arena en buigen. In het midden dat
meisje. Ze ziet 'er ontstellend jong uit,
en het applaus van die duizenden men
sen is vrijwel alleen voor haar be
doeld. Voor haar jeugd; voor haar spel
met de zwaartekracht; voor haar ver
rukkelijke charme. En voor haar flir-
tation met de dood.
EN DAN VOLGEN weer de andere
nummers. Opnieuw acrobaten. Paarden
en mens-apen. Hongaren. En het orkest
met: „Slotmars: „Tot Weerziens". Maar
dat éne meisje in de laaiende gloed
van de schijnwerpers heeft plotseling
het doek weggerukt dat al zoveel ja
ren hing voor een allang vergeten her
innering, een afgesloten levensgetij.
Was het niet bij Hagebeck.een kwart
eeuw geleden.met ook zo'n meisje,
ook zo vogelrap, zo liefelijk als een
duif en zo schoon als een prinses? Zó
liefelijk en schoon als men meisjes al
leen maar ziet als men een jaar of
veertien is? Ja, het was bij Hagebeck,
dat ik meende dat het geluk eens mans
gelegen moest zijn in het werk bij een
circus. Het was de eerste maal in mijn
leven dat ik een circus zag en 's avonds
in bed, starend tegen de bonte bloemen
van het behang, rijpte het plan mee
te gaan met dat circus, 't Gaf niet als
wat. Als piccolo. Als de minste onder
de minsten. Als de jongen die de doch
ter van mevrouw Hagebeck de paar-
denzweep zou mogen aangeven. Des
noods als stalknecht. Met als doel: eens
deel te mogen hebben aan het fantas
tische trapeze-nummer, waaraan dat
meisje meewerkte. Naast haar te mo
gen vliegen door het luchtruim. Door
de hemel boven de arena. Even rank,
even snel, even lucht-licht als zijzelf.
Er is nooit iets van gekomen. Het
circus ging weer weg, zij ging mee en
ik bleef achter en staarde nog menige
avond naar het bloemetjesbehang van
m'n kamertje. En zag haar in gedach
ten zweven en vliegen tussen hemel en
aarde, engel, duif en zwaluw tegelijk.
ACH.het was zo goed, die middag
daar bij Mikkenie op het Amsterdamse
Jozef Israelsplein, o' al denkt men
te oud geworden te zij.i om zoiets nog
te kunnen verteren. Het circus is goed.
Voor onze kinderen en voor onszelf.
Om ons te laven, te troosten aan her
innering. En om te leren gbmlachen
om wat voorbij is. Om dat. waar het
leven zelf een streep onder zette.
Sedert keizer Nero de Joden en
Christenen voor de leeuwen wierp in
het circus Maximus en een kwart mil-
lïoen Romeinen, plebejers, aristocraten
en praetorianen zich verdrong in het
amphitheater, sedertdien zijn er altijd
circussen geweest. Ze zullen er ook al
tijd wel blijven. Voor onze zonen en
neven En voor onszell. ais we oud ge
vonden zijn en wanhopig rukken aan
de poorten van het verleden, die wel
eens een enkele, zeldzame maal op een
kier geopend worden
Dat kan zijn bii Barnum. Het kan
£0n bij Sarrasani ot Hagebeck. Of bij
rans Mikkenie op het Jozef Israels
plein in Amsterdam. Zittend tussen
een neefje en een zoon.
ANTHONY VAN KAMEEN