Amerikaanse dollarsvoorTito
Kort Bestek
Robertson steekt Duitsland hand
der verzoening toe
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Wilde schietpartij in de Kamer van
Columbia: een dode, een gewonde
Meer dollars voor
Marshall-landen?
Ernstige aanvaring
op de Waal
Componist Richard Strauss overleden
Nederlanders en Indonesiërs vinden
elkaar op de excursies
W'
<^v/.
Vrijdag 9 Sept. 1949
74e Jaargang No. 10679
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
om belediging
Nazi nr. 2", Herman Esser
gearresteerd
Geen verwantschap met
de grote" Johann
Sultan Hamid contra
generaal Suhardjo
De C. A. Banck voor sloop
verkocht
Kinderverlamming in de V.S.
neemt grotere vormen aan
Naar hereniging in de
Geref. kerken?
Een Amerikaans oordeel
Spoedig een tweede
plenaire zitting
Lening van 20 millioen
Onhandelbare elementen worden gewaarschuwd
DE BRITSE generaal Sir Brian Robertson, heeft in zijn eerste politieke rede
als hoge commissaris op het congres van Duitse vakverenigingen te Hamburg
verklaard, „de wrok, die de oorlog in Duitsland tegen de buitenwereld en in
andere landen tegen Duitsland heeft achtergelaten" te willen elimineren. Hij
sprak de wens uit, dat het nieuwe Duitse parlement een succes zou worden en
verzekerde „als de vertegenwoordiger van mijn regering" de ontwikkeling van
de vriendschappelijke betrekkingen en de samenwerking „tussen het volk van
mijn land en het volk van Duitsland" te zullen bevorderen. Robertson liet
echter een waarschuwing horen tegen „onhandelbare elementen", die naar hij
hoopte door de nieuwe Westduitse regering in toom gehouden zouden worden.
Belgie opent1 crediet voor
Groot-Brittannie
De strijd in Bolivia
Vrouw bij burenruzie
doodgestoken
Lid van Giuliano's bende
gearresteerd
Forensen willen niet duurder
reizen
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
BIJLSMA en C. KRAK
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct per mm
Familieberichten 20 ct per
ml Kleine advertenties
„Juttertjes"1 tot 15 woor
den f 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.— r>tj vooruitbe
taling, plus incassokosten
Afgevaardigde werd boos
pij een in de Colombiaanse Kamer
van Afgevaardigden gehouden debat is
het tot een schietpartij gekomen, waar
bij één afgevaardigde werd gedood. Een
ander lid werd ernstig gewond. Men
meent, dat ongeveer honderd schoten
lijn gelost. Gedood werd de liberale
afgevaardigde Gustavo Jimenez; de li
berale oud-minister Jorgo Soto del
Corral kreeg een schotwond in het
rechterbeen.
Het vuur werd geopend door de con
servatieve afgevaardigde Carlos del
Castillo, naar aanleiding van een over
bem door Jimenez in een redevoering
gemaakte opmerking. Andere conser
vatieve afgevaardigden begonnen daar-
Engelands noodkreten in
Washington
Na afloop van de Donderdag ge
houden bijeenkomst der Britse, Cana
dese en Amerikaanse delegaties deelde
de Amerikaanse minister van finan
ciën. John Snyder, op een persconfe
rentie mede, dat er vier commissies
zijn ingesteld, die mogelijkheden ter
bestrijding van de dollarcrisis in he't
sterlinggebied zullen bestuderen.
Op de bijeenkomst is het beroep be
sproken, dat Sir Stafford Cripps op
Amerika en Canada heeft gedaan om
Engeland bij te staan in zijn streven
raar verhoging van zijn dollarinko
men door meer Britse goederen te
kopen. De' besprekingen werden uit
gestrekt tot het probleem van de ver.-
hoging der dollarinkomsten van alle
aan het plan-Marshall deelnemende
landen.
Snyder zeide met nadruk, dat En
geland geen leningen of schenkingen
buiten het plan-Marshall om heeft ge
vraagd. De vraag, of de mogelijkheid
van devaluatie van het pond sterling
is besproken, weigerde hij te beant
woorden.
op ook te schieten. Er volgde een to
neel van wilde verwarring; er werd
niet meer gesproken, doch alleen maar
geschoten.
Toen de rust in de Kamer was weer
gekeerd, liet de politie de afgevaardig
den van beide partijen bijeenkomen en
opende een onderzoek naar de toe
dracht van de zaak. De president en
het kabinet hebben in een communiqué
hun afkeuring over het gebeurde uit
gesproken en een beroep gedaan op de
politieke partijen om een „patriottische
vriendschap" te bewaren. De politieke
situatie in Columbia is de laatste da
gen gespannen geweest.
Sterke troepenafdelingen zijn naar
drie plaatsen gezonden, waar tieii per
sonen om het leven kwamen bij bot
singen tussen partijen. Met moderne
wapens uitgeruste groepen zouden aan
vallen ondernomen hebben op drie ste
den.
Het Columbiaanse verbond van vak
verenigingen heeft een algemene sta
king afgekondigd. De liberale partij
zou zich niet bij deze staking, die
250.000 arbeiders omvat, hebben aan
gesloten.
Schipper kon zijn gezin
ternauwernood redden
In de rivier de Waal is Donderdag
middag ter hoogte van Leeuwen-
Beneden het m.s. Sophia, schipper J.
C. Bennink, door de Zwitserse motor
boot Erica uit Bazel aangevaren en
gezonken.
De schipper en zijn gezin konden
ternauwernood worden gered.
De Sophia, metende 144 ton, geladen
met stenen, kwam van Lobith met be
stemming Alkmaar.
De in snel tempo varende Zwitserse
boot liep achter op de Sophia en ver
nietigde eerst de roeiboot. Schipper B.
kon zijn vrouw en twee kinderen van
twee en drie jaar, die zich in het onder
schip bevonden, tijdig naar boven ha
len en het gelukte het personeel van de
Zwitserse boot met de grootste moeite
hen in veiligheid te brengen. Doordat
alles zeer snel in zijn werk ging, was er
geen gelegenheid om ook maar iets te
redden. Het schip verdween geheel in
de diepte en ligt dwars in het toch al
niet brede vaarwater.
Herman Esser, tijdens het regiem van
Hitier minister van economie in Beie
ren en lid nummero twee van de partij
der Nazi's, is te Neubiberg in Beieren
gearresteerd. Volgens Duitse politie
autoriteiten heeft Esser zich in deze
kleine gemeente „enige tijd" verbor
gen gehouden.
8 Augustus plaatste een Duitse zui
veringsrechtbank hem op de lijst van
„grote Nazi-misdadigers" en veroor
deelde hem tot vijf jaar dwangarbeid.
Politie-autoriteiten te Neubiberg gelo
ven, dat de arrestatie van Esser ver
band houdt met de berichten, dat zijn
memoires, getiteld „Hitier, de grote
minnaar", in een geïllustreerd tijd
schrift te München zouden verschij
nen.
DE WERKLOOSHEID IN BELGIE
Blijkens de statistieken der werkloos
heidsverzekering werden in de week
van 28 Aug. tot 3 Sept. j.1. in Belgie per
dag gemiddeld 160 361 volledig werk
lozen gecontroleerd, benevens 57.149
gedeeltelijk en toevallig werklozen.
Tijdens de nationale luchtvaartwedstrijden in Cleveland (Ohio) stortte de
machine van Bill Odom, wereldrecordhouder voor een lange-afstand-
vlucht, op een huis in Berea en vloog daarna in brand. Deze foto, welke
vijf minuten na het ongeluk werd genomen, toont het huis, geheel in vlam
men gehuld, terwijl omwonenden de inwoners van het huis trachten te
redden. De hoog oplaaiende vlammen beletten dit echter. (Telefcto).
Richard Strauss, de bekende Duitse
componist, is gistermiddag op 85-
jarige leeftijd te Garmisch-Parten-
kirchen overleden.
Strauss was reeds 14 dagen ernstig
ziek aan een hart- en nierkwaal. Zijn
toestand was gisteren van uur tot uur
slechter geworden.
DE POSITIE VAN BORNEO
Sultan Hamid, het hoofd van de
daerah West-Borneo, heeft tegenover
de politieke correspondent van ANP-
Aneta zijn verbazing geuit over uitla
tingen, die de republikeinse generaal-
majoor Suhardjo volgens persberich
ten zou hebben gedaan met betrek
king tot Borneo. Hij zou hebben op
gemerkt, dat elke poging om een af
zonderlijke staat Borneo buiten de
Republiek te stichten, tot mislukking
's gedoemd. Sultan Hamid zeide hier
over: „De Republiek heeft zowel in
de overeenkomst van Linggadjati als
die van Renville, Borneo genoemd als
een samenstellende staat van de Ver
enigde Staten van Indonesië". Sultan
Hamid zeide over deze persberichten
te hebben gesproken met de republi
keinse vertegenwoordigers op de
Ronde Tafel-conferentie; deze ontken
den echter ten stelligste dat iets van
oeze aard in de bedoeling van de
rePublikeinse regering zou liggen.
Richard Strauss die geen familie
is van de bekende componistenfamilie
(Johann Strauss), wier leden de be
roemde walsen schreven, was twaalf
jaar, toen hij in het jaar 1876, op een
hete zomerdag te München, het partij
tje dat ter ere van zijn verjaardag ge
geven werd, onderbrak, om de pre
mière van zijn eerste grotere werk bij
te wonen. Öp die dag, toen de kleine
jongen zwijgend luisterde naar de uit
voering van zijn „Festmarch für
Orchester, op. 1" begon een muzikale
loopbaan, die Richard Strauss beurte
lings hooghartige critiek en geestdrif
tige bijval, bittere armoede en grote
welstand, de faam van een nationale
held en politieke verachting zou bren
gen.
De meest bekende werken van Ri
chard Strauss zijn: de opera's Rosenka-
valier, Salome, Elektra en Intermezzo,
de symphonische gedichten Don JUan,
Tod und Verklarung, Till Eulenspiegel
en Don Quichote en de Synfonia Do-
mestacid kleine terts en f-kleine terts.
Richard Wagner heeft in een vroege
periode van het leven van Richard
Strauss veel invloed op diens werk uit
geoefend.
In 1894 trad Richard Strauss in het
huwelijk met de zangeres Pauline de
Anna. Uit dit huwelijk werden drie
zoons geboren.
PATROUILLE BESCHOTEN:
EEN DODE
Donderdag is een Nederlandse pa-
rouille op de onderneming „Marijke"
en zuidwesten van Bindjéi. beschoten,
oen zij contact zocht met de tegen
Partij. Hierbij is een sergeant majoar
ai* de K.L. gedood.
Het Zweedse stoomschip C. A. Banck
dat honderdvijftig dagen de attractie
van het Bloemendaalse strand is ge
weest, toen het daar hoog en droog zat,
is thans door de reders voor sloop ver
kocht aan de N. V. Frank Rijsdijk's
Industriële Ondernemingen te H. I.
Ambacht. Het bleek niet lonend, ge
zien de verhoudingen tussen verzeke
ringspremie en reparatiekosten, het
schip te herstellen.
Basil O'Connor, voorzitter van de
Amerikaanse nationale stichting ter
bestrijding van de kinderverlamming,
heeft in een radiopraatje voorspeld, dat
er vóór Kerstmis aanstaande nog een
twintigduizend gevallen van kinderver
lamming in de V. S. bij zouden komen.
In de loop van dit jaar zijn reeds ruim
twintigduizend gevallen bekend gewor
den. In de laatste weken zijn in Berlijn
ruim honderd gevallen van kinderver
lamming geconstateerd.
De generale synode van de Gere
formeerde Kerken heeft besloten zich
opnieuw te wenden tot de Geref. Ker
ken onderh. art. 31 K.O. (groep Schil
der) met het dringende verzoek tot
een samenspreking, om in die weg te
komen tot hereniging. Sinds enige
jaren leven deze Kerken om een con
flict over de leer en de Kerkregering
gescheiden.
Geen R.T.C., maar Koffietafel-conferentie
De Ronde Tafel-conferentie, die be
oogt in de komende maanden een rege
ring te geven aan een staat van 70 mil-
lioen inwoners, zou men eigenlijk de
nieuwe naam van „Koffietafel-confe
rentie" moeten geven, aldus Daniël
Schorr in de Christian Science Monitor.
In het Palace Hotel aan zee en elders
in Den Haag ziet men kleine groepen
mensen, schijnbaar verdiept in een on
belangrijke conversatie. Soms schijnt 't
onderhoud onsamenhangend met tus
senpozen van rustig nadenken of met
losse opmerkingen. Soms zijn de hoof
den diepgebogen en hoort men een ern
stig gefluister. Doch er is niets, dat op
een conferentie lijkt. Deze groepen zijn
verschillend van samenstelling. Soms
ziet men Republikeinen met Federa
listen praten. Dan weer ontmoeten In
donesiërs vertegenwoordigers van ver
schillende politieke partijen. Een an
dere keer ziet men een Nederlands mi
nister met een Indonesische autoriteit.
Zo nu en dan bestaat een groep uit
deskundigen op een bepaald gebied,
bijv. economisch of militair. Voor dg
Indonesiërs worden excursies door hét
land georganiseerd. Toch maakt dit al
les de conferentie uit. Langzamerhand
beginnen de Nederlanders en Indone
siërs elkander te begrijpen. Verschei
dene Indonesiërs vertelden mij reeds,
aat zij de Nederlanders „een goed volk
vonden, dat men in het geheel niet kan
beoordelen volgens de Nederlandse
functionarissen, die wij op Java ken
den". „Dit is de enig mogelijke manier",
zo zeide de secretaris van een der
beide Indonesische delegaties. „Het
conferentie-apparaat zelf is te om
slachtig om iets te bereiken. De politie
ke commissie heeft 70 leden hetgeen
te veel is voor moeilijke onderhande
lingen ten tijde van een geschilpunt.
De Amerikaanse export-import bank
h »ft bekend gemaakt een crediet -van.
20 millioen dollar aan Joegoslavië te
hebben toegewezen.
De bank deelde verder mee, dat een
lening van 2.350.000 dollar aan Israël
voor de aankoop van Amerikaanse ma
terialen voor havenwerken, voorname
lijk te Haifa, werd goedgekeurd. Cre-
dieten voor Ecuador ter financiering
van de aankoop van benodigde Ameri
kaanse materialen voor het herstel van
de door de recente aardbeving aange
richte schade zullen door de bank in
overweging genomen worden.
Het crediet voor Joegoslavië is de
eerste rechtstreekse lening aan de re
gering van Tito sinds de breuk met
Moskou, 15 maanden geleden. Joego
slavië kan tot een bedrag van 12 mil
lioen dollar onmiddellijk van de lening
gebruik maken. De resterende 8 mil
lioen dollar zullen dienen als crediet
waarover beschikt kah worden, wan
neer over de aankoop van goederen en
de verkrijging van diensten overeen-
Weerbericht
Weersverwachting tot Vrijdag
avond: Half tot zwaar bewolkt
en overwegend droop weer. Mati
ge Westelijke wind. Weinig ver
andering in temperatuur.
Twee Nederlandse studenten heb-
ben het klaar gespeeld in tien
weken een reis door tien Europese lan
den te maken. Toen zij vertrokken,
hadden ze vijf gulden op zak. Ze be
reisden Belgie, Luxemburg en Zwit
serland, werkten hier, liftten daar en
zowaar zagen ze ook Denemarken,
Zweden, Finland, Engeland en Frank
rijk. Zij liftten meestal met personen
auto's en vaak logeerden zijn in particu
liere woningen. Het is niet helemaal
zo als in „Met een kwartje de,wereld
rond" maar het lijkt er toch aardig op!
Ik weet zeker dat de twee jongelui niet
minder van hun vacantie hebben- geno
ten dan verwende gasten in hun luxe
hotels. Romance in Bangkok is geen
titel van een film, maar de nuchtere
werkelijkheid. De 21-jarige koning Phoe-
miphon Adoeldet van Thailand heeft
zich verloofd met de 17-jarige dochter
van de Thailandse ambassadeur in
Londen.
pen geheimzinnig geval deed zich
k voor met het Nederlandse stoom
schip ,31ijdendük". Volgens een radio-
llllllll!!llllllllllllli-llllllllln»llllllllllililinilll!lllllll!!IHI>l!llllillllllllllllllllll|l|l!||i:il||||ll||lllllll
bericht werd op dit schip een man ver
mist. Maar op de plaats, die in het te
legram was aangegeven, viel geen schip
te bekennen. Het zal wel duren tot de
Blijdendijk een haven aandoet vóór dit
zoveelste mysterie van de zee wordt
opgelost. Q Fokke Hofman in Drachten,
die 80 jaar oud is, is 65 jaar in dienst
van een lederfabriek aldaar. Als eerste
van het personeel komt hij 's morgens
de vuren aanmaken. Een zoon van de
jubilaris is de bedrijfsleider, met 45
dienstjaren. De Frjezen zijn een sterk
ras! q In Paramaribo is een kind ge
boren met het hart buiten het lichaam
Het heeft maar een uur geleefd.
Wat dunkt je, Theo, t wintergoed
maar uit de mottenballenT
£)e Engelsman Carlton Hire, die in
de gevangenis te Batavia zeven
jaar uitzit wegens wapensmokkel naar
de Republiek, heeft om gratie gevraagd.
De drie Amerikanen, die medeplichtig
waren, zijn onlangs ook vrijgelaten. „Ik
heb in Singapore nog zaken te doen",
verklaarde Hire. Ja, dat zal wel, de re
putatie van Singapore in aanmerking
genomen! In Berlijn is een officier
van de Volkspolitie" door de West-
berlijnse politie gearresteerd toen hij
een Saksische zakenman wilde ontvoe
ren. De zakenman zag kans telefonisch
hulp te vragen en de Westberlijnse po
litie arriveerde net op tijd. Prettige
stad toch, dat Berlijn anno domini 1949!
stemming kan worden bereikt tussen de
bank en de Joegoslavische regering.
Naar verluidt zou het besluit om de
lening aan Joegoslavië toe te kennen
voornamelijk door toedoen van Ache-
son zijn genomen. Functionarissen ver
klaarden. dat de minister van defensie,
Louis Johnson, zich aanvankelijk tegen
het plan verzet had op grond van de
mening, dat Amerika geen „oorlogspo
tentieel" achter het „ijzeren gordijn"
moest scheppen. Acheson daarentegen
zou gezegd hebben, dat de V. S. het
„berekende risico" van economische
hulpverlening aan Tito zouden moeten
nemen.
In een toespraak tot vertegenwoor
digers van Joegoslavische emigranten
in Frankrijk heeft maarschalk Tito
Maarschalk Tifo van Joegoslavië
tijdens een rede, die hij onlangs
tot zijn volk hield.
o.m. gezegd, dat de anti-Joegoslavische
propaganda „ons niet veel doet". De
dag was niet ver meer, dat machines
het leven van het Joegoslavische volk
zouden verlichten, aldus de maarschalk.
Machinerieën waren voor de ontwik
keling van Joegoslavië van vitaal be
lang en daarom deed het er niet veel
toe waar zij vandaan kwamen.
Te Londen wordt bekend gemaakt,
dat er een overeenkomst tussen de
Britse regering en de Belgische rege
ring is getekend, krachtens welke Bel
gie voor Groot-Brittannie een crediet
in Belgische francs tot een tegen
waarde van 28 millioen Amerikaanse
dcllars zal openen.
Naar verluidt bevinden sterke afde
lingen der regeringstroepen zich op 80
kilometer afstand van Santacruz in
Midden-Bolivia, het voornaamste bol
werk van de opstandelingen, die zich
sinds twee weken tegen de regering
verzetten. Men verwacht in de komen
de 48 uur een beslissende slag om de
ze stad.
'Van onze parlem. redacteur)
De Ridderzaal bereidt zich voor
op de tweede plenaire zit
ting van de Ronde Tafel-confe
rentie. Na de openingsvergade
ring op 23 Augustus zijn de grote
ovale tafel en de zetels van de le
den en adviseurs der delegaties
eruit verwijderd, omdat de zaai
voor andere doeleinden, o.a. de
receptie van de Nederlandse re
gering voor de Indonesische gas
ten, gebruikt moest worden. Nu
wordt zij weer ingericht.
De voltallige vergadering zal
naar wij vernemen na 15 Septem
ber bijeenkomen. Op welke da
tum precies, is nog niet bekend,
maar in elk geval streeft men er
naar om vóór 20 September een
plenaire zitting te houden. Op die
dag begint namelijk de algemene
/ergadering van de Verenigde
Naties in Lake Success en men wil
de heren daar resultaten tonen
van de besprekingen, die op het
ogenblik tussen de Nederlanders
en de Indonesiërs in Den Haag
worden gevoerd.
De onderhandelingen hierover moeten
door deze koffietafel-besprekingen
goed voorbereid zijn en een en ander
zal dan snel verlopen.
Mr. Roem deelde mij mede: „Ons
standpunt loopt uiteen en wij doen
weinig schijnaanvallen. Dit gaat een
tijd door en dan komen wij plotseling
vooruit en bemerkt men, dat alles ge
reed is. Zo ging het met de overeen
komst tot het staken der vijandelijkhe
den. De besprekingen duurden weken
voort. Toen kwamen wij bijeen voor
een conferentie en alles was in vier
dagen gereed. De voorzichtige gevoe
lens, die ontstaan uit het proces, dat
zich thans ontwikkelt, is het beste be
wijs, dat men aan alle zijden vastbeslo
ten is. deze conferentie te doen slagen
aldus Daniël Schorr.
Haar man levensgevaarlijk
gewond
In de nacht van Dinsdag op Woens
dag heeft in Maastricht tijdens een
burenruzie een schoenmakersvrouw
haar buurvrouw met een broodmes
aangevallen en doodgestoken. Haar
man bewerkte zijn buurman zodanig
met een breekijzer, dat hij levensge
vaarlijk aan het hoofd werd gewond.
De vermoorde vrouw was moeder van
eén kind.
Al geruime tijd leefden de twee ge
zinnen, die in één woning onderdak
hadden, in onmin. De geringste aanlei
ding was oorzaak van heftige woorden
wisselingen en burenruzies, die dik
wijls tot ernstige uitbarstingen van
woede aanleiding gaven. In de bewuste
nacht ging het ook zo. Het boven wo
nende echtpaar, een mijnwerker en
zijn vrouw, kwamen omstreeks twee
uur thuis, toen zij werden aangeroe
pen door de schoenmaker en zijn echt
genote, die al te bed lagen. In de slaap
kamer heeft zich toen de vechtpartij
voorgedaan met de bovenvermelde
tragische afloop. Agenten, die op het
lawaai de woning binnendrongen heb
ben de schoenmaker en zijn vrouw ge
arresteerd.
Een der meest geduchte lgden van de
bende van Giuliano, Felice Milazzo, is
te Poggio Reale door gendarmes aan
gehouden. Hij werd bij verrassing ge
grepen alvorens hij gebruik kon ma
ken van de pistolen en granaten welke
hij bij zich droeg.
De aanhouding had plaats, toen hij
zich in dé nacht naar zijn ouderlijke
woning begaf. Giuliano zelf heeft weer
van zich doen spreken door drie boer
derijen van een rijke eigenaar, die ge
weigerd had de door de bandieten ge-
eiste som te betalen, in brand te steken.
De algemene bond van forensen heeft
aan de minister van verkeer en water
staat een schrijven gericht, waarin hij
uitvoerig het (telegrafisch) protest te
gen de prijsverhoging van spoorweg
abonnement- en trajectkaarten herhaalt
en „in het belang van vele tienduizen
den dringend verzoekt op het besluit
tot deze verhoging terug te komen".
DE EXPEDITIE NAAR DE
ARK VAN NOACH.
Volgens radio Moskou is de Ameri
kaanse expeditie, die op zoek is naar
de overblijfselen van de Ark van No-
ach op de Ararat bij de Sowjetrussisch
—Turkse grens, „aan de grens druk
doende" om spionnageredenen.