Silbertanne-moorden in Velsen, Beverwijk Westwoud en de Beemster Staten-Generaal plechtig geopend Gulden devalueert met 30.5 pCt. VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Partijzuivering in Tsjechoslowalcije verwacht Rotterdamse taxichauffeur overvallen Westduitse regering officieel benoemd Woensdag 2! Sept. 1949 74e Jaargang No. 10689 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Viebahn en Rühl voor hun rechters HAARLEMSE VROUWEN PLEEGDEN VERRAAD Koninklijk bezoek aan Amsterdam gaat niet door Adenauers regeringsverklaring Licht gewond; de daders opgesloten Auto bij Breezand onder de trein Geen gewonden Duizenden op Prinsjesdag op de been Rijtoer werd een zegetocht Ook Belgische franc gedevalueerd Regering doet stap met gemengde gevoelens Verklaring voor de Tweede Kamer Volksstemming over Koning Leopolds terugkeer BUKÜAU: Koningstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Postgironummer 449041 Hoofdredacteur: A. KAPTEIN Directie: j. BIJLSMA en C. KRAK mm TARIEVEN: Advertenties: 18 ct per mm Familieberichten 20 ct per mm Kleine advertenties i,^/uttertjes"> tot 15 woor den t L—elk woord meer 5 cent Abonnementen per kwar taal 4.— bij vooruitbe taling. plus incassokosten Ontzettende gebeurtenissen herleven voor het Amsterdams Bijzonder Gerechtshof gen half nnr nadat hun chef Willy L&ges tot de doodstraf was veroor deeld, kwamen twee der beruchtste SD-ers, Emil Rühl, 45 jaar oud, en Fried- rlch Christian Viebahn, 39 jaar oud. beiden van de SD in Amsterdam, in de verdachtenbank van het bijzonder gerechtshof te Amsterdam om zich te verantwoorden voor hun daden tijdens de bezetting. Hun wordt tenlaste gelegd: het uitvoeren van een groot aantal Silbertanne- acties in Noord-Holland, het mishandelen en knevelen van gevangenen. De eerste getuige, rechercheur De Jong, gaf een aanvullende verklaring op het reeds bestaande dossier van de Silbertannemoord in Westwoud op dr. S. Wijtema. „Dit is de enige Silbertan nemoord, waarvan de sporen nog aan wezig zijn. Deze sporen hebben aange toond dat de moordenaar linkshandig moet zijn. Viebahn heeft tijdens zijn verhoor bekend, dat hij altijd links handig schoot." De 44-jarige Krlminal-Secretür, Wal- ter Albers, die zelf nog niet heeft te recht gestaan, wordt dan als getuige gehoord. In verband met de Silbertan nemoord op J. P. Juckers te Velsen legde Albers verklaringen af die wei nig houvast gaven. Op de vraag van president prof. Van Hamel of hij (Al bers) weet dat Rühl daar heeft gescho ten antwoordde Albers: „Ik was daar niet bij...." „Ik heb wel gehoord dat Rühl heeft geschoten...." „Ik weet dit niet zeker meer." Viebahn zelf ant woordde steeds op de vraag van de president of hij aanwezig was geweest, met een kort „Jawohl". Rühl erkende deel te hebben geno men aan de Silbertanneacties tegen dr. Wijtema, de heer Juckers en D. Ubbels (Beemster). Slachtoffer genas De volgende getuige was de heer J. Ph. Juckers uit Velsen. Deze vertelde dat op 9 April 1944 bij hem werd aan gebeld. Getuige deed het deurraampje open en onmiddellijk werd op hem ge schoten. De kogel drong links onder de neus het hoofd binnen en bleef achter in de nek .zitten. De belagers vertrok ken en het slachtoffer werd naar een ziekenhuis overgebracht. Daar werd de kogel operatief verwijderd en de ge tuige is een van de zeer weinigen, die een Silbertanneactie heeft overleefd. de reeds gefusilleerde Maarten Kuiper. Maarten Kuiper heeft tijdens het on derzoek verklaard, dat Rühl tweemaal heeft geschoten en daarbij recht voor het slachtoffer stond. Rühl echter be weert, dat Maarten Kuiper recht voor het slachtoffer stond en op hem heeft geschoten. Hij ontkent weliswaar niet dat hij ook heeft geschoten, maar zou schuin voor het slachtoffer hebben ge staan. De kogel heeft een baan door 't hoofd gevolgd die slechts door een schot recht van voren kon zijn veroor zaakt. Een deskundige heeft de twee gevonden kogels onderzocht en het bleek dat deze kogels van hetzelfde kaliber waren. De moord te Westwoud In Juni 1944 gingen Viebahn, Rühl en de SD-ers Mollis naar Westwoud, waar dr. S. Wijtema als slachtoffer van de Silbertanne moest vallen. Viebahn en Mollis belden in het donker bij het doktershuis aan en toen de deur werd geopend door mevr. Wijtema, vroegen zij of de dokter thuis was, „omdat zij in de auto een gewonde hadden, die doktershulp nodig had". De dokter was thuis en daarop gingen Viebahn en Mollis naar de auto terug en haalden Rühl die tussen hen ging lopen en net deed of hij gewond was. Bij de deur aangekomen, losten Viebahn en Mollis schoten op de dokter, die inmid dels naar beneden was gekomen, aldus heeft Viebahn bij het onderzoek ver- verklaard. Dokter Wijtema werd vrij wel op slag gedood. Rühl beweert nu dat hij niet eens heeft geweten dat het hier een Silbertanneactie betrof. In verband met een Silbertanne in de Beemster waarbij de heer D. Ubbels werd vermoord door de SS-ers Slot en Polak verklaarde Rühl dat hij op de plan geen doorgang te doen vinden. Zowel Polak als Slot, waarvan de laat ste tot de doodstraf is veroordeeld, vertelde ter zitting dat hun hiervan niets bekend is. Slot verklaarde voorts: „Rühl had de leiding bij deze actie en had dus over het wel of niet doorgaan daarvan kunnen beslissen. Rühl heeft voorts aan Polak een metalen plaatje van de CCD gegeven, „omdat het hier mee eenvoudiger was de boerderij van Ubbels binnen te dringen". En Rühl heeft de boerderij aangewezen en heeft gezegd dat daar de persoon woonde, die gedood moest worden". Polak bevestigde deze verklaring en vertelde nog dat Rühl ook „begeleider" is geweest bij een Silbertanneactie in Beverwijk. (Zie vervolg pag. 3). Voorwaardelijke straf omdat zij een gezin hebben Twee Haarlemse huisvrouwen, die zich op vrije voeten bevinden, zijn door het Amsterdams Bijzonder Ge rechtshof veroordeeld tot een jaar voor waardelijk met geldboetes van f 250 en f 300 en onder toezichtstelling van de stichtig politieke delinquenten. Zij zijn de dames B. en R., die schuldig ver klaard werden aan het verraden van drie ondergedoken Joodse landgenoten in April 1944. Twee van hen bekochten dit met de dood in een Duits concen tratiekamp. Bij het overwegen van de straf heeft het Hof er rekening mede gehouden, dat beide vroHwen een gezin hebben te verzorgen. Het bezoek, dat de koningin en de prins Donderdag aan Amsterdam zouden brengen, gaat niet door wegens de on gesteldheid van prins Bernhard. In Tsjechoslowakjje wordt een zuive ringsactie in de communistische party verwacht. Volgens Reuters correspon dent is het „Titoïsme" buitengewoon populair in de lagere rangen der partij. De Tsjechoslowaakse party heeft verschillende malen geklaagd over de moeiiykheid haar grote ledenaantal 2 millioen of meer op een totale bevol king van 12i/j millioen te controle ren Rühl volvoerde deze actie destijds met heenreis in de auto heeft getracht het De eerste Westduitse regering, die onder leiding zal staan van Dr. Konrad Adenauer. is officieel door president Theodor Heuss benoemd. De ministers zijn: Dr. Konrad Ade nauer, bondskanselier (CDU); Dr. Franz Bluecher, vice-kanselier en mi nister voor het Europees herstelplan (Vrije Dem.); Heinrich Hellwege, mi nister voor verbinding met de Bonds raad (Duitse Partij);' Prof. Ludwig Er- hard, minister van economische zaken (CDU)Dr. Fritz Schaeffer, minister van financien (CDU); Jakob Kaiser, minister voor zaken, die geheel Duits land betreffen, met inbegrip van de Oostelijke zone (CDU); Dr. Gustav Heinemann, minister van binnenlandse zaken (CDU); Dr. Thomas Dehler, mi nister van justitie (Vrye Dem.); Wil helm Niklas, minister van landbouw (CDU); Anton Storch, minister van ar beid (CDU); Dr. Hans Christoph See- bohm, minister van vervoer (Duitse Partij)Hans Schuberth, minister voor PTT (CDU); Dr. Eberhard Wilbermuth, minister van behuizing en wederop bouw (Vrije Dem.); Dr. Hans Luka- schek, minister voor vluchtelingenza ken (CDU). Regeringsverklaring Gistermiddag heeft de bondskanse lier van de Westduitse republiek, dr. Konrad Adenauer, voor het Westduitse Parlement een regeringsverklaring af gelegd, waaraan het volgende is ont leend. Dr. Adenauer deelde de Bondsdag mede, dat de devaluatie van het pond sterling vermoedelijk een herwaarde- ring van de Deutsche Mark ten gevolge *al hebben. Na er op te hebben gewezen, dat de Westgrens van Polen op de overeen komst van Potsdam slechts voorlopig, m afwachting van het uitschrijven van een conferentie voor het opstellen van een vredesverdrag met Duitsland, is vastgesteld, zeide dr. Adenauer: „Wy kunnen ons onder geen enkele omstan digheid neerleggen by een eenzijdig besluit door de Sowjetunie en door Po len, om deze gebieden van ons land te scheiden". Voorts verklaar ik, dat, wanneer ik zeg dat wij in vrede met de Sowjetunie en met Polen wensen te leven, dit ge baseerd is op de veronderstelling, dat deze beide staten ook ons onze rechten zullen laten en dat zij onze Duitse landgenoten in de Oostelijke bezet tingszone van Duitsland en in de Oos telijke sector van Berlijn zullen toe staan in vrijheid het leven te leiden, dat overeenkomst met de wijze, waar op zij groot gebracht zijn en met hun overtuiging. Er worden nog millioenen Duitse krijgsgevangenen in de Sowjetunie vastgehouden. Wij doen een beroep op hen, die het aangaat, deze mannen naar hun vaderland te doen terugkeren. De zuivering wordt beëindigd. De fe derale Westduitse regering zal over wegen, of er een amnestie kan worden afgekondigd voor vergrijpen, welke tydens en na de oorlog zyn bedreven. Weerbericht Weersverwachting, geldig tot he denavond: Na het optrekken van de plaatselijk aanwezige ochtend mist wisselende bewolking met aanvankelijk in het Noorden van het land nog enkele verspreid op tredende buien en later in het Zuiden plaatselijk enige regen. Zwakke tot matige wind uit Oos telijke richtingen. Weinig veran dering in temperatuur. Dinsdagnacht hebben drie mannen op de rüksweg by Overschie een po ging gedaan om de 24-jarige taxi chauffeur Gerard Koster uit Rotter dam te beroven. Om twaalf uur had de chauffeur by het station D. P. drie jongemannen in geladen, die onder de invloed van sterke drank verkeerden. Zy vertel den hem, dat zij ergens in Overschie moesten zyn. Toen men Overschie had doorkruist vroegen zij ter hoogte van het viaduct of de chauffeur wat lang zamer wilde rijden, dan konden zij beter zien waar ze moesten zijn. Plot seling kreeg de chauffeur een klap Gistermiddag is op de onbewaakte overweg te Breezand een ongeval ge beurd, dat nog bijzonder goed ig af gelopen. Op het moment, dat de trein uit Den Helder de overweg passeerde, kwam deze in aanraking met een met bloembollen geladen vrachtauto van de handelaar Van Tricht uit Hillegom. De auto werd zwaar beschadigd, de bollen lagen over honderden meters langs de baan verspreid. In tegenstelling met de verwachting kwamen de chauffeur en een andere inzittende er ongedeerd af. met een straatsteen op zyn hoofd. Hy had echter de tegenwoordigheid van geest te stoppen, daarna het portier open te maken en zich uit de wagen te laten vallen, terwyl hij luidkeels om hulp riep. De mannen namen de benen, maar een van hen waarschuw de een agent, dat hy een chauffeur op het viaduct had horen schreeuwen. Te zamen met enige bewoners trok hy naar de politiepost in Overschie om assistentie te halen, mogelijk met de bedoeling zelf niet in de gaten te lo pen. Maar in de omgeving van het ge beurde vond men de tweede man ver borgen in een ligusterhaag. Dat had de hulphalende man vermoedelijk niet gedacht, in ieder geval werd hy nu ook als dader ontmaskerd. Beiden werden opgesloten. Alleen de derde had weten te ontkomen. Bij het ver hoor gaven ze toe, het plan te hebben gehad de chauffeur te beroven. Het drietal was afkomstig uit Den Haag. Twee er van, de 19-jarige J. van H. en de 24-jarige J. C. V., die thans nog voortvluchtig is, waren ontslagen bij een kermisexploitant in Den Haag. De zoon van deze exploitant, de 17-jarige P. B. behoorde ook bij het drietal. In een café te Rotterdam werd het plan opgemaakt. Ze zouden de chauffeur bewusteloos slaan en dan met zijn geld er vandoor gaan. De chauffeur bleek gelukkig niet ernstig aan het hoofd gewond te zyn. Na by een dokter in Overschie be handeld te zijn, kon hy met de taxi naar huis gaan. Voor de tweede maal tydens haar re gering heeft H.M. Koningin Juliana gisteren de zitting van de Staten-Ge neraal geopend* met het uitspreken van de troonrede. De plechtigheid, die weer met groot-ceremonieel geschiedde, had weer duizenden op de been gebracht. Van heinde en verre waren belang stellenden met extra treinen naar Den Haag gekomen om mèt de Hagenaars getuigen te zyn van deze glorieuze tocht van het paleis Noordeinde naar de oude zaal op het Binnenhof. Heel de stad bood een feesteiyke aanblik door de vele vlaggen, de militaire on derdelen, die deelnamen aan de plech tige stoet of aan de afzettingen. De prachtige gala-uniformen van de garde-regimenten grenadiers, jagers en Prinses Irene trokken wel byzondere aandacht. Om half één hadden de troepen hun plaats ingenomen. By de erewacht ter sterkte van zeventig man van 't korps mariniers was tevens de marinekapel der Kon. Marine opgesteld. Toen de gouden koets met H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard om één uur van het Paleis vertrok, klon ken van het Malieveld de eerste der saluutschoten. Op haar tocht naar de verenigde vergadering der beide Ka mers van de Staten Generaal werd de Koningin allerwegen hartelijk toege juicht door de velen, die langs de rou te naar de Ridderzaal zich een plaats- De Belgische minister van financiën heeft verklaard, dat van 22 September af de officiële koers van de Belgische franc ten opzichte van de dollar van 43.8275 op 50 franc wordt gebracht. De koers van de Belgische franc ten op zichte van het Pond Sterling zal van 176 tot 140 franc verlaagd worden. De regering heeft gistermiddag, by monde van de minister van Financiën mr. P. Lieftinck, een verklaring afgelegd voor de Tweede Kamer inzake de koers van de gulden tengevolge van de devaluatie van het Pond Sterling. Het is nood- zakeiyk geacht de koers van de gulden te bepalen op 3.80 in de dollar, het geen behoudens een kleine technische wijziging, neerkomt op een g'eiyke devaluatie als die van het pond tegenover de dollar (30,5 Deze koers is met ingang van hedennacht 0.00 uur van kracht geworden. concurrentiestryd, die by het afnemen der schaarste allerwege aan het toe nemen is en die in verband met de elders toegepaste devaluaties ongetwy- feld nog feller zal worden, zich niet kan veroorloven duurder te zyn dan zyn meest directe mededingers en voor de ernstige economische en so ciale gevolgen van een interne defla tie, die zonder of by onvoldoende de valuatie thans onvermydelyk ware, dient te worden behoed. 3) Dat Nederlands belang er in hoge mate mede is gediend de koers van de gulden op een zodanig peil te fixe ren, dat het zonder bezwaar actief kan deelnemen aan de bevryding van het handels- en betalingsverkeer, met na me tussen de Westeuropese landen, van de vele bindingen en belemme ringen waaraan dit verkeer de laatste jaren onderworpen is geweest. Hoewel de regering op grond van deze overwegingen van de noodzake- lykheid van haar besluit overtuigd is, heeft dit besluit genomen met g«- Onmiddellyk na de inleidende woor den van de minister, waarby hij de ontwerpen der algemene begrotingen voor het dienstjaar 1950 aanbood, ver gezeld van een nota over de toestand van 's Ryks financiën, sprak hy over de bovengenoemde herwaardering van de gulden. Zyn rede vervolgend, zeide de mi nister: De regering heeft zich bij het nemen van deze beslissing laten leiden door de volgende overwegingen: 1) dat Nederland, dat in zo sterke mate wordt begunstigd door de Mars hall-hulp verplicht is tegen de tijd, dat deze hulp een einde zal nemen, zyn betalingsbalans in evenwicht te bren gen en met name moet trachten door eigen inspanning zijn dollarinkomsten zodanig te vermeerderen, dat het de bedoelde hulp straks missen kan. 2) Dat Nederland in de internationale mengde gevoelens. Zonder in bespiege lingen te treden over de vraag of de maatregel der Britse regering op een opportuun moment werd genomen en of een zo ver gaande devaluatie van het Pond Sterling raadzaam was, acht zij de schok, die daardoor in de be staande externe monetaire en han delspolitieke verhoudingen is teweeg gebracht, en de weerslag daarvan op de interne economische en sociale structuur der onderscheidene landen een zaak, die tot bezorgdheid aanlei ding geeft. Een devaluatie kan tot op zekere hoogte het herstel van funda mentele onevenwichtigheden verge- makkeiyken, doch anderzijds maakt zij de oplossing van uiterst belangryke economische en sociale vraagstukken, die zonder devaluatie meer geleidelyk kan worden nagestreefd, plotseling acuut. Het in acht nemen van de eisen der sociale gerechtvaardigheid vergt onder zulke omstandigheden een zeer zorgvuldig beleid. Psychologische fac toren kwamen tot gelding, waarvan de betekenis niet is te onderschatten. In zulk een toestand worden aan het vertrouwen in het gevoerde en te voe ren beleid extra hoge eisen gesteld. De regering is zich van dit alles terdege bewust. Zy doet een beroep op de volksvertegenwoordiging en op het Nederlandse volk om haar dit ver trouwen te schenken. De Indonesische gulden. Rest my nog de Kamer mede te delen dat met betrekking tot de Indo nesische gulden door de Voorlopige Federale Regering, een zelfde maat regel als ten aanzien van de Neder landse gulden is getroffen. De minister besloot zijn verklaring met een persoonlyk woord. Het was steeds zijn streven geweest om de waarde van de gulden te her stellen en te versterken, overtuigd zijnde dat een verzwakking van de gulden in het bijzonder de economisch zwakkeren zou treffen. Doch de ver arming van Europa moest te eniger tyd worden gerealiseerd en de deva luatie van de valuta's in de omliggende landen maken het aanvaarden ervan door Nederland tc' een onvermydelyk- heid. In nauwe samenwerking met de Staten-Generaal en met de maatschap pelijke orgamsaties zal getracht moeten worden het moeilyke probleem waar voor men thans geplaatst is, op te los sen. De senaatscommissies voor justitie en binnenlandse zaken hebben het wets voorstel van senator Struye tot het houden van een volksraadpleging over de terugkeer van koning Leopold aan genomen met 23 (Kath.) tegen 14 stem men (Soc.) by 6 onthoudingen (Lib.) By de discussie verklaarden de socia listen, dat zy in principe tegenstander blijven van een volksraadpleging, daar zy deze in strijd achten met de grond wet je hadden weten te verwerven om de feestelyke stoet, waarin vele hoog waardigheidsbekleders meereden, te kunnen zien. In de Ridderzaal In de statige Ridderzaal waren dit maal niet minder dan duizend plaatsen in gereedheid gebracht, omdat thans ook honderdvijftig Indonesische afge vaardigden en deskundigen ter Ronde Tafel-conferentie de plechtigheid zou den bijwonen. Er was een sobere ver sieringen van groen en bloemen aange bracht. Reeds vroeg verzamelden ve len zich in de zaal en zag men er het stemmige zwart der herenkleding, het goud en zilver van ambtskledij, fleu rige toiletten der dames, uniformenen. Indonesische gewaden. Onder de aan wezigen waren de leden van het corps diplomatique, enige hier te land ver toevende Nederlandse gezanten, verte genwoordigers van de Nederlandse An tillen en Suriname, leden van de Hoge Raad der Nederlanden en vele andere hoge functionarissen. Onder de aan wezigen merkten wij voorts op enkele Britse parlementsleden, die op het ogenblik als gasten van ons parlement hier vertoeven. De in de Ridderzaal doordringende klanken van het Wil helmus, gespeeld door de Marinierska pel kondigde de komst van de Konin gin aan. Allen rezen op van hun zetels. De heer De Bruyn (lid der Eeste Ka mer) geleidde H.M. de Koningin en mej. Tendeloo Z.K.H. Prins Bernhard naar hun zetels. Zittend op de troon sprak H.M. de Koningin vervolgens de troonrede uit. Na de rede weerklonk een „Leve de Koningin" dat door de aanwezigen werd overgenomen. Daar na deed de commissie Hare Majesteit uitgeleide en werd de bijeenkomst ge sloten. Op de terugweg naar het Paleis langs dezelfde route werd de Konink- lyke stoet opnieuw door de duizenden luide toegejuicht. Rytoer door de Residentie. Gistermiddag maakte H. M. Koningin Juliana met de prinsesjes Beatrix, Irene en Margriet de op Prinsjesdag gebrui kelijke rytoer door de Residentie. Voor het paleis aan het Noordeinde had zich in de loop van de middag een grote menigte verzameld, die met span ning het ogenblik afwachtte dat de landsvrouwe de rytoer zou beginnen. Nadat Hare Majesteit, die gekleed was in een groen toiletje en een rood bruine hoed met veren droeg, met de prinsesjes in de calèche had plaats ge nomen, ging het onder escorte van po litieruiters via het Noordeinde en de Zeestraat naar de Scheveningse Weg. Deze werd afgereden tot de Stadhou derslaan, die daarna gevolgd werd. Vriendelijk groetend reed Koningin Juliana langs de onafzienbare rijen mensen, die haar op deze dag hun blij ken van aanhankelijkheid en eer be toonden. Langs de Koningin Emmakade en de Noord-West-Buitensingel bereik te de stoet het Westeinde. Voor de ramen van het oude stadhuis verdrongen zich eveneens belangstellen de toeschouwers, onder wie de Haagse wethouders. Via de Groenmarkt, het Buitenhof, de Kneuterdijk en de Heulstraat arri veerde Hare Majesteit weer voor het paleis, waar zy bij het verlaten der calèche een ovatie in ontvangst had te nemen. De verwachting der toeschouwers, dat de Koningin op het balcon van het paleis zou komen, werd vervuld en toen Koningin Juliana zich hierop even later met haar kinderen vertoonde, kende het enthousiasme van het pu bliek geen grenzen meer. Men verbrak de politiecordons om vlak voor het pa leis de vorstin een „Oranje boven" en een „Lang zal zij leven" toe te zingen. Vriendelijk dankend voor de hulde trok de vorstin zich daarna in het pa lels terug.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1949 | | pagina 1