JIIIIERIJES
UT DAG IN DAG UIT
JÊL>
Met Rondo schenkt U
vreugde en
gezondheid
PK VOLKAKPIR6
Ga naar CRONE'S BAKKERIJ
Nederlanders in Indonesië staan
thans voor een donkere poort
Nederlands Texas straks grootste
olieveld van Europa?
Even een
opkikkertje
Proefboringen hadden verrassende resuliaien
Aardgas als energiebron
Want, zegt Senorita Rondo,
die komt immers uit het stam
land van de fijnste cacao.
Geuriger, krachtiger, lekker-
der dat merkt U direct!
SAMJKRSE, v. Galenstr. 117
B.Puinbroek.Keizerstr.53
Advertenties
Te koop aangeboden
Te huur aangeboden
Te huur gevraagd
Personeel
Diversen
Koopkrachtige
Lezers J
Helder§che
Courant
Donkerblauwe Wol f 3.55
VOOR DE AANSTAANDE ST. NICOLAAS
^^PHIUPS
f'
f hoogtezon-apparaat
A
ciioin BAKKERIJ
Vele leiders yen de nieuwe Slaaf me„.„ M soei m„r
de machten van de chaos zijn sterk
VRIJDAG 11 NOVEMBER 1949
(Van onze correspondent te Batavia)
Met toenemende spanning gaan de
Nederlanders in Indonesië het jaarein
de tegemoet. Met belangstelling volgt
men de resultaten van de R.T.C. te Den
Haag, maar die belangstelling is toch
niet zo groot als men in Nederland
misschien aanneemt. Men realiseert
rich hier namelijk, mede op grond van
bittere ervaring, dat de waarde der pa
pieren overeenkomsten in het Oosten
dochts zeer betrekkelijk is. Zelfs al
ion men gaarne willen aannemen, dat
de Indonesische leiders die er hnn
bandtekening onder plaatsen, iedere
letter ervan ernstig willen nastrev 11,
da nóg blijft de toekomst volkomen on-
icker. Meer dan in Nederland is men
er zich hier namelijk van bewust, dat
de positie der regering-Hatta niet bij
zonder sterk kan worden genoemd.
Zullen Hatta, Sukarno c.s. na de sou-
vereiniteitsoverdracht in staat blijken
bun gezag over dit millloenenvolk in
elk opzicht te doen gelden? Zullen de
deelstaat-leiders het roer krachtig ge
noeg in handen weten te hcuden? De
oppositie tegen Djokja neemt voortdu
rend toe: aan de rechterzijde de fana
tieke Darul Islam, die Indonesië tot een
Mohammedaanse staat wil maken, ge
heel op de grondslag van de Islam. Aan
de extreme linkerzijde de communis
ten, met Tan Malakka aan de spits.
Beide groepen beschikken over vele
gewapende aanhangers. De republikei
nen hebben de TNI, maar bijna iedere
dag blijkt dat ook de generaal Sudir-
man poogt een eigen politiek te voe
ren. De gelederen van het republikein
se leger bevatten vele onbetrouwbare
en avontuurlijke elementen. Dit blijkt
o.a. wel duidelijk uit het feit. dat niet
kwaadwilige rovers of bandieten, maar
„geregelde" T.N.I.-ers voor het meren
deel der plantersmoorden van de laat
ste tijd verantwoordelijk moeten wor
den gesteld. Typerend is, dat op enkele
T.N.I.-militairen, die in verband daar
mede gearresteerd werden, dagorders
van hun commandant werden aange
troffen. waarin te lezen stond dat men
volgens de „cease fire" nu niet meer
op Nederlandse militairen mocht schie
ten maar aldus de dagorder dit
gold natuurlijk niet voor Nederlandse
burgers! Een dergelijke opvatting en
een dergelijke mentaliteit zijn niet bij
zonder hoopgevend.
Chaos verwacht
Algemeen wordt gevreesd, dat tijdens
en na het vertrek der Nederlandse
troepen een gezags-vacuum zal ont
staan, dat chaotische toestanden zal
veroorzaken. Het kan niet worden ont
kend, dat men hier de naaste toekomst
dan ook met zorg en vrees tegemoet
ziet. En men vraagt zich af, of men
zich in Nederland de gevaren voor de
Nederlandse levens, hun lijf en goed
In Indonesië wel behoorlijk voor ogen
houdt. Verscheidenen, vooral in het
binnenland, wachten de situatie maar
niet af en trachten zo spoedig mogelijk
te repatriëren of elders een goed heen
komen te zoeken. Bij een grote cultuur
maatschappij ter Oostkust van Sumatra
namen in de afgelopen veertien dagen
niet minder dan zeven planters hun
ontslag. Dit alles klinkt alarmerend.
Wie het Indonesische drama de laat
ste zeven jaren van nabij heeft mee
gemaakt, de Japanse tijd incluis, laat
zich waarlijk niet zonder ernstige reden
uit het veld slaan. Er bestaat aanlei
ding tot deze ongerustheid. Het zal voor
Indonesië een somber jaar-eind wor
den, niet zozeer vanwege het feit der
souvereiniteits-overdracht en het neer
halen van de Nederlandse vlag in deze
landen (daar waren wij nu al lang ge
noeg op geprepareerd), maar om de
donkere poort van een uiterst onge
wisse '"pkomst, welke de Nederlandse
mannr vrouwen en kinderen op dat
ogenblik binnengaan. Dat nog niet méér
Nederlanders dit land, hoe node ook,
reeds eerder vaarwel hebben gezegd is
niet, omdat zij optimistischer zijn dan
de anderen, maar eenvoudig omdat zij
in Nederland en elders niet leven kun
nen. Men heeft hier een leven lang ge
werkt en zijn spaargelden op de bank,
maar het is nog steeds niet mogelijk
ook maar een redelijk deel van dat
geld naar het vaderland te transfere
ren. Men bljjft dus om te kunnen leven,
in het bitter besef dat het misschien
toch alleen maar is om te moeten ster
ven.
Diepe tragiek
Er ligt in het bestaan van de Neder
landse groep in Indonesië op dit ogen
blik een diepe tragiek, waarvan men
daarginds, in het Westen, eenvoudig
geen voorstelling heeft. Van de Neder
landse regering verwacht men hier wei
nig werkelijke steun of bescherming.
Men beseft, dat wij hier zelf de spaan
ders zullen moeten opruimen. Als ge
volg van deze stemming ziet men in
Indonesië een dichtere aaneensluiting
van de Nederlanders in Verenigingen
tot behartiging van het Nederlandse
belang. Het zijn geen politieke organi
saties, dat is hier onder de huidige en
de komende omstandigheden natuurlijk
ongewenst en onmogtlijk. Men wil al
leen de handen ineen slaan, zo dicht
mogelijk bij elkander blijven, om het
.maakte" Nederlandse belang in deze
chaos zo goed mogelijk te verdedigen
en te beschermen. Een droevige nood
zaak voor velen, die het eenmaal als
een plicht rekenden de belangen der
bevolking voorop te stellen. Maar dit
wordt ons thans uit handen geslagen
Men kan zich welhaast nog niet
voorstellen, dat dit alles straks zozeer
buiten onze uiteindelijke verantwoor
ding ligt, temeer waar de ellende en
de armoede zo groot zijn. Men zou gaar
ne in een hartelijke en nauwe samen
werking tot gemeenschappelijke op
bouw willen geloven. De dagelijkse
moorden op planters, de tegenwerking,
het onredeljik wantrouwen maken het
voor de meest goed willenden biina on
mogelijk. Toch zal die samenwerking
met het Westen de enige redding voor
Indonesië zjin. Wii vrezen echter, nie
mand in Indonesië uitgezonderd, dat er
nog heel wat bloed vergoten moet wor
den. en heel wat ellende geleden, aleer
dit werkelijkheid wordt. wanneer
het ooit zover komt. De Indonesische
heren in Den Haag meenden het goed.
en vele Indonesiërs in dit land menen
het ook goed. Er werken hier echter
krachten en machten van de chaos, die
helaas de indruk maken dat ze ster
ker zullen zijn. Doden en vernietigen
is nu eenmaal gemakkelijker dan bou
wen en arbeiden En de schaduw van
Moskou hangt inktzwart over Azie.
(Van onze reizende redacteur)
ZWOLLE, November.
Naar wjj van doorgaans goed inge
lichte tijde vernemen hebben de proef
boringen naar aardolie en aardgas in
Noordelijk Overijsel, het Nederlandse
Texas, zulke verrassende resultaten op
geleverd, dat Nederland waarschijnlijk
eerlang het grootste olieveld van
Europa binnen zfln grenzen zal hebben
met een productie, die zelfs die van
Bakoe aan de Kaspische Zee sou kun
nen overtreffen.
Wij zijn ons ervan bewust, dat deze
uitspraak fantastisch klinkt; van de
zijde der Nederlandse Aardolie-Maat
schappij, die de proefboringen verricht
en die de concessie heeft aangevraagd,
hult men zich in een stilzwijgen, dat
wel begrijpelijk is. Er wordt echter
achter de schermen hard gewerkt aan
de uitvoering van grootse plannen met
betrekking tot dit gebied. Zo streeft
men er ook van regeringszijde naar de
gevraagde concessie zo spoedig moge
lijk te verlenen. Weliswaar is iedereen
tot en met 31 December van dit jaar in
staat een concurrerende concessie-aan
vraag in te dienen, maar het lijdt geen
twijfel of de Nederlandse Aardolie-
Maatschappij, die reeds millioenen gul
dens aan de exploitatie heeft besteed,
zal haar verkrijgen. Er moet echter aan
de wet worden voldaan; vandaar de
publicaties aan de gemeentehuizen en
de kerken. Na 1 Januari moet de Com
missaris der Koningin een rapport uit
brengen aan de minister van Economi
sche Zaken, die vervolgens de Konin
gin zal adviseren. Beide ambtsdragers
zijn overtuigd van het nut der te ver
lenen concessies en gezien de nood
zaak tot industrialisatie van een
spoedige afbandeling der formaliteiten.
Overijsel zal Drente overtreffen.
Zijn die eenmaal verricht, dan kan 't
werk ter plaatse een aanvang nemen.
Hoe lang het echter zal duren eer de
ja-knikkers in 't Overijselse landschap
verschijnen, valt nog niet te zeggen. Op
het ogenblik produceert Drente 25%
van de Nederlandse behoefte aan aard
olie. Overijsel belooft een veelvoud
van de Drentse productie op te leveren,
zodat te voorzien is, dat na verloop van
een aantal jaren Nederland zichzelf ge
heel kan voorzien. En het ia zeker niet
uitgesloten, dat het een olie-exporte
rend land wordt. Dat dit zowel een de-
viezenbesparende als werkverschaffen
de meevaller is van uitzonderlijke be
tekenis behoeft wel geen betoog.
Van evenveel belang is het aardgas,
dat o.m. in de buurt van De Wijk bij
Meppel is aangeboord. Het is daar toen
in brand geraakt, maar mem heeft het
vuur kunnen smoren. Dit gas bestaat
uit 'n enorme „gasbel" onder hoge druk
diep onder het aardoppervlak (te ver
gelijken met een luchtbel onder water),
waarvan de omvang op. het ogenblik
wordt afgetast teneinde de waarde er
van te kunnen bepalen. Men heeft ech
ter reeds de overtuiging gekregen, dat
deze aardgasbron, als hjj eenmaal in
exploitatie is, meer zal produceren dan
er.ige tientallen gasfabrieken bij elkaar.
Dit is dus ook een nieuwe energiebron
van grote betekenis.
Technici, die zich bezig houden met
de studie van nieuw te vestigen indus
trieën, voorzien de vestiging in Noord-
Overijsel van een reeks energie-Inten
sieve fabrieken, die van het ter plaatse
aan te boren gas op goedkope wijze
kunnen profiteren. Van belang is
voorts, dat de Nederlandse aardolie niet
alleen benzine oplevert, maar ook een
aantal derivaten, waaruit o.m. poli-
vinylchloride kan worden vervaardigd,
d.i. de grondstof voor de plasticindus
trie. De fabriek daarvoor, die een on
derdeel vormt van de oliestad Pernis
bij Rotterdam, werkt al.
De eerste minister van India, Pandtt Nehru, it in geselschap van zijn
dochter in Londen aangekomen. Pandit Nehru (links) tijdens een receptie
in het India House te Londen in gesprek met de hoge vertegenwoordiger
van India in Londen Krishna Menon en gravin Mountbatten.
RONDO UKHOlADl DA1 S I NION I DU RONDO C.HO< OI \DI DAT K INION I DIT
Groie sortering
rijwiellampen, rijwielen,
autopeds enz.
nog tegen de oude prijs I
NATUURLIJK
kent U dit merk,
maar de goede hoe
danigheden toch niet,
want dan zoudt U niet
langer blijven lopen
op schoenen die Uw
voeten langzaam maar
zeker bederven. Past
eens een paar! Het
wordt een besluit voor
Uw leven.
Alleenverkopers:
Dan Helder Zeist
Hilversum Deventer
De adressen Bureau enz. uitslui
tend 's middags na viei uur.
Bontmantel (Bisamrat) lel. mt en
e©n zw. jjewatteerden astrakan
mantel. Fazantenstraat 28.
Aangeboden heren-winterjas kl.
mt f20,-, 2 jurken 12.50 en
7 >50 en 1 mantel f 7,50 voor
Rt 14 jaar. Keizerstraat 94.
Een 1-pits gasstel en gr. nw
gehaakt kleed; tevens breiwerk
gevraagd. Adre» Bur. v. d. blad.
Pracht dressoir, 4 kamerstoelen
en 1 kamerlarap. 'Lussen 3 en 6
uur: Molenstraat 170.
Divan met kleed en vier hut
koffers. Krugerstraat 54.
Sint Nicolaas-cadeau. Prachtige
kleine hondjes f 10,-. Grocus-
straat 55.
Gemeub» beneden-zit-sl.kamer,
stromend water, met of zonder
pension. Pension „Victoria Mo
lenstraat 55.
Door juffr., bezigh. buitenshuis
hebbende, gestoft, zit-sl.kamer m.
of z. ged. pension. Br. onder nr
88, Bur. van dit blad.
Gevraagd: flink meisje voor
halve dagen, niet oude» dan
jaar. Boerhaavestraat 29.
Net degelijk kosthuis aangebo
den in kl. ge?i» J»
lowna, met vnie slaapkamer. »r.
onder nr 1.511, Kantoorboekhan
del „Zon", Anna Paulown».
e
Br art ni«t aëeen
f tij ging in ons
abonnementen-
aantal, maar ook
de Handeldrijvende
Midden* tand ziet
zijn belang en ad
verteert in steeds
toenemende mste
in d«
Wollen Ruiten
85 cm br. I 4.30
Katoenen Ruiten
80 cm br. I 3.35
Gebl. Lingeriezijde
klein dessin, rose
zalm, bleu f 1 .88
Prachtige grote
Bloemdessin
wit, rose, zalm,
bleu I 2.44
5 LU IS DU üST RAAT 73
Bij ALLES
Sluisdijkstraat 47
Uitgebreide sortering LETTERS, HARTEN
in BANKET en CHOCOLADE, SPECULAAS,
TAAI-TAAI.
Koningstraat 78 Tel. 2154 Kuiper-
hk. Koningdw.str. dw.str.1
Het gehele jaar door
zome rse gezondhei den
zomerse gezichten voor
V en Uu> kinderen.
verkoop
en
verhuur
vraag
inlichtin
gen bij
Het wordt nu een tijd dat we de dubbeltjes
moeten omkeren!
U hebt dan voor hetzelfde geld een ver
rukkelijk GEBAKJE of KOEKJE.
HUYGENSTRAAT 17/19
TELEF. $178
Krobbert verergert de kwool en maakt
IJ ontoonbaar. Bestrijdt de oorzaok van
uw ondragelijke last en folterende |euk.
Neem direct de heldere D.D.D.-vloeistof
die diap in de poriën doordringt en
de ziektekiemen doodt, zodot de huid
zich kon hersteken
Zo'n bels dag tn tcruw.
dat vergt wat van een mens.
Dan heb je wal ccm
een ogenblik van inzinking.
Gelukkig beeft moeder Natuur gezorgd voor hét middel om
daar overheen te komenk/ruitl Niets waac je zó van opkikkert,
en ....de vitaminen die erin zitten maken je bestand tegen weer
en wiotil fruit ls eten en drinken tegelijk.
Steak- ten vatte regel eam
