recht op souvereiniteit Kort Bestek Breuk tussen Rusland en Amerika in geallieerde raad voor Japan Codespecialist Ernst May stond opnieuw terecht Als koffiedik VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Woensdag 21 Dec. 1949 74e Jaargang No. 10767 Dagblad voor Deri Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Eersle Kamer over de resultaten der R.T.C. Verwerping befekent een chaos Vandaag de beslissing Weerbericht Wijziging in de lonen Donderdag bekend? Kostganger doodde zijn hospita Indonesische delegatie 23 December naar Nederland Vierhonderdduizend Japanners omgekomen? nieuwe ponthavens te velsen Timmermans tekent contract met Franse prof club Doodstraf of vrijspraak Protesten tegen Butlinkamp Sultan Hamid Hoge Commis saris in Den Haag? Bekend figuur uit het England-spiel in executiepeloton Tvyee Alkmaarse jongens wilden naar hei vreemdelingen- legioen IK BUhEAU: Koningstraat 78—80 Den Helder Telefoon 2345 Postgironummer 449041 Hoofdredacteur: A KAPTEIN Directie: BIJLSMA en C KRAR HELDU COURANT T AtuEVEN Advertenties. 16 ct per mm Kleine advertenties Juttertjes tot 15 woor den f 1.— 'ik woord meer 5 rent Abonnementen pei itwar taal 4.— ">lj vooruitbe taling. olus incassokosten K*1 - 18888*1 -eTaaaaaaBe: Ook gisteren heeft de Eerste Kamer sich de gehele dag bezig gehouden met het wetsontwerp tot overdracht van de souvereiniteit in Indonesië, waarbij de grote spanning en de vurige debatten, welke tijdens de behandeling van het ontwerp in de Tweede Kamer schering en inslag waren, achterwege bleven, al werden door sommige sprekers scherpe woorden gebezigd. Voor zover het er in de loop van de avond uitzag, werd er op het late uur geen stemming meer1 over het ontwerp verwacht. Deze zal dan ook zeer waarschijnlijk vandaag plaats hebben. binnen de grondwet blijft. Verwerping zou directe chaos tot gevolg hebben. De toestand van overmacht is niet door de schuld der regering ontstaan. Wij hebben met de souvereiniteitsover- dracht geen kat in de zak gekocht, zo als de heer Pollema beweerde. Er zijn zaken, waarover men niet marchan deert. Wij dragen de souvereiniteit over, omdat Indonesië daar recht op heeft. Verdere regeringsantwoorden. De minister van Oorlog, de heer Schokking, herdacht de gevalenen en zeide tot de heer Pollema, dat hij zich mede verantwoordelijk acht voor de reis van minister Stikker naar D jok ja. De staatssecretaris van oorlog, Focke- ma Andreae, verklaarde, dat de officie ren in de maanden na de souvereini- teitsoverdracht inderdaad de zware taak hebben de soldaten tot voorbeeld te zijn. De Nederlandse strijdkrachten De heer POLLEMA (CHU), die Dins dag als eerste spreker optrad, merkte op, dat het parlement vrij moet zijn bij zijn besluiten van alle invloeden van buiten. De CHU kent geen fractie- dwang. Wij zullen ieder individueel onze stem bepalen. De kleine fracties in de Tweede Kamer hebben hun stem in onvrijheid gegeven. Deze regering heeft ons in een zeer benarde positie gedrongen. Mogen wij Hare Majesteit deze gang naar de souvereiniteitsover- dracht laten doen? riep de heer Polle ma uit. Zij die voor ons het symbool der vrijheid is. Dit is de vraag, die wij de regering stellen. Moeten wij dan in de ze dagen rond Kerstmis Hare Majesteit vergelijken met Christus, die ook de weg der vernedering moest gaan? Het Koninkrijk is in tweeën gesplitst. Wij hebben een kat in de zak gekocht. De heer KERSTENS (KVP) betoog de, dat het nationalisme naar de vrij heid heeft gegrepen. Wij kunnen dit zelfi geen maand meer tegenhouden. Tegenstemmen is zedelijk niet verant woord. Wel achtte hij de regeling van het zelfbeschikkingsrecht onbevredi gend. Namens zijn fractie verklaarde hij dat het ontwerp aangenomen moet worden. De heer ALGRA (AR), die na de mid dag aan het woord kwam, drong er bij de regering op aan, dat deze alles zal doen om het moreel van onze troepen In Indonesië vóór de repatriëring staande te houden en voorts dat zij in volle eer het land zullen verlaten. De heer WENDELAAR (WD) vroeg wat er waar is van de geruchten, dat Indonesiërs in Bonn met Duitse des kundigen hebben onderhandeld over hetb estuur van de Javase Bank? De heer RUYS DE BEERENBROUCK (KV P) achtte vóór het ontwerp stemmen het enig juiste. Van een verwerping voorzie ik catastrophale gevolgen. Zou de oppositie een overwinning behalen dan zou dit een Pyrrhusoverwinning zijn". Vervolgens nam prof. Anema het presidium over en sprak prof. Kranen burg (PvdA) een speciaal woord over het ontwerp in verband met de grond wet. Thans volgt men meestal het sy steem van interpretatie naar de gehele inhoud, bedoeling en geest van een bepaalde wet of grondwet. De minister antwoordt. Minister Van Maarseveen begon zijn antwoordrede met er op te wijzen, dat niemand kon hopen, dat het leider schap van Nederland over de volken van Indonesië kon duren. Wel mag een duurzame band worden verwacht. De regering heeft de weg der verzoening doelbewust gekozen, een verzoening, die uiterst snel tot stand moest komen in verband met de grote communisti sche vloedgolf in Zuid-Oost Azie. Rus land begrijpt dit en ageert daarom tegen de RTC-overeenkomst. Spreker meende da' men zich door de nood mag laten dwingen van de grondwet af te wijken a) is hijzelf overtuigd, dat het ontwerp Weersverwachting, geldig tot he denavond. Aanvankelijk veel bewolking met in de Oostelijke provincies nog enige regen. Ove rigens overwegend droog weer met later opklaringen vanuit het Zuidwesten. Zwakke tot matige wind tussen Zuid en West. Weinig verandering in temperatuur. Donderdag: Zon op: 8.46. onder: 16.31. Maan op: 11.28, onder: 19.19. Met uitzondering van minister Wijers was het voltallige kabinet Maandagavond in de Eerste Kamer aanwezig om de debatten betref fende het wetsontwerp souvereini- teitsoverdracht Indonesië, te vol gen. Overzicht van de regerings tafel. zullen in Indonesië de gasten zijn. Er is een vruchtbare samenwerking met de officieren van de TNI groeiende. Tenslotte kwam minister-president dr. Drees aan het woord. De regering vraagt geen goedkeuring voor het be leid van het kabinet maar voor dit ont werp. Internationale druk in het ver leden heeft geen invloed gehad op de doelstellingen van ons beleid, wèl op de snelheid van verwerkelijking. Hij, die denkt, dat wij tegen die druk niet zijn opgetreden, vergist zich deerlijk. Men heeft gevraagd naar de in Djok- ja gevonden documenten. Welnu, een der gevonden documenten was een ern stige waarschuwing van de Amerikaan se regering aan die der Republiek te gen het contract-Fox. Wij moeten dit uur niet een noodlot tig uur noemen want de toekomst kan uiterst vruchtbaar zijn. Wel is het een aangrijpend uur, waarin wij een histo rische beslissing moeten nemen. Naar het ANP verneemt, is er thans volledige overeenstemming tussen de departementale loon- en prijzeneom- missie en de Stichting van de Arbeid ten aanzien van de te voeren loon- en prijspolitiek in de naaste toekomst. De definitieve beslissing over wijzi gingen in de lonen zal zeer waarschijn lijk in de loop van Donderdag gepu bliceerd worden, nadat de ministerraad in zijn vergadering van Donderdag ochtend de nieuwe maatregelen nog aan een laatste beoordeling zal hebben onderworpen. Maandagmiddag laat heeft te Tilburg de 49-jarige fabrieksarbeider J. S„ kost ganger bij de 41-jarige mej. P. A. C. M., in een vlaag van drift zijn hospita zo danig met een hamer op het hoofd ge slagen, dat zij aan de gevolgen is over leden. S. vermiste geld en verdacht mej. M. ervan hierin de hand te heb ben gehad. Daarover ontstond een woordenwisseling, die zo hoog opliep, dat de man zich niet meer kon beheer sen en zijn hospita met een hamer te lijf ging. De man werd in arrest ge steld. Bij zijn verhoor verklaarde S. zich niets meer te herinneren. De vermoor de vrouw laat twee kinderen, meisjes van elf en veertien jaar achter. Moham. Hatta zal zich op 23 Decem ber met een kleine delegatie naar Ne derland begeven voor de overname van de souvereniteit. Sultan Hamid en prof. Supomo zullen van die delegatie deel uitmaken. De delegatie hoopt op 29 December weer in Indonesië terug te zijn. Hatta deelde verder nog mede, dat de Hoge Commissaris der RIS in Neder land zal worden benoemd na de sou- vereniteitsoverdracht. Zijn naam is nog niet bekend. De sultan van Djokja zal de leider zijn van de delegatie, die te Batavia de souvereniteit in ontvangst zal nemen. De Sowjetrussische afgevaardigden in de Geallieerde Raad voor Japan hebben Dinsdag de zitting verlaten na de V.S. er van te hebben beschuldigd, dat zjj de Japanners als „kanonnenvlees" in een anti-Sowjetrussische „kapitalistische oorlog" gebruiken. De Amerikaanse voorzitter William Sebald had de Sowjetrussische beschul diging, dat „de Amerikaanse voorzitter nagelaten had een Sowjetrussisch ver zoek om bespreking van de anti-demo cratische acties der Japanse regering op de agenda te plaatsen", buiten de orde verklaard. Toen Sebald een debat trachtte te openen over de repatriëring van Japanse krijgsgevangenen op Sow jetrussisch grondgebied, verklaarde lui tenant-generaal Derevanko, de leider der Sowjet-delegatie: „Ik dacht het niet mogelijk deze kwestie op deze bijeen komst te bespreken". Daarop verliet de Sowjet-delegatie de vergadering. Sebald zei onder meer nog: „Bij ge brek aan inlichtingen uit de Sowjet- unie kunnen wij tot de hartverscheu rende slotsom komen, dat de 374.041 Ja panners, die zich voorheen in Sowjet russische handen bevonden, dood zijn Wij vernemen, dat in verband met het uitblijven van de tunnelbouw te Velsen, zal worden overgegaan tot het uitbreiden van het aantal ponthavens aldaar. Dit U nodig, omdat een vierde- en zeer waarschijnlijk ook een vijfde pont in de vaart gebracht wordt. De plannen hiervoor worden uitgewerkt onder leiding van ir. J. Volkers, hoofd ingenieur van de Rijkswaterstaat. Het ligt in de bedoeling de nieuwe havens, één aan de noordzijde en één aan de zuidzijde van het Noordzeekanaal te graven ten oosten van de bestaande. Grotewohl met onbepaald verlof Wilhelm Pieck, president van de Oostduitse steat, heeft medegedeeld dat premier Otto Grotewohl het Sow- jet-ziekenhuis te Karlshorst heeft ver laten en een vacantie van onbepaalde duur zal nemen, voor herstel van zijn gezondheid. Naar wij vernemen zal de links binnen van het Nederlands voetbal elftal, de ADO-er Theo Timmermans, midden Januari a.s. naar Frankrijk verhuizen, daar hij een contract als beroepsspeler met Nimes Olympique heeft getekend. Nimes Olympique is leider in de Franse tweede divisie. Mijnramp in Saksen In de uraniummijn Dietrich te Unter- Riesdorf in Zuid- Saksen zouden Zater dag 18 Duitse mijnwerkers om het leven gekomen zijn, doordat een gang instortte. Drie mijnwerkers werden ge wond. Onmiddellijk na het ongeluk werd het terrein rondom de mijn door Russische troepen afgezet. Niemand moch.t het betreden of verlaten. Op het bericht kon geen bevestiging worden verkregen. L>e Nederlandse jeugdgemeenschap heeft in een telegram aan de minister raad. Gedeputeerde Staten van Noord- Holland en de gemeenteraad van Zandvoort geprotesteerd tegen het plan voor een Butlinkamp in Zand voort. Bestuur en sectie „georgani seerde jeugd" der Haagse jeugdactie hebben zich door het verzenden van een telegram van gelijke strekking hierbij aangesloten. Gezaghebbende kringen te Djokja hebben aan Aneta medegedeeld, dat zij de benoeming van Sultan Hamid tot Hoge Commissaris in Den Haag ver wachten. Scapini krijgt vijl jaar Georges Scapini, eertijds ambassa deur der regering van Vichy voor aangelegenheden betreffende krijgs gevangenen, is Dinsdag bjj verstek tot vgf jaar dwangarbeid en verbeurd verklaring van zijn bezit, alsmede tot nationale onwaardigheid veroordeeld. De 56-jarige blind geworden held uit de eerste wereldoorlog werd beschul digd van „demoralisering van krijgs gevangenen, waardoor hij de doelein den van de Duitsers „diende". Uit gewoonlijk goed ingelichte bron wordt vernomen, dat de Frans- Duitse handelsbesprekingen, die op 1 December begonnen waren, zijn op geschort en niet hervat zullen wor den voor de volgende maand. Voor het Amsterdams Bijzonder Ge rechtshof is Dinsdag de verleden jaar aangehouden zaak voortgezet tegen de 43-jarige Duitser Ernst May, die als code-expert werkzaam is geweest bij de contra-spionnagedienst van Schreie- der. Evenals verleden jaar werd ook nu tegen hem de doodstraf geëist. Aan verdachte was ten laste gelegd, dat hij in 1942 had deelgenomen aan de executie van een 70-tal Russische krijgsgevangenen uit Amersfoort. Hij erkende te zijn opgesteld in het uit vier man bestaande vuurpeloton, dat de eerste vier Russen executeerde, doch zeide, dat hij van te voren zijn pistool onklaar had gemaakt, zodat hij geen schot had kunnen lossen. De zaak werd aangehouden, omdat het Hof alsnog een ander lid van dit executiepeloton als getuige wenste te horen. Dat was de 38-jarige Duitser Karl Friedl Titho, die naar Duitsland was teruggekeerd. Deze getuige is eerst kortgeleden na veel moeite naar Nederland teruggebracht en moet zich te zijner tijd ook zelf verantwoor den. De raadsvrouwe van verdachte, mej. mr. I. Boon, had een getuige déchar ge opgeroepen, n.L de KLM-stewardes- se Beatrix Terwindt, die tijdens de be zetting door de geallieerden als para- chutiste in Nederland werd neergela ten. doch daarbij direct werd gearres teerd en geïnterneerd in de ge vangenis voor geheime agenten te Ha ren. Daar was Ernst May belast met het toezicht. Volgens de getuige trad verdachte „uiterst correct" op. Zij kon de eenzaamheid in haar cel gedurende 10 maanden moeilijk verdragen, had daarover geklaagd bij verdachte, die er vervolgens voor had gezorgd, dat ze een celgenote kreeg in de gevangene Nel Lind, Zij kreeg uitstekend eten. zo vervolgde ze, en mocht van de eerste dag af op een radiotoestel ook naar radio Oranje luisteren. „Dat was de tactiek van Schreieder", zei de president, „die kennen we nu wel". „Zeer zeker hebben ook andere Ne derlanders ervaringen opgedaan als ik", zo besloot Trix Terwindt „en het is jammer, dat zij te laf zijn om te spre ken. Het is gemakkelijk om door haat gevoelens gedreven thans naar voren te komen met minder prettige erva ringen. Ik hoop echter, dat het Neder- Twee jongens, de 17-jarige Fred van den Eerenbeemt en de 15-jarige Jan Groot, beiden uit Alkmaar, waar zij leerling zijn van een vakschool, zijn Maandagavond door de politie te Antwerpen opge pakt, toen zij aanstalten maakten op een bank voor het Centraal Station de nacht door te brengen. De jongens verklaarden, dat zij de ouderlijke wo ning hadden verlaten om bij 't Franse vreemdelingenlegioen dienst te gaan doen. Zij hadden zich uit Alkmaar te voet op weg begeven naar Utrecht. Hier namen zij twee fietsen weg, die zij in 's Hertogenbosch achterlieten in ruil voor een motorfiets. De avon tuurlijke knapen zijn ter beschikking gesteld van de procureur des konings te Antwerpen, die hen, naar het zich laat aanzien, wel spoedig naar huis terug zal sturen. r\E 54-jarige Engelsman Egerton Sykes gaat zoeken naar het „ver loren land" Atlantis. Sykes gelooft, dat zich om de Azoren onder water het land bevindt, waar Plato over scorijft, een land, groter dan Klein-Azie en Lybie en vermoedelijk 11.000 jaar ge leden bij een overstroming verdwenen. Sykes weet alles van Atlantis, wat er van te weten valt. Hij heeft een bi- bliotneek van 1300 boeken, allemaal over het verzonken land en hij loopt al 26 jaar met het plan voor zijn expe ditie rond. De reis zal hem 1500 pond sterling kosten en of hij die bij el kaar krijgt hangt alleen at van het succes, dat zijn boek over Atlantis. dat op het ogenblik in Amerika wordt ver kocht, zal hebben. Sykes wil zes weken cp de Azoren blijven en van een boot uit foto's onder water nemen. Zelfs overweegt hij vluchten boven de oce aan. Over naar Europa: De Finse ambte narenbond heeft besloten in staking te gaan tenzij de regering vóór iet einde van de week zijn salariseisen in willigt. En de Zweedse regering heeft besloten, dat Zweden op 1 Januari tot de UNESCO zal toetreden. kan toch niet nalaten, vrienden, u even mee te nemen naar de over kant van de grote plas. Daar wandelde in een winkel in Chi- ■UHMHIUIItlHIIIMINIIIIIIUinHIHUUIMtllUIMUItHllllllllillllilllllliimUiilllllllllllllllliilllllilliUIU cago een jongmens van zeventien jaar binnen en vertelde, dat de sigaren aansteker, die hij twee dagen geleden gekocht had, niet deugde. De man achter de toonbank keek zijn klant kalm aan en merkte terloops op: De chèque, waarmee u betaalde, óók niet.„ In Akron, Ohio, werd een straatven ter gearresteerd, die zijn klanten deed geloven, dat zijn hond kon praten. Op het politiebureau joeg hij de inspec teur de stuipen op het lijf. door de agenten allerlei rare dingen tegen hun baas te laten zeggen. Deze straatven- Geloof jij dan de Kerstman, Theodoor? ter, vrienden, sprak buik. als dit ten minste de onvoltooid verleden tijd van buikspreken is. In ieder geval voelt u me wel. En een goederentrein in Iowa kwam elke dag te laat, tot een onderzoek uit wees, dat de bemanning iedere middag onderweg een half uur op konijnen ging jagen. Veronderstel, dat uw trein in Krommenie zou stoppen, om de con ducteur in de Nauernase vaart te la ten snoeken! JTEN rechtbank in de Russische sec tor van Berlijn veroordeelde een musicus tot negen maanden, omdat-ie op tien wijnglazen het lied „Und wir fahren gegen Engeland" had gespeeld 'Ge weet wel, het lied, dat in het Hol lands „Plonse plons" heette.) De man had misschien twee maanden gekregen, ais hij bij zijn arrestatie aiet een agent met één van de glazen op het hoofd had geslagen. Want zoiets mag zelfs een musicus met. Voor onze finale in het programma olijven we vandaag in Amsterdam Daar vroeg iemand aan de zebra, of het beest een zwart dier met witte strepen of een wit dier met zwarte stre pen was. Geen vaD beide" zei de ze bra „Ik ben een onzichtbaar dier met zwarte en witte strepen, opdat de mensen me kunnen zien. Snapt U?" De goede man snapt het nóg niet, hoor! landse recht over de bekrompen haat in de massa zal weten te zegevieren. Deze man heeft slechts zijn plicht als contra-spion verricht. Dit werk mag niet worden geminacht. Wij deden ach ter de Duitse grenzen precies hetzelf de werk". 1 De president merkte op: „Deze ver dachte staat in het geheel niet terecht, omdat hij als contra-spion is opgetre den. Hij wordt er alleen van beschul digd te hebben deelgenomen aan d» executie van Russische krijgsgevange nen". Daarna hoorde het Hof de getuige Titho. De dag vóór de executie kreeg hij van een kampcommandant opdracht met Karl Berg (reeds geëxecuteerd) 'n kuil te graven De dag daarna moest hij zich onder commando van Depp- ner stellen, die samen met May uit Der Haag was gekomen. Deppner stelde het vuurpeloton sa men. Zowel getuige (Titho) als May had zich achter vier Russen moeten opstellen, die met hun gezicht naar hun graf op de rand van de kuil moesten gaan staan. Deppner had be vel tot vuren gegeven. Na de schoten vielen of sprongen de vier mannen in de kuil. Eén van hen leefde nog en sprong weer op. Deppner gaf deze daarna het genadeschot. Hij keerde zich daarna om en zou tot getuige heb ben geroepen, dat hij de slachtoffers helemaal niet had geraakt Toen ge tuige de neergeschoten Russen in de kuil moest leggen werd de executie voortgezet. Of May aan de gehele exe cutie had deelgenomen, zeide hij zich niet te kunnen herinneren. (Zie vervolg pag. 3.) C.P.N. WENST STALIN GELUK Het partijbestuur van de Commu nistische Partij Nederland heeft een telegram gezonden aan Stalin om deze geluk te wensen met zijn zeven tigste verjaardag. IJET Nieuw Noordhollands Dagblad duidt het ons euvel, dat wij de be schouwing van zijn parlementaire re dacteur over de verschillen van in zicht tussen Katholieke ministers, frac tieleider en fractieleden nopens de Indonesische kwestie, niet erg duidelijk konden noemen. Dat de bedoelde schrij ver zelf sprak van „een onmogelijke situatie" is wellicht een disculperings- grond, waarmee we ons aangevochten gemoed alvast enigermate kunnen gerust stellen. Intussen raadt onze collega van het Nieuw Noordhollands Dagblad met wie het zoveel aangenamer discussiëren is dan met sommige lawaaierige penne- voerders van de nieuwe tijd ons aan, de rede te bestuderen, die prof. Romme Zaterdag hield op het buitengewone Partijcongres der K.V.P. En alsof dat nog geen penitentie genoeg ware, moe ten we bovendien de professorale ant woordrede van vijf kwartier in ons opnemen. Dat is geen kleinigheid. Maar we zouden, als het baat bracht, zelfs be reid zijn deze beide redevoeringen van buiten te leren en voor collega Smits op te zeggen. Helaas, ons ontbreekt het zelfde, als waaraan het volgens de driestar-schrijver van het Nieuw Noordhollands Dagblad het Partij congres der K.V.P. ontbrak. Ook van ons kan gezegd worden: „Vertrouwens- factor gemist". Immers: nimmer kan een rede van prof. Romme, of die nu drie of dertig uur duurt en of men haar nu van vo ren naar achteren of van achteren naar voren leest, het merkwaardig ge val verhelderen, dat de parlementaire redacteur van een Katholiek dagblad ronduit schrijft, dat de K.V.P. (als partij) in de laatste fase van het In- dcnesie-spel „off-side" stond en dat ei verschillen bestonden tussen de mi nisters en de fractieleideide fractie leider. en „het nieuwe bloed in de fractie" en tussen die drie groepen on derling en vice-versa. Terwijl men toch met z'n allen het wetsontwerp verdedigde en aannam. Het Nieuw Noordhollands Dagblad neemt het ons kwalijk, dat wij te weinig verstand hebben om dit te be grijpen Maar we zijn in best gezel schap! Want op dezelfde pagina, waar op wij in gebreke worden gesteld voor wat ons begrip betreft, schrijft de drie star-redacteur. dat het een van de merkwaardigste ervaringen was, dat de Partijraad der K VP. weinig geneigd bleek om goedkeuring te geven aan het beleid van de Katholieke Tweede Ka merfractie (Ondanks de redevoeringen van prof. Romme). En even verder schrijft hij: „We kre gen deze tweeslachtige situatie, dat men geen goedkeuring wilde van het .ractiebeleid. dat steunde op, althans mede een direct gevolg was van het beleid van het Kabinet: maar dit be- eid direct of indirect afkeuren wilde Tien ook niet!" Een mensenkind met zo weinig be grip als het onze vraagt zich af wat willen die mensen dan eigenlijk wèl? Het is alleman' volkomen du'de'iik beweert collega Smits Maar het is °ns zo helder a'«

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1949 | | pagina 1