Moge de humor u niet verlaten L naar .95 ,95 .95 ,95 ,50 ijd, ïgev 5n. de v ïlde" evalle: pas g Jij he een i et zie /erwoi '-jarige *uim „Ca: hoog 'as ee s troe: MISE het te 1 dr. Ei terikai an ee rachti e inzi ten re ven n te buit ikkeei mee t van zijn te ke bini DODENFEEST IN BRANDEND BERLIJN ADOLF", zo hoort juffrouw Knüger Fegeleins schoonzus ter, Eva Braun, jammeren „door allen verlaten, door allen verraden. Het ware beter, dat tienduizenden an deren zouden sterven, dan dat Hij voor Duitsland verloren zou gaan! Niets blijft hem bespaard!" Of juf frouw Krüger, die een goede kans maakt bij deze tienduizenden te beho ren, het met deze opvatting eens is, vermeldt de historie niet. Dat er echter verraad in het spel is dat lijkt de figuranten, die hun afgoden zien wankelen, een uitgemaakte zaak. Zij horen het woord verraad onophou delijk, het is de enige verklaring voor de bittere werkelijkheid, dat nu de dag des oordeels gekomen is. „Schwager- mann" zegt Göbbels tot zijn adjudant, „dat is het ergste verraad van alles, dat de generaals de Führer verraden hebben. Het is", zo zegt hij, „gewoon weg een delirium van verraad". Bormann stuurt onophoudelijk be richten uit waarin de buitenwereld be volen wordt de verrader Göring te vernietigen en „überhaupt tegen alle verraders onverbiddelijk op te treden", Daaronder is dan ook de „Reichsheini" begrepen. OP DE AVOND van de 28ste April stuurt Bormann een voor Dönitz be stemde boodschap aan admiraal Von Puttkammer: „In plaats van de troepen, die ons strijdend bevrijden moeten, met bevel en een beroep op het vaderland aan te sporen zwijgen de toonaange vende mannen! De trouw schijnt voor de ontrouw te wijken! Wij blijven hier. Rijkskanselarij is reeds ruïne gewor den." Enkele ogenblikken later 'Tijgt Heinz Llnge de gelegenheid zijn heer een historische boodschap kond te doen, namelijk het Renter-bericht over de onderhandelingen van Himmler met Graaf Bernadotte. De uitwerking van deze mededeling, die eigenlijk, gezien de volkomen wanhopige toestand geen betekenis meer heeft, is hoofdzakelijk door de getuigenissen van de figuran ten bekend geworden; allen zijn ze h-t er over eens, dat dit nieuwe en tevens laatste verraad het einde betekent van hun Führer. Er volgt inderdaad een woede-aanval erger dan ooit te vo ren. Maar het is dan ook de laatste in zijn leven. Hitier begrijpt dat zich geen enkele nationaal-socialist buiten de bunker meer om hem bekommert, dat geen mens meer met hem rekening houdt, dat hij voor deze lieden zo goed ais dood is. Hij treft zijn laatste maat regelen. Dodenbruilofi EEN NIEUWE FIGURANT verschijnt nu op het toneel, iemand die meteen weer verdwijnen zal, nadat hij een van tig meest wonderlijke ambtelijke han delingen heeft verricht, die onze tijd gekend heeft. Door Göbbels ergens vandaan gehaald verschijnt een man in een bruin Partijuniform met een mouwband van de „Volkssturm een gouw-inspecteur, Walter Wagner ge heten, om Hitier en Eva Braun te trouwen. De plechtigheid wordt in ijl tempo voltrokken en voordat Wagner zelf er erg in heeft staat hij weer in de bovenwereld om tussen reuzen- ruïnes, b omkraters en kruitdampen uit onze gezichtskring te verdwijnen. Slechts Bormann en Göbbels moch ten erbjj eijn toen het bruidspaar ver klaarde „van rein-arische afstamming en vrij van erfelijke ziekten" te zijn. Kort daarop echter verschijnt het paar buiten in de gang om de overige bun kerbewoners zwijgend de hand te drukken. Het is drie uur in de mor gen. Hitier en zijn echtgenote trekken zich in hun privévertrekken terug om te eten. Daarna nodigen zij het gehele gezelschap uit een glas champagne te komen drinken. Ook juffrouw Krüger, juffrouw Manzialy, mevrouw Junge en mevrouw Christian zijn van de partij en zullen later, als een nieuwe tijd is aangebroken, van dit spookfeest ver tellen. Het is een echt doden-gesprek, dat bij dit laatste glas gevoerd wordt. Hit- Ier spreekt erover dat hij zichzelf en zijn bruid zal doden nu, nu alles ten einde is en het nationaal-socialisme zo volledig is verslagen dat het nooit meer zal opleven. Hij spreekt rustig, zacht bijna, het licht flakkert, dof dreu nen boven de explosies. Enkele ogenblikken schijnt de ram melende machine van deze zielloze on dergang stil te staan en lijkt het alsof mensen over menselijke dingen spre ken, van vroegere tijden en van vroe gere kameraden. Een der secretaressen wordt door ontroering overmand en verlaat buiten zinnen het vertrek. Zo gaan de eerste morgenuren van de 29ste April voorbij. Hoog boven dit alles, in de wereld, waar Duitsland strijdt, lijdt en sterft, is het al lente. ONDERTUSSEN BEGEEFT Hitier zich met een van zijn secretaressen, mevrouw Junge, in het nevenvertrek, om te dicteren. „Hoeveel doorslagen" „Drie alstublieft!" De toetsen klapperen. Adolf Hitier dicteert zijn testament. Dan hoort me vrouw Junge, wat zij en andere Duit sers nu reeds twaalf jaar lang dagelijks horen. Licht en snel gaan daarom haar vingers over de toetsen. „De oorlog niet gewild.... Joodse belangen.... verblinde en karakterloze sujetten.... niet de vijand in handen vallen.... door de Joden in elkaar ge zet toneelTrouwe plichtsvervul ling tot in den dood". Dit alles is me vrouw Junge reeds jarenlang ver trouwd, maar dan komen nieuwighe den. Göring en Himmler worden „uit gestoten". Dönitz wordt tot Rijkspre sident en Opperbevelhebber van de Weermacht benoemd. Op dit politieke testament, dat met een laatste grauw tegen „de wereldvergiftigers" besluit, volgt het persoonlijke testament, waarin hij over Eva Braun spreekt „Zij gaat op haar wens als mijn gade met mij in de dood". Hij gedenkt dan nog zijn „trouwe medewerkers en me dewerksters, allereerst mijn vroegere secretaresse mevrouw Winter, etc." en bepaalt, dat beide lijken ter plaatse verbrand moeten worden. Tenslotte dicteert hij nog een brief aan Keitel, die verloren is gegaan en slechts uit getuigen-verklaringen kon worden ge reconstrueerd. Het is zijn afscheids- boodschap aan de Wehrmacht, die sluit met de order „Voor het Duitse vclk levensruimte in het Oosten te veroveren". De Russen zijn gedurende deze tijd in het station van de ondergrondse spoorbaan aan de Friedrichstrasse binnengedrongen en staan aan de Wei dendammer brug en op de Potzdam- mer Platz. Dansmuziek en benzine NACHT? DAG? HET MOET om streeks de namiddag van de volgende dag geweest zijn, dat de onschuldigste van alle figuranten, de wolfshond Blondi, van het toneel verdwijnt Ook zijn grote tijd is nu afgelopen. Eens werd hij, samen met zijn meester, lig' gend op een bloeiende weide gefoto grafeerd en belandde zo in vele Duit se huisgezinnen. Hoe vele vazallen en dienaren hadden hem niet voorzich tig geaaid, in de hoop, aldoende de welwillende aandacht van de baas te trekken? Hij was geen verrader ge worden en daarom krijgt hij een zach te gift-dood toegemeten. Andere ge trouwen, waaronder mevrouw Junge en mevrouw Christian, worden geroe pen, de Führer geeft hen de gif-cap sules, die ze in noodgevallen moeten gebruiken. Met een zwaarmoedige glimlach zegt hij het te betreuren hen geen mooier afscheidsgeschenk te kunnen aanbieden en hij looft hun trouw. „Ik zou wensen, dat al mijn ge neraals zo betrouwbaar geweest wa ren als gij". Naarmate de schaduw van de dood zich over de grote figuren legt, tre den de figuranten, die niet sterven wil 'en, in het licht. Zij zijn de overleven den van morgen en het leven wendt zich nu tot hen. Terwijl dertig meter onder de Duitse aarde het drama ten einde loopt, worden zij reeds bezocht door visioenen uit de bovenwereld. De dodelijke verbindingen worden losser, ook aan de dag des oordeels komt eens een eind, en dan begint een nieuw leven. Misschien een leven in schande en in verborgenheid, bezocht door spookachtig-gruwelijke herinne ringen, maar toch een leven. Onwil lekeurig verheffen de stemmen zich van een schuw gemurmel tot een zacht gesprek. Wat, mag niemand gaan slapen? Inderdaad, allen moeten opblijven omdat „de Führer van de zijnen afscheid wenst te nemen". OM DRIE UUR 's morgens ver schijnt hij voor de vrouwen, die ineen rij zijn gaan staan en reikt elk zwij gend de hand. Zijn gang is slepend, zijn blik afwezig en door een vochtig waas omfloerst. De plechtigheid is kort, maar allen begrijpen de beteke nis. De afgod heeft de weg des doods betreden. De grens tussen degenen „die sterven gaan" en de overlevenden wordt met één slag duidelijk zicht baar. De tongen raken los, enkele fi guranten beginnen over het sigaretje te denken, dat ze nu wel spoedig in deze vertrekken zullen mogen roken. Uit de cantine van de Rijkskanselarij, waar de schildwachten zich ophouden, klinkt muziek. Waarachtig, het lijkt wel dansmuziek! Er wordt iemand naar boven gestuurd, men verzoekt om rust, het feestelijke lawaai gaat ech ter door. Zeer verbaasd is de kleermaker Müller, die door een toeval in het be legerde bolwerk is blijven hangen, dat een levensgrote, échte S. S.-gene- raal, de brigade-generaal Rattenhü- ber, bevelhebber van de persoonlijke geheime politie van de Führer, hem plotseling minzaam op de schouder klopt en hem vriendelijk toespreekt. ,Het was voor het eerst in .mijn le ven", zo verhaalt deze model-figurant, „dat ik een hoge officier goeden avond hoorde zeggen, en zo merkte ik, dat de stemming volkomen was omgeslagen." „Ondertussen nuttigt Hitier zijn laatste maaltijd. Eva Braun heeft zich teruggetrokken en daarom zitten de beide secretaressen en de dieet-kok- kin met hem aan tafel. Sturmbann- führer Kempka heeft tweehonderd li ter benzine laten halen; er zijn er met grote moeite echter slechts honderd tachtig bij elkaar te brengen. De blik ken worden bij de nooduitgang van de bunker in de tuin gezet. De wachtpos- ti buiten stellen nieuwsgierige vra gen, ze worden door Heinz Linge, die er ook bij staat, weer gerust gesteld. De eredienst van de horden: een partijdag van de Nazi's. lichaam van Eva Braun op en over handigt dit aan Kempka. Zo worden ze naar de tuin gebracht. Alles is zorgvuldig afgesloten; men heeft echter de politie-agent, die op de uitkijktoren dienst doet, vergeten. Erich Mansfeld heet deze onvrijwilli ge getuige. Hij kan de „begrafenis" trouwens niet tot het einde toe zien, want hij wordt door de „rouwstoet" naar zijn torenvertrek verwezen. Maar ook hij heeft de zwarte broek her kend en weet nu genoeg. De benzine wordt over de lijken uit gegoten en de deelnemenden aan de begrafenis trekken zich, daar de be schieting heviger wordt, in de nood uitgang terug. Van hier uit werpt de bediende G.ünsche een brandende lap stof op de lijken, die meteen vlam vat ten. De aanwezigen gaan in de houding staan en brengen de „Duitse groet". Daarna trekken zij zich terug. Later zien Karnau, Mansfeld en nog een andere agent, Hofbeck geheten, hoe de lijken met een dikke walm branden. Pas tegen zeven uur 's avonds gaat het vuur uit. Rattenhüber zorgt voor de begrafenis. Drie be trouwbare wachtposten, die een plech tige eed om te zullen zwijgen hebben afgelegd, begraven de resten op de plaats waar de lijken verbrand wer den. Een van hen zegt, als alles voor bij is, tegen Karnau: „Het is treurig dat geen enkele der officieren zich om de resten van de Führer schijnt te be kommeren. Ik ben er trots op de enige te zijn, die weet waar hij ligt". DAARMEDE IS DAN de dag des oordeels ten einde, en kan een nieu we tijd beginnen. Hij kondigt zich aan, doordat allen in de bunker plotseling beginnen te roken, iets wat de Führer absoluut niet duldde. Nog steeds zijn enkele groten aanwezig, maar de ban is gebroken. Generaal Krebs wordt door Bormann naar maarschalk Sjoe- kof gestuurd, doch keert onverrichter zake weer terug. Göbbels en zijn vrouw hebben hun kinderen laten ver giftigen en schrijden nu door een haag van getrouwen, die de benzineblikken gereed houden naar boven, om zich in de tuin door een S. S.-man te laten doodschieten. (Het Engelse rapport laat hieromtrent geen enkele twijfel bestaan, schrijft de Weltwoche.) Een laatste rest benzine wordt op de vloer van de conferentie-kamer uitge goten en in brand gestoken, zodat de bunker uitbrandt. De doorbraak van de overlevenden begint In een lange rij komen ze aan de oppervlakte, on der hen de drie secretaressen en de kokkin. De groepen raken uit elkaar bij de pogingen om over de Spree te komen. De puinhopen van Berlijn roken, het artillerievuur blijft duren. Bor mann raakt de weg kwijt en toordt later door Axmann in de buurt van de Invalidenstrasse gevonden. Hij is dood en ligt op zijn rug. Zijn gericht is in de maneschijn duidelijk herkenbaar, de figuranten komen terecht in een kelder op de Schönhauser Allee, el- waar de Russen op de tweede Mei verschijnen. De mannen worden ge vangen genomen, de vier vrouwen ziin vrij te gaan waarheen rij wensen. Het strijdrumoer is verstomd, een wolkenloze stralende Mei-hemel welft zich teer en zacht boven de rokende stad. As en rook NOG EENMAAL begeeft Hitier zich tussen zijn getrouwen, nog éénmaal wordt er afscheid genomen. Ditmaal is Eva Braun ook aanwezig. Wat er bi) deze gelegenheid gezegd werd, is niet bekend geworden. Waarschijn lijk niets. Of is het bij dit laatste af scheid, dat Eva Braun tegen de huis bediende Karnau, die haar met „Gna- diges Fraulein" aansprak, zei, „U kunt me best mevrouw Hitier noe men!?" Het paar trekt zich terug en kort daarop valt een schot. Het is de dertigste April, vier uur in de namiddag. Hitier wordt gevonden op de met bloed doordrenkte divan, hij heeft zich in de mond geschoten. Naast hem ligt zijn vrouw, vergiftigd. Linge en een S.S.-man hullen Hitiers lijk in een deken, zodat niemand het geschonden gelaat kan zien. Maar een leder herkent de last aan de zwarte broekspijpen. Bormann neemt het Hitier temidden van de groten van Weermacht en Marine. In de bunker noemde hij hen allen „verraders". Je laatste ruzie van het jaar! Rekening en verantwoording. Studio met prachtig uitricht. Schiet op, ik heb 'm zó nodig. Zijn vrouw heeft een modewinkel! Wat een kassier! Scheel en een mopneus en wat al niet meer! Ge makkelijk voor de politie, als er eens wat gebeurt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1949 | | pagina 15