Vier stemmen redden de Franse regering
Kort Bestek
I
Gezagvoerder Protiva navigeerde
onvoorzichtig
Hoover en Taft
China
voor hulp aan
Prins Bernhard ging aan boord
van de Kare! Doorman
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Indonesië acht sterke delegatie bij
Ver. Naties van groot belang
Dinsdag 3 Januari 1930
li* jaargang Nb KW77
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Vlieringen en Anna Paulowna
Het kabinet-Bidault
moties van
kreeg in totaal zes
vertrouwen
De Franse begroting
Successen voor Fanny
Heemskerk en Euwe
NEDERLANDSE COASTER
TWEEMAAL CERAMD.
Door een Russisch schip.
Hei vliegongeval van Koos Vorrink
Aero Holland had deze
vlucht moeten voorkomen
zegt Raad voor de
Luchtvaart
Een muur tegen het
communisme
De drukste wegen in
ons land
Emil Jannings overleden
Rodrigues Lopes en het
Londens beleid
Uranium in de Harz?
Ondanks druilerig weer
groie belangstelling
Samenwerking in Unie-
verband moet in Indonesië
beginnen
Hilversums „hongerstaker"
kreeg brief van minister
Joekes
Cameronia met1 troepen naar
Nederland
BUREAU:
Koningstraat 7880
Oen Beider
Telefoo_. 2345
Postgjonummer 449041
Hoofdredacteur;
A KAKiTSIN
Directie:
J BIJLSMA eD C. KRAK
COURANT
TAiUXVKN:
Advertentie»: 16 ct per nu
l.Juttertjes"> tot 15 wooe-
Kleine advertentie»
den t 1.— 'Ut woord meer
5 .-ent
Abonnementen per
taai 4— ->tj vooruitbe
taling. plus incassoRosten
De Franse regering heeft Maandag
bij de stemming over het begrotings-
ontwerp in zijn geheel met 305 tegen
284 stemmen de overwinning behaald.
Aan dene stemming had de premier
Georges Bidanlt de vertrouwenskwes
tie verbonden.
Tevoren had de regering bij twee
andere stemmingen over vertrouwens
kwesties een meerderheid gekregen, n.L
betreffende het invoeren van een be
lasting, die hoofdzakelijk geheven zal
worden van maatschappijen, op weg
vervoer en op werken, uitgevoerd voor
openbare instellingen, en betreffende
de eis der regering, dat de begroting
ln evenwicht dient te zijn. De stem
verhouding was resp. 300 tegen 296 en
PREMIER BIDAULT
....zes maal vertrouwen.
ti de vierde ronde van het schaak-
iournooi te Hastings heeft dr. Euwe,
met wit spelend, in 52 zetten gewon
nen van de Brit Fuller, die zich Ko-
nings-Indisch verdedigde. De partij
duurde zes uur. De overige uitslagen
ln deze ronde waren: Barda (Noor
wegen)Winser (Gr. Brittannie) 0-1;
Rossolimo (Frankrijk)—Szabo (Hon
garije Evans (Ver. Staten)
Konig (Gr. Brittannie) 10; Hor-
ne (Gr. Brittannie)Wood (Gr. Brit
tannie) Yz
Het klassement na deze ronde luidt:
1. Rossolimo (Fr.) 3</2 pnt.; 2-3-4
Euwe (Ned.), Evans (VS) en Szabo
(Hongarije) 3 pnt.; 5. Horne (G.B.)
2 pnt.; 6-7 Wood (G.B.) en Fuller
(G.B.) iyt pnt.; 8-9 Konig (G.B.) en
Winser (G.B.) 1 pnt.; 10. Barda
(Noorwegen) /2 pnt.
Te Moskou won mevr. Heemskerk
ln het tournooi om het wereldkam
pioenschap voor dames van de Ita
liaanse Benini. Onze landgenote neemt
thans met 4 Ys pnt. de vierde plaats
ln achter de Russische speelsters
Rubtsova en Rudenko met 5 punten
en Chaude de Silan (Frankrijk) met
4% pnt. en 1 afgebroken partij.
304 tegen 291. De genoemde belasting
zal naar schatting 34 milliard francs
opbrengen en is bedoeld om het even
wicht van de begroting te verzekeren.
Tijdens het begrotingsdebat, dat 42
dagen heeft geduurd, heeft de regering-
Bidault zes moties van vertrouwen ge
kregen met een meerderheid variërend
van vier tot een-en-twintig stemmen.
De begroting komt in evenwicht op
2.225 milliard fr. De uitgaven worden
geraamd op 2.245 milliard fr., doch de
regering heeft op zich genomen vóór
Juni op de uitgaven twintig milliard
francs te bezuinigen. De militaire uit
gaven worden geraamd op 420 milliard
francs.
De begroting gaat thans naar de Raad
van de Republiek (de Senaat). Indien
zij ook door de Raad wordt goedge
keurd, wordt zij in tweede lezing door
de Nationale Vergadering behandeld.
Men verwacht eind Januari definitieve
goedkeuring door de volksvertegen
woordigers. Politieke waarnemers zijn
van mening, dat de Raad van de Re
publiek vele wijzigingen zal aanbren
gen in de ontwerp-begroting. zoals deze
thans door de Nationale Vergadering
is goedgekeurd.
De 250 ton metende uit DelfjJijl
afkomstige Nederlandse kustvaar
der „Limfjord" met een bemanning
van vijf koppen is op Oudejaarsavond
tussen Kaap Arcona en Bornholm
twee keer het slachtoffer geweest
van een aanvaring met een Russisch
schip. De eerste keer werd er geen
noemenswaardige schade aangericht,
doch toen het Nederlandse schip,
teneinde de aandacht te trekken, sei
nen gaf en zijn zoeklichten in wer
king stelde, reageerde het Russische
vaartuig door onverwacht de verkeer
de kant uit te varen. Zodoende werd
de „Limfjord" ten tweede male ge
ramd, waarbij haar wand werd inge
drukt en het roer beschadigd. Hierna
stoomde het Russische schip volle
kracht vooruit en verdween. De Ne
derlanders konden de wam van het
schip niet vaststellen. De „Limfjord"
heeft zes uur stuurloos rondgedre
ven en wat water binnengekregen,
maar werd tenslotte door een Duits
schip een Deense haven binnenge
sleept. Volgens de Nederlandse ge
zagvoerder was de brug van het Rus
sische schip verlaten.
De Raad voor de Luchtvaart heeft,
uitspraak doende in de zaak van het
ongeval, op 17 Januari 1949 overko
men aan het Nederlandse verkeers
vliegtuig, dat Koos Vorrink naar
Noorwegen vervoerde, uitgemaakt, dat
dit ongeluk waarschijnlijk in belang
rijke mate rechtstreeks het gevolg is
van onvoorzichtige navigatie door de
gezagvoerder. Bovendien is de Raad
van mening, dat de leiding van Aero-
Holland onvoldoende waakzaam is ge
weest, door niet te voorkomen, dat
deze vlucht werd uitgevoerd onder
zeer ongunstige weersomstandigheden
met een vliegtuig, dat onvoldoende
was uitgerust en bestuurd door een ge
zagvoerder, wiens karakter onvoldoen
de een veilige vlucht waarborgde.
Men zal zich herinneren, dat bij dit
ongeluk de beide bestuurders werden
gedood, terwijl de heer Vorrink zeer
Honderdveeriig jaar en
alles wel
Volgens Tass is een boer van een
collectieve boerderij in Azerbeidzjan
140 jaar geworden. Hij heeft 118 na
komelingen, die allen in het zelfde
dorp wonen. De boer, Mahmoed Eyva-
sof, „voelt zich zeer wel".
Oud-president Herbert Hoover heeft
de Republikeinse senator William F.
K»owland, leider van een groep Con-
jproke», aje mensen dat de Verenig-
wkr^.w'n halt toeroepen aan het
in de krant, «hrjjdende communisme
«pel. 5.45 Rae de nationalisten vol-
°^>n verlenen, een brief
una voort „Du borrel in irin hij erop aandringt
dien eini"'30 Voo!r deJrika Formosa zal ver-
steun zUi DÏet gebied van de Stil-
'even, wa.' li'uch nieuws..iuur tegen het commu-
óord-Am3pënkillg' 1113rpeiT.
n en ..in i RADItjart in zijn brief, dat hij
LIJN UIi V is dat de Verenigde
HS° Apache-oJ vloot êebruik moeten
Orkeat Lucha- ien noodzakelijk, For-
muziek. 3.00 Eores-eilanden, die tus-
Bau*het ,Chj"esf vasteland
date» 6.30 VI. nogelijk het ter hoog-
CiTam. 7 50 Feuilchinese kust gelegen
Sï W?r'\Alo!eilig te stellen-
11.00 Gram.
„ing
aan een it
ial opwe
LIJN IVi 7.15-
ïr. Br.: oooctrt.
overzicht. 9.10 GrJ&riCht
tot hedenavond:
Aanvankelijk twaar bewolkt met
plaatselijk enfce regen of mot
regen. Later enkele verspreide
opklaringen. Meest matige Noord
westelijke wint en iets zachter,
vooral in het Zuiden van het
land.
WOENSDAG: 5on op 8.48. onder
16.42; Maan of 16.24, onder 9.37.
(volle maan)
De bekende republikeinse senator
Robert Taft verklaarde op een door
hem gehouden persconferentie, dat de
Verenigde Staten Formosa tegen elke
aanval door de Chinese communistische
legers moeten verdedigen.
zware kwetsuren opliep. Bij het ver
trek van Ypenburg had men er de
gezagvoerder Protiva op gewezen, dat
het weer zeer slecht was en dat waar
schijnlijk voor acht uur des avonds
geen verbetering zou optreden. Hij had
daarom de vlucht in ieder geval enige
tijd moeten uitstellen, aldus de Raad
voor de Luchtvaart verder. Het is de
Raad volkomen onbegrijpelijk, dat de
leiding van Aero-Holland tot het doen
uitvoeren van de onderhavige vlucht
onder de bestaande omstandigheden
heeft besloten.
Volgens recente publicaties van bet
Centraal Bureau voor de Statistiek
zijn de drukste wegen, die met per
sonenauto's worden bereden, achter
eenvolgens de wegen Den HaagRot
terdam, Utrechtde Bilt en Amster
damBussum. De drukste wegen, met
autobussen bereden, zijn resp. Arn
hemVelp, UtrechtDe Bilt en Lin
nenMaastricht. De wegen met het
drukste vrachtautoverkeer zijn de we
gen UtrechtDe Bilt, Rotterdam
Zwijndrecht en Den HaagRotterdam.
De wegen, waarop de meeste motor
rijwielen rijden, zijn die van Utrecht
naar De Bilt en van Arnhem naar
Velp. Voor de gewone rijwielen is
deze volgorde juist omgekeerd. Het
aantal wielrijders is 3 d 4 maal zoveel
als in 1946.
BRITSE SPOORWEGARBEIDERS
EISEN MINIMUMLOON
De Britse Nationale Vakbond van de
spoorwegarbeiders eist voor zijn 100.000
leden een minimumloon van vijf pond
sterling.
Emil Jannings, de bekende filmspe
ler van vóór de oorlog, is op 63-jarige
leeftijd in zijn huis te Zinkenbach aan
de Wolfgangsee overleden.
DR. PLESMAN LIJDT AAN
OOGONTSTEKING
Dr. A. Plesman, president-directeur
van de KLM, die lijdende is aan een
oogontsteking, is gisteren voor enige
dagen ter observatie opgenomen in
de neurologische kliniek St. Ursula
te Wassenaar.
In zijn blad „De Nieuwe Post" oefent
de heer Rodrigues Lopes critiek op het
uittreksel uit het verslag der Parle
mentaire Enquêtecommissie, dat be
trekking heeft op zijn verblijf in Enge
land. Hij schrijft over de bladen, die
dit uittreksel publiceerden, dat zij er
niet bij vermeldden, waaróm de heer
Rodrigues Lopes in Engeland en later
in Amsterdam werd gearresteerd en
hoe hij (o.a. door tussenkomst van En
gelse autoriteiten) moest worden vrij
gelaten. [Inderdaad is dat niet ver
meld. De heer Rodrigues Lopes doet 't
trouwens in zijn critiek zélf ook niet.
Red.J
Voorts schrijft de heer Rodrigues:
„Op gezag van een conclusie van de
Enquête Commissie vermelden zij ver
der, dat „mijn artikelen slechts berust
ten op mededelingen van derden"
hetgeen onjuist is, en ook niet uit mijn
verhoor blijkt.
Zó blij en zó ijverig zijn deze bladen
om de Londense heren een plezier te
doen, dat zij dit noemen „ter karakte
risering" en „doopceel gelicht".
Als het karakteriserend is, dat ik. zo
dikwijls door de Londense autoriteiten
gearresteerd moest worden, terwijl zij
er niet éénmaal een goede grond voor
konden opgeven, is het een karakteri
sering, waar ik trots op mag zijn."
Westduitse grensautoriteiten zeggen
dat Russische ingenieurs bij Wernige-
rode en Prei-Annenhohne in het Harz-
gebergte met boringen zijn begonnen
om na te gaan of daar uraniumlagen
aanwezig zijn. De Sowj et-autoriteiten
zouden het gemeentebestuur van Wer-
nigerode verzocht hebben woningen
gereed te maken voor 1890 mijnwer
kers.
Onder een gore lucht, waaruit on
ophoudelijk een kille motregen drup
pelde, lag Maandagmiddag het smal
deel Antillen op stoom in de Maas
voor Rotterdam. Ondanks deze mis
troostige Inzet van het nieuwe jaar
waren er toch maar weinigen thuis
gebleven. Ieder, die maar even kon.
was naar de havenkant getogen, om
getuige te zijn van het scheepgaan
van Prins Bernhard op de Karei
Doorman het Nederlandse vlieg
tuigmoederschip, dat ln de loop van de
middag met de onderzeebootjager
Johan Maurits en de lichte kruiser
Jacob van Heemskerk de reis naar de
West heeft aanvaard.
In vele Amerikaanse economische
overzichten, die ter gelegenheid van de
jaarwisseling zijn uitgegeven, wordt
voorspeld, dat 1950 geen verlichting
zal brengen in de dollarcrisis van het
sterlinggebied.
De nieuwe Indonesische regering
acht, blykens inlichtingen, die de di
plomatieke correspondent van Aneta
te Lake Success heeft ingewonnen, een
zo sterk mogelijke vertegenwoordiging
bij de V.N. van groot belang. Reeds
is de heer Palar tot permanent ver
tegenwoordiger met de rang van am
bassadeur benoemd. Zolang echter de
R.I.S. nog geen lid van de V.N. is, zal
zjjn taak beperkt blyven tot die van
waarnemer en bjjgevolg zal voorlopig
zjjn kantoor missie heten.
De Indonesische missie zal groot
worden opgezet. Elk lid van de stat
zal ter verkrijging van de nodige er
varing en oefening een taak krijgen
in de vergaderingen van commissies en
gr is alweer wat nieuws onder de
zon. De televisie is al zo inge
burgerd, dat de Amerikanen verder
zijn gaan speuren naar uitvindingen,
die hen het leven kunnen veraange
namen. En uit de bus kwam een pa
tent, die de naam van „phonevisie"
heeft gekregen. Dat is een afkorting
voor televisie per telefoonlijn. Met
behulp van dit apparaat, dat tussen
telefoon en televisietoestel wordt ge
schakeld en dat ongeveer tien dollar
moest kosten, kan men filmvoorstel-
lingen-naar-keuze aan huis krijgen.
Men behoeft slechts de phonevisie-cen-
trale op te bellen en zijn eigen tele
foonnummer op te geven. De kosten
voor de film, die men 's avonds wenst
te zieu, komen via de telefoonnota.
Eén dollar per keer. De bioscoop zal
niet veel goedkoper zijn, denk ik.
De gebouwen op het eiland Eniwetok,
waar eens de atoomproef werd gehou
den, zijn bjj die gelegenheid ver
woest. Thans is men bezig, ze weer op
te bouwen. Ais alles klaar is, wordt
een nieuwe proef genomen. Zo blijft
het werk in de wereld, moet ge maar
denken.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiuiiiiiiimiiiiiHiliHniiiiiiiiiiiiiiiiliHHmHH»
'per gelegenheid van de jaarwisseling
is in de gevangenis van Salt Lake
City een speciaal nummer van de ge
vangeniskrant verschenen. Daarin
staat als troost te lezen: „Niemand
van ons is volkomen onnuttig. De
slechtsten onder ons kunnen altijd nog
als afschrikwekkend voorbeeld die-
En nou had ik m'n schaatsen nog
wel uit hot vat gehaald....
nen." Zulks getuigt van een diepe
filosofische inslag, vrienden. In
Rome is Oudejaarsavond op de oude,
traditionele wijze gevierd. Door deuren
en ramen kletterde oud, niet meer
gebruikt huisraad op straat. De poli
tie had wel gezegd, dat het niet mocht,
maar niemand had zich daar iets van
aangetrokken. Fred Herzog ln
Miami heeft een klacht ingediend te
gen een apotheek. Een jaar lang
heeft hij een maagdrankje in zijn
pruik gesmeerd en z'n haarwater op
gedronken. De apotheker had name
lijk twaalf lange maanden de etiket
ten van de flessen verwisseld.
Jn Maastricht ging een vrouwspersoon
op de bon wegens openbare dron
kenschap. Zij toonde zich hogelijk ver
ontwaardigd. „Dat kan niet," zei ze,
„dat bestaat niet. Alles, wat ik gehad
heb zijn vijf borreltjes en acht glazen
bier. O Zullen we vandaag eens ein
digen, waar we begonnen waren, vrien
den? In New-York, waar de revue
artist Jack Carter voor de televisie
optrad, kreeg hij drie dagen later eeD
briefje van een tandarts: „Op uw rech
ter bovenste hoektand zit een zwarte
vlek. Kan ik u soms van dienst zfJoT"
sub-commissies, voorzover deze open
baar zijn. Desnoods zal hjj op de pu
blieke tribune gaan zitten. Over het
verhandelde in de vergaderingen zal
hij rapporten moeten opstellen, juist
alsof de R.I.S. reeds lid der V.N. ware.
Op deze wijze hoopt men bij de ver
krijging van het lidmaatschap over
een goed ingewerkte en onderlegde
staf te beschikken.
De samenwerking met Nederland
in de Unie zal uiteraard pas in hoofd
zaak kunnen worden verwezenlijkt,
wanneer de R.I.S. lid der V.N. is, maar
zal wellicht reeds in beperkte mate
mogelijk zijn, wanneer Indonesië het
lidmaatschap van de speciale commis
sies verwerft. De heer Palar acht de
kwestie van Nieuw-Guinea echter nog
een ernstig struikelblok voor een
nauwe samenwerking; bovendien zal
de politiek van de landen der West
europese Unie nog wel eens afwijken
van die van het Pacific-blok. Samen
werking in de geest van de Unie
dient echter in Indonesië zelf te be
ginnen. Indien dat lukt, zal een
krachtige afspiegeling daarvan naar
buiten het gevolg zijn.
Met de vestiging van een Indone
sische ambassade in Washington is dr.
Soemitro belast. Deze zal zijn intrek
nemen in de kantoren van het han
delscommissariaat van Indonesië te
New-York en Washington en in de
rang van gezant alle financiële en
economische organisaties in de V.S.
leiden, die verbonden waren met de
vorige Indonesische regering. Ook
wordt onder leiding van de heer Su-
darpo een Indonesisch informatiebu
reau gesticht, dat zich zal bezig hou
den met het verstrekken van inlich
tingen omtrent Indonesië op alle ge
bied.
Kellner werd millionnair
Een kellner uit Rome heeft
samen met zijn twee zusters een
bedrag van 43 milliard Ure, als-
mede een zilvermijn in Argen
tinië geërfd van een oud-oom,
die 40 jaar geleden naar Argen
tinië emigreerde. Volgens het
blad „Momento" is dit fortuin
sedert negen jaren in een bank
te Buenos Aires geblokkeerd,
in afwachting van het opdagen
van erfgenamen.
Boven: H.M. Koningin Juliana en
Z.K.H. Prins Bernhard inspecteren
de erewacht op het Willemsplein
te Rotterdam. Onder: Hand in hand
naast elkaar volgen de prinsesjes
haar ouders bij het aan boord gaan
van de sloep, welke de vorstelijke
personen naar de „Karei Door
man" bracht.
Log hingen de natte vlaggen neer
van huizen en schepen en de doodse
kleur van regenjassen doir)*"' f'.
onder de massa, die zich op b
lemsplein had verzameld. Al v
de dag was het er druk. Die il
stelling gold uiteraard de le( et
het Koninklijke Gezin, dat d )t»
uitgeleide zou doen.
Omstreeks half twee 's m
kwamen de eerste autoriteii
boord; de diplomatieke verteg
digers van verschillende lal
verschillende Nederlandse n
en staatssecretarissen begavt 1
aan boord. Nadat ook de be
ter van de zeestrijdkrachten,.
miraal Jhr. E. J. Holthe, met t
andere vooraanstaande persot
heden, was gearriveerd.
Klokslag kwart over twee t
klonken de tonen van het Wilheli
zjj kondigden de komst van de
ninkljjke familie aan. Een davei
gejubel weerklonk, toen de Konin;
de Prins en de drie oudste Prinses
bij het Spidoponton verschenen.
gutsende regen ontlokte de Koning
de verzuchting: Wat een weer, w»
een weer!
Aan boord van de Karei Doormal
werden de hoge gasten verwelkomd
door de commandant van het smal
deel, schout-bij-nacht J. J. L. Wil-
linghe, en de commandant van het
vliegkampschip, kapt. ter zee C. W.
Slot.
Nadat de Koningin met de prinsesje»
in het clubhuis van de Ken. Roei- en
Zeilvereniging „De Maas" de thee had
den gebruikt, begaven zij zich aan
boord van de „Stad Rotterdam" die
om vier uur de „Karei Doorman" een
eindweegs vergezelde. Om half vijf be
gaven de hoge gasten zich per auto te
rug naar het Paleis Soestdijk.
De Hilversumse „hongerstaker", de
vio'ist L. Grooters, die sinds Eerste
Kerstdag vastte, omdat hij als secre
taris van „recht voor alle gebrekld-
gen" wettelijke bestaanszekerheid wil
voor de minder validen, heeft zijn ac
tie thans gestaakt. In verband met een
ontvangen schrijven van de minister
van Sociale Zaken, waarin deze mede
deelt, dat het vraagstuk van mogelij
ke verdere maatregelen ten behoeve
van de minder validen een voorwerp
van studie vormt, heeft de heer Groo
ters besloten zijn vasten, dat zeven da
gen geduurd heeft, op te schorten tot
net hoofdbestuur van „Revag" een per
soonlijk onderhoud heeft gehad met
n inister Joekes.
Het troepenschip „Cameronia" is op
29 December van Tandjong Priok ver
trokken. Aan boord bevinden zich geen
gesloten onderdelen, maar individuele
militairen en gezinnen van militairen.