Sport in kort
J
ean Paul Scr,n |s|e(jer|anJse boek
Reacties op de Stembusstrijd
Géén Muze voor f Blauwe Zand
Prins Bernhard in Mexico begroet
V3
Vlucht enige uren uit de zorgen van
het dagelijkse leven
Schrijvers, uitgevers en
boekhandelaren vragen
uw aandacht
- Lied van de week
Boekenweek
De geschenken
De Boekengids
Mededogen of
misdaad
AMSTERDAMS PODIUM
zo is het dus dan opnieuw Boekenweek geworden. De week, gewijd aan
het beste en nobelste cultuurvoorwerp, dat zelfs een aan super-atoom
krachten zwanger tijdsgewricht nog niet heeft kunnen uitbannen: het boek.
Het zal dus opnieuw feest zijn in en vóór de boekwinkels aan de hoofd
straten en boulevards van de hoofdstad te mogen verwijlen. Ze zullen daar
liggen, kunstig geschikt, de boeken die wij, deelhebbers aan de cultuur, die
nen te kennen en te kopen. In deze week wordt ons gezegd, met vriendelijke
aandrang, een boek te kopen. Men krjjgt dan tevens Het Geschenk. Het Ge
schenk, waaraan een prijsvraag Is verbonden. We leven In de Eeuw van de
Prijsvraag en dus past deze Bookmakerij wel In de week van het boek.
Een onbevredigende verkiezingsuitslag
Stemmen uit politiek
en pers
Feesten te
zijner ere
De Nederlandse IJshockey-
ploeg - Van Meegeren ver
sloeg Borotra
De ondergang van de
kustvaarder Toornvliet
De kapitein schuldig?
Bemanning „Brandaris"
wordt onderscheiden
Wordt Mgr. Beran verhoord
door Russisch ondervrager?
Honderdduizenden in de
Sowjetkampen verdwenen
i
ZATERDAG 25 FEBRUARI 1950
v - r
.MET EEN BOEKJE IN EEN HOEKJE", „g, e„ „0d.Holl„d, spreekwoord en proef, er „i.,
dat wie een oe eeft, dat hem interesseert, niets liever doet dan zich terugtrekken op een rustig
plekje waar men ongestoord van zijn lectuur kan genieten.
Er ïijn boeken op velerlei gebied, er zijn er voor de kleuters op onverscheurbaar linnen er zijn
er ook voor e ge eerden, die zich in raadselachtige iormules verdiepen om tot de geheimen van het
heelal en deszelfs mogelijkheden te kunnen doordringen.
In de boekenweek spreekt men van Hei Boek en dat sluit alles in zich wat op papier gedrukt is en
door de handel beschikbaar wordt gesteld. Koopt voor Uzelt een boek of geeft er een cadeau en kiest
het naar eigen smaak of stelt U een ogenblik voor, wat hij of zij wie U het geven wilt het liefst
sou willen lezen.
I/UNT GE U nog herinneren, dat uw
moeder voorlas omdat ge zelf de
letter nog niet kende? Weet ge nog
boe spannend het verhaaltje uit het
kleuterleven was en hoe moeder tel
kens even moest ophouden om de
plaatjes te laten bekijken? Dat was
voor het eerst, dat de fantasie van
een schrijver u ophief uit de sleur van
het alledaagse en u meenam naar het
verre land der verbeelding.
Wie daardoor bekoord werd blijft
»j)n leven lang een boekenvriend.
Er z(jn grote gezinnen waar men
de kinderen kan verdelen in lezertjes
en niet-lezertjes. De eersten verdie
pen zich in alles wat ze te pakken
krijgen, men vindt ze later terug als
vaste klanten van bibliotheken en
leeszalen en in hun woning, hoe scha
mel soms gemeubileerd, glijdt hun
hand liefkozend langs de ruggen van
boeken, die ze gelezen en herlezen
hebben tot alles wat er in stond on
uitwisbaar in hun geheugen gegrift
la
Jeugdlectuur
Y^EET GE nog hoe ge met schitte
rende ogen en gloeiende wangen
in de huiskamer aan tafel zat en de
vingers in de oren stopte om niet in
uw gedachten gestoord te worden als
ge een boek las van Cooper of Kari
May? „Hugh" riepen de rode broe
ders als zij de strijdbijl hadden op
gegraven en een bleekgezicht aan de
martelpaal hadden gebonden. Wat een
ramp als het negen of tien uur sloeg
en je naar bed moest zonder te we
ten of Buffalo Bill nog op tijd was
gekomen om het slachtoffer van een
wisse dood te kunnen redden.
Herinnert ge u nog de verhalen, van
kapitein Marryat, van Jules Verne
en anderen, die het eerste verlangen
in u wakker riepen om te gaan varen,
landen en volken te zien en bonte
avonturen te beleven?
En hoeveel meisjes hebben zich in
volle overgave verdiept in de geschie
denis van Lies en Louk, of hoe ze
dan ook heten mochten en in ai het
kleine avontuur, dat de jeugdige hel
dinnen van het verhaal in haar school
jaren beleefden.
Als je groter werd en hoger op de
boekenplank kon grijpen, nam je gre
tig kennis van de boeken, die je eigen
lijk nog niet mocht hebben en die ie
stilletjes mee naar bed nam en onder
je kussen stopte om er bij het eerste
morgenlicht in te kunnen lezen.
In zijn verscheidenheid
JN VERGELIJKING met tentoonstel
lingen van schilderijen en prenten
zjjn er eigenlijk weinig exposities van
boeken en dat is volkomen begrijpe
lijk. Allereerst omdat er zovele dui-
„Boekenweek?" hoor ik U zeggen,
Jabson, snap je nou nog niet,
Dat dit een reclamestunt is.
Wijd je daaraan nog een lied?
t Is zoiets als moederdag en
Vaderdag en nog veel meer.
Ook de boekhandel moet leven,
t Komt weer op de centen neer"
Tsja, wat zal ik hierop zeggen,
Ieder die het zo bekijkt,
Heeft, dat wil ik niet ontkennen,
Inderdaad wel wat gelijk.
Maar is er soms iets op tégen,
Waarde zuurpruim of sarcast,
Da.t het boekverkopersgilde
Oók goed op zijn zaken past?
Buitendien, juist voor de lézer
Is een boekenweek zo fijn.
Wat een rijke variatie
Op dit uitgebreid terrein!
k Zie ,J3e kunst om oud te worden'
Haast „Het eerste levensjaar",
En Stalin en Winston Churchill
Liggen vreedzaam naast elkaar.
Boeken, dat zijn goede vrienden,
Góede boeken dan, althans.
Boeken geven aan het leven
Weer een beetje kleur en glans-
Boeken heffen je eens even
Jjft de sleur van het bestaan.
Boeken kunnen je soms helpen
Door het leven heen te gaan.
Daarom beste boekenwurmqp.,
Haalt Uw hart maar weer eens op
A's ge snuffelt, tik, ge zéker
wei iets aardigs op de kop.
JABSON
zenden boeken zjjn, die opkomen en
verdwijnen, boeken, die passen in het
beeld of de stemming van de tijd, die
een ogenblik in het brandpunt der pu
blieke belangstelling staan en dan
weer in de vergetelheid verzinken om
dat de stroom van nieuwe werken ze
wegschuift. Hier en daar steekt zo n
boek door ztjn inhoud torenhoog bo
ven andere uit, maar er zijn betrek
kelijk weinig uitgaven, die een wereld-
reputatie kregen en in talloze herdruk
ken geslachten lang worden gelezen.
Daarvoor is de keus te groot, daar
voor zijn er te veel uitgevers en schrij
vers.
Een boek verschijnt, het prijkt in de
etalages, recensenten prijzen het, uit
gevers adverteren met de mooiste
zinnen, die zij in de besprekingen hen-
ben gevonden. Een ogenblik trekt het
boek aller aandacht, dan is het voor
bij. Er is weer een ander boek, dat
gelezen en besproken wordt, een an
dere uitgever, die er de aandacht op
vestigt. Het nieuwe boek is oud voor
het tot velen is doorgedrongen, dat het
is verschenen.
Een tentoonstelling van boeken is
eigenlijk overbodig omdat immers de
etalages van alle boekhandelaren ex
posities in het klein zijn.
Wilt ge weten wat er in de laatste
dagen is verschenen, blijft dan even
staan voor het raam van een goede
boekhandel en ge jkunt er van kennis
nemen. Interesseert ge u voor weten
schap of kunst, voor techniek, voor
godsdienst, rechtsgeleerdheid of medi
sche vraagstukken, stap even binnen
en de boekhandelaar zal u uit zijn rijke
voorraad tonen, wat niet meer in zijn
etalage kon staan.
Proza en poëzie
J-JET is een goede gedachte, ieder jaar
een zogenaamde boekenweek te or
ganiseren. Het zijn de luttele dagen
waarop schrijvers, uitgevers en boek
handelaren zich tot lezend Nederland
richten en aandacht vragen voor wat
zij produceerden en verkopen.
Het is begrijpelijk, dat wie jong en
oud opwekt een boek te kopen aller
eerst de aandacht vestigt op dat
waarin men in alle lagen der bevol
king belangstelt, proza in de ruimste
zin van het woord en poëzie voor wie
zich daarvoor in het bijzonder inte
resseren. .Vandaar, dat de catalogi,
welke thans in groten getale ver
schijnen een keur van de beste romans
aanprijzen. Vertaalde en oorspronke
lijke werken in elk genre, in elke uit
voering en voor ieders beurs, al dient
gezegd, dat de prijs van het boek in
het algemeen belangrijk is gestegen
Maar wij leven in de week van het
boek, dat een product is van alle tij
den. Gelukkig hij of z(j, wier verlan
gen in deze materialistische tijd uit
gaat naar het geestelijk bezit, naar
datgene dat hem of haar in weinige
ogenblikken kan wegvoeren uit alle
dagelijkse zorgen, uit alles wat het
leven zo vaak moeilijk en verdrietig
maakt.
De auteur neemt de lezer mee op
de vleugelen van zijn fantasie, hij laat
hem landen en volken zien, hij ver
wikkelt hem in spannende avonturen,
hij doet hem innig meeleven in de
verhalen van zijn helden en heldinnen.
J-JEEL NEDERLAND staat nu in het
teken van het boek en het is be
grijpelijk, dat schrijvers, uitgevers en
boekhandelaren alles in het werk stel
len om de attractie daarvan te ver
hogen.
Allereerst is daar de jaarlijkse no
veile, ditmaal „De zaak Beukenoot",
een keuze uit het werk van 27
auteurs. Het is een boekje, dat in
130.000 exemplaren verschijnt et
waaraan hoofdprijzen zijn verbonden
van respectievelijk 125.—, 100.en
75.zomede 50 kleinere prijzen in
waardebonnen voor boeken, die ver
loot worden onder hen, die de naam
van de auteur hebben geraden. Bg
aankoop voor minstens 3.50 in de
dagen van de boekenweek 25 Fe
bruari tot 4 Maart wordt deze no
velle door de boekhandel cadeau ge
geven.
Voor de jongeren is er dit jaar een
gedichtenbundel verkrijgbaar, getiteld
„De Muze op reis", ook al een uit
gave van de Vereniging tot Bevorde
ring van de Belangen des Boekhan
dels, een bloemlezing van verzen over
de reislust, de reisangst, de thuisreis
en de reiziger zelf, verzameld door en
met een inleiding van Han G. Hoek
stra en Victor E. van Vriesland, een
boekje waarin de samenstellers uit
gedichten van oude en nieuwe schrij
vers collecteerden wat zij mooi, merk
waardig of geestig vonden en waar
van zij hopen, dat ook de jeugdige
lezers de keuze zullen waarderen.
Deze bundel, met fraaie silhouetten
van H. D. Voss verlucht, wordt aange
boden aan directeuren en rectoren van
Middelbare scholen, aan de inspecteurs
van het M.O. en aan de wethouders
van 85 grote gemeenten.
Ten slotte is er dan voor de kinde
ren tot 14 jaar een fantasietekening
van Rein van Looy, een prent waaruit
40 fouten moeten gehaald worden, die
op het eerste gezicht hoofdzakelijk
schuilen in de titels en schrijversna
men op de boeken, welke in de daarbij
getekende boekhandel geëtaleerd zijn.
yOOR ONS ligt de Boekengids, een
uitgave van de Vereniging ter Bevor
dering van de Belangen des Boek
handels, een catalogus welke driemaal
per jaar verschijnt en gedeeltelijk in
vier kleuren gedrukt wordt. Hierin
zijn artikelen van letterkundigen op
genomen, titellijsten van laatstelijk in
Nederland verschenen boeken en di
verse uitgevers hebben er een keur
van advertenties in geplaatst. Voor
zover de voorraad strekt zal aan
Middelbare scholen een fraaie boeken
week-affiche van Jan Bons worden
toegezonden.
De boekengids is niet de enige,
welke dezer dagen verschijnt. Tal van
boekhandelaren zenden hun catalogi
aan hun vaste afnemers en aan allen
van wie zij verwachten, dat zij de
actie voor het boek begrijpen en waar
deren.
Moge deze week dan weer het be
wijs leveren, dat millioenen landgeno
ten belangstelling hebben voor de in
leer en linnen gevatte kristallisatie
van de menselijke geest voor de pro
paganda voor het beste en edelste, dat
men elkaar in deze dagen kan schen
ken.
Sinds 4 December 1949, de datum
waarop dr. Sander een ongenees
lijke kankerpatiënte door middel
van een inspuiting doodde, houden
de gemoederen in Amerika zich
bezig met de vraag: „zal dr. San-
der worden vrijgesproken?" Vrij
wel alle familieleden van de over
leden patiënte, de 59-jarige mevr.
Abbie Borroto, zijn vóór vrijspraak.
Het is echter de jury, bestaande
uit 13 mannen, waarvan 7 katho
liek zijn, die de beslissing moet
nemen. Vergezeld van zijn verde
diger, Louis E. Wyman, en zijn
echtgenote, betreedt dr. Hermann
Sander (midden) 't gerechtsgebouw
te Manchester (New Hampshire).
Qisteravond vond in de zeer oude,
zeer deftige Stadsschouwburg de
litteraire feestavond plaats, genaamd
„Het Boek en de Muze". Dat was goed,
want heel cultureel Amsterdam, plus
de vertegenwoordigers uit de periferie
van cultureel Amsterdam, was aanwe
zig. Daar was een toneelstuk. En daar
na volgde het Schrijversbal in de feeë
riek versierde zalen. Daar speelde, op
dat Schrijversbal, Klaas van Beeks
Radio Dansorkestt. Daar speelden The
Two Buttlars aan de vleugel. Daar was
het Litterair Café uit 1900 genaamd
„In de Vissende Dichter" waar Rita
Dalvano optrad. En daar was de mees-
terzakkenroller Borra. En er was veel,
nog zeer veel, méér.
De Propaganda-Commissie heeft "zo
het een en ander gedaan en men kan
die heren moeilijk gebrek aan origina
liteit en tekort aan activiteit verwij
ten. Verre van dat. Die Commissie le
verde een Boekengids af in een enorm
grote oplaag. Zij organiseert in de grote
zaal van Bellevue op 1 Maart voor de
middelbare schooljeugd en die van het
voorbereidend hoger onderwijs een
De kleur van de frankeerzegels
van 45 cent, die tot dusver oranje was,
is om practische redenen veranderd in
violet-grijs.
Nu de situatie na de telling der stemmen voor het Britse Lagerhuis duidelijk
is geworden, beginnen van verschillende zijden de commentaren en reacties los
te komen, verwekt door het feit, dat Labour een overwinning uit het vuur wist
te slepen, zij het dan met een uiterst minieme voorsprong. „Een hachelijke situa
tie", aldus kan samenvattend het commentaar van de hedenochtend verschenen
Britse dagbladen op de verkiezingsuitslag worden genoemd. De bladen schrijven
over een situatie, waarin partijen elkander vrijwel in evenwicht houden, en over
„een onbevredigende verkiezingsuitslag." De commentaren stemmen hierin
overeen, dat de overzichtschrijvers algemeen van mening zijn, dat er binnen
niet te lange tijd een enkel blad spreekt van „vóór het einde van dit jaar"
nieuwe verkiezingen zullen moeten worden gehouden.
bouroverwinning is een waarschuwing
voor de promotors van de vrije econo
mie. Zij ontmaskert de leugenpropa
ganda van de Duitse profeten van het
economisch liberalisme".
Radio-Moskou critiseerde de organi
satoren der verkiezingen wegens het
niet aangeven van partij-aansluiting
van candidaten op de stemformulieren.
Als voorbeeld noemt de radio „een
vrouw, die wist aan welke partij zij
haar stem wilde geven, maar niet de
naam van de candidaat kende". Radio-
Moskou verklaarde verder, dat „de
katholieke kerk alle katholieken, die op
de communistische partij zouden stem
men met excommunicatie bedreigde.
Paul Henri Spaak, de Belgische
socialistische ex-premier, verklaarde,
dat zijn „Engelse socialistische vrien
den het in grote stijl gevoerde Tory-
offehsief hadden weerstaan".
Ook in Amerika zijn verschillende
regeringsfunctionarissen en zakenlieden
van mening, dat de kleine meerderheid
der socialisten Attlee de kans zal ge
ven, nog lang aan het bewind te blijven.
Senator Tom Conally, voorzitter van
de senaatscommissie voor buitenlandse
betrekkingen, verklaarde: „De socialis
tische overwinning komt niet onver
wacht. De geringe socialistische meer
derheid vormt een aanwijzing dat het
Britse volk prikkelbaar begint te wor
den door de toenemende nationalisaties
van de Britse industriebedrijven".
Het „Congres of Industrial Organi-
sation" (de C.I.O.), de grote federatie
van Amerikaanse vakverbonden, waar
bij zes millioen arbeiders zijn aange
sloten, gaf te Washington een verkla
ring uit, waarin onder meer wordt ge
zegd dat „de verpletterende nederlaag,
welke de Britse communisten hebben
geleden, een verheugend bewijs vormt
van het goede onderscheidingsvermogen
van de Britse arbeiders, die zeer duide
lijk verschil weten te maken tussen
echte en namaak-democraten".
Duits standpunt.
Dr. Schumacher, de leider van West-
duitse socialisten, verklaarde: „De La-
middag onder de titel: „De Literatuur
en het Toneel". Diezelfde avond zal
volwassen Amsterdam de gelegenheid
krijgen in de AMVJ de bijeenkomst
„Boek en Toneel" bij te wonen. Enzo
voorts. Enzovoorts.
Het is goed dat deze dingen er zijn
in een tijd, die ontstellend veel aan
dacht besteedt aan dingen die wanho
pig vèr afstaan van het boek. Het boek,
dat nog altijd is, en ook altijd zal blij
ven, de beste vriend in stille uren. Een
rustige, wijze leermeester, die ons mee
voert naar de verrukkelijkste verten,
wijd en blauw, en waar onze geest vrij
kan uitzwerven en zwalken en waar
we, in ons diepste wezen, onszelf mo
gen zijn, ontdaan van onze zeven maal
zeven sluiers.
Nee, men moet wel een zeer nurks,
een zeer critisch, een zeer rancuneus
mens zijn, als men het werk, hier in
Amsterdam verricht ten behoeve van
de Boekenweek, gaat discrimineren.
De week, dat de Muze neerstrijkt op
de hoofdstad. En het ware onmenselijk
en barbaars als we deze milde, goede,
eeuwig-jonge Muze juist nu, in een
periode van louter op het materiële in
gestelde mensdom, niet die ontvangst
bereidden, die haar prille vrouwelijk
heid toekomt.
Jammer is alleen dat die Muze niet
in héél Amsterdam zal zijn. Wèl in de
Leidsestraat, maar niét op de eilanden
Kattenburg, Wittenburg en Oostenburg.
Niet in de Czaar Peterstraatbuurt. Wel
op het Damrak, maar niet in de In
dische Buurt, niet in de Ceramstraat,
en de lste, 2e en 3e Atjehstraat. Wel
in de Kalverstraat maar beslist niet in
de Oude Pijp en dus even beslist niet
in de Govert Flinckstraat. Wel op het
Leidseplein en in „Zuid", maar niet
in de Spaarndammerbuurt, niet in de
Van Hallstraat, de Van Limburg Sti-
rumstraat en de Nassaustraat. Wel op
het Rokin en de Overtoom, maar niet
in de Borgerstraat, daar in West. En
Prins Bernhard is uit Merida, de
hoofdstad van de Mexicaanse provincie
Yucatan, te Mexico-City, aangekomen.
De prins werd door Manuel Tello, waar
nemend minister van Buitenlandse Za
ken, als vertegenwoordiger van presi
dent Miguel Aleman, ontvangen. Op het
vliegveld werden hem de militaire eer
bewijzen gebracht.
De prins is onmiddellijk naar een
groot hotel in 't centrum van de hoofd
stad gebracht. Hij zal daar tijdens zijn
verblijf in Mexico met zijn gezelschap
blijven.
De prins zal de president op zijn ver
blijf „Los Pinos" bezoeken. Daarna zal
De Rus Mechof heeft het gepres
teerd om de 100 meter schoolslag te
te Londen zal deelnemen ziet er als
volgt uit. Doel: J. vd Heiden; achter:
zwemmen in de uiterst snelle tijd van W. H Taconis, A. Kleyn, F, Vaal; voor:
1 min. 7 sec. Met deze prestatie bleef P. van Heeswijk, D. Overakker, J.
hij 0.3 sec. beneden het wereldrcord dat
sinds 15 April 1939 op naam vap de
Amerikaan Richard Hough staat. Mech-
kof paste de vlinderslag toe.
Enkele dagen geleden verbeterde
Feenstra, R. Loek, C. Schwencke,
van Rhede vd Kloot.
Tijdens het internationaal tennis-
tournooi te Verviers verloor onze
landgenoot Rinkel in de kwartfinale
Pete George 't wereldrecord tweearmig van de Fransman Lesueur met 36
stoten in de middengewichtklasse Hij
blijkt uitstekend in vorm te zijn want
twee dagen later stootte hij weer 2 5 kp
meer, zodat dit record thans met eer
gewicht van 164.50 kg op zijn naarr
staat. De zwaargewicht Joe Davi<
slaagde er tijdens dezelfde wedstrijder
in het wereldrecord tweearmig trekker
te brengen op 148 kg waarmede hii
zijn eigen record met maar liefst 5 5
kg verbeterde
De Nederlandse ijshockeyploeg
welke van 13 tot 22 Maart aan de
Europese en wereldkampioenschappen landers Wilton en Van Dalsum.
46 In Den Haag verloor Van Swol
van de Fransman Dubuc met 36,
t—3. 3—6.
Een sensatie bij de wedstrijden in
Den Haag was dat Van Meegeren de
sterke Fransman Borotra versloeg
Zijn eerste set won hij met 61 en na
een inzinking in de tweede set, welke
de Nederlander dan ook verloor her
stelde hij zich uitstekend en zap kans
de laatste set met 64 te winnen He'
Franse herendubbel, DestremauDu
buc, versloeg met 64. 97, de Neder-
hij het corps diplomatique en de pers
ontvangen. Er zullen verscheidene fees
telijkheden en recepties ter ere van
prins Bernhard worden georganiseerd.
Er zal o.m. een concours hippique en een
„Jaripeo", een volksruiterfeest, worden
gehouden.
De Raad van de Scheepvaart te Am
sterdam heeft gisteren een openbaai
onderzoek ingesteld naar de oorzaak
van het vergaan van de 338 ton grote
kustvaarder Toornvliet, die met lijn
zaad geladen in de nacht van 10 op
11 December j.L ten Oosten van Dover
is gezonken. Van de bemanning van
negen koppen werden er slechts drie
gered. De anderen verloren het leven
Een der geredden vertelde, dat de
lading lijnzaad was gaan schuiven
door het ruwe weer. Het schip maakte
sterk slagzij. De boten konden niet
worden uitgezet. De kapitein had
daarna bevel gegeven te springen. De
plaatsvervangend inspecteur-generaal
voor de scheepvaart de heer C. Moo-
lenburgh, moest tot zijn leedwezen
constateren, dat hier sprake is ge
weest van een persoonlijk drama. De
kapitein (die is omgekomen) was bang
te grote kosten te maken en heef»
alles nagelaten om de veiligheid bij
een lading lijnzaad te verzekeren door
schotten en een plankenvloer. Hij be
gaf zich met een onzeewaardig schip
naar zee. Voorts was het schip aan
zienlijk overladen Onnodige scheeps
rampen zullen blijven voortkomen zo
'ang een kapitein bevreesd is zijn
eigen goedgefundeerde mening ter
bestemder plaatse te uiten. De Raad
zal later uitspraak doen.
Voor redding van Katowice
Woensdag 1 Maart is het precies één
jaar geleden, dat een geweldige storm
onze kust beukte Zoals men zich zal
herinneren, is tijdens de orkaan bij
Terschelling het Poolse vrachtschip
s.s. „Katowice" vergaan. Enkele mi
nuten vóór de boot in de golven ver
dween, sprongen de 26 Polen aan
boord van de motorreddingboot „Bran-
daris" van de koninklijke N.Z.H.R.M
Woensdagavond zal in hotel Nap op
Terschelling de bemanning van de
„Brandaris" (schipper Douwe Tot, zijn
zoon de machinedrijver Klaas Tot,
stuurman J. de Beer en opstapper E
R. de Beer) namens de Poolse rege
ring onderscheiden worden. De schip
per krijgt het gouden, de drie anderen
het zilveren kruis van verdienste van
Polen.
Luitenant-kolonel Kotlew, van wie
gezegd wordt dat hij een Sowjetrussi-
sche „ondervragings-specialist" is, zou
volgens de Westberlijnse „Sozial-De-
mokrat" die „welingelichte kringen'"
aanhaalt, einde dezer week uit Oost
Duitsland naar Tsjechoslowakije ver
trekken. Het doe) van Kottlew's reis
is onbekend, aldus het blad. doch „het
is zeer wel mogelijk, dat deze reis ln
verband staat met het aanstaande pro
ces tegen aartsbisschop Beran van
Praag".
„In de concentratiekampen van
Sachsenhausen en Buchehwald zijn
ruim 220 000 personen verdwenen van
de 420000 die er werden gedetineerd
van 1945 tot begin 1950. toen deze kam
pen werden afgeschaft", zo heeft een
groep sociaal-democraten, die onlangs
in vrijheid werd gesteld tegenover
nersvertegenwoordigers verklaard.
Over de kasbahs van
boekheidens Amsterdam
BELGISCHE LEGER 63.782 MAN
STERK.
De Belgische Kamer van Volksverte
genwoordigers heeft een wetsontwerp
waarbij het legercontingent voor 1950
op 63 782 man wordt gebracht, met UI
tegen 9 stemmen (communisten
bij 54 onthoudingen (socialisten) goed
gekeurd.
zeer zeker, zéér beslist, niet op 't Blau
we Zand, roemrucht oord van paling
oproer en Musserts kloppartij aan de
overkant van 't heerlyck Y.
En dat is jammer. Dat is jammer voor
de Muze, die zich ten slotte dient te
houden aan het parcours dat de litte
raire VW voor haar uitstippelde en
die de kans niet za: krijgen zijsprongen
te maken naar zulke achterwaarts ge
richte volksbuurten als hierboven ge
noemd. Daar, in de ghetto's en kasbahs
der boekheidenen deugt de lucht niet
voor haar rozenrode teint en men kan
kwalijk verwachten dat zoiets puurs, en
angelieks als een Muze van het Boek
bereid zal zijn zich te laten besmetten
en infecteren door de adem van het
vulgus profanum, de cultuurloze bar
baren en zelfkanters der samenleving.
En dat is jammer. Want daar, aan
die zelfkant, daar in de Oude Pijp en
op dat Blauwe Zand, wonen allemaal
mensen die waarschijnlijk geen boe
kenkasten bezitten, die geen weet en
benul hebben van Graham Greenes,
Sartres en Huxleys, maar die het zeer
beslist, zeer zeker, zeer positief waard
zijn dat men poogt hen een beetje
in de buurt- te brengen van die rond
gaande Muze door cultureel feestvie
rend Amsterdam.
De kasbahs der boekheidenen. Ja,
ja, zonder twijfel. Maar valt het dan
niet te overwegen onze culturele zen
delingen 'en missionnarissen eens af te
vaardigen juist naar die kasbahs? Daar
meet toch een oneindig moeilijk maar
óók een oneindig aantal mogelijkhe
den biedend terrein braak liggen voor
litteraire pioniers en voortrekkers?
Daar wonen, in de Oude Pijp, op het
Blauwe Zand en in die andere nog
al donkere, gore, trieste straten, men
sen. Mensen zonder Muze. En daar
wonen kinderen. De jongens en de
meisjes, wier contact met de Muze al
leen bestaat uit de laatste avonturen
van Dick Bos, uit de nieuwe Raffles
en uit de laatste strip van de Waar
heid of welk ander volksdagblad dan
ook. En dat is maar een bedroefde,
schamele, aandoenlijk armetierige Mu
ze. lezers! Zó armetierig en zó scha
mel. dat je er om zou kunnen gaan
huilen.
Maar nee, er is geen tijd voor hui
len Laat ons de poorten der Amster
damse boekheidense kasbahs in he
melsnaam gegrendeld houden en laten
we ons ernstig en waardig beperken
tot al dat goede, al dat flonkerende, al
dat stralende wat te zien. te horen en
te proeven is op de Olympussen erf in
de arcadische velden die daar
het boeckryck Amsterdam, gedurende
Boekenweek 1950. Ten slotte is cultuur
geen allemansgoed En er liggen werel
den tussen de Kalverstraat en het
Blauwe Zand. En tussen Sartre en
Dick Bos. Werelden, te wijd, te*ver
en te diep blijkbaar om te overbrug
gen. Zélfs door die kleine groep men
sen, die zich zo graag op de borst
slaan en zich scharen achter de cultu
rele avantgarde der mensheid: de Am
sterdamse schrijvers, uitgevers en boek
verkopers.
ANTHONY VAN KAMPEN.