Franse regering wendt staking af
Kort Bestek
Zweedse verwijten aan Israël
Drie honderd millioen voor ons
economisch herstel
Veertien stemmen redden Attlee
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Elecfrische centrales bezet en de
onmisbare arbeiders gevorderd
Ook gaslevering
werd verzekerd
Belgische Rijkswacht moet in Brussel
de orde herstellen
Doodstraf geëist tegen v. Geelkerken
Vrijdag 10 Maart 1950
75e Jaargang No. 10834
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Stafchefs Atlantisch Pact
In Den Haag bijeen
Zes mijnwerkers zwaar
gewond bij busbotsing
Studenten maakten stad
onrustig
Twee vorsten bijeen
Vrouwen geëvacueerd
Dader roofovervallen te
Driehuis, Meppel en
Almelo gearresteerd
Ere-metaal voor sergeant Bosker uit Slootdorp
Britse regering stelde
kwestie van vertrouwen
Zijn schuld nauwelijks
te peilen
Weerbericht
Prins Bernhard heden
naar Canada
RIJDT BIJ MIST MET
GROOT LICHT
Veertien gevangenen
bij brand omgekomen
Inzake onderzoek naar
moord op Bernadotte
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Heider
Telefoon 2345
post gironummer 449041
Hoofdredacteur:
A KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C KRAK
COIMT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct per mm
Kleine advertenties
.Juttertjes' tot 15 woor
den L— elk woord meer
5 oent
Abonnementen per fcwar
taa) t 4.— -»ij vooruitbe
taling. plus incassokosten
De Franse regering heeft door de bezetting van acht electrische centrales
en het opvorderen van de onmisbare arbeiders van gas- en electriciteitsfabrie-
ken een nationale staking bfj deze bedrijven afgewend, ofschoon toch velen van
de 100.000 bjj deze ondernemingen werkzame arbeiders het werk hebben neer
gelegd. Gisteren op het middaguur kon voor 98 procent in de behoefte aan
electriciteit worden voorzien. Gas werd overal onder verminderde druk geleverd.
De piekuren in de ochtend waren zon-
p« regering zegt, dat bijna alle op
gevorderde arbeiders zich op hun
werk hebben gemeld. Wegblijvers zul
len gerechtelijk worden vervolgd. De
levering van electrische stroom is te
Hijssel en Rouaan en omgeving tijde
lijk gestaakt. Het stakingscomité te
Nfevers (Centraal-Frankrijk) heeft
bekend gemaakt, dat men het elke
drie uur één uur zonder gas en stroom
zal moeten doen. Volgens een schat
ting van de nationale electriciteitsraad
zal wat stroom betreft voor 40 procent
aan de vraag kunnen worden voldaan.
'Naar wordt vernomen zullen de staf
chefs van de landen van het Atlantisch
Pact van 25 Maart tot 2 April in Den
Haag bijeenkomen.
■nige dagen geleden was te Washing
ton reeds aangekondigd, dat een derge
lijke conferentie binnenkort in Europa
zou worden gehouden. De plaats en tijd
van samenkomst waren toen nog niet
bekend.
der storing verlopen,
seerde gasindustrie meldt, dat de voor
raden voor de eerste paar dagen vol
doende zijn.
Bij de vervoerdiensten te Parijs is
een kleine verbetering ingetreden,
maar veel personeel van de reinigings
dienst heeft thans het werk neergelegd.
Vierentwintig licht gewonden
Zes personen werden ernstig en
vier-en-twintig licht gewond, toen gis
termorgen twee autobussen met mijn
werkers op de Rijksweg-Noord te Sit-
tard tegen elkaar botsten.
De bestuurder van een der bussen
wilde een vrachtauto „snijden" of-
schoon er slecht uitzicht was door de
De^enatmnah- zware Toen de beide wagens
naast elkaar reden, naderde uit de
richting Sittard een andere bus met
mijnwerkers. Deze autobus reed op
het uiterst links gedeelte van de rech
ter weghelft, waardoor beide bussen
elkaar ramden met bovengemeld ge
volg.
Deel van tegenwaarde-rekening der Marshall-hulp
Twintig millioen voor
dijken rond Z.O.-polder
De Nederlandse regering deelt mede,
dat overleg met de regering der Ver.
Staten van Amerika geleid heeft tot
overeenstemming over het vrijgeven
van een bedrag van f 303 millioen van
de tegenwaarderekening der Marshall
hulp en over de besteding van dit
bedrag ter financiering van verschillen
de belangrijke projecten ten behoeve
van het Nederlandse economisch her
stel.
De besteding zal onder meer geschie
den ten behoeve van de werkzaamhe
den, verbonden aan het droogleggen der
Zuiderzee, het herstel van de oorlogs-
Het comité voor dé volksraadpleging
van het arrondissement Brussel heeft
Woensdagavond in de Madeleinezaal
een vergadering gehouden, waarop de
minister van Binnenlandse Zaken, Al-
bert de Vleeschauwer, en de minister
van Buitenlandse Zaken, Paul van
Zeeland, het woord voerden over de
volksraadpleging.
Beide sprekers werden herhaaldelijk
onderbroken door de studenten van de
Brusselse universiteit, die op de gale
rij hadden plaats genomen. De poli
tie had de gehele avond werk om de
studenten te verwijderen. Na afloop
van de bijeenkomst bleef het nog lange
tijd rumoerig in de omgeving van de
Madeleinezaal.
Hier en daar kwam het tot een
handgemeen tussen vóór- en tegen
standers van de koning, waarbij de
studenten er in slaagden propaganda
materiaal te ontrukken aan de ko-
ningsgezinden. De studenten verzamel
den dit materiaal en staken het toen
in brand. De politie zag zich tenslot
te genoodzaakt de rijkswacht te hulp
te roepen. Pas nadat de straat was
ontruimd, keerde de rust weer.
Prinses Josephine-Charlotte.
De 22-jarige dochter van koning
zal hedenmiddag met een speciaal
vliegtuig op Meisbroek aankomen. Al
le maatregelen zijn genomen om de
tocht van het vliegveld naar het paleis
te Laeken, waar koningin Elisabeth
verblijf houdt, zo ordelijk mogelijk te
doen verlopen. De prinses zal verge
zeld zijn van Max-Leo Gerard, gewe
zen secretaris van koning Albert, en
baron Carton de Wiart, voormalig sec
retaris van koning Leopold II.
Prinses Josephine-Charlotte zal zich
vermoedelijk Zaterdag naar de konink
lijke crypte begeven, teneinde aldaar
op het graf van koningin Astrid een
bloemenkrans neer te leggen. Zondag
morgen zal zij in een stembureau te
Laeken haar stem uitbrengen.
Dr. Sander vrijgesproken
Dr. Hermann Sander, de Amerikaanse
arts, die er van werd beschuldigd uit
medelijden door een te zware injectie
de dood van een kankerpatiënte te heb
ben veroorzaakt, is vrijgesproken.
Koning Leopold van Belgie had giste
ren met koning Gustaaf van Zweden
een particulier onderhoud van twintig
minuten in de appartementen van het
hotel te Nice, waar koning Gustaaf
thans verblijft.
Koning Leopold van Belgie zal Za
terdag per vliegtuig uit Nice naar
Zwitserland vertrekken.
Het Belgische koninklijke gezin,
over welks terugkomst het Bel
gische volk Zondag a.s. zal be
slissen.
schade aan en de wederopbouw van
agrarische en industriële bedrijven en
woningen; het herstel van de waterwe
gen en het spoorwegverkeer; technisch-
wetenschappelijk onderzoek; technisch
onderwijs; de bouw van hotels en de
bevordering van het tourisme, alsmede
de financiering van de uitgaven in gul
dens van onder het Marshall-plan ver
leende technische bijstand.
Twintig millioen gulden wordt vrij
gegeven voor het leggen van dijken
rond de Zuid-oostelijke Zuiderzeepol
der. Hierdoor wordt de stoot gegeven
tot de ontsluiting van een nieuw vrucht
baar landbouwgebied, hetwelk een be
langrijke bijdrage zal kunnen leveren
tot onze agrarische productie en der
halve de noodzaak tot het importeren
van granen zal verkleinen.
Voorts zal o.a. f 0,5 millioen worden
besteed ter bevordering van het touris-
tenbezoek aan Nederland, terwijl ter
vergroting van de logiesruimte voor
buitenlandse tóuristen f 7 millioen is
uitgetrokken als bijdrage in de bouw
van daartoe geschikte hotels.
Op 28 Februari beliep het netto-saldo
van de tegenwaarderekening ruim f 714
millioen. Momenteel zijn nog bespre
kingen gaande over het vrijgeven van
gelden voor een aantal andere projec
ten.
De regering acht na ampele over
weging, een verhoging van de duurte-
toeslag, welke sinds 1 Januari 1946 op
de Indonesische pensioenen wordt
verlend niet verantwoord.
Planters zonder wapens
Alle vrouwen van administrateurs
en employé's van ondernemingen op
het Idjenplateau in Oost-Java zijn ge
ëvacueerd. Deze maatregel werd ge
troffen, nadat Zondagnacht de koffie-
onderneming Blanar door een grote
bende was gerampokt. Reeds enige
tijd geleden werden op het Idjenpla
teau van alle administrateurs en em
ployé's der ondernemingen wapens in
genomen en sedertdien werd het op
treden der rampokbenden steeds dries
ter. De ondernemers trachten thans
hun wapens terug te krijgen of bewa
king van politie of militairen op de
ondernemingen te krijgen. Indien de
huidige toestand voortduurt, zullen
waarschijnlijk verscheidene onderne
mingen worden verlaten.
De recherche der Haarlemse politie
heeft de 29-jarige betonijzer vlechter J.
S. uit Wageningen aangehouden, die
tegenover de politie heeft verklaard,
de roofovervallen op het postagent
schap te Driehuis (21 Sept. 1949) en
op de stationskantoren te Meppel en
Almelo, op resp. 4 Nov. en 17 Dec.
vorig jaar, te hebben gepleegd.
S. werd op verzoek van de politie
te Haarlem door de politie te Wagenin
gen gearresteerd in verband met een
onbelangrijke diefstal in de Spaarne-
stad, waarvan hij werd verdacht. Tij
dens het verhoor bekende hij de drie
overvallen te hebben gepleegd. Bij
confrontatie met de houdster van het
postagentschap te Driehuis herkende
deze S. als de man, die haar met een
pistool had bedreigd en beroofd van
haar kas met ruim 350 gulden. S. gaf
bij het verhoor toe, het pistool in de
Rijn bij Arnhem te hebben geworpen.
KONINGIN JULIANA
KEERT VOLGENDE WEEK
TERUG
Naar wij vernemen ligt het in de be
doeling van Hare Majesteit de Koningin
om overeenkomstig de plannen in de
loop van de volgende week naar Ne
derland terug te keren. De juiste da
tum van vertrek uit Sankt Anton is
nog niet vastgesteld.
Sergeant J. K. Bosker uit Slootdorp ontvangt uit handen van Dr. W. L.
Groenevfld Meyer, directeur van de Middenstand aan het ministerie van
Economische Zaken, de bronzen legpenning, welke hem ten deel viel, omdat
hij van de duizend candidaten, die in 1949 in Indonesië aan het Midden
standsexamen deelnamen, de best geslaagde was. In het midden Majoor
Danckaerts, hoofd van de dienst Vorming in Bandung.
Reeds na acht dagen heeft Attlee's
Labour-regering de vuurproef in het
Lagerhuis moeten doorstaan. Herbert
Morrison, de plaatsvervangende pre
mier, deelde gisteravond in het Huis
mede, dat de regering aan de stem
ming over het conservatieve amende
ment inzake de natioralisatie der ijzer
en staalindustrie „de kwestie van ver
trouwen" zou stellen. De Labour-re
gering won het vertrouwensvotum met
310 tegen 296 stemmen.
Maandag volgt de tweede ronde.
Dan moet worden gestemd over een
amendement van de oppositie op de
troonrede, dat betrekking heeft op het
woningvraagstuk. Wordt ook dit ge
vecht gewonnen, dan zal de volgende
dag een beslissing vallen over een aan
vullende begroting en Donderdag komt
Verwachting tot Vrijdagavond:
Meest zwaar bewolkt met af en
toe enige regen of motregen
Zwakke tot matige veranderlij
ken wind. Plaatselijk nog neve'
of mist. Iets kouder dan gisteren
Zaterdag: Zon op 7.05. onder 18.36
Maan op 3.36. onder 10 01 (Laatste
kwartier).
Mr. L. W. M. M. Drabbe, officier bij
de Bjjz. Strafkamer van de Utrechtse
Arrondissementsrechtbank heeft gis
teren de doodstraf geëist tegen de 48-
jarige Cornelis van Geelkerken, eens
plaatsvervangend leider van de NSB,
hoofdstormer van de Jeugdstorm en
inspecteur-generaal van de Landwacht.
De officier noemde zijn schuldig
aandeel in het verraad, dat de NSB
en de Landwacht tegenover het vader
land hebben gepleegd, „nauwelijks te
peilen".
Tevoren had mr. Drabbe het eisen
van de doodstraf uitvoerig gemoti
veerd. „Wij achten Van Geelkerken
niet alleen schuldig aan landverraad,
doch ook aan hoogverraad, omdat hij
Prins Bernhard wordt vandaag in
Ottawa verwacht. Hij zal daar per
vliegtuig aankomen voor een driedaags
bezoek aan Canada, waar hij de gast
zal zijn van de Canadese regering. Hij
zal logeren ten huize van de gouver
neur-generaal, Alexander. Maandag
vertrekt de prins naar Quebec.
Tn Rotterdam is opgericht een bond
van belanghebbenden bij het slijpen
van messen en kleine gereedschappen.
Die bond kan een massa leden gaan
tellen, want iedere huismoeder heeft
belang bij scherpe messen, om van va-
llllllllllllllllllillllllillllllllllllllinilllll!lllllllllllllllll|||lllii|||||||||||||||t||||||||||||||||||||||||||||||||||
tienhonderd jaar. Toen maakten ze er
ders tuinschaar nog maar te zwijgen. het jaar vier-
De nieuwe vereniging heet Bond van rassen g midden in de moe
scherpslijpers en dat lijkt me een pleo-
nasme, want iets, datg^eperwordt pjjnacker woont de heer Gosewie- nistische partij en het Sowjetrussische
is altijd scherp. In San Sebastian I nus Sonneveld die gisteren tachtig volk- De Willem Ruys is voor de
ne stent iaar werd- In de familie Sonneveld veertiende maal van Rotterdam naar
de ambtsketen omgehangen. De jarige
installeerde in 1935 burgemeester Van
den Hehn, zijn vader deed hetzelfde
toen in 1897 burgemeester Hesselt van
Dinter zijn intrede deed, en zijn zoon
de in 1950 bij burgemeester Huiker.
Molotof wordt zestig jaar en hij krijgt
de orde van Lenin wegens zijn uit
stekende verdiensten voor de commu-
I de grondwettelijke rechtsvorm van
Nederland heeft willen wijzigen en
zijn eigen vaderland onder de heer
schappij heeft willen brengen van een
vreemde mogenheid".. „Wanneer deze
verdachte een vrijheidsstraf zou wor
den opgelegd", zo vervolgde hij, „dan
moet men er beslist rekening mee
houden, dat over tien a vijftien jaren
een dergelijke straf wellicht zou wor
den herzien door personen, die, hetzij
de bezetting niet bewust hebben mee
gemaakt, hetzij de omstandigheden
van de bezetting zijn vergeten. Wan
neer levenslange gevangenisstraf zou
worden herzien, dan zou het laatste
restje afschrikwekkende werking zijn
verdwenen".
Mr. J. K. M. Mathuisen beperkte er
zich in zijn pleidooi in hoofdzaak toe,
zijn visie te geven op de mens Van
Geelkerken en verteldè, dat verdachte
gedurende zijn detentie van bijna vijf
jaar 1100 maal ge- en verhoord was.
en dat hij in die detentie zelf tot de
vaststaande conclusie was gekomen,
ter dood te zullen worden veroordeeld.
De raadsman noemde een detentie van
vijf jaar met de doodstraf voor ogen
een middeleeuwse kwelling.
Uitspraak werd bepaald op 23 Maart.
De ANWB vindt in de ongelukken
van de laatste dagen aanleiding op
nieuw met klem te adviseren overdag
bij mist met groot licht te rijden. Al
leen op deze wijze Is men tenminste
biet mist nog van de grootst mogelijke
afstand zichtbaar. Rijden met stads
lichten heeft geen enkele zin en ver
mindert het gevaar niet.
ogenblik frater Van Lier. De geestelij
ke werkt daar in de mijnen, om de so
ciale toestanden te bestuderen. Hij
heeft dat ook al in Nederland. Belgie,
Luxemburg en Frankrijk gedaan, hij
werkte in de loodmijnen van Almeria,
in de kwikmijnen van Almaden en in
de kalimijnen van Soria. De frater zal
een proefschrift over zijn bevindingen
schrijven. De omroepster van Schip
hol is gisteren vijf minuten aan het
aankondigen geweest: Vliegtuig voor
Havana extra-toestel voor Stockholm.
Brussel staat gereed.De passagiers
vlogen van schrik als meikevers tegen
de ruiten, maar er was niets aan het
handje. Alleen een gramofoon-opname
voor de jaarbeurs. De omroepster leen
de haar stem uit aan Utrecht De rust
op de vlieghaven is inmiddels weer
gekeerd. In Juni bestaat Tiel vijf-
heerst een merkwaardige traditie. D^akarta vertrokken. Onder de passa-
Want drie geslachten Sonneveld heb- Siers. die extra zorg behoeven, zijn ook
ben in de loop der jaren drie opeen- twee airedaleterriers en twee dwerg-
volgende burgemeesters *an Pijnacker keesjes. Met tezamen vier stambomen.
Maar die liggen bij de baas in de hut.
|7en Amerikaanse militaire rechtbank
in Yokohama heeft elf Japanners en
Chinezen tot zes jaar brommen ver
oordeeld wegens het smokkelen van
penicilline en Amerikaanse luxe-arti
kelen. Ze brommen op z'n Japans,
hoor, u verstaat er niks van. In die
andere Japanse stad, Tokio, heeft de
politie een aantal leiders van een or
ganisatie in de kuif gepikt, die zich
bezig hield met het innen van „be-
schermingsgeld" en daarvoor een eigen
politiemacht van tweehonderd agenten
Zou D.D.T. ook tegen vogelpest en hogeren aanhield. Je moet per slot
helpen? wat doen om aan de koet teooien!
ten slotte de wijziging van de defensie
uitgaven aan de orde.
Vlak voor de stemming zei Attlee,
dat het indienen van het amendement
zonder precedent was in de geschiede
nis. Hij noemde deze daad van de con
servatieven uiterst onverantwoordelijk.
Lyttelton, de woordvoerder van de op
positie, verklaarde, dat het amende
ment een gevolg was van de onvrien
delijke wijze, waarop de regering had
geantwoord op de verzoeningsgezinde
rede van Eden. De oppositie wenste
zekerheid te hebben omtrent de natio
nalisatie van de staalindustrie; zij
meende, dat deze geen feit mocht wor
den dan na nieuwe verkiezingen.
Er waren nog ncoit zoveel parle
mentsleden bijeen als in 'deze zitting.
De banken bleken op deze toeloop niet
te zijn berekend, zodat de ministers
bijna bij elkaar op schoot zaten.
Na de stemming begon een race naar
het operagebouw, waar een galavoor
stelling werd gegeven ter gelegenheid
van het bezoek van de heer en me
vrouw Auriol. Tal van parlementsle
den moesten hier aanwezig zijn. De
conservatief Lyttelton was er het eerst,
buiten adem, doch met al zijn decora
ties nog op hun plaats. Attlee kwam
ruim vijf minuten later.
MANCHESTER.
Intussen is de meerderheid van La-
bour in het Lagerhuis tot zes zetels ge
slonken, doordat de conservatieven de
verkiezingsstrijd in Moss-Side (Man
chester) hebben gewonnen. De stem
ming in dit district was uitgesteld, om
dat de conserv itieve candidaat enkele
dagen vóór de grote slag was overle
den.
Als gevolg van het uitbreken van
brand in een tijdelijke gevangenis
welke werd gebouwd te Sandia, in de
omgeving van Albuquerque, in de Ame
rikaanse staat Nieuw-Mexico, zijn veer
tien gevangen gezette Amerikaanse mi
litairen om het leven gekomen, terwijl
twee anderen ernstig zijn gewond. Vijf
personen werden door de rook be
dwelmd.
De Amerikaanse basis te Sandia be
vindt zich op een terrein, dat uitslui
tend voor het Amerikaanse leger is
gereserveerd, omdat er wordt gewerkt
aan geheime wapens. De vervaardiging
van atoombommen 'vindt voor een ge
deelte op dit terrein plaats.
STAKINGSVERSCHIJNSELEN
IN ENGELAND.
De leiders van 37 Britse fabrieks- en
redersbonden hebben gesloten hun
2 yt millioen leden te laten stemmen
over een voorstel in staking te gaan
ter ondersteuning van hun eis tot
loonsverhoging van een pond per
week.
In een op last van de Zweedse kroon
door de Zweedse openbare aanklager
opgesteld rapport over het Israëlische
onderzoek naar de moord op Graaf
Bernadotte, de gewezen Zweedse be
middelaar der VN in Palestina, wordt
de Israëlische regering van een „ver
bazende mate van nalatigheid" be
schuldigd.
De „nalatigheid" was zo groot, dat
men er aan moest twijfelen of de Is
raëlische autoriteiten inderdaad bereid
waren het onderzoek tot een bevredi
gend resultaat te brengen.
De Israëlische regering wordt o.a.
verweten, dat pas 24 uur na de aanslag
een beknopt onderzoek werd ingesteld;
dat van de 266 gearresteerde Stern
leden twee tot gevangenisstraffen van
vijf en acht jaar veroordeeld werden,
doch twaalf dagen later onder een am
nestiewet werden vrijgelaten; dat kin
deren en souvenir jagers werd toege
staan op de plaats van de aanslag be
langrijke bewijsstukken mede te nemen
en dat de auto van Bernadotte pas
werd onderzocht, nadat deze was ge
repareerd.
Geconcludeerd wordt, dat zelfs de
meest elementaire voorzorgsmaatrege
len van de zijde der Isra lische auto
riteiten de aanslag zouden hebben kun.
nen verhinderen.
