HEDEN NIEUWE BELGISCHE REGERING
Schuld van Ha mid staat vast
Kort Bestek
Om de troepen van de R. I S.
tot terugtocht te dwingen
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Zaterdag 8 Aprl 1940
75e Jaargang No. 10860
Dagblad voor Den Helder. Koegras, Texel, Wleringen en Anna Paulowna
NA WEKEN VAN MOEIZAAM ONDERHANDELEN
Dinsdag moiie van vertrouwen
T!Z hh heeft ZT w r. hberaal ka'h0'ieke regering te kunnen samen
stellen. Hij heeft thans het besluit genomen een regering te vormen van Katho
lieke ^lit'ci' aa"ge^1.(? met buiten-parlementaire personen van liberale rich-
ttag. Dit bab.net heb ik reeds op zak" zo zeide Paul van Zeeland gisteren „en
de Prins-Regent zal mij Zaterdagmiddag om 12 uur ontvangen". De samenstelling
van deze regering zal volgens Van Zeeland vandaag worden bekend gemaakt en
de leden er van zullen nog dezelfde dag de eed op de grondwet afleggen. De
regering sa! zich Dinsdag aan de afzonderlijke Kamers voorstellen ter
verkrtfgitng: van het vertrouwensvotum".
Bij
verwerping nieuwe
verkiezingen
Nieuw-Zeeland xaf legatie
te Moskou sluiten
Parijs bouwt ereboog voor de
Koningin
Lichte aardbeving in het
Westen van Frankrijk
Zichzelf beloond
Weerbericht
Frankrijk vraagt om hulp
Smokkeltunnel te Kerkrade
Stoptre^.en voor bezoekers
bollenvelden
Aziz gebruikt honger als wapen
Hatta stelt ultimatum
Djakarta: Hij leidde de
actie Westerling
Zeldzaam jubileum
Revers en Mast voor
een krijgsraad
Amerikaan vraagt- asyl In
Tsjechoslowakije
Tijdschrift-uitgevers contra
leesportefeuilles
BUREAU:
Koningstraat 78—80
Den Helder
Telefoon Ï345
Postgironummer 440041
Hoofdredacteur:
A. KAPTETN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
mm
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
y2™"**° GEHOUDEN persconferentie heeft kabinetsforma-
ranturmrParti'itr7k,aird' dat 113 de mot«e het tttttionale congres
hii had vp h< agmorgen heeft aangenomen, de basis is weggevallen,
Paul van Zeeland verklaarde verder,
dat het verlangen bij hem leeft geen tijd
meer te verliezen en zo snel mogelijk
de constitutionele instellingen hun taak
te doen hervatten.
Op een vraag of, indien de Kamer
van Volksvertegenwoordigers waar de
CVP twee stemmen ontbreken aan de
meerderheid zijn vertrouwen aan de
nieuwe regering zou onthouden, het
parlement zou worden ontbonden, ant
woordde Van Zeeland: „Dat is vanzelf
sprekend. Indien het parlement de re
gering zijn vertrouwen niet geeft, dan
is het aan het land zich opnieuw in
verkiezingen uit te spreken".
De motie der Liberalen.
De motie der Liberale Partij, waar
over hierboven sprake was, werd met
eenparigheid van stemmen te Brussel
aangenomen op de algemene vergade
ring van de Liberale Nationale Partij
raad. Hierin werd goedkeuring gehecht
aan de Donderdag door de liberale par-
lementsfracties gedane verklaring, dat
zij „weigeren deel te nemen aan een
regering of een regering te steunen, die
zou pogen de koningskwestie op te los
sen door de onvoorwaardelijke terug
keer des konings temidden van twee-
dracht en steunend op een wankele
meerderheid". In de motie van de
Partijraad wordt verder gezegd, dat „de
Liberale Partij op haar standpunt blijft
staan, dat alle mogelijke pogingen ge'
daan dienen te worden om een oplos
sing van nationale eendracht en verzoe
ning te vinden".
Te lang
Het secretariaat van koning Leopold
de Derde heeft gistermorgen een com
De Oranje-ploeg
Lakenberg vervangen
door Steenbergen
Voor de wedstrijd op Zondag 16 April
tegen Belgie te Antwerpen is het Ne
derlands elftal als volgt samengesteld:
doel: Kraak (Stormvogels); achter: Pot-
harst (Ajax) en Van der Sluys (BW);
midden: Van der Hoeven (Ajax), Ter
louw (Sparta) en Stoffelen (Ajax);
voor: Schrumpf (SVV). Steenbergen
(Feijenoord)Roosenburg (Sneek), Rij
vers (NAC) en Clavan (ADO).
Reserves: Saris (BW), Huybregts
(BW), Van der Hart (Ajax) en La
kenberg (Blauw Wit).
Er is dus één verandering aange
bracht in de ploeg, die 22 Februari te
Newcastle tegen Engeland-B uitkwam:
Lakenberg is als rechtsbinnen vervan
gen door Steenbergen van Feijenoord.
De Blauw-Witter gaat thans mee als
reserve.
Op diens verzoek blinde
broer doodgeschoten
De 36-jarige Harold Mohr te Allen-
town in de Amerikaanse staat Pennsyl-
vanie is schuldig bevonden aan „opzet
telijke doodslag" wegens het doodschie
ten, op diens verzoek, van zijn 55-jarige
broer Walter, die blind was en aan
kanker leed. De jury kwam pas in
tweede zitting tot haar conclusie en
beval clementie aan. Zij had de keuze
tussen vier kwalificaties: Moord van
de eerste of de tweede graad, opzette
lijke doodslag of vrijspraak. °P "°PZ®J:
telijke doodslag" staat maximaal twaaii
jaar gevangenisstraf.
In Amsterdam is een comité ge
sticht, dat fondsen bijeen wil brengen,
teneinde aan oud-verpleegsters, ie in
behoeftige omstandigheden verkeren,
hulp te verlenen.
mumqué gepubliceerd, waarin wordt
gezegd, dat de crisis te Tang gaat duren.
Het parlement moet uitspraak doen
over het lot van de koning. Pas wan
neer het hem in zijnrechten herstelt,
kan Leopold samen met de verant
woordelijke regering de maatregelen
nemen, die dan noodzakelijk zijn in het
belang van het land.
Met betrekking tot de verklaring van
koning Leopold zeide Paul van Zee
land, dat hierin een nieuw gebaar van
de vorst gezien moet worden om tot
een kalmering der gemoederen bij te
dragen.
Wil Spaak compromis?
Spaak heeft gisteravond een radio
toespraak gehouden, waarin hij nog
maals heeft uiteengezet, dat dë socia
listen zich zullen verzetten tegen iedere
regering, die Leopold weer op de troon
zou willen brengen. Zij zullen het
burgerlijk verzet organiseren en. wan
neer de arbeiders daarmee aecoord
gaan, een staking afkondigen. Spaak
meende, dat er een compromis moge
lijk is tussen twee alternatieven: het
aftreden van Leopold ten gunste van
prins Boudewijn en zijn terugkeer op
de troon.
Men meent uit deze woorden te
kunnen afleiden, dat de socialistische
partij bereid is, te streven naar een
compromis-oplossing voor de konings
kwestie.
Modemuseum in Londen
Volgend ja ar zal in Londen
een museum op modegebied wor
den geopend. Het zal meer dan
1000 historische kledingstukken
bevatten w.o. ook typische voor
beelden van de moderne mode.
De collectie zal vooral waarde
vol zijn als studieobject voor
mode-ontwerpers.
Fred Doidge, de Nieuwzeelandse mi
nister van buitenlandse zaken, heeft
medegedeeld, dat Nieuw Zeeland bin
nenkort zijn diplomatieke vertegen
woordiging uit Moskou zal terugtrek
ken en zijn legatie aldaar sluiten. De
minister zeide dat de verhoging van
de wisselkoers van de roebel de moei
lijkheden had verzwaard voor de kleine
landen wat betreft het aanhouden van
een vertegenwoordiging in de Sowjet-
Men heeft besloten ter gelegenheid
van het officieel bezoek, dat koningin
Juliana aan Parijs zal brengen, volgens
de vroegere traditie bij de „Porte
d'Italie" een ereboog op te richten,
waardoor de Koningin na aankomst per
vliegtuig te Orly, op 23 Mei, haar in
trede in de stad zal doen.
Woensdagnacht heeft een lichte aard
beving ruiten doen breken in de Saint
Sauveur bij-La Rochelle (West-Frank
rijk). De aardbeving duurde ongeveer
tien seconden en ging gepaard aan on
dergronds gerommel.
Verleden week werd een inwo
ner van Waalwijk een bedrag van
3000.- ontstolen. De benadeelde
lichtte uiteraard de politie in, maar
plaatste tevens in een streekblad
een advertentie, waarin hij een
beloning van vijfhonderd gulden
beloofde aan diegene, die het ver
miste geld zou kunnen terugbe
zorgen. De advertentie had een
ongedacht succes. Dezer dagen
ontving de eigenaar van het geld
een enveloppe, waarin f 2500 bleek
te zitten. De dief had het zekere
voor het onzekere gekozen en
zijn slachtoffer onder aftrek van
de beloofde beloning zijn eigen
dom teruggezonden. Of bena
deelde en politie hiermee accoord
zullen gaan, staat op zijn minst te
bezien.
Weersverwachting geldig tot
hedenavond. Geleidelijk meer be
wolking vooral in het Westen
van het land, maar nog overwe
gend droog weer. Matige en later
in de kustgebieden vrij krachti
ge wind tussen Zuid en Zuid
West. Ongeveer dezelfde middag-
temperaturen als gisteren
Zondag: zon op 5.58. onder 19.26.
maan op 3.29. onder 10.04. Maan
dag: zon op 5.56. onder 19.28:
maan op 4.04. onder 11.25.
De strijd in Indo-China
Rood-China steunt de opstand
De Franse generale staf in Indochina
heeft een dringend beroep op Enge
land en Amerika gedaan, om militaire
uitrustingsstukken te zenden.
De strijdkrachten van de Viet-Minh
krijgen grote hoeveelheden wapenen
en munitie uit het door de commu
nisten beheerste China. Zelfs zouden
zich Chinese officieren en een Rus
sische adviseur bij hen hebben ge
voegd. Washington heeft het verzoek
om hulp in gunstige overweging ge
nomen.
Dezer dagen ontdekte de Neder
landse grensbewaking te Kerkrade,
dat onder de Nieuwstraat door, die
precies de grens volgt, een tunnel was
gegraven, kennelijk met de bedoeling,
om te zijner tijd als smokkelweg te
worden gebruikt. De ingang zat in
een droge put op Duits gebied. De
Nederlandse douane heeft de tunnel
thans met zand laten dichtplempen,
terwijl de Duitse de ingang heeft la
ten dichtmetselen. Men weet nog niet.
wie de tunnel hebben geboord. De
boer, op wiens erf de put ligt. be
weert van niets te weten.
Op Maandag 10 April, Zondag 16
April. Zaterdag 22 en Zondag 23 April
zullen voor het vervoer van bezoekers
aan de bloembollenvelden op het tra
ject Den HaagAmsterdam v.v. stop
treinen rijden^ Behalve op de stations
Den Haag N.S., Leiden, Haarlem en
Amsterdam C.S. zal ook gestopt wor
den in Warmond, Voorhout, Noordwij-
kerhout, Lisse, Hillegom. Vogelenzang,
Bennebroek, Heemstede-Aerdenhout.
Het wereldbekende Dresdener Mozart-koor is met de dirigent en bloc naar
West-Berlijn gevlucht. Het zal in West-Duitsland een aantal concerten
geven. De meisjes van het koorallen tussen de 14 en IS jaar, bij de koffie
met koek in haar verbijfplaats te West-Berlijn.
Kapitein Abdul Aziz heeft medege
deeld, dat h(j de federale troepen, die te
Makassar zouden worden ontscheept,
zou laten verhongeren, zodat zij naar
Djakarta zouden moeten terugkeren,
aldus bericht Reuter.
Aziz zeide. dat de schepen gebrek
aan voedsel en water hebben, doch dat
hij weigerde de instructies van de cen
trale regering in Djakarta, om hen
op zee van voedsel te voorzien, op te
volgen.
Vrijdag zijn nog 250 vroegere gue-
rillastrijders van Bali te Makassar aan
gekomen, doch Aziz weigerde toestem
ming tot landen te geven en zal hen
terugzenden naar Java.
De Indonesische regering beeft giste
ren verklaard, dat de motieven, die
Aziz in een bj-ief aan Hatta omtrent de
opstand geeft, niet als een rechtvaardi
ging voor zijn daden konden worden
aanvaard.
Voorts heeft de regering der RIS in
'een verklaring bekend gemaakt, dat
aan kapitein Abdul Aziz vier maal 24
uur tijd wordt gegeven om naar Dja
karta te reizen, teneinde verantwoor
ding over zijn optreden in Makassar af
te leggen. Dr. Ratulangi, de Oostindone-
sische minister van Voorlichting, heeft
namens zijn regering aan de regering
der RIS verklaard, dat de Oostindonesi-
sche regering niets heeft uit te staan
met de actie van Abdul Aziz en dat
geen der gezagsapparaten van de deel-
Naar het A.N.P. te Djakarta ver
neemt, zijn er overtuigende bewijzen,
dat suitan Hamid II de leiding had in
de actie-Westerling. Er is een schema
van het APRA-leger gevonden, waarin
Hamid als commandant bovenaan stond.
Na de actie van Bandung maakte sul
tan Hamid Westerling een verwijt en
vroeg hem: „Waar heb jij strategie ge
leerd? Je moet op 25 Januari in Dja
karta beginnen, 's avonds om 9 uur,
wanneer het kabinet zitting heeft.
Neem dan het gehele kabinet gevan
gen". De aanval is mislukt, omdat de
kabinetszitting onverwachts anderhalf
uur vervroegd werd.
Dij de heer Willig te Slootdorp is een
zwart geitje geboren. Negenenne
gentig van de honderd pasgeboren
geitjes zijn wit. En daarom zal dit iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiuiiiiiuiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
zwarte geitje over enige tijd in Artis keren. Al willen ze daarmee niet zeg-
komen te wonen. Misschien een beetje gell| dat men nu maar één, twee, drie
eenzaam, maar bewonderd dooi velen. onnozei wordt. Ik, vrienden loop me-
Bij Markelo heeft men bij graafwerk zejf nu dagelijks te testen.
een aantal Frankische graven ontdekt.
Sommige ervan dateren uit de Karo
lingische tijd. In Pakistan mag een
huwelijksfeest voortaan niet langer
dan twee maal vierentwintig uur du
ren en niet meer dan 500 gulden Kos
ten. Op het ogenblik duurt zo'n trouw
partij daar twee weken en er wordt
door honderden gasten aan deelgeno
men De familie van het gelukkige
paar valt vaak in handen van geld
schieters en verliest daardoor kostbare
bezittingen. Veel families beschouwen
een huwelijk als een financiële ramp,
een mening, die ten onzent een enkele
maal door de bruidegom wordt aange
hangen. Volgens vooraanstaande
psychologen begint men boven de leef
tijd van dertig jaar af te takelen. Van de
opvatting, dat het leven met het veer
tigste jaar begint, blijft op die ma
nier niet veel over. De eerste tekenen
van seniliteit beginnen zich na dertig
jaar ta vertonen, orakelden de geleerde
JTen Franse communist heeft ver
klaard, dat zijn partij voor 'n moei
lijke taak staat. Dertien procent van de
oplaag der Franse bladen is commu-
Nog even gek doen. Morgen
word ik dertig!
nistisch, 87 procent noemde hij „ge-
marshalliseerd". Het daghet in het
Zuiden. Een Wellington-bommen-
van de R.A.F. is in Sussex neergestort
en in brand gevlogen. De bemanning
van vier personen kwam om het leven.
De gemeenteraad van Parijs heeft
zonder debat het bouwen van een
stadion voor honderdduizend personen
goedgekeurd. Onder het motto: niet
praten, maar dóén! O Het aantal Rus
sische professoren aan de Hongaarse
universiteiten neemt toe. In Boedapest
zijn weer acht nieuwe hooggeleerde
heren benoemd.
Cen meneer in Zaandam verliet opge
wekt 't belastingkantoor in het rus
tige besef, zijn offerande tot de laatste
cent te hebben voldaan. Maar op straat
ontmoette hij een kennis, die hem in
het oor fluisterde, hoeveel hij zojuist
aan de fiscus had uitgekeerd. Toen
haastte onze man zich weer naar bin
nen en wendde zich. ziedend van ver
ontwaardiging tot het personeel van
de heer Lieftinck achter het loket. „Ik
voel me benadeeld" zei hij, „ik moet
minstens duizend gulden méér beta
len, dan deze meneer hier. Want ik ver
dien veel en veel meer dan hij". Zul
ke mensen sijn ar óók, vrienden!
Ook zou sultan Hamid bsprekingen
hebben gevoerd over en plannen ge
maakt voor een aanval op het parle
mentsgebouw op 15 Februari, toen het
parlement door president Sukarno werd
geopend. Dit werd verhinderd doordat
een heel bajaljon van het leger van de
RIS het gebouw bewaakte.
De vele gesprekken van sultan Ha
mid met Westerling zijn geheel gere
construeerd door de getuigenverhoren,
waarvan de voornaamste getuige was
een Indonesische luitenant van het
KNIL die de contactman is geweest
tussen Westerling en Hamid Verdere
getuigen zijn o.a. hoge Nederlandse
officieren.
De sultan zou ook aan Westerling
Pontianak hebben aangeboden als uit
wijkplaats.
Hamid was reeds enige tijd geleden
door de autoriteiten benaderd over aan
het licht gekomen feiten, doch hij wil
de niet bekennen Ontvluchten werd
hem onmogelijk gemaakt, doordat hij
voortdurend geschaduwd werd
In Nederlandse kringen te Djakarta
hoorde de speciale correspondent van
het ANP, dat thans de lange aanhou
ding van Ritman en vele Nederlanders
begrijpelijk wordt, evenals de grote
omzichtigheid van de RIS om iemand
tot de gevangenen toe te laten.
Juffrouw H. van der Heide te Steen-
wijk is ter gelegenheid van haar vijf
tig-jarip jubileum als kleuterschool-
onderwijzeres te Steenwijk gehuldigd
De burgemeester spelde de iubilaresse
de gouden medaille van de Orde van
Oranje Nassau op de borst. Haast alle
Steenwijker ingezetenen waren bij
haar in de kleuterklas.
De NOMA, de Nederlandse Organisa
tie van Musici en Artisten, heeft een
voorlopig comité van actie gevormd, dat
zich ten doel stelt door het inzamelen
van gelden en het organiseren van wel
dadigheidsvoorstellingen bij te dragen
tot wederopbouw van het c|>or brand
geteisterd* circus Mullens.
staat zich in deze kwestie gemengd
heeft. Hiermede, aldus de verklaring,
is het duidelijk, dat het militaire op
treden te Makassar niets te maken heeft
met de verdediging van de Negara.
Ook werd medegedeeld, dat ten min
ste 300 niet-gereorganiseerde leden van
het KNIL aan de actie deelnamen. In
verband hiermede vertoeft luitenant-
generaal Buurman van Vreden te Ma
kassar en zal hij na zijn terugkeer te
Djakarta besprekingen met de regering
der RIS voeren, teneinde de kwestie
van deze militairen van het KNIL, die
individueel optraden, af te wikkelen,
aldus de verklaring van de regering
der RIS.
Diapari atuurt voedsel en water.
De Oostindonesische minister-presi
dent, Diapari, heeft gistermiddag
op het laatste ogenblik een poging ge
daan om voedsel en water naar de le
den van het bataljon-Worang en hun
gezinnen, die zich in de schepen op de
rede van Makassar bevinden, te ■fcrt)*'
gen. Hij verklaarde nog, dat hij een
boodschap aan kapitein Aziz had ge
stuurd, waarin hij nogmaals de in
structies van de centrale regering te
Djakarta inzake het zenden van voed
sel vermeldde.
De Franse generaals Revers en Mast,
die er van worden verdacht, betrok
ken te zijn bij de verdwijning van een
geheim Indochinees rapport, zullen
voor een krijgsraad van hoge officie
ren moeten verschijnen. De staatsraad,
het hoogste juridische lichaam van
Frankrijk, heeft namelijk Vrijdag
avond besloten, dat officieren boven
de rang van kolonel voor een krijgs
raad gedaagd kunnen worden.
De in Praag verblijvende Ameri
kaan George S. Wheeler heeft aan de
Tsjechoslowaakse autoriteiten voor
zich en zijn gezin asyl gevraagd. Hij
vertelde op een door het departement
van voorlichting georganiseerde pers
conferentie dat hij dit had gedaan op
grond van een hele reeks van erva
ringen met het Amerikaanse militaire
bestuur in Duitsland Wheeler. <}ie
correspondent is van een links Ame
rikaans blad, kwam drie jaar gele
den naar Praag en is thans hoogleraar
aan de economische hogeschool aldaar.
Sommige uitgevers van tijdschriften
hebben in hun bladen een mededeling
opgenomen, krachtens welke het aan
de lezers verboden is, het betrokken
orgaan ter beschikking te stellen van
een leesportefeuille. Op deze wijze
willen zij die verspreiding van hun uit
gaven door portefeuilles tegengaan,
aangezien zij deze in strijd achten met
de Auteurswet.
Er zijn op het ogenblik twee pro
cessen gaande, een in Den Haag en
een in Amsterdam De uitgevers wil
len een gerechtelijke uitspraak uit
lokken over de vraag, of een blad
zonder toestemming van de uitgevers
in een leesportefeuille mag worden
opgenomen De strijd zal tot in hoog
ste instantie worden uitgestreden. Het
Nederlandse recht kent weinig pre
cedenten in dit opzicht. Wel bestaat in
Duitsland en Engeland het recht voor
uitgevers, om hun uitgaven aan lees
portefeuilles te onttrekken. Daar moet
de exploitant te onttrekken. Daar moet
schriftelijke toestemming van de uit
gevers hebben.