Oorlogsbeelden uit Den Helder
Momentopnamen uit de jaren 1940-1945
Weet U het nog?
HELDERSE COURANT
JN DEZE DAGEN gaan onze gedachten terug naar
die wonderschone en tegelijk zo rampzalige Mei
maand van 1940 en de vijf jarert van bezetting en
terreur, die daarop volgden. Den Helder heeft ruim-
■choots haar deel van de oorlogsellende gehad. Het
is niet onze bedoeling, dat alles thans in de herinne
ring terug te roepen. De geschiedenis van onze stad
in oorlogstijd zou een lijvig boekdeel vormen, maar
de hoofdlijn daarvan zou zijn, dat het in die jaren
over Den Helder en haar bevolking gebracht leed
tot lang na de bevrijding zijn invloed zou doen gelden.
Op deze pagina hebben wij een aantal foto's bijeen
gebracht, die stuk voor stuk een moment of een
episode uit Den Helder in oorlogstijd voor de geest
roepen. De bombardementende evacuatie....,
de oorlogsschadede distributiede luchtbe
scherming.... Maar daarnaast herinneren deze
plaatjes ook aan de wijze, waarop de bevolking met
grote vindingrijkheid sommige moeilijkheden wist
te overwinnen.
DE SPOORSTRAAT, normaal één der drukste straten
van onze stad, vertoonde menigmaal bovenstaand beeld.
Leeg en verlatenDe alarmsirenet hadden hun gehuil
laten horen en het geronk van overtrekkende vliegtui
gen dreunde over de stad. Toen deze foto werd genomen,
was de toestand minder ernstig, want er werd een
luchtbeschermings-oefening gehouden.
EEN IMPOSANT bouw
werk was het Stella Maris-
huis, het voormalige Ma-
rinebondsgebouw aan het
Julianapark. De vreemde
ling, die per trein Den
Helder binnenkwam, werd
getroffen door het aantrek
kelijke stadsbeeld, waarvan
dit fraaie gebouw een groot
steedse afsluiting vormde.
In de barre nacht van 24 op
25 Juni 1940 ging ook dit
plekje stadsschoon verloren.
Rechts de troosteloze ruïne
na het grote bombardement.
HET DISTRIBUTIEKANTOOR aan de Spoorstraat was een trouw bezochte
plaats van samenkomst voor alle Helderse huismoeders, maar ook menige
vader, zoon of dochter heeft achter deze loketten uren in de rij gestaan,
om de onontbeerlijke levensmiddelenkaarien en andere bescheiden af te
halen. Het was lang niet altijd zo rustig aan deze zijde van de balie als op
bovenstaande foto en het is er niet altijd even gemoedelijk toegegaan.
Iedereen kreeg te weinig en iedereen probeerde aan zijn schamel rantsoen
iets toegevoegd te krijgen. Een paar extra-bonnen was wel de goedkoopste
methode
OOK DIT STADSDEEL, hier zo aantrekkelijk afgebeeld
in wintertooi, werd op last van de bezetter gesloopt
(foto links). Dit is het begin van de Hoofdgracht, ge
nomen van de tijde van de Weststraat.
OORLOG OF GEEN OORLOG, Amor deed zijn plicht. En zo kon het ge
beuren, dat de bruidsparen wel per auto naar het Raadhuis werden ge
bracht, maar de motor van deze Chevrolet ronkte niet! Er was ben-
zinenood, dus de altijd trouwe viervoeter moest bijspringen. Zelfs de
autobus, die de volgwagens verving, werd door een paard getrokken.
Wanneer die paarden met menselijke eigenschappen behept waren geweest,
zij zouden ongetwijfeld wel met leedvermaak hebben gekeken naar die
glanzende wonderen der techniek, die zich nu machteloos moesten over
geven aan een voorhistorisch trekdier
EEN VRIENDELIJfr PLEKJE, dat door het
werk der slopers verloren ging. De Ned.-
Herv. kerk aan 't Helden der Zeeplein, met
één der meest intieme kerkinterieurs van
de stad.
DE GEMEENTE-REINIGING heeft er altijd voor gezorgd, dat Nieuwediep
er opgeruimd uitzag. De mannen op deze foto zouden kunnen vertellen,
hoeveel duizenden kilo's glasscherven en brokken dakpan zij in vijf jaren
tijd uit de Helderse straten hebben gehaald. En zij herinneren zich ook,
dat het in die dagen nimmer voorkwam, dat half-lege groentenblikken en
grote stukken brood in de vuilnisbak werden geworpen. Toen zou zo'n stuk
brood een welkome vondst zijn geweest, want de „motor" lustte op zijn tijd
wel een stevig hapje. Deve foto werd genomen op de Kerkgracht bij de
Postbrug.
MET BEZORGDE BLIKKEN lazen de Nieuwediepers de bekendmakingen,
die werden aangeplakt. Inderdaad bevatten deze proclamaties veelal zwarte
tijdingen. De bioscoop bleef ontspanning (of verkapt Nazi-vergif) brengen
en men stond ervoor in de rij. Hiervan de Rialto-bioscoop, die in Novem
ber 1943 door brand werd verwoest. Rechts een plaatje, dat aan de telkens
herhaalde evacuaties herinnert.
