Djakarta en Djokja zijn het eens over een eenheidsstaat Kort Bestek Westelijken antwoorden op Russische plagerijen Een zware brand in Apeldoorn verwoest twee zaken Explosie in Amerikaanse haven VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Uniehof van Arbitrage geïnstalleerd Zaterdag 20 Mei 1950 75e Jaargang No. 10802 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna V.S.I. en R.l. worden samengesmolien Overgangstijd van twee maanden Clay verwacht oorlog Engeland neemt represailles Nog geen vredesverdrag voorOostenrijk op komst Nederlandse kustvaarder aan de grond gelopen Weerbericht Schade belooptmeerdan 1 millioen Pool bi] een brand omgekomen Ontploffing op Zuiderkruis Ettelijke tientallen doden en gewonden AZZ-verkeer Haarlem- Deventer Bertha naar ouders terug Bewegingsvrijheid van Russische missies beperkt V.S. hebben nieuw type bom Handelsbetrekkingen met West-Duitsland Zeven maanden in voorarrest, nu vrij Twee doden op onbewaakte overweg Strijd in Birma Zender Anno Santo aangeboden Plechtigheid in het Vredespaleis Conferentie van Sydney omzeilt impasse BUREAU: Koningstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Postgironummer 449041 Hoofdredacteur: A KAPTEIN Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK heldu mm TARIEVEN: Advertenties: 16 ct. p. m.m. Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woor den 1.elk woord meer 5 cent Abonnementen per kwar taal 4.50, per maand 1.50 bij vooruitbetaling, plus incassokosten Djakarta en Djokja zijn het gisteren in enkele nren eens geworden over d« vorming van een eenheidsstaat. De federatieve staatsvorm zal officieel worden afgezworen, en men keert terug naar de gedaante, die overeenkomt met de op 17 Augustus 1945 geproclameerde Republiek Indonesia. Er is niets bekend gemaakt over het lot van de deelstaten Oost-Indonesie en Oost-Sumatra in de overgangs tijd. De nieuwe grondwet zal worden samengesteld uit die van de beide repu blieken. De parlementen van Djakarta en Djokja zullen het besluit van de beide regeringsdelegaties moeten goedkeuren. Dit kan vóór het eind van de maand het geval zijn. Soekarno zal zijn afgekondigd, zullen Djokja formeel van ontslag aanbieden. Men neemt aan, dat met de overdracht van bevoegdheden ongeveer twee maan den gemoeid zullen zijn. In de nieuwe grondwet zal o.m. worden bepaald, dat land, water en bodemschatten moeten worden geëx ploiteerd tot heil van het volk. Belangrijke productie-organen zullen door de staat worden gecontroleerd. Men is het er over eens geworden, dat Soekarno president van de nieuwe Re- wibliek Indonesia wordt. Het kabinet zal zijn Westeuropees karakter behou den. de Senaat zal worden afgeschaft en het parlement zal bestaan uit de volksvertegenwoordiging van de VSI, het werkcomité van het KNIP een deel dus van het parlement van Djokja en uit een aantal door Soekarno aan te wijzen personen. Deze vergadering zal het recht krijgen de voorlopige grondwet voorlopig te wijzigen. De bestaande wetgeving van Djokja zal zoveel mogelijk in stand worden gehouden. Later zal een grond wetgevende vergadering worden geko zen op basis van één lid op 300.000 in woners. De minderheden zullen een re delijke vertegenwoordiging krijgen. Nadat de nieuwe eenheidsstaat door het kabinet van de RIS en dat van Doch pas over tien jaar Generaal Lucius D Clay, gewezen Amerikaans militair gouverneur van West-Duitsland en thans gepension- neerd, verklaarde te Syracuse, in de Amerikaanse staat New York, dat hij „zijn uniform niet had uitgetrokken, indien hij van mening was geweest dat een oorlog aanstaande moet wor den geacht". In het persgesprek, waar in hij dit mededeelde, verklaarde Clay verder nog: „Ik ben echter wel van mening, dat de Sowjetunie voor bereidingen treft voor een toekomstige oorlog en wel waarschijnlijk over een jaar of tien". ge- de Engeland heeft de terugroeping eist van Janos Nagy, attaché aan Hongaarse legatie te Londen. In een nota aan de Hongaarse legatie zegt Engeland, dat Nagy moet vertrekken op dezelfde dag als de drie leden van de Britse legatie te Boedapest, wier terugroeping deze week is geëist. Hon garije heeft nog geen vertrekdatum vastgesteld. De ministers van buitenlandse zaket. van Amerika, Engeland en Frankrijk hebben in een verklaring over de Oostenrijkse kwestie herhaald, dat zij ernaar streven, op zo kort mogelijke termijn een vredesverdrag met Oos tenrijk tot stand te brengen. Daarom zijn ze bereid, op elk moment tot een regeling van de hangende kwesties te komen, mits dit overeenstemming 0"er het vredesverdrag over de gehele knie inhoudt. Indien de Russen geen vredes verdrag willen sluiten, zal de bezet ting moeten voortduren. Echter willen de Westelijke mogendheden Oostenrijk een zo groot mogelijke onafhankelijk heid geven en de lasten van de bezet ting verlichten. Daarom zullen er bur- gelijke hoge commissarissen worden benoemd. In Londen leidt men uit deze ver klaring af, dat er voorlopig geen rege ling voor de Oostenrijkse kwestie wordt verwacht. De Nederlandse kustvaarder „Kaap Falga", geladen met 350 ton hout, is Vrijdagmorgen aan de grond gelooen ten zuiden van de zg. „Sjollen", een zandbank in de Sont. De „Kaap Fal ga" meet 378 bruto registerton. Het schip werd in 1938 gebouwd en is eigendom van de heer J. V. Eckhardt te Heiloo. De .Kaap Falga" is later op de tag door het Zweedse bergingsvaartuig „Harald" vlot gesleept en om 18 uur in de haven van Malmö aangekomen Daar zal het schip door duikers wor den onderzocht. MR. DONNER VOORZITTER VAN UNIEHOF Nadat de twee Indonesische leden van het Uniehof Donderdag op Schip hol waren aangekomen, hebben zij onmiddellijk vergaderd met de Neder landse leden prof. Beaufort, mr. 1r J Donner en dr. Prinsen. Bij die ge legenheid werd mr. Donner voor he' eerste jaar tot voorzitter gekozen. Dr. W. Drees, onze minister-pre sident, heeft gistermiddag een commis sie geïnstalleerd, die moet nagaan, hoe de samenwerking tussen regering en parlement op het stuk van het buiten landse beleid zal dienen te worden geregeld. Verwachting geldig tot heden avond. Zwaar bewolkt met re gen, maar later van het Zuid Westen uit opklarend. Meest ma tige wind, voornamelijk tussen Zuid en Oost Iets hogere tem peraturen dan gisteren. ZONDAG: Zen op 4.38, onder 20.35; Maan op 7.17, onder u.37 MAANDAG: Zon op 4.37, onder 20.37; Maan op 8.32, onder l.il. Gisteravond om tien over elf deelde een militair aan de brandweer te Apeldoorn mede, dat er brand was uitgebroken in het achtergedeelte van het confectiemagazijn Kreymborg in de Hoofdstraat aldaar. Twee uur later was een groot gebouw, waarin behalve Kreymbor# ook het warenhuis De Bijenkorf I was gevestigd, een rok ;n- de puinhoop. Er was voor meer dan anderhalf millioen gulden schade aan gericht. De Apeldoornse brandweer, die spoe dig met groot materieel ter plaatse was, betrok haar bluswater van de water leiding en uit de Grift, een beek, die naast het brandende pand stroomt. De druk op de eerste was echter een tijdlang te laag, terwijl het water uit de laatste zo modderig was, dat de pompen verstopt raakten. Pas tegen half twaalf lukte het, het vuur krach tig te bestrijden. Het confectiemaga zijn was intussen een brullende vuur zee geworden, die zelfs de panden aan de overkant van de Hoofdstraat in vlam dreigde te zetten. Dit kon men verhinderen. Echter kon men niet voor komen, dat de Bijenkorf I, hoofdzake lijk meubelmagazijn, vlamvatte en uitbrandde. De naastliggende panden, een boekhandel, een kruidenierszaak In het hartje van de stad Arnhem is in de nacht van Donderdag op Vrijdag brand uitgebroken op de bovenste verdieping van een oud huis. De brandweer had het vuur spoedig be dwongen. Toen men een onderzo°x instelde, vond men in een totaal uit gebrande kamer het lijk van een Poolse fabrieksarbeider, de 32-jarige Jozeph Pawlik. De man heeft vermoe delijk op bed liggen roken. Tijdens werkzaamheden in de ma chinekamer van het troepentransport schip „Zuiderkruis", dat aan de Lloyd- kade te Rotterdam ligt. heeft een ont ploffing plaats gehad. Er ontstond een steekvlam en hierdoor werden vijf per sonen gewond. Zij moesten met brand wonden aan gelaat en handen in een ziekenhuis worden opgenomen. en de Bijenkorf III, konden echter worden behouden, hoewel de wind het vuur in hun richting dreef. Pas te twee uur kon men zeggen, dat het vuur was bedwongen. De ploe gen uit Arnhem en Deventer, die as sistentie hadden verleend, konden toen inrukken. De nablussing heeft echter nog vele uren gevorderd. De zaken van Kreymborg en de Bij enkorf I waren gevestigd in een in tweeën gedeeld pand, dat een front- breedte had van ongeveer veertig me ter. Het gebouw was drie verdie pingen hoog. De gezamenlijke brand weren bestreden het vuur met dertig stralen. Vele wegen leidden naar Parijs, uat het vele wegen, uit alle delen van de wereld waren, die naar de P°- rijse Jaarbeurs hebben geleid, laat een wegwijzer op deze beurs dui delijk zien. Ook het kleine Neder land spreekt een woordje mee. Zowel Amsterdam als Rotterdam en Vreeland hebben hun inzen dingen op de Parijse Beurs, zoals uit de wegwijzer b lijkt. DE TABAKSACCIJNS Het bureau voor de Nederlandse Kerf tabakindustrie heeft als zijn mening te kennen gegeven, dat de accijns op kerf tabak in evenredige mate moet wotden verlaagd, wanneer de regering de ac cijns op sigaren tot een lager bedrag zou terugbrengen. Dr. Franz Jachym, die zich de vorige maand te Wenen op het laatste ogenblik van de bisschopswijding terugtrok, is thans door kardinaal £r- nitzer, aartsbisschop van Wenen, tot bisschop gewijd in de kerk Santa Ma ria dell Anima te Rome. Soldaten op weg naar huis Generaal M. B. Stewart: vertrok Donderdag van Port Said naar Amsterdam. Generaal S. D. Sturgis: vertrok Donderdag van Port Said naar Rotterdam. Waterman: vertrok Donderdag van Djakarta en wordt 20 Juni in Rotterdam verwacht. Amarapoora: vertrok Maandag van Djakarta naar Amsterdam. Cheshire: was Woensdag dwars van Mentawei-eil., naar Rotter dam. Generaal M. L. Hersey: was Woensdag op 450 mijl O. van Guardafui, naar Rotterdam. In de haven van het Amerikaanse plaatsje South Amboy, op 50 km van New York, heeft zich Vrijdagavond een getroffen verschrikkelijke ontploffing voorgedaan, waardoor verscheidene doden en ge wonden zijn te betreuren. Volgens de politie ontploften kort na elkaar vier schepen, die, geladen met explosieve stoffen, klaar lagen om de haven te worden uitgesleept. Een ooggetuige, die zelf ernstig ge wond werd, verklaarde onmiddellijk vóór de ontploffing vier schepen te hebben gezien Toen de rook was op getrokken zag hij er geen meer. Een andere ooggetuige zeide, dat een nabij gelegen fabriek van meststoffen nage noeg geheel vernield werd. Het plaatselijke ziekenhuis heeft bijna honderd gewonden opgenomen, die voor het merendeel door rondvliegende glasscherven en stukken puin waren Met ingang van 22 Mei wordt het AZZ-verkeer ingevoerd tussen de tele foondistricten Deventer en Haarlem. Uit het district zal men een telefoon nummer in het district Deventer kun nen draaien op werkdagen tussen 12 en 14 uur en van 18 uur tot de vol gende morgen 8 uur, alsmede gedu rende de weekenden van Zaterdag morgen 12 uur tot Maandagmorgen 8 uur. De stad, waar alle electriciteits- en telefoonlijnen door de ontploffing zijn verbroken, is door de politie afgezet. Het havengebied werd ontruimd. Volgens een later bericht waren de schepen geladen met ammonium-nitraat, een zeer explosieve kunstmeststof. Er zijn zes personen gedood en driehon derd gewond. De opperrechter te Singapore heeft bevolen, dat het dertienjarig Neder landse meisje, dat tijdens de Japanse invasie op Java door haar ouders aan een Javaanse baboe werd meegegeven, aan haar ouders zal worden terugge geven. Het meisje, Bertha de Hartogh, weigerde hardnekkig Aminah te veria ten en verzette zich hevig, toen zij ten slotte door enkele sociale werkers naar een auto werd gebracht, om in een kin dertehuis te worden ondergebracht. Het kind zal ter beschikking van de Neder landse consul-generaal worden gesteld, om later naar de ouders te worden ge zonden. Tn Augustus zal het stadje Hindelopen aan de Westkust van Friesland zijn 725-jarig bestaan vieren. Dat zal een grote gebeurtenis worden en ik denk. IIIHIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllillllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIÜIIIIIItlltllllllllllimHIilllllMIIHIIHUI Juni zal in Boxmeer een groot gilde- feest worden gehouden, waar 3000 gil- debroeders met vaandels en vendels van 72 gilden door het dorp zullen dat we maar naar Hindelopen zullen len toen zijn vermissing aan boord be. trekken omdat het Heilig Bloedsgilde gaan lopen. In de hoop, dat we niet in mer^t werd. Hij wilde niet terug naar iaar bestaat. Utrecht terecht komen. De Ameri Noorwegen, zei hij. Nu moet-ie toch, kaanse autoriteiten werken aan een ge- want de vreemdelingenpolitie stelt hem Met 6011 f ansP°rt dieren uit Afrika -*—1-!™ is een Caracal aangekomen, be stemd voor een dierenpark. De Caracal 'at kan de beste gebeuren. leid projectiel, dat in staat zal zijn, elk op transport. De gemeente Rotter - doel op aarde te bereiken. Maar dat ene doel, waarnaar wij allemaal ver langen, blijft nog altijd even ver ver wijderd. O Vandaag wordt in Hulst dc voorjaarskermis geopend. Dat gebeurt elk jaar maar deze keer is et wat bij zonders, omdat Hulst nu 600 jaar be staat. Het werd in 1350 door de graat van Male gesticht. Als de Oostduitsc jeugd in Berlijn het Pinksterfeest kom' vieren, zal de autoweg van Berlijn naa het Westen voor het gewoon verkee gesloten zijn, hebben de Russen vai- beloofd. Noorse stoomschip Toledo heel dam gaat een millioen lenen. De burge meester is ook hij mij geweest, maar ik is de woestijnvorm van een lynx of los, rat nèt wat slecht in de slappe was. En die e«ge honderden jaren geleden ook Liet Donderdag bericht, dat een mar overboord wa- revallen Dat was maai half waar. De zeeman namelijk was niet gevallen, maar gesprongen en liep rustig in Hoek van Holland te wande- Alweer een nieuwe bom.,.. Op 4 nog in Nederland voorkwam. De roof dieren zijn ten onzent heden ten dage trouwens nog niet helemaal uitgeroeid In Amerika heeft men een eenvoudig toestelletje uitgevonden, waarmee men de motor van zijn auto ook bij grote koude direct kan starten. Ik ken wel nensen, die daar zelfs in tropische hitte Teen kans toe zien. O De Parijzenaars 'ijn get. ig- geweest van de grootste erie verkeersopstoppingen die zij zich kunnen heugen. Om kracht bij te zetten aan loon-eisen hebben de politieagenten precies gedaan wat ze moesten doen. En ze stonden .overtreders" eindeloos in hun boekjes te noteren en stelden dui zend en één vragen Allemaal precies volgens de voorschriften. De Britse en de Amerikaanse autori teiten in West-Duitsland hebben giste ren bekend gemaakt, dat zij de passen van de Russische militaire missies in hun gebied hebben ingetrokken en de bewegingsvrijheid dezer missies ten zeerste hebben beperkt. Dit was het Westelijk antwoord op soortgelijke Rus sische maatregelen tegen de militaire missies, die bq het Russische militaire bestuur te Potsdam zijn geaccrediteerd. Deze beperking troffen niet alleen de Brite en de Amerikaanse, doch ook de Franse missie. De Westelijke vertegenwoordigers in Potsdam mochten de laatste tijd nog slechts van hun bureaux naar huis rei zen, en omgekeerd. Hun permanente passen die verlopen waren werden ver vangen door tijdelijke met korte gel digheid. De Russische vertegenwoordi gers, die bij het Britse bestuur te Bad Oeynhausen zijn geaccrediteerd, mogen nu alleen van en naar Berlijn reizen. Een luchtvaartmaatschappij heeft onthuld, dat zij sedert drie jaar werkt aan de bouw van een over de radio bestuurde bom van 6 ton, die Tarzon wordt genoemd. De bom wordt afge worpen uit een vliegtuig en wordt tijdens haar val gecontroleerd met be hulp van radio. Deze bom is „een tac tisch wapen, dat door de Amerikaanse luchtmacht ten zeerste wordt gewaar deerd wegens de juistheid en de ver nietigingskracht". Er zijn handelsbesprekingen tussen Nederland en West-Duitsland gevoerd, die tot resultaat hebben gehad, dat er ten aanzien van de vereveningsheffing op land- en tuinbouwproducten een bevredigende oplossing is gevonden Door bepaalde maatregelen zal voorts de Duitse export naar Nederland wor den vergemakkelijkt. Men hoopt spoe dig het tekort op de Duitse betalings balans te hebben overwonnen, o.m. door verhoging van het totale han delsvolume en door het vrijgeven binnen bepaalde grenzen van het toerisme naar West-Duitsland. De Amsterdamse kantoorbediende W. P. P., die ervan werd verdacht, de beide jongemannen, die indertijd de overval op de spaarbank van de Stad Amsterdam hebben gepleegd, een revolver te nebben verschaft, is gister morgen door de Amsterdamse recht bank vrijgesproken en in vrijheid ge steld. Het voorhanden zijnde bewijs materiaal tegen deze verdachte werd onvoldoende geacht. Hij had zeven maanden in voorarrest gezeten. In Vlaanderen dreigt een staking in de textielindustrie. De arbeiders eisen een loonsverhoging van 8 pro cent en een verhoging van het mini mum uurloon. Hun gangen worden door de Britse po litie nauwkeurig nagegaan. De leden van de Russische missie bij het Ameri kaanse bestuur mogen alleen van en naar hun woningen reizen, maar kunnen in bijzondere gevallen toestemming krijgen, van Frankfort naar de Sowjet- zone en terug te reizen. De Britten zijn niet buitenmate ver ontrust door deze gang van zaken. Zij beschouwen de hele affaire als een „routinekwestie". Men wilde de Ru ."en laten voelen, dat hun maatregelen met tegenmaatregelen kunnen worden be antwoord. Gistermiddag omstreeks vier uur is op dc onbewaakte overweg bij Dub beldam nabij Dordrecht een kleins bestelauto gegrepen door de trein DordrechtBreda. De auto werd veertig meter meegesleurd en een man en een vrouw die in de cabine zaten werden gedood. In de laadruimte van de auto be vonden zich voorts nog enige perso nen waaronder een baby van ander half jaar. Zij werden uit de auto ge slingerd, doch kwamen op de zachte berm van de spoorbaan terecht. Met verwondingen werden zij naar een ziekenhuis in Dordrecht overgebracht. De slachtoffers zijn de chauffeur C. Bollaard uit Dordrecht en zijn schoon moeder, mevrouw De Haan, eveneens uit Dordrecht. Zij waren op slag dood. Birmese regeringstroepen, die wer den bijgestaan door vliegtuigen en ma rine-eenheden, hebben de plaats Pro- me, die sinds Maart een bolwerk was van communistische opstandelingen, heroverd. Deze rebellen, in hoofdzaak bestaande uit communisten, die wer den versterkt met overlopers van de „vrijwillige volksmilitie", hadden zich op de Westelijke oever van de Irad- wadi-rivier teruggetrokken, toen de regeringstroepen, die van de stad Inma uit waren opgerukt, Prome bin nenrukten. In tegenwoordigheid van een dui zendtal Nederlandse pelgrims heeft een delegatie van het Nederlandse Anno-Santocomité onder leiding van minister mr. J. H. R. van Schaick aan paus Pius XII de maquette aangebo den van de korte-golfzender, die door Katholiek Nederland ter gelegenheid van het Heilig jaar wordt geschonken Verwacht wordt, dat de zender over ongeveer twee maanden gereed zal zijn om aan de apparatuur van Radio-Vati- cana te worden toegevoegd. AUSTRALISCHE SOCIALISTEN VOEREN OBSTRUCTIE De Australische socialistische parle mentaire oppositie, die gekant is te gen een wetsontwerp van de Austra lische regering, dat beoogt de door de afgetreden socialistische regering in gevoerde nationalisatie der banken ongedaan te maken, heeft geweigerd een bijeenkomst van de Senaat bij te wonen, hetgeen nog nimmer in de Australische parlementaire geschiede nis is voorgekomen. Nadat gistermorgen de leden van het Unie-hof van arbitrage ten paleize Soestdijk door H.M. de Koningin waren beëdigd, vond gistermiddag in de kleine zittingszaal van het Vredespaleis te Den Haag de plechtige installatie plaats van dit lichaam, dat recht zal spreken in naam van het hoofd der Ne derlands-Indonesische Unie. Bq deze installatie-plechtigheid waren o.m. aan wezig de president en andere autoriteiten van het Internationaal Gerechtshof en talrijke hoge persoonlijkheden uit politieke en juridische kringen. ben gevonden, wanneer straks ook Indonesië in de organisatie der Ver enigde Naties is opgenomen. Moge de zon der gerechtigheid u op het pad, waarop ge u begeeft ver lichten en moge uw arbeid steeds bij de deelgenoten der Unie die hoge waardering vinden, welke de begin selen die aan de rechtspraak van uw Hof ten grondslag liggen, verdienen. Na minister Van Maarseveen werd het woord gevoerd door mr. Moham med Rum, Hoge Commissaris van In donesië in Nederland en door de pre sident van het Hof, mr. dr. J. Donner. De minister van Uniezaken en Over- zese Rijksdelen, mr. J. H. van Maar seveen, hield ter installatie een rede, waarin hij o.m. het volgende zeide: Ik hoop, dat Nederland en Indonesië bij alle geschillen, ook bq die, welke zij aan het oordeel van uw Hof on derwerpen, zich steeds zullen gedra gen naar de doelstelling der gerech tigheid. Niet alle geschillen, die tussen In donesië en Nederland zullen kunnen rijzen, zullen aan het oordeel van uw Hof kunnen worden onderworpen. Slechts rechtsgeschillen, niet beleids- geschillen, behoren tot de bevoegd heid van uw Hof. Ik moge uw Hof opmerken, dat de partijen, die voor uw Hof zullen ver schijnen, elkander zeer nauw bestaan. Niet alleen zijn zij door een Unie met elkander verbonden, niet alleen be staan er ook andere dan juridische banden tussen hen. maar ook andere dan afstammingsoverwegingen kun nen doen spreken van een familie van volken, waarvan Nederland en Indonesië lid zijn, een lidmaatschap, dat hare formele bevestiging zal heb- De zeven ter Britse Gemenebest conferentie te Sydney vertegenwoor digde landen zijn er in geslaagd de dreigende impasse in de besprekingen te ontwijken door het aanvaarden van een compromisplan, dat voorziet in het onmiddellijk verlenen van hulp aan door het communisme bedreigde Zuidocstaziatische landen, waarvoor een bedrag van acht millioen pond sterling zal worden uitgetrokken. De staten-leden van het Britse Gemene best zullen in Augustus te Londen op nieuw vergaderen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1950 | | pagina 1