Engeland bereid tot medewerking
Nieuwe opzet voor opleiding van
onderwijzers
Burgemeester d'Ailly „ereborger"
van Amstelredams Damstad
Eerste Kamer accoord met de
uitbreiding der Hoogovens
Bevolking van Ambon onder vuur
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Belgie blijft afzijdig
van betalingsunie
L.S.K. en A A. F. gaan samen oefenen
Donderdag 15 Juni 1950
Sng No. 10821
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wiermgen en Anna Paulowna
MINISTER STIKKER UCh ZUN PLAN
Economische eenheid geen zaak van
hei „domme poilood'' alleen
Smuts afgetreden als
leider der oppositie
Kweekschool voor vijf
leerjaren
Weerbericht
Concertgebouw-aarde
naar Hollywood
DIRECTEUR-GENERAAL
VAN UNESCO VRAACT
ONTSLAG
Noodlanding op één wiel
Benelux-conferentie een
maand uitgesteld
Wankel beleid inzake plan-Schuman gelaakt
Incidenten met de heer
Molenaar
Sukarno wil Australië
met rust laten
FRANS DEBAT OVER
PLAN-SCHUMAN
Het Oud-Hollands plein
feestelijk geopend
Reuzenforten boven
ons
land
Koffiebon geldig tot
18 Juni
Zuid-Molukken vastbesloten zich te verdedigen,
maar hulp is dringend nodig
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A KAP TE IN
Directie:
J. MJLSMA en G. KRAK
HELDERSE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 et p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
Engeland verleent op het ogenblik de meest loyale
medewerking aan de verwezenlijking van de plan
nen, die in de boezem van de Organisatie voor Eu
ropese Economische Samenwerking leven, zo heeft
minister Stikker gistermiddag verklaard tijdens een
persconferentie, waarin hij het Nederlandse plan
voor de economische eenmaking van Europa heeft
toegelicht. Hij heeft er aan toegevoegd, dat hij met
betrekking tot de huidige stand van zaken aller
minst pessimistisch is. Het standpunt van Engeland
inzake de betalings-unie is bekend, men weet waar
de moeilijkheden liggen en daarvoor zijn oplossin
gen gevonden. Het gaat nu om de uitwerking er
van. De minister zeide te geloven, dat Engeland zelfs
aan het plan-Schuman zal kunnen deelnemen.
Uitgangspunt van het plan-Stikker is de vraag
geweest, of Nederland zich diende te beperken tot
de verdediging van zijn eigen nationale belangen in
de OEES, dan wel zich op een breder nationaal
standpunt moest stellen. De Nederlandse regering
heeft tot het laatste besloten. Daarbij
zal het wel eens kunnen voorkomen,
dat ideeën worden verdedigd, die niet
direct stroken met de belangen van
ons land.
Uit dit brede standpunt is de gedachte
van een noodzakelijke integratie voort
gevloeid. Deze kan niet automatisch
haar beslag krijgen, door domweg het
percentage der liberalisatie te verho
gen. Dat moet stap voor stap en in
dustrie voor industrie gaan. In deze
Mr. D. U. STIKKER
optimistisch
Generaal Smuts heeft met het oog op
zijn langdurige ziekte zijn ontslag aan
geboden als leider van de parlements-
fractie der Verenigde Partij (oppositie).
J. G. N. Strauss, waarnemend-voorzit
ter der parlementsfractie, is met alge
mene stemmen tot zijn opvolger gekozen.
Generaal Smuts was, voor de tweede
maal in zijn loopbaan, leider van de
oppositie sinds de combinatie van de
nationalistische en de naturellenpartij
zijn Verenigde Partij bij de algemene
verkiezingen in Mei 1948 versloeg.
richting gaat het plan-Schuman reeds.
Minister Stikker bleek optimistisch
te zijn ten aanzien van de mogelijkheid,
om Duitsland en Frankrijk in zijn plan
in te schakelen. Beide zullen er waar
schijnlijk wel voor voelen, met name
Duitsland, voor welk land immers het
plan-Schuman de mogelijkheid is geble
ken, om deel te krijgen aan de Euro
pese inspanningen. Het plan-Schuman
is meer politiek van aard. Het plan-
Stikker echter beweegt zich op econo
misch terrein en de vraag is, of de
Marshall-landen de bestaande proble
men met elkaar willen oplossen. Het
plan-Stikker zal aan het eind van deze
maand in de Raad van de OEES ter
sprake komen. Waarschijnlijk zal daar
zelfs de Europese betalings-unie in
priicipe worden goedgekeurd.
Het is niet te zeggen, hoeveel tijd de
verwezenlijking van het plan-Stikker
zal vergen, evenmin, of men het daarbij
zal kunnen stellen zonder dollars. Ech
ter zullen, zo betoogde de minister,
Amerika en Canada in de ontwikkeling
der Europese economie geinteresseerd
blijven, ook al zai in 1952 een eind zijn
gekomen aap de Marshall-hulp. Dan
komt echter de landbouw het eerst aan
de orde.
Wanneer de plannen van de minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen worden verwezenlijkt, zal Neder
land eerlang een vijfjarige kweekschool
voor onderwijzers en onderwijzeressen
bezitten. Deze bouwt voort op het on
derwijs aan een ULO-school en is ver
deeld in drie leerkringen.
In de eerste, die de eerste twee jaar
omvat, wordt met name de algemene
■ontwikkeling van de leerling uitge
breid. In de tweede leerkring, die het
derde en vierde leerjaar omvat, begint
de eigenlijke vakstudie, die in de der
de leerkring (vijfde leerjaar) wordt
afgesloten. Wie vier jaren heeft door
lopen, is benoembaar tot onderwijzer
aan een school voor gewoon lager on
derwijs. Wie tot onderwijzer aan een
school voor VGLO of ULO, of tot hoofd
ener school wil worden benoemd, zal
de kweekschool volledig moeten heb
ben doorlopen.
In principe vervalt de scheiding tus
sen akte van onderwijzer en akte van
hoofdonderwijzer. Wel wordt in het
laatste schooljaar in schoolverband de
studie van opvoedkunde en Nederlands
voortgezet. De leerling moet voorts een
bepaalde tijd doorbrengen aan de meest
voorkomende typen scholen en daarbij
taken vervullen, hem door de directeur
van de kweekschool opgelegd. Ten
slotte blijft dan tijd beschikbaar voor
vrije studie in één of twee door de
leerling te kiezen vakken.
Leerlingen, die de HBS of het Gym
nasium hebben doorlopen, zullen tot de
tweede leerkring kunnen worden toe
gelaten. Indien zulks mogelijk blijkt,
kan door een eenvoudige wetswijziging
de mogelijkheid, om na het doorlopen
van de tweede leerkring de functie
van onderwijzer bij het gewone lager
onderwijs te aanvaarden, komen te ver
vallen.
Voorts wordt een regeling voorgesteld
voor de financiële gelijkstelling van
openbaar en bijzonder kweekschool-
onderwijs.
Verwachting tot hedenavond.
Over het algemeen veel bewol
:ing met bijna overal enkele
juien. Matige tot zwakke wind
hoofdzakelijk tussen Noord-West
en Zuid-West. Koel weer.
VRIJDAG: Zon op 4.19, onder
21.02; maan op 4.10, onder 22.35.
Van onder de vloer der grote
zaal van het Amsterdamse Con
certgebouw reikte gisteren Eduard
van Beinum de zangeres mevr.
Faniella een schaal met aarde
aan, die hij even tevoren had ge
schept uit de grond waar Amster
dams muziektempel op rust. Deze
aarde gaat naar Hollywood, waar
heen ook aarde uit een twintig
tal andere landen wordt gezon
den om daar te worden vermengd
met grond van Hollywood. Dit
alles zal in een omhulsel bewaard
worden als symbool van de cul
turele eenheid. Op 1 Augustus
zal in Hollywood-Bowl een
grote concertruimte in de open
lucht een plechtigheid worden
gehouden, die de culturele een
heid der landen moet uitbeelden
Dr. Jaime Torres Bodet, de Mexi
caanse dir.-generaal van de Unesco,
heeft gister op de vijfde algemene con
ferentie van de organisatie, die te Flo
rence wordt gehouden, zijn ontslag in
gediend.
De conferentie heeft een voorstel van
Tsjechoslowakije besproken, behelzend
dat de Unesco actief voor de vrede
dient te werken. Enkele delegaties ga
ven als haar mening te kennen, dat dit
reeds tot de omvangrijke taak van de
Unesco behoort.
Bodet stond er op, dat de Unesco in
deze een duidelijk omschreven stand
punt zou innemen en met alle ten dien
ste staande middelen voor vrede zou
ijveren. Anders, zo zei hij, zou hij zijn
ontslag moeten indienen.
Een vliegtuig van „Air France"
heeft gistermiddag met 28 passagiers
aan boord een noodlanding op één
wiel gemaakt op het vliegveld „Le
Bourget" bij Parijs. Het had eerst de
benzine opgebruikt door te blijven
rondcirkelen.
Het Belgische kabinet heeft gister
avond eenparig de voorwaarden, die
door de O.E.E.S. gesteld zjjn voor
Belgie's deelneming aan de voorge
stelde Europese betalingsunie, ais on
aanvaardbaar voor aover het Belgie
betreft verworpen.
Het verloop der voorbereidende on
derhandelingen voor de conferentie,
waar de oprichting van een Europese
betalingsunie zal worden besproken,
is een ontgoocheling geweest voor
Belgie. Men legt er de nadruk op, dat
Belgie zich van meet af aan een
overtuigd voorstander van deze beta
lingsunie heeft getoond. Zijn econo
mie heeft te veel geleden onder de
beperkingen van het deviezenverkeer
dan dat het niet geneigd zou zijn het
zijne bij te dragen tot het herstel van
de economie in West-Europa.
Naar te Brussel van welingelichte
zijde wordt vernomen, zal de Bene
lux-conferentie, die aan het einde van
deze maand te Oostende zou worden
gehouden, ongeveer een maand wor
den uitgesteld.
Om dit uitstel is door de Neder
landse regering verzocht in verband
met het aantal andere buitenlandse
conferenties, dat op hetzelfde tijdstip
wordt gehouden, in het bijzonder die
inzake de Europese betalingsunie.
„Damstad", het kleine ommuurde Oudhollandse marktplein, dat aan de voet
van Jacobs van Campens bouwwerk is verrezen ter gelegenheid van het 500-
jarig bestaan van ,,'t lands uitstalkast" de Kalverstraat te Amsterdam
is gistermorgen door Amstelredams vroede vader geopend. Mr. Am J. d'Ailly
werd met een rijtuig van zijn ambtswoning gehaald en in een feestelijke optocht
door de Kalverstraat, waar confetti en serpentine op bet hoofd van de ma
gistraat neerdaalde, naar de poort van Damstad gereden.
Er is gistermiddag in de Eerste Kamer een incidentje geweest tussen de
voorzitter, prof. mr. R. Kranenburg, en mr. A. N. Molenaar (WD), De liberale
senator bracht n.I. het plan-Schuman ter sprake bij de behandeling van het wets
ontwerp inzake de deelneming van de staat in de financiering van de uitbreiding
der Hoogovens te Velsen, en wenste te weten, welke de kansen van ons land bij
dit plan waren. De voorzitter belette hem, hierop verder in te gaan, waarop de
heer Molenaar boos van het spreekgestoelte wegliep.
oordeel over kon
De senator vond het beleid van de
Nederlandse regering maar „wankel".
Hij wenste te weten, in hoeverre Ne
derland bij dit plan zou kunnen wor
den betrokken. De heer Kranenburg
vond het onjuist, daarover nu al te
spreken, omdat deze zaak onvoldoende
schriftelijk voorbereid was.
Toch hadden ook andere leden er
al over .gesproken. De heer Vixseboxse
(CH) gaf een verklaring voor het af
wijzende standpunt van Engeland: de
tegenstelling n.1. tussen de hoge lonen
der mijnwerkers en de volkomen ver
ouderde uitrusting der mijnen. De heer
Van de Kieft (Arb.) vond het plan-
Schuman nog zo vaag, dat men er geen
Op weg van Djokjakarta naar Bali
stond president Sukarno tijdens een
oponthoud op het vliegveld van Su-
rabaja de pers te woord. Op de vraag
waarom hij geen aanspraken laat gelden
op geheel Nieuw-Guinea, antwoord
de hij, dat dit niet wordt gedaan, om
dat Oostelijk Nieuw-Guinea Austra
lisch is. „Wij willen uitsluitend Ne
derlandsNieuw-Guinea bij Indonesië
voegen en wel vóór 1 Januari van het
volgend jaar". In antwoord op een
desbetreffende vraag deelde de pre
sident mede, dat het onderzoek naar
de gedragingen van Sultan Hamid
voltooid is. Het wachten is op de be
rechting.
geven. Hij zeide
voorts, dat de socialisatie niet het enige
redmiddel voor de economische kwalen
was. Het gemengde bedrijf (deelneming
van staat en particulieren) leek hem
een grote toekomst te hebben.
Minister Van den Brink heeft mede
gedeeld, dat van de ECA definitief toe
stemming is verkregen, om het bedrag
van f 96 millioen, dat de Staat in de
Hoogovens zal steken, uit de Marshall-
gelden te putten. Het wetsontwerp is
aangenomen met de stemmen van de
communisten tegen.
De commissie van Buitenlandse Za
ken van de Franse nationale vergade
ring heeft Woensdag in een resolutie
de regering om een openbaar debat
over het plan Schuman gevraagd
„voordat een definitief besluit zal
worden genomen".
De resolutie die door een socialis
tisch lid was ingediend, werd met 40
tegen 2 stemmen aanvaard.
Hier stonden een pierrot en een nar,
een immens grote stadssleutel torsend,
de burgemeester op te wachten teza
men met de leden van de Damstad-
vroedschap. Nadat de sleutel was over
gereikt, staken de herauten de trom
petten en reden de rijtuigen het stedeke
binnen. Op de trappen van zijn Oud
hollandse raadhuisje stond burgemees
ter Ben Groeneveld zijn ambtgenoot
De Amerikaanse en Nederlandse
luchtmachten zullen deelnemen aan
geregelde gemeenschappelijke tucht
oefeningen, zo is door het Amerikaanse
departement van defensie meegedeeld.
„Daar een aanzienlijk deel van het
Nederlandse radarnet thans gereed is
en de piloten van de pasgevormde Ne-
Qisternacht om vier uur belde een T/1 i Q 1 steldheid trekt het toestel zich niets
nachtwaker in Rotterdam de poli- l Sj 6SI6i!\ 1 niemendal aan. Vierentwintig Franse
Ue op, dat in de Rozenstraat een dron- mcabaret-artisten, die door Mistinguette
kenman lag te slapen met zijn benen naar Rome zijn gebracht zitten in de
over de rails van de stoomtram. De Pepe", die talrijke misdaden en aan- soep. De lires en de centesimos zijn
man werd ter ontnuchtering meege- slagen op zijn geweten heeft, is door de op. Miss tracht er iets op te vinden
nomen, precies op tijd, want om kwari speciale strijdkrachten voor de bestrij- door het organiseren van een welda-
over vier zou de eerste tram hem zeer ding van het banditisme gearresteerd, digheidsvoorstelling, waarop zij haar
zeker van zijn onderdanen hebben be- Nou ja, die is ook nog lang geen Sal- beroemde benen den volke zou tonen,
roofd. Met die ontnuchtering ging het vatore Giuliano. Daarom kon-ie na- Maar het feest ging niet door omdat
overigens ook niet zo vlug, want om tuurlijk gepakt worden! In de Lock- men 2oiets in het Heilig Jaar niet vond
zes uur gisteravond sliep de man nog! heedfabrieken in Californie is men be- passen. Sommige mensen (dit tus-
ij De Wegenwacht, die nu eenmaal gonnen met de bouw van de nieuwste sen haakjes, vrienden) zeggen dat Mis-
voor niets staat, was ditmaal ook aan straaljager, de F 94, die altijd kan tinguette ouder dan 65 jaar is.
wezig op het eindexamen van de HBS
Wel niet in levende lijve, maar dan
toch als verplichte examen-opgave
voor een opstel. Hopenlijk zullen ze
ook pechbestrijders zijn voor te ner
veuze examinandi. In de Spaanse
stad Murcia is een lichte aardbeving
waargenomen. De schokken duurden
zes seconden. Overdag was het in de
stad drukkend heet geweest.
Tn Engeland wordt per jaar zeshon-
derdvijftig millioen pond sterling
aan weddenschappen uitgegeven, dat
is ongeveer de helft van het bedrag
dat jaarlijks aan inkomstenbelasting
wordt betaald. O De Siciliaanse ban
diet Annibal Morinino, beter bekend als
opereren door middel van een radar-
■ütrusting. Van duisternis of weersge-
Het plan is weer best
pind Juli zal in Londen een congres
gehouden worden voor zakenvrou
wen. Bijna 1800 gewiekste dames zul
len dan bijeen zijn en op een speciale
receptie zullen zij door de Britse rege
ring verwelkomd worden, waarbij
waarschijnlijk ook de Duchess of Kent
aanwezig zal zijn. Bovendien valt hun
de eer te beurt om aan te zitten aan
een banket in de oude Londense Guild-
hall. O Alle schepen van de Rotter
damse Lloyd krijgen een complete
voetbaluitrusting voor de bemanning
Die gaan een competitie over de hele
wereld spelen. Alleen al in Karachi
werden zes van de zeven Engelse sche
pen in de heven „ingemaakt".
derlandse meteor-straal jager eskaders
voldoende vaardigheid hebben verwor
ven in de tactiek van het onderschep
pen van vliegtuigen, zjjn geregelde oefe
ningen van beide luchtmachten geza
menlijk mogelijk en zullen dan ook
worden gehouden", aldus de aankon
diging.
De Amerikaanse vliegende reuzenfor
ten, die in Engeland gestationneerd
zijn, zullen de routine oefenvluchten
op Helgoland over Nederlands gebied
maken en zullen daar worden aange
vallen door Nederlandse jagers. Film
camera's in de jagers en bommenwer
pers zullen de successen van deze aan
vallen registreren.
Dit is de eerste proef van directe
Amerikaanse samenwerking met het
oefenschema van de Westeuropese
luchtmacht, aldus het Amerikaanse de
partement. Het voegde hieraan toe, dat
de betekenis van gemeenschappelijke
oefening voor het integreren van de
Westeuropese luchtmachten moeilijk te
overschatten is.
Boven: 'n overzicht van Damstad
onder: de twee stadsdwazen bie
den burgemeester d'Ailly de sleu
tel van Damstad aan.
op te wachten om hem in zijn ge
meente hartelijk welkom te heten.
Burgemeester d'Ailly beloofde zijn
Oudhollandse collega de steun van zijn
schout en rakkers om de boertigheid
en leutigheid in toom te houden, doch
hij sprak de wens uit, dat deze twee in
ruime mate een maand lang binnen de
stadswallen zouden heersen. Geheel in
Oudhollandse stijl beantwoordde burge
meester Groeneveld deze toespraak en
eindigde met vast te stellen, dat mr.
d'Ailly een vroede vader is, deswege
bij hem het „ereborgerschap", met een
fraai gecalligrafeerde oorkonde aan
bood. Toen daverden de kanonschoten
en schalden de trompetten; Damstad
was geopend. In de Oudhollandse bur
gemeesterskamer werd voor de offi
ciële gasten in kelken iets mousserends
van Franse afkomst geschonken en op
een groot batig saldo (dat ten goede
zal komen aan de kankerbestrijding)
geklonken. De twee burgemeesters
maakten tot slot een rondgang over
het. marktplein aar hedendaagse
kunstambachtslieden in oud costuum
hun producten vervaardigen.
(Zie vervolg pag. 3).
De op 1 Juni aangewezen koffiebon
164 algemeen moet uiterlijk op 17 Juni
bij de detaillist worden ingeleverd.
De volgende koffiebon zal op 13 Juli
1950 worden aangewezen.
De vertegenwoordiger van de Republiek Zuid-Molukken in Nederland, dr.
Nikilujuw, beeft van de premier van deze republiek, dr. Soumokii, een telegram
ontvangen, waarin gemeld wordt, dat een oorlogsschip van de R.I.S. iedere dag
de territoriale wateren van Ambon schendt. Volgens het telegram is de be
schieting van de bevolking van Namlea op Buru herhaald, waarbij het aantal
slachtoffers onbekend is. Het telegram verzoekt bij buitenlandse mogendheden
en bij de regering der R.I.S. stappen te ondernemen voor het tegengaan van
deze zeeroverij en strenge maatregelen tetgen de „piraten". De Republiek Zuid-
Molukken, zo zegt het telegram, zal baar onafhankelijkheid blijven verdedigen,
doch hulp is zeer urgent geboden. Tot besluit wordt in het telegram gevraagd,
de ambassadeurs van Amerika, Engeland, Australië en Frankrijk in te lichten
over bovengenoemde reHetx
