Een n'euwe, moedige geest waart
door West-Europa
Het barre avontuur van de broer van Willem
CULTUREEL NIEUWS
e»SS Zes kinderen en een hengelsnoerge vangt er
en
de
In Parijs wordt gebroken met nationaal
egoïsme en „Kleinstaaterei"
van de Hauptmann mee
uw
leven
eieren
O"
Vrije concurrentie in een
vrij gebied
Lied van de week
.KOM HIER SCHWEINHOND - DOE GAAT KAPOET-
«S
H"® IK JE dat wel eens verteld van
die Langedijker, die peterolie door
zijn deeg deed?' vraagt Willem
maar hij komt aan het verhaal niet
toe, want hij schrikt van de ruk,
waarmee mijn dobber onder de rim
pels verdwijnt. Kijk uit!, schreeuwt
'ie, maar ik heb het al gezien. Een
snelle zwieper vast! De kanjer
vecht voor wat 'ie waard is en met
licht spul kun je nooit weten wat er
gebeurt. Maar dat is de sport, daar
moet je niet mee knoeien. Ik heb een
man gekend, die er altijd op uittrok
met dik koord; had hij beet, dan
zwiepte hij het beest met een kolos
sale boog over zijn hoofd naar de an
dere kant van de weg en je moet
een rare zijn om daar de lol van te
zien. Ge kunt met dezelfde zekerheid
naar de viswinkel stappen om een
pond gerookte paling. Nee licht
spul en sportief blijven. Partij geven
en laten vechten. Wie het anders zegt
kan een goeie houthakker ziin, maar
een visser is 'tie niet.
DIT WOELIGE LEVEN
Gemiste kans
ZATERDAG 24 JUNI 1950
(Van onze diplomatieke medewerker)
nK ERKENNING, dat een volk niet vnn- v
lot op leven en dood met dat van ander a"een kan leven' «aar dat zijn
jonge datum. Sinds de grijze oudheid werden^ U n°* Van Zeer
beheerst door de overtuiging, dat het ene 1 d 'l etrekkingen tuss«n de staten
tot politieke grootheid en economische welvaart e°htS te" koste van hct andere
der techniek, die de afstanden overwonnen geraken' Eerst de stormloop
bet aardruim tot weinige vlieguren gereduceerd ÜT?16 °nmetelijkheid van
inniger wordende vervlechting van de hit.™ n f t€zamen met de steeds
hebben de
t^08K0U'S aggressief imperialisme
1 heeft de oostelijke helft van de
aardbol in ketenen geslagen. Deze een
heid draagt door haar gebrek aan vrij
heid, vrijwilligheid en homogeniteit
reeds alle kiemen van een toekomstig
verval in zich.
De westelijke helft, van de kusten
van de Stille Oceaan tot aan de grens-
muur, die de Russen aan de Elbe en de
Oder hebben opgericht, heeft de een
heid, die slechts verwerkelijkt kan
worden door het vrijwillig onderge
schikt maken der nationale belangen
aan die van het geheel, nog niet be
reikt.
Frankrijk kan voor zich de eer op
eisen, op deze weg een beslissende stap
te hebben gedaan. Sinds het begin van
het plan-Marshall zijn alle onder zach
te Amerikaanse druk ondernomen po
gingen om de Oude Wereld te vereni
gen steeds weer vastgelopen op het
nationale egoïsme en de „Kleinstaate-
rei" der Europese regeringen. Nu heeft
Frankrijk het met het moedige project,
dat de naam draagt van plan-Schuman
en dat sinds Dinsdag door de delega
ties van zes landen (Frankrijk, Duits
land, Italië en de Benelux-landen) be
sproken wordt, gewaagd, de koe bij de
horens te vatten.
Want evenals, zonder een verenigd
Europa, de Atlantische gemeenschap
er toe veroordeeld zou worden, een pa
pieren constructie te blijven, is een ver
enigd Europa, zonder een definitieve
beëindiging van de eeuwenoude tegen
stelling tussen Frankrijk en Duitsland
en zonder een gemeenschappelijke in
spanning dezer landen bij de opbouw
van het continent, niet denkbaar.
Men kan de moed, die Frankrijk op
het ogenblik bij de uitoefening var^ de
vrijwillig op zich genomen taak, lei
ding te geven aan het streven naar
Europese eenheid, betoont, nauwelijks
hoog genoeg aanslaan. In het bijzonder
nu van de kant van Engeland op een
volledige medewerking niet gerekend
kan worden en zelfs de deelneming van
een land als Nederland (dat tegen de
te Parijs gevolgde procedure van „eerst
een overeenkomst en dan pas praten
over de détails" ernstige bezwaren
heeft) nog niet geheel vaststaat, is de
vrees, dat de Duitsers in het te vor
men gezagsorgaan een overheersende
rol zullen spelen, niet denkbeeldig.
Verder is het wel duidelijk, dat van de
rationalisatie van de Europese kolen-
en staalindustrie, die een overigens
toe te juichen gevolg van het uit-
O, O, O, O HU
O, o, o, o,
dat gaat niet langer zo,
Grijp nog vandaag
die vier O's in de kraag.
Dit is thans de nieuwe slagzin
Die 't Verbond ..Veilig Verkeer"
Tot 1 Juli i« ons landje
Allerwege propageert,
Die vier O-tjes willen zeggen
d' O van onoplettendheid,
Onoplettend, onvoorzichtig,
En de onwellevendheid.
Wel, men moet al stekeblind zijn
En zo dom gelijk een vis,
Om te denken dat deez" actie
In ons Iand NIET nodig is.
Want je houdt gewoon je hart
vast
Ah je somtijds gadeslaat.
Hoe een voetganger bijvoorbeeld
Dwars de rijweg over gaat.
Onoplettend, onvoorzichtig,
Waagt hij zich in het verkeer
Zonder links of rechts te kijken.
En niet één, maar hónderd keer.
Wat te zeggen van veel dames,
Die per fiets de stad ingaan
En zonder een enkel teken
Zomaar links de hoek omslaan.
Ongetwijfeld doen zeer velen
Dit nog uit onwetendheid-
Doch dat zij het dan ééns leren
Wordt zo zoetjesaan toch tijd.
En wat ied're dag nog tegen
d' Onwellevendheid geschiedt.
Doet je haar te berge rijzen.
Héren zijn het allen NIET!
En opdat nu deze O-tjes
Beter worden nageleefd,
Wordt dan deze wéék gehouden,
Die ons volk broodnodig heeft
HOUDT u daarom aan die regels
Opdat gij op het Bureau
Binnenkort niet hoeft te zeggen
,:t Was MIJN schuld! O. o, - O o.
JABSON
P.S. Men liet nog twéé O-tjes
weg:
zhnriFgr»nrnvhet Plan"Schuman zal
3' ?krijk ln de eerste plaats de
ken' tn m0eten dragen. De statistie
i o 6I\ aan' dat een Britse mijnwer-
Wi ton ko'en, een Nederlandse
ker
Telkens weer wordt de aandacht
gevraagd voor grootscheepse „plan
nen" met betrekking tot de histo
risch noodzakelijk geworden inte
gratie van Europa. Onze kaart
brengt in beeld hoe in deze plan
nen steeds grotere gebieden be
trokken worden.
mijnwerker 1,4 ton, een Duitse mijn
werker 1 ton, een Franse mijnwerker
0.7 ton en een Belgische mijnwerker
0,6 ton per dag produceert. Daaruit
mag men concluderen, dat onder de
werking van de kolen- en staalpool.
Frankrijk en Belgie de meeste mijnen
zouden moeten sluiten. Wat staal be
treft liggen de verhoudingen gunstiger.
Dank zij het feit, dat Frankrijk (het
zelfde geldt voor Engeland, Nederland,
Belgie en Italië) met behulp van Mars
hall-dollars hoogst moderne, Ameri
kaanse staalfabrieken heeft kunnen
bouwen, zal het in staat stellen op de
te scheppen vrije Europese markt met
de Duitsers te concurreren, ook al zijn
de Duitse lontn volgens een Franse
schatting 8 procent lager. Maar Frank
rijk stelt zich van de offers, die het
zal hebben te brengen, naast de enorme
politieke voordelen, die de aanvaar
ding van het plan-Schuman moet heb
ben, terecht toch ook economische
winst voor. Nieuwe werk- en ver-
dienstmogelijkheden immers zullen
worden geschapen, doordat goedkope
re kolen en staal tot een verhoogde
productiviteit in welhaast alle indu
strieën moeten prikkelen.
Hoe het plan-Schuman in de prac-
tijk precies zal functionneren, is nog
moeilijk te zeggen. Weken- en mis
schien wel maandenlange onderhande
lingen van de deskundigen zullen no
dig zijn om dat te bepalen. De meest
ideale toestand ware, dat Engeland ten
minste op economisch terrein zodanig
zou medewerken, dat een groot vrij
handelsgebied, waarin 99 procent van
alle Westeuropese kolen en 95 procent
van het Westeuropese staal worden ge
produceerd, zou kunnen worden ge
schapen. In dat gebied zou dan onge
veer een situatie heersen als in Ame
rika, waarin grote, rationeel geleide
bedrijven vrij met elkaar concurreren.
Houdt Engeland zich geheel afzijdig
dan zou er een directe concurrentie
ontstaan tussen een continentaal bloc
en Groot-Brittannie, dat ongeveer de
helft van de kolen en een derde deel
van het staal van het Westeuropese
gebied vervaardigt.
Veel zal afhangen van de houding
der particuliere staalfabrikanten (de
kolenmijnen in West-Europa zijn bijna
alle genationaliseerd). Deze lieden zijn
gewend te denken in termen van kar
tels, prijsvaststelling, productie- en
exportquota, verdeling van markten
enz. De vrije concurrentie is hun
vreemd en bijten doen deze industrie
baronnen elkaar nooit. Men denke
maar eens aan Wereldoorlog no. I,
toen het in Frankrijk zo machtige Co
mité des Forges verhinderde, dat de
toen Duitse industrie in Elzas-Lotha-
ringen gebombardeerd werd, waardoor
Duitsland in staat gesteld werd, een
reeds verloren oorlog voort te zetten.
Mejuffrouw Bep Schaefer, wier beeltenis de gelukkige bezitters van televisie
toestellen sinds Maart 1947 op hun schermpje hebben gezien, heeft in een
versierde studio afscheid genomen van al haar televisie-vrienden. Zij ia
namelijk onlangs in het huwelijk getreden en gaat met haar man, die men
hier naast haar voor de camera ziet, naar Zuid-Amerika.
VOOR DE KOMENDE dagen staat op
de agenda van de Kurzaal te Sche-
veningen, ingeschakeld in het Holland
Festival een rijk gevarieerd program
ma, waarvan wij enkele onderdelen
noemen. Vrijdag 30 Juni, première voor
Nederland van de film „Macbeth" ge
produceerd, geregisseerd en gespeeld
door Orson Welles. Zaterdag 1 Juli
speelt het Concertgebouworkest o. 1.
Pierre Monteux „Romeo et Juliette"
van Berlioz met medewerking van An-
nie Woud, Frans Vroons, Pierre Frou-
menty en het Amsterdamse Toonkunst
koor. Op 2 Juli 's middags en 's avonds
voorstellingen van het Grand Ballet du
marquis de Cuevas de Monte Carlo.
Woensdag 5 Juli Festivalconcert door
het Residentie-orkest o.l.v. Leonard
Bernstein. Vertolkt worden Haydns
88ste Symphonie in g en Mahlers Twee
de Symphonie. Solistische medewerking
van Dora van DoornLindeman en
Roos Boelsma.
Maar men mag hopen, dat deze wijze
van denken en handelen overwonnen
kan worden door de nieuwe geest, die
door Europa waart en tot uiting komt
in plannen als die van Schuman en
Stikker. Eten werelddeel, waar derge
lijke plannen groeien, bruist van het
leven. Dat is onze sterkste troef ook
in de strijd tegen het communisme.
Te Den Haag is dezer dagen opge
richt de Stichting „Haagse Salon" met
als doel zo mogelijk jaarlijks een mani
festatie te geven van de gehele beelden
de kunst van de residentie. De eerste
Salon zal worden gehouden in de Aca
demie voor Beeldende Kunsten op de
Prinsessegracht 4 van 10 tot 31 Aug,
Het secretariaat van de Stichting is ge
vestigd Korte Vijverberg 7.
Het Zuid Nederlandse Toneel, direc
tie Pierre Balledux, heeft voor het vol
gende seizoen het opvoeringsrecht ver
kregen van „Op de drempel van het
leven" (De strijd op Nieuw Guinea),
een oorspronkelijk spel in drie bedrij
ven van E. Valmonte. De première gaat
half September.
De Britse filmproducent Herbert
Wilcox is voornemens een film over het
leven van Vincent van Gogh te maken.
De hoofdrol zou worden vertolkt door
Trevor Howard. De binnenopnamen
zouden in Engeland en de buiten opna
men in Arles (waar de schilder vele
jaren werkte en Montmartre worden
gemaakt.
Op Maandag 10 Juli zal de Ameri
kaanse kunstenares Virginia Davis in
het I.C.C. te Amsterdam optreden met
gezongen schetsen. Felix de Nobel zal
haar aan de vleugel begeleiden.
Onbewaakte
Overweg!1
Als boven.
IIET moet
zijn in de
en van Waalwijk of
daaromtrent. Wil
lem, die het vertel
de, was van de
plaats niet helemaal zeker, want het
was tenslotte zijn broer geweest, die
het meemaakte. Maar op de waarheid
konden we staat maken; die broer
loog nooit; dat was een geheelonthou
der met reinlevenprincipes of zoiets.
Een beetje aan de droge kant, maar
een visser van formaat. En allee, daar
gaat het tenslotte om. Onder ons,
hengelaars, tref je het vreemdste
volk aan. Ik heb, onder Boskoop -n
aan een best karperwatertje, wel eens
naast een beroemdheid in de theoloeie
gezeten, die zo verschrikkelijk preken
kon dat de mensen de stukken uit de
banken krabden van spanning maar
een visser van aanleg en ervaring. De
karpers, die hij eruit sleurde, waren
groter dan de teksten waarover hu
preekte. Zijn ouderlingen, die het vis
sen een te werelds vermaak vonden,
poeierde hij af met een verwijzing
naar Petrus en Johannes, die met vis
sen een fatsoenlijk stuk brood ver^
dienden en desondanks nooit geschrapt
ziin van de lijst der twaalf apostelen.
Hetgeen Judas, die meer van centen
dan van snoeken hield, helaas wel
overkwam. En wat ze nou liever had
dat 'ie Petrus en Johannes
hoge bergen van Oostenrijk en dat is
een gemakkelijk soort. Die vent zei als
maar van „doemme Hollander, ver-
vloechte Kfaskop" en die vroeg of 'tie
kinderen had.
Zes, had die broer gezegd en ze
schreeuwen van de honger. Ik moes
daarvoor Fisse fange, jawool, anders
alle kinders kapoet. En nou dat geluk
bij 't ongeluk: die vent had óók zes
kinderen. Hij haalde waarachtig de
foto uit zijn binnenzak. Sjeune kin
ders, zei die broer en die Oostenrijk
se mof liet 'm toen ook nog zijn vrouw
zien. Op de foto, in een wit bloesje en
vissen waarschu
wen elkaar in pa
niek, als ze z'n scha
duw zien. Willem
weet er alles van
en wat hij niet weet
is de moeite van het onthouden niet
waard. En Willem heeft een gedeci
deerd oordeel over die wandelende
weerberichten; allemaal flauwekul.
Neem van mijn an, zegt Willem, dat
je van vis nog minder snapt dan van
je vrouw en da's een beroerd klein
beetje. Neem nou de kurper. De ene
ochtend krijg je 't bij Oostenwind en
gedekte lucht niet angesleept zoas ze
bijten. Het halve leger van Napoleon
WILLEM HAALT zijn hengel eens op zou je d'r mee kunnen voeden, wat je
ververst de wurm. Die is, tij-
nog wel eens 'n briefje gekregen. Of
de kinders lekker gefressen hadden
van al die eiers, vroeg die vent. Die
had dat zakie best in de gaten gehad.
Maar allee, dat was van aard en aan
leg een hengelaar geweest en dat
is een goed soort mensen. Hitier heeft
nooit gehengeld, daarom was dat zo'n
lamstraal. Da's duidelijk.
en
dens het lange verhaal, zo dood als
een pier geworden en zeelt aast al-
llllllllllllllllllllllllll
\VER hef hengelen, daf een band legi om zware
dominees en moordzuchtige Duitsers Van kinderen
die omelet met zeelt aten en over de wandelende
weerberichten, waar de brasem zich om begiert Willem
en ik vangen een best zootjebij Westenwind en natte lucht
WËWÈKÈÊÊmÊmmÊlÊIÊÊÊÊKÊÊÈÊÊÊÊÊÊKm
IIIIIIIIIHIIIII
den,
volgde of Judas.
'ie maar hengelen!
Welnou, dan bleef
MAAR om nou op die broer van Wil-
1 lem terug te komen, die maakte
daar in de buurt van Waalwijk (of
Herwijnen of zoiets) in die laatste zo
mermaanden van 1944 een raar geval
mee Dat was daar toen verboden .va
ter want de Duitsers hadden er loop-
srra'afjes en allerlei slikhopen gebouwd
Eisenhower klem te krijgen onder
de kersebomen van de Betuwe. Maar
die broer was niet te houwen, want
dat vissersbloed sprakje-Jg^
die lawaaisaus van de OrtsKomm-u
dant Iedere ochtend schoof tie mt
- 'hnntie langs de rietkragen en zijn
7oveel vis gegeten, dan ze
lang geen snoekbaars meer kunnen
luchten of zien. Nou moest dat nat^
Hik vandaag of morgen mis lopen
in dat hep dan ook mis En goed *>k
Zes Duitsers tegelijk aan de kant en
allemaal met pistolen
en gewerïn.
dKo'm"hier Schweinhond" hadden te
5 Doe gaat kapoet, gans ka-
P°Affijn - hij was bibberend uit zijn
bootje gekomen; maar nou ^r altijd
een geluk bij een ongeluk, wani ae
baas van die Moffen - een.vent me
een platte pet en een smoel als een
onweersbui - kwam «gens «rt de
met twee van die dikke vlechten om
d'r hoofd gebonden. Wonderbare
Frouw, had die broer gezegd, want die
had wel een mondje vol Duits opge
vangen, het stikte daar compleet van
de soldaten.
Nou, het eind van het liedje was dat
ze 'm lieten leven en die Hauptmann
wou de volgende ochtend mee achter
de brasem an. Dat kon. Vanzelf. Maar
die broer was 'n uitgekookte. Hebst
gij eier? vroeg 'tie aan de comman
dant. Kan ik lekker Fissefoer machen.
fangen wij gans veel.
En nou kunt ge 't geloven of niet,
maar die Duitser heeft 'm twee maan
den lang iedere dag tien eieren laten
brengen om deegjes klaar te maken.
Die kinderen aten daar omelet met
gebakken zeelt en die Hauptmann heeft
er een keer met 'n doodgewoon stuk
je pieper een zalm uitgeslagen van
zestien pond. Die vent bad nooit een
hengel in zijn vingers gehad, dat doen
ze daar niet in die bergen van Oos
tenrijk, maar die man had aanleg.
Die leerde dat makkelijk en hij had
er gevoel voor. Die broer van Willem
is later nog opgepakt <ioor het Mili
tair Gezag, omdat 'ie een Duitser in
zijn boot had toegelaten, maar zes
maanden later hebben ze 'm toch
weer uit het concentratiekamp ge
haald als licht geval.
Van die Oostenrijker, die nou allang
weer thuis zit in de bergen, heeft Ie
leen op levend goed. Je hebt vissers,
die het anders beweren, maar dat zijn
groenzoeters zonder benul.
We staan, op een bar-vroeg uur,
aan een best oevertje onder Hoorn.
Het licht van de dag weifelt aan de
verre kim en over de contouren van
het prachtige, oude stadje vaagt een
flauwgrijze streep, die vanonder ver
vloeit in dat zeldzame oker, dat ge
alleen ziet op de schilderijen van Ver
meer en Van Meegeren. Er vleugt een
zacht briesje over het wijde, stille
land; nauw rimpelt het water tegen
de plukjes bies, die hier en daar door-
vlamd zijn met het geel van een
bloem. Het leven is weer puur mooi;
Willem heeft een knappe paling en de
zeelt, die soezerig in mijn net ligt, is
de beste die er van 't jaar aan mijn
snoertje kwam En 't is vanochtend de
laatste niet. want er zit leven. De
wind is West en er hangt regen in de
lucht Er zijn lui. die geweten willen
hebben, dat je dan beter op zolder
kunt zitten Die meten de stand van
maan en sterren, die kijken met spleet
ogen naar de gang van wolken en win
den en ze heten te beciiferen met
hoeveel of hoeweinig kilo vis van
■edere soort je in die omstandigheden
thuis kan komen. Gut. wat een ver
stand.
Ik praat er met Willem over. Die
zit nou een dikke veertig jaar aan
aHe Noordhollandse wateren en de
dan vangt. As je tien hengels had zou
je d'r tien tegelijk kunnen ophalen.
Je komt handen en voeten tekort. En
de volgende ochtend, met precies het
zelfde weer en met datzelfde windje
van gisteren, krijg je op hetzelfde jo
fele plekkie geen draad sjoege. Geen
opstekie en geen trekkertje. Lauw-
loene met de klep dicht. En waar leit
'm dat nou an? Knappe vent die het
weet.
Nou, het was een zeelt van een
dikke vier pond en daar zul je een
dagelijks abonnement op hebben. Wil
lem pikte er een meter of twaalf ver
der nog een paling en drie mooie
zeeltjes bij en hij zou u kunnen ver
tellen. dat ik het die ochtend tot acht
beste beesten bracht, vijftien pond vis
bjj mekaar. Bij Westenwind en met
een lucht, die iedere tien minuten
dikker werd van de regenwolken
Dwars tegen de theorie van de des
kundigen in maar dacht u dat de
vis zich daaraan stoort? Flauwekul
zegt Willem. En daar houden we het
maar op.
TWEE JAAR geleden hield ChurchJH
in allerhand steden profetische be
togen over de noodzaak van Europese
eenheid en al wat progressief of con
servatief of liberaal voelde juichte hem
toe als vader der opperste wijsheid.
Sindsdien werden al die goede woor
den in velerlei vorm en taal en tong
herkauwd; we kregen de goede bedoe
lingen van Benelux en Finebei en we
hielden die goede bedoelingen en
we kregen er nieuwe perspectieven en
moderne horizonten bjj en bet
enige wat er aan werkelijkheid uit do
bus kwam waren de harde Marshall-
dollars, waarvan Engeland en het Con
tinent, tot aller heil en welwezen, ge-
lukkiglijk profiteerden. Voor de rest
bleef alles bij het oude en 't eigene.
Veel gepraat en weinig daad. Glas en
plas en "t bleef zo 't was.
Totdat vorige maand de Franse mi
nister Schuman het plan-Monnet in de
buitenlucht zette; alle kolen en alle
staal van Europa worden in één potje
gedaan onder supra-nationaal beheer.
Voordeel nummer één: de eeuwige
twist tussen Frankrijk en Duitsland
wordt veranderd in een belangenge
meenschap, die ruzie overbodig en on
mogelijk maakt en voordeel nummer
twee: behalve een kolossale bijdrage
voor de vrede óók een eerste reële
stap op de weg naar de eenheid ven
Europa.
Ge vindt, zoudt ge zeggen, geen
rechtschapen mens die daar tegen zal
zijn. Toenadering, vrede en eenheid,
grotere welvaart en innerlijke verster
king; altegader zaken die Europa nodig
heeft als brood, altegader zaken, die
ons in de donkere jaren van ellende
als de Grote Doeleinden voor ogen
stonden; altegader zaken, waarover
alle politieke en diplomatieke groot,
heden jaar en dag de mond hebben vol
gehad.
„Laat Europa verenigd opstaan!" zei
Churchill nauwelijks twee jaar geleden
en men schreeuwde zich schor van
enthousiasme.
Welnu; Schuman en Adenauer zijn
begonnen een klein stukje van die
schone theorie in de praktijk te ver
wezenlijken. Het is nog maar een be
ginnetje, maar een goed begin is ten
slotte het halve werk. En het is in
ieder geval een verkwikkende gedach
te, dat Duitsers en Fransen, Belgen en
Nederlanders, Italianen en Luxembur
gers in serieuze besprekingen bezig
zijn om ieder een klein stukje souve-
reiniteit te offeren op het altaar van
de gemeenschappelijke vrede en voor
spoed.
Daar zijn, in voorbije Jaren, op dat
zelfde altaar wel groter offers gebrachtt
stromen bloeds en oceanen van wee
dom en smart en ellende voor alle
volkeren achter alle grenzen.
Oók voor het Engelse volk. En m de
eerste jaren van het laatste wereld
gericht juist door het Engelse volk.
En het is de socialistische regering
van dat Engelse volk en het is de cqn-
servatief-liberale oppositie van dat En
gelse volk, ja, het is de gehele politieke
bovenlaag van dat Engelse volk die
zich thans vierkant verzet tegen Enge-
lands deelneming aan het plan-Schu
man. Engeland blijft, onder aanvoering
van allerlei onhoudbare, kinderlijke
uitvluchten, afzijdig van het eerste
feitelijke plan tot een beginnende sa
menvoeging der Europese belangen.
Engeland houdt zijn eigen belangen
daarboven en daarbuiten. En plaatst
zichzelf daarmee consequent en doel
bewust buiten de groeiende gemeen
schap van West-Europa. Van dat West-
Europa, waarin het sinds drie eeuwen
een dominerende rol speelde, waarin
het zijn belangen deed verankerd zijn
en waarvoor het bloed en bezit wist te
offeren als de diplomatieke middelen
ten leste faalden. Terwijl Duitsland en
Frankrijk elkaar, over de puinhopen
van een afschuwelijk verleden heen, de
hand reiken, wendt Engeland het ge
zicht verstoord af en trekt zich met
een ouderwets, maar in deze nieuwe
wereld verschrikkelijk ontoereikend
gebaar, in zijn „splendid isolation" te
rug. Alsof dit nog de jaren van Glade
stone waren en niet de jaren van
Sir Stafford Cripps!
Het is de tragedie van Engeland (en
van een bedreigd Europa tevens) dat
in Washington het plan wordt geop
perd het Engelse volk te straffen voor
zijn afzijdig blijven, door het inhouden
van de helft der Marshallhulp, zijnde
340 millioen dollar. Een halve eeuw ge
leden zou Londen een dergelijke „on
beschaamdheid" hebben beantwoord
met een nota, waarin de ganse trots en
de totale macht van het Imperium wa
ren samengebald. Vandaag zit de En
gelse regering te transpireren bij de
gedachte, dat het rijke Amerika het
werkelijk zover zou laten komen.
Tien jam- geleden, toen Engeland
vergeefs de Belgische koning had op
gevorderd zijn leger te offeren voor de
redding van Europa, aanvaardde Chur
chill onder de ontzettende druk van de
ineenstorting een plan, om Engelsen en
Fransen te verenen in een wederzijds
staatsburgerschap. Dat was een plan
van Franse origine. Zijn geestelijke
vader was Jean Monnet.
Het is een droeve speling van het
lot, dat de Engelse regering tien jaar
later een véél beter plan van dezelfde
Jean Monnet verwerpt.
De Franse diplomatie is de koers van
de Europese toekomst. De Engelse di
plomatie is de koers van.Engelands
verleden. Duitsland heeft het gezien
en begrepen en daar kan men Europa
geluk mee wensen. Maar van degenen
die het niet zien, moet gezegd wor
den, dat zij ogen hebben maar niet
zien, oren, maar niet om te horen.
Vermoedelijk zullen zij met die oren
klapperen van ontzetting. Als het te
laat is. Want in de geschiedenis Mbmen
de waarlijke grote kansen nooit voor
een tweede keer.
JEREMIA BLOM.