Communisten hebben in Indonesië géén kans
Kritiek moment in de wereldsituatie
Mohammed Hatta, geprikkeld optimistisch:
Als de Eenheidsstaat er komt zal
de Republiek-Djokja verdwijnen
J
Hei vraagstuk van internationale controle over
atoomenergie blijft actueel
Binnen drie jaar geen
onderwijs meer in de
Nederlandse taal
A.s. Beneluxconferentie
voor belangrijke
vraagstukken
Door:
Bernard M. Baruch,
Geen strijdmacht van
Westelijke Unie
naar Korea
Amerika antwoordt op
Nehroe's boodschap
WOENSDAG 19 JULI 1950
DJAKARTA, Juli 1950.
£)E MINISTER-PRESIDENT Mohammed Hatta \va« zo welwillend mjj voor
een gesprek, dat drie kwartier mocht duren te ontvangen op zijn
kamer in het ministerie van Buitenlandse Zaken, één der laatste mooie ge
bouwen in de 19e eeuwse klassiek-koloniale stijl. Reeds enige dagen tevoren
hadden wij, tijdens een ongedwongen samenzijn met enkele politieke figuren,
herinneringen opgehaald. Mevrouw Hatta had mij daarbij verteld, dat
haar man uiterst vermoeid en lichamelijk verzwakt van de Ronde Tafel
Conferentie was weergekeerd en de premier had mij duidelijk gemaakt, dat
vooral lijjzelf en minister Van Maarsseveen de laatste weken vrijwel niet
meer dan drie of vier uur slaap per nacht hadden.
Van die vermoeienis is intussen niets nadeligs achtergebleven en premier,
Hatta ontving mij dan ook op zijn ministerie met de vitaliteit, die voor
hem bjjna spreekwoordelijk is. De positie van deze merkwaardige man is in1
dit nieuwe Indonesië een unieke, door het vertrouwen en de achting, die hij
zich zowel van Europese als van Indonesische zijde heeft verworven. Van
Europese zijde prijst men zijn onvermoeibare werklust, zyn trouw aan het
gegeven woord, zijn grote kennis en bekwaamheid. Voor de Indonesiërs is hij
een levend symbool geworden van de bevrijding; tot in het kleinste kampong
huisje hangt zijn portret naast dat van „boeng Karno". Wat betekenden dan
al die berichten, dat verschillende partijen hem in de nieuwe regering van
de Eenheidsstaat als premier onaanvaardbaar zouden achten en de geruch
ten, dat men hem slechts tot vice-president wilde benoemen om hem eervol
op stal te zetten? Ik heb liem dit op de man af gevraagd.
onverenigbaar met dat van premier
binnen een parlementaire regering. Ze
vrezen, dat daardoor een soort per
manent premierschap ontstaan zou,
dat het parlementaire stelsel zelf zou
aantasten. Andere groepen weer ach
ten deze combinatie wel mogelijk, maar
dan alleen, wanneer een parlemen
tair kabinet niet gevormd zou kunnen
worden, in een presidentieel kabinet
tot aan de verkiezing der Constituan
te, die wij thans voor het komende
jaar voorbereiden."
„En uw eigen mening?" vroeg ik.
Hatta haalde de schouders op. „Als
democraat heb ik me naar de parle
mentaire beslissing te schikken," zei
hij. „Alleen kan ik zeggen, dat ik lie
ver een gewoon levend mens dan een
symbool ben. En wat die permanentie
betref meen ik, dat het steeds de aller
eerste taak van een democratisch
leiderschap moet zijn, zijn opvolger
voor te bereiden."
De extremisten.
Ik vroeg voorzichtig: „Het is me
bekend, excellentie, dat bepaalde groe
pen in de republiek zich nooit bij de
Ronde Tafel-Conferentie hebben kun-
neer neerleggen. Ze hadden liever een
volledige overwinning met de wape
nen gezien dan een compromis. Nog
onlangs las ik een persstem uit
Djokja: „dat de verhouding met Ne
derland pas werkelijk vriendschappe
lijk kan worden, wanneer Nederland
vrijwillig van de Unieband afziet. Kan
het niet zijn, dat dergelijke stromingen
u gaarne zouden zien verdwijnen, om
daarmee ook de resultaten van uw
werk te liquideren en dat dus de vor
ming van de nieuwe Eenheidsregering
nieuwe spanningen in de verhouding
IndonesiëNederland zal brengen?"
Hatta ontkende dit met nadruk.
„Zeker zijn er nog zulke extremisti
sche stromingen", zei hij, „die door
de communisten gesteund worden,
maar ze vormen een steeds kleinere
minderheid, ook in Djokja. In plaats
van de republiek op te laten gaan in
de Eenheidsstaat, zouden zij de hele
RIS willen doen opgaan in de repu
bliek Djokja, waardoor opnieuw de
grootst mogelijke wanorde ontstaan
zou, wat dan ook hun doel is. Daar
komt niets van. Als de eenheidsstaat
er komt, verdwijnt de republiek
Djokja als zodanig en haar gebied
wordt verdeeld in een aantal pro
vincies, die net als de andere provin
cies van de Eenheidsstaat worden. Het
effect, dat wij daarvan verwachten zal
voornamelijk psychologisch zijn, door
dat het onderscheid dan verdwijnt
tussen de republiek, die zich roemt de.
eigenlijke bron te zijn van de nationale
revolutie, en de andere gebieden, die
zich daardoor minderwaardig of ver
ongelijkt gevoelen. Maar aan de ver
houding tot Nederland zal dat abso
luut niets wijzigen. Want vergeet u
niet, dat ook de republiek de RTC-
overeenkomst heeft ondertekend! De
verhouding tot Nederland wordt be
paald door geheel andere factoren. Ik
verwacht, dat veel sentiment snel zal
uitslijten wanneer maar eenmaal de
zichtbare tekenen van de oude over
heersing geheel zijn verdwenen ik
bedoel wanneer het KNIL gedemobi
liseerd -en de laatste resten van de KL
teruggekeerd zijn. Daarbij zal natuur
lijk zeer veel afhangen van de vraag
hoe de quaestie-Irian wordt be
handeld en van de houding der Ne
derlanders in Indonesië zelf, die even
eens vaak hun begrijpelijke ressenti
menten hebben."
„U stelt dus nog altijd wel degelijk
prijs op het culturele contact en meent
dat er gelegenheid zal blijven voor
Nederlanders om aan de opbouw van
dit land mee te werken?!"
De premier haalde een beetje onge
duldig de schouders op: „Wanneer we
dat niet deden zouden wc toch heus
niet minister Hariifah naar Nederland
gezonden hebben om daar werkkrach
ten te verwerven!"
Het onderwijs.
„Toch zijn er," zei ik, „behalve de
quaestie van bezoldiging en levens
standaard, die wel geregeld zal wor
den, nog allerlei andere moeilijkheden.
Zo heb ik verschillende leerkrachten
van het hoger en middelbaar onderwijs
gesproken. Ze beweren, dat de eis om
het onderwijs binnen drie jaar te fn-
donesianiseren onmogelijk zonder gro
te schade voor dat onderwijs zelf ver
wezenlijkt kan worden. Ze zeggen, dat
ze het reeds thans te druk hebben om
„|J BEGRIJPT," zei Hatta, „dat
deze vraag voor mij een beetje
moeilijk is te beantwoorden, voor zo
ver ik daarbij persoonlijk in het ge
ding ben. Laten we haar daarom prin
cipieel b< kijken. Het is nu eenmaal een
feit, dat de president en ik voor de
volksve.rbeelding tot een soort mys
tieke, symbolische tweeling vergroeid
zijn. Verschillende groepen hechten
Waaraan grote betekenis voor de in
vloed, die wij op de eenheid, de rust
en vrede en de samenwerking van
verschillende bevolkingsgroepen in dit
grote rijk kunnen hebben. Zij menen,
dat die invloed des te groter zal blij
den, naarmate we minder in de dage
lijkse politieke partij verschillen wor-
Aen betrokken. Zij menen ook, dat ik
als vice-president meer tijd zou heb
ben om te reizen, rustig met verschil
lende persoonlijkheden in het land te
spreken en de stemming in bepaalde
gebiedsdelen te beïnvloeden, dan wan
neer ik al te zeer door de dagelijkse
ministeriële bezigheden wordt gebon
den. Ze zouden dat tot uitdrukking
willen brengen in het vice-president-
schap en mijn werk zou daardoor ze
ker niet minder worden. Anderzijds
achten zij, juist vanwege die bijzon
dere positie, het vice-presidentschap
Volgens het socialistisch.» blad „Lc
Peuplc" zal België op de Beneluxcon
ferentie, welke aan het einde dezer
maand te Oostende zal worden gehou
den, o.m. aandringen op een concrete
beslissing inzake de waterwegen en de
rechtstreekse verbinding van Antwer
pen met de Rijn.
De coördinatiecommissie voor econo
mische zaken uit het Belgische kabi
net zou voorts hebben besloten de
kwestie der terugbetaling van de in
1940 door Belgen bij de Nederlandse
Bank gedeponeerde guldensbiljetten te
berde te brengen.
In dezelfde bijeenkomst is, volgens
het blad, ook weer de kwestie der im
porten van landbouwproducten be
handeld. De minister van Landbouw
is zich blijven verzetten tegen
een liberalisatie van de invoer van
landbouwproducten voor 60 procent,
zoals door de Europese Betnl'ngsunie
wordl gevorderd, cn tegen een ver
zachting van het Bcnelux-landbouw-
protocol.
Bij navraag is bevestigd dat de mi
nisters alle Benclux-problemen nog
eens de revue hebben laten passeren.
„NIET DE JUISTE PROCEDURE"
Een woordvoerder van de regering
van India heeft verklaard, dat de
regering van plan is de gehele brief
wisseling tussen Nehroe en Mos
kou, Washington en Londen te publi
seren, wanneer alle antwoorden zijn
ontvangen, in overleg met de betrok
ken mogendheden. De woordvoerdei
achtte de publicatie van de brieven
van Stalin en Nehroe door Tass „niet
de juiste procedure".
in die tijd de taal (bahasa Indonesia)
voldoende te leren om er onderwijs in
te geven; dat zulks voor nieuwe
krachten uit Holland helemaal onmo
gelijk zal zijn, dat er onvoldoende we
tenschappelijke handboeken in de ba
hasa Indonesia bestaan en dat de
meeste vaktermen zelfs nog niet ver
taald zijn
Er was een onmiskenbare scherpte
in Hatta's stem, toen hij uitviel: „Ze
hebben wél steeds van ons geëist, dat
we Nederlands zouden leren en ons
laten zakken voor wiskunde op een
kleine fout in de Hollandse gramma
tica. Of het kan of niet kan, het zal
moeten. We willen een volksonderwijs
en niet alleen een onderwijs voor die
kleine groep van beter-gesitueerden,
wier kinderen thuis Nederlands heb-
QNZE redacteur, die een reis van
enige maanden door Indonesië
maakt, had een gesprek met
minister-president Hatta, waar
bij een aantal actuele vraagstuk
ken a»n de orde werd gesteld.
Zijn verslag van het, gesprek
plaatsen wjj hiernevens.
Ook president Soekarno heeft
zich bereid verklaard dezer da
gen de vertegenwoordiger van
ons blad te zijnen paleize te ont
vangen voor een gesprek over
enige belangrijke politieke pro
blemen.
ben leren spreken. De heren die zeg
gen, dat ze het in drie jaar niet kun
nen leren, hebben in de laatste zes
maanden voor een groot deel nog geen
poging gedaan om er mee te begin
nen. Wat die handboeken aangaat: er
zijn er veel meer vertaald dan men
voorgeeft en voor de rest ds dat juist
een deel van hun taak. Aan de ver
taling van de vaktermen wordt met
grote ijver gewerkt. Vergeet u.boven
dien niet, dat de hele generatie, die
pas in '47 op school kwam, nooit Ne
derlands geleerd heeft! En dan eisen
we van de heren ook geen perfecte
taalbeheersing, we eisen dat ze zich
verstaanbaar kunnen maken
„Nonsens," zegt Hatta.
„Er wordt," waagde ik ondanks de
ministeriële uitval -nog eens te vra
gen, „van Nederlandse kant beweerd,
dat het Nederlands als voertaal daar
om zo belangrijk was, omdat het met
de Westerse taal ook Westerse me
thodes aankweekte en een basis was,
waarop andere Westerse talen ge
makkelijker aangeleerd konden wor
den. Men vreest een inzinking van 't
intellectuele peil, wanneer de grote
boekenwereld gesloten wordt, die thans
voor degenen die Nederlands kennen,
openstaat
„Nonsens," zei Hatta scherp. „Den
ken is denken, of -ik nu een meetkun
deprobleem oplos in de bahasa-Indone-
sia of in het Nederlands. Bovendien
zal er natuurlijk op de middelbare
scholen grote aandacht aan het En
gels besteed moeten worden. Overigens
geef ik toe, dat een zekere verlaging
van het wetenschappelijke peil niet is
te voorkomen. Wij hebben zóveel dok
toren, zóveel ingenieurs, zóveel onder
wijzers nodig, dat wij wel naar een
korter opleiding dan die in Nederland
moeten streven. Wanneer de universi
teit, zegt: „Wij zijn een onafhankelijke
stichting en ons wetenschappelijk ge
weten verbiedt ons de standaarden
lager te stellen," dan zullen wij des
noods die stichting moeten opheffen
en een eigen universiteit opbouwen, die
zich wel stoort aan de volksbehoeften.
Maar gelukkig zijn er oók verschil
lende Nederlandse hoogleraren, die dit
wél inzien; daarom vertrouw ik, dat
het niet zo ver zal komen."
Het Nederlandse boek.
„U zult mij niet kwalijk nemen, dat
ik bijzonder belang stel in de toekomst
van het Nederlandse boek hier. Er be
staat nu eenmaal, ook onder de Indo
nesische intellectuelen een zeer grote
kring, die gemakkelijker Nederlands
dan enige andere vreemde taal leest.
Bent u tegen boekenimport?" vroeg ik
Hatta.
„Natuurlijk niet," zegt de premier.
„Hoe meer boeken, hoe beter."
„Toch zijn die boeken hier, door de
f Arnhem van de zijde van de Rijnbrug af trekt de restau-
Bij aankomst e aandacht. Na de bevrijding stonden
'cUm. h«
r de kap.
certificatenregeling, bijna onbetaalbaai
geworden".
„We zijn reeds begonnen, zegt Hatta,
„voor enkele boeken van wetenschap
pelijk belang uitzonderingen te maken.
Maar de grote moeilijkheid, net als bu
het aanstellen van Nederlandse ar
beidskrachten, ligt in onze deviezen-
positie. Vergeet niet, dat wij ons bij het
RTC-contract verplicht hebben tot het
afbetalen van schulden en pensioenen,
waardoor onze handelsbalans met Ne
derland veel ongunstiger is dan die met
andere landen. Onze gehele export
naar Nederland is nog niet voldoende
om die schulden te betalen."
„En de Nederlandse lening dan?"
vroeg ik Hatta.
„Die lening is juist bestemd om het
verschil te overbruggen. Ze bedoelt
niet, ons in staat te stellen in Neder
land te kopen."
Werkloosheid
„Ik zie, Excellentie," zei ik, „dat de
drie kwartier die u mij toegestaan
heeft reeds bijna om zijn. Veroorloof
mij daarom alleen nog twee, onderling
verband houdende vragen. Het is mij,
bij gesprekken in de kampongs, opge
vallen, dat er hier een zeer ernstige
werkloosheid bestaat, die door de men-
QVER DE BEHOEFTE aan controle
over de atoom-energie is al veel ge
sproken. Op een van haar laatste bij
eenkomsten in New York drong de
Assemblee van de Verenigde Naties er
bij de Commissie voor de Atoom-Ener
gie op aan, dat deze nieuwe wegen
zou zoeken ten einde te komen tot
nieuwe mogelijkheden voor een over
eenkomst.
Het feit, dat men er tot dusver in
faalde, tot een controle te komen, opent
geen prettig vooruitzicht, En wanneer
wij een andere „benadering" van het
probleem onder de ogen zien, dan zijn
er bepaalde principes, die wy niet over
het hoofd durven zien, tenzij wij be
reid zyn onszelf en de wereld aan de
vernietiging bloot te stellen.
YfAN HET BEGIN af is het essentiële
punt van de atoomkracht-controle
altijd geweest een werkelijke en doel
treffende internationale controle. Een
gedeeltelijke en ondoelmatige controle
zou gevaarlijker zijn dan in het geheel
geen controle.
Toen de Commissie voor Atoom-
Energie door de Verenigde Naties in
het leven werd geroepen, ontving zij
van de Assemblee de opdracht, voor
stellen uit te werken niet alleen „voor
de controle van de atoomenergie, nood
zakelijk om het gebruik daarvan voor
vreedzame doeleinden te waarborgen"
maar tevens „voor doeltreffende vei
ligheidsmaatregelen door middel van
inspectie e.d. teneinde de staten, die
zich bereid verklaren zich aan deze
maatregelen te onderwerpen, te be
schermen tegen de mogelijkheid van
schending of ontwijking". Deze instruc
ties, waarmee de Sowjetunie in prin
cipe accoord ging. vormden de basis
van het Amerikaanse plan voor de in
ternationale controle van de atoom
energie.
Dat hierbij de nadruk werd gelegd
op toereikende veiligheidsmaatregelen
was een wijs besluit,
In de eerste plaats was men er zich
altijd wel van bewust, dat het mono
polie der Verenigde Staten op het ge
bied van de atoom-energie slechts van
tijdelijke aard kon zijn. Maar inplaats
van te wachten totdat een andere natie
de kunst van het fabriceren van atoom
wapens machtig geworden was, ging
het Amerikaanse volk bij monde van
zijn regering vooraan in het streven
naar een doeltreffende internationale
controle.
In de tweede plaats was het duide
lijk dat atoomwapens, die bijzonder se
schikt zijn voor een verrassende aan
val, meer in de lijn van een totalitair
dan van een democratisch land liggen
Ton derde brengt de merkwaardige
aard van de atoomenergie met zich
mee, dat deze zowel voor vreedzame
als voor oorlogsdoeleinden te gebrui
ken is. Wisjinski's uitlating in de As
semblee. dat de Sowjetunie atoom
kracht gebruikt om in de letterlijke
zin bergen te verzetten, bleek een
vondst van de Russische propaganda
Toch omschreef hij daarmee op veel
belovende wijze het wezen van de
atoomkracht; het hangt alleen af van
Amerikaans gedelegeerde
bij de Verenigde Naties
degene, die haar geheimen kent, of er
bergen of steden met de grond gelijk
worden gemaakt.
Wat Amerika precies voorstelde.
0AAROM zou ieder controle-systeem
moeten verbieden, dat volkeren over
zulk een uitvinding beschikken, want
ik betwijfel of zij onder de druk van
een of andere „noodzakelijkheid", die
wetten noch verdrag kent, sterk ge
noeg zouden zijn om de verleiding te
weerstaan. Om rivaliteit of verdenkin-
gen tusserf de naties onderling te voor
komen op dit zeer gevaarlijke gebied
leek het voor de hand liggend, dat geen
enkel volk het onbeperkte gebruik van
de atoomwapens zou motfen hebben,
noch de middelen om deze te produ
ceren. Daarom stelden wij voor, een
internationaal gezag in het leven te
roepen, dat beschikking over alle ge
vaarlijke grondstoffen zou hebben, als
mede over de verwerking en de toe
passing daarvan Behalve de controle
over alle atomische ertsen zou dit in
ternationaal gezag bovendien toezicht
houden op de productie van alle
„splitsbare" grondstoffen. Bovendien
zou het met voldoende volmachten be
kleed zijn, om door een inspectie op
grote schaal iedere ongeoorloofde of
illegale poging tot het produceren van
atoomkracht of atoomwapens onmid
dellijk te kunnen ontdekken. Het cri
terium voor een eventuele schending
was zeer eenvoudig; het feit alleen, dat
in een of onder land een niet-geoor-
loofde activiteit op atoomkracht-gebied
fcou bestaan, zou voldoende zijn als
bewijs, dat schending had plaatsgevon
den.
Bovendien stelden de Verenigde Sta
ten voor, dat een atoom-verdrag, wan
neer het door alle betrokken partijen
zou zijn goedgekeurd en bekrachtigd,
voor de ondertekenaars de bindende
kracht van een internationale wet zou
hebben. Een verdrag, dat aan iedere
natie het recht gaf naar eigen goeddun
ken haar veto uit te spreken, zou ech
ter niet geaccepteerd worden.
Wanneer aan al deze voorwaarden
zou zijn voldaan, waren de Verenigde
Staten bereid alles, wat op het gebied
van de atoomkracht in hun bezit was,
aan het internationaal gezag over te
geven.
Ik wil er de nadruk op leggen, dat
dit Amerikaanse voorstel niet van de
rest van de wereld verlangde, dat men
aan de Amerikaanse beloften geloof
zou schenken, noch verlangde Ameri
ka, dat een ander land beloften zou
doen. De Verenigde Staten bedoelden
met hun voorstel slechts, een proce
dure aan te geven om tot een overeen
komst te komen, die zij zelf wilden ac
cepteren, terwijl zij tegelijkertijd het
zelfde van andere volkeren eisten.
Dit is een kritiek moment!....
J)E GEBEURTENISSEN in Korea heb
ben er toe geleid, dat de vrede in
deze wereld door velen terecht of ten
onrechte op dit moment bedreigd
wordt geacht. Thans meer dan ooit zou
een definitieve regeling van het ge
bruik der atoomenergie overal een
grote opluchting teweeg brengen. Het
is van dit oogpunt uit betreurenswaar
dig, dat de Sowjetunie en haar satel
lieten het Amerikaanse plan verwier
pen, hoewel practisch ieder volk het
voorstel fair en uitvoerbaar achtte.
De oorspronkelijke Amerikaanse voor
stellen, die ik zelf de Verenigde Naties
overhandigde, werden uitgebreid en
uitgewerkt door de vele landen, die de
de Commissie voor de Atoom-Encreie
der Verenigde Naties gedurende de
laatste drie jaar zitting hadden; de
voorstellen werden door een overwel
digende meerderheid van UNO-lcden
goedgekeurd. Rusland cn de satelliet
staten alleen stemden tegen.
Niemand kan zeggen, hoe lang deze
strud nog zal duren, maar totdat
een volledige duurzame vrede is be
reikt moeten wy al onze middelen
bundelen, met besef van de verplichtin
gen, welke op ons rusten.
Het is heel goed mogelijk, dat een
overeenkomst aangaande de atoom
kracht niet mogelijk is zolang niet de
vrede haar beslag heeft kunnen kr;j-
gen Misschien moeten wij het voor d"
rest van ons leven aanzien, dat wii et
te J? ïï1' dPAf°°m'fracht onder toezicht
het d t iu?1 °ns ,ot is' laat ons
het dan koelbloedig onder de ogen
zien met vertrouwen in de beschaving
die wy verdedigen. De moeilijkste
is de teH6! V-ar 'Cdcl'e maatschappii
de zelf-discipline van haar burgers,
sen zelf op vijftig procent van de man
nen geschat wordt. Hoe staat het daar
mee? Kan dit niet de oorzaak worden
van een sterke toename van de com
munistische agitatie?"
„Die werkloosheid is niet zo groot als
het u schijnt, omdat ze met „zonder
werk" bedoelen „zonder vast werk", en
dus degenen niet meetellen, die toch
nog met een klein handeltje, of als
bèthja (fietstaxi)-jongen aan een scha
mel kostje komen. Bovendien is het
een plaatselijk probleem, ontstaan door
de grote volksverschuivingen uit ver
woeste of bedreigde gebieden in de
tijd van de oorlog en de politionele ac
ties. Wat eenmaal naar de stad geko
men is, vloeit maar moeilijk naar het
land terug. En toch bestaan er hele
streken, waar dringend gebrek heerst
aan arbeidskrachten. Daarom is ons
eerste probleem dat van de transmigra
tie. De regering heeft op dit gebied
reeds een begin gemaakt met de uit
voering van grote plannen, maar voor
lopig beperken deze zich nog tot de
vele soldaten die af moeten vloeien.
Natuurlijk hangt er ook heel veel af
van de vraag, in hoeverre we inder
daad kapitaal zullen kunen lenen voor
de hpog nodige industrialisatie, waar
aan echter eerst nog een yrü grote in
voer van gebruiksgoederen als voedsel,
textiel, fietsen en medicamenten zal
moeten voorafgaan, om de achteruit
gang van de oorlogsjaren weer goed te
maken en een klimaat te scheppen,
waarin de communistische agitatie
geen kans krijgt. Overigens ben ik
hiervoor niet al te bang, hoewel de he
ren zeer actief zijn, en het op het ogen
blik natuurlijk weer met allerlei „vre-
descomité's" proberen. Maar in de eer
ste plaats bestaat hun leiding groten
deels uit mensen, die slechts op een
zeer klein deel van de industrie-arbei
ders vat hebben. In de tweede plaatl
is het ongunstig voor hen, dat er hier
niet, zoals in alle andere Aziatische
landen het probleem van het groot
grondbezit bestaat, dat verdeeld moet
worden. De enige groot-grondgebrui
kers zijn de ondernemers. De commu
nisten hebben dan ook nationalisatie
van de buitenlandse ondernemingen op
hun programma, maar het percentage
ondernemersgrond is zeer gering. Natio
nalisatie van de op zich zelf conjunc
tuurgevoelige ondernemingen betekent
het aanvaarden van onnodig risico.
Daar komt nog bij dat de daarvoor be
stede kapitalen, merendeels door le
ning verkregen, beter besteed kunnen
zijn aan het oprichten van nieuwe be
drijven.
Dan zijn er nog de gronden die ge-
meenschapsbezit zijn van de dessa, de
ambtsvelden, waarvan de opbrengst ten
goede komt aan de Lcerah (dorpshoofd)
Tegen die gebieden van vier tot zes
hektaar in de dorpen richtte zich nu
in 1948 voor Madioei.se coup de com
munistische propaganda! Maar de
dorpsbewoners zelf weten veel te goed,
dat de belasting verhoogd zal moeten
worden om het bestuur te betalen,
wanneer dat niet meer kan leven van
de opbrengst van die landen.
Nee, de communisten hebben hier
geen toekomst, (vooral niet na de af
schrikwekkende les van Madioen)
wanneer wij er in slagen een enigszins
redelijk welvaartspeil te scheppen."
De klok wees kwart voor tien, en
daarmee was dit belangrijke onderhoud
met de premier van Indonesië ten ein
de.
In officiële kringen te Londen is
gisteren met nadruk tegengesproken,
dat er een plan wordt overwogen voor
een internationale strijdmacht van <jc
mogendheden van de Westelijke Unie
voor operaties in Korea.
Dc Verenigde .Staten nebben een
nota voor Pandit Nehroe opgesteld*
waarin zij zeggen, vrede in Korea te
wensen, doch niet bereid te zijn com
munistisch China in de V.N. toe te la
ten, om deze kwestie te Lake Success
te bespreken
afschaffing van
ONDERHOUDSPLICHT BEPLEIT
Het hoofdbestuur van dc Nederlan
se Bond van Ouden van Dagen heen
aan de Tweede Kamer een adres toe^
gezonden, waarin er op wordt aange
drongen de onderhoudsplicht af
schaffen. Het bestuur betoogt, dat
onderhoudsplicht meermalen vcrwij
ring brengt tussen ouders cn kinder