Eensgezindheid tussen Truman en MacArthur'Muziek en sirenes wekten
Zondag deOost-Duitsers
Amerikanen 64 Km. van Pjongjang
Mr.'s Jacob volgt Mr.Schokkingop
als Minister van Oorlog en Marine
Vier inbrekers in het Vredespaleis
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Kans op vergelijk
is vergroot
Geen vrede met
knuppels en stenen
Geen onenigheid
in het kabinet
KoaI B&Jbefc,
Maandag 16 Oct. 1930
73e Jaargang No. 10926
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Communisten maanden de bevolking
Korea en Japan onderwerpen van
twee-urige conferentie op Wake
Azie zal vrij zijn en geen slaaf
Zuid-Koreaanse regering verwerpt beperking van
haar gezag tot de 38ste breedtegraad
Noordelijke tegenstand
wordt steeds geringer
Grote wapenindustrie in
ons land
Weerbericht
Denk om de intrekking
van oude munten
Prins Bernhard deze
week weer naar huis
ter stembus te gaan
ERNST TILLICH:
Politieke zwendel"
Staatssecretaris van Oorlog naar Washington
Het New Yorkse politieschandaal
wordt gelukkig wèl krachtig aange-
Stuurman zwaar gewond
bij aanvaring op het
IJsselmeer
RIS BEREIDT NIEUWE
LANDINGEN VOOR
Verkeer bij de Hembrug van
23 October tot 5 November
Brandkast was doel van
nachtelijk bezoek
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
n
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
HARRY TRUMAN
.wij zijn het eens.
WINSTON CHURCHILL:
Churchill heeft Zaterdag op de slot
zitting van het congres van de Britse
conservatieve party opnieuw gepleit
voor de vorming van een Europees le
ger, zolang daarvoor misschien nog
tijd was. Hij zeide niet te geloven, dat
oorlog onvermijdelijk was. De gebeurte
nissen in Korea hadden volgens hem
de kans op een vreedzame regeling
van de geschillen met de Sowjetunie
vermeerderd.
Churchill keerde zich fel tegen de
Labourpartij, die volgens hem in vijf
jaar 200 milliard gulden had „verkwist",
wat neerkwam op 110 millioen per dag.
De Tory-leider was vol vertrouwen in
een conservatieven verkiezingszege.
JN EEN KANTOORGEBOUW op de zuidoostelijke uitloper van het eiland Wake
hebben president Truman en generaal Douglas MacArthur bijna twee uur
geconfereerd over vraagstukken betreffende het Verre Oosten. Vijf uur nadat
de president op het eiland was geland, vertrok hij weer naar Washington. Vóór
zijn vertrek zei Truman, dat de bespreking „hoogst bevredigend" was. Zij be
trof in hoofdzaak Korea, maar ook de gedachtenwisseling over het vredesver
drag met Japan en de wijze waarop de Verenigde Staten konden helpen bij het
handhaven van de vrede en veiligheid in het gebied van de Stille Oceaan was
„zeer nuttig" gebleken. Het onverwacht snelle einde van de conferentie moet
volgens de verklaring van Truman worden toegeschreven aan de „eensgezind
heid". „De uitstekende coördinatie tussen Washington en het leger heeft de
bespreking zeer vergemakkelijkt", aldus de president. Hij had van MacArthur
een duidelijk beeld gekregen van de prestaties der V.N.-troepen onder zijn
bevel. „De Verenigde Staten willen de grootst mogelijke bijdrage leveren aan
de wederopbouw van Korea, terwijl de toekomst van een nieuw Japan, dat
vreedzaam en welvarend zou zijn", volgens Truman, „met vertrouwen tegemoet
kan worden gezien". De president maakte geen melding van de kwestie For-
mosa, de Amerikaanse betrekkingen met China en de oorlog in Indo-China.
Misschien zal meer licht op de conferentie worden geworpen bij de rede over
de buitenlandse politiek die Truman Dinsdag te San Francisco zal houden.
BU zijn terugkeer in Tokio verklaarde MacArthur, dat het hem een groot
genoegen had gedaan de president te ontmoeten en met hem en zijn advi
seurs te spreken. „Het bezoek van de president in de Stille Oceaan zal niet
nalaten groot enthousiasme te verwekken in het gehele Verre Oosten, waar
het zal worden uitgelegd als het symbool van een vaste overtuiging, dat de
vrede in het gebied van de Stille Oceaan zal worden verzekerd en dat Azie
vrij zal zijn en geen slaaf. Geen commandant te velde is ooit vollediger door
zijn regering gesteund, dan ik bij de operaties in Korea", aldus de generaal.
TWAALF uur nadat MacArthur op
Wake was geland rolde het privé-
vliegtuig* van de president Truman, de
„Independence" over het vliegveld.
Truman was gekleed in een grijs
costuum en vilthoed, MacArthur in
tropenuniform. Na een hartelijke be
groeting stapten de president, Mac
Arthur, generaal B'-adley, schout bu
nacht Arthur W. Radford, opperbevel
hebber van de Amerikaanse Pacific-
DOUGLAS MACARTHUR
.Azie vrij.
Snel vorderende Amerikaanse speerpunten hebben Zondagnacht de buiten
wijken van Soean, een knooppunt van wegen, 64 km in een rechte lijn ten zuid
oosten van de Noordkoreaanse hoofdstad Pjongjang bereikt. De Zuidkoreanen
die van Wonsan optrekken, bevonden zich Zondag op 32 kilometer afstand van
Hansoeng. De tegenstand in en rond Koemtsjon, dat Zaterdag door de Ameri
kanen veroverd werd, is volledig gebroken. Op de andere fronten wordt het
verweer der Noordelijken steeds minder. In totaal is thans een vijfde deel van
Nood-Korea door de troepen van de V.N. bezet.
Zwaargewapende Britse commando's
hebben de laatste dagen aanvallen ge
daan op verschillende plaatsen van de
Noordkoreaanse kust. Op 150 km van
de Russische grens bliezen zij een
spoorwegtunnel op, terwijl de volgende
dag ten zuiden van Songdjin een spoor
brug en een tunnel werden aangevallen.
De regering van dr. Syngman Rhee
heeft een beperking van haar gezag tot
het gebied ten zuiden van de 38ste
breedtegraad verworpen. De daartoe
strekkende resolutie van de V.N. werd
„hoogst ongelukkig" genoemd. Ue
Zuidkoreaanse regering zegt, dat „het
volk het niet zal aanvaarden omdat het
met recht van mening is, dat dit een in
breuk is op zijn onbetwistbaar recht om
zijn eigen verkiezingen, middels zijn
eigen regering te houden". Wel zou de
regering toezicht van de V.N. op de
verkiezingen toejuichen.
Het Amerikaanse slagschip „Missouri"
vaart al schietend langs de Noord
koreaanse kust. Met zijn 40 centimeter-
kanons werden ditmaal 150 ton grana
ten op het gebied rond Tandjon, onge
veer 250 km van de Russische grens
geschoten. Ongeveer 170 km verder
noordwaarts werd de plaats Tsjondjon
door de Amerikaanse kruiser „Helena"
gebombardeerd.
Snelvuurkanonnen voor
straalvliegtuigen
(Van onze Haagse redacteur)
Naar wij van welingelichte zijde ver
nemen, zal de ministerraad binnen eni
ge dagen een beslissing nemen over de
vraag, waar in Nederland een nieuwe
belangrijke bewapeningsindustrie, wel
ke aanvankelijk zevenhonderd arbei
ders werk zal bieden, gevestigd zal
worden.
In het kader der industrialisatie en
de opvoering van Nederlands bewape
ning, gevolg van onze verplichting
overeenkomstig het Atlantisch Pact. zal
de Zwitserse Hispano Suiza-fabriek hier
*e lande een nieuwe industrie vestigen
voor de vervaardiging van 20 mm ka
nonnen met een zeer hoge vuursnelheid
bestemd voor de Gloster Meteor Straal
jagers, waarvan de Fokkerfabrieken er
driehonderd (honderd en vijftig voor
ons land en evenveel voor Belgie) bou
wen.
Zowel een stad in West-Brabant als
een der grote steden komt in aanmrr-
king voor de vestiging dezer nieuwe
Nederlandse bewapen ingsindustrie.
Verwachting tot Maandagavond.
Half tot zwaar bewolkt met
Plaatselijk enige lichte regen of
motregen. Zwakke veranderlijke
wind en iets lagere temperaturen.
Dinsdag: Zon op 7.07, onder
1V.43; maan op 14.59, onder 21.45.
vloot, Trumans speciale adviseur van
buitenlandse aangelegenheden Averell
Harriman en de staatssecretaris van
het leger Frank Pace in de enige aan
wezige auto op het eiland, een oude
Chevrolet, die het gezelschap naar het
kantoorgebouw bracht. De conferentie
duurde minder dan twee uur. President
Truman vertoefde vijf uur op Wake
en vertrok te middernacht naar Hono-
loeloe, vanwaar hij hedenmorgen de
reis naar San Francisco voortzette.
Oorlog niet onvermijdelijk.
„Zo zeker als ik hier ben, geloof ik
dat de volken achter het ijzeren gor
dijn evenzeer als wij verlangend zijn
om tot een wereldvrede te geraken en
een nieuwe oorlog te vermijden", zo
verklaarde president Truman o.m. na
afloop van een maaltijd in Honoloeloe.
„Ik behoor niet tot hen die menen
dat een nieuwe oorlog onvermijdelijk
is", zo vervolgde hij. De president zei-
de, dat hij een klare uiteenzetting zal
geven van het Amerikaans buitenlands
beleid bij zijn eerstkomende toespra
ken, welke hij te San Francisco en te
New York zal houden, daar hij vrees
de, „dat de oppositie de aanvullende
credieten voor de landsverdediging
met het herstel van de vrede in Korea
zou weigeren. ,De vrede kan niet ge
handhaafd worden met knuppels en
stenen", zo betoogde Truman. „Ik hoop
die boodschap te doen horen aan het
congres en aan het Amerikaanse volk".
Het ministerie van financiën
herinnert eraan, dat op 15 No
vember de termijn voor inwisse
ling van de zilveren en zinken
kwartjes en de nikkelen en zin
ken stuivers eindigt. Om stagna
tie bij de postkantoren geduren
de de laatste dagen van de in
wisselingstermijn te voorkomen,
wordt het publiek verzocht de be
doelde munten zoveel mogelijk
reeds thans in te wisselen.
De toestand van Z.K.H. prins Bern
hard, die enige tijd geleden in het Aca
demisch Ziekenhuis te Utrecht 'n lichte
operatie onderging, is goed. Dit week
end verbleef de prins nog in het zie
kenhuis. Zijn terugkeer naar paleis
Soestdijk kan tegen het midden van
deze week tegemoet worden gezien.
De Duitse bevolking in de Russische zóne is Zondagmorgen ter stembus ge
togen. Zjj marcheerde in lange rijen achter de muziekcorpsen van de „Vrije
Duitse Jeugd" naar de stembureauv, waar de stembiljetten met alleen de na
men van de aangewezen candidaten en zonder de vakjes voor „ja" of „neen"
werden overhandigd. Het was voldoende de briefjes in de stembus te depone
ren, wat als „ja"-stem gold, zo verklaarde een ooggetuige.
verzetsgroepen in de Russische zóne
gewaarschuwd, dat de stemhokjes
„vallen" waren. Tillich noemde de ver
kiezingen „de grootste politieke zwen
del, die ooit bedreven is". Ook de West-
duitse radiostations waarschuwden de
Oostduitsers herhaaldelijk voor de
stemhokjés!
De uitslag van de stemming zal
waarschijnlijk niet vóór 21 October
worden bekend gemaakt.
Botsingen in vooravond.
Aan de vooravond van de verkiezin
gen is het bij het invallen van de duis
ternis op de Potsdamerplat-z te Berlijn,
waarover de grens met de Sowjetrus-
sische sector loopt, tot botsingen geko
men tussen anti-communisten en leden
van de „Vrije Duitse Jeugd", die aan
de sector-grens pamfletten trachtten
uit te delen. Van de Britse sector uit
werden ook Zaterdag weer .pamflet
raketten" in de Sowjetrussische sector
geschoten.
Duizenden jonge communisten in
blauwe hemden bevolkten 's morgens
(je straten van de steden in de Russi
sche zóne. Toen de stemlokalen open
gingen, begonnen fabriekssirenes te'
gillen en verspreiden luidsprekers in de
straten verkiezingsleuzen. Degenen,
die door dit lawaai en door het voor
bijtrekken van de muziekcorpsen niet
wakker waren geworden, werden door
de „verantwoordelijken des huizes" en
door de aanhangers van het „Natio
naal Front" aangemaand de kleren aan
te schieten en ter stemming te gaan.
Er werd de bevolking voortdurend
verzocht haar stemplicht voor de mid
dag te vervullen. Nog geen drie uur na
het begin van de verkiezingen hadden
in 11 gemeenten in de staat Branden
burg 100 procent van de kiezers hun
stem uitgebracht.
Zaterdagavond heeft Ernst Tillich,
waarnemend voorzitter van de „Strijd
groep tegen de onmenselijkheid" de
fjEDENMORGEN zal H.M. de Koningin in het paleis Noordeinde te 's-Graven-
hage mr. H. L. S. 's Jacob, secretaris-generaal van het departement van
Financiën, beëdigen als minister van Oorlog en Marine, nadat de aftredende
minister, mr. W. F. Schokking in afscheidsaudiëntie zal zijn ontvangen. Dins
dag zal de portefeuille-overdracht plaats hebben. De staatssecretaris van Oor
log, mr. W. Fockema Andreae zal zich heden naar -Washington begeven om
deel te nemen aan de voorbesprekingen voor de bijeenkomst der defensie
ministers. De heer Fockema Andreae heeft zich bereid verklaard gedurende
de periode van dit overleg, welke zich uitstrekt over eind October en begin
November, zijn militaire functie te blijven waarnemen. Omtrent de toekom
stige positie van de staatssecretaris van Marine, schout-bij-nacht Moorman,
bestaat nog geen zekerheid.
geboren als tweede zoon van de oud-
Commissaris der Koningin in de pro
vincie Utrecht. Na werkzaam te zijn
geweest ter secretarie van Vreeswijk
en op de provinciale griffie te Arnhem,
werd hij in 1939 burgemeester van Val
burg (Gelderland). In 1942 werd hij
door de Duitsers gearresteerd en ach
tereenvolgens in verschillende kampen
gevangen gehouden. In 1945 keerde hij
terug naar Valburg, maar werd in het
zelfde jaar secretaris-generaal van het
departement van Financiën. In 1949 be
kleedde hij de functie van gedelegeerde
van de Kroon in Indonesië.
QNZE parlementaire redacteur in Den
Haag verneemt, dat de berichten
omtrent onenigheid in het kabinet,
welke aanleiding gegeven zouden heb
ben tot het heengaan van minister
Schokking als verzonnen beschouwd
kunnen worden. Uitsluitend het feit,
dat de afgetreden minister zelf niet vol
doende vertrouwen gevonden heeft in
het parlement, heeft tot zijn ontslag
aanvrage geleid.
Naar aanleiding van het bericht,
waarin „van welingelichte zijde" nadere
mededelingen werden gedaan over de
motieven, die mr. Schokking tot zijn
aftreden hebben bewogen, stelt de mi
nister het op prijs te verklaren, dat
deze mededelingen niet van hem per
soonlijk afkomstig zijn en dat hij het
betreurt, dat daarin zijn verhouding tot
zijn ambtgenoten in het geding is ge
bracht geworden.
J)E nieuwe minister, mr. H. L. 's Jacob
werd op 5 April 1906 te Driebergen
J^u het koude jaargetijde weer begint
te naderen, verheugt het Theodoor
U te kunnen melden, dat de bestrijdinr;
van gewrichtsrheumatiek goede vorde
ringen maakt. Vijf Britse vrouwen,
door deze gevreesde ziekte aan hun
bed gekluisterd, konden zich na een
tiendaagse behandeling met het nieu-
de Amerikaanse geneesmiddel „cor-
tisone" weer veel vrijer bewegen. U
Nog een geneesmiddel: Mocht onze ge
achte cliëntele toevallig in een atoom
ontploffing verzeild raken, geen nood.
Een glas zout water helpt in zo'n ge
val uitstekend, want dit heeft bijna
evenveel uitwerking als plasma bij een
shockbehandeling. Theodoor hoopt er
te zijner tijd aan te denken, maar ver
moedt, dat hij iaarna, èn vanwege de
zenuwbibbers èn om de vieze smaak
weg te spoelen, nog wel wat oud-va
derlands vocht zal nuttigen. De Tur
ken houden het trouwens bq zoet wa
ter: Teneinde wat meer licht te bren
gen in deze duistere wereld gaan ze
n.L (met Marshall-steun) in de Saka-
rya-rivier een grote dam annex water
krachtcentrale bouwen. Deze centrale
die 80.000 kilowatt per uur moet leve
ren, zal de hoofdstad Ankara en ver
scheidene andere grote steden van
electriciteit voorzien. Terneuzen
heeft ook bouwplannen. De vroede va
deren van deze stad besloten 650.000
gulden voor te schieten voor de bouw
van een interkerkelijk protestants zie
kenhuis. Van samenwerking naar
sohewingt Da Johamiieburger Met»-
(ÏÏN(RMIIHIHIIIIHUIIlllillilillllllllll(illllHHIIIHIIillilUU(HIIIIUIIHIiHIIIIIIHIIIIIIilllllllllllllHIMi
~4xll J.S. lViOt-Lc^ live--C>.'
van de N.G.-kerk van de Kaap afge
scheiden en zelf een nieuwe Calvinis
tische kerk gesticht. Omdat volgens
hem de „politiek van trusteeschap van
de N.G.-kerk over de kleurlingen voor
hen niet langer aanvaardbaar is. U
Amerika is ook nog lang niet van zijn
rassenprobleem verlost: Bij een hout-
fabriek in Savannah hebben in hinder
laag opgestelde mannen een auto met
35 negerarbeiders beschoten, zeventien
van de inzittenden werden gewond.
Ik ben de (Wilhelm) TeifW biina
h rul a,4
Ww^työTCfllWK
pakt. De nieuwe commissaris heeft zes
corrupte inspecteurs in rang terugge
zet. Vier van hen vroegen onmiddellijx
ontslag. Zullen ze wel gekregen heb
ben ook. Toch zijn er ook nog men
sen, die blij zyn als ze ontslagen wor
den. De Griekse journalist Manolis
Glazos, in 1947 wegens hoogverraad ter
dood, doch daarna tot tien jaar brom
men veroordeeld, zal zijn ontslag uit
de gevangenis, ter gelegenheid van de
zesde verjaardag van Athenes bevrij
ding, tenminste wel met vreugde heb
ben begroet. John Brooks uit Co
lumbus in Ohio daarentegen, draaide
voor dertig dagen de nor in, omdat hij
met een steen een etalageruit in diggel-
len had gegooid. Hy deed dat, omdat
hy zich twee dagen later in Florida
als dienstplichtig soldaat moest mel
den, geen geld voor een kaartje had en
hoopte, dat de politie hem na zün ar
restatie naar Miami zou sturen. Nu
we toch aan het gooien zijn: Engeland
heeft de V.S. vergunning verleend om
op enkele Bahama eilanden observatie
posten in te stellen voor proeven met
geleide projectielen. De Fransen
vinden het al lang goed. Die zyn bHj-
kens een enquête van het avondblad
„Paris Presse" zelfs voor 54 reeds
verzoend met een Duitse herbewape
ning. Motieven: „Het Russische gevaar
is groter dan het Duitse" en „Er kan
beter aan de Elbe dan aan de ftijn ge
vochten woeden".
Mr. H. L. 's JACOB
.minister.
Bij goed zicht en mooi weer zijn ten
oosten van Marken het motorschip
„Stad Zwolle" en het motorschip „Olie
vos 5" met elkaar in botsing gekomen.
De botsing was zo hevig, dat het stuur
huis van de „Stad Zwolle" in elkaar
gedrukt werd. De stuurman S. de Jong
uit Amsterdam zat zwaar gewond vast
geklemd tussen de brokstukken. Met
veel moeite kon kapitein H. J. Havers
uit Zwolle, die zelf licht gewond werd,
hem bevrijden. Hij is naar het Binnen
gasthuis overgebracht. Zijn toestand is
niet levensgevaarlijk. Hoe de botsing
heeft kunnen plaats hebben, is een
raadsel. Het zicht was prima, de ver
lichting brandde goed en toch zeiden
de mannen van de „Olievos 5" de „Stad
Zwolle" niet gezien te hebben.
De Republiek Indonesia bereidt
nieuwe landingen op Ambon voor. Met
de schepen Van Swoll, Wainerang, Kai-
mana en Waingapoe zijn o.a. een pant
ser-eskadron en een batterij artillerie
onderweg. De schade door aardbeving
en vloedgolven wordt voor Saparoea
op vijf millioen gulden geschat. De
Molukse studenten in Djakarta hebben
een beroep gedaan op de Amerikaanse
studenten inzake het verlenen van de
noodzakelijke hulp aan de slachtof
fers van bombardementen, de aardbe
ving en de vloedgolven op Ambon.
Zoals gemeld, zal van 23 October tot
en met 5 November wegens noodza
kelijke vernieuwing van de remming-
werken voor de aanleginrichting van
het veer over het Noordzeekanaal, nabij
de Hembrug, het verkeer over dit
veer, met uitzondering van het verkeer
met rijwielen en het voetgangersver
keer, gestremd zijn.
Gedurende dit tijdvak zal in het veer
te Buitenhuizen, een uitgebreide dienst,
waarschijnlijk met drie ponten, worden
uitgevoerd, terwijl zo nodig ook te
Velsen de veerdienst zal worden uit
gebreid. Nabij de Hembrug zal gedu
rende het genoemde tijdvak ten be
hoeve van het verkeer met rijwielen en
het voetgangersverkeer een motorboot-
veer worden onderhouden.
Rechercheurs slopen op sokken naar boven
Het Haagse hoofdbureau van politie
werd Zaterdagnacht om kwart na mid
dernacht door de portier van het Vre
despaleis gewaarschuwd, dat er onraad
in het paleis was. Onmiddeliyk werd
het gebouw met behulp van radio
jeeps omsingeld en begaven vier re
chercheurs zich op sokken naar de
tweede verdieping waar zich in een
kamer de brandkast van het Interna
tionaal Gerechtshof bevindt.
Het vermoeden, dat deze brandkast
het doel van de inbrekers zou zyn,
werd bewaarheid. Toen de recher
cheurs de kamer binnenslopen, zagen
zij vier inbrekers bezig gaten in de
kast te boren. De ongenode
zich betrapt ziende, namen naar alle
kanten de vlucht, waarop de politie
drie schoten loste. Twee inbrekers wer
den aangehouden toen zij de trap af
renden en zij in de val liepen, een be
vond zich nog in de kamer en de vier
de werd gevonden in een kast in een
ander vertrek, waar hij getracht had
zich te verstoppen.
De gearresteerden zijn allen Hage
naars, namelijk de 28-jarige H. de B„
die pas was vrijgekomen na zijn straf
voor een inbraak in het ministère van
Marine, enige jaren geleden gepleegd,
de 33-jarige S. S. en de 35-jarige A.
C. H. B., beiden bekende inbrekers en
ten slotte de 32-jarige G. E. H., gewe
zen hulpbode in het Vredespaleis, die
zün kameraden blijkbaar de weg had
gewezen. Alle vier waren ongewapend.
Zy waren binnengekomen door het in
slaan van een vwt.
