Moordaanslag op Truman verijdeld
Wil Churchill
forceren?
verkiezingen
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Revoluiionnaire nationalisten uit
Portorico wilden president doden
George Bernard
Sha w overleden
Zware veldslag in Oost-Tibet?
Een minderjarig meisje geschaakt
Assemblee herkoos Trygve Lie
Chinezen vallen V.N.-troepenaan
KoaI ÏZtAieJk
Donderdag 2 Nov. 1950
75e Jaargang No. 10941
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Vlieringen en Anna Paulowna
Vuurgevecht eist twee
doden en drie gewonden
Portoricozorgeneiland
Regering in Lhasa achter
Pantsjin-Lama?
Tweetal bracht het niet
verder dan Frankrijk
Als secretaris-generaal
der Verenigde Naties
Een sterke concentratie op weg naar Korea
Russische straaljagers?
Ministers vandefensie in
December weer bijeen
Care! Scharten overleden
Weerbericht
Amerika gaat marine
reserve oproepen
Chinees leger in staat
van paraatheid?
TREINVERKEER ONDER.
VOND VERTRAGING
Door storing bij Amsterdam
Scherpe critiek op de
Troonrede
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
HELDERSE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. man
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
„Ik wil slapen, slapen"
JJANK ZIJ de oplettendheid en de moed van Trumans lijfwacht is gisteren een
aanslag op de president der Verenigde Staten voorkomen. De poging ertoe
was een uitbarsting van datzelfde oververhitte nationalisme, dat in de afge
lopen dagen heeft geleid tot opstandige woelingen op Portorico waarbij reeds
enige tientallen doden en gewonden zijn gevallen. De beide mannen, die de
moord op Amerika's president wilden plegen, zijn voordat zij aan de uitvoering
van hun plan toe konden komen, neergeschoten. Een hunner was op slag dood,
de andere werd zwaar gewond. De drie mannen van de lijfwacht, die hen on
derschepten werden in het vuurgevecht eveneens gekwetst. Een hunner is
later, overleden.
Truman stond gistermiddag op het
punt zijn tijdelijke ambtswoning te
Blair House te Washington te verlaten
teneinde zich naar een plechtigheid op
de militaire begraafplaats te Arlington
te begeven, toen er op de stoep van het
gebouw een schietpartij ontstond. Twee
mannen met, naar men later zei, een
buitenlands accent, hadden de stoep
beklommen en openden het vuur op
de drie mannen van de lijfwacht, die
hen de toegang versperden. Er ont
stond een hevige schietpartij, die in de
omgeving van het gebouw grote ver
warring veroorzaakte. Het droevige re
sultaat van deze overval is bekend.
Aan de hand van de papieren werd
voorlopig vastgesteld, dat de beide
mannen R. Preston en Oscar Oliskin
heten. Preston was dood, de andere
werd zwaar gewond opgenomen. Beide
mannen waren afkomstig uit Portorico.
Uit een voortgezet onderzoek, dat o.m.
naar New York leidde, bleek, (Jat zij
behoorden tot de revolutionnaire natio
nalistische partij op Portorico en dat zij
deel uitmaakten van een complot, dat.
ten doel had gehad, president Truman
te vermoorden. De gedode man bleek
in werkelijkheid Griselio Torresola te
heten. Hij had twee in het Spaans ge
schreven brieven bij zich, waarin hem
werd opgedragen, zo nodig de leiding
van de beweging in de Verenigde Sta
ten op zich te nemen.
De andere is Oscar Callazo. Hij is ge
arresteerd en wegens moord in staat
van beschuldiging gesteld. Beide mannen
woonden in New York en waren twee
dagen geleden naar Washington geko-
CEORGE BERNARD SHAW
bijtende humor.
De beroemde 94-jarige Engelse schrij
ver George Bernard Shaw is heden
morgen om een minuut voor zes (Ned.
tijd) te Ayot Saint Lawrencc overleden.
Dinsdag begon een snelle inzinking.
Tegen zijn vriendin Lady Astor, die
hem op die dag bezocht, zeide hij: „O
Nancy. ik wil slapen, slapen". Woens
dag raakte hij buiten bewustzijn.
In Shaws sterfkamer hangt een por
tret van Stalin en op de schoorsteen
mantel staat een Boedabeeld.
De Anglicaanse geestelijke, die -ie
laatste gebeden zeide, was een van de
weinige bezoekers, die toegelaten wer
den. „Shaw was geen atheist. Men be
hoeft slechts zijn „Saint Joan" te lezen
om dit te weten", zo zeide deze, reve-
rend R. J. Davies, later.
(Zie vervolg pag. 3)
men. Eén hunner had afscheid geno
men van zijn vrouw met de woorden:
Over enkele dagen is Truman geen pre
sident meer. Deze voorspelling is niet
in vervulling gegaan.
De werkgever van Collazo heeft
verklaard, dat deze een zeer goed
werkman was. die zich slechts met
zijn eigen zaken bemoeide. Bij een
huiszoeking; werden geen wapens of
dingen, die op opstandige activiteit
duidden gevonden. Om de woning van
de gedode Toressola is een politie-
cordon gelegd.
De troebelen op Portorico zijn enige
dagen geleden losgebarsten als een
uiting van nationalistisch verzet te
gen de Amerikaanse overheersing. Zij
hadden gisteren reeds 26 doden en 34
gewonden gekost.
Porto Rico is een bezitting van de
Verenigde Staten. De gouverneur zo
wel als de plaatselijke ambtenaren
worden echter door Porto Rico zelf
aangewezen.
Poging tot brandstichting
Een man, die niet door de politie
kon worden gepakt, heeft twee met
benzine gevulde flessen waarvan er
een brandde in het kantoor gewor
pen van de dienst voor werkverschaf
fing aan Portoricanen te New-York.
Er werd niemand gewond. Een der
aanwezigen doofde dadelijk het vuur
met zijn jas.
Gelukwensen
De premier van Canada, Louis St
Laurent, en zijn Britse collega, Clement
Attlee, hebben president Truman tele-
graftisch gelukgewenst met zijn ont
snapping.
.y<J nUliuUrCte. Cl OxX, pidijOiM^Tl t
Truman is naar alle waarschijn
lijkheid een gevolg van de poli
tieke spaningen op Porto-Rico,
die zich deze week hebben ont
laden in een opstand van de natio
nalisten tegen het gezag der Ver
enigde Staten.
Porte-Rico (door Columbus ont
dekt in 1493) is het meest Ooste
lijk gelegen en tegelijk het klein
ste eiland van de Grote Antillen.
Het werd na de oorlog van 1898
door Spanje aan de Verenigde
Staten afgestaan; de kustplaats
San Juan is een Amerikaanse
vlootbasis. In 1928 werd het eiland
zwaar geteisterd door een orkaan,
die vijftig millioen dollar schade
veroorzaakte en 400.000 mensen
dakloos maakte.
Volgens een bericht van Radio-Peking
is er gisteren in Tibet nabij Giamdo,
op 650 km ten Oosten van de hoofdstad
Lhasa, een zware veldslag uitgestreden,
die is geëindigd met de verovering van
de stad, en de gevangenneming van
twee Engelsen, twee Indiërs en twintig
hoge Tibetaanse functionarissen. De
zelfde- -.zender meldde, dat de verdedk helpen in geval van een aanval door
gers 4000 man aan doden en gewonden
hadden verloren.
De 33-jarige gehuwde kellner S. B.
maakte enige tijd geleden kennis met
een 18-jarig meisje, dat werkzaam was
in een Haags cafetaria. B. raakte zo
épris van deze jonge dochter, dat hjj
er op 29 Augustus met haar vandoor
ging. Het tweetal zwierf door Belgie
en Frankrijk en had het plan opgevat
aan
zich
De Noor Trygve Lie is door de Alge
mene Vergadering der Verenigde Naties
herkozen als secretaris-generaal dezer
organisatie. Deze benoeming geldt voor
een termijn van drie jaar. Lie kreeg 46
stemmen. Tegen hem werden vijf stem
men uitgebracht die van het Sowjet-
blok en zeven landen onthielden zich
van stemming, te weten Australië, Irak,
Syrië, Egypte en de Libanon.
Voordat de Assemblee tot stemming
overging, verijdelde zij eerst nog een
laatste Russische poging, om de zaak op
de lange baan te schuiven. Voorgesteld
werd n.1., om de zaak nogmaals aan te
houden en eerst .iOg eens over een an
dere candidaat te spreken. Irak wilde
een commissie van zeven instellen, die
de zaak nog eens zou moeten bestude
ren en binnen twee weken rapport uit
brengen.
De Landen van de Arabische Liga
waren van oordeel, dat Lie niet objec
tief genoeg was geweest in de Pales
tijnse kwestie en voor de Arabische
vluchtelingen niet genoeg had gedaan.
De Australische gedelegeerde was wel
voor herkiezing van Lie, maar vond
dat men beter deed, voortaan een secr.-
generaal voor de tijd van zeven jaar te
benoemen en deze niet herkiesbaar te
laten zijn. Wysjinsky heeft nogmaals
medegedeeld, dat Rusland Lie niet zou
erkennen.
Het Gerechtshof te Amsterdam
veroordeelde de directeur van de N.V.
Gooiland te Hilversum tot een boete
van 10.000 subsidiair zes maanden
hechtenis. De Maatschappij had zon
der voldoende vergunningen een hotel
verbouwd.
om naar Palestina te gaan. Om
reisgeld te komen wendden zij
tot verschillende comité's en het ge
lukte hun in vele gevallen een bedrag
je los te krijgen.
In Frankrijk liepen zij ten slotte
tegen de lamp. Toen zij daar zich weer
tot zulk een comité wendden, vroeg
men hun om papieren. De kellner kon
alleen een pas tonen, waarop echter
het visum voor Palestina ontbrak
Zijn metgezellin had helémaal geen
papieren en was clandestien de grens
over gekomen.
Het tweetal besloot toen maar naa:
Nederland terug te keren. Aan de Ne
derlandse grens werden zij op 17 Octo-
ber aangehouden door de marechaus
see, die het minderjarige meisje op
transport stelde naar Den Haag, waar
zij aan de kinderpolitie, bij wie reeds
een verzoek tot opsporing van de zijde
der ouders was binnengekomen, werd
overgedragen. De kellner, die op eigen
gelegenheid naar Den Haag doorreis
de, werd later door de politie aange
houden wegens schaking van een min
derjarige tegen de wil van haar
ouders. Nadat tegen hem proces-ver-
baal was opgemaakt, is hij op vrije
voeten gesteld.
Tibetaanse koplieden, die in Kalim-
pong (India) zijn aangekomen, beweren,
dat de meerderheid van de regering in
Lhasa zich thans achter de door de
Chinese communistische regering ge
steunde Pantsjen Lama heeft geschaard.
India heeft erin toegestemd, de Dalai
Lama desgewenst asyl te verlenen.
Nepal daarentegen heeft doen weten,
dat het niet kan voldoen aan de bepa
lingen van het verdrag met Tibet, vol
gens welke het dit land zou moeten
derden.
Acheson heeft gisteren op een pers
conferentie verklaard, dat de Ver Staten
een communistische aanval op Tibet als
een uitermate ongelukkig en ernstig
iets zouden beschouwen, doch dat zij
nog niet voldoende berichten over de
toestand daarginds hadden, om tot het
besluit te kunnen komen, dat er een
daad van agressie was gepleegd.
Een woordvoerder van het eerste corps der V.N. heeft voor de eerste maal
toegegeven ,dat „Chinese troepen" de strijdkrachten der V.N. in het gebied
Taetsjon-Oensan (in het noord-westen) aanvallen. „Wij weten echter niet of
deze troepen de Chinese regering vertegenwoordigen", zo voegde hij er aan
toe. Een woordvoerder van het Amerikaanse achtste leger heeft verklaard, dat
de toestand in het gebied van Oensan zich op „critieke wijze" zou kunnen ont
wikkelen. Het Amerikaanse eerste corps is hier in zware gevechten verwikkeld.
In de laatste 24 uur waren communistische troepen tot 15 km in posities der
V.N. doorgedrongen.
Piloten der V.N. hebben sterke con
centraties Chinese troepen in Chinese
uniformen waargenomen, die oprukken
naar het Noordkoreaanse strijdgebied.
De troepen zijn waargenomen op de
weg, die van de plaats aan de Chinees
Koreaanse grens, genaamd Tsjosan,
zuidwaarts leidt, aldus een woordvoer
der van het eerste corps.
Piloten hebben eveneens gemeld
vroeg in de morgen vijf straaljagers
van het laatste Russische type, de Mig
15, waargenomen te hebben en wel in
het gebied tussen Sontsjon en Sinoeid-
joe, aan de noord-west kust.
Ter oplossing van
moeilijkheden over Duitsland
De ministers van defensie van het
Noordatlantisch Pact hopen begin De
cember te Londen bijeen te komen om
Frankrijk en de andere leden van het
verdrag over de bewapening van
Duitsland op te lossen.
In Franse officiële kringen hoopt
men, dat de alsdan ondertekende over
eenkomsten van de Westeuropese mo
gendheden over het plan-Schuman de
weg zullen hebben geëffend voor een
overeenkomst over de samensmelting
van de Europese legers, waaronder een
heden van Duitsland.
Een Noordkoreaanse vrouw, c'ie
enige zakken meel op het hoofd
draagt, verlaat in een van de steden
ijlings een meelopslagplaats, die ge
plunderd werd, tijdens de gevech
ten. De vrees honger te moeten lij
den bleek sterker dan die wegens
plundering te worden doodgeschoten
Op twee en zeventigjarige leeftijd is
te Florence overleden de Nederlandse
schrijver Carel Theodoor Scharten, die
samen met zijn vrouw Margot Antink
tal van bekende romans heeft ge
schreven. Scharten werd in Middel
burg geboren en woonde sinds 1924 in
Florence. Hij publiceerde aanvankelijk
verzen, critieken en reisverhalen. Van
de boeken, die het echtpaar Scharten-
Antink schreef, zijn vooral bekend ge
worden het leven van Francesco Cam-
pana, 't Geluk hangt als een druiven
tros en Een huis vol mensen.
Verwachting, geledig tot heden
avond: In de ochtend zwaar be
wolkt met plaatselijk enige lichte
regen, later op de meeste plaatsen
enkele opklaringen. Aanvanke-
zwakke veranderlijke wind, later
zwakke tot matige wind tussen
Zuid en West. Ongeveer dezelfde
temperaturen als -gisteren.
V r ij d a g Zon op 7.37, onder
17.09. Maan op 23.59, onder 14.56.
(L.K.)
Ljeel München staat op z'n kop. Niet
vanwege het bier. maar omdat er uit
een auto een kist met 85 slangen, waar
onder enkele zeer giftige voor weten mum»»
schappelijk onderzoek bestemde Zuid
Amerikaanse exemplaren, gestolen is.
O Theodoor hoopt maar dat de Mün- heer Majoor-Generaal Robertsen opge-
chener Hermandad evenveel succes mag roepen m militarre dienst. Theodoor
hebben als zijn Egyptische collega die vermoedt dat h« ™da"ks mooie
een partij radium ter waarde van 10
millioen gulden, welke vermoedelijk uit
een vliegtuig gestolen werd in beslag
kon nemen. Een vijftienjarige jonge
voornaam toch wel niet zo snel promo
tie zal maken.
(en wat daar omheen hangt) te ver
mijden. De advocaat, die mevr. John
son uit Chattanooga zal verdedigen,
komt anders wel een extra hartverster
king toe. Deze dame maakte n.1. be
kend dat ze haar man had doodgesto
ken. „omdat hij te veel praatjes had
En nu maar hopen, dat haar pleiter
even goed van de tongriem gesneden is
als wijlen haar gemaal natuurlijk.
Nog meer babbels: Een lieflijke Texaan-
se, die de eerste prijs won bij een wed-
- - strijd in het (hoe bestaat het) uitschei-
man uit Stornoway op de Hebriden had ^Ju e het toch over namen hebben. den van echtgenoten, verklapte het ge-
ook zo z'n manier om een extra zak In (diooggelegd) New Mexico heeft heim van haar succes: Ik beeld me in,
centje te fokken. Hij splitste bankbil de advocatenveremging daar Bar As- dat hij een uur te laat komt voor het
jetten in tweeën en omdat dergelijke sociation geheten, haar naam gewijzigd, eten en dat ik hem met een knappe
devaluatie-manupilaties aan ministers teneinde barre associaties met barretjes vrouw zj^n praten. Is het een
van financiën zijn voorbehouden moet
hij nu voor drie en een half jaar naar
een tuchthuis. O Over geld gesproken:
Het C.B.S. maakt bekend dat de totale
hoeveelheid vrij geld in Nederland per
31 Augustus 7130 millioen gulden be
droeg dat is 8 millioen minder dan op
31 Juli en 142 millioen minder dan in
1949. Ziet er niet best uit voor Sinter
klaas. Het paard van de Sint is beter
af: Bij Ommel in Noord-Brabant werd
een wortel gerooid van vijf pond. G Nu
we toch weer in het dierenrijk zijn aan
geland melden we meteen even dat
de Noordamerikaanse Pluimveefokkers-
BÓnd de heer Waldo Chick (dat is
Kuiken) tot president heeft gekozen.
En in Dauville in Virginia werd de
Truman, hxppy mm.
wonder vrienden, dat de heer Male-
horn voor een jury in Philadelphia ver
klaarde geen vragen te zullen beant
woorden, daar hij er zeker van was,
dat de vrouwelijke juryleden alles haar
fijn verder zouden vertellen? In Ne
derland wordt blijkbaar ander ook heel
wat afgepraat: Dezer dagen werd de
ïOO.OOOste telefoonabonnee aangesloten
Sinds begin 46 werden 286.000 nieuwe
aansluitingen gemaaKt. En omdat
we van al dat gepraat een keel als een
woestijn hebben gekregen berichten
we u ten slotte, dat de Nederlandse
brouwerijen in de eerste drie kwarta
len van 1950 873.000 hl. bier in ons land
hebben omgezet tegen 1.038.100 hl. in
geheel 1949 en 1.334.800 hl. in 1948.
De belangstelling voor de oorlog in
Korea wordt sinds enkele dagen
gedeeld door die voor de krijgsver
richtingen in Tibet. De Chinese
troepen hebben Giamdo bezet en
rukken op in de richting Lhasa.
Het Amerikaanse ministerie van
marine heeft plannen, om tussen Ja
nuari en Juni van het volgende jaar
31.000 reservisten van de zeemacht on
der de wapenen te roepen. Na X Juli
van het volgende jaar zullen maande,
lijks vijfduizend man reservepersoneel
worden opgeroepen en tegelijkertijd
vijfduizend, die onder de wapenen z!jn
met groot verlof gaan. Onvoorziene
omstandigheden voorbehouden zal het
aantal reserve-officieren tussen Octo-
ber 1951 en December 1952 met 1500
per maand worden verminderd.
Centrales worden beschermd
Volgens een bericht van het Noord
koreaanse radiostation Sinoeidjoe houdt
het Chinese volksleger zich gereed in
die delen van Mandsjoerije, waar de
waterkrachtstations van de Jaloe lig
gen. Er is voorts een Noordkoreaans
vrijwilligerscorps, dat een speciale op
leiding heeft gevolgd, naar dit gebied
gezonden, om de Koraanse toegangs
wegen tot de dammen te verdedigen.
Doordat gistermiddag omstreeks vijf
uur een schakelaar van de bovenlei
dingskabel op het traject Amsterdam-
Haarlem defect raakte, moest geduren
de ruim een uur alle treinverkeer over
enkel spoor worden afgewikkeld. Hier
door is vertraging ontstaan, waarvan
ook het verkeer op andere lijnen weer
slag ondervond. Zo kwam de trein, die
om even over half zes uit Haarlem in
Alkmaar moet aankomen, hier pas om
achttien minuten voor zes binnen.
Het Israëlische parlement heeft
met 69 tegen 42 stemmen en 2 onthou
dingen zijn vertrouwen uitgesproken
in de nieuwe regring-Ben Goerion.
In de kringen van de Labourparty is
men van oordeel, dat de conservatieven
het plan hebben, een groot offensief te
gen de Britse regering te ontketenen.
Zij schijnen nieuwe algemene verkie
zingen te willen forceren. Churchill
heeft tijdens het debat over de Troon
rede n.1. aangekondigd, dat hij een mo
tie van afkeuring over het woningbe-
leid van de regering zal indienen.
Hij heeft er voorts zijn misnoegen over
uitgesproken, dat de regering welover
wogen probeert de onzekerheid over
de algemene verkiezingen te vergroten
en te verlengen.
De conservatieve leider maakte deze
opmerking, nadat hij felle critiek had
geleverd op het voornemen van de re-
gering, een stelsel, van controle op pro
ductie, distributie en consumptie en op
de prijzen in te voeren. Hij meende, dat
deze maatregelen alles te boven zou
den gaan, wat met een behoorlijk en
redelijk parlementair stelsel in overeen
stemming kan worden gebracht. Ech
ter betwijfelde hij, of dit parlement
lang genoeg in functie zou zijn, om
deze maatregelen in te voeren. De hier
op betrekking hebbende passage in de
Troonrede noemde hij „vijf regel-
schreeuwerige en onbeschaamde dema
gogie".
Met meer instemming behandelde hg
de opmerkingen in de Troonrede over
de herbewapening van West-Duitsland.
Hij verheugde er zich over, dat de Brit
se regering ten slotte was bekeerd tot
het beginsel van een Europees leger of
een Atlantische defensie. Over de ter
men wilde hij geen ruzie maken, daar
beide hetzelfde bedoelden: een leger
voor de verdediging van Europa, waar
toe Duitsland eenheden van divisie
sterkte zal kunnen bijdragen.