Het Nieuw Guinea-debat begonnen
r
Twee Amerikaanse divisie
commandanten vervangen
Een tweede front in China?
TWEEDE KAMER GING /N BESLOTEN ZITTING
Dr. Schouten (AR verzoekt het
kabinet af te treden
Expo
rt van groenten en fruit met
twintig procent verminderd
Na 1 Februari twintig procent
minder kolen voor industrie
Austin brandmerkt communistisch
China als aggressor
Kowt B
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Dit jaar beslissend
Vrijdag 19 Jan. 1951
76e Jaargang No. 11005
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
„De regering schaadde
het vertrouwen in
haar woord"
Felle brand in Amsterdam
eist een dode
Nederland deed
concessies
Weerbericht
Stagnatie in levering leidt tot tekorten
Nog geen Amerikaan
Reeds 5000 verlaten
kinderen
Peking moet de gevolgen
dragen
Prof. Reuter herkozen
Offensief der Vietminh
is vastgelopen
Indonesië bereidt revisie
R. T. C.-accoorden voor
Boot met straalmotor
Invasie wordi overwogen
BUREAU:
Koningstraat 78—80
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BÖLSMA en C KRAK
HELDU COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. man
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 5.16, per maand
1.71 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
»«£T NIEUW-GUINEA-DEBAT in de Tweede Kamer, dat alom met grote
spanning is tegemoet gezien en waarin, naar verwacht wordt, vele harde
noten gskraakt zullen worden, is gisteravond vroegtijdig onderbroken, toen de
Kamer reeds twee uur na het begin besloot in comité-generaal te gaan. Te
middernacht heropende voorzitter Kortenhorst de vergadering om mede te
delen, dat de beraadslaging hedenmiddag te 1 uur in besloten zitting wordt voort
gezet. De belangrijkheid van het debat werd onderstreept door de aanwezigheid
van negen ministers en een staatssecretaris. Achter de regeringstafel hadden
plaats genomen de minister-president, dr. Drees en de ministers Van Schaik,
Van Maarseveen, Götzen, Stikker, Teulings, Struycken, Joekes, Van den Brink
en staatssecretaris Blom. Op de drukbezette tribune luisterde de voormalige
Indonesische minister van Voorlichting Mononutu naar hetgeen de eerste spre
ker, de anti-revolutionnaire fractieleider dr. Jan Schouten te zeggen had. Veel
verder dan deze eerste woordvoerder kwam men niet. Prof. Romme stelde n.1.
voor de vraag van de heer Schouten om bepaalde gedeelten van de notulen
van het comité-generaal van 88 en 29 September te publiceren, in behandeling
te nemen. Pers en publiek werd daarop verzocht de zaal te verlaten, waarna
de deuren gesloten werden.
0£ HEER SCHOUTEN ving zijn rede
aan met op te merken, dat de moti
vering van het aftreden van de heer
Van der Goes van Naters als voorzitter
van de P.v.d.A.-fractie tot enige tegen
spraak noopt. De reden ligt niet in het
rumoer rond de fractievoorzitter, maar
in de omstandigheid, dat dit rumoer
zijn oorzaak vond in handelingen, wel
ke in- en extern afkeuring verdienen.
Het is voor goede constitutionele ver
houdingen niet voldoende, dat het
partijbestuur van de P.v.d.A. het inter
view van prof. Schermerhorn in Ame
rika betreurt. Ingaande op de brief
van de PvdA-fractie aan de regering,
waarin zü mededeelt, dat het voor Ne
derland nationale politiek is om afstand
te doen van Nieuw-Guinea en waar
mede het partijbestuur zijn instemming
heeft betuigd, mits de voorstellen be
schouwd worden als uitgangspunt voor
verdere besprekingen, heeft geen an
dere betekenis dan de suggestie aan de
regering om verder te gaan, dan zij in
haar eigen voorstellen gegaan is.
Touwtrekken.
HET is touwtrekken geworden tussen
de fracties van de KVP en de PvdA,
maar het geschiedde op het gebied be
zet door de fractie van de PvdA
ffiÉllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllI
Explosie na verhitting ven
plasticstoffen
Een brand, die gistermorgen om half
elf uitbrak in het perceel Keizersgracht
325 te Amsterdam, heeft een slacht
offer geëist, n.1. de 25-jarige J. F. In
bet perceel zijn enige advocatenkanto
ren, een handel in kunststoffen en een
verkoopkantoor van technische plasti
sche producten gevestigd.
In de kelder van het achtergedeelte
van het huis is een explosie ontstaan,
waarschijnlijk een gevolg van het feit,
dat bij het verwarmen van plastic zeer
licht ontvlambare gassen vrijkwamen.
De slag was zo hevig, dat aan de ach
terzijde van het huis alle ruiten spron
gen en ook aan de voorzijde grote
ichade werd aangericht. Al spoedig
was het aan de achterkant van het
hoofdgebouw en aan de voorkant van
het achtergedeelte een vlammenzee.
Deze tastte al het houtwerk aan. De
brandweer moest met negen stralen het
vuur bestrijden en had het na ruim een
uur onder de knie. De schade is zeer
aanzienlijk.
Toen de brandweer een onderzoek
naar de oorzaak van de ontploffing in
stelde, vond zij in de kelder het geheel
verkoolde lijk van F.
Handelsverdrag met Duitsland gesloten
De onderhandelingen, welke gedurende de laatste maanden met enige onder
brekingen tussen een Nederlandse en een Duitse delegatie zijn gevoerd, hebben
thans geleid tot het sluiten van een handelsverdrag. Het nieuwe verdrag treedt
niet terugwerkende kracht in werking van 1 November 1950 af en geldt tot
31 October 1951. Het heeft als doel gesteld een goederenverkeer ter waarde van
een milliard gulden in elke richting in de periode van twaalf maanden tot
1 November 1951. Slechts dertig procent van het handelsverkeer volgens de
nieuwe overeenkomst zal op de vrije lijst voorkomen, het restant van het ver
keer zal volgens quota geschieden. Volgens de vorige overeenkomst stond
negentig procent van de Nederlandse export naar Duitsland op de vrije lijst en
Ongeveer vijftig procent van de Duitse export naar Nederland.
zich genoodzaakt gezien haar ver
langens te matigen, aangezien men er
aan Duitse zijde op heeft gestaan de
import van deze producten terug te
brengen tot een niveau, dat men in
West-Duitsland als normaal beschouwt,
nadat de Nederlandse export naar
Duitsland op dit gebied geduren
de enkele jaren zeer groot is geweest.
Zoals reeds eerder werd gemeld wa
ren de voornaamste moeilijkheden bij
bet afsluiten van deze overeenkomst
plegen op het terrein van de Neder
landse export van groenten en fruit.
Ten slotte is hieromtrent een accoord
bereikt waardoor de aanvankelijk door
de Nederlandse delegatie gevraagde
uitvoerquota met ongeveer twintig pro-
tent moesten worden verlaagd. Oor-
•pronkelijk had de Duitse delegatie als
gevolg van de drang der Duitse boeren-
pganisaties op een veel sterkere ver
ding dezer importen aangedrongen.
Dit is aanleiding geweest tot enkele
onderbrekingen der conferentie.
Bij de beoordeling van deze verla-
Png moet in het oog worden gehou-
flen: dat de Nederlandse fruitexport
!°riS jaar bijzonder groot is geweest.
°°k ten aanzien van de export van
priverkte producten in de agrarische
wetor heeft de Nederlandse delegatie
Verwachting tot Vrijdagavond:
Wisselend bewolkt met plaatse
lijk enkele buien, maar ook flinke
opklaringen. Aanvankelijk nog
harde tot krachtige, later krach
tige tot matige Noord-Westelijke
Wlnd- Iets lagere terpperaturen.
Zaterdag; Zon op 8.38, onder
•05. Maan op 13.49, onder 7.25.
Na herinnerd te hebben aan de ver
klaringen van de regering van 26 Mei
en 20 Juni 1950, waarin gezegd werd,
dat Nieuw-Guinea onder Nederlands
gezag moet blijven, wees dr. Schouten
er nogmaals op, dat de PvdA de rege
ring thans suggereert haar onverander
lijk standpunt los te laten. Wanneer die
verklaringen niet door de regering wa
ren afgelegd, zou het debat in de Ka
mer een breder en ander karakter heb
ben gehad. Spr. zou het daarom op
hoge prijs stellen als alsnog de beraad
slaging, die in comité-generaal van 28
en 29 September geschiedde, gepubli
ceerd zou worden.
„Wanneer de regering bij monde van
de minister van Oorlog mededeelt, dat
zij zich wenst te houden aan de RTC-
overeenkomst, is dat zielloos als het een
partner betreft, waarvan zij verklaart
dat hij het fundament der RTC ontrouw
is geworden", aldus ging de AR-fractie-
leider voort. Spr. betoogde, dat de re
gering het vertrouwen in haar woord
heeft geschaad, hetgeen de laatste jaren
meer is gebeurd. „Vele leden van ons
volk geloven niet meer in het woord
der regering en in Indonesië zegt men:
De Nederlandse regering spreekt wel
fiere woorden, maar zij houdt zich er
niet aan".
Treedt af!
yOLGENS spreker moet het kabinet
overwegen de portefeuille ter be
schikking te stellen. Hij maakte er ern
stig bezwaar tegen, dat de regering
blijkbaar haar woord zo laag waar
deert, dat zij het niet nodig vindt con
sult met de Kamers aan te vragen.
Komende tot het voorstel van de Ne
derlandse delegatie, sprak dr. Schouten
als zijn oordeel uit, dat de Unie geen
souvereiniteit heeft en niet geequi-
peerd is om souvereiniteit uit te oefe
nen. Uit een opdracht van de souverei
niteit aan de Unie kan geen oplossing
geboren worden. Van internationale be
middeling is ook al heel weinig te
verwachten en in Indonesië staat men
op het standpunt, dat alleen te spreken
is op grondslag van overdracht der
souvereiniteit aan de R.I. Een ernstig
protest liet spr. horen tegen het feit,
dat het belang der bevolking van
Nieuw-Guinea weinig of geen gewicht
in de schaal schijnt te leggen.
Hoop. dat de regering ten aanzien
van Nieuw-Guinea op het goede spoor
zal komen, heeft dr. Schouten niet
meer. Hij zou willen zeggen: „zet mij
beschaamdDoet de regering dat niet,
dan zal spr. een uitspraak der Kamer
vragen. Spr. wilde niet verder ingaan
op andere aspecten. „Wie geen vreem
deling is, zo zeide hij, weet, dat wat ik
gezegd heb uitgaat van een onveran
derlijke geloofsovertuiging. Dat de re
gering die niet toont, heeft mij ge
griefd".
Vervolgens deed prof. Romme (KVP)
het hierboven vermelde voorstel.
Minister Van den Brink In Heerlen
JJE minister van Economische Zaken, prof. dr. L. J. NL van den Brink, heeft
gisteren op een vergadering van de Münindustrieraad te Heerlen mede
gedeeld. dat de toewijzing van kolen aan de industrie met ingang van 1 Februari
a.s. tot tachtig procent zal moeten worden teruggebracht. Als gevolg van het
uitblijven van verwachte leveringen van kolen uit het buitenland zal n.1. in het
eerste kwartaal van dit jaar een tekort van naar schatting 260.000 ton kolen
optreden. Vooralsnog zal het niet mogelijk zijn, de voorgenomen korting ook
toe te paseen op electrische centrales. Daarom zal de reclame- en etalage-
verlichting ook na 27 Januari a.s. aan beperkende bepalingen onderworpen
blijven. De gasfabrieken zullen echter bezuinigingen moeten Invoeren, om zich
aan de noodzakelijke besparingen aan te passen. De Ned. Spoorwegen zullen het
personenvervoer beperken. Het goederenvervoer zal echter niet worden in
gekrompen. Uitvallende personentreinen zullen merendeels door bussen of
diesel-electrische treinen worden vervangen. De laatste zullen o.m. worden
gebruikt op de lijnen van Amersfoort naar het Noorden en van Apeldoorn naar
het Oosten van het land. Hierdoor zullen dagelijks driehonderd ton industrie-
kolen worden bespaard. Oan. worden gestaakt de diensten op de trajecten
AlkmaarHoorn en AlkmaarBergen aan Zee en LeeuwardenStaveren. Ook
zal het aantal werkuren in de mijnen van begin Februari tot half April worden
uitgebreid. Daardoor zal men ongeveer de helft van het geschatte tekort over het
eerste kwartaal kunnen dekken. De rest hoopt men te vinden in extra aankopen
in het buitenland.
KOREA-FRONT:
De Amerikaanse afgevaardigde in de Politieke Commissie der Verenigde
Naties heeft Donderdagavond China als aggressor gebrandmerkt en de Ver
enigde Naties verzocht collectieve maatregelen tegen de aggressie te nemen.
Austin diende niet formeel een resolutie in. Men neemt aan, dat een dergelijke
resolutie ter tafel zal worden gebracht, zo gauw de andere indieners instructies
hebben ontvangen.
In berichten van het Korea-front wordt melding gemaakt van Chinese troepen
concentraties tegenover het Westelijke en centrale deel van de verdedigingslinie
der verbonden troepen in Korea. In militaire kringen gelooft men, dat een
Chinese divisie opereert ongeveer 50 km ten z.o. van Seoel en een Chinees
regiment 12 km ten z.o. van Wondjoe. Ten zuiden van Wondjoe gevangen
genomen Noordkoreanen hebben meegedeeld, dat de Noordkoreaanse 31ste
divisie tot taak heeft door de linies der V.N. heen te glippen om te trachten
Taegoe te bereiken. Communistische troepen zijn achter de linies van de ver
bonden strijdkrachten doorgedrongen aan het centraal-oosteljjk front. Aan de
oostkust z\jn eenheden van de V.N. opgerukt naar stellingen ten zuiden van
Kangnoeng, 40 km ten zuiden van de 38ste breedtegraad, zonder dat zij tegen
standers ontmoetten. Deze stellingen zijn de Noordelijkste, die op het ogenblik
door de V.N.-troepen worden bezet.
Warran Austin verklaarde dat het
uit de jongste gebeurtenissen duidelijk
gebleken is, dat China tot aggressie is
overgegaan. „De algemene vergadering
dient dit thans vast te stellen", zo zei-
de hij. „Zij moet de Chinezen somme
ren de vijandelijkheden tegen de strijd
krachten van de Verenigde Naties te
staken en de Chinese troepen uit Korea
terug te trekken".
Verder stelde Austin voor, dat de
Assemblée een beroep doet op de com
missie voor collectieve maatregelen (die
verleden jaar is ingesteld) om de te ne
men maatregelen te bestuderen. Te-
zelfder tijd, zo stelde Austin voor, dient
een of ander orgaan van goede diensten
in het leven te blijven, dat met Peking
zou kunnen onderhandelen als China
zou besluiten vrede aan te bieden.
Austin deed ten slotte een beroep op
de algemene vergadering om een reso
lutie te aanvaarden, die aan de feiten
zou beantwoorden.
Turkije, Peru en Nationalistisch Chi
na schaarden zich achter Austin, doch
Engeland, Frankrijk en Australië
drongen aan op enig uitstel om de le-
denstaten tijd te geven het Chinese
antwoord zorgvuldig te bestuderen.
De Sowjet-afgevaardigde Tsarapkin,
die Malik verving, verklaarde, dat de
Sowjetunie volkomen achter de Chine
se tegenvoorstellen stond.
Tsarapkin achtte het onmogelijk de
onderhavige kwestie in de commissie
te bespreken zonder deelneming van
het Koreaanse en Chinese volk.
De commissie verdaagde het debat
hierop tot hedenavond.
Als burgemeester van W -Berlijn
De 61-jarige professor Ernst Reuter
(sociaal-democraat) is Donderdag her
kozen tot burgemeester van West-
Berlijn. Hij verwierf 77 stemmen tegen
11, bij 36 onthoudingen.
rvE gasten van een logement in Sal-
ford vinden al het beddegoed voor
zien van het stempel: „Gestolen van
no. 1 Park-place, Salford". Het adres
van het logement? No. 1 Park-plaoe.D
Een zestien-jarige jongen in Warring-
ton benadeelde het G.E.B. Hij stopte
een shilling in de electriciteitsmeter
en wist deze vervolgens weer te ver
wijderen. Het gelukte hem tachtig
maal. Afgevaardigden naar een con
gres van vrijwillige brandweerlieden
in Syracuse in Uncie Sams Amerika
hadden na een oer-gezellige avond met
veel whisky de aardigheid alle straat
brandmelders in werking te steHen.
Teneinde eens nader met de bevolking
kennis te maken, kwam een groep mi
litairen op het lumineuze idee de bur
gerij van het dorp. waar z»j geiegetri
waren, uit te nodigen voor eenge
maskerd bal. O Herr Lauter, onder
wijzer te Odeweg in Saksen, ontving
op een morgen twee medailles voor
grote verdiensten: tw. één voor het
kweken van goede leerlingen, de an
dere voor het fokken van prijs-biggen.
Enkele voetgangers in Bristol ke
ken verrast om toen zij plotseling ach
ter zich op het trottoir een otow»
hoorden. Zij zagen een man, die een
actetas droeg, waaraan zo'n toeter was
bevestigd. Zij maakten ruim baan
waarop de man doodleuk passeerde
A.R. kan zoveel betekenen als anti-
revolutionnair, anti-regering, anti-
AapwfeKefc e* o»m-Komme
QM nog even op hotels terug te ko
men. Een hotel in de omgeving van
de studio's in Hollywood plaatste de
volgende advertentie„Uitstekende
verzorging en accommodatie. Goed
zicht op Joan Crawford, Virginia Mayo
en Doris Day. In Toronto zucht een
bloemistknecht achter de tralies. Htj
stal ruim drieduizend dollar bij zijn
baas, omeen concurrerende bloe-
menzaak te beginnen. De handige
Hudson dealer Jim Moran uit Chicago
had per advertentie alle bezoekers van
zijn showroom vergoeding van reiskosten
aangeboden. Dit geintje kostte hem
dezer dagen 708 dollar, welke hij kon
betalen aan Bernard J. Ment, die per
vliegtuig uit Svdtiey (Australië) was
e.ekomen. Het 70-jarige conserva
tieve parlementslid Sir Waldron Smi-
thars heeft de BBC aangeraden het
communisme te bestrijden door de
crooners te weren. De Schotse na
tionale party verklaarde, dat de BBC
alleen omroepers met verwijfde stem
men m dienst heeft. „Wij kunnen ons
niet voorstellen, zo wordt gezegd, dat
Drake en Shakespeare spraken op de
zijden toon van eunuchen" O Tot mor
gen luiatoraar».
Twee Amerikaanse divisiecomman
danten in Korea zullen naar de Ver
enigde Staten terugkeren op grond van
een plan „om jongere generaals een
kans te geven gevechtservaring op te
doen". Generaal MacArthur heeft ver
klaard, dat zijn hoofdkwartier met te
genzin heeft toegestemd m de vervan
ging van deze „uiterst bekwame com
mandanten". Van hun ervaring zou bü
de opleiding van personeel in de V.S.
gebruik worden gemaakt.
Het aantal Amerikaanse verliezen in
Korea bedroeg 12 dezer 45.137 man, het
geen 2242 meer is dan een week ge
leden.
Het aantal verlaten kinderen, dat te
Taegoe in Zuid-Korea is aangekomen,
heeft de vijfduizend al overschreden.
De stad kan de kinderen geen onderdak
bieden en heeft zelfs geen mensen om
hen te verzorgen. Alle weeshuizen te
Taegoe zijn overvol en de Verenigde
Naties zullen zich met het steeds stij
gende aantal ouderloze Koreaanse kin
deren moeten bezighouden.
Verhaal van een Nederlands
soldaat.
Een correspondent van Reuter seint
een verhaal over de gedragingen van
een Nederlands soldaat in Korea,
Hans van Oordt uit Boskoop, die thans
in een hospitaal te Tokio herstelt van
de verwonding, die hij bij een gevecht
heeft opgelopen. Een groep kamera
den die bij een dorp op patrouille wa
ren. zagen v. Oordt plotseling tussen
de huizen vandaan te voorschijn ko
men terwijl om hem heen de kogels in
de sneeuw sprongen. Hij was blijkbaar
gewond aan zijn rechterarm maar
droeg toch een vreemd uitziend voor
werp met zich mee. Toen hij bij zijn
kameraden was aangeland bleek, dat
het voorwerp eengitaar was. Hij
had zo gedacht, dit instrument maar
mee te nemen naar het hospitaal om
er op te leren spelen als hij herstellen
de zou zijn
Eisenhowert
Het verluidt te Londen dat generaal
Eisenhower, wanneer hij in Maart a.s.
uit de Verenigde Staten naar Europa
terugkeert, er bij de Westeuropese
landen zal op aandringen de meest mo
gelijke spoed bij de uitvoering van hun
bewapeningsplannen te betrachten,
daar hij van mening zou zijn dat 1951
„het jaar van de beslissing is".
Te Saigon ie gisteravond bekendge
maakt dat het grote offensief derViet-
minh-rebellen, dat vier dagen geleden
ten Noordwesten van de Tonkinese
hoofdstad Hanoi is ingezet, tot stil
stand is gekomen. De Franse patrouil
les wisten gisteren op het terrein van
de strijd op vele wapens de hand te
leggen, doch zü kregen geen contact
met de opstandelingen.
Elders in Noord-Indo-China werden
dorpen door de Vietminh aangevallen.
In Zuid-Indo-China hebben Franse
troepen de commandopost van een
Vietminh-regiment vernietigd, even
als de kampen van twee bataljons en
grote werkplaatsen voor het vervaar
digen van wapens. Zeer grote hoeveel
heden ammunitie en springstoffen
werden in beslag genomen.
Op het ogenblik is een door de Indo
nesische regering benoemde commissie
bezig, na te gaan welke wijzigingen die
nen te worden aangebracht in de over
eenkomsten van de Ronde-Tafelconfe
rentie. Deze kwestie staat, zo wordt te
Djakarta verklaard, los van de moei
lijkheden om Nieuw-Guinea. De com
missie zal haar werkzaamheden voort
zetten, ook indien de Nederlandse rege
ring plotseling bereid mocht blijken,
Nieuw-Guinea aan Indonesië over te
dragen.
Brandweerlieden te Southamp-
ton hebben een practisch experi
ment geleverd met een soort van
„straal-boot". Een van de brand
weervaartuigen, waarvan de mo
tor weigerde, wisten zij namelijk
op gang te krijgen, door de pom
pen met volle kracht te zetten op
vier brandslangen, die over de
achtersteven gelegd Waren. De
terugstoot van de vier waterstra
len ongeveer zevenduizend
liter per minuut op de water
spiegel achter de boot gaf het
vaartuig een snelheid van zes
knopen.
President lruman heeft op zijn giste
ren gehouden persconferentie gewei
gerd te antwoorden op de vraag, of
steun zal worden verleend aan een actie
van de Chinese nationalistische troepen
op Formosa tegen de communisten op
het Chinese vasteland. Overigens bevat
de Chicago Tribune een bericht, volgens
hetwelk het gebruik van deze troepen
voor een invasie in Zuid-Chinu wordt
overwogen.
Truman heeft voorts de invoering van
contróle op de lonen en de prijzen op
vrij korte termijn in het uitzicht ge
steld. echter kon h* niet asggen, op
welke datum de regering zal overgaan
tot het bevriezen van lonen en prijzen
of tot andere maatregelen van deze
aard.
Ook heeft Truman verklaard in te
stemmen met het voornemen der De
mocratische fractie van de Senaat, om
de uitzending van Amerikaanse troe
pen naar Europa door dit lichaam te
doen goedkeuren. Overigens, zo her
haalde de president, bestaat er niet ie
minste twijfel aan, dat ik met of zon
der toestemming van het Congres het
recht heb, Amerikaanse soldaten naar
elk deel van de wereld te zenden Ik
zou het echter op prijs stellen, indien
het Congres mijn handelwijze onder
schrijft.