Gromyko wil over Oostenrijk praten als ook kwestie-Triest op agenda komt gaan dan de regering Minister-president van Perzie voor moskee in Teheran gedood VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Hen beschuldigt elkaar van schending der verdragen en kwade bedoelingen MacArthur verwacht lente-offensief De kabinetscrisis in Generaal Kruis wilde verder Frankrijk opgelost? KoJit BtAteJk Partijenhandhaven hun toezegging Eerste Nederlandse kool in de Donderdag 8 Maart 1951 76e aargang No. 11046 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna DE AGENDACONFERENTIE GROTE Scherpe verwijten Onze gezanten achter het IJzeren Gordijn ,,Nieis aan de hand" Meer troepen gevraagd Weerbericht Werd moordenaar geleid door politieke motieven? Publiek hamstert suiker Vrachtauto reed in op stilstaande motor Minister kon niet meer met hem samenwerken Luchtlandingsoefening in Engeland De kabinetscrisis Toch twee AR ministers? Koning Abdoellah wendt zich tot Truman Buitenkansje echter weer spoedig voorbij Doodstraf voor Collazo BUREAU: Kosyngstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Postgironummer 449041 Hoofdredacteur: A. KAPTEIN Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK HELDERE COURANT TARIEVEN Advertenties: 16 ct. p. m.m. Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woor den 1.—, elk woord meer 5 cent Abonnementen per kwar taal 5.15, per maand 1.72 bij vooruitbetaling plus incassokosten WOENSDAGMIDDAG KWAMEN TE PARIJS de plaatsvervangers van de ministers van buitenlandse zaken der Grote Vier in derde vergadering bijeen. gr werd gesproken over het vredesverdrag voor Oostenrijk, waarbij Gromyko (Rusland) de eis stelde, dat, als men over Oostenrijk wilde spreken, óók de Jtwestie-Triest (waar de Westelijken, volgens hem, een marinebasis hadden ge sticht) aan de orde moest komen. De Amerikaanse gedelegeerde, Jessup, wees deze Russische eis af. Hoewel er wederzijds beschuldigingen werden geuit bleef de sfeer der conferentie tamelijk zakelijk. fROMYKO verklaarde, dat de Sow- jetunie bereid is de opneming van het verdrag met Oostenrijk op de agenda te bespreken, maar dat zij dit niet als afzonderlijke kwestie kan be handelen. De kwestie van de nakoming Van de verplichtingen, die de vier mo gendheden krachtens het vredesver drag met Italië op zich hadden geno men, moeste» ook worden bestudeerd. Engeland, de V.S. en Frankrijk hadden hun verplichtingen met betrekking tot dit verdrag geschonden door Triest in een militaire en marinebasis te veran deren. Indien de Westelijke mogend heden hun verplichtingen ten aanzien van Triëst hadden geschonden, hoe kon de Sowjetunie er dan zeker van zijn, dat zij Oostenrijk niet in een mi litaire basis zouden veranderen, vroeg Gromyko. Via het ANP wordt bekend gemaakt: Op 6 en 7 dezer is op het departe ment van Buitenlandse Zaken een in formele bespreking gehouden met en kele hoofden van Nederlandse diploma tieke missies in Oost-Europa, die op het ogenblik met verlof in Den Haag ver toeven. Aan deze bespreking, onder voorzitterschap van de staatssecretaris mr. N. S. Blom, werd deelgenomen door Hr .Ms. ambassadeur te Moskou, en de Nederlandse gezanten te Warschau, Praag, Budapest en Belgrado (tevens geaccrediteerd te Boekarest, respectie velijk Sofia). De agenda dezer bespreking, die, naar ons van officiële zijde wordt medege deeld, uitsluitend een informatief ka rakter droeg, heeft in het algemeen be trekking gehad op problemen van ad ministratieve en financiële aard, waar onder de personeels-bezetting, zulks uitsluitend in verband met de noodza kelijke bezuiniging op 's lands begro ting, ook voor bovengenoemde posten, welker opheffing niet ter sprake is ge komen. Tevens werden politieke en economische onderwerpen behandeld. De Amerikaanse afgevaardigde. Phi lip Jessup, wees de beschuldigingen van Gromyko van de hand. Hij ver klaarde, dat als inderdaad schending van het ene verdrag inderdaad de onderhan delingen over het andere uitsloot, de Sowjet-regering haar aandacht „met succes" zou kunnen richten op de na koming van de vredesverdragen met Hongarije, Bulgarije en Roemenie. Parodi (Frankrijk), steunde Jessup en verklaarde, dat de Westelijke mo gendheden zeer verlangend waren een vredesverdrag met Oostenrijk te sluiten. Dit zou in belangrijke mate de bestaande spanning in Europa kunnen helpen verlichten en een bemoedigende sfeer scheppen voor verbetering van de be trekkingen tussen de mogendheden. Davies (Engeland) zeide, dat hij al leen kon concluderen,, dat de Sowjet unie een voorwendsel zocht om het feit te verbloemen, dat zij de voltooi ing van het vredesverdrag wenst te verhinderen. Gromyko: Duitsland! Gromyko wèes daarop de beschuldi ging, dat de Sowjetunie een Oosten rijks vredesverdrag ophoudt van de hand. Hij beschuldigde de Westelijke mogendheden er van, dat zij trachtten een zodanig verdrag op te stellen, dat Oostenrijk in handen zou vallen van diegenen, die Hitier hadden gesteund. Dergelijke mensen staken op het ogen blik weer de kop op in de Westelijke zones van Oostenrijk, aldus Gromyko. Hij was voorts van mening, dat de Fran sen niet wensten, dat de kwestie van de ontwapening van Duitsland op de agenda verscheen. Hetgeen Parodi ver volgens weer ontkende. Gromyko vroeg ten slotte: „Zou een nieuwe bevestiging van het verbod van de Duitse herbewapening niet beter zijn voor de verwijdering van de oor zaken van de spanning in Europa dan een vredesverdrag voor Oostenrijk?" Wat is Triëst? Wy tekenen hierbij aan, dat het hui dige gebied van Triëst in 1947 werd gevormd bij de ondertekening van het vredesverdrag met Italië, als compro mis tussen de Italiaanse en Joegosla vische aanspraken op stad en haven. Het gebied telt 266.000 Italianen en 56.000 Slowenen (Joegoslaven). Er wer- Generaal MacArthur, die Woensdag een bezoek bracht aan het front heeft medegedeeld, dat drie Chinese legers vóór de lente een nieuw groot offensief trachten op te bouwen. De Amerikaanse infanterie, die Woensdag de Han is overgestoken heeft over de gehele frontbreedte het initiatief behouden. Er wer den vorderingen tot tien kilometer gemaakt. 51.468 man, 8.853 gesneuvelden, 8.834 De waarschuwing van generaal Mac Arthur, dat indien hij niet over meer troepen in Korea de beschikking krijgt en hem geen toestemming wordt ver leend bases in communistisch China te bombarderen, er mogelijk geen beslis sing in de Koreaanse oorlog zal worden bereikt is door vooraanstaande afge vaardigden bij de Veiligheidsraad druk besproken. Deze boodschap heeft de Verenigde Naties voor een ernstige be slissing gesteld. „De zware verliezen van de Chine zen moeten hun aanzien bij de bevol king wel doen verminderen en de lust °m zich in andere aanvalsavonturen in Azie te storten enigszins doen ver gaan", aldus de operbevelhebber. Mac Arthur verwachtte ten slotte, dat de gevechtslinies op een zeker ogenblik *'fl een punt zouden bereiken, waar bij de toestand militair theoretisch ge zien, als remise beschouwd zou kun nen worden. Volgens het Amerikaanse ministerie Van defensie bedroegen de Amerikaanse Verliezen in Korea omstreeks 2 Maart Weersverwachting, geldig tot Don derdagavond: Matige en af en toe vrij krachtige Oostelijke wind. In bet algemeen weinig bewolking en droog weer. Weinig verandering in temperatuur. VRIJDAG: Zon op 7.10, onder 18 32: maan op 7.35, onder 20.50. vermisten en 33.781 gewonden. den drie zones gevormd: een Britse. Amerikaanse en Joegoslavische. In Juni 1949 werden gemeenteraadsverkiezin gen gehouden, welke eindigden in een overwinning voor de pro-Italiaanse partijen. De Westelijke mogendheden hebben aangedrongen op het terug geven van Triëst aan Italië. De Joego slavische zone werd in 1950 in het Joe goslavische douanestelsel opgenomen. De status van Triëst is nog niet be slist. Queuille toch geslaagd De Franse president Vincent Auriiri heeft Henri Queuille (radicaalI ver zocht nogmaals te trachten een kabinet samen te stellen. Het bestuur van ?e radiraltepartij machtigde Queuille de opdracht te aanvaarden, waarna lij besprekingen begon met de leiders van de andere partijen. Queuille heeft Woensdagavond ge zegd dat hij hoopt de president vandaag te kunnen meedelen, dat hij onder de meerderheidspartijen overeenstemming heeft bereikt over de vorming van een nieuwe regering. Als alles goed ging. zou hij de Assemblée Vrijdag verzoe ken hem het premierschap te verlenen. Vier schoten maakten gisteren een einde aan het leven van Ali Razmara, de minister-president van Perzie. toen hij het plein voor de moskee van Masohede Soltaneh te Teheran betrad. De kogels, die volgens de politie werden afgevuurd door Abdoel Ah Rastegar 'n fanatiek lid van de religieuze seete Fadayeh, troffen hem in de nek en de rug. Een politieman, die de moordenaar trachtte te grijpen, werd eveneens onder vuur genomen en ernstig gewond. De dader kon echter, evenals een tweetal medeplichtigen, worden gearresteerd. Razmara, voormalig stafchef in het Perzische leger, bevrijdde Azerzeidsjan uit de greep der communistische sepa ratisten, die na de oorlog de macht in handen probeerden te krijgen. Hij was een welbewust voorstander van een op het Westen georiënteerde politiek en achtte de huidige overeenkomst tussen de regering en de Engels-Perzische oliemaatschappij, volgens welke de En gelse regering een groot aandeel heeft in de Perzische olie. voor beide landen gunstig. Het slachtoffer, dat de leeftijd bereikte van 49 jaar verzette zich on langs openlijk tegen de van verschil lende kanten gesteunde voorstellen tot nationalisatie van de olie-industrie en men neemt dan ook aan, dat de moord niet uitsluitend uit religieuze motieven is gepleegd, maar wel degelijk een po litieke achtergrond had. Razmara on dervond bij zijn politiek veel steun van de Sjah. Als waarnemend minister-president zal optreden Chalil Fahimi, minister zonder portefeuille. In een na de moord uitgevaardigde proclamatie heeft de Sjah het burgerlijk en militair bestuur van het land dringend verzoent het werk voort te zetten en de orde te handhaven. De Fadayeh is een orthodoxe bewe ging, die gekant is tegen de emancipa tie van de vrouw en andere Westerse Naar aanleiding van de berichten omtrent de stopzetting van de afleve ring van suiker door de suikerfabrie ken is het publiek aan het hamsteren van suiker geslagen, aldus deelt een van de grootste kruideniersbedrijven in het westen des lands mede. Er is echter geen enkele reden te verwach ten, dat suiker schaars zal worden. Hoogstens zal de suikerprijs iets op lopen. Mede met het oog op de voor- raadvorming door het publiek, waar door de handel m suiker ernstig ge slagneerd kan worden, zou het zeer gewenst zijn, dat de nieuwe suikerprijs zo spoedig mogelijk bekend wordt. ifrvloeden. Sinds 1936 hebben de Per zische bewindvoerders de greep van deze beweging steeds iosSer gemaakt zonder er rechtstreeks tegen in te gaan. De sluier voor vrouwen werd afgeschaft. Zij hebben op het gebied van het onderwijs en de politiek de zelfde rechten als de mannen gekre un. Duopassagiere overleden Op de rijksweg tussen Kloetinge en Kapelle reed een vrachtauto gister middag in volle vaart op een stilstaand motorrijwiel, waarop de heer S. uit Krabbend ij ke en zijn dertigjarige echt- s«scte waren gefteten. Mevr. S. werd van de duo geslingerd en door de auto een aantal meters meegesleurd. Zij kreeg een schedelbasisfractuur en overleed na aankomst in een zieken huis te Goes. Haar man brak een been. Op vragen van het Tweede Kamer lid Bruins Slot (A. R.) in verband met de ontheffing uit zijn functie van chef van de generale staf van generaal mr H. J. Kruis, heeft de minister van oor log geantwoord er Inderdaad naar ge streefd te hebben de redenen, welke geleid hebben tot de ontheffing uit zijn functie van generaal Kruis, in het communiqué "an 23 Januari volledig weer te geven, zij het dan in zo be knopt mogelijke vorm. De k*"1 Hst 'n de woorden: „De wtize, waarop onze strijdkrachten moeten Fn kunnen wor den georganiseerd". Ten tijde van zijn ambtsaanvaarding in October was het aan de minister be kend, dat in en buiten het parlement ernstige twijfel werd uitgesproken over de vraag, of de leiding van de generale staf voldoende voor haar taak berekend was. Reeds in de maand van zijn ambts aanvaarding bleek hem, dat de toe stand. voor wat betreft de encadre- ring en de materiële uitrusting van de juist wederom onder "de wapenen ge roepen lichting 1949-IL onbevredigend moest worden genoemd, zodat voor de minister de vraag gerechtvaardigd was, of bij het maken van de plannen voor de wederoproeping niet -te optimistisch door de generale staf .werd geadvisee-d en gehandeld. Met deze ervaring moet het duide lijk zijn, dat tegen het einde van 1950 bjj hem bezorgdheid begon te ontstaan of de chef generale staf naast zijn on betwistbaar grote ervaring en kunde in het overleg op militair gebied met an dere mogendheden. du6 in het kader der Westerse Unie en van het Atlan tisch Pact. wel alle eigenschappen oe- zat, nodig om hier te lande te verwe zenlijken. waartoe Nederland zich ver plicht had. Hef program. Einde December kop iii overeen stemming met de toenmalige chef ge nerale staf een program voor de land- macht voor 1951 wórden opgesteld: In de eerste plaats herhalingsoefe ningen voor allen, die in Indonesië en Nederland onder de wapenen zijn ge weest van 1945 tot 1949. Uit deze man- kracht, dus uit onze getraind aanwe zige reserve, kunnen en moeten dus ook worden gevormd 5 brigades en 27 territoriale bataljons iEén divisie is 3 brigades). Hierbij zal een nieuwe Amerikaanse indeling der troepen worden doorge voerd. Helaas zal daarbij voor lief ge nomen moeten worden, dat dit jaar nog geen volledige Amerikaanse bewa pening kan worden uitgereikt. Voorts zullen de opleidingen der jonge lichtingen versterkt en verbe terd dienen te worden. Tenslotte dient de mobilisatievoorbereiding met man en macht te worden aangepakt. De uit voering van dit program gedoogt geen uitstel, niettegenstaande nog niet os- schikt wordt over het meest aanbeve lenswaardige type van bewapening. Diepe teleurstellingen. Diep teleurstellend was het voor de minister te moeten ervaren, dat hij, die verantwoordelijk was voor de leiding van de generale staf. nauwelijks 14 da gen nadat de regering bovenaangege- ven rooster van werkzaamheden voor de Koninklijke landmacht in 1951 nad goedgekeurd, op eigen gezag naar bui ten propaganda maakte voor een ge heel ander idee, n.1. het onverwijld vormen van één parate divisie. (Zie verder elders in dit blad) Woor diegenen onder onze geachte cliëntele die er nog aan mochten twij felen dat de toekomst aan de militairen is, zij uit New York gemeld, dat de Vereniging van Amerikaanse kleerma kers generaal Eisenhower heeft aange wezen als „de best geklede man der gevraagd 97 ys millioen dollar extra ter beschikking te stellen voor de radio uitzendingen van „De Stem van Ame rika". ,q Sally Rand die voor een groep je pas ontgroende Harvard-studertten dan woorden", sprak hij. door (bittere) een nummer waaierdansen zou verto- ervaring wijzer geworden. q Over nen- vond zelfs dat nog niet genoeg en VS. O Dominee Naylor uit het Britse woorden gesproken: Een Amerikaans hield in plaats van een pikante voor- Dudley heeft, zoals een echte dominee V.N.-correspondent heeft uitgekiend, stelling te geven een lezing over de betaamt, niet zoveel op met al die uni- dat de afgevaardigden van de Slavische «evaren van het communisme. Hetgeen formen. Die gaat, als hij zich neerslach- landen 41% van de spreektijd der V.N. de iongelui uiteraard zéér teleurstelde. 14 -.«U/1 ïn Tün htnntie vnnr de »- -»■- Q Over ontgroenen gesproken: Te Mo- bile in Alabama bevrijdde een echtpaar gen. De Verenigde Staten betaalden hun 15-jarige zoon die, slechts gekleed daarentegen 39%, terwijl haar afgevaar digden maar 4% van de spreektijd nodig hadden. tig voelt, altijd in zijn blootje voor de gebruikt hebben, doch slechts tien pro- spiegel staan. „Dan ziet een mens het cent jn kosten van de UNO bijdroe- leven prompt van een vrolijke kant", schreef hij in zijn kerkblad. Gene raal Ridgway. Amerikaans bevelhebber in Korea, heeft dergelijke kunstgrepen niet van node. die is zó al opgewekt ge noeg. vindt Theodoor: „Een oorlog is net een voetbalmatch", sprak deze ge- -Teneinde nu de Amerikanen toch vol- tuum één kampvuur moeten dan- neraal onlangs, „de uitslag is pas defi- 1 doende aan 't woord te laten komen. fen' was met stenen en rotte eieren be- nitief wanneer het laatste schot geval- heeft preSident Truman het Congres ko8eld- gegeseld en ten slotte met teer -*c lUil^ftvi r4 rt Dn AVAAf*AA(- Aj i i rnLJ y. in z'n interlockje op het spatbord van een auto vastgebonden, met een vaart van 100 kilometer door de stad gereden werd. Om de ontgroening geheel te doen slagen had hij eerst in Adamscos- len is!" Enfin. Charles Wilson, de man die, om in stijl te blijven, de spe lers van het Westelijke team in „the big match" Oost versus West van „sportar tikelen" voorziet, heeft bekend gemaakt, dat de USA binnenkort 350.000 tanks en 18000 straalmotoren per jaar zullen produceren. Toch zal deze bewapenings productie volgens hem nagenoeg geen nadelige invloed op de burgerlijke eco nomie hebben. Omdat hij de heer Wilson echter, toen deze nog president van de General Electric Company was. nogal goed leerde kennen, heeft James Carey, leider van de vakbond van elec- triciteits-werkers. met een staking ge dreigd. indien de loonpolitiek niet soe peler wordt. „Wij hebben liever daden Ik geloof, dat ik toch maar liever .JtroeH" gebietum «o*. en creosoot ingesmeerd. Theodoor benieuwd of zulke gebeurtenissen óók vermeld staan in het door het „State Department" samengestelde, pamflet over .,het leven in een typisch Ameri kaanse kleine stad", dat men zal trach ten met niet nader bekend gemaakte middelen achter het „IJzeren Gordijn' te verspreiden. Dat zulke gordijnen ten slotte knap lastig kunnen zijn on dervond de brandweer van Perht in W.- Australie, die met lede ogen moest aanzien hoe een warenhuis in vlammen opging daar de brandweerlieden het vuur niet tijdig in bedwang konden krijgen, omdat ze daarin maar gehin derd werden door.een stalen brand deur. Amerikaanse en Britse luchtstrijd krachten en parachutisten hielden gisteren een gezamenlijke oefening door het uitvoeren van een lucht landing te Watchfield in het Engel se graafschap BerkshireDrie para chutes waren nodig om dit zware kanón met wagentje te droppen. De fractievoorzitters van de Partij van de Arbeid, de K.V.P., de C.H.U. en de V.V.D. hebben gistermiddag aan de informateur prof. Romme, medege deeld, dat zij de hun Dinsdag gestelde vraag met betrekking tot de mogelijk heid van hun medewerking tot de be vordering van de totstandkoming van een kabinet, bevestigend beantwoorden. De informateur zet thans op deze basis zijn onderzoek voort. Prof. Romme heeft gisterochtend nog bezoek ontvangen van mr. Oud, die nog enige inlichtingen kwam vragen. De woordvoerder van de informa teur deelt nader mede: prof. dr. C. P. M. Romme heeft in het kader van zijn onderzoek naar de mogelijkheden van de totstandkoming van een kabinet Woensdagmiddag en -avond achtereen volgens nog ontvangen prof. dr. A. H. M. Albregts, mr. D. U. Stikker, prof. mr. dr. W. F. de Gaay Fortman en mr. J. Meynen. (De beide laatstgenoemden behoren tot de A.R.-partij. Waarschijnlijk pro beert prof. Romme hen aan te trekke.i als „vakministers". Hierdoor zou toch min of meer het ideaal van de brede basis benaderd worden. Red.) Inzake toestand in Marokko Koning Abdoelah van Jordanië heeft president Truman telegrafisch ver zocht er bij Frankrijk op aan te dringen zün „onderdrukkingspolitiek" in Ma rokko te staken. Voor Zaterdag is ae politieke commissie van de Arabische Liga te Cairo bijeengeroepen als ge volg van koning Abdoelah's initiatief om „de ernstige Franse inbreuk op de vrede in Marokko" te bespreken". De president-generaal van Marokko, generaal Juin, is uit Casablanca te Pa rijs aangekomen. Hij verklaarde: „Nog nooit is het zo rustig in Marokko ge weest als nu. Als er opwinding heerst,' is het in Cairo, en wel op kosten van het Egyptische volk". Voor het eerste sedert 22 jaar wordt in de Verenigde Staten Nederlandse witte kool ingevoerd. Dit werd mede gedeeld door Wilder, een importeur te New York. die raamae dat hij en andere handelaars voor het einde van de maand 250.000 kratten Nederlandse witte kool zouden invoeren. Hij deelde mede. dat tengevolge van strenge vorst ongeveer zes weken geleden eer groot gedeelte van de te velde staande kool in Texas en Noord-Flnrida werd ver woest. Hierdoor werd de aanvoer zo danig verminderd, dat het voor Neder land mogelijk werd witte kool met winst in de Verenigde Staten te ver kopen. Wanneer de late oogsten van Florida later in deze maand worden binnengehaald, zal het buitenkansje voor de Nederlandse tuinders voorbij rijti. aldus Wilder. De Newyorkse detailprijs voor kool bedroeg gisteren 18 cents. Een jaar ge leden bedroeg de prijs 8 cents. Naar het A.N P. nog uit vakkringen verneemt, zal Nederland in totaal on geveer 5000 ton witte kool naar de Verenigde Staten uitvoeren. Voorts werd in de afgelopen week ook een kleine hoeveelheid rode kool naar de V.S. verscheept. Oscar Collazo. een der twee Portori- canen. die in November j.1. een aanslag pleegden op president Truman, is Woensdag ter dood veroordeeld. De an dere Portoricaan werd indertijd dood geschoten. SOUS-CHEF VAN DE GENERALE STAF BENOEMD Bij Kon. besluit is de kolonel van de generale staf J. G. Warringa met in gang van 1 April bevorderd tot gene- raal-majoor. sous-chef van de generale staf. Hi) w 52 jaar.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1951 | | pagina 1