Omstandigheden dwongen tot zeer
snelle beslissingen
Vakbeweging niet tevreden over
prijscompensaties
De regering verhoogt de lonen
Moordaanslag fe
Beverwijk
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Apeldoorn
Caiasirophe bedreigt onze economie
Wacht nou effe - ik ben zo moe!"
KoJii BtAiek
De wereld
overwonnen
Zaterdag 24 Maart 1951
76e Jaargang ho. I
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Mr dr A. A. van Rhijn verklaart:
Dr Drees voor de radio Alltobotsing bij
Vakbeweging liepvooruit
op prijsstijgingen
Geen buitenlanders op
communistisch congres
Loonsverhoging biedt
geen oplossing
JOEGOSLAVIË BEHOEFT
NOG MEER HULP
Beperking van luxe verbruik noodzakelijk
Vrij koel en met flinke
opklaringen
Fixering van de prijzen
bepleit
Weerbericht
Veertigduizend arbeiders voor werk gevorderd
Drie ministers ontslagen
in Roemenie
.Geheime kracht"
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
j BWLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—. elk woord meei
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 5.15, per maand
1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
VERSCHILLENDE gebeurtenissen zijn de oorzaak geweest, dat men in enkele
1 dagen tijds het vraagstuk van lonen en prijzen tot een oplossing heeft moeten
brengen, zo verklaarde de staatssecretaris van Sociale Zaken, mr. dr. A. A. van
Rhijn, Vrijdagmorgen op een persconferentie. Een van de redenen was wel het
feit, dat er allerlei uitlekte over afschaffing van subsidies en verhoging van
prijzen voor levensmiddelen, waardoor de suikervoorziening spaak dreigde te
jopen. Dat het aan de orde moest komen is een gevolg van de verslechtering van
betalingsbalans.
De verbruiksbeperking is gesteld op
vijf procent. Aangezien de kosten van
het levensonderhoud met ongeveer
tien procent waren gestegen, diende
er dus een compensatie van vijf pro
cent te komen. De vakbeweging stelde
zich op het standpunt, dat de verho
ging groter moest worden, aangezien
zij nog sterkere prijsstijgingen ver
wacht.
De regering achtte het niet verant
woord, hier thans reeds op vooruit te
lopen. Echter zal zij het prijsverloop
nauwkeurig volgen en zonodig prijs
controle invoeren.
Beschikking gepubliceerd
Rijksbemiddelaars hebben Vrijdag
hun beschikking gepubliceerd, waarin
de loonsverhoging wordt voorgeschre-
«TND 1949 was toestand vrij gun-
stig. Men dacht in 1950 uit de
moeilijkheden te zijn. Thans dreigt
ons land onder te gaan. De prijzen
van de grondstoffen zijn enorm geste
gen, de prijs van onze uitvoer daalde.
Ook de liberalisatie speelt een rol en
ten slotte i« er de omzetting van de
Marshallhulp in defensiehulp. Er
dreigt nu een catastrofale ontwikke
ling. Het tekort op de betalingsbalans
moet worden opgeheven en dat kan
alleen door verdere verhoging van de
productie en door beperking van ver
bruik en investeringen. Over de pro
ductieverhoging zal nog overleg wor
den gepleegd. De overheid zal haar
eigen investeringen sterk beperken en
door middel van belastingwetten en
controlemaatregelen ook die in het
particuliere bedrijfsleven tegen gaan.
Gestreefd wordt naar een rechtvaar
dige verdeling van de lasten. De rege
ring betreurt het, dat begonnen moest
worden bij de brede massa, maar dat
kon niet anders. Maatregelen, die de
welgestelden moeten treffen, ?oals de
verhoging van de weeldebelasting,
moeten eerst de Staten-Generaal pas-
geren.
Belgische regering sloot de
grenzen
Vijftien buitenlandse afgevaardigden
naar het congres van de Belgische com
munistische partij, dat Vrijdag in Brus
sel is geopend, zijn door de Belgische
recherche in hechtenis genomen. On
der hen bevinden zich communisten uit
Zwitserland, Frankrijk, Nederland,
Luxemburg en Italië.
Zij zullen zo snel mogelijk uit Belgie
worden gezet.
Andere buitenlandse gedelegeerden
werden direct na aankomst in Belgie
teruggezonden. De afgevaardigden, die
Vrijdag werden aangehouden, waren al
voor Donderdagavond, toen het bevel
tot sluiting van de grens werd afge
kondigd, in het land.
ven. Deze zal een bedrag van f 16.6o
per maand, f 3.84 per week of 8 cent
per uur niet te boven gaan. Voorts is
in de beschikking een schaal opgeno
men, volgens welke aan werknemers
beneden 23 jaar een bijslag mag wor
den toegekend. Deze beloopt voor
werknemers van 19 jaar 1 pet., voor
twintigjarigen 2 pet., bij 21 jaar 8 pet.
en bij 22 jaar 4 pet.
Kon Ned Landbouwcomité
Het Kon. Ned. Landbouwcomité
heeft in een hoofdbestuursvergadering
vastgesteld, dat de afgekondigde loons
verhoging geen oplossing betekent
voor de handhaving van het levens
peil. tenzij met alle kracht enkele an
deren dingen worden nagestreefd. Zo
moet men zich niet in verwarring la
ten brengen door de huidige prijsstij
gingen. Versobering over de gehele li
nie is noodzakelijk: belastingverho
ging, afschaffing wittebrood e.d. Voor
lichting inzake een doelmatige beste
ding van het gezinsinkomen ie nodig.
Een onderzoek moet worden ingesteld
naar het levenspeil van verschillende
groepen, ter verkrijging van een bil
lijke verdeling van de lasten. De pro
ductie moet omhoog en de nood in de
tuinbouw dient te worden gezien als
een nationale nood.
Minister-president dr. W. Drees zal
vanavond om 20.05 uur over beide zen
ders een rede houden tot het Neder
landse volk.
Vier personen gewond
Vrijdagmiddag is op de Amersfoortse-
weg nabij de Julianatoren te Apel-
doorn een personenauto, bestuurd door
E. W. B.. uit Amsterdam, toen hij een
truck met aanhangwagen wilde passe
ren, op een tegenligger gebotst, waar
in de expediteur R. de J. uit Heerde
zat. Beide wagens vlogen tegen de langs
de weg staande bomen en werden
zwaar beschadigd. De vier inzittenden
werden gewond, van wie een veertien-
i jarige jongen zeer ernstig. Allen zijn
I naar een ziekenhuis overgebracht.
Te Londen is medegedeeld, dat Joe-
go-Slavie van Engeland een nieuwe le
ning ten bedrage van vier millioen
pond sterling voor de aankoop van
grondstoffen wenst en van Amerika
een lening van 20 millioen dollars.
DE LOONSVERHOGING
De vakbeweging is over de Donderdagavond afgekondigde loonsverhoging nog
niet uitgesproken. Uit haar commentaren blijkt een uiterst gereserveerde stem
ming, al gaan K.A.B. en C.N.V. niet zover als het N.V.V., dat de verhoging als
onvoldoende rondweg van de hand weeg. ïn een radiopraatje heeft de heer Ad
Vermeulen, secretaris van het N.V.V., er bovendien op gewezen, dat weliswaar
de lonen nauwkeurig op een voor de arbeiders onaanvaardbaar peil worden vast
gesteld, doch dat de regering geen enkele maatregel neemt, om doorberekening
van de verhoging in de prijzen te voorkomen. De actie voor een ruimere com
pensatie zal dan ook worden voortgezet. „Het N.V.V. zal een uiterste poging
doen, om het met regering en werkgevers alsnog eens te worden zonder stakin
gen", aldus besloot spreker.
Welk
weer
met Pasen?
Een diepe depressie, die zich Dort'
derdag via Zuid-Scandinavië naar de
Oostzee verplaatste, trekt in Noord
oostelijke richting weg. Aan de achter
zijde van de depressie worden grote
hoeveelheden koude lucht uit het Hoge
Noorden naar West-Europa getranspor
teerd. De aanvoer van koude lucht zal
waarschijnlijk enkele dagen voort
duren en als geüolg daarvan zal op
beide Paasdagen de temperatuur voor
de tijd van het jaar aan de lage kant
blijven.
Op de Oceaan ten Westen van Ier
land ontwikkelt zich evenwel een
krachtig hoge-drukgebied, dat zijn in
vloed over de Britse eilanden en later
ook over ons land zal uitbreiden. Daar
mede samenhangend zullen er mei
Pasen flinke opklaringen voorkomen
Deze weersverbetering wordt echter
belaagd door nieuwe storinaen van de
Oceaan, die in het ongunstigste geval
ons land reeds voor het einde van de
tweede Paasdag kunnen bereiken.
De heer M. Ruppert, voorzitter van
het CNV, heeft in een interview met
het ANP uiteengezet, dat de consump
tiebeperking in de eerste plaats de
luxe dient te treffen: het autorijden
op Zondag, het gebruik van alcohol,
dure tabakssoorten en luxe snoeperij
e.d. Ook deze spreker achtte de vijf
procent verhoging onvoldoende. Deze
zal immers doorwerken in de prijzen,
die zeker de helft van de loonsverho
ging zullen stijgen. Daardoor wordt de
verhoging reëel slechts 2l^ ct De ver
bruiksbeperking loopt dan op tot 7°/s
pet. Voorts drong ook de heer Rup
pert aan op fixering van de prijzen.
Het standpunt van de KAB ten slotte
vindt zijn uitdrukking in een resolutie,
Vrijdag in een vergadering van het
hoofdbestuur met de besturen der aan
gesloten vakbonden aangenomen. De
KAB is van oordeel, dat elke niet
noodzakelijke beperking' van het ver
bruik moet worden voorkomen en dat
het prijsniveau doeltreffend móet wor
den bewaakt. Ook moet de kinderbij
slag worden verhoogd. De getroffen
maatregel heeft de KAB allerminst
bevredigd, maar zij legt zich neer bij
de beslissing van de regering, teneinde
zo spoedig mogelijk verlichting te
Verwachting, geldig, tot heden
avond: Wisselende bewolking met
enkele plaatselijke buien. Krach
tige wind. Kouder, vooral in het
Zuiden van het land.
Zondag: Zon op 6.34, onder 19.00.
Maan op 22.17, onder 6.56.
Maandag: Zon op 6.32, onder 19.02.
Maan op 23.50, onder 7.12.
Dinsdag: Zon op 6.29. onder 19.03
Maan op 0.00. onder 7.35.
brengen in de nood van de gezinnen.
Daarbij gaat zij ervan uit, dat het aan
gekondigde overleg met de regering
van blijvende aard zal zijn en o.m. zal
leiden tot compensatie van verdere
prijsstijgingen.
ff
W7at onze voorvaderen zochten in de
oude Schiedamse „onversneje" zoe
ken sommige New Yorkse jongeren in
het gebruik van narcotische artikelen.
Een New Yorkse jury heeft in 1949
maar liefst 41 gebruikers van verdo
vende middelen, tussen de 16 en 18 jaar
voor de balie gehad. In 1950 liep dit
aantal op tot 161. Zouden de prijzen
van dat spul soms gedaald zijn? Q Kort
geleden arresteerde de politie in New
York nog zes mannen en twee vrou
wen, die bedwelmende middelen aan
de man brachten. Ze hadden een voor
raadje heroïne ter waarde van driedui
zend dollars in hun bezit. Een snuifje
van die grootte zou je zelfs de atoom
bom doen vergeten. Trouwens, dr.
Colin Hutton van de Stanford-univer-
siteit slaat die verwachtingen weer ka
pot. Hij verklaarde, dat in het zand
van elk Californisch strand grote hoe
veelheden uraniumerts schuilen. O
Ene juffrouw Martin, die zich heerlijk
zat te koesteren in het zonnetje aan
het strand van Miami, sprong tot grote
schrik van de om-zitters plotseling op.
rende de zee in en was bijna jammerlijk
verdronken geweest. Ze verklaarde, da.
een krab haai- gebeten had. Kan bes
een uranium-explosie geweest zijn.
vijftien Japanse meisjes, die Don
derdag met het Nederlandse m.s
„Boissevain" naar Argentinië vetrokker
wisten ook niet wat hen overkwam. Z'
„Ik kan mijn kiespijn missen als
dia snelle beslissingen, Theodoor.'
gingen heen om te trouwen met (uiter
aard) vijftien mannen, die ze door uit
wisseling van foto's hadden leren be
minnen! q Er is een vreselijk bericht
uit Djakarta binnengekomen. Daar is
een kind ter wereld gebracht met vier
benen en drie armen. De derde arm
groeit uit de borst, q Mevr. Elsie Hall
uit Boldmere (bij Birmingham) stond
ook voor een onverwachte verrassing.
Toen ze 's morgens de deur opende om
ie melk weg te nem«n, die dagelijks
door de melkboer op de stoep werd
neergezet, greep ze in een pasgeboren
kalf. De heer Erich Steinberg, die
de kerk van Baia in Brazilië bezocht
dacht ook aan een wonder. Toen hij
een deurklink neerdrukte ruisten plot
seling vijf en twintig monniken langs
hem heen en begonnen hun koorzangen
Erich had per ongeluk de kerkklok in*
geschakeld, q De inwoners van Chey-
enne (natuurlijk in de USA) vertrouw
den altijd kinderlijk op hun sheriff, de
heer Dan Rees. Een advertentie in het
plaatselijke blad zette hen echter aan
het denken: Daarin stond: „Alle be
loften, die ik tijdens mijn diensttijd
heb gedaan trek ik hierbij in. Ze zijn
van nul en gener waarde!"
nale lijnen was het treinverkeer voor
driekwart hersteld, de verbindingen
met de voorsteden van Parijs waren
echter nog verbroken. Ook de staking
bij de bussen en bij de metro duurde
nog voort.
De regering heeft besloten, dat de
lonen bij de spoorwegen niet langer
zullen worden vastgesteld door het
ministerie van verkeer. Voortaan zul
len de directie en de vakverenigingen
van spoorwegpersoneel weer recht'
streeks kunnen onderhandelen, even.
als voor 1939.
DE FRANSE STAKINGEN
Force Ouvrière verlengt de
spoorwegstaking
De Franse regering heeft Vrijdag
avond twee maatregelen genomen, die
in verband met de stakingsgolf in het
land van betekenis zijn. Zij heeft ten
eerste de lonen van alle arbeiders in
het gebied van Parijs met ongeveer
elf procent verhoogd. Het minimum
uurloon wordt n.l. van 78 op 87 francs
gebracht. Het laagste uurloon in de
provincie werd van 64 op 74 francs
verhoogd. Ten tweede heeft zij een
groot aantal arbeiders bevel gegeven
het werk te hervatten.
Arbeiders, die aan dit bevel niet
voor hedenmorgen twaalf uur gehoor
zouden hebben gegeven, zouden als
dienstweigeraars worden beschouwd en
dienovereenkomstig gestraft. Op deze
vijze hoopt de regering kennelijk een
eind te maken aan de staking in de
vervoersbedrijven, die het verkeer in
Parijs geheel en de verbindingen van
de hoofdstad met de provincie ten
dele heeft ontwricht. Vrijdagavond
hadden 16.000 van de 40.000 arbeiders,
die een oproeping hadden gekregen om
aan het werk te gaan, de arbeid her
vat. De socialistische vakbond Force
Ouvriere heeft echter bepaald, dat de
spoorwegstaking, die Vrijdag tegen
middernacht zou eindigen, met twee
dagen zou worden verlengd
Overigens was de toestand op de
spoorwegen Vrijdag gunstiger dan de
dag tevoren. De internationale treinen
liepen gisteren normaal. Op de natio-
Veertigjarig bloemenkoopman
in zijn woning overvallen
Gisteravond omstreeks elf uur is in
een woning aan de Romerkerkweg 20 te
Beverwijk een moordaanslag gepleegd.
De ruim 40-jarige bloemenkoopman P.
van Amersfoort is in zijn huis over
vallen.
De man had zich reeds ter ruste be
geven. De omwonenden kwamen van
het misdrijf op de hoogte door het ge
jammer en geroep „Moord!" van de
kinderen van de aangevallene. Twee
hunner sprongen zelfs uit het raam der
bovenverdieping.
Toen de omwonenden het huis bin
nendrongen, nam de dader de vlucht
met achterlating van zijn fiets. De heer
Van Amersfoort, in nachtgewaad ge
kleed, werd in het huis aangetroffen,
bloedende uit vele wonden.
Door moedige buurtgenoten werd de
dader nagezet en zelfs kwam het daar
bij in de Stumphiusstraat tot een ge
vecht. In de Koolstraat raakte men
echter het spoor bijster.
De heer Van Amersfoort is per po
litieauto naar het Rode Kruisziekenhuis
vervoerd.
Zijn kinderen werden bij de buren
ondergebracht. Omtrent het motief van
de omstreeks dertigjarige dader tast
men in het duister.
Het officiële Joegoslavische pers
bureau Tanjoeg heeft Vrijdag mede
gedeeld, dat drie Roemeense ministers
zijn ontslagen, nl. Georghe Vasilichi,
de minister voor mijnbouw en de olie
industrie. de minister voor openbare
werken, Petre Borila en de onder
minister van de voedselvoorziening,
Emanuel Vinea. Vasilichi wordt ver
antwoordelijk geacht voor de sterke
daling in de Roemeense olie-productie.
In een dessa bij Tasikmalaja woon
den twee personen, een man en een
vrouw, die volgens de dessa-inwoners
over „geheirrfe krachten" beschikten,
waarmee zij in staat zouden zijn men
sen te doden. In de dessa waren negen
mensen onder wie een baby gestorven.
naar de mening van de dessa-bewoners
door toedoen van deze „geheime
kracht- bezitters".
Een soldaat van de APR1, die van dit
geval hoorde, deed op zijn eigen houtje
een onderzoek. De beide verdachten
erkenden volmondig over geheime
kracht te beschikken en toonden hem
enige „Djimats" als bewijs.
De soldaat, die de dood van de negen
personen wenste ie wreken, haalde
zijn revolvers en schoot man en vrouw
neer. Hij is gearresteerd en zal bin
nenkort voor de krijgsraad in Ban-
ciung moeten verschijnen.
LIET PAASFEEST der mensheid is het
jubelfeest der herleving. Opge
bouwd op het lentefeest der heidenen
en het feest der vrijwording der Israë
lieten, draagt het in vele zijner ken
merkende gebruiken nog de stempel
van zijn oorsprong, al heeft het Chris
tendom het een vorm en betekenis ge
geven, die oneindig dieper, veel meer
vergeestelijkt is. Pasen noemen wij het
en wij ontleenden de naam aan het
Oude Testament en onbewust gebrui
ken wij een ver-Nederlandste vorm
van een Grieks woord, dat aan een He
breeuws werkwoord verwant is, dat
voorbijgaan" betekent en in een bij
zonder geval ook in de zin van: „ge
spaard -en behouden blijven" gebruikt
wordt. Dit verklaart, dat in het Paas
feest een groot en sterk verlangen ligt
besloten, dat het getuigt van blijdschap
na lijden, van verlossing na dienstbaar
heid, van herrijzenis na omverwerping,
van vernieuwing na vernietiging. Voor
de mens, die in de kruisdood van Jezus
en Zijn daarna volgende opstanding de
hechte grondslag vindt voor zijn ge
loof in de onbegrensde liefde van God
betekent Pasen bovendien, ja, in de
eerste en voornaamste plaats, een tel
kens weerkerende ontroering, door het
wondere mysterie, dat ons in het Paas
feest wordt geopenbaard. De oude
Paasroep: De Heer is waarlijk opge
staan, is de jubel over het einde van
het Lijden van Christus en Zijn ver
heffing tot hoogste heerlijkheid. Het
zegevieren der liefde over spot en
hoon, foltering en onrecht, zonde en
verderf. Wat als schande bedoeld was,
werd tot stralende triomf, wat neder
laag scheen, werd glansvolle overwin
ning.
IN DAT WOORD Pasen vindt men bij
omzetting in onze taal „voorbijgaan"
en „gespaard en behouden blijven". Hoe
zinvol in de betekenis van het Christe
lijk Paasfeest! Men vindt er ook iets
van terug in wat eens gezegd is: „De
aarde, de wereld, is een dodenveld,
waar 't ene geslacht na 't andere be
graven wordt. Maar zij is ook de eeuwig
groenende tuin waar het nieuwe, het
betere ontstaat op de overblijfselen van
het oude". Wanneer wij pogen alleen
maar verstandelijk iets te verstaan en
te begrijpen van wat ons in het Evan
gelie van de gebeurtenissen op die
Paasmorgen verhaald wordt, dan ko
men wij er niet uit. En wanneer wij
met nuchter realisme de wereld van
onze dagen observeren, dan is het even
moeilijk om te geloven in „een eeuwig
groenende tuin, waar het nieuwe, het
betere .onstaat op de overblijfselen van
het oude". Want boze tijden gaan over
deze wereld, die diep hun merk stem
pelen in alles wat tot haar behoort. Bij
ontelbaar velen knaagt de wanhoop aan
het hart: de mensheid is als bezeten
van angst en wantrouwen en de harts
tochten van haat en afkeer woeden in
ongebreidelde mate. Leugen en ver
dachtmaking schijnen oppermachtig en
de volkeren putten zich uit in een be
wapeningswedloop, die 'n nieuwe pe
riode van mensenslachting en vern:eti-
ging schijnt in te luiden. In welk een
flagrante tegenspraak is dat alles met
„gespaard en behouden blijven", hoe
vèr verwijderd schijnt dit van wat Pa
sen ons te zeggen heeft van de overwin
ning van de liefde over de boosheid,
van het goede over het kwade!
£)E TIJD, waarin wij het Paasfeest
vieren, is ook de tijd van de ontlui
kende natuur. Op de doodse winter
volgt de herleving van de lente en
hierbij mag men met recht en zonder
twijfel spreken van „voorbijgaan" en
„gespaard en behouden blijven". De
mens kan veel wat het leven glans en
licht moet geven ontluisteren en ver
duisteren. maer daar is toch altijd en
onaantastbaar het wonder van God^
Schepping, dat ons alleen maar stil kan
maken en verkondigen, dat. wat er ook
in de mensenwereld woeden moge, Hij
het is die wint. Pasen verkondigt ons,
dat wij het geloof in de liefde niet
moeten laten vertwijfelen, dat wij ons
hart ontvankelijk moeten maken, het
open moeten stellen, voor de goddelijke
waarheids en liefdedrang. Pasen wekt
ons op, om midden in het tumult en
de onzekerheid rondom ons heen, in
dachtig te zijn en te blijven aan wat ons
Christelijk geloof noemt het hoogste be
wijs van God's onvergankelijke en ver
zoenende bewogenheid. Het moge dan
zó zijn, dat de uiterlijkheden in deze
gebroken en ontredderde wereld naar
ondergang en ontbinding wijzen, 't ge
loof moet ons sterken en ons rustig en
ongeschokt doen voortgaan op de weg,
die God ons wijst. Hem volgend, die
ons bemoedigt met Zijn woord: „In de
wereld zult gij verdrukking hebben,
maar hebt goede moed: Ik heb de we
reld overwonnen". Indien wij zo de
betekenis van Pasen verstaan, dan is er
geen angst en vrees, maar rustige ze
kerheid en kalme moed in de onwan
kelbare overtuiging: Hij wint het; Zijn
Macht is uit God en daarom: onweer
staanbaar, Almacht!
L. v. B.
KONINKLIJK PAAR NAM DEEL
AAN AVONDMAALVIERING
Koningin Juliana en Prins Bernhard
hebben op de ochtend van Goede Vrij
dag aangezeten aan het avondmaal in
de dienst in de Nederlands Hervorm
de kerk te Soest.