Kremlin haalt plan-ll voor de koude
oorlog te voorschijn
Munitieschip voor Gibraltar
in de lucht gevlogen
Krijgsgevangenen in Oost-
Berlijn aangekomen
Franse regering struikelt over wet
inzake kiesstelsel
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Oost-Duiisland (met 25 divisies) in
het Oosteuropese Sowjet-blok
KoAi B-e-óted
Saterdag 28 April 1951
76e Jaargang No. 11091
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Duits schip bij Amoy
aangehouden
Laatste Spaanse stakers
weer aan het werk
Westelijken doen twee
grote concessies
De impasse opgelost?
Acht doden en vele honderden gewonden
Nog vele duizenden in Russische kampen?
Aanblik als na een
zwaar bombardement
Tot 16 Mei nog sla naar
Engeland
Mr. Stikker herkozen tot
voorzitter der O.E.E.S.
Weer groenten en kaas
naar Duitsland
Gebruik van de Chinese
nationalisten in Korea
President Auriol weigert gevraagd ontslag
Wordt oplossing achter
de schermen gevonden?
Weerbericht
Grondstoffendebat in het
Lagerhuis begint Dinsdag
Perzische regering biedt
ontslag aan
BUREAU:
Koningstraat 78—80
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTE IN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
HELDERSË COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes"! tot 15 woor
den f 1.—. elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 5.15, per maand
1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
(Van onze diplomatieke medewerker
JJET 18 NODIG de blik een ogenblik af te wenden van Korea, waar de Chi
nezen zich door het ontslag van MacArthur niet hebben laten weerhouden
hun lang voorbereide lente-offensief te beginnen. In Westerse kringen hoopt
men. dat deze nieuwe massale aanval beslissend zal zijn, in die zin, dat Peking,
wanneer zijn strijdkrachten er weer niet in slagen de legers der Verenigde
Natie» uit Korea te verdrijven, ten slotte misschien wel tot onderhandelingen
bereid aal zijn. Het is mogelijk, natuurlijk, maar deie hoop schijnt toch niet
gefundeerd. De meesters in het Kremlin zijn namelijk kennelijk uit op een
verscherping van de koude oorlog in Europa en het kan onmogelijk in hun
bedoeling liggen het effect daarvan te verzwakken door een vrede in Korea.
Wat thans de aandacht vraagt, is het zogenaamde „Sowjetplan nr. H", dat
voorziet in de opneming van Oost-Duitsland als „zelfstandige" staat, met
dezelfde status dus als de overige satellieten, in het Oosteuropese communistische
blok en de vorming van een Oostduits communistisch leger van 25 divisies.
CR ZIJN verschillende redeuen om
aan te nemen, dat Moskou dit plan,
reed* opgesteld in het begin van net
jaar. voor het geval de onderhande
lingen in Parijs van de plaatsver
vangers der Grote Vier zouden mis
lukken. thans in uitvoering genomen
heeft. Daar is in de eerste plaats het
feit. dat het Gromyko in het Palais
Rose na rond veertig zittingen niet ge
lukt is. zijn Westerse gesprekspartners
murw te krijgen. Dat moet Moskou
wel hebben duidelijk gemaakt, dat het
niet meer kan rekenen op de instem
ming van Amerikanen. Britten en
Fransen met een agenda, welke de
Russische oplossing van het Duitse
probleem neutralisering en perma
nente ontwapening van Duitsland
tot uitgangspunt heeft. Het Westen Is
slechts bereid herstel van de Duitse
eenheid goed te keuren, onder voor
waarde dat vrije verkiezingen in beide
zones kunnen worden gehouden, terwijl
het de permanente ontwapening afhan
kelijk wil maken van een ingrijpende
vermindering der communistische be
wapening in Oost-Europa. Moskou
denkt echter niet aan een dergelijke
oplossing, die de Westerse invloed tot
aan de grenzen van Polen en Tsjecho-
tlowakije zou brengen, te aanvaarden.
Een terugvallen der Russen op het
reeds genoemde .plan-II" is daarom
waarschijnlijk.
Een tweede aanwijzing voor een
herziening der Russische Duitsland-po-
litiek is gelegen in het bezoek, dat de
Poolse president, Bierut, deze week
aan zijn Oostduitse collega, Pieck,
heeft gebracht. Officieel is verklaard,
dat het hier slechts een tegenbezoek
betrof (Pieck was eerder in War
schau), maar de langdurige bespre
kingen, die de Pool met de Oostduitse
autoriteiten heeft gehad, tonen aan.
Lading ijzer voor comm. China
Het Duitse schip ,.Mai Rickmers".
dat op weg was van Honkkong naar
Tientsin, is bij de haven van Amoy
door een Chinese nationalistische ka
nonneerboot aangehouden en opge-
hracht naar Formosa. Het schip verliet
op 3 Maart de haven van Hamburg met
•en lading technische artikelen aan
boord en zou in Amsterdam 1400 stuks
staaf- en hoekijzer voor Tientsin heb
ben ingenomen. Het Amsterdamse ha-
Venkantoor meldt echter, dat tussen 1
•n 13 Maart geen schip van die naam
de haven heeft aangedaan. Reutei
meldt, dat de „Mai Rickmers" in de
haven van Antwerpen heeft bijgeladen.
Het Westduitse kabinet maakte gis
teren bekend, het te betreuren, dat een
Duit* schip ladingen ijzer naar een
Chinese haven wilde brengen. Als
strafmaatregel, aldus een woordvoer
der in Bonn, zal de Rickmer-rederii
geen staatscredieten meer ontvangen
Voor de herbouw van haar koopvaardij
vloot.
Vrijdag zijn de laatste stakers in San
Sebastian en de provincie Guipuzcoa
aan het werk gegaan. Vijf fabrieken
lijn door de overheid gesloten omdat
de eigenaren de officiële instructies
ten tijde van de staking zouden hebben
•vertreden.
dat het om heel wat meer ging dan
slechts een eenvoudige beleefdheids
visite. Voeg daarbij de in Berlijn ge
circuleerd hebbende geruchten, dat
Bierut met een speciale opdracht van
het Kremlin naar Berlijn ging en dat
binnenkort een belangrijke verande
ring in de status van Oost-Duitsland 's
te verwachten, dan heeft rrjen eew
den te meer om aan de opnemmg van
da Oostduitse republiek m het StrWjet
blok te geloven.
TEN SLOTTE nog dit: Ter gelegen-
I
heid van het 5-jarige bestaan van
de (communistische) Socialistisch*
Eenheidspartij hield secretaris-gei--
raal Walter Ulbricht. Moskous Ver
trouwensman, dezer dagen een rede.
waarin hij de Westduitse bondsrege
ring voor haar „torpedering" van de
officiële onderhandelingen over her
stel van de Duitse eenheid laakte en
waarin hij aankondigde, dat de rege
ring van Grotewohl voortaan nou
slechts met niet-officiële persoonUïV
heden in West-Duitsland over dit on
derwerp zou spreken. Daaruit blijkt
dat de Duitser, die het best van Mos-
kou's bedoelingen op de hoogte i*. h*'
denkbeeld van de hereniging van
Duitsland geheel heeft laten varen.
De nieuwe Russische tactiek.
zich nu begint af te tekenen. *»1 nrt
Westen ongetwijfeld dwingen, nog in
tensiever aan de bewapeningswedloop
deel te nemen, terwijl aan de andere
kant de Sowjets niet» ongedaan /-ui
len laten, het Westen daarbij een stok
tussen de benen te steken. Juist daar
om schijnt de hoop op een verbetering
van de situatie in het Verre Oosten zo
jjdel.
De plaatsvervangers
'w w - - i
Engeland. Frankrijk en de V.S. heb
ben Vrijdag op de 39ste bijeenkomst
van de plaatsvervangers twee „bclang-
rijke concessies" gedaan om de impas-
I
se t» doorbreken.
De drie westelijke afgevaardigden
zyn accoord gegaan met de Sowjetrus-
sische bewoordingen van de agenda
punten over de balkan en Triest.
Deze agenda-punten luiden thans:
1. „De vredesverdagen met Italië.
Roemenie, Bulgarije en Hongarije, over
eenkomsten van de vier mogendheden
mei betrekking tot Duitsland en Oos
tenrijk."
2.„Het vredesverdrag met Italië wat
betreft het gedeelte aangaande Triest."
Vrijdagochtend is te Gibraltar het duizend ton metende Engelse schip
Bedenham in de lucht gevlogen. Het vaartuig was geladen met springstoffen
en ander militair materiaal. Als gevolg van de ontploffing zijn acht men
sen om het leven gekomen en honderden zwaar en licht gewond. Alle ge
bouwen in de omgeving van de haven zijn met de grond gelijk gemaakt.
Honderden huizen werden van hun daken beroofd, vrijwel alle ruiten in de
stad zijn gesprongen.
Een groep van honderd voormalige
krijgsgevangenen, voor het merendeel
Nederlanders, is Vrijdag uit de Sowjet-
Unie in Berlijn aangekomen. Onder
deze lieden bevond zich een Nederland
se vrouw. De meesten van dit transport
kwamen uit de krijgsgevangenenkam
pen bij Kief en Brest.
Ambtenaren van de Nederlandse
missie in West-Berlijn wachtten het
transport in Frankfort aan de Oder op
en reisden met de groep naar Oost-
Berlijn, vanwaar zij zouden doorreizen
naar Helmstedt aan de grens tussen de
Russische zone en West-Duitsland. De
Nederlandse vrouw vertelde, dat nog
ongeveer tweehonderd vijftig vrouwen
worden vastgehouden in het kamp bij
Brest, waar zij vandaan komt. Het
overgrote deel ervan is Duitse. In het
kamp zouden voorts nog 45 kinderen
verblijf houden. De vrouw beweerde,
dat de Russen nog vele duizenden Duit
se en andere vrouwen gevangen hou
den in kampen, die verderop in de
Sowjet-Unie liggen.
Een Nederlander vertelde, dat hij
zonder in het bezit te zijn van wettige
papieren in het huwelijk is getreden
met een Finse vrouw, die sinds 1939 in
Rusland wordt vastgehouden. Zijn twee
kinderen heeft hij met zijn vrouw in
Brest moeten achterlaten. Hij vertelde
voorts ,dat in het kamp bij Kief nog
elf Finnen worden vastgehouden.
De Nederlandse krijgsgevangenen
vertelden, dat in het kamp bij Kief
momenteel nog 560 man zitten, onder
wie 150 Nederlanders. Allen hadden
tijdens de oorlog dienst gedaan in het
Duitse leger. Zij hadden in verschei
dene Russische-steden bij de wederop
bouw gewerkt. Vele duizenden Duitse
oud-soldaten zouden in Stalingrad en
Stalino te werk zijn gesteld.
Het ministerie van buitenlandse za
ken deelde gisteravond officieel mee.
dat de groep, waarin een groot aantal
Duitsers was opgenomen, via Helm
stedt naar het doorgangskamp Fried-
land was gereisd waar zij hedenochtend
vroeg werd verwacht. Hier is een be
gin gemaakt met de verhoren, die vis
dagen zullen tfürén. Zo spoedig moge
lijk zal een lijst- met namen worden
gepubliceerd.
De bemanning van Bedenham telde
/.es en twintig koppen. Alle opvaren
den hebben zich kunnen redden.
Zij werden gewaarschuwd door een
kleine ontploffing, die aan de eigenlijke
explosie voorafging. Deze richtte een
enorme ravage aan. Stukken van het
vernielde schip kwamen in, de straten
van Gibraltar neer. Een. groot- aantal
gebouwen werd verwoest. Van de
houwwerken in de stad is er niet een
onbeschadigd gebleven. Om plundering
te voorkomen, moesten politiemannen
en militairen de wacht betrekken voor
de beschadigde winkels.
Nederlandse groenten-exporteurs zul
len nog tot 16 Mei gelegenheid hebben
sla naar Engeland te doen transporte
ren, in verband met de verlenging van
de verboden periode voor sla-invoer,
waartoe door de Engelse regering is
besloten. Het toegestane contingent
voor bloemkool is evenwel reeds uit
geput, zodat Engeland de invoer daar
van heeft gestaakt. Volgens de gelden
de regeling zal tot 15 November geen
bloemkool naar Engeland kunnen wor
den uitgevoerd.
De Raad van Organisatie voor Euro
pese Economische Samenwerking heeft
met algemene stemmen mr. D. U. Stik
ker voor het jaar 1951 herkozen tot
voorzitter van de raad van de OEES.
De Duitse Staatscourant meldt, dat
voor Duitse importeurs uit het voor
mvoef uit Nederland beschikbaar ge
stelde bedrag deviezen zijn vrijgeko
men voor de invoer van groenten en
voor kaas uit Nederland. Voor het eer
ste product is 1.300.000 dollar vrijge
komen en voor het laatste 1.650.000
dollar.
Van het voor Nederland bestemde
totaalbedrag is voor de agrarische sec
tor 4.521.500 dollar beschikbaar, terwijl
verwacht wordt, dat nog enkele be
dragen zullen volgen.
Deze lilorthrop Raider C-125, die
Hitgenist is met drie motoren, is
hier zojuist gestart met behulp van
raketten, die het gevaarte van
18.000 kg in staat stellen om met
een aanloop van slechts 155 meter
op te stijgen. Amerika heeft 10 van
zulke toestellen in bestelling om
speciaal in dienst gesteld te worden
van het reddingwerk in de polen
Taft bepleit
De Amerikaanse republikeinse sena
tor, Robert Taft, heeft er Vrijdag bjj
het Congres op aangedrongen stand te
houden tegen elk streven naar het
„overgeven" van Formosa of de erken
ning van communistisch China.
Hij zei voorstander te zijn van het
door generaal MacArthur verdedigde
programma om Chinese nationalistische
troepen te gebruiken om de in Korea
strijdende eenheden van de V.N. te
helpen.
De democratische senator McMahon
zei, dat MacArthur had voorgesteld,
dat de V.S de nationalistische troepen
zouden bevoorraden en vroeg Taft
hoeveel Amerikaanse schepen en vlieg
tuigen hij de nationalisten zou Willen
verschaffen.
„Zoveel oorlogsschepen en vliegtuigen
als nodig zouden zijn". antwoordde
Taft. die eerder had gezegd „Ik zou
geen Amerikaanse soldaat naar 't Chi
nese vasteland willen sturen".
Slechte dienst aan de democratie
De Franse regering heeft gisteravond in de Nationale Vergadering niet de
vereiste meerderheid van 311 stemmen kunnen verkrijgen voor haar wetsontwerp
inzake de hervorming van het kiesstelsel. Zij bleef er slechts drie stemmen
onder. Tweehonderd en zeventig kamerleden stemden tegen het voorstel. Het
kabinet is vervolgens in spoedzitting bijeengekomen, na afloop waarvan de
premier. Queuille, naar president Auriol is getogen, om hem b?t ontslag van
de ministerraad aan te bieden. Dit is geweigerd.
De voorzitter van de Franse Natio
nale Vergadering. Herriot heeft voor
een verrassing gezorgd door te bepa
len, dat het wetsontwerp met het jog
op bepaalde precedenten zal worden
teruggezonden naar de commissie
voor het algemeen stemrecht uit de
Kamer. Daardoor krijgt de Nationale
Vergadering in de nabije toekomst
Verwachting tot hedenavond
Koud weer met wisselende bewol
king en enkele plaatselijke buien,
waarvan sommige wellicht met
hagel. Matige of vrij krachtige
Noordelijke wind.
ZONDAG: Zon op 5.16, onder
19.59: Maan op 3.15, onder 12.17.
MAANDAG: Zon op 3.14, onder
20.01; Maan op 3.30, onder 13.40.
INE RUSSEN hebben (volgens de
Russen) niet alleen de radio, de
boekdrukkunst, het haringkaken, het
vliegtuig en de fiets (en nog veel
meer) het eerst uitgevonden, maar ze
hebben ook de meeste honderdjarigen
van alle landen ter wereld. De unf- '°^by «Hl ook een volhouder. Hu
-■ speelde in een schaakcompetitie der-
versiteit van Charkof onderwijst rijn t;en um. aan bQrd H* wQn de
discipelen, dat er in de U.S.S.R. niet partjj maar als troostprijs kreeg
minder dan dertigduizend honderd- jjjj een leghokje, voor zijn kippen,
jarigen (en ouderen) zijn. De Rus- Als ze net zolang op de eiers blijven
sische Mehtusaliwitsj is meneer Vas- als hij aan het bord. mag h,j dankbaar
sili Tasjkin, die 145 jaar is. Inderdaad zijn.
kan het Sowjet-regime een mens oud
maken. De jonge communisten mo
gen er anders ook zijn. In Egypte
werden er weer eens 23 gearresteero
wegens het verspreiden van vlug
schriften, waarin de arbeiders en stu
denten werden opgewekt op 1 Mei
(de dag van de Arbeid notabene) het
werk neer te leggen. De Argentijn
se luitenant Luis Guajardo houdt zich
inmiddels bezig met prachute-sprin-
gen. Hü verliet 108 maal achtereen
een vliegtuig, hangend aan een val
scherm. Totaal zweefde hij negen uur
tussen hemel en aarde en beweert
daarmee een record te hebben geves
tigd. D Die meneer Chapman uit As-
Sla een
staat)* «ft dn*
slahartdelaar
*Ifl.
^OONS van opperbevelhebbers kun
nen ook hun gebreken hebben. De
33-jarige zoon van de hoogste autori
teit der 'Noorse Marine, Per Edvard
Danielsen. werd onlangs te Oslo ge
arresteerd. verdacht van- spionnage
O Het woord spionnage komt tegen
woordig even dikwijls voor als in
middenstandskringen de kreet „Be
lasting". De Chinese communisten heb
ben kortgeleden zestien R.K. priesters
gearresteerd of uitgewezen. Allemaal
spionnen. O Bij Kanton zette men
zelfs een bisschop in de boeien. Hij
zou bezig zijn met het vormen van
een „zwart leger", dat zou moeten
dienen voor een opstand tegen het.
Peking-regiem. Uitgeweend zijnde
gaan we naar Wenen. Daar stond
Franz Devizini terecht, beschuldigd
van straatroof. Zijn verdediging was:
„Kortgeleden heb ik een bloedtrans
fusie ondergaan. Waarschijnlijk heb ik
het levensvocht van een misdadiger
binnen gekregenWat een ver
makelijke protesten mensen kunnen
hebben. In Sanger (Californie) wend
den de caféhouders uit een bepaalde
wijk zich tot B. en W., met een protest
tegen de voorge. telde plaatsing van
een kerk in hun buurt. „Het zal ons
klanten gaan kosten!", zeiden xe.
ten derden male gelegenheid, zich met
deze kwestie bezig te houden. Ver
wacht wordt, dat het ontwerp nu
Maandag of Dinsdag opnieuw in be
handeling zal komen. De regering kan
dan in onderhandelingen achter 1e
schermen proberen, de vereiste meer
derheid voor haar voorstellen te ver
werven.
Anderen verwachten, dat Queuille
nu bij de Assemblée een voorstel zal
indienen, waarbij deze zichzelf ont
bindt en 1 Juli vaststelt als datum
voor nieuwe verkiezingen, ongeacht
wat er verder gebeurt met de wet op
de hervorming van het kiesstelsel
Vermoedelijk zal hij mededelen, dat
de verkiezingen spoedig zullen moeten
worden gehouden en dat de Nationale
Vergadering maar moet uitmaken,
welk kiesstelsel daarbij moet wordm
toegepast. Wordt het voorstel tot Ka
merontbinding niet aangenomen, dan
zal Queuille waarschijnlijk definitief
aftreden.
De nederlaag van het kabinet wordt
algemeen toegeschreven aan het feit,
dat een groot deel van de afgevaar
digden in het geheim gekant is tegen
vervroegde verkiezingen voor de Na
tionale Vergadering. Daar komt bij.
dat men ook niet overal even enthou
siast is voor het stelsel van lijstver-
bindingen in de departementen.
vluchtten in schuilkelders en sterke
gebouwen. Ook in de Spaanse grensstad
La Linca had men van de explosie te
lijden. De ruiten vlogen er in scherven.
Velen liepen hier snijwonden op. Drie
Spaanse artsen spoedden zich van L«
Linca naar Gibraltar, om hulp te bie
den De bevolking van Gibraltar is ge
waarschuwd. dat er nog meer ontplof
fingen kunnen volgen.
De oorzaak van de explosie staat nog
niet vast. Het is mogelijk, dat zij is
ontstaan door brand aan boord van een
aak, die langszij de Bedenham lag. Ook
deze aak is in de lucht gevlogen. De
Bedenham arriveerde drie dagen ge
leden in Gibraltar en zou Maandag naar
Malta vertrekken.
Rondvliegende brokken en glasscher
ven gaven de stad een aanzien, alsof
zij door een zwaar bombardement was
getroffen en veroorzaakten talloze
slachtoffers. Enige honderden personen
moesten zich onder behandeling van de
medische diensten stellen. Door het
breken van de ruiten zijn ook talloze
schoolkinderen gewond.
Italianen moesten lopen
De transport- en metaalarbeiders lr>
Italië hebben gisteren een algemene
24 uursstaking gehouden, tengevolge
waarvan millioenen Italianen naar hun
werk moesten lopen. De staking van de
transportarbeiders was gericht op net
verkrijgen van hogere lonen en le-
tere arbeidsvoorwaarden De staking
van de metaalarbeiders werd alleen
gesteund door de communistische vak
beweging en gold als protest tegen n»t
dreigend ontslag van arbeiders in en
kele grote metaalfabrieken
Haagse reactie
Geen commentaar op het
Indonesische program
In politieke kringen in Den Haag
waar men het verloop van de kabi
netscrisis in Indonesië met veel be
langstelling heeft gevolgd, is men ten
aanzien van het thans bekend gemaak
te regeringsprogramma van oordeel,
dal dit, hoe belangrijk de inhoud daar
van op zichzelf is, toch op dit ogenblik
geen aanleiding geeft tot commentaar.
Inzonderheid is dit het geval met
de thans tot programmapunt gemaak
te kwestie van de omvorming van ae
betrekkingen tussen Nederland en In
donesië. De tendens om tot zodan ge
omvorming te komen was echter reeds
uit verschillende uitlatingen in Indo
nesië bekend.
Het programmapunt betreffende
Nieuw-Guinea biedt als zodanig geen
nieuwe aspecten. Het handhaaft het
reeds bekende standpunt van Indonesië
te dien aanzien.
Churchill dient motie in
Winston Churchill zal namens de
oppositie een motie in het Lagerhuis
indienen van de volgende inhoud: „Het
Huis verneemt met bezorgdheid, dat
het bewapeningsprogram, dat het in
Fabruari goedkeurde, gebaseerd was
op schattingen van de productie voor
de defensie, die niet werden aanvaard
door de betrokken ministers".
Deze motie zal Dinsdag aanleiding
zijn tot een debat over de grondstof
fen.
De drie afgetreden ministers Bevan.
Wilson en Freeman zullen niets doen
wat tot de val van de regering kan
leiden. Zij zullen misschien een excuus
vinden om zich van stemming over de
motie te onthouden of zelfs tegen te
stemmen.
Strikt genomen is het geen motie
van wantrouwen, maar premier Attlee
zou moeilijk in functie kunnen blijven
als de motie werd aangenomen met
steun van drie afgetreden ministers.
Prestigeconflict met parlement
De Perzische premier Hoessein Ala
heeft Vrijdagavond het ontslag van zijn
regering aan de Sjah aangeboden. He
denochtend zou het parlement een re
solutie van de oliecommissie behande
len, waarin wordt aangedrongen op
nationalisatie van de Anglo-Iraanse
oliemaatschappij. De regering is het
met deze resolutie eens, maar acht zich
door het optreden van de commissie
gepasseerd.
De Britse ambassadeur in Teheran
heeft Vrijdag de premier gewaar
schuwd. dat een overijld besluit van
het parlement zeer belangrijke gevol
gen zou kunnen hebben Tevoren had
Hoessein Ala gedurende enige uren
met de Sjah over de oliekwestie ge
confereerd.
Te Vlodrop was het dochtertje van
de heer R. aan het spelen in het zand.
Het kind kreeg een steentje in de keel
en overleed, voordat men het voorwerp
had kunnen verwijderen.