Minister Staf bindt de strijd aan
vier moties
tegen
Iraks koning op Jordaanse troon?
Vice-admiraal begroet „Evertsen"
Communisten verloren ruim een
militairen
millioen
De arrestatie van twee jongens
voorkwam roofovervallen
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Tweede Kamer geefi uiting aan
Val van Formosa
in 1949 verwacht
haar ontevredenheid
DeValeraopnieuw
verslagen
KcPd B&tbeJlc
Explosie in gieterij
Zaterdag 2 Juni 1951
76e Jaargang No. 11118
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Minister van oorlog en
marine teleurgesteld
Stap in de richting van
een Groot Syrië
Geen hulp meer aan
lifters-zonder-geld
Joegoslavië krijgt 50
millioen pond sterling
Dat lust 'ie wel!
Terug uit de Koreaanse waleren
Waarderende woorden
van Jhr. van Holthe
Lie: Tijd is rijp voor
onderhandelingen
Weerbericht
LAATSTE DIRECTEUR VAN
KRUPP VRIJGELATEN
■HNHI
Koning Leopold eind
September van de troon
Bijdrage van hengelaars
SUKAWATI IN VRIJHEID
Affaire Abdul Aziz thans
geliquideerd
De eersie Kersen
Vuurwapens en springstoffen op de begroting
Blij met arrestatie
Arbeider ernstig gewond
BUREAU:
Koningstraat 78—80
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hopfdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN;
Advertenties: 16 ct. p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meei
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 5.15, per maand
1 1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Niettegenstaande de tegenkanting
van de minister van Buitenlandse Za
ken, Dean Acheson, besloot de verenig
de Amerikaanse senaatscommissie van
onderzoek gisteravond met 15 tegen 9
stemmen het memorandum van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken van
1949 over Formosa openbaar te maken.
Uit dit memorandum blijkt, dat in
1949 de val van Formosa werd ver
wacht. Het document had sinds 1949 en
begin 1950 onder de consulaire ambte
naren in dit gebied gecirculeerd. Hun
werd hierin medegedeeld, dat zij geen
te grote bezorgdheid moesten tonen,
doch er de nadruk op moesten leggen,
dat Formosa geen bijzondere militaire
betekenis had.
In zijn getuigenis voor de verenigde
senaatscommissies verklaarde Acheson,
dat het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken in 1949 zijn veto
had uitgesproken tegen een voorstel
van het Ministerie van Defensie om
een militaire missie naar Formosa te
zenden.
zegd, dat ik een zware taak heb en dat
men mij aanvankelijk vertrouwen wil
schenken en nu komt men met een
stortvloed van moties. Zo blijkt niet
veel van dat vertrouwen.
Bij deze laatste uitspraak zal hy on
getwijfeld tevens op het oog gehad heb
ben de critiek, die op een aantal pun
ten gedurende deze middag ook door
anderen is geuit. Zo drong de heer Fens
van de K.V.P. erop aan, dat de rege
ring zich op korte termijn beraadt over
de positie van generaal Kruis. De toe
stand van thans mag niet voortduren,
zeide hjj.
(Van onze parlementaire redacteur).
^LS de minister van Oorlog en Marine, ir. Staf, toen hij kortgeleden aan het
bewind kwam, misschien gedacht heeft, dat de leden der Staten-Generaal
hem in de beginperiode wel met enige consideratie tegemoet zouden treden en
dat hij in de Kamer debatten over beginselvragen en belangrijke kwesties zou
kunnen vermijden, dan heeft hij zich bepaald vergist.
Reeds bjj de algemene beschouwingen over zijn begroting voor 1951 schroom
den de leden der Tweede Kamer niet, diep op allerlei zaken in te gaan; bij de
replieken was meermalen van een ontevreden stemming sprake, omdat men on
voldoende antwoorden, of in het geheel geen antwoord van de bewindsman had
gekregen. De heer Vonk van de V. V. D. maakte hem daar onomwonden een
verwijt van; ook andere afgevaardigden uitten dergelijke klachten.
CR lag Vrijdagmiddag al dadelijk een
motie van de anti-revolutionnaire
heer Bruins Slot ter tafel, luidende: de
Kamer van oordeel, dat een verplichting
tot inenting tegen de pokken niet enkel
door een beschikking van de chef van
de generale staf of door een ministeri
ele beschikking behoort te worden op
gelegd, gaat over tot de orde van de
dag.
Ds. Zandt van de Staatsk. Ger. Partij
legde er later nog een schepje op en
diende op zijn beurt een motie in, waar
in werd uitgesproken, dat de maatregel
tot verplichte vaccinatie van alle mili
tairen met uitzondering van de gewe
tensbezwaarden onwettig genomen is en
vanwege de daarin uitgeoefende dwang
veroordeeld moet worden. De motie be
treurde, gelet ook op de droevige ge
volgen van sterf- en ziektegevallen ten
gevolge van de vaccinatie, de getroffen
dwangmaatregel en verklaarde zich te
gen het nemen van elke toekomstige
toepassing van een dwangmaatregel in
zake de vaccinatie.
De Kamer was daarmede nog lang
niet uitgeput in haar critiek. Want de
anti-revolutionnaire heer Roosjen kwam
met een motie, waarin de Kamer be
treurde dat, in weerwil van door de
regering gedane toezeggingen, een wets-
entwerp regelende de status van de Ar
tillerie-inrichtingen nog steeds is uit
gebleven en zij als haar uitdrukkelijke
wens uitsprak, dat op zeer korte ter-
mjjn aan deze toezegging wordt vol
daan.
De heer Gortzak van de C.P.N. ten
alotte stelde een motie voor, waarin de
Kamer als haar oordeel uitsprak, dat de
verlenging van de diensttijd tot zes
tien maanden en langer grote nadelen
teweegbrengt voor de mannelijke jeugd,
zowel wat betreft hun intellectuele
vorming, hun vakbekwaamheid als hun
sociale positie en zij er bij de regering
op aandrong de diensttijd op hoogstens
twaalf maanden te bepalen.
Minister teleurgesteld.
UOE heb ik het nu? sprak minister
Staf. Ik ben teleurgesteld! Er is ge-
De heer Korthals van de V.V.D.
zocht de schuld van de geringe animo
voor aanmelding bij de Nationale Re
serve niet bij het Nederlandse volk,
doch bij de regering, die verzuimd heeft
duidelijk uiteen te zetten, wat de nati
onale Reserve is en wat zij wil. Zijn
partijgenoot de heer Ritmeester wond
er geen doekjes om, toen hij aan de
Staatssecretaris de heer Noorman ver
weet, dat deze niet de weg van het
recht en de rechtvaardigheid bewan
deld heeft, toen het erom ging aan de
luitenant ter zee eerste klasse Wichers,
de uitvinder van het snuiverapparaat
op duikboten, de eer te geven, die hem
toekomt.
Alleen de heren Van Vliet (K.V.P.) en
Vermeer (P.v.d.A.) kleedden hun re
pliek in een mildere vorm in.
Evenals de vorige dag maakte minis
ter Staf zich ook nu weer vrij gemak
kelijk van de beantwoording van de
sprekers af. De motie van de heer
Bruins Slot achtte hij overbodig. Uit
voering ervan zou namelijk betekenen,
zo betoogde hij, het uitvaardigen van
een wet, waarin bepaald wordt, dat
dienstplichtigen moeten worden ingeënt
tegen pokken. Maar op welk tijdvak
moet deze vaccinatie geschieden? Als
daarvoor op een bepaald ogenblik een
dringende reden bestaat, moet de Ka
mer er dan eerst in gekend worden?
Neen, de gevolgde gang van zaken vond
hij nog de beste, temeer daar eerst op
een gedegen wijze medische adviezen
zijn ingewonnen.
(Zie verder elders in dit blad).
Koning Abdoellah van Jordanië zou
hebben besloten de grondwet van zijn
land te wijzigen en koning Feisal van
Irak tot troonpovolger van Jordanië
te benoemen. Koning Abdoellah zou
dit als een practische stap tot vereni
ging van Jordanië en Irak ter voorbe
reiding van een grotere unie beschou
wen.
Sommige Arabische kringen in Cairo
signaleren nog een tweede feit, dat
naar hun mening een stap is in de rich
ting van de vorming van Groot-Syrie:
de militaire hulp hulp die Syrië van
Irak ontvangt ter bescherming van dat
land tegen Israël.
Det wettige troonopvolger in Jordanië
Het ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft gemeend een poging te
moeten doen om een einde te maken
aan de ergerlijke toestand, die is ont
staan door de zonder voldoende geld-
middelen naar het buitenland liftende
Nederlandse vacantiegangers. Voortaan
zullen vacantiegangers, die bij een
Nederlandse consul in het buitenland
financiële hulp vragen om naar huis
te kunnen terugkeren, die hulp niet
meer ontvangen. De Nederlandse con
sulaten in de Westeuropese landen
mogen geen voorschot in geld of in de
vorm van reisbiljetten meer verschaf
fen aan landgenoten, die door eigen
schuld in moeilijkheden zijn geraakt
is Emir Talal, de veertigjarige zoon van
koning Abdoellah. Deze heeft korte
lings van drie artsen het advies ont
vangen, twee maanden voor herstel
van gezondheid naar het buitenland te
gaan. Abdoellah ondersteunde dit voor
stel. Talal bevindt zich thans in Bei
roet. Zijn vader bezoekt hem daar mo
menteel.
De grootvader van koning Feisal van
Irak was een broer van koning Abdoel
lah.
De Amerikaanse, Britse en Franse
vertegenwoordigers, die thans in Lon
den bijeen zijn, hebben in principe be
sloten Joegoslavië economische hulp
te verlenen tot een bedrag van vijf
tig millioen pond sterling. Deze hulp
zal als schenking worden verleend.
Gistermiddag bracht de vice-admi
raal jhr. E. J. van Holthe, bevelhebber
der zeestrijdkrachten in gezelschap van
schout bij nacht C. W. Slot, comman
dant der zeemacht in Nederland een
bezoek aan Hr. Ms. „Evertsen", die, uit
Korea teruggekeerd, gisteravond op
de rede te Texel lag.
Vice-admiraal v. Holthe arriveerde
op Texel in een Sea Otter amphibie-
vliegtuig van de Marine Luchtvaart
dienst en begaf zich per sloep naar de
Evertsen. Bij aankomst aan boord wer
den de autoriteiten ontvangen door de
commandant, lt ter zee le klasse D. J.
van Doorninck, die gedurende de ge
hele Korea-periode van Juni 1950 tot
April 1951 het commando voerde over
deze bodem. Vice-admiraal van Holthe
sprak de bemanning ter verwelkoming
toe. Hij releveerde de uitstekende dien
sten door mensen en schip van het be
gin van het Korea-conflict af, verricht.
In het bijzonder sprak hij zijn tevre
denheid uit tegenover de luitenants ter
zee Cramwinckel en Tuynman, resp.
eerste officier en hoofd machinekamer
en tegenover de korporaal machinist
Mens. Verder deelde hij de bemanning
mede. dat hij van hoge Engelse en
Amerikaanse marine-autoriteiten zeer
waarderende rapporten over hen had
mogen ontvangen.
Tevens richtte admiraal van Holthe
zich tot enkele leden van het Korea-
detachement der Koninklijke Land
macht, die aan boord van de „Evertsen'*
zijn meegekomen.
Vandaag omstreeks het middaguur
wordt de „Evertsen" in de haven van
Nieuwediep verwacht.
Volgens een schatting van het Ame
rikaanse ministerie van defensie bedra
gen de verliezen van de communisten
tot 31 Mei j.1. in totaal 1.133.410 man.
Dit is 108.006 meer dan volgens de
schatting van 23 Mei. De vijfde Ame
rikaanse luchtmachtgroep bracht de
communis'i'n in Me; ruim 22.500 man
verliezen toe.
De communistische troepen bieden
ongeveer 65 kilometer ten westen van
Korea's oostkust hevige tegenstand om
belangrijke steden en wegen te benou
den. Een tankgroep der verbonden
legers, die Jonggoe was binnengedron
gen, moest zich weer op haar oorspron
kelijke stelling terugtrekken. Naar
verluidt voert de tegenstander met
.<..chtauto's versterkingen aan ter ver
dediging van Jonggoe, het centrale punt
van het gehele oostelijke front.
Ten westen van het stuwmeer bij
Hwatsjon begon de communistische te
genstand af te nemen.
Tijd voor onderhandelen.
Op een lunch te Ottawa heeft de
secretaris-generaal van de Ver. Naties.
Verwachting tot Za igavond.
In de Z.O. helft van bet land meer
bewolking maai overwegend droog
behoudens een kleine kans op on
weer. Zwakke veranderlijke wind
Elders in het land droog en zon
nig weer met enkele overdrijven
de wolkenvelden en meest matige
wind tussen Noord en Oost. Iet?
'agere temperrturen dan gisteren
Zondag; Zon op 4.25, onder 20.51
Maan op 3.06, onder 20.23.
Maandag: Zon up 4.24. onder 20.52
Maan op 3.32. onder 21.31.
Vrijdag is Ewald Loser, een voor
malige directeur van Krupp, die in
Neurenberg tot zeven jaar gevangenis
straf was veroordeeld, vrijgelaten. Hij
verbleef sedert December 1949 op ere
woord in een ziekenhuis te Essen. Alle
directeuren van Krupp zijn nu op vrije
voeten.
Deze vijf jongelui hadden uiteraard veel bekijks toen zij op dit oude vehi
kel uit 1908, door de straten van Londen reden.
Trygve Lie, o.m. gezegd: „Ik geloof
dat de tijd gekomen is voor een nieuwe
poging om door onderhandelingen een
einde te maken aan de gevechten in
Korea. Zolang wij echter niet weten
of de Noordkoreanen en hun aanhan
gers een staking van het vuren willen,
gevolgd door onderhandelingen, moeten
wij blijven vechten met alle strijdkrach
ten die daarvoor gemist kunnen wor
den. Als er in de naaste toekomst geen
staking van het vuren komt, is het
naar mijn mening de plicht van alle le
den der V.N. de toestand opnieuw ie
bezien en meer strijdkrachten ter be
schikking te stellen".
Volgens politieke kringen te Brussel
zal de troonsafstand van koning Leopold
en de troonsbestijging van prins Boude-
wijn vermoedelijk eind September ge
schieden.
Ter vervanging /an het besluit bij
dragen verbetering binnenvisserij 1942
is thans een wetsontwerp bij de Twee
de Kamer ingediend. Ingevolge dit be
sluit wordt van een ieder, die als be
roep, bij wijze van sport of anderszins
de binnenvisserij beoefent, een bijdrage
geheven. De door deze heffing verkre
gen middelen worden aangewend voor
verschillende maatregelen, welke de
productiviteit van het viswater kunnen
verhogen. Het wetsontwerp bevat te
vens de bepaling, dat ook een bijdrage
ter beschikking wordt gesteld van de
organisatie ter verbetering van de bin
nenvisserij.
Volgens de definitieve uitslagen van
de algemene verkiezingen in Eire, wel
ke Vrijdagavond laat te Dublin bekend
werden gemaakt, heeft de coalitie on
der leiding van John Costello 78 zetels
in het parlement verkregen. De partij
van Eamon de Valera verkreeg 69
zetels.
Door deze uitslag staat het vast, dat
Eire wederom een coalitie-regering zal
krijgen. Alle ministers werden herko
zen. Het is evenwel niet zeker of ook
de minister van buitenlandse zakert»
MacBride zal terugkeren. Zelf verloor
MacBride in Zuid-West-Wales bijna
zijn zetel, terwijl zijn republikeinse
partij zeven zetels verloor.
De oud-president van de deelstaat
Oost-Indonesie. Sukawr»die sinds de
affaire-Abdul Aziz te Makassar in
April van het vorige jaar onder politie
controle stonis Vrijdagmorgen tij
dens een plechtigheid op het Indonesi
sche ministerie van Justitie te Djakar-
ta van alle vervolging ontslagen en
volledig in zijn eer hersteld. Hij zal
zich voorlopig niet in de politiek bege
ven. Waarschijnlijk zal hij in 's lands
dienst treden Ook de oud-minister
van Justitie "an deze negara, Klaproth,
is van alle vervolging ontslagen. Hij
zal zich als notaris te Makassar vesti
gen.
Aan de veiling Bangert en Om
streken te Zwasg zijn gisteren de
eerste Meikersen aangevoerd door
de tuinder H. Molenaar te Hau-
wert. De partij werd gekocht door
de firma Holman te Winschoten,
voor 2.25 per kilogram.
Theodoor moet dit weekend met Ali-
da uit. U weet wel, zo'n prettig
eindje toeren met een gezellig etentje
na. Hij zou het erg aangenaam vinden,
,tent" te treffen, waar ze het goe-
li
een
de Amerikaanse voorbeeld navolgen, weelde-artikelen. De professoren aan
Er is n.1. in New York een restaurant, universiteiten hebben hiertegen ge
waar men twee soorten menu's heeft.
Het ene, voor de dames, vermeldt al
leen de nameder spijzen, het andere,
voor de heren, ook de prijzen. Nog
zo'n huiveringwekkend probleem. Een
meneer in Londen beschuldigde zijn
vrouw van kwaadwillige verlating. Ten
bewijze legde hij de rechter een brief
over, hem uit Ierland toegezonden.
Daarin stond, dat ze er niet aan dacht,
rr et de kinderen naar Engeland te ko
men. Ze wilde i.iet van honger omko
men. Het was al erg genoeg, wanneer
ze zonder te verhongeren met hem
moest samenwonen. „Wij blijven hier,
want hier hebben we te eten".
Alida verlangt naar een piano, 't Staat
zo deftig vindt ze. Theodoor gaat in
Coventry in de behoefte voorzien. Daar
zijn eb onlangs zes verkocht, tezamen
voor de somma van een rijksdaalder.
□Nu we het toch over weelde hebben:
Denemarken beschouwt skeletten als
protesteerd. Voor hen zijn ze een le
vensbehoefte. Over behoeften ge
sproken: Een dame, ergens in een
kleine Engelse plaats, heeft besloten,
de reiniging van de gemeentelijke rui-
Voor lifters geen genade
ten voort te zetten, wanneer zij burge
meester wordt. Zij is n.1. glazenwaster
van haar stiel. Een vos verliest
Nog zo'n geval: In een andere Engelse
gemeente is een dokter al sinds jaar
en dag lid van de raad. Hij is steeds
bij enkele candidaatstelling gekozen.
Zijn eerste verkiezingsstrijd voerde hij
onder de leus: Zorg voor de gezondheid
van de raad, haal er een dokter bij!
Sommige mensen doen wat, om ver
lost te worden van de vrijheid. Zo
sleepte in Engeland een man, die pas
uit de gevangenis was ontslagen, een
vrouw naar het politiebureau, ranselde
haar daar voor de ogen van de ver
baasde gezagsdragers af en zei toen:
Sluit me nu maar weer op. Ik kan het
buiten de cel niet meer harden.
Alida vindt dat maar een slecht mens.
Zie nu eens de vrouwen, zegt ze. Een
Amerikaan, die op het punt stond,
voor een flinke tijd het gevang in te
gaan omdat hij een grote som geld had
zoek gemaakt, ontsprong de dans dank
zij zijn vrouw. Want zij vertelde de
rechter, dat liet haar schuld was. Zij
en niemand anders had hem tot dief
stal aangezet en hem een tijdlang ver
schrikkelijk behandeld. Ja, ja, „monet
is the root of all e vil
De arrestatie van twee 17-jarige jon
gelui te Rotterdam in verband met een
diefstal heeft niet alleen een poging tot
roofoverval aan het licht gebracht,
maar ook de uitvoering van meer van
dergelijke, groots opgezette overvallen,
waarbij zelfs springstoffen gebruikt
zouden worden, verijdeld.
Tijdens de Pinksterdagen was in
gebroken bij een schoenmaker in Rot
terdam, waarbij een bedrag van f 600
was ontvreemd. Ais verdachten werden
aangehouden de 17-jarige fietsjongenG
en de even oude bijrijder op een vracht
auto H. S. Bij hun verhoor kwam wel
dra aan het licht, dat ze niet alleen een
paar „kraakjes" in schoolgebouwen
voor hun rekening hadden genomen,
maar eveneens op 22 Maart een overval
hadden geënsceneerd op een varkens-
mester'in Hillegersberg. Zij hadden bij
hem aangebeld met de vraag, of er
een varkens te koop was en toen de
deur verder werd geopend, sloegen zij
de man met een gummistok op net
hoofd. De klap was echter niet hard
genoeg. Het slachtoffer besloot het
varkentje snel te wassen en sloeg luid
keels alarm. Dit deed het tweetal de
aftocht blazen.
Zij hadden nog veel meer op hun
programma staan, waarvan de uitvoe
ring door hun arrestatie in het water
viel. Zo zouden zij in samenwerking
met enkele andere veelbelovende jon
gelui een overval gaan plegen op een
paardenhandelaar in Bergsenhoek Zij
hadden op hun begroting zelfs een post
uitgetrokken voor de aankoop van
springstoffen en pistolen, om de over
vallen op groter schaal te kunnen
voortzetten. Na hun arrestatie, die al
dit fraais verijdelde, zeiden zij eigenlijk
dankbaar te zijn, dat hun nu verhin
derd was van kwaad tot erger te ver
vallen. Ook een tipgever, de 23-
jarige L. H. B., is gearresteerd.
In een aluminiumgieterjj in de Steen-
houwerssteeg in het centrum van de
hoofdstad heeft zich Vrijdagavond
omstreeks half acht een ontploffing
voorgedaan, waarbij een 25-jarige ar
beider ernstig werd gewond. Met een
verbrijzelde rechterhand en wonden
aan zijn voet is hij in het Binnengast
huis opgenomen.
De 28-jarige eigenaar was met zijn
knecht bezig aan het vervaardigen van
gipsmatrijzen. Hij vroeg zijn knecht
even een leeg potje van de vensterbank
aan te reiken, dat hij bij het werk
nodig had. Het potje bevatte, zo werd
achteraf vastgesteld, een kleine hoe
veelheid explosief poeder, waardoor de
ontploffing ontstond. Het is niet onmo
gelijk, dat het kruit geweest is, omdat
vroeger in het pand een vuurwerk
fabriekje was gevestigd en het potje
nog uit die tijd kan zijn overgebleven.
OVERLEDEN NA INENTING
Op de Leeuwarder luchtbasis zyn
enige militairen die waren ingeënt te
gen pokken, ziek geworden Dezer da
gen is één van hen, J. Hoff uit Assen,
overleden.