De Anglo-lranianmoet doorwerken
verenigde noord hollandse dagbladen
De gemeenten leverden een grote bijdrage
tot het moderne Nederland
Twee doden en vier gewonden bij
legeroefening in Willemstad
Vijfentwintig kinderenverdronken
of kwamen in de vlammen om
Amsterdamse rechtbank erkent
het bankgeheim niet
Dodelijk ongeval
op het T.T.-circuit
Raad van Toezicht
voorgesteld
Schoenmakers uit
de Tour de France
Vrijdag 6 Juli 1951
76e Jaargang No. 11147
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Vlieringen en Anna Paulowna
Dreumes van vijf jaar
werkte in avonduren
Weerbericht
DE sjah van Perzie heeft Donderdag
ochtend een blindedarmoperatie on
dergaan. Gezegd werd, dat de operatie
was geslaagd.
Het Internationale Hof heeft gesproken
Zal Perzië de uitspraak naast zich neerleggen?
De Belastingontwerpen
komen Dinsdag weer
in de Kamer
Lord Inverchapel (69 jr.)
in Schotland overleden
V.N.-delegatie reist per
hefschroefvliegtuig
Shermantank kantelde een sloot in
Meerdere militairen
onder de tank bekneld
Explosie op Oostduits pleziervaartuig
Een vreselijke ramp in
Oost-Berlijn
Diederich reed als
eerste door de finish
Bankdirecteur werd tot f. 100boete veroordeeld
Een proefproces
Gemeenteraden stonden stil bij een eeuw Gemeentewet
Redevoeringen van mr. P.J. Oud en
minister Van Maarseveen
Tito stelde de vrijlating
van Mgr. Stepinac voor
KxjM, 13-eóteJi
Tien vlootofficieren in
Thailand ontslagen
Wielrenner dodelijk
verongelukt
Betaal jou skuld of ons
vat jou tandei
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
UU COURANT
TARIEVEN;
Advertenties: 16 ct. p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 5.15, per maand
f 1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
IJET Hof stelde verder voor een Raad
van Toezicht in te stellen, waarin
vertegenwoordigd zullen zijn twee Brit
ten, twee Perzen en als vijfde lid een
vertegenwoordiger van een neutrale
derde macht. Deze raad zal boek moe
ten houden van inkomsten en uitgaven
en er voor moeten zorgen, dat alle in
komsten boven de normale inkomsten
worden gestort op een door de raad in
te stellen bankrekening.
De werkzaamheden van de Anglo-
Iranian zullen moeten worden voortge
zet onder leiding van de directie, zoals
die was samengesteld voor 1 Mei 1951,
behoudens de wijzigingen die zouden
worden aangebracht door de Raad van
Toezicht.
Weigert Perzie?
nE Perzische gezant in Nederland
deelde het A.N.P. mede, dat Perzie
het oordeel van het Hof beschouwt als
het ingrijpen in interne aangelegenhe
den en dat Perzie het besluit van nul
en generlei waarde acht. Het Perzische
kabinet is gisteravond bijeen gekomen
om de aanbevelingen van het Hof te
bespreken. Van welingelichte zijde voor
zag men, dat het kabinet de aanbeve
lingen van de hand zou wijzen. In di
plomatieke kringen te Londen gelooft
men, dat Engeland te zijner tijd een
beroep zal doen op de Veiligheidsraad
Gisteravond om ongeveer zes uur is
op het TT-circuit te Laaghaierveen een
ongeluk gebeurd, dat de 19-jarige A.
van der Puy uit Badhoevedorp het le
ven heeft gekost.
Van der Puy was als helper mee
gekomen met de Visbach-renstal, die
met 125 cc VR-motoren aan de TT-
races zal deelnemen. Een der motoren
moest nog even worden geprobeerd,
waarmee Van der Puy zich belastte.
Te Laaghaierveen is hij op een links
naast de weg staande wagen gebotst
en daarbij zodanig gewond, dat hij gis
teravond in het Wilhelminaziekenhuis
te Assen aan de gevolgen is overleden.
Ergerlijke kinderarbeid
De Arbeidsinspectie heeft in 1949 in
592 gevallen procesverbaal opgemaakt
wegens het overtreden van het verbod
van kinderarbeid. Meermalen werd ge
constateerd dat kinderen van slechts
elf en twaalf jaar arbeid verrichten.
Een der ergerlijkste staaltjes van kin
derexploitatie deed zich voor in een
darmenslijperij, waar de controlerende
ambtenaar in de avonduren drie kinde
ren aantrof van resp. dertien, tien en
vijf jaar, die bezig waren met het
schoonmaken van darmen.
In een gnoentenconservenfabriek sne
den kinderen van elf en twaalf jaar
aan een electrisch gedreven molen bo
nen. In een andere fabriek werkten
niet minder dan twaalf leerplichtige
kinderen. Bij alle overtredingen van
het verbod van kinderarbeid waren 605
leerplichtige en 19 niet-leerplichtige
kinderee betrokken.
Verwachting tot Vrijdagavond
Aanvankelijk in het Zuid-Oosten
van het land nog weinig overigens
veel bewolking met later op de
meeste plaatsen enige regen, he!
eerst in het Noord-Westen van het
land. Matige wind tussen West en
Zuid. Dezelfde of iets hogere tem
peraturen dan gisteren.
Zaterdag: Zon op 4.28, onder 21.01
Maan op 7.26, onder 22.47.
om het nakomen van de uitspraak van
het Hof te bewerkstelligen, indien Per
zie officieel weigert zich aan de uit
spraak te houden.
QEWOONLIJK welingelichte Perzi
sche kringen achtten het uitermate
onwaarschijnlijk, dat Perzie zal instem
men met de aanbeveling om alle in
komsten op een bank te deponeren,
daar Perzie dringend gelden nodig
heeft omdat het geen royalities meer
ontvangt. Van Perzische zijde wordt
verklaard, dat het voorstel van het Hof
om 1 Mei als datum aan te nemen voor
een beoordeling van de situatie een
verwerping was van de wet op de nati
onalisatie, die op 2 Mei door de sjah
werd getekend. Deze kringen merkten
evenwel met voldoening op, dat de En
gelsen wellicht in Abadan zouden moe
ten blijven ter nakoming van de aan
beveling, dat de oliestroom niet zou
moeten worden onderbroken.
Sjah geopereerd
het Internationale Gerechtshof te Den Haag heeft gisternamiddag, zich uit
sprekende over het door de Britse regering gedane verzoek om voorlopige
maatregelen inzake het geschil tussen de Brits-Iraanse oliemaatschappij en de
Iraanse regering, verklaard, dat voorlopige maatregelen in Perzie gerechtvaar
digd zijn. Het Hof is tot de conclusie gekomen, dat het in deze zaak bevoegd is
en aanwijzingen tot voorlopige maatregelen kan geven. Er mogen geen maat
regelen worden genomen die op de rechten van partijen zouden prejudiciëren,
aldus het Hof. Ook mogen geen maatregelen worden genomen, die de toestand
ernstiger zouden maken. Het Hof verklaarde verder, dat de Iraanse regering en
de Britse regering er voor moeten zorg dragen dat geen maatregelen, hoe
danig ook, worden genomen met de bedoeling de voortzetting van de werk
zaamheden van de Anglo-Iranian Oilcompany zoals vóór de eerste Mei van dit
jaar, te belemmeren.
(Van onze parlementaire redacteur)
Pas in de loop van Donderdag is
ïwnister Lieftinck gereed gekomen
met zijn besprekingen met de commis
sie van rapporteurs uit de Tweede
Kamer over het aanbrengen van en-
uele wijzigingen in de belastingwets
ontwerpen, waarover Woensdag de be
raadslagingen zijn geschorst. Hij zal
deze wijzigingen in een of meer nota's
vastleggen, die evenwel niet vóór
Maandag aan de Kamerleden kunnen
worden uitgereikt.
Het is de bedoeling van de Kamer
voorzitter Dinsdag 10 Juli de behande
ling van de voorstellen voort te zetten.
Lord Inverchapel (voorheen Sir Ar-
chibald Clark Kerr genaamd), voorma
lig Brits ambassadeur in de Sowjetunie,
is op 69-jarlge leeftijd te Greenock in
Schotland overleden.
In 1946 besloot de Engelse regering met
toestemming van de Nederlands rege
ring Clark Kerr als speciale ambassa
deur 'iaar Batavia te zenden „ten einde
de Engelse regering in te lichten over
de om wikkelingen en om op alle mo
gelijke wijzen behulpzaam te zijn in het
bereiken van een vriendschappelijke
bevredigende regeling in Indonesië".
Na de onderhandeling op Java kwam
hij met Van Mook en anderen naar Ne
derland om de conferentie op de Hoge
Veluwe bij te wonen.
Heden is in Tokio bekend gemaakt,
dat generaal Ridgway de laatste voor
stellen voor een bijeenkomst in Kae-
song heeft aanvaard.
De communisten hadden voorgesteld,
dat de afgevaardigden van de VN langs
de weg in een convooi naar Kaesong
zouden reizen in plaats van met een
hefschroefvliegtuig. Zij garandeerden
een vrije doortocht. Generaal Ridgway
heeft echter aan zijn plan vastgehou
den, om zijn delegatie per hefschroef
vliegtuig te laten reizen, als het weer
dat toelaat.
Op het hoofdkwartier van de V.N.
te Tokio heerste algemeen een gevoel
van opluchting over het feit dat de
lange onderhandelingen via de radio
tot een goed einde zijn gekomen.
Landingsoefeningen van het leger,
die bjj Willemstad aan het Hollands
Diep werden uitgevoerd, kregen een
tragisch einde, toen een der tanks, die
aan de operaties deelnamen, kantelde
en in een sloot terecht kwam, waar
door twee militairen werden gedood,
(«wijl vier anderen werden gewond.
Direct na het bekend worden van het
ongeval stak men in geheel Willem
stad de vlaggen halfstok uit.
Een eskadron tanks van het regi
ment Prins Alexander nam deel aan
een landingsoefening, die ten doel had
de denkbeeldige verovering van Wil
lemstad en twee nabijgelegen forten
Tijdens het uitvoeren van de landing,
waaraan ook een onderdeel van de
Engelse marine deelnam, reed een
Shermantank bemand met tien perso
nen over een bruggetje. Bij het nemen
van een bocht kantelde de tank en
stortte in een twee en een halve me
ter diepe sloot. De vier militairen, die
boven op de wagen waren gezeten
trachtten weg te komen. Een wacht
meester, die in de koepel stond, werd
door de val weggeslingerd en kwam
onder de vallende wagen terecht
evenals een der meerijders. Van de
tankbemanning en degenen, die op de
tank hadden gezeten werden vier per
sonen gewond, waarvan twee ernstig.
Het duurde lang voor men de zware
Shermantank enigszins had opgevij
zeld', waardoor de overledenen en ge
wonden konden worden bevrijd. Tot
gistermiddag laat was men nog bezig
rnet het lichten van de verongelukte
gevechtswagen.
De oefening, die een zo tragisch ver.
loop had, werd o.m. bijgewoond door
de chef der Generale Staf, generaal
Hasselman, de commandant strijd
krachten te velde, generaal Opsomer
en enige Engelse officieren.
IN de tweede étappe van de Ronde
van Frankrijk heeft de Nederlandse
ploeg haar eerste verlies geleden. Har-
ry Schoenmakers kwam te laat binnen
en werd uit de strijd genomen. Ook
voor de andere Nederlanders was het
een minder goede dag. Zij werden door
pech achtervolgd en moesten zich te
vreden stellen met bescheiden plaatsen.
Wagtmans werd 25ste, Peters 55ste,
Faanhof 63ste, Van Est (pechvogel no.
1) 87ste, Dekkers 94ste, Voorting 11de
en Dielissen 114de.
De étappe werd op prachtige wijze
gewonnen door Diederich (Luxemburg)
in 6.28.54 voor Ockers (Belgie) 6,32.05;
3. De Mulder (Belgie) 6.32.56; 4. Gemi-
niani (Frankrijk) 6.33.15; 5. Bartali (I-
talie) 6.33.44 en vervolgens in dezelfde
tijd een groep van twintig renners.
Met Schoenmakers moesten de Span
jaard Rodriguez en de Fransen Renaud
en Chateau de Tour verlaten. Polger
(Luxemburg) gaf op.
Vijf en twintig Oostduitse kinderen
tussen tien en twaalf jaar zijn verdron
ken of in de vlammen omgekomen toen
aan boord van een plezierboot op de ri
vier de Spree in Oost-Berlijn een ex
plosie plaats vond. Het vaartuig had
tweehonderd kinderen aan boord, die
op weg waren naar een vacantiekamp
te Ahlbeck aan de Oostzee. Vijftien
kinderen werden met ernstige brand
wonden naar een ziekenhuis overge
bracht.
Volgens ooggetuigen wuifden en rie
pen de kinderen naar de voorbijgangers
op de brug, waar de boot onderdoor
voer, toen drie minuten later de
boot was een driehonderd meter ver
der e 'ii luide ontploffing klonk en
een zwarte rookzuil opsteeg. Vele kin-
der-ón werden overboord geslingerd of
sprongen in panische angst in het wa
ter, alwaar velen de verdrinkingsdood
vonden. Het brandende schip werd on
middellijk naar de wal gesleept en
daar sprongen de overgebleven kinde
ren aan land. De Oostduitse brandweer
en reddingsploegen blusten de brand.
Het aanbod van de Westberlijnse
brandweer en de politie om te helpen
werd afgeslagen, aldus een functionaris
van de Westberlijnse politie. Volgens
het Westduitse D.A.P. sprong een aan
tal mensen te water en werden zo elf
kinderen gered. Gisteravond waren 24
lijkjes geborgen.
De Amsterdamse arrondissements
rechtbank deed gisteren uitspraak in
de zaak tegen een directeur van het
bijkantoor van een grote Amsterdamse
bankinstelling. Het betrof een proef
proces, dat reeds op 21 Juni gedeeltelijk
was behandeld.
De bankdirecteur werd beschuldigd
van te hebben geweigerd ambtenaren
van de douane-recherche inzage te ver
lenen in de bankrekening van een zij
ner cliënten, die verdacht werd van
deviszenovertreding. De directeur be
riep zich op het bankgeheim.
De Amsterdamse rechtbank erkende
het bankgeheim in dit geval echter niet.
en veroordeelde de directeur tot hon
derd gulden boete subs. tien dagen
hechtenis. In het requisitoir werd ge
zegd, dat volgens het deviezenbesluit
1945 opsporingsambtenaren ten alle
tijde inzage kunnen verlangen van boe
ken en bescheiden.
Verder behelst artikel 43 van dit be
sluit, dat niemand zich kan beroepen
op enige verplichting tot geheimhou
ding. Op 1 Mei van dit jaar is dit ar
tikel in zoverre gewijzigd, dat perso
nen, die zich uit hoofde van stand, be-
roep of ambt tot geheimhouding
verplicht kunnen voelen, zulks kunnen
weigeren. „De wetgever", aldus de of
ficier van Justitie, „kent dit recht
slechts toe aan hen, die zeer speciale
beroepen uitoefenen en tot wie men
zich wendt als men in nood verkeert."
De verdediger zei in zijn pleitrede:
„Het is noodzakelijk, dat de wetgeving
eindelijk eens gaat afbakenen voor wie
de geheimhouding geldt en voor w'e
niet.
Naar van officiële zijde in Belgr-do
verluidt, zou de Joegoslavische rege
ring het Vaticaan hebben doen weten,
dat zij bereid is, aartsbisschop Stepinac
vrij te laten op voorwaarde, dat hij het
land onmiddellijk verlaat. De nuntius in
Belgrado zou op 2 Juli de Joegoslavi
sche regering hebben medegedeeld, dat
het Vaticaan het Joegoslavische aan
bod van de hand had gewezen.
QISTERAVOND is in zeer vele gemeenten des iands een bijzondere raads
vergadering gehouden ter gelegenheid van het honderd-jarig bestaan der
gemeentewet, een feit, dat korte tjjd geleden reeds plechtig is herdacht in een
bijeenkomst van de Nederlandse vereniging van gemeenten te Utrecht. De leden
der gemeenteraden kwamen thans in hoofdzaak bjjeen om te luisteren naar twee
radioredevoeringen, één van minister Van Maarseveen en één van de initiatief
nemer, mr. P. J. Oud, voorzitter van de Vereniging van Nederlandss gemeenten.
De heer Oud sprak zijn rede uit in de vergadering van de gemeenteraad van
Rotterdam.
„LjOOP DOET LEVEN" zeiden de di
recteuren van de haven Lyttleton
in Nieuw-Zeeland. toen ze vernamen,
dat de stakende arbeiders het werk
weer zouden hervatten. Maar plotse
ling besloten de havenwerkers toch
maar door te gaan met staken. De
kranten zijn Burgess en MacLean de
twee vermiste Britse diplomaten, al
bijna vergeten. Nu zijn ze weer opge
doken. Een Franse politiebeambte zou
ze gezien hebben bij de Tsjechoslo-
waakse ambassade in Parijs. In di-
plomatenkringen is het leven anders
wel animerend. Brazilië besloot kort
geleden over te gaan tot het onderzoek
van diplomatieke bagage die afkomstig
was uit Polen. Dit was een vergeldings
maatregel, omdat de Polen een tijdje
geleden geneusd hadden in Braziliaanse
bagage O Men zal wel niet naar koffie
gezocht hebben, maar misschien wel
naar het nieuwste Nederlandse koffie-
surrogaat, dat werkelijk de smaak van
echte koffie dicht schijnt te benaderen.
Het nieuwe product zal onder de naam
D.A.R. op de markt komen. We gaan
een tijd tegemoet, dat de vervangings
middelen beter zijn dan de eigen spul-
li
len. In Amerika vond men nu weer een
kunstleder uit, dat drie maal zo lang
meegaat dan het gebruikte kunstleder,
dat volgens zeggen, op zijn beurt weer
tweemaal langer meegaat dan gewoon
Kon ik er m'n inkomstenbelasting
maar mee betalen
leer. Men noemt „apenliefde"
een waardeloos surrogaat voor de
echte liefde. Theodoor, zelf lid van
het apenras, is het er niet mee
eens. Heeft de tweejarige aap Gus-
tav in de dierentuin van Vejle (in
Denemarken) geen zelfmoord geplegd
doordat zijn liefde niet beantwoord
werd door zijn kooigenote Liz? Men
vond Gustav als slachtoffer der
liefde in zijn kooi met een touw om
zijn nek. Toch moet de liefde van
juffrouw Joan Cleaver, die in Leicester
in het huwelijksbootje stapte, ook niet
gering zijn geweest. Ze maakte in haar
vrije tijd een trouwpak voor de brui
degom, een japon voor zichzelf, de jur
ken voor de twee bruidsmeisjes en
verder nog mooie costuums voor twee
bruidsjonkers. O Om nog even op het
stadhuis te toeven: Tijdens zijn feest
rede greep de ambtenaar van de bur
gerlijke stand in het plaatsje Valdagno
naar zijn zakdoek om een (betaalde)
traan weg te pinken. Tot groot plezier
van de aanwezigen bette hij het oog
inplaats van met een zakdoek, met een
rose kinderhemdje.... Wel een mooie
gedachte vindt ThOdoor.
jyjINISTER VAN MAARSEVEEN trad
in een historische beschouwing en
memoreerde de practische kennis en
de ongewone vooruitziende en scherpe
blik van Thorbecke. Eendeels pleitte
de minister voor een zo groot mogelijke
autonomie, anderdeels wees hij ook op
het gevaar van de gemeentelijke zelf
standigheid. Dit gevaar is gelegen in
het feit, dat een gemeentebestuur dik
wijls te eenzijdig denkt in de sfeer van
het eigen gemeentelijk belang. Men
kaatse dit verwijt niet terug aldus
spreker met de opmerking dat het
Rijk te veel denkt aan eigen en te wei
nig aan de gemeentelijke belangen. In
's Lands vergaderzaal wordt de stem
der gemeente veelvuldig gehoord. Het
omgekeerde is helaas niet het geval.
De gemeentefinanciën
yOORTS constateerde de minister, dat
de noodvoorziening voor de ge
meentefinanciën nog niet geheel heeft
bereikt wat men op bestuurlijk gebied
daarvan heeft verwacht. Niet aller-
wege wordt nog beseft, dat de zorg
voor het evenwicht van de eigen finan
ciën bij de gemeenten zelf berist en
dat de verantwoordelijkheid daarvoor
niet op de centrale regering mag wor
den afgewenteld. Ten slotte getuigde
de minister er met waardering van, dat
de gemeenten de door Thorbecke's uit
zonderlijke staal van wetgeving ge
boden gelegenheden op bewonderens
waardige wijze hebben verstaan en aan
gegrepen. Onze taak is aldus spre
ker thans de grondslagen voor de
verdere werkzaamheid der gemeenten
aan de nieuwe tijd aan te passen en ze
te behouden, of waar ze verloren
zijn gegaan te herstellen.
(Zie verder elders in dit blad)
De Thailandse ministeraad heef' tier
vlootofficieren, die aan de opstand van
het afgelopen weekeinde hebben deel
genomen, ontslagen.
Tijdens een trainingsrit van enkele
Zaanse wielrenners is de 20 jarige
amateur wielrenner Klaas de Lange
Donderdagavond dodelijk verongelukt.
Bij het passeren van een stilstaande
auto op de provinciale weg tussen
Koog-Zaandijk en Purmerend botste
het groepje renners, waarin de Lange
meereed, tegen een uit de tegenoverge
stelde richting naderende personen
auto. Twee der wielrenners liepen
lichte verwondingen op, doch De Lange
werd zo zwarr gewond, dat hij tijdens
het vervoer naar het ziekenhuis in
Purmerend, is overleden.
De „Ocean-Post" vond in het
Zuidafrikaanse dagblad „Die Bur
ger" het volgende bericht. Om
beslag te lê op 'n man se valse
tande, val 'n bode van die hof
nie aldag te beurt nie. Hierdie
besondere taak is opgedro aan die
plaaslike bode van die hof na
dat 'n tandarts 'n lasbrlef tot be
slaglegging op eiendom verkry
het teen 'n plaaslike man. Laas-
genoemde het glo versuim om die
tande te betaal.
Toen die bode niet eiendom
van die skuldenaar kon vind,
waarop hy beslag kon lê nie, het
die tandarts aan sy prokureur
opdrag gegee dat die tande self
aangeslaan word.
De bode het vervolgens die skul
denaar genader om die opdrag
uit te voer. Laasgenoemde het die
tande uit sy mond gehaal en het
dit in die wasbak gaan afspoel,
blijkbaar met die doel om dit
te oorhandig.
In hierdie stadium het hy eg-
ter vasgesteek en na 'n oonblik
van oordenking gesê:
„Nee, dit kan ek nie doen nie.
Dit my gesondheid".
Die bode het vervolgens met
polisieversterking ovgedaag om
sy opdrag uit te voer. Hierdie
nuwe wending het die skulde
naar niet aangestaan niet en toe
hy plegtig beloof om. te betaal, is
dit aanvaar