In San Francisco worden slechts
handtekeningen
gezet
Belemmeringen
met Duitsland
in handel
opgeheven
Zullen de besprekingen te
Teheran mislukken?
De Veiligheidsraad behandelt de
blokkade van het Suezkanaal
Demarcatiecommissie is
haar werk begonnen
met
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Geen debat meer over Japans verdrag
Vrijdag 17 Aug. 1951
76e Jaargang No. 11183
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
„Niemand kan de regeling verstoren"
diZ£ï.K2szsr=.*mT r--
Amerika verwelkomt de
Sowjetunie
Samenvoeging
van gemeenten
Onderzoek naar vergaan
van de „Caro"
WttiillllHlllHHllttlllHlltnilRlinilllltimHWIIIIIIIilfllillltllllllllinillillllllllIHlIttllllHIlUHIliKIIH
Prof. Supomo in Nederland
„Unie is psychologisch
onaanvaardbaar"
Uitvoer zal geregeld verloop krijgen
Verwerping van Britse voorstellen verwacht
Harriman doet beroep op Sjah ongunstige keer in zijn gezondheids-
Beroep op Egypte om blokkade te staken
Israël niet ontvankelijk,
zegt Favvzy Bey
,'TtE
ï'5 E S 1.
Padvinders vonden het
pad naar huis
Vertragingen hadden
administratieve oorzaak
De landbouwproductie
dient opgevoerd
Nederlandse
experts naar
financiële
New York
Soldaat gedood door
losse patroon
DUITSE GOEDEREN NAAR
TSJECHOSLOWAKIJE
Via Rotterdam en Hamburg?
Duur van besprekingen
niet ie schatien
KoM. B&ttetc,
Weerbericht
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN;
Advertenties: 16 et. p. mjn.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 5.15, per maand
t 1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
kingen op de conferentie te San Francisco zal uitmak ,e'"w)er,) voor bespre-
„ywoning van de conferentie uitsluitend geldt voor VLtekëneTv™*hel
ontwerp-verdrag. In zfcn wekelijkse persconferente heeft president Truman gis
ter»rd#d^"S,and» *errM8«™,e besluit om aan de conferentie
geel te nemen verklaard, dat de regeling voor de ondertekening te San Francisco
door niemand zal kunnen worden verstoord.
(li)
CBN historische beschouwing over het
vraagstuk der gemeentelijke inde
ling zou feitelijk moeten terug gaan
tot de periode van 1795 tot 1814. Vóór
1795 kende men hier geen gemeenten
in staatsrechtelijke zin; ir.en kende
slechts kerkelijke gemeenten. In de
verklaring van 6 Maart 1795 werd ge
proclameerd, dat de ingezetenen van
alle steden en dorpen het recht wordt
toegekend om hun stedelijke en dorps
regering te kiezen. In de Staatsrege
ling van 1798 wordt van gemeenten
gesproken in staatkundige zin; de ge
meenten zijn dan administratieve on
derdelen van de een en ondeelbare
Staat.
De aldus bereikte grote vooruitgang
(de afschaffing van heerlijke rechten
en titels) werd echter op 9 Juli 1806
weer te niet gedaan. Het „Bataafse
Gemenebest" erkende opnieuw het
recht van de eigenaren van heerlijk
heden tot het aanstellen van hoge en
lage ambtenaren. De Franse tijd maak
te hieraan eerst een eind.
Bij keizerlijk decreet van 21 October
1811 werden de Nederlandse gemeen
ten voor het eerst met name genoemd.
Tot op de dag van vandaag worden
deze namen gebruikt.
Het jaar 1814 bracht opnieuw een
gedeeltelijk herstel van de oude heer
lijke rechten, maar toen op de derde
November 1848 de vernieuwde Grondwet
in werking trad, werd eindelijk het
laatste restje van de voogdijschap der
heren over verschillende gemeenten
vernietigd. Het gemeentelijk leven kon
zich vrijer ontwikkelen en daartoe
opende Thorbecke's Gemeentewet, van
1851 nieuwe mogelijkheden.
Op dat ogenblik was echter reeds de
kiem gelegd voor het probleem der te
kleine gemeenten. Immers: bij het her
stel van de heerlijke rechten in 1814
werden de combinaties, die door de
voorafgaande vooruitstrevende beslui
ten tot stand waren gekomen, bij Sou-
verein Besluit „weder gescheiden en
op zichzelven gebragt". Zowel Cremer
als Oppenheim betoogt, dat de toe
passing dezer bepaling een vermeerde
ring van het aantal gemeenten tenge
volge had, in het algemeen van de
kleine gemeenten voor wat het inwo
nertal betreft.
Dit probleem is allengs uitgegroeid.
Het vraagstuk van de te kleine ge
meenten bleef daarbij niet beperkt tot
het platteland. Ook de grote stad werd ei
bij betrokken. Prof. dr. H. R. ter Veen,
de helaas overleden eerste voorzitter
van de „Provinciale Commissie", heeft
het aldus kort en goed geformuleerd:
„Vele plattelandsgemeenten beschik
ken over een te gering aantal inwo
ners, verschillende steden hebben ge
brek aan grond. De ene categorie mist
mensen, de andere ruimte."
Nadat in 1817, 1820, 1833 en 1846
reeds kleine versmeltingen tot stand
waren gekomen heeft Thorbecke in
1851 enige voorstellen gedaan tot sa
menvoeging van meer gemeenten.
De toen geopperde voorstellen gin
gen voor die tijd vrij ver, maar
zij werden lang niet alle aan
vaard. Voor wat Noord-Holland be
treft hadden zij betrekking op de ge
meenten Avenhorn, Berkenrode, Ben-
nebroek, Callantsoog, Grosthuizen,
Haarlemmerliede, Houtrijk en Pola-
nen, Katwoude, Kalslagen, Petten.
Rietwijkeroord, Schardam, Scharwou-
de, Schellingwoude, Spaarndam, Spaarn-
woude, Veenhuizen, Wimmenum en
Zuid-Schalkwijk. In totaal dus 19 ge
meenten. Geen dezer gemeenten lever
de (onder de toen vigerende kieswet)
25 kiezers voor de gemeenteraad op.
Het waren dan ook wel uiterst kleine
gemeenschappen. Berkenrode b.v. had
'n 1850 58 inwoners, Schardam 85.
■Wimmenum en Zuid-Schalkwijk tel
den resp. 122 en 183 zielen. Vier ge
meenten (Bennebroek, Callantsoog
Katwoude en Spaarndam) groeiden zo
goed, dat ze in 1853 al 25 kiezers op
leverden-, zij vielen dus af voor het
samenvoegingsplan. Vijftien gemeen
ten bleven over en de Provincie en de
Regering, gehoord hebbend de colleges,
aangewezen bij artikel 131 dèr Ge
meent,ewet, stelden voor deze vijftien
in •togen combinaties sa
men te brenger.. (Zie verder pag- 3'
In de nota aan de Sowjet-Unie
wordt verder gezegd, dat Rusland tij
dens de voorafgegane besprekingen,
welke elf maanden hebben geduurd,
dezelfde gelegenheid als de andere
betrokken landen heeft gehad om tot
de verschillende herzieningen bij te
dragen. Wel zal iedere delegatie in
San Francisco dè gelegenheid hebben
voor „een uiteenzetting en een ver
klaring".
Voorts werd in de Amerikaanse nota
uiting gegeven aan de grote ingeno
menheid van de V.S. met de deelne
ming van Rusland aan de conferentie
Frankrijk zal tezamen met de V.S
en Engeland tot de eerste landen be
horen, die het ontwerpvredesverdrag
met Japan zullen tekenen De Franse
regering is bereid om terwille van de
eensgezindheid onder de landen van het
Atlantisch Pact over 'oeoaalde bezwa
ren tegen sommige aspecten van het
ontwerp heen te stappen.
Het is waarschijnlijk, dat ook gene
raal MacArthur door het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken zal
worden uitgenodigd de conferentie te
San Francisco bij te wonen, daar hij
gedurende vijf en half jaar opperbe
velhebber in. Japan is geweest. Gedu
rende de afgelopen maanden heeft
John Foster Dulles herhaaldelijk be
sprekingen met MacArthur gevoerd
over het vredesverdrag en hiermede
in verband staande onderwerpen.
Naar verluidt zal de wnd. inspecteur-
generaal van de Scheepvaart, kapitein
ter zee (bd) C. Moolenburgh, een on
derzoek gelasten naar het vergaan van
het jacht „Caro", waarmee oud-minis
ter J. A. W. Burger voor de kust van
Scheveningen schipbreuk heeft gele
den. Ook zal worden onderzocht welke
lading het schip aan boord had.
Gistermiddag is prof. dr. Raden
Supomo in gezelschap van zjjn advi
seur, mr S. Zain, uit Indonesië op
Schiphol gearriveerd, teneinde hier
informele besprekingen te voeren over
de omzetting der Unie in een normaal
internationaal verdrag.
Prof. Supomo verklaarde na zijn
aankomst, dat het geenszins in de
bedoeling lag van de Indonesische
regering de samenwerking met Ne
derland op te zeggen. De Unie blijkt
aldus prof. Supomo als vorm
van samenwerking voor het Indone
sische volk echter psychologisch on
aanvaardbaar te zijn. Hij zeide het
volste vertrouwen te hebben dat men
in Nederland niet star zal blijven vast
houden aan de formeel-juridische in
kleding, waarin de samenwerking der
twee landen is vervat. De vormen
dienen volgens prof. Supomo te wor
den aangepast aan de levende werke
lijkheid. die in Indonesië zeer dyna
misch is.
Nederlandse onderwijzeres
door rotsblok verpletterd
De 25-jarige onderwijzeres Meinarda
J. Luikinga, uit Rotterdam is tijdens
vacantie in de Franse Alpen door een
rotsblok, dat van de bergen rolde, ge
troffen en gedood. Het rotsblok was
door een plotseling opgestoken storm
losgeraakt.
Op de snelweg tussen Arnhem en Nijmegen werd ter hoogte van Elten een
personenauto door een tegenligger aangereden en opzij geworpen. De twee
inzittende fotojournalisten uit Amsterdam en Haarlem werden licht ge
loond, maar voor alles moest eerst een foto gemaakt worden. Meestal kan
een fotograaf niet zo snel ter plaatse zijn.
Goede resultaten te Bonn
De besprekingen van de Nederlandse delegatie te Bonn over de vertraging
van het Nederlands-Duitse handelsverkeer, die een zeer nadelige invloed had op
de Nederlandse betalingsbalans t.o.v. Duitsland en die daardoor bijdroeg tot een
verslechtering van de Nederlandse positie in de EBU, hebben goede resultaten
afgeworpen. Verwacht wordt, dat van Duitse zijde de afgifte van invoerver
gunningen belangrijk zal worden versneld en dat in de komende weken de con
tingenten voor de maanden September en October reeds beschikbaar worden
gesteld.
De meningsverschillen bij de besprekingen te Teheran zijn zodanig ernstig, dat
men in officiële Britse kringen twijfelt aan het slagen ervan. Verwacht wordt,
dat de voorstellen van Stokes Zaterdag zullen worden verworpen. Harriman, de
Amerikaanse bemiddelaar, heeft gisteren de sjah bezocht, teneinde de matigende
invloed van de vorst in te schakelen ter bereiking van een regeling.
Ook minister Stokes, de leider van
de Britse delegatie, heeft een bezoek
aan de Sjah gebracht. Hij heeft voorts
aangekondigd, dat hij spoedig naar
Londen zal moeten terugkeren wegens
andere drukke werkzaamheden. De
besprekingen zouden hieronder echter
niet mogen lijden, zei hij. Voorts heeft
hij gisteravond besprekingen gevoerd
met een aantal Perzische senatoren.
Ook heeft de premier, Mossadeq, de
gehele dag druk geconfereerd. Er is
geen enkele bevestiging verkregen van
het bericht, dat hij een beroerte zou
hebben gehad. Zelfs wees niets op een
De Britse afgevaardigde in de Veiligheidsraad, Sir Gladwyn Jebb, heeft giste
ren in de Veiligheidsraad mede uit naam van Amerika en Frankrijk een resolutie
ingediend waarin op Egypte een beroep wordt gedaan om de blokkade op voor
Israël bestemde goederen op te heffen. Jebb motiveerde de resolutie, door te
tewen dat de handelingen van Egypte niet gerechtvaardigd worden door de
huidige toestand. De wapenstilstand duurt reeds twee en een half jaar, zodat er
van oorlogshandelingen niet meer kan worden gesproken.
deze kwestie voor de Veiligheidsraad
De Amerikaanse gedelegeerde Warren
Austin noemde de kwestie een mani
festatie die van invloed was op de ge-
hele toestand in het Midden-Oosten,
waar diep-gewortelde meningsverschil
len jammer genoeg een krachtige rol
«melen. Austin zeide te geloven, dat
Egypte de spanningen zou kunnen hel*
pen verminderen door de beperkingen
op te heffen.
Het is niet de bedoeling, een blaam
te werpen op de Britse regering, ze! Ie
Braziliaan Carlos Mumz. Eerder is de
resolutie een waarschuwing, om geen
acties te ondernemen, die zouden kun
nen leiden tot hervatting der vijande-
lijkheden
De Nederlander Von Balluseck steun
de de resolutie Hij zei. dat er op het
ogenblik zelfs nog niet het begin was
van een Blijvende oplossing voor de
moeilijkheden, die het gevolg
Te Egyptische vertegenwoordiger
„wzi Bey stelde de eis. datIsraël met
waren
en zijn
ontvankelijk zou
zijn
worden verklaard in
actie. Dit land had niet het recht,
te brengen.
De zitting is verdaagd tot Dinsdag
.s. Men verwacht dan definitieve ver
klaringen van Israël en Egypte.
ongunstige keer in zijn
toestand
Een groot struikelblok in de gehele
zaak schijnt te zijn, dat Perzië slechts
bereid is, aan Engeland de olie te le
veren, die het zelf nodig heeft. Het
zou echter geen olie willen afstaan,
die Engeland zelf weer met winst zou
kunnen verkopen. Dit gaat rechtdraads
in tegen de kern van het Britse voor
stel, maar de gehele Perzische delega
tie en de oliecommissie stellen zich
op dit standpunt.
O
De drie padvinders, die Woensdag
in Frankfort achter bleven, doordat ze
niet op tijd weer in de van de Jamboree
terugkerende trein zaten, zijn Donder
dag in Nederland teruggekeerd. Deftig
per auto. Zo deftig deden ze echter
niet vanwege de deftigheid, maar om
dat ze hun ouders kosten wilden be
sparen.
Nadat ze de trein hadden gemist
zijn ze op het Nederlandse consulaat
te Frankfort terecht gekomen. Daar
was men bereid hun reiskosten naar
Nederland te betalen, mits deze na
aankomst terugbetaald werden. Maar
dat wilden de jongelui hun ouders niet
aandoen. Daarop werd met medewer
king van het consulaat, een automobi
list gevonden die hen mee terug Wil
de nemen naar het vaderland.
De thans gemaakte afspraken waar
borgen een meer regelmatig verloop
van de Nederlandse uitvoer, en dien
tengevolge een meer bevredigend
verloop van de Nederlands-Duitse be
talingsbalansverhouding. Ook op het
gebied van de transitohandel zullen,
naar mag worden aangenomen, meer
normale en voor Nederland zeker
vruchtdragende mogelijkheden ont
staan
Betreffende de bij deze besprekin
gen getroffen regelingen t.a v. de Ne
derlandse groentenuitvoer naar Duits
land is reeds medegedeeld, dat een
aanvullend betalingscontingent be
schikbaar is gesteld. Ter vermijding
van misverstand zij medegedeeld, dat
indertijd de invoer niet door Duits
land werd stopgezet. Toen reeds een
niet onbelangrijk bedrag aan groen-
tenleveringen naar Duitsland had
plaats gevonden boven de toen gel
dende limiet, zagen de Nederlandse
autoriteiten zich, in afwachting van
de resultaten van het overleg, genood
zaakt tijdelijk de uitvoer naar Duits
land op te schorten. De belemmering
was. naar thans is gebleken, hoofdza
kelijk te wijten aan administratief-
technische oorzaken in Duitsland.
Beroep van de OEES:
Ter voorkoming van tekort
aan levensmiddelen
De OEES heeft op de Europese lan
den een beroep gedaan, pogingen in
het werk te stellen om hun agrarische
productie, In het bijzonder de produc
tie van veevoeder, te verhogen.
Europa, dat zijn agrarische productie
sedert 1939 reeds met 14 pet heeft op
gevoerd, zal voor een tekort aan vlees,
melk en eieren komen te staan, tenzij
de productie van veevoeder wordt ver
hoogd zo is verklaard. Verhoging met
10 pet wordt mogelijk geacht.
Binnenkort vergadering van
internationale organen
Binnenkort zullen de minister van
financiën, prof mr. P. Lieftinck, de pre
sident van de Nederlandse Bank, dr. M.
W. Holtrop en de directie-secretaris,
prof. mr. A. M. de Jong, naar de Ver
enigde Staten van Amerika vertrekken.
Minister Lieftinck zal de jaarlijkse
algemene vergadering te New York van
de „International Bank for Reconstruc-
tion and Development" en die van het
„International Monetary Fund" in zijn
hoedanigheid als „governor" bijwonen.
Dr. Holtrop is „alternate governor" van
de Internationale Bank, prof. De Jong
„alternate governor" van het Monetaire
Fund.
Tijdens leqeroefening „Hars"
Tijdens de oefening „Mars" is een
dodelijk ongeluk gebeurd, toen een mi
litair in het heetst van de strijd van
dichtbij een losse patroon afschoot op
de 20-jarige soldaat G. J. Kieboum uit
Delden. Deze werd dodelijk getroffen.
Van de zijde van de commandant
strijdkrachten te velde was een bevel
uitgegaan, dat er met losse patronen
niet op minder dan 40 meter afstand
mocht worden geschoten. In het vuur
van het gevecht heeft een van de sol
daten zich hieraan niet gehouden met
het vermelde noodlottige gevolg. Het
ongeluk heeft grote verslagenheid te
weeg gebracht.
Een Amerikaans gerechfhof heeft in
Frankfort een 45-jarige Tsjechoslo-
waak, Gustav Davidovic, er van be
schuldigd voor een Tsjechoslowaaks
concern in West-Duitsland strategische
goederen ter waarde van millioenen
dollars te hebben gekocht.
Hij zou de goederen via Hamburg,
Rotterdam en Amsterdam naar Tsje-
cho-Slowakije hebben verzonden, na
dat Amerikaanse douane aan de Tsje-
choslowaakse grens zendingen uit
West-Duitsland had teruggestuurd.
Heeft de delegatie der Verenigde Na
ties dezer dagen voorgesteld, dat een
subcommissie van twee leden een
van elk der partijen zich voortaan
zou bezighouden met de kwestie van
de demarcatielijn besloten is thans,
Nu het weer schijnt te gaan zome
ren, is het voor de dames zaak op hun
tellen te passen. In de Amerikaanse
stad Atlanta heeft een statistiek uit
gewezen, dat daar gedurende een tien
daagse hittegolf de gevallen, dat echt
genoten hun vrouwen mishandelen,
met 700 pet zijn toegenomen. Dat
het schone geslacht toch nog steeds
het zwakke geslacht blijft, blijkt ook
wel uit de volgende geschiedenis. In
Camden, in de staat New Jersey,
haastte een ambulance zich naar een
kruispunt, waar zojuist een verkeers
ongeval had plaatsgevonden. De twee
chauffeurs, die erbij .waren betrokken,
schudden echter ongedeerd de wrak
stukken van hun auto's van zich af.
Toch was de reddingrit niet tever
geefs geweest, want de ambulance
keerde naar het ziekenhuis terug met
drie flauwgevallen voorbijgangsters.
En als fel contrast hiermede dan het
verhaal over de ongekende kracht en
moed van de Chileense boer Osvaldo
Riquelme uit La Union. Osvaldo hoor
de des nachts kabaal in het hoender
hok en sprong snel uit het warme bed
teneinde de oorzaak hiervan te onder
zoeken. In het donker voelde hij een
viervoeter temidden van zijn pluim-
De voornaamste taak van de con
ferentie van San Fransisco.
vee, die hij voor een op kippenbouten
beluste hond hield. Hij worgde het
dier terloops en ging weer naar bed
De volgende morgen ontdekte hij, dat
hij een grote zwarte poema had ge
dood. Dennis Williams in de goede
Amerikaanse stad Spokane had ook al
des nachts last van luidruchtig ge
vogelte, en wel van duiven, die hem
voortdurend uit de slaap tortelden. De
gètergde plaatste ten slotte een opge
zette uil op zijn dak. De duiven ver
dwenen, maar er kwamen twee spring
levende, luidkeels oehoeënde uilen
voor in de plaats. Van de regen in de
drup.... O Thomas Murphy uit Chi-
cago bezat zeer zeker niet de wijsheid,
die men wel aan uilen toedicht. Hij
poseerde als totaal blinde bedelaar op
de hoek van een straat en maakte
goede zaken in zijn oude hoed, tot een
agent hem vroeg: „Heb ik jou al niel
eens gearresteerd?" Dat had hij in
derdaad, maar de blinde Thomas ver
zekerde hem vanachter zijn donkere
bril: „Ik heb je nog nooit in m'n le
ven gezien!" Hierop werd hij voor de
tweede maal gearresteerd.
dat deze commissie uit twee leden van
elke delegatie zal bestaan. Ze mogen
elk nog een deskundige en een tolk
meebrengen. Men hoopt op deze wijze
de besprekingen te versnellen en gele
genheid te krijgen voor de behandeling
van andere punten van de agenda.
De nieuwe sub-commissie is heden
morgen met haar werk begonnen. De
opperbevelhebber van de V.N. heeft
besloten, het nieuws over de bijeen
komst van de subcommissie tot 't uiter
ste te beperken. Het is niet waarschijn
lijk dat er officiële mededelingen over
zullen worden verstrekt. Men heeft er
niet het minste vermoeden van, hoe
lang de besprekingen van de sub-com
missie zullen duren.
Generaal-majoor H. I. Hode is de
voornaamste gedelegeerde van de zijde
dei V.N. Het aan hem toegevoegde lid
zou hedenmorgen worden benoemd. De
Noordelijke leden zijn de Noordko-
reaanse generaal-majoor Sang Tsjo, en
de Chinese generaal Hsien Fang, de
rechterhand van generaal Nam II tij
dens de onderhandelingen.
Verwachting tot hedenavond:
Droog en op de meeste plaatsen
vrij zonnig weer met iets hogere
temperaturen dan gisteren.
Zwakke tot matige wind uit zui
delijke richtingen.
ZATERDAG: Zon op 5.27, onder
20.00. Maan op 20.31. onder 7.00.