van
Ook Europeanen in de strijdmacht
de Noordelijken
Conferentie scheidt vreedzamen
van oorlogszuchtigen
Bondskanselier Adenauer op
8 October naar Engeland
Perzië wil oliebesprekinger
met Engeland hervatten
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Nota van Ridgway
op komst
Engeland is voor
Europees leger
Nanno Sjoerd
naar Nederland
Meinders komt
Woensdag 5 Sept. 1951
76e Jaargang No. 11199
Dagblad voor Den HelderKoegras, Texel, Wieringen en Anna Paulov/na
ONBEWAAKTE OVERWEG
EIST EEN DODE
Joy antwoord Nam II
Inlichtingendienst van de Verenigde Naties constateert:
Oost-Duilsland en andere Russische
saiellieten leverden „vrijwilligers"
Binnenkort besprekingen met Westelijke Drie
Eerlang ook bezoek aan
Washington
Kleinzoon van de Duitse
Ex-keizer gehuwd
Ule£A>&e.uc(it
Oude voorstellen zijn
opnieuw uitgelegd'
President Truman hield openingsspeech te San Francisco:
Japan moet vertrouwen herwinnen
President Truman over
nieuwe wapens
Ouders en pleegmoeder
zijn het eens geworden
KoaI ReAleJk
Een goed vredesverdrag
MOTOR REED OP AUTO
Premier Josjida spreekt
met Subardjo en Romulo
Industrie en arbeid
Truman treedt op tegen stakers
BUREAU:
Koningstraat 78—80
Den Helder
Telefoon 2343
Postgironummer 440041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
('OlliT
TARIEVEN;
Advertenties: 18 ct p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meei
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 5.15, per maand
1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
llillllllllllllllllllliwi
Onderhandelingen niei meer
in Kaesong?
Volgens berichten uit Tokio is de
opperbevelhebber van het verenigd
commando, generaal Ridgway, bezig
met het opstellen van een belangrijke
nota aan het communistische opper
bevel. Persberichten spreken het ver
moeden uit, dat Ridgway zijn tegen
standers zal voorstellen, de onderhan
delingen ergens anders dan in Kae
song voort te zetten, om de mogelijk
heid van schending van de neutrali
teit van het conferentiegebied te ver
kleinen.
Dinsdagmiddag omstreeks tien minu
ten over een is op de onbewaakte
overweg tussen Lunteren en Barneveld
de veearts Van den A. uit Lunteren
met zijn motor tegen de electrische
trein Arnhem—Amersfoort gereden en
op slag gedood.
Eenheden van deze blanke strijd
krachten aangeduid als vrijwilligers
werden sinds het begin van dit jaar
in Mandsjoerije opgesteld en zijn sinds
de lente Korea binnengetrokken. Men
beschouwt dit in kringen van het hoofd
kwartier der V.N. als een belangrijke
aanwijzing voor het ophanden zijn van
een nieuwe communistische aanvals-
actie. Bovendien zijn er bij de gevechts
linie ongeveer veertig Chinese en
Noordkoreaanse divisies samengetrok
ken.
Vice-admiraal Turner Joy, de leider
van de delegatie der V.N. bij de onder
handelingen, heeft geantwoord op drie
door radio Peking omgeroepen mede
delingen van generaal Nam II. Daarin
werd verklaard, dat de communistische
generaal niet tevreden was over de ant
woorden, die Joy had gegeven op de
communistische klachten over drie
schendingen van Kaesong. Joy heeft nu
te verstaan gegeven, dat de strijdkrach
ten der V.N. met deze schendingen
niets te maken hebben.
Van het strijdtoneel wordt melding
gemaakt van een grote overwinning
van het Amerikaanse achtste leger. Be
langrijke borgstellingen en beyoorra-
dingscentra werden veroverd. De com
munisten verloren hierbij 10.500 man.
De aanwijzingen voor een ophanden zijnd offensief in Korea nemen toe. Er
lijn bovendien tekenen, die er op wijzen, dat de communistische strijdmacht niet
rVx^kfnrta, UU Chine*en en Noord-Koreanen. De inlichtingendienst
der VN maakt nl melding van de aanwezigheid van Kaukasische troepen in
Mandsjoerije, als hoedanig worden aangeduid alle eenheden van niet-Aziatische
herkomst. Deze strijdmacht omvat tanks, artillerie en een luchtmacht van dui-
«end vliegtuigen. Hiervoor zouden Oosteuropese staten en ook Oost-Duitsland
bedragen hebben geleverd.
De Westduitse bondskanselier, dr.
Konrad Adenauer, zal op 8 October
naar Londen vertrekken om als minis
ter van buitenlandse zaken het bezoek
van zijn Britse ambtgenoot, Herbert
Morrison, officieel te beantwoorden.
Morrison heeft in Mei de Bondsrepu
bliek bezocht.
Besie oplossing voor de
Duiise herbewapening
Engeland zal de plannen voor de op
richting van een Europees leger op de
bijeenkomst van de ministers van Bui
tenlandse Zaken der „Grote Drie" te
Washington ondersteunen, aldus ver
luidt in Londen.
De Britse regering gelooft op het
ogenblik, dat, hoewel er geen sprake
van is dat Britse eenheden van het
Noordatlantische bevel deel zullen uit
maken van het Europese leger, de op
richting van dat leger de beste manier
zou zijn om de politieke moeilijkheden
bij het opnemen van een Duitse strijd
macht in het Noordatlantische leger op
te lossen.
Prins Ernst August van Hannover,
kleinzoon van de laatste Duitse keizer,
is Dinsdag te Hannover in het huwe
lijk getreden met Prinses Ortrud van
Sleeswijk Holstein.
Verwachting tot hedenavond:
Aanvankelijk veel bewolking,
maar later ook opklaringen. Over
wegend droog weer. Matige to
vrij krachtige Zuidelijke wind.
Iets warmer.
DONDERDAG: Zon op 5.58, on
der 19.18. Maan op 12.14, onder
20.31.
Dr. Adenauer zal behalve met Mor
rison besprekingen voeren met premier
Attlee en met andere leden van de re
gering. Op de voorgrond van de „alge
mene uitwisseling van meningen" zul
len naar men verwacht de Duits-Britse
betrekkingen staan. Adenauer zal vijf
dagen in Londen blijven. Men ver
wacht, dat hij over enige tijd ook naar
Washington zal gaan.
Westelijke waarnemers verklaren,
dat Adenauers besprekingen naar hun
mening de weg zullen bereiden voor
een bijeenkomst tussen hem en de drie
Westelijke ministers van buitenlandse
zaken. Deze zal West-Duitsland nieuwe
status moeten regelen. Deze bijeen
komst zou volgen op de besprekingen
tussen de geallieerde hoge commissa
rissen en de Westduitse regering na de
aanstaande conferentie van Westelijke
ministers van buitenlandse zaken te
Washington.
Het voornaamste punt, dat in Wash
ington ter sprake zal komen, is vol
gens de ANP-correspondent te Bonn
het verdrag aangaande Duitslands
deelneming aan de verdediging van
West-Europa. Ook wanneer er geen
definitieve oplossing wordt gevonden,
zal men in elk geval bereiken, dat met
de practische voorbereidingen voor het
opstellen van Duitse eenheden kan
worden begonnen.
Een overzicht van San Francisco met het operagebouw (omlijnd) waar de
conferentie plaats vindt, die tot de ondertekening van het vredesverdrag met
Japan moet leiden.
Perzie zal trachten, de vastgelopen
besprekingen met Engeland opnieuw
op gang te brengen, door de eerder in
gediende voorstellen opnieuw uit te
leggen. De Engelsen hebben deze
voorstellen kortelings verworpen. Al
dus een verklaring van Hoessein Fate
mi, de rechterhand van premier Mos-
sadeq.
De premier zal deze voorstellen Za
terdag met de Senaat bespreken
Zondag in een openbare zitting van de
Kamer indienen. Fatemi verklaarde
de beschuldiging, dat Perzie geen plan
nen had, ongerijmd. Deze plannen rij
pen thans, zei hij. Hij zei er zeker van
te zijn, dat de Britten, als ze tenmin
ste van goede wille waren, de Perzi
sche poging, om de besprekingen te
hervatten, niet zouden afwijzen.
Voorts heeft Fatemi medegedeeld
dat Polen en Tsjechoslowakije hebben
verzocht om levering van enorme voor
raden olie en dat de regering hierte
gen geen bezwaar heeft. Het land had
volgens hem geen geld, om nu reeds
olietankschepen te kopen.
Op een bijeenkomst van de democra
tische partij heeft president Truman
verklaard, dat er „verschrikkelijke din
gen" zouden gebeuren als er een nieu
we wereldoorlog zou uitbreken. „Nie
mand kan zich een beeld vormen van
de vernielingen door het gebruik van
nieuwe wapens, die de gehele bescha
ving zouden kunnen wegvagen", aldus
de president. Hij voegde daar aan toe:
„Ik hoop dat we die wapens niet be
hoeven te gebruiken".
Van links naar rechts: Robert Schuman FrankrijkDean Acheson (U.S.A.);
tterbert Morrison (Groot-Brittannie)Andrei Gromyko (Sowjet-Unie) en
Yoshida (Japan).
Na een minnelijke schikking met zijn
Duitse pleegmoeder, Gerda Ullner, is
Dinsdag voor het Amerikaanse districts
gerechtshof te Bremen besloten, de 8-
jarige Nanno Sjoerd Meinders, die Ingo
Ullner werd genoemd, aan zijn ouders
terug te geven.
Nanno's pleegmoeder zal als verzor-
gingskosten f 3000 van de Nederlandse
regering en D.M. 1000 van de regering
van Bremen ontvangen.
Nanno Sjoera Meinders werd in 1943
gedurende de tewerkstelling van zijn
Nu is de romance tussen Rita en Ali
toch werkelijk afgelopen. Rita Hay-
worth heeft bij de rechtbank te Reno,
de beruchte Amerikaanse echtschei-
dingstad, een verzoek tot echtschei
ding ingediend. Zij beschuldigt prins
Ali Khan van „uiterste geestelijke
wreedheid" en verklaarde zich zeer
ongelukkig te voelen. In Konigs-
winter is men daarentegen uit op een
algemene verzoening. Daar is dit
weekeinde een conferentie van Duitse
er. Franse leraren begonnen, die wil
len trachten het geschiedenisonderwijs
aan de funeste invloeden van nationa
listische stromingen te onttrekken
door samenwerking bij het opstellen
van Duitse en Franse geschiedenis
boeken, die elkaar tot dusver dikwijls
lijnrecht tegenspraken. Bij een
brand in, de nationale bibliotheek te
Rome zijn ruim duizend kostbare oude
boeken een prooi der vlammen gewor
den Met beleid wist de Romeinse
brandweer talrijke andere waarde
volle boeken vooi brand en water
schade te behoeden. O Belangrijk
lllllHi
nieuws voor de telefoonbezitters! Theo-
door verneemt, dat van Zondag af
telefpnische verbinding mogelijk is
tussen Nederland en het eiland
Deze conferentie zal degenen aanwijzen, die vrede wensen te sluiten en de
genen, die vrede wensen te voorkomen, degenen, die wensen een einde aan de
ooriog te maken ea hen, die de oorlog wensen voort te zetten, zo verklaarde
president Truman heden bij de opening van de conferentie van San Francisco.
Het verdrag, dat voor ons ligt, biedt meer dan uitsluitend gelegenheid voor on
derhandelen over de vrede. Het biedt de kans tot vredesdaden. Deze conferentie
zo betoogde hij verder, vormt een grote stap naar vrede in de Stille Oceaan. Er
moeten echter nog meer stappen worden gedaan. De belangrijkste Is het herstel
van vrede en veiligheid in Korea.
Na het grote verschil te hebben ge
schetst tussen het Japan van zes jaar
geleden en het tegenwoordige, wees
de president er op dat er nog vele
herinneringen waren, die niet zo dade
lijk konden worden uitgewist. Japan
zal moeten blijven streven naar het
herwinnen van de vriendschap en het
vertrouwen van andere volkeren.
De grondslagen zijn echter gelegd
voor een vreedzame toekomst. Vooruit
gang is onmogelijk, wanneer Japan en
zijn buren niet worden beschermd te
gen aggressie. Dit is het ene doel, dat
Amerika zich heeft gesteld. Het ande
re is, te voorkomen, dat Japan niet
zelf weer de veiligheid van andere
landen in gevaar kan brengen.
Truman meende te mogen spreken
van een goed vredesverdrag. Het hield
rekening met aller verlangens en wen
sen en was eerlijk voor overwinnaar
en overwonnene. Om de verdere voor
uitgang van Japan te garanderen dien
de dit land te worden gebracht onder
de beginselen van de V.N. en onder de
bescherming van de wederzijdse ver
plichtingen van de leden dier organi
satie te worden gebracht. Ook moest
het land zo spoedig mogelijk deelne
men aan de maatregelen voor het hand
haven van de vrede in de Stille Oce
aan. Amerikaanse strijdkrachten zou
den voorlopig in Japan blijven.
Volgens het door Engeland en Ame
rika voorgestelde reglement van orde
voor de conferentie te San Francisco.
krijgt elke delegatie een uur spreek
tijd. Als het voorstel wordt aangeno
men, zal de conferentie als volgt ver
lopen: verkiezing van functionnaris-
sen, rapport over de geloofsbrieven,
verklaringen der delegaties en onder
tekening van het verdrag.
Nederlandse vader en Belgische moeder
in Bremen geboren. Toen hij drie en
een halve maand oud was, werd hij aan
de zorgen van mevrouw Ullner toever
trouwd. Zij heeft hem als haar eigen
kind opgevoed. Sedert 1946 hebben de
ouders pogingen gedaan om hun kind
terug te krijgen.
Maandagavond had op de Amers-
foortseweg tussen Oud- en Nieuw
Milligen een botsing plaats tussen de
motorrijder J. C. V. uit Amsterdam,
en een uit tegenovergestelde richting
komende auto, bestuurd door C. J. B.
uit Apeldoorn. V. werd ernstig ge
wond naar een ziekenhuis te Apeldoorn
overgebracht, waar hij Dinsdagavond
is overleden.
SAN FRANCISCO:
.Een vergeten meubelstuk.
Cyprus. Gaat uw gang. Nog een
technisch snufje. De eerste vracht
luchtvaartdienst ter wereld door mid
del van een straalturbinevliegtuig
werd vorige maant, geopend, toen een
Dakota met Rolls Royce Dart motoren
van het Britse vliegveld Northholt op
steeg met bestemming Hannover, met
twee en half ton post en kranten voor
de bezettingstroepen in West-Duits-
land aan boord. De Britten willen
ook niet bij Harriman achterblijven in
het betonen van hun vriendschap voor
maarschalk Tito. Volgende week gaat
de bevelhebber van de Britse Middel
landse Zeevloot, sir John Edelsten.
aan boord van de kruiser „Liverpool"
een bezoek brengen aan de Joegosla
vische havenstad Split, het eerste offi
ciële Britse vlootbezoek aan dit land
in twaalf jaar. Er zal wel menig
splitje worden gedronken. O Van
kruisers tot walvisvaarders. Bij de
kust van Groenland heeft de beman
ning van een twaalf meter lange wal
visjager een blauwe walvis van der
tien meter lengte gevangen.
Over Japans herstelbetalingen
De Japanse eerste minister heeft
Dinsdag een bezoek gebracht aan de
Indonesische minister van buitenlandse
zaken, dr. Subardjo, en aan de Philip-
Pijnse minister van buitenlandse zaken,
generaal Romulo.
Josjida zou beide ministers hebben
medegedeeld, dat zijn regering bereid
is onderhandelingen te openen over re
gelingen voor het verrichten van her
stelbetalingen.
Men is van mening, dat Josjida's be
zoeken ten doel hadden, Indonesië tot
ondertekening van het pact op te wek
ken en de betrekkingen tussen Japan
en de Philippijnen te verbeteren.
PJE werkgelegenheid en de industriali
satie staan nog steeds in het cen
trum van de overheidsbelangstelling.
Dat blijkt duidelijk uit de ministeriële
antwoorden op door de Tweede Kamer
gestelde vragen. Hoewel deze antwoor
den de vorige week afzonderlijke ver
schenen, is er tussen beide onderwer
pen 'n nauw verband. Wii kunnen zelfi
een stapje verder gaan: ook onze slech
te deviezenpositie en de tekorten op
de betalingsbalans kunnen niet los ge
dacht worden van werkgelegenheid en
industrialisatie.
Vóór 1940 gold de opvatting, dat de
voornaamste taak van de regering was
de gulden gaaf te houden en de wissel
koersen op het buitenland haar eigen
loop te laten De binnenlandse econo
mische verhoudingen, de prijzen. de
kosten van levensonderhoud, de werk
gelegenheid, zij alle waren van onder
geschikt belang en mochten dus door
ingrijpen niet zó bewerkt worden,
Cprijsvoorschrif'en bijvoorbeeld), dat
de wisselkoersen hierdoor werden be-
invloed.
Hoe anders was de positie na 1945.
Op de voorgrond kwamen de econo
mische verhoudingen in het binnen
land; de prijzen werden vastgesteld, de
lonen geregeld, de kosten van levens
onderhoud zoveel mogelijk gedrukt,
enz., terwijl bovendien de wisselkoer
sen op het buitenland niet meer vrij,
doch in overleg met de respectieve re
geringen vastgesteld werden
Deze ommezwaai is op zich zelf van
enorme betekenis, omdat er nu een so
ciale en economische politiek gevoerd
wordt, waarbij de wisselkoersen een
volgzame in plaats van een leidende
rol spelen. Dat daardoor spanningen
kunnen ontstaan, blijkt thans maar al
te duidelijk.
Een wisselkoers is de afspiegeling
van de waarde van ons geld ten op
zichte van het geld van het buitenland.
Als door prijsstijging bij ons de gulden
minder koopkracht krijgt, dan moet
automatisch de prijs van de buiten
landse valuta (van de dollar, het pond
enz.) ook stijgen. Blijft men die koers
dan toch, tegen die druk in, vasthou
den, dan wordt onze invoer onnodig
gestimuleerd en onze uitvoer onodig
belemmerd.
Vóór 1940, toen wij geen gebonden
wisselkoersen kenden, zou het resul-
tat van deze politiek zijn, dat de koers
automatisch ging stijgen. Wij zouden
dan goud moeten verkopen of devalu
eren, waarna weer een aanpassing tot
stand kon komen.
Onze overheid wil momenteel echter
gaarne twee ijzers in het vuur houden:
een grote werkgelegenheid en een
sluitende betalingsbalans.
Door het eerste ontstaat er wèl - en
door het tweede ontstaat er géén druk
op onze wisselkoers. Zij wil dus meer
bereiken dan vóór de oorlog voor mo
gelijk werd gehouden; toen was het: of
het een, of het ander.
Een nagenoeg volledige werkgele
genheid is tot nu toe bereikt door de
herbewapening na Juli 1950. Een stijging
van de werkloosheid is evenwel weer
te verwachten, als de bewapeningsop
drachten afnemen, als er uitvoermoei-
lijkheden komen naar bepaalden lan
den (denk aan onze moeilijkheden met
Duitsland), als wij te weinig grond
stoffen in het buitenland kunnen ko
pen en ook.... als onze schuld aan het
buitenland (door te grote invoer en te
kleine uitvoer) zó groot wordt, dat er
een stokje voorgestoken en de invoer
beperkt moet worden.
Doch minder invoer wil zeggen min
der grondstoffen, minder halffabrika
ten en machines, hetgeen de industriali
satie en de werkgelegenheid kan aan
tasten. Desondanks vreest de regering
daar niet voor. Zij vertrouwt er zelfs
min of meer op. dat de vermindering
van consumptie en investering geheel
ten goede komt aan een overeenkom-
stge verhoging van de export,, waar
door het peil van de bedrijvigheid
onaangetast kan blijven en toch de be
talingsbalans zou verbeteren.
Wij hopen het met de regering, doch
zijn niet zo vol vertrouwen. Ook al
zouden wij zeer concurrerend kunnen
exporteren (een probleem on zichzelf)
dan nog is het in deze tijd de vraag
of het buitenland onze producten met
open armen zal ontvangen.
Het tragische is. dat wij deze weg
zullen moeten volgen. Sanering van de
betalingsbalans is op straffe van een
verder gaande ontwaarding van onze
gulden dringend noodzakelijk. Wil
zulks de werkgelegenheid niet aantas
ten, dan moet een vergrote export voor
extra bedrijvigheid zorgen. En mocht
dit mislukken, dan zal de regering
weer op het tapijt verschijnen en door
het uitvoeren van openbare werken en
andere maatregelen de optredende
werkloosheid te lijf gaan. Men ziet wel
dat, als de regering zich eenmaal met
de economie bemoeit, zij er niet straf
feloos mee kan ophouden.
President Truman heeft procureur-
generaal Howard McGrath opdracht
gegeven, de 49.000 s'akende arbeiders
in de koperindustrie bij gerechtelijk
bevel te dwingen, het werk te hervat
ten.
I