Labour 175 en de Conservatieven 145 zetels De stand na323van de 625 Britse Lagerhuiszeiels: Meteor-straaljager brak in stukken en stortte neer Massale opkomst van de kiezers Churchill en Aitlee in de knoop Kaü B&iteJk VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Labour had in de eerste ronde geen grote meerderheid Piloot kwam om het leven Labour verloor reeds 12 zetels Alleen maar om de vrijheid (II) Vrijdag 26 Oct. 1951 76e Jaargang No. 11243 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Eerste uitslagen wijzen op een kleine zege der Conservatieven Winsfon wensfe de Nederlanders hef besfe Ramp boven dorp Borne Fout in zuursiofioevoer oorzaak van ongeval Vonnis over appellanten werd bekrachtigd Prins Bernhard bezoekt basis bij Washington Westberlijner ontvoerd tUeeb&eA-icdt BUREAU: Koningstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Postgironummer 449041 Hoofdredacteur: A. KAPTEIN Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 ct. p. m.m. Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woor den 1.elk woord meer 5 cent Abonnementen per kwar taal 5.15, per maand 1.72 bij vooruitbetaling plus incassokosten De Britten zijn gisteren in ongekend groten getale ter stembus getogen Rii +p*r nprcp naan van rlif mimmor u/ac A Bij het ter perse gaan van dit nummer was de verdelinq van 323 van de 625 Lagerhuiszetels bekend Hiervan vielen 145 ten deel aan de Conservatieven, 175 aan Labour, 2 aan Liberalen en de overige partijen 1 De huidige stand van de Britse verkiezingen zegt uiteraard nog niets om trent de einduitslag. De eerste verkiezingsresultaten komen voornamelijk uit d-s grote steden en industriële gebieden. Eerst hedenmorgen is men in de merendeels conservatieve plattelandsdistricten met het tellen en sorteren van de uitgebrachte stemmen begonnen. Va de telling van de eerste dag bleek, dat 82 procent der stemgerechtigden is opgekomen. De stemverhouding was hedenmorgen als volgt Labour 7.557.252 stemmen (50.11 procent); conservatie ven 7.204.485 (47.11 procent)liberalen 310.003 stemmen, communisten 9427 stemmen. De bij de verkiezingen van 1950 voor dezelfde zetels als nu bekend zijn uit gebrachte stemmen waren als volgt verdeeld: Labour 7.265.475 stemmen (47.31 procent)conservatieven 6.538.364 stemmen (42.58 procent), liberalen 1.490.925 stemmen (9.71 procent), com munisten 61.250 stemmen (0.40 pro cent) Volgens een door de eerste statisti cus van Reuter, Sydney Campell ge maakte analyse van de tot dusver bin nengekomen uitslagen zou Labour niet meer dan ongeveer 22 zetels verliezen. Labour zou dan 293 zetels in het nieu we Lagerhuis bezetten. Aangenomen, dat de liberalen en onafhankelyken 13 zetels krijgen, een aantal, waarop de tot dusver bekende uitslagen wijzen, dan zouden de conservatieven op 319 zetels kunnen rekenen, wat neerkomt op een meerderheid van 26 zetels ten opzichte van de Labour-partij en een absolute conservatieve meerderheid van slechts dertien zetels. Twee andere methoden van bereke ning bevestigen in hoofdzaak het getal van een netto-verlies van de Labour- partij van ongeveer 22 zetels. ^LLERWEGEN in het Verenigd Ko ninkrijk volgt men onder grote spanning de publicatie van de verkie zingsuitslagen. De belangstelling voor de monsterkamp tussen de twee grote partijen is zo groot als zelden te vo- „Reading bleef onbeslist" „As Reading goes, goes the nation", wil het sinds een eeuw de traditie in Engeland. Reading heeft nl. de faam, dat het steeds candidaten van de win nende party uit de bus laat komen. Ditmaal heeft deze plaats ten Wes ten van Londen geen uitgesproken voorkeur voor enige party aan de dag gelegd. Verleden jaar werd er voor het eerst voor twee zetels gestemd; Labour veroverde toen beide. Ditmaal heeft het één moeten afstaan aan de conser vatieven. Over het geheel schenen de conserva tieven tamelijk meer stemmen van de liberalen te hebben gekregen dan de socialisten, in die districten, waar de liberalen geen candidaten hadden ge steld. Labourcandidaten heroverden niet zelden hun zetel met een meerderheid, die kleiner was dan die in 1950. De eerste zetel, waarvan bekend werd, dat zij door de conservatieven op Labour was veroverd, was die van het district Manchester-Blackley. De conservatieve meerderheid beliep hier 2272 stemmen: die van Labour verleden jaar was 42 Attlee, zeven* kabinet- en dertien andere ministers zijn herkozen. Zo van Labour de ministers George ïsaacs (pensioenen), George Tomlinson (onderwijs), Noel Baker (brandstof), Edith Summerskill (nat. verzekering!, Sir Hartley Shawcross (handel), Ede (binnenlandse zaken) een Stokes (ma teriaal). Ook de procureur-generaal Sir Frank Soskioe behield zijn zetel, even als Churchills schoonzoon Duncan Sandys, ex-minister Sir Mexwell Fyfe, die wordt gedoodverfd als minister van arbeid in een kabinet-Churchill. Ook Bevan en zijn medestanders Freeman, Mikardo en Barbara Castle. Het zal Churchill waarschijnlijk niet aangenaam hebben getroffen, dat zijn zoon Randolph in Devonport (Ply* mouth) is verslagen door de socialist Michael Foot. een overtuigde aanhanger van Bevan. Voorts leed Arthur Creech Jones, minister van koloniën in de Labour regering van 1f>45, ten tweeden male een nederlaag. ren. Deze moet immers beslissen over de bestuurbaarheid van het land en een eind maken aan de toestand, da* de heersende groepering slechts een kleine meerderheid in het Lagerhuis heeft. Dit is de algemene wens, zowel van Labour als van de Tories. Of deze wens echter in vervulling zal gaan, is, na de telling op de eerste dag, aan ern stige twijfel onderhevig. Niet alleen voor Engeland zelf ech- ter waren deze verkiezingen van zeer i grote betekenis. Zij werden beslissend geacht voor het politieke beeld in West-Europa ja zelfs van belang voor geheel de wereld. Dat verklaarde de grote belangstelling ervoor ooV buiten de grenzen van het Britse rijk. Het weer zulk een belangrijke fac tor in een land, dat geen opkomst- plicht kent werkte niet overal in dezelfde mate mee. Schotland meldde bewolking en er viel hier en daar re gen. In andere delen van het land was het mistig. In Londen en het Zuid oosten was het echter helder weer. Om zeven uur des morgens gingen de stembureaux open. De vroege och tendtreinen, bussen en trams waren vol verkiezingsambtenaren. Attlee en zijn vrouw behoorden tot de eersten, die hun stem uitbrachten. In totaal stem den vijfhonderd duizend personen per post. Velen stemden niet alleen voor zichzelf, doch ook bij volmacht voor militairen en zeelieden overzee. De oudste candidaat was de Labour- man David Logan in Liverpool, de jongste de 22-jarige conservatieve can didaat John Stevan in Dagenham (Essex). Dan was de oudste stemge rechtigde de 102-jarige Mary Nichols. in haar jonge jaren een verwoede voor vechtster van vrouwenemancipatie. Zij bracht in Southend haar stem uit. „Ik wil dit voor geen geld missen", zei zij. Ook was er een kiezer, die officieel als overleden stond inge schreven: Stanley Williams, eveneen:; uit Southend. Hij kon daarom zelf niet stemmen, maar ging wel met een vol macht van zijn vrouw, die in Duits land vertoeft, ter stembus. De samenstelling van het thans ont bonden Lagerhuis was: Labour (inclusief een vacante zetel) 315 zeteis Conservatieven en Ulster unionisten (inclusief twee vacante zetels) 281 zetels Liberalen 9 zetels Conservatieven en liberalen 2 zete'f Conservatieven en nationaal liberalen 4 zetels Nationaal liberalen 2 zetels Nationaal liberalen en conservatieven 7 zetels Liberalen en conservatieven 2 zetels Communisten 0 zetels Onafhankelijke labourpartij 0 zetels Jerse nationalisten 2 zetels Speaker 1 zetel 625 zetels Telefonisch van onze ondense correspondent) LJef. fraaiste momevt van de verkiezingscam pagne hebben wij Woens dagnamiddag beleefd, toen we meereden in de Churchill-..processie" door Woodfoldhet c' oord-oostelijke honden- se kiesdictrict. waar can didaat. Churchill zijn laatste spreektour maak te. Het Churchill-verkie- ing'circus, dat langzaam door de straten reed. be stond uit acht man mo torpolitie voorop en en kele politie-auto's met zes inspecteurs erin. een auto met filmcamera's op het dak, Churchill's auto, met de lachende Winston erin met grote sigaar, gezeten naast zijn vrouw, dit alles gevolgd door 42 perc-auto's en een politievrachtauto met 24 agenten. Op een gegeven mo ment kreeg Churchill het in zijn hoofd om zijn stoet even door Walt- hamstow te laten rijden: het kiesdistrict van Attlee. Maar ook de pre mier was met een derge lijke rondtour bezig, eveneens politie- en film- auto voorop, maar door slechts drie persauto's gevolgd. Het dolle moment kwam, toen bij een kruispunt de twee gemotoriseer de politieke colonnes elkaar kruisten en poli tie en perswagens in een verkeersknoop kwamen te zitten. De opeenge pakte mensenmenigte brulde van het lachen, totdat de twee processies Gistermorgen is boven het dorp Borne, nabij Hengelo, een Metcor-straal- jager, afkomstig van tic. vliegbasis Leeuwarden, in de lucht gebroken en bran dend in het dorp Borne neergestort. De piloot, do tijd. res. 2de luit. P. Hartse- ma uit Groningen, verloor hierbij het leven. Het ongeval geschiedde tijdens oefeningen van 'n formatie Meteors boven Hen gelo. Het eerste vliegtuig van de formatie die uit twee toestellen bestond, ging plotseling zonder voorafgaande waarschuwing aan de volgende ma chine in duikvlucht over. De duikvlucht was echter zo steil, dat het tweede toestel de beweging niet kon volgen, zonder gevaar te lopen. Plotseling zagen toeschouwers hoe de eerste machine in tweeën brak en brandend neerstortte. In de lucht explodeerden nog verschillende onderdelen De oorzaak wordt gezocht in een fout van de zuurstoftoevoer voor de s'raaljagerpiloot, waardoor deze bui len kennis moet zijn geraakt. Anders zeker zijn voornemen om in duikvlucht, over te gaan aan het twee de toestel hebben kenbaar gemaakt. Ook deed de vlieger geen poging zijn machine met de schietstoel en para- "■'e te verlaten. De brokstukken hebben in Borne nogal wat schade aangericht. Een wiel 'el door het dak van e.cn werkplaats vlak naast vier daar aanwezige man nen neer. Een deel van de vleugel scheerde rakelings langs een op het land werkende landbouwer. De motor boorde zich bij de spoorlijn Borne— Almelo diep in de grond. Hier wera ook het lichaam van de piloot gevon den. De brandweer van Borne bluste de brandende resten van het toestel. zich weer ontrafeld had den. Uw correspondent, die in de vierde persauto van het Churchill-circus zat, stond enkele minu ten later met een andere Hollandse collega par does naast Churchill toen deze even uitgestapt was om zijn plaatselijke partijbestuur de hand te drukken. „Who are you?" (Wie zijn jullie), vroeg Chur chili, even verbaasd als wijzelf, daar wij door het politiecordon heengeglipt waren en midden in zijn bestuurskamer stonden. „Wij zijn Hollandre reporters, Sir", antwoord den wij enigszins be duusd. Maar Churchill slak ons joviaal de hand toe en zei lachende: „Well, 1 wish you and all the Dutch very good luck" (Ik wens jullie en alle Nederlanders het beste toe). De heer en mevrouw Attlee met hun dochters Felicity (links) en Alison (rechts) op weg naar het stembureau. De cijfers, zoals die by het ter perse gaan van dit nummer bekend waren, duidden niet op een „aardverschuiving" naar 't voorbeeld van 1945, toen Labour met een grote meerderheid aan de re gering kwam. Wel zag het er naar uit, dat de socialisten hun kleine meerder heid zouden moeten afstaan, maar de tendenz was toch niet, dat Churchill en de zynen een grote overwinning zou den behalen. Labour had by de toen bekende uitslagen twaalf zetels ver loren. De conservatieven wonnen tien, de liberalen twee en de overigen één zetel. Hef proces iepen de N H. kerk Per kameel ier stembus Sommige conservatieven in Dudley (Worcesterhire) werden gisteren op een kameel naar de stembus gebracht. De kameel was geleend van de plaatselijke dierentuin. De conservatieve ver kiezingspropagandist Howard zei: „Als de socialisten hiervan niet een bult krijgen, weet ik het niet meer" VERKIEZINGEN en nogeens verkie- zingen slaat de klok, zodat u weinig belang zult stellen in hetgeen uw ne derige lijfaap u heeft te vertellen. Nu eens iets over een soortgenoot van Theodoor, de aap van een klein circus dat optrad in Montevideo, waar ze dus ook van de lol houden. Goed, die aap was dan losgebroken en infiltreerde in een warenhuis. Hij zwierf wat tussen de menigte en zag met grote belang stelling hoe een meneer iets glinste- rends in zijn zak stopte. Op glinsteren de dingen zijn wy gek, zoals u weet. Deze aap vloog er dus op af en plukte het glinsterende geval uit de zak van de meneer. Het bleek een kostbare armband te zijn, die de man van een dame had gestolen. Ratten proberen ook weieens iets voor de samenleving te verrichten, maar het blijft bij po gingen. Zo klonken er eens vreselijke gillen door de radio's van de luister vinken in Cardiff. Men dacht aan de Mexicaanse Hond, u weet wel. Maar het was een gewone Engelse rat. Het beest zat tussen de lampen en draadjes van de zender en had er een pracht van een kortsluiting veroorzaakt. In En- De Engelse school: Attlee-tiek en Monte-Tory-onderwijs geland zijn de verrassingen zo groot in getal, dat het al geen verrassingen meei zijn. Zie de verkiezingen. Maar zie ook dat geval van Coventry. Daar bezocht de burgemeester een vacantiekamp toen er juist een wedstrijd in verkle den werd gehouden. Winnaar was een. zekere Christopher Lester, die zich ver momd had alsburgemeester van de goede stad Coventry. Toen de prijs werd uitgereikt trad de burgervader nabij en zei (hij had z'n komst niet aan gekondigd): „Ik ben ook deelnemer en volgens mij lijk ik meer op de eerste burger dezer stad!" Waarop een luid gejoel opging. „Jij?", zeiden enkele be stuursleden gezellig, „jij lijkt meer op 'n voddenbaal!" Daar heb je wéér een rat, nu in Leicester. Een 15-jarig schoolmeisje kreeg het beest in de ga ten. En hoe! Het dier lag vredig snur kend in de wieg van een baby by welk wezentje het meiske als baby-sitter fungeerde. Ze zat er al een uur, toen ze het pas bemerkte. „Ik had wel een grijs knobbeltje gezien", verklaarde ze later tegenover haar vriendinnen, „maar ik dacht dat het 't handje van de baby was!" Het gerechtshof te 's-Gravenhage heeft gistermorgen uitspraak gedaan in het proces tegen de Nederlands Hervormde Kerk. Het gerechtshof bekrachtigde het vonnis van de arronrissementsrecht- bank en veroordeelde de appellanten in de kosten van het hoger beroep, zijnde f 422.50. Zoals bekend is de zaak tegen de Ned. Hervormde Kerk aanhangig gemaakt door een groep ouderlingen, kerkvoog den en predikanten, die het besluit van de Generale Synode tot invoering van de kerkorde op 7 December 1950 in strijd achten met de reglementen van de Ned. Hervormde Kerk. Bij de behan deling voor de arrondissements recht bank werden de eisers niet ontvanke lijk in hun eisen verklaard, waarna zü in hoger beroep gingen. Woensdag naar ons land terug Prins Bernhards bezoek aan de mili taire installaties in de V.S. zal Maandag worden afgesloten met een inspectie van de luchtbasis te Washington met een opleidingsstelsel, dat ook voor Ne derland van groot belang is. Donderdag heeft de prins voor het „National War College", waar voor hoge officieren en functionarissen van de buitenlandse dienst voortgezet on derwijs op militair, politiek en econo misch gebied wordt gegeven, gespro ken over „Nederland in het kader van de N.A.T.O.". De Prins is op zijn tocht langs bijna de gehele oostkust der V.S. gereisd en is in de gelegenheid geweest de op leiding in ogenschouw te nemen van mariniers, vlootofftcieren, onderzee- bootpersoneel en vliegers. De Prins bracht onder meer 24 uur door aan boord van een der grootste Amerikaan se vliegdekschepen. Dinsdag zal prins Bernhard te New Vork prins Aschwin bezoeken en dineren met Allan Vaiantine, de voor- maligen leider van de E.C.A.-missie in Nederland. Woensdag keert de prins per vliegtuig naar ons land terug. MILITAIR ATTACHÉ TE BRUSSEL. Naar wij vernemen is kolonel B. A. de Veer, garnizoenscommandant te Amsterdam benoemd tot militair at taché bij onze ambassade te Brussel. JN VERBAND met onze, gisteren op deze plaa's gemaakte opmerkingen zouden Wij nog een tweede uitnodiging tot de bezwaarden willen richten: eens te zien naar de huidige structuur van onze maatschappij Zij zullen dan zon der twijfel vaststellen, dat tot nog tot :en politieke weg is gegaan, die, socio logisch onjuist, culturele gevolgen heeft, overwegend veel belangrijker dan een gebrekkig kleuteronderwijs. Degene, die critiek heeft op de an derhalf milliard, kan slechts dan met recht spreken, indien hij zich bewust is van de noodzaak, dat wij allen me dewerken en dat wij bij gevolg zon der pardon bestrijden al wat de vor ming van een gemeenschappelijke taal onder Nederlanders in de weg staat cn steeds sterker belemmer*: het steriele sectarisme. Wie werkelijk onze cultuur, intern, wil beschermen, make een gemeen schappelijke taal mogelijk tussen alle Nederlanders-Europeanen. Aan de Re gering kan men vragen om wat min der 'e speculeren op de gunst van de massa; tot ministers mag men de eis richten te regeren in overeenstemming met de ernst van onze situa*ie. Appel leert zij aan ons aller offerbereidheid, dan geve men zich rekenschap hier van, dat sinds 1945 van bepaalde mid dengroepen en vooral van de intelli gentsia (een woord, dat ook de Neder landse Russen onder ons verstaan) een voortdurend offer is geëist. Dit aspect, sociologisch uiterst belangrijk, omdat het ten nauwste verband houdt met ontwikkelingen, die fot het fascisme en nazisme geleid hebben, ontgaat velen. Wie evenwel vernomen heeft, dat onze ministers van economische zaken krachtig klaagt over het wegvloeien naar he' bedrijfsleven van hoog- gequalificeerde ambtenaren, wie even eens, en niet éénmaal slechts, hoorde, dat ons middelbaar en voorbereidend hoger onderwijs sedert jaren in toe nemende mate genoegen moet nemen met onbevoegde docenten, die behoeft ''eb weinig moeite meer te geven om in zijn huisarts een potentiële pauper ir. een auto te ontdekken: de bes'uur- der van dit voor hem onmisbar» voertuig is meestal nog goed gekleed, zeker, maar draagt vaak een schulden last, die ook op de uitoefening van zijn beroep loodzwaar kan drukken. De in'ellectueel. die geen kans meer ziet, zijn noodzakelijke boekwerken te kopen, kan zeker niet onder de indruk komen van het vertoog der ethici. Dit laatste zou echfer niet erg zijn. Ernstiger is het. dat het appèl van de regering, tot ons allen gericht, om tot het uiterste te offeren, dreigt hem niet meer te bereiken. In het beste geval verwijst hij naar andere groepen aan wie, ondanks onze nationale armoede, een, op zichzelf juiste, maar oneven redige positie-verbetering te beurt viel. Het is niet onze bedoeling om af breuk fe doen aan redelijke verlangens en zeker niet aan het vereiste van een bestaansminimum. Wij bedoelen slechts de ogen te openen voor de noodzaak, een ontwikkeling te voorkomen, die in het verleden tot rampen heeft ge leid, de cultuur te bestendigen door groepen cultuurdragers niet uit te roeien en hun niet de indruk 'e geven, dat de klassenstrijd thans fiscaal wordt gevoerd. Wij bedoelen niet anders dan de regering in overweging te geven de nodige offers te vragen in sociologisch verantwoorde zin, opdat het exorbi tante, maar onafwendbare bedrag van anderhalf milliard werkeiyk efficiënt wordt besteed, zonder dat het sociale krampen en culturele krampen veroor zaakt. En wij zouden de gealarmeerde e'hici, die zich zo bezorgd voor onze cultuur tonen, willen opwekken, hun actuele activiteit hierop te richten en niet op de dé*ails. Woensdagavond heeft een groep van ongeveer twintig leden van de „Vrije Duitse Jeugdorganisatie" aan de grens van de Franse sector van Berlijn een zekere Helmuth Müller uit West-Ber- lijn ontvoerd. Een andere Westberlij- ner, die Müller wilde helpen, werd door twee schoten gewond, doch kon nog tijdig naar de Franse sector vluchten, Verwachting tot hedenavond: Hier en daar ochtendmist, ove rigens droog weer met enkele overdrijvende wolkenvelden. Zwakke tot matige Oostelijke wind. Ongeveer dezelfde middag- temperaturen. ZATERDAG: Zon op 7.25, onder 17.23. Maan op 3.24, onder 16.02.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1951 | | pagina 1