Cyrano de Bergerac D Grafologie: een nog jonge wetenschap Schrift en karakter zijn na uw verbonden WEK DE GAL IN UW LEVER OP ZWTZVL Puzzle-rubriek Hemelse post boden ft Piekuurpeinzerij PUROL GENEEST DE hier geleverde filmprestatie steekt zo evenmin trouwens als het spel der overige acteurs (vooral het acteren van de jonge Mala Powers als Cyra no's onbereikbare geliefde is larmoyant van onbenulligheid) over het alge meen bepaald niet boven de middel maat uit, ook al is de sfeerbehandeling soms heel knap. Afgezien daarvan zijn ■r echter tal van kostelijke taferelen te genieten in deze film. Zo b.v. het duel, waarbij Cyrano al aanvallend en pare rend nog een ballade dicht om bij het laatste rijmwoord zijn tegenstander te treffen. En de scène, waarin Cyrano onder het balcon van de vrouw die hij Oemint haar in vurige, virtuoze rhe- toriek van liefde spreekt, maar het laarbij moet doen voorkomen, dat niet ïij doch zijn weinig in woordkunst be- 1 reven strijdmakker, naar wie haar iefde uitgaat, het woord voert, is een hoogtepunt van deze rolprent: zowel door de hier heel gelukkige regie als door het acteren van José Ferrer. Om hem trouwens is deze rolprent zeker het zien waard. Want van zijn gran dioze spel valt zoveel te genieten, dat de vele, soms heel teleurstellende, te korten van de film te verdragen blij ken. En dat wil hier heel wat zeggen..! naar vaste grond ZATERDAG 10 NOVEMBER 1951 DE MENS EN ZIJN L HANDSCHRIFT (I) (JRAFOLOGXE is de wetenschap, die zich bezig houdt met het bestuderen van het menselijk karakter door middel van het handschrift. Hierover bestaat nog zeer veel misverstand b\j het grote pubUek. Men beschouwt de grafoloog al te vaak ais een zwarte kunstenaar, gelijk te stellen met Mevr. Lf0ntlnl- Men verwacht, dat de handschriftdeskundige met koffiedik werkt of met het kristal, dat hij de toekomst weet te voorspellen en uw geheimste gedachten Iran raden. Eigenlijk is de verbreiding van dit misverstond wel te verklaren. Op het eerste gezicht ljjkt het ook geheim zinnig,dat iemand in staat lg Intieme bijzonderheden van de menselijke ziel te, onthullen na bestudering van een blaadje beschreven papier, maar eigen lijk is het logisch, dat het karakter uit het schrift kan worden nagegaan. De ziel van de mens vertoont zich in al zijn uitingen, de manier waarop hH loopt, beweegt, alles Is kenmerkend voor zijn eigenschappen en één der allerper soonlijkste uitingen is wel het handschrift. Het handschrift, dat in zijn onder delen ontleed kan worden en wetenschappelijk bestudeerd. J)E GRAFOLOGIE is nog een jonge wetenschap, want hoewel er waar schijnlijk grafologen waren sinds de mens begon te schrijven, is Qe weten schappelijke handschriftkunde niet meer dan een vijftig jaar oud. Al zijn er reeds belangrijke resultaten bereikt, toch staat het vak nog aan het begin van zijn ontwikkeling. De grafologie houdt nauw verband met de vorderingen der psy chologie en kan daarvan niet worden gescheiden. Ieder mens schrijft anders, omdat geen mens dezelfde eigenschappen in dezelfde sterkte en verhoudingen bezit f - Figuur 1 en toch leren wij allen de letters op ge lijke wijze vormen. In fig. 1 ziet u zo'n schoolschrift gereproduceerd. Uif dit handschrift spreekt geen karakter, alle 3 is schools en regelmatig, gericht op de duidelijkheid, maar zonder enige oor spronkelijkheid. De druk is regelmatig, overal op dezelfde hoogte en met de zelfde afwisseling aangebracht, alle hoofdletters zijn even groot, alle kleine letters eveneens, de i-punten staan op gelijke hoogte. Een dergelijk schoolschrift is een theoretisch schrift en komt bij normale mensen niet voor in deze mechanische starheid. Als tegenstelling biedt fig. 2 u het schrift van een 16-jarig HBS-meisje, dat dus nog de invloed van het schoolvoor beeld ondergaat. U ziet duidelijk het verschil. Schrijfster heeft al zoveel per soonlijke trekken verworven dat we van een geheel eigen, persoonlijk schrift kunnen spreken. CL, I? z-i. C -uu- -J- Airv- Aev—jy— Wjirw_ ïiSoo - CW~ C "aUr lo ctk. eXoJr "lo A -vcL QX» K 1 ■iiAo. V1 w C X.» X-uJUf ii- -L— Figuur 2 Reeds aan de algemene indruk, die we van de lettervorming krijgen, kan ook een leek zien dat hier een oorspron kelijk mens de pen heeft opgenomen, iemand die zich ontworsteld heeft aan het schoolvoorbeeld en (gezien de ster ke druk; let u eens op het woordje ue in de 6e regel) ook bereid is haar eigen persoonlijkheid, haar meningen en overtuiging te verdedigen tegen de autoriteit van anderen in. De zekerheid waarmee de letters zijn neergezet, de originaliteit in de manier waarop voor al de hoofdletters vereenvoudigd zijn en toch duidelijk leesbaar blijven, wijst op een klare en logische intelligentie. Let u b.v. eens op de hoofdletters A, B en C in de achtste regel. Als we dan nog bedenken dat dit het schrift van een 16-jarige is, kunnen we tot een hoog intellectueel niveau besluiten. De gra foloog let verder op de snelheid waar mee het schriftvoorbeeld is vervaardigd. Daarvoor zijn verschillende wetten ge vonden, b.v. de vlotheid waarmee de lijnen zijn neergezet, de manier waarop de i-punten en andere leestekens boven de letters staan, de breedte van de let ters, de regelrichting enz. Regelmaat en druk I)E REGELMAAT heeft betekenis en kan gemeten worden, ook de druk kan worden nagegaan (daarvoor is ech ter een loupe nodig), het verschil tus sen de onder- en bovenlussen is belang rijk (vergelijkt u b.v. in de derde regel de g-lus in het woord gr. met de k-lus in het woord koper, u ziet dan dat de onderlus veel weker en breder is dan de vrij nauwe bovenlus). Ook uit de schrijfhoek kunnen be langrijke gegevens worden verkregen. In dit schrift b.v. is de schrijfhoek op vallend steil, meer dan 90 graden, ter wijl het schoolvoorbeeld ongeveer 60 gr. is. In verband met de druk en de vrij krachtige eindletters kunnen hier- V cult morgens „kiplekker" uit bed springen. Elke dag moet uw lever een liter gal 1» u» Ingewanden doen stromen, anders ver teert uw voedsel niet, het bederft U raakt verstopt, wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige CARTER S LEVERPIL LETJES om die liter gal op te wekken en uw spijsvertering en stoelgang op natuur lijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht middel, onovertroffen om de gal te doen stromen. Eist Carter's LeverpiUetjea. (Advertentie, Ing. Med.) uit conclusies worden getrokken om trent de wilskracht en de manier waar op de eigen mening tegenover oppositie wordt gehandhaafd. Ik heb u nu even in het kort laten zien hoe de verschillende kenmerken uit het schrift geanalyseerd worden en hoe hieruit voorlopige conclusies kun nen worden getrokken. Met opzet zeg ik voorlopig, omdat een gevonden ka raktereigenschap moet worden gesteund door allerlei nevenkenmerken, terwijl ook de oorspronkelijk ontvangen in druk verzwakt kan worden of zelfs ge heel te niet gedaan door tegengestelde strevingen die zich in het schrift voor doen. Een mooi voorbeeld hiervoor is no. 3. In dit schrift is de wijze van verbinden dadelijk in het oog springend. De hoek verbinding is hier opvallend overheer send. U ziet duidelijk hoe de letters met scherpe hoeken in elkaar overgaan in plaats van met de op school geleerde bogen. In het algemeen zal de hoekverbin ding wijzen op scherpte, soms op hard heid, soms op gevoelloosheid of wreed heid zelfs, afhangend van het algehele Figuur 3 beschavingsniveau van het schrift of van andere eigenschappen, die de grondbetekenis van de hoekverbinding versterken of verzwakken. Zwakheid In dit schrift echter kunnen we bij nadere beschouwing niet tot deze scherpte besluiten, omdat er teveel trekken voorkomen die er tegen spre ken en die ten slotte domineren. Daar is ten eerste de vrij zwakke druk die moeilijk met een hoekverbinding valt te rijmen (voor het schrijven van een hoek is grotere weerstand nodig dan voor het neerzetten van eeh boog), dan is er de aarzeling waarmee de halen zijn neergezet, de kleine, weke boogjes, die alleen onder de loupe zijn waar te nemen, kortom het hele schrift spreekt van weekheid, karakterzwakte, over gevoeligheid. D hoeken kunnen dus niet kenmerkend zijn voor het wezen van het karakter en zullen dus ver klaard moeten worden uit andere oor zaken. Ze zullen aangeleerd moeten zijn, door omstandigheden ontstaan, uitingen van een mens die zich van zijn zwak heden bewust is, zich er tegen te weer stelt en voor de buitenwereld ook wel een krachtige, harde indruk zal kunnen maken, maar die in werkelijkheid zijn besluiteloosheid, lafheid en opportunis me niet heeft overwonnen. Uit dit voorbeeld blijkt duidelijk hoe uit gevonden, geïsoleerde schriftken- merken géén karaktereigenschappen kunnen worden bepaald, maar dat met alle kenmerken gecombineerd rekening moet worden gehouden. Vandaar dat men de grafologie niet als een soort rekensommetje kan be schouwen, waarbij men klakkeloos ge vonden kenmerken in corresponderende eigenschappen kan vertalen. In een volgend artikel hierover meer. M. VAN LOGGEM Puzzle 213. Welke rijen en welk rijmpje? De 25 woorden, die te vormen waren uit de 75 lettergrepen, en die voldeden aan de omschrijving, waren de volgen de: 1 dotatie, 2 idioom, 3 essaieur, 4 in zender, 5 nieuweling, 6 zakelijk, 7 IJse lijk, 8 normaal, 9 lading, 10 amanuen sis, 11 netelig, 12 dahlia, 13 grijsaard, 14 elders, 15 elite, 16 naschrift, 17 kit- telorig, 18 overeenkomst, 19 rollade, 20 eksteroog, 21 numismatiek, 22 zaadlob, 23 amandel, 24 amicaal, 25 intimiteit. De eerste en derde verticale rij ge ven van boven naar beneden te lezen: Die in zijn land geen koren zaait, Is zeker dat hij distels maait. De puzzelaars hebben een grote be langstelling voor deze puzzle aan de dag gelegd. Talrijk waren de ontvan gen oplossingen. Na loting onder de inzenders van een goede opl. is de wekelijkse prijs van f 5,ditmaal ten deel gevallen aan: de heer D. Timmerman, Tuinstraat 21 te Den Helder. Gefeliciteerd! Deze prijs zal wor den toegezonden. En nu onze nieuwe opgave. Puzzle 214. In welke volgorde? Gegeven zijn de cijfers 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 0. In welke volgorde moet gij deze cij fers zetten, opdat een getal ontstaat, dat deelbaar is door elk der getallen van 2 tot en met 18 (dus geen rest). Wij merken nog even op, dat er vier verschillende oplossingen zijn, doch inzending van één der opl. is vol doende om mede te dingen naar de uitgeloofde prijs. Oplossingen (per briefkaart) tot en met Donderdag 15 Nov. aan de Redactie van dit blad. (Onder de in zenders van een goede opL wordt weer een prijs van f 5,verloot). Z J V f 7— s 3 /a /l /s Z J f f <f 3 /o /Z /J /F /V a November is weer in het land En dat betekent „Pieken"! Dus.zuinig met het licht, in huis, Kantoren en fabrieken. Vandaar dat nu veel arbeidstijd Verandert in den lande, Opdat tijdens de spitsuren Niet alle lampen branden, Want anders gaan de lampen üit! En dat, beminde schare, Wordt huilen met de lamp op, dus Wilt ons dit leed besparen! Laat ieder onzer maar zijn plicht In deze goed begrijpen En niet, met alle lichten aan, De kat in 't donker knijpen. Gelukkig hoeven wij nog niet Rondom een kaars te zitten En evenmin behoeft men bij Een oliepit te pitten. Het lichtnet moet verlicht, wanneer 't Ons blijvend wil verlichten, Verlicht gij 't ook, verlicht dus niet, Kent uwe piek-uur-plichten! Wat is er nu toch knusser thuis Dan 't schemeruurtje, dames, Neem 't ganzenbord en anders: bridget, Wat zéker zo voornaam is Ten slotte is het piekuur nog' Een uitkomst voor de paartjes, Neemt dus je kans voorlopig waar, Gij Huibertjes en Klaartjes! JABSON Horizontaal: 1 familielid, glasgordijn, rekening; 2 Griekse letter, boorijzer, schone jongeling; 3 onredelijk, sierlijk, 4 omloop, schande, legerkamp; 5 spil, schilderswerkplaats, indien, tijdperk, 6 einf'e, Europeaan, natriumhydroxyde; 7 rechtstandige lijn, voorzetsel, vermetel; 8 veel kleine openingen hebbende, eet bare paddestoel, hetzelfde; 9 hevig, deel v. Amerika, benig, deel v. e. schip; 10 krachtig, meubel, drankfestijn; 11 deel v. e. effect, uitstalkast, plaats in Gelderland; 12 bijwoord, bloedvat, brandverf, windzijde; 13 sterke drank, van gelijke waarde, titel, getij; 14 stek, grondsoort, Europeaan, drank, riviertje in Engeland; 15 zangnoot, voegwoord, bewerkte dierenhuid, gang v. e. paard, boom. Verticaal: 1 deel v. e. huis; gevrees de ziekte, insectenetend zoogdiertje; 2 stad in Utrecht, strijdperk; 3 voetkla vier, muziekinstrument, voor; 4 verte genwoordiger, parfum, muziektempel, 5 bedriegelijk, God v. d. wind, snor? 6 afgodsbeeld, boetekleed, bosgod, ach ting; 7 ongunstig gezicht, deel v. e. bij bel, grondstof; 8 mikpunt van spot, streng, nauwelijks; 9 alvorens, leidsel, karakter; 10 bitter vocht, kant, hevig, houding, slede, 11 hoogstaand, made, vis, kleur; 12 lekkernij, man, zoogdier, verhoogd beeld; 13 woudkoe, lofspraak, regel; 14 erts, uitholling (v. steen), denkbeeldig; 15 vrijpostig, streek, vrucht. ruwe huid, ruwe handen, ruwe lippen (Advertentie, Ing Med.) Grandioos spel van José Ferrer in onopmerkelijke film y^ERELDBEROEMD is de figuur geworden van Cyrano de Bergerac, dank acteur van de eerste rang op het doek zij het toneelstuk, dat Edmond Rostand wijdde aan deze legendarische zeventiendceeuwse soldaat, poëet, toneelschrijver, novellist, wijsgeer, balladen- dichter, idealist en weergaloos degenvechter. Dit toneelstuk, dat in de 55 jaar van zijn bestaan over heel de wereld reeds tienduizenden opvoeringen beleefd in Nederland enkele tientallen jaren geleden bij de Koninklijke Vereeniging Het Nederlandsch Tooneel met de befaamde Hubert LaKoche! werd vorig jaar in Amerika verfilmd. Het is een bijna twee uur lange rol- essentieel verschillen en dat men nog prent geworden, waarin José Ferrer op meesterlijke wijze de hoofdrol speelt geen film krijgt, wanneer men acteurs van de onvervaarde Gascogner, de romantische held en tragische minnaar, die zijn liefde niet durft uiten uit vrees zich nog belachelijker te maken dan zijn onwezenlijk grote neus hem al doet voorkomen. te zien: Ferrer's Cyrano is in elke ve zel Rostand's Cyrano. ALS film overigens is deze „Cyrano" allerminst opmerkelijk. Het is nu eenmaal zo gesteld, dat toneel en film voor een camera laat werken. Bij een film komt alles aan op de vertelkracht van het zichtbare beeld en van de op volging der beelden; het geluid heeft daarbij slechts een ondergeschikte Y/OOR de verfilming heeft men de haar Franse versie: onder leiding van vaak geroemde standaardvertaling de zoon en de echtgenote van Edmond functie, van betekenis als aanvulling of van Cirian Hooker gebruikt, een ook Rostand werd ze in het Frans nagesyn- ondersteuning van het filmbeeld. Bij voor de Engelse Cyrano-opvoeringen chroniseerd met medewerking van ac- een werk echter als Rostand's „Cyrano door de Old Vic gebezigde vertaling teurs van de Comédie Frangaise. Men die zich tot de oorspronkelijke Franse ziet dan de Amerikaan Ferrer de Cy- de Bergerac" komt alles aan op de tekst, dé meeslepende kunstige verzen, tekst verhoudt zoals de Shakespeare- rano spelen, terwijl in nauwkeurige de klankrijkdom van de taal, die Ros- vertalingen van onze Burgersdijk zich aansluiting aan Ferrer's mondbewegin- tand met een grenzenloze virtuositeit tot de originele oud-Engelse: altijd gen iemand Cyrano's verzen in het hanteerde: parelende, fonkelende slechts een afschaduwing van de origi- Frans spreekt, en de illusie die dan op- woordkunst, die wat met emoties speelt nele tekst, zonder de kernachtige bloemrijkheid en schittering ervan, maar niettemin degelijk, consciëntieus, goed bruikbaar en soms zelf3 zeer vir tuoos. En met die Engelse tekst die voor de film uiteraard nog bekort werd, hetgeen met kunde en schroom geschiedde doet José Ferrer wonde ren. De rol van Cyrano speelde 'hij eerst lange tijd op het Broadway-toneel en in de verfilming welke hem in 195( een Academy Award opleverde voor d< beste acteursprestatie van dat jaar is zijn Cyrano in ieder geval subliem: groteske kluchtfiguur, onverschrokken najager van romantische idealen, stout moedig, poëtisch en tegelijk tragisch onder de ironie van het lot, dat hem bij al zijn superieure kwaliteiten van romantische held belachelijk maakte door hem te begiftigen met die buiten sporig grote neus. Bovendien gaf José Ferrer aan die figuur in zijn dictie zo wel als in zijn acteren een intense, meeslepende zwier mee. welke zijn Cy rano ook al spreekt hij dan Engels in een volkomen Franse sfeer plaatst Hoe knap dit spel is, blijkt wel het sterkst wanneer men, na de Ameri» kaanse verfilming gezien te hebben ook kennis neemt van dezelfde rolprent in gedrongen wordt is zo sterk, dat men zonder veel echtheid, louter en alleen zou geloven een door en door Frans om het pure genot van het woorden- Een der scènes uit de Amerikaanse verfilming van Edmond Rostand's „Cyrano de Bergerac" met José Ferrer (staand) in de titelrol. spel. Dit woordenspel beheerst ook de „Cyrano"-verfilming, maar al die rhe- toriek remt nu eenmaal de vertelkracht van het filmbeeld, dat daarbij eerder de functie krijgt van een illustratie bij de weelderige vloed van mono- en dia logen. Dit tekort van de film wordt be paald ernstig in de scènes, waarin ook nog een valse sentimentaliteit de bo ventoon gaat voeren, zoa-s b.v in de kitschig geënsceneerde sterfscène met het zoetelijke beeld van de zacht-zin- gende nonnetjes op de achtergrond. De makers, Stanley Kramer een zeer bekwaam filmkunstenaar, die zich naam verwierf met „The champion", „Home of the brave" en „The men" en Michael Gordon, hebben overigens getracht tegenover het drukkende do mineren van de tekst, waar mogelijk, nog een krachtige bewogenheid in hun beelden te brengen, door b.v. een bij zonder levendige enscenering en ver filming van de talrijke gevechtsscènes. Maar daardoor weer werd Rostand's werk al te erg getrokken in de rich ting van het goedkoop-romantische avonturen-verhaal in de trant van „De drie musketiers" e.d. De rol die engelen spelen in het Joodse en Christelijke geloof is altijd enigszins moeilijk te bepalen geweest. Geloven wij nog in engelen? Hebben we er ooit in geloofd? Wat zijn het eigenlijk voor wezens? Op de laatste vraag zal ons op aarde wel geen af doend antwoord worden gegeven. Maar in de Bijbel en in de levens van vele gelovigen is te vaak sprake van enge len om maar te doen of het inbeeldin gen of sprookjeswezens zijn. Men zegt dat het geloof in engelen uit de Perzische godsdienst tot ons is gekomen. De engelen waren tussenwe zens tussen God en de mensen, een soort van bemiddelaars tussen hemel en aarde. Het woord engel, van het Griekse woord dat „boodschapper" be tekent, geeft wel aan welke functie aan hen wordt toegekend: die van het overbrengen van berichten van God naar Zijn schepselen. In de Bijbel tre den engelen zowel als vreugdebood schappers als waarschuwers of tegen standers van de mens op, soms ook als beschermers. Zeer dikwijls is hun eer ste woord tot de mens: Vrees niet! Im mers, wanneer een mens in rechtstreeks contact met het heilige komt, deinst hij altijd terug en krijgt zelfs vaak de nei ging om op de vlucht te slaan. Men behoeft zich nog niet te verlie zen in theologische veronderstellingen en haarkloverijen, zoals de beruchte vraag hoeveel engelen er op de punt van een naald zouden kunnen staan, om zich eens ernstig af te vragen wat de betekenis van die wonderlijke, door ons „gewone mensen" nooit waargeno men hemelse wezens is. Indien zij zo iets zouden zijn als uitstralingen van de Hemelse Vader, dan is het misschien niet juist noodzakelijk dat wij hen in hun engelengedaante te zien krijgen. Dit blijft wellicht voorbehouden aan enkele bijzonder begenadigden. Het kan voldoende zijn wanneer we bij tijd en wijle iets van hun tegenwoordigheid voelen. Wij moeten niet tevéél over machten als engelen willen weten: „Wat vragt ge mij naar mijn naam!" ant woordt de engel waarmee Jacob te worstelen heeft en hij zegent hem. Het is genoeg wanneer wij hun zegenende nabijheid ervaren, als een zeer werke lijk geworden zegen Gods. Ongeveer het enige wat wij met zekerheid omtrent engelen kunnen weten is dat zij geen goden zijn. „De Heer is God en nie mand meer!" Maar wie zal zeggen of tot een van de ontelbare wegen waar op God ons wil bereiken ook de enge len niet behoren? Is het een enkele maal in ons leven ook niet alsof door de ogen van een medemens iets wat méér is dan een mens ons aanziet? Zou het kunnen zijn dat we op zulk een mo ment even worden aangeraakt door het rijk der engelen? Het lijkt nogal onvruchtbaar om zich in diepzinnige speculaties omtrent wat een engel precies is en of ze wel be staan, te verdiepen. In ieder geval komt alleen al een Kerstfeest zonder engelenzang ieder die in Christus ge looft onmogelijk en ondenkbaar voor. En dit niet alleen daar nu eenmaal dierbare kinderherinneringen aan zijn verbonden. Als wij engelen het „Vrede op aarde voor mensen des welbehagens" niet zingen, wie zullen het dan doen? Wij mensen zeker niet Nee, op de een of andere manier kunnen wij, hoe scep tisch wij ook soms tegenover het ge loof in engelen mogen staan, toch niét buiten deze hemelse postboden waar van wij niets weten. Er zijn gevallen waarin alleen zij ons een „brief van God" kunnen overbrengen. En het zou werkelijk geen kwaad kunnen wanneer we eens met wat meer overtuiging in onze kerken èn in ons dagelijks leven begonnen te zingen: „Zijn wij als broeders één, Geen strijd om beuzelingen, Daar eng'len onis omringen En zweven voor ons heen!"

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1951 | | pagina 7