Gezinsreductie op de schoolgelden
Nederlandse
triomfen in
rïo,» u»
energie
Turkije
viert haar
Overste liet zich omkopen
De Eerste Kamer aanvaardde het
wetsontwerp-nationaliteit
Belangrijk havenproject in Zonguldak
vordert thans met rasse schreden
Binnenkort voor alle soorten scholen
Tekort aan schoolruimte
in 1955 weggewerkt
Interpellatie-Wagenaar
aangehouden
ge-
Ook de VPRO op het
beeldscherm
Een uitzendingavond per
kwartaal
Onenigheid tussen twee
Ambonese kampraden
msigMSE
Nederland - Frankrijk
gaat niet door
Mr. J. Linthorst Homan
voorzitter NOC
Voor 1952 100-millioen
dollarhulp uit de V.S.
Boete voo! het houden van
kistkalveren
Zwitserland wenst geen
besprekingen meer
Het begon met een stuk
steenkool
Indonesische en Molukse
Christenen tot elkaar
De fabrieksdiefstallen te
Hengelo opgelost
Vrouw en kind door kokend
water getroffen
Nog maar goed veertig -
en al zo stram als een plank.
Om nog niet te spreken
van die Rheumatische Pijn...
DONDERDAG 20 DECEMBER 19.>t
t^jRutten verdedigt zijn begroting
n t <Van °nze Parlementaire redacteur)
Opnieuw kwamen AVoenstlagmiddar t
financiële gelijkstelling by het onderwiis a Kal"er kwcstics van «c
van het onderwijs en de scholenbouw ter sprak, gCld"rcs:elinK' de vernieuwing
«ver de begroting van Onderwijs, Kun C algcmcne beschouwingen
«fgevaardigden daarover Dinsdagmiddag C" "CtenschaPPcn hadden eni
minister Rutten zijn visie op deze problemen
nigc
Woensdag gaf
Het ambtenarenverbod
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer besloot in haar
vergadering van Woensdagmiddag de
aanvraag voor een interpellatie over
het Ambtenarenverbod door de com
munistische fractie-voorzitter, de heer
Wagenaar, aan te houden tot Vrijdag.
Zij kwam hiertoe, doordat rar. Burger
van de P. v. d. A. Vrijdagmiddag aan
de minister-president dr. Drees mon
delinge vragen over dit verbod zal
stellen. Wanneer Vrijdagmiddag blij
ken mocht, dat na de beantwoording
door dr. Drees toch nog behoefte aan
de interpellatie bestaat, tian zal zij die
middag eventueel nog gehouden kun
nen worden.
Met ingang van 1 Januari a.s. zal ook
de V.P.R.O. gaan deelnemen aan de
televisie. Ten overstaan van notaris Y.
van Erp te Hilversum is de officiële
acte daarvoor gepasseerd. Twee leden
van de VPRO zijn in het bestuur der
Nederlandse Televisiestichting opgeno
men, namelijk mej. dr. N. A. Bruining
en drs. G. J. Ligthart. Het ligt in de
bedoeling, dat de VPRO eenmaal per
kwartaal een uitzendavond van ander
half uur zal verzorgen. De andere om
roepverenigingen zullen dan automa
tisch opschuiven.
De gedachte, dat de financiële
'"'"telling van het bijzonder en open
baar onderwijs zich allengs zal moeten
gaan uitstrekken over die takken van
■WaarV00r zij nog nict geldt>
akte hij tot de zijne. Er zijn reeds
verschillende plannen voor gemaakt.
n s ministers nota over onderwijs
voorzieningen. die een plan inhoudt
voor de stichting vaa verschillende
nieuwe schoolsoorten, zijn construc
tieve gedachten vastgelegd. Dat had
ook de heer Roosjen (AR) erkend, die
nu maar meteen de plannen wilde ver
wezenlijken.
Pi of Rutten hield deze afgevaardigde
voor, dat de voorbereiding zorgvuldig
oveileg eist, o.a. met de Onderwijsraad,
Een wet waarin alle op een uniforme
wijze geregelde schoolgelden zijn on
dergebracht, lachte de bewindsman wel
toe.
De gczinsreductic.
gf.LANGRIJK was de mededeling,
dat de gezinsreductie binnenkort
voor alle takken van onderwijs zal wor
den ingevoerd. Alles ligt hiervoor ge
reed. Daarmede ontviel, zo meende hij,
aan de desbetreffende motie-Peters
(K.V.P.) de bestaansgrond.
Met de- leden, die het rouleersysteem
's morgens de ene school les in een
bepaald gebouw en 's middags do an
dere principieel verwierpen, was
prof. Rutten het roerend eens. Maar de
practijk dwingt er toe. Er zijn in 1950 lingen van de Onderwijsbegroting.
1 en 1951 2600 tot 3000 lokalen bijge
bouwd, waarin een zekere reserve voor
de jaren 1952 en, 1953 is begrepen. Ver
wacht mag worden, dat we in 1955 de
achterstand aan schoollokalen ingelopen
zullen hebben, als er per jaar 1200 loka
len bijgebouwd worden. Verleden jaar
is dit aantal overschreden.
Twee moties.
Ten slotte gaf de bewindsman zijn
oordeel over twee moties, die bij de
replieken waren ingediend. Een motie-
Van Slecn (PvdA), sprak uit, dat het
onderwijs in beginsel kosteloos behoort
te zijn. Een een motie-Gortzak (CPN),
verzocht de minister het lesje, getiteld
„Van een Jodenjongetje", opgenomen
in het derde deeltje van het „Neder
lands Taalboekje", geschreven door B.
L. Maasland voor di RK lager school,
uit het boekje te doen verwijderen, al
vorens het tot gebruik op de scholen
wordt toegelaten.
Beide moties noemde prof. Rutten
onaanvaardbaar. Hij was tegen het be
ginsel van kosteloos onderwijs en de
motie-Gortzak achtte hij in strijd met
de Grondwet, die in artikel 201 bepaalt,
dat de scholen vrij zijn in de keuze van
hun leermiddelen.
Bij de beraadslagingen over de afde
ling „Lager Onderwijs" van de begro
ting kwamen enige sprekers op voor
een eigen beheersvorm van de open
bare lagere school, voor voldoende
kleuterscholen en voor het onderwijs
aan schipperskinderen.
Economische Zaken
..Vaderlandse kring":
Behoudt nieuw Guinea!
Het algemeen hoofdbestuur van de
Vaderlandse Kring heeft in een mani
fest aan het Nederlandse volk zijn on
gerustheid omtrent de toekomstige sta
tus van Nieuw-Guinea uitgesproken.
Het manifest vraagt al het mogelijke te
doen om de regering te bewegen het
zelfbeschikkingsrecht te handhaven
en de rechten van de mens, ook die van
de bewoners van Nieuw-Guinea, t e
respecteren. „Overlevering van de ons
goedgezinde bevolking van Nieuw-
Guinea. die ten volle op ons vertrouwt",
zo zegt het manifest, „zou een weerga
loze rechtsschending zijn, waarvoor het
Nederlandse volk de verantwoordelijk
heid niet kan en niet mag dragen".
Gistermorgen is onenigheid ontstaan
tussen de kampraden van de woon
oorden Oranje en Ybenheer, beide te
Fochteloo, onder Oosterwolde (Fr.). De
burgemeester van Ooststellingwerf, mr.
G. A. Bontekoe, begaf zich onmiddel
lijk naar de kampen, sprak de betrok
kenen toe, verbood een vergadering die
zij zouden houden en wist de kamp
raden tot een verzoenende houding te
brengen.
Ei-n Amerikaanse geestelijke spreekt in een krijgsgevangenenkamp in Korea
een groot aantal rode krijgsgevangenen toe. De Uno legerleiding stelde voor
deze godsdienstoefeningen geestelijken aan, die vroeger in Korea werkten en
grote kennis van het Koreaans en Chinees bezitten
Veroordeeld tot zes
Kerstviering in het Paleis op de j maanden qevanqenisstraf
te Amsterdam zal in haar geheel 3 s
KERSTVIERING IN PALEIS OP DE
DAM WORDT UITGEZONDEN
De
Dam
door de radio worden uitgezonden. Dit
geschiedt Zaterdag 22. December a.s. te
vijf uur via Hilversum I op golflengte
40.' meter. Radio-Nederland Wereld-
omroep zal een uitgebreide reportage
Nadat gisteravond minister Albregts
de heer Nederhorst nog had medege- j maken, welke Eerste Kerstdag zal wor-
deeld. dat hij het niet wenselijk acht. den uitgezonden,
om door de wetgever bedrijfschappen
te doen instellen, zijn de nota's over de
industrialisatie, de productiviteit, de j Q fqesto'en) denneboOITI
werkgelegenheidspolitiek, de elee-
triiiteitspolitiek en het centraal eco
nomisch plan voor kennisgeving aan
genomen. Daarna is na een vrij breed
voerig debat de begroting voor het j
mijnwezen aangenomen.
De avondzitting werd besloten met I
de afwerking van verschillende afde- j
linsen van de Onderwijsbegroting.
Act t&lzlleM. middci
tzQAX. wJzoud&eid
(Advertentie, Ing. Med.)
K.N.V.B acht ons elftal niet
sterk genoeg
De JandcnwcdstrUd tussen Neder
land cn Frankrijk, welke in het tan
staand seizoen zou worden
zal geen doorgang vinden. Het Nc er-
landse elftal is op 10 December
naar Parijs geweest, waar I*ran rij
met 5—2 won. Thans was de beurt aan
Nederland om het Franse elftal te »n
vangen. Dit zou in Octobcr 1953 ge eu
ren.
Het bestuur van de KNVB heeft een
brief geschreven, waarin vcrzocni
wordt de ontmoeting te a"nuleren'
aangezien het Nederlands elftal zien
niet met sterke prof-teams w o
landenwedstrijden kan meten.
Karei Lotsy wordt erelid
In de buitengewone algemene vei
gadcring van het Nederla Homa)l
pisch Comité is mi J NoC m
benoemd tot voorzittei van p„hU(1
de vacature van de heer
de Mortanges. Tot bestuurs eI1
gekozen de heren H. J- s mg b
ir. A. Paulen. Op voorstel van het
stuur werd bi.i acclamatie
dende bestuurslid, de heci
Lotsy, tot erelid benoemd.
het
IC.
J. J
175 millioen aan militaire voertuigen
De Eerste Kamer heeft gisteren de behandeling van het wetsontwerp inzake
nadere regelen voor nationaliteit en ingezetenschap voortgezet. Op een vraag
van mr. Kolff (C.H.U.) antwoordde de minister van Justitie, mr. Mulderije, dat
de wet niet een party kiezen is in het geschil tussen de Republiek Indonesië
cn de Rfcpubliek der Zuid-Molukkcn. Evenmin meent de regering, dat de wet
een plechtige uitvaart van de Unie-gedachte is. Mr. Kolff bleef er van overtuigd,
dat de wet in strijd was met de R.T.C.-aceoorden. Hij wees er op, dat de regering
geen cassatie heeft aangetekend tegen de uitspraak van het kort geding tussen
de Ambonezen en de K.P.M., waarbij immers de Republiek Zuid-Molukken als
rechts-opvolger van de Verenigde Staten van Indonesië werd erkend. Mr. Mul
derije zei, dat de regering destijds geen partij was en dat nog nooit is gezegd,
dat ze met de uitspraak accoord gaat. Met 21 tegen 11 stemmen (A.R., C.H.U. en
dc heer Wendelaar (V.V.D.), werd het wetje aangenomen.
Toen het wetsontwerp betreffende
de productie van militaire voertuigen
bij de „D.A.F." te Eindhoven, tot een
bedrag van 175 millioen onder het mes
kwam, was er van alle kanten critiek.
De heren Van Santen (CPN), Wende-
laar (VVD) en mr. Pollema (CHU),
protesteerden op verschillende gronden
tegen de omstandigheid, dat er met dit
ontwerp zo'n spoed was gemaakt. Het
Departement van Oorlog was er zeven
weken mee bezig geweest en de Kamer
moest de koek in één dag zien te ver
werken.
Mr. Pollema verklaarde bovendien
bezwaar te hebben tegen de aanwen
ding van de tegenwaardegelden van de
Marshall-hulp voor de aankoop van
militaire voertuigen.
De heer Van der Kieft (Arb.) vroeg
of het ontwerp soms een onelegante
manier voorstelde om de defensiekos-
ten van 1500 millioen gulden per jaar
omhoog te werken.
Geen inflatie
Minister-president dr. Drees betoog
de dat met 1500 millioen defensie-
guldens niet alles kan worden betaald
wat voor de verdediging nodig is. Men
moet het de V.S. niet kwalijk nemen,
dat ze van ons verlangen van de tegen
waardegelden een deel te bestemmen
voor de opvoering der eigen productie,
inflatoire werking vreesde dc heer
Drees niet, daar ervoor 1952 voor 100
millioen aan dollarhulp is toegezegd.
nc VS. stellen het op prus. dat Van
Doornc de voor dc productie benod.ge
machines in Europa bestelt, evenals de
onderdelen.
Met 28 stemmen voor en één (die
van de heer Van Santen) tegen, wera
net voorstel ten slotte aangenomen.
De Amsterdamse politierechter heeft
een schillenboer uit Duivendrecht ver-
deeld tot vijl en twintig gulden
boete De man had vier kistkalveren in
Tal van gezinnen hebben verte
den jaar Kerstfeest gevierd bij
een kerstboom, die gestolen was
uit de bossen langs de grote
verkeerswegen op de Veluwe...
Hoe dit rijmt op „Vrede op aar
de en de mensen van goede
iville"
Ook nu houden de eigenaars van
bossen op de Veluwe het hart
vast. Boswachters en jachtopzie
ners hebben opdracht een oogje
in het zeil te houden, vooral als
auto's, die over de hoofdverkeers
wegen razen, even stoppen en
de bestuurders zich in het bos
begeven. Verleden jaar werden
honderden processen-verbaal op
gemaakt tegen personen uit Am
sterdam, Den Haag, Nijkerk,
Zeist, Zaandam Rotterdam en
Ede.. Maar daarmee is de eige
naar van het bos niet geholpen,
want door het on-oordeelkundige
kappen wordt vaak grote schade
toegebracht. De eigenaar van een
landgoed op de Veluwe heeft er
nu iets op trachten te vinden.
Langs de hoofdverkeersweg tus
sen Ede en Arnhem heeft hij bor-,
■den laten plaatsen met het op
schrift: „Hebt uw bos lief; wordt
geen kersiboomdief'
De luitenant-kolonel b/d, ir. H. E.,
déstyds hoofd van het bureau onder
scheidingen van het ministerie van
oorlog, heeft zich gisteren te verant
woorden gehad voor de krijgsraad te
veide te 's-Gravenhage wegens het aan
nemen van giften als ambtenaar, welke
de bedoeling hadden, hem in strijd met
zijn plicht te doen handelen.
Zo had hij van 'n maatschappij 10.000
gulden aangenomen om iemand anders
dan een beambte dier maatschappij, die
deze laatste liever niet miste, voor mili
taire dienst op te roepen. Dit geld zou
hij dan nodig hebben om degene, die
naar Indonesië zou gaan. te betalen. Hij
heeft dit geld bovendien nog te eigen
bate aangewend en nog een ander doen
oproepen, die blijkbaar niet behoefd»
te worden betaald.
De auditeur-militair eiste 1}^ jaar
gevangenisstraf wegens het aannemen
van giften verduistering en oplichting.
De krijgsraad sprak hierop de overste
vrij van verduistering en oplichting on
sprak voor het aannemen van giften
een veroordeling uit tot 6 maanden ge
vangenisstraf.
Honderd millioen uit de
tegenwaarderekening
In 1946 heeft Zwitserland 250 mil
lioen francs ter beschikking van de
geallieerden gesteld. Dezen zagen toen
af van' alle aanspraken, welke zij op
de bondsregering of de Zwitserse na
tionale bank hadden wegens het goud,
dat dit land tijdens de oorlog van Duits
land had verkregen. Dit gold ook voor
Nederland.
In 1948 heeft Nederland besprekin
gen over deze kwestie aangevraagd.
Dat is door Bern van de hand gewe
zen. Kortelings heeft onze regering
voorgesteld, de kwestie door een
scheidsgerecht te laten beslissen. Ook
hierop is afwijzend geantwoord.
boxen
vastgemaakt
„ijwel niet bewegen
stro en stonden in hun eigen mest.
Ze kregen geen
(Speciale correspondentie)
nMSTREEKS 1880 vond een Turkse matroos in de omgeving van zyn woon-
plaats, in het district Zonguldak aan de Zuidkust van de verraderlijk^ Zwarte
Zee, steenkool. Het bezorgde hem een grote beloning van de Sultan. Maar de
landheer van zijn ouders was zo vertoornd, dat de jongeman ging strijken met
de glorie en de beloning voor een vondst, op zijn gebied gedaan en dus in feite
aan hem behorend, dat hij de knaap liet vermoorden. Met de ontginning is een
begin gemaakt. Maar de omstandigheden waren toen nog te ongunstig, om haar
lonend te maken. Het gebied werd „vergeten" en men keerde tot de orde van
dc dag terug. Kemal Ataturk probeerde het opnieuw, met weinig meer succes.
Want buitenlandse belangen werkten hem hierin tegen. Men wilde geen nieuwe
concurrent. Deze ervaring leidde er toe, dat de Turkss regering in 1942 dc mijnen
van Zonguldak en tal van andere industrieën nationaliseerde.
INTUSSEN heeft de buitenwereld de
strategische betekenis van Turkije
ontdekt en de waarde van steunver
lening aan dit land leren inzien. Onder
leiding van de ECA is men begonnen
met uitvoering van een groot program
ma voor de exploitatie van de mijnen
van Zonguldak. Daarvoor was eerst rte
aanleg van een haven nodig. Hierbij
zijn de Nederlandse waterbouwkundi
gen ingeschakeld, voor wier bekwaam
heid de Turken het grootste respect
hebben. In Augustus 1949 heeft »e Ne
derlandse Maatschappij voor Haven
werken opdracht voor de aanleg van
haven gekregen. Hiermee is een bedrag
van negen millioen dollar gemoeid. De
capaciteit van de bestaande haven za!
daardoor meer dan verdubbeld wor
den. Niet alleen, dat men er vijfhon
derd ton kolen per uur in twee senr
pen zal kunnen laden, bovendien za>
de haven het gehele laar door bruik
oaar zijn. Tot dusverre was dat ten
minste drie maanden van het jaar met
het geval door de zware stormen, dn-
een zware golfslag op de kust deden
ontstaan.
In het contract schuilt nog een aan
trekkelijke prikkel voor hard varken.
De haven moet op 31 Jul' 1953 klaar
zijn. Voor elke dag, die het werK re
laat wordt opgeleverd, verbeurt de
maatschappij een bedrag van 2700.
Elke dag, die het werk eerder dan de
vastgestelde datum gereed komt brengt
haar een gelijk bedrag op. De verwach-
ting is, dat de Nederlanders met de
premie zullen gaan strijken. Voor de
Turken overigens niettemin een voor
deel! Zij kunnen immers zoveel eerder
de haven gebruiken.
In Zonguldak leeft thans een Nede*-
landse kolonie van 130 zielen. De reeds
aanzienlijk geverderde werkzaamhe
den staan er onder leiding van Ir. Jans-
ma. De aanwezigheid der Nederlanders
wordt zo zeer op prijs gesteld, dat de
Turkse regering er menige overtreding
van haar wetten voor door de vingers
ziet. Er is een Nederlandse onderwij
zeres werkzaam hetgeen eigenlijk
verboden is maar ook gaan er kfn-
deren op Turkse scholen. „Zij spreken
uitmuntend Turks, maar erg gek Ne
derlands".
De Nederlandse kolonie werkt hard.
Dat is van veel belang. Niet alleen dat
de Maatschappij voor Havenwerken
nog een ploeg van 38 man aan het
werk heeft bij de aanleg van een ma
rinebasis in Golcuk. ook hoopt men te
worden ingeschakeld bij de aanleg van
een grote tunnel onder de zeer diepe
Bosporus tussen Istambul en Klein-
Azie. Daarmee zal 150 millioen dollar
gemoeid zijn, althans, wanneer de Ne
derlandse maatschappij dit werk weet
te krijgen.
„Vrede door Recht"
Heden is het eerste nummer versche
nen van het officieel orgaan van de
groep Nederland der Internationale
Christelijke vredesbeweging. Het or
gaan draagt de naam „Vrede door
Recht". Prinses Wilhelmina heeft dit
nummer ingeleid. Ze spoort de leden
van de beweging aan de stichtings
gedachte te zien in het Licht van Chris
tus' woord: „Zalig zijn de vreedzamen".
Het bestuur van de Nederlandse
groep is er onlangs in geslaagd een be
langrijke stap nader te komen tot over
brugging van de r Titieke controverse
tussen bepaalde groepen Indonesisch»
en Ambonese Christenen in Nederland.
Het resultaat is, dat op 23 December
een kanselboodschap in alle Christe
lijke kerken der Zuid-Molukken en in
de Indonesische kerken zal worden
voorgelezen, waarin wordt herinnerd
aan de liefde tot de naaste om Chris
tus' wil.
Betrekkelijk door een toeval is de
politie te Oldenzaal en te Hengelo op
het spoor gekomen van een uitgebreide
diefstal van fraisen en kogellagers ten
nadele van 'n apparatenfabriek te Hen
gelo. Een diefstal bij een andere fabriek
leidde n.1. tot een huiszoeking bij twee
inwoners van Oldenzaal. Daar vond
men een hoeveelheid kogellagers van
het Hengelose bedrijf. De Oldenzalers
werden gearresteerd en bekenden, on
geveer twee tot drie duizend lagers en
fraisen te hebben gestolen. De buit
werd als afkomstig zijnde van smok
kel aan drie opkopers verkocht. Deze
zijn eveneens opgesloten.
Te Drunen zijn een vrouw en een
kind het slachtoffer geworden van een
bus met kokend water, welke onver
wachts uit elkaar vloog. Een vrouw had
voor de slacht warm water nodig en
zette een afgesloten melkbus vol water
te vuur. Toen deze kookte, riep ze de
hulp van een buurvrouw in, om de bus
af te zetten. Buurvrouw nam haar vijf
jarig dochtertje mee. Op het moment,
dat de vrouwen de bus aangrepen, vloog
deze met een zware slag uit elkaar.
Een der vrouwen en het kind kregen
zodanige brandwonden, dat zij naar een
ziekenhuis in Den Bosch moesten wor
den overgebracht.
Teneinde de werkzaamheden te Zonguldak te kunnen verrichten moest de
Ned. Mij. voor Havenwerken eerst een noodhaven bouwen voor de bagger
molens en sleepboten, die bij operatie-Zonguldak waren betrokken. Ver
volgens werd een steengroeve gemaakt, vanwaar men de stukken rots kon
betrekken dip de golfbrekers moesten vormen. Kadewallen werden tevens
aangelegd, waar een houtwerj en een steenkoolwerf zullen worden geves
tigd. Overzicht van de vordering der werkzaamheden.
NOG STEEDS OORLOGSTUIG IN DE
GROND TE OVERLOON
Te Overloon is men weer eens op ge
vaarlijke projectielen gestoten. Een
landbouwer, bezig met het graven van
een kuil, haalde een pantservuist op.
Bij nader onderzoek waren er nog zes.
Elders in het dorp vond men bij het
bouwen van een huis een aantal gra
naten en mortieren.
Eigenlijk moesten alle mensen en zeker
op die leeftijd Kruschen nemen. En
dan Iedere dag, regelmatig, 't Is zo'n
kleine moeite en 't kost nog geen l'/j cent
per dag. In ruil daarvoor: altijd puur
zuiver bloed, blijmoedig in circulatie ge
houden door jeugdig-vitale bloedzuiverende
organen, zelfs bij lieden die weinig bewe
ging nemen, of een zittend leven leiden.
Laat Kruschen ook Uw organen die aan
sporende werking geven, opdat ze Uw
bloed vrij houden van dc onzuiverheden,
die straks zo niet nü ai oorzaak zijn
van die ondragelijke, alles ondermijnende
Rheumatische pijn.
(Advertentie, leg, Med.)
