Gemeentebestuur bleef genoodzaakt tot voorzichtig en zuinig beleid Oorlogsbodems verbonden Den Helder met de gehele wereld Gemeenschapsleven in Den Helder bloeide bijna overdadig In memoriam JUBILEA Personalia Buitenhaven veranderde dit jaar in een dode zeearm JAAROVERZICHT^HELDER Rijk heeft stevige vinger in de pap! Televisie en diesels onder de lichtpuntjes Men blijve streven naar hogere idealen Agendabureau vervult nuttige functie zeer Tussen Haaks en Kuifje Aanleg nieuwe haven verloopt voorspoedig Een jaar uit de geschiedenis van een Marinebasis Mijnendienst voltooide een belangrijke opdracht Fort „Erfprins kreeg een nieuwe bestemming 1 April-mop bleek ernst te zijn MAANDAG SI DECEMBER 1951 ze nieuwe wijk bewoond en ontvingen ook de dure! Panagro-woningen in hetzelfde stadsdeel hun bewoners. Ook de nieuwbouw bij de Burgemees ter Houwingsingel krijgt langzamer hand het aspect van een normaal, be woond stadsdeel. De „kampomheining" zal er de langste tijd hebben gestaan. In deze omgeving wordt gebouwd aan een nieuwe openbare lagere school, terwijl aan de Wilhelminastraat de nieuwe prot.-chr. school (die het oude gebouw aan de Koningstraat moet ver vangen) de voltooiing nadert. De Am bachtsschool en de Rijks HBS behel pen zich nog altijd in noodlokaliteiten. Het ziet er naar uit, dat in het nieuwe GEMEENTE-BEGROTING voor 1952 ligt op onze schrijftafel als wij ons neerzetten om een begin te maken met het traditionele jaaroverzicht. In dit tweedelige boekwerk vinden we in cijfers (met een kort en bondig commentaar) uitgedrukt hetgeen de burgerij van Den Helder in het nieuwe jaar van het gemeentebestuur te verwachten heeft Wijzigingen in het beleid blijken daaruit niet Zjj waren trouwens ook niet te verwachten, omdat de algemene omstandig heden in het bijzonder op financieel gebied nog altijd de grootst mogelijke voorzichtigheid en zuinigheid vereisen. Het Is zelfs zo, dat het beleid goeddeels door uiterlijke factoren wordt voorgeschreven. De middelen laten slechts in uiterst geringe mate toe, zekere persoonlijke of politieke idealen in het gemeentelijke beleid tot gelding te doen brengen. Daarbij komt, dat een gemeentebestuur met sterke financiële banden gebonden is aan het Rijk. Zeker een gemeentebestuur als dat van Den Helder, waar de moeilijkheden op het gebied van de weder opbouw het Rijk een stevige vinger in de gemeentelijke pap geven. OOE STEVIG die vinger is komt enigermate tot uitdrukking in de financiële steun, die de gemeente Den Helder aan het Rijk heeft moeten vra gen om de begroting 1952 sluitend te krijgen. Wederom moest immers tot een bedrag van f 372.240,een be roep worden gedaan op het Gemeente fonds, buiten de twee millioen gulden die de gemeente reeds krachtens alge mene richtlijnen uit dit fonds toekwa men. Het behoeft geen betoog, dat het Rijk niet zonder meer enige tonnen four neert en dat eerst de begroting aan 'n degelijke beschouwing wordt onder worpen. Pas wanneer het Rijk er van overtuigd is, dat op geen enkel punt kan worden bezuinigd en dat alle bronnen van inkomsten der gemeente voldoende zijn aangeboord, zal de ge vraagde financiële bijstand worden verleend. Wat Den Helder en meni ge andere gemeente betreft, is dus van de zo vurig begeerde autonomie geen sprake. Ook dit is een ideaal, dat helaas op het altaar van Mars moest worden geofferd, een altaar dat offers blijft vragen, al is er gelukkig nog geen sprake van een derde wereld oorlog. De gevolgen van de tweede wereld oorlog en de kosten, die de wereld maakt om zo wordt ons geleerd en wij accepteren gaarne de juistheid daarvan een nieuwe wereldbrand te voorkomen, hebben ook in het afgelo pen jaar hun stempel op het gemeen telijke beleid in Den Helder gedrust. Het Rijk sanctionneert investeringen slechts in uiterste noodzaak. Niet voor niets werd de verdere uitvoering van het rioleringsplan op de lange baan ge schoven en werd de bouw van ?en openbare lagere school in Oud Den Helder uitgesteld. Niet voor niets werd de bouw van woningen tot een mini mum beperkt, dat maar weinig gelegen is boven het volume dat in normale tijden zou worden gebouwd. Gezien in het licht van deze algeme ne situatie was de 28ste Mei van het afgelopen jaar dus wel een feestelijke dag: de eerste zes woningen in „Nieuw- stad" konden worden btrokken. Inmid dels zijn alle Nemavo-woningen in de- jaar ook voor deze onderwijsinstel lingen het licht zal aanbreken, wat niet wil zeggen dat zij vóór 1 Januari 1953 zullen kunnen verhuizen! Massa-doorlichting. CEN GEHEEL andere zaak van alge meen belang is het massale bevol kingsonderzoek op longtube rculose, waarmede op Maandag 19 November een begin werd gemaakt. Ruim tien duizend stadgenoten hebben zich reeds aan dit onderzoek onderworpen, een aantal dat in dit stadium het massa- onderzoek wordt op 2 Januari voortge zet volkomen in overeenstemming is met de hooggespannen verwach tingen. Herinneren wij er voorts aan, dat 27 September de inventaris van de ge meentelijke gasfabriek onder de hamer ging. De opbrengst was rond negentig mille. Al enige weken tevoren stroom de het eerste Hoogovengas door het Helderse buizennet Tenslotte twee feiten, die bewijzen dat de moderne techniek onze stad niet voorbijgaat al zouden de geurige „em mertjes" en grachten soms het tegen deel doen veronderstellen: de experi mentele televisie drong ook in Den Helder door en op 8 December konden wij berichten, dat met ingang van 7 Januari 1952 diesels zullen rijden op het traject AlkmaarDen Helder. In een tijd, die zuinig bedeeld is met op wekkende tijdingen, accepteren wij der gelijke lichtpuntjes met welhaast kin derlijke vreugde. Wie zal ontkennen, dat kinderlijke vreugde een hoogst be langrijk maar helaas zeldzaam goed ls? £R IS IN DEN HELDER nooit iets te doenMet deze klacht behoeft men niet meer bij ons aan te komen. Zelfs niet, wanneer men bedoelt te verzuchten, dat hier zo zelden iets van betekenis op cultureel terrein gebeurt. In het afge lopen jaar hebben wij een niet onbevredigend aantal uitstekende uitvoeringen gehad op het gebied van de vocale en instrumentale kunst, het toneel, de voor drachtkunst en zelfs ook het ballet. De amateurverenigingen, wier activiteit zich in deze richting ontplooit, hebben zich geenszins afzijdig gehouden. Zo was er sprake van een gezonde wisselwerking tussen de „geïmporteerde" goede wijn, die geen krans behoeft, en de vruchten van eigen bodem. Het is volkomen natuur lijk, dat in onze „wijngaard" niet alleen kostelijke vruchten worden geplukt, maar ook druiven van mindere kwaliteit, en dat sommige ranken nooit komen tot het dragen van veelbelovende bloesems. Op Zondag 28 Januari overleed in het Centraal Ziekenhuis te Alk maar op 50-jarige leeftijd de arts dr. R. Fransen, een gezien ge neesheer, die naast zijn practijk als adviseur optrad van de Hel derse Volksuniversiteit en als keurend geneesheer van het Bu reau voor Medische Sportkeuring. Het oud-raadslid voor de Chris- telijk-Historische Unie, de heer J. van Zwijndrecht, oprichter en voorzitter van „Voorzorg" en een werkzame figuur op kerkelijk ter rein, overleed op 7 Febuari op 73-jarige leeftijd in zijn woning aan de Bothastraat. In het Lidwina-ziekenhuis over leed op 2 Mei op 57-jarige leeftijd de heer N. B. van Vring, hoofd van de RK ULO en bestuurslid van verschillende RK verenigingen; hij was o.m. voorzitter van de Bijzondere raad der Sint Vincen- tius-vereniging en van het Katho liek Thuisfront. De steeds kleiner wordende garde der Blauwe Zeeridders verloor op 20 Mei de oud-redder Dirk Bot. die de leeftijd van 83 jaar bereik te. Wethouder P. J. Diesbergen had slechts korte tijd zijn krachten aan de gemeenschap mogen wij den, toen hij op 15 October na een ernstige ziekte uit dit leven werd weggenomen. De overledene, die sinds September 1949 raadslid was voor de VVD en sinds Sep tember 1950 wethouder van So ciale Zaken, Volksgezondheid en Woonruimteverdeling, bereikte de leeftijd van 57 jaar. De laatste grote dode van dii jaar was de Koning der Blauwe Zeeridders, de 95-jarige Adria- nus IJsbrand Kuiper, broeder in de orde van de Nederlandse Leeuw. Deze nationale figuur ging heen op 29 October Daags na zijn overlijden zond H. M Konin gin Juliana aan de familie een telegram van rouwbeklag, waarin Janus Kuiper ten voorbeeld werd gesteld aan het gehele Nederland se volk. JOEN wij ons jaaroverzicht over 1950 schreven, verkeerde de Helderse Gemeenschap nog in staat van voorbe reiding. In de loop van 1951 kreeg de organisatie haar beslag. Eind Mei werd het definitieve bestuur gevormd. In middels functionneren ook de volgen de secties: Jeugd, Zang, Muziek. Ont wikkeling en Ontspanning. Sport en Sociaal en maatschappelijk werk. Deze overkoepelende cn enigermate ook selecterende organisatie komt het gemeenschapsleven in Den Helder zeer zeker ten goede. Het eind Augustus in werking getreden Agendabureau levert in dit opzicht wel zeer belang rijk werk. In samenwerking met dit bureau begon de Helderse Courant op Zaterdag 1 September met de weke lijkse rubriek ..wilt u even noteren?" Deze agenda wordt door een zeer talrijk publiek gewaardeerd Zelfcritiek TN AANMERKING genomen, dat de „gewone" club- en verenigings avonden niet in deze agenda worden aangekondigd, getuigt deze rubriek van een zeer bloeiend gemeenschaps leven in Den Helder. Een bloei, welke ons op 17 November de vraag deed stellen: ..Is een bloeiend verenigings leven altijd een gunstig verschijnsel?" Het is hier niet de plaats, daarop na der in te gaan. Wel stellen wij vast. dat men in het algemeen moet blijven streven naar steeds hogere en nog meer verantwoorde prestaties. De zelf critiek van ieder, die iets in het open baar presteert en de critische zin van het publiek dat allerlei openbare ver richtingen bijwoont, komen altijd voor verscherping in aanmerking Een aardig hoewel niet geheel ge slaagd initiatief, was het organiseren van de „Juttersparade nr 1". die op 26 Mei in Casino werd opgevoerd. Deze parade was bedoeld als een de monstratie van hetgeen de Helderse amateurs op kieinkunstgebied kunnen presteren. Het voornaamste euvel bleek een tekort aan zelfcritiek en zelfbeperking. Het was daarom een leerzame en. belangrijke avond. Het zou ons te ver voeren, alle uit voeringen van muziek-, zang-, ope rette- en toneelverenigingen in de her innering terug te roepen Maken wij een uitzondering vooor het debuut van de Helderse Balletgroep. Dit was zo veelbelovend, dat de Volksuniversiteit in haar programma een avond voor deze groep reserveerde (9 Januari '952 in Casino) En herinneren wij ten slotte ook nog even aan de hrillant" j uitvoering, die ..Toonkunst" op 23 October gaf van Havdn's Die Schöp- fung". ter gelegenheid van het gouder. iubileum. Mneiliike mensen EEN men behoeft niet te klagen over hetgen in onze stad „te doen" is. Zeer veeleisende lieden, die toevallig „trek" hebben in een super-toneel- stuk, terwijl die avond „alleen maar" een pianorecital wordt gegeven door Clara Haskill, en die een week later zin" hebben in een pianoconcert terwijl die avond „alleen maar" een super-toneelstuk wordt opgevoerd, zullen in Den Helder nimmer tevreden worden gesteld. Deze moeilijke men sen kunnen wjj slechts adviseren- „Keert Nieuwediep ae rug toe en zoekt uw toevlucht in Den Haag of Amsterdam. Daar kunt ge te kust en te keur gaan!" 20 Januari: Leger des Heils zestig jaar. 22 Januari: Veilingsvereniging „Den Helder en Omstreken" veertig jaar. 23 Februari: Aannemersbedrijf fa. gebr. Smit veertig jaar. 24 April: Nederlandse vereniging tot afschaffing van alcoholhoudende dran ken, afdeling Den Helder, veertig jaar. 20 October: „Toonkunst", afdeling Den Helder, vijftig jaar. 1 November: Vakschool voor Meisjes vijf en dertig jaar. 3 November: „Witte Kruis", afdeling Den Helder, vijf en zestig jaar. De gemeente-ontvanger, de heer L Valkhoff, was op 1 Januari veertig jaar in dienst der gemeente. De commissaris van politie, de heer K. Rijpma, nam op 1 Februari afscheid van Den Helder, wegens zijn benoe ming tot docent aan de Luchtbescher- mingsschool te Barneveld. Tot opvol ger als commissaris werd op 16 Juli benoemd de heer A. Hensums, hoofd inspecteur van politie te Rijswijk. De nieuwe commissaris werd op 4 Sep tember geïnstalleerd. De directeur van Openbare Werken, ir. J. F. A. Alozerij, aanvaardde op 1 Februari zijn nieuwe functie als direc teur van de gemeentelijke woning- dienst te Amsterdam. De raad benoem de op 13 Februari jhr. ir. S. Laman Trip, directeur van gemeentewerken te Wassenaar, tot zijn opvolger. Op 28 Februari werd afscheid geno men van de heer D. Haan, directeur van de gemeentelijke Vleeskeurings dienst. Als zijn opvolger kwam de heer A. M. Huizinga uit Rijssen in functie. Mvr. I. Krijnen-Boer legde op 22 Maart haar taak neer als directrice van de Nutskleuterschool aan de Van Ga lenstraat. In Mei zag het Leger des Heils de kapiteins Bergsma vertrekken; zij wer den opgevolgd door de kapiteins Nieuwland. Door de bevestiging en intrede van ds. L van der Knijff op 19 December werd de vacature bij de Christelijk- gereformeerde kerk na drie jaar ver vuld. Hef onderhoud van de strandhoofden vond flink voortgang. Volgens een modern procédé wordt hier een mengsel van zand en asfalt tussen de stenen gegoten. J7EN HISTORISCH MOMENT in de geschiedenis van onze haven was de afslui ting van het Nieuwediep. Op Maandag 10 September kwam men zover, dat de keileembenken de dijk bij „Oostoever" verbonden met de strekdam aan de overzijde. In die dagen veranderde de Buitenhaven van een diepe bedding voor de eb- en vloedstromen in een dode zeearm. In het „rjjk der geheimenissen" achter de strekdam werd in het afgelopen jaar de havenaanleg intensief voort gezet. Men is in de Westelijke bouwput reeds ver gevorderd met de bouw der steigers. Naar alle waarschijnlijkheid zal in 1952 een aanvang worden gemaakt met de bouw der beide grote bruggen over de Buitenhaven. UET JAAR 1951 begon, wat de gebeur tenissen „tussen Haaks en Kuitje" betreft, met een scheepsramp in zak formaat. Op Nieuwjaarsdag liep de coaster „Ann Charlotte" op de Haaks- gronden. 's Avonds nog brachten de sleepboten „Nestor" en „Stentor" haar behouden binnen. In de Visafslag werd op 17 Januari een nieuw afmijntoestel in gebruik ge nomen, waardoor weer een stukje ro- Schepen kwamen en gingenMenigmaal bood de Buitenhaven deze aanblik. Deze foto werd genomen toen Hr. Ms. torpedobootjager „Evert- sen" op Zaterdag 2 Juni uif de Koreaanse wateren terugkeerde. 20U MEN KUNNEN zeggen, dat de voornaamste keten, die de gemeente Den Helder bindt met het Rijk, bestaat uit guldens (enige honderddui zenden guldens), dan Is het evenzeer waar, dat de banden tussen onze stad en de grote wereld in stand wordt gehouden door de schepen der Koninklijke Marine. Onze grijsgesehilderde oorlogsbodems, die de Nederlandse driekleur over alle zeeën voeren, vinden op gezette tijden een veilige thuishaven in Nieuwediep. Wanneer zijn vertrekken en wanneer z(j terugkeren leeft de bevolking van deze stad, marinebasis van oudsher, terdege mede. Het past daarom, in dit jaaroverzicht enkele hoogtepunten op maritiem gebied te rele veren. r\EN HELDER en de jonge republiek Indonesië. Op il Januari zagen wij de torpedobootjager Hr. Ms. „TJeris Hidaes" koers zetten naar de Oost, zo als vele oorlogsbodems die lange re.s> aanvaardden. Het verschil was echte: daarin gelegen, dat deze jager weldra zou varen onder de vlag van de Repu bliek, als voornaamste eenheid van de ALRI. Op 20 Februari arriveerde de „Tjerk Hiddes" te Tandjong Priok. Zij voer in de Indonesische wateren minder voorspoedig. Naar het schijnt het schip inmiddels gerepareerd en doet het weer dienst r\EN HELDE® .en de Verenigde Naties Op 15 Maart vertrok Hr. Ms. „Van Galen" naar de Koreaanse wateren om daar de „E^ertsen" af te lossen. Met de vlag der United Nations in top keerde laatstgenoemde torpedobootjager op 3 Juni behouden in Nieuw-diep terug. TNEN HELDER en de overzeese Rijks delen. Op 21 April verliet Hr. Ms ..Johan Maurits van Nassau" de haver met tvcTemming Nieuw-Guinea. He: korvet „Ternate" en de torpedoboot jager „Banckert" deden dezelfde reis in tegengestelde richting. Zij arriveer den resp. op 18 September en 2 Octo ber in Nieuwediep. Op 27 October kee. - den de laatste oorlogsbodems de vier mijnenvegers van de eerste divisie uit Indonesië terug. De mijnenlegger Hr. Ms. „Willem van der Zaan" ver trok op 15 Juni naar de West ter aflos sing van Hr. Ms. „Van Speijk", die een maand later thuisvoer. QEN HELDER en de „hele wereld' Dan denken wjj in de eerste plaats aan de wereldreis, die Hr. Ms. torpedo bootjager „Piet Hein" maakte van 17 Augustus 1950 tot 11 Mei 1951. Tijdens deze reis heeft de „Piet Hein" 38.000 zeemijlen afgelegd. Na haar terugkeer kreeg deze jager een onderhoudsbeurt op de Rijkswerf. Zij is inmiddels wee: in dienst gesteld en zal over enxeir weken naar de Koreaanse wateren ver trekken ter aflossing van de „Van Galen". Miinendiens' QOK de Mijnendienst Nederland ver dient vermelding, wanneer over Den Helder en de hele wereld" worm gesproken. Op 12 December voerde inze Mijnendienst de laatste veegactie lit in internationaal verband. Het be eiken van deze miiloaal betekende, dat de Noordzee mijnvrij kon worden ver klaard ten Zuiden van de 53 breedte graad. Zeevarenden van alle nat s zul len deze tijding met vreugde hebben begroet. De mijnenvelden ten Noorden van de 53ste breedtegraad zullen al lengs worden opgeruimd tijdens de ge allieerde oefeningen, die voor de mij nenvegers der West-Europese op net programma saan. Over oefeningen gesproken. Den Hel der was in April het hoofdkwartier van de geallieerde oefening „Achilles" voor zee-, land- en luchtstrijdkrachten. Op 9 Mei begon in de Onderzee- dienstkazerne aan de Buitenhaven (de kort tevoren gerestaureerde en uitge breide Marinekazerne) de cursus Koop- vaardijbeveiliging voor opvarenden van de Koopvaardij. Op 1 October werd ln het daartoe ingerichte fort ..Erfprins' de Artillerieschool geopend. Sindsdien heeft de Navigatie-gevechtsinformatie- school de beschikking over het gehele fort „Oostbatterij". Prins op bezoek. JN ZIJN FUNCTIE van Inspecteur- Generaal van de Koninklijke Marine stelde Z.K.H. Prins Bemhard zich op i« September persoonlijk op de hoogt" van de stand van zaken bij de Marine- opleidingen in Den Helder, alsmeae van de vorderingen in de havenwerken. In het begin van het jaar. op 9 Fe bruari. had reeds de toenmalige Minis ter van Oorlog en Marine, mr TT. L s' Jaccb. een bezoek aan Den Selder 'ebracht Mutaties. riESLUITEN wjj met te herinneren aan de voornaamste mutaties in het afgelopen jaar. Op 1 Maart droeg ae vice-admiraal J. J. L. Willinge aan boord van Hr. Ms. ..Jacob van Heems- kerek" in de Buitenhaven het comman do over aan de schout bij nacht C. W Slot. De kapitein ter zee F. H. M. van Straelen droeg op 2 Juli het commando "ver het Koninklijk Instituut over aan rapitein ter zee J. K. Muller. De kapi tein ter zee D. J. Kommer droeg op lt» Juli de functie van Commanaant Wachtschip en Commandant Maritieme Middelen over aan kapitein ter zee K. van Dongen. mantiek werd verdreven door de mo derne techniek. Verder bleef de toe stand op en om de Visafslag bij het oude, om niet te zeggen „ouderwetse". De vissersvloot leed op 14 Maart een verlies, doordat op 14 Maart de botter HD 47 van schipper Jacob Post onder de Texelse wal op een zandbank liep. De uit drie koppen bestaande beman ning maakte benauwe ogenblikken door en heeft zich op 'n houten vlotje in veiligheid kunnen brengen. Van het scheepje is alleen de mast geborgen Toen op 17 April het fraaie passa giersschip „Van der Wijck" een proef tocht maakte van Den Helder naar Oudeschild, scheen er een belangrijke verandering te zullen komen in de ver binding tussen het „Gouden Boltje" en de vaste wal. De aankoop ging echter niet door, wat mede zijn oorzaak vond in de onzekerheid die nog altijd be staat omtrent de kwestie ,,'t Horntje" of „Oudeschild". Op de werf van Schouten te Muiden werd op 11 Juni door H.K.H. Prinses Wilhelmina de reddingboot „Prins Hendrik", een geschenk van de stoom vaartmaatschappij „Nederland" aan de Koninklijke Noord- en Zuidhollandse Reddingmaatschappij, te water gelaten. Binnenkort zal deze nieuwe en hyper modern uitgeruste reddingboot de „Do- rus Rijkers", die dan in reserve gaat, komen vervangen. 15en week later publiceerde de Staats courant de ministeriële beschikking, waarbij de „Opsporings- en Reddings dienst" officieel werd ingesteld. De on der deze dienst ressorterende „gele bootjes", Hr. Ms. „Y 861" en „Y 862" vormen reeds een vertrouwde stoffe ring van de Buitenhaven, evenals de forse sleepboot Hr. Ms. „Hercules" die dit jaar in gebruik werd genomen. Nog 'n enkel woord over het strand. Het onderhoud van de „pieren" werd met kracht voortgezet. Bij Huisduinen werden zelfs twee geheel nieuwe strandhoofden aangelegd. En bij „Paal 3" opende de heer Minkema op de wel zeer regenachtige Zaterdagmiddag 23 Juni het strandpaviljoen „Den Helder aan Zee". De jongste Novemberstormen hebben ter plaatse weer enkele meters van de duinvoet afgekloven, zodat het paviljoen in het komende seizoen iets meer landinwaarts moet worden her bouwd. Voor een 1 April-mop, die ernst bleek, zorgde het logementsschip Haarlemmermeerdat in de Hoofdgracht zonk. Duikers moesten er aan te pas komen om het recalcitrante vaartuig tot de orde te roepen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1951 | | pagina 3