P.v.d.A. voelt niet veel voor een
kabinet op brede basis
Ook ticker-parade in San Francisco
Belgische arbeiders dreigen met
algemene werkstaking
Een treinramp in
Noord-Engeland
Truman doet scherpe aanval op het
Congres en Huis van Afgevaardigen
Botsingen in Frans
Equatoriaal Afrika
Drie nieuwe credietregelingen voor
de middenstand in werking
Zaterdag 19 April 1952 '.VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
77e Jaargang No. 11390
Dagblad voor Den Helder, KoegrasTexel, Vlieringen en Anna Paulowna
Mr. Donker op congres ie Nijmegen
Geen acoord mei andere partijen
inzake kwestie-Nieuw Guinea
Dr Drees: Eventueel
loyalere oppositie
ZUID-AFRIKA HOUDT IN
1953 VERKIEZINGEN
Premier Malan wil zo nodig
het leger inschakelen
Passagiers dwongen de
piloot te landen
Koningin hield nieuw pleidooi voor samenwerking
San Francisco Chronicle
stak de loftrompet
NEGEN BEWAKERS GEVANGEN
Opstand in Amerikaanse gevangenis
Voor de vijfde maa!
in drie weken
W&eAfewdhX
Duitse erfenis
opgeblazen
Ook Britten eisen
hogere lonen
Funeste bezuiniging op
hulp aan buitenland
Stierenvechter op de horens
Nationale herdenkings
bijeenkomsten
In Bloemendaal en Overveen
Amerikaanse nam vijf
millioen weg
Politieke moord bij de
Fiatfabrieken?
NAVO-LANDEN GEPOLST
OVER RIDGWAY
„Adabi" eist doodstraf
voor Westerling
Voor de zenuwen
Groiere mogelijkheden
Directie:
j. BIJDSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur;
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elke woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal ƒ6.05, per maand
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen ƒ0.49
riSTEREN is te Nijmegen het algemeen congres van de Partij van de Arbeid
begonnen, dat vandaag wordt voortgezet en voornamelijk staat in het teken
van de komende verkiezingen. Toen Koos Vorrink, algemeen voorzitter, het
congres opende had het hoofdbestuur op het podium plaats genomen, alsmede
de voormalige Britse minister van het kabinet-Attlee, Herbert Morrison. De
minister-president dr W. Drees, de ministers Joekes, Mansholt en In 't Veld,
staatssecretaris mr dr Van Rijn, de voorzitter van de Eerste Kamer, mr J. A.
Jonkman en de burgemeester van Nijmegen hadden op de eerste rijen in de
zaal plaats genomen. „De regeringsploeg is hier compleet en „Piet" (Lieftinck)
komt ook nog", zei de heer Vorrink. „Willem Drees zit wel op de rechterhoek
in de zaal, maar dat wil niets betekenen.
Na de mededeling van de heer Vor
rink, dat van de Duitse Socialistische
Partij en de Engelse Labour Party een
telegram was ontvangen, hield ir Vos
een inleiding over de resoluties van het
plan „De weg naar de vrijheid". Wij
willen, aldus de heer Vos, nieuwe vor
men van bezitsverhoudingen, maar in
geen geval staatsmonopolie. De ont
werpresoluties van het plan werden
met een aantal wijzigingen aanvaard.
INDONESIË EN N.-GUINEA
's Middags hield de voorzitter van de
Tweede Kamer-fractie van de Partij
v. d. Arbeid, mr A. Donker, een uitvoe
rige rede over de werkzaamheden en
resultaten van de verschillende socia
listische ministers. Sprekend over da
kwestie-Indonesië zeide hij, dat het
„Indonesische drama voor ons land tot
op zekere hoogte 't drama van de ge
miste kansen is geweest. De Partij v.
d. Arbeid is er z.i. in elk geval in ge
slaagd een matigende invloed uit te oe
fenen en er toe bij te dragen, dat de
vereiste meerderheid voor de oplossing
werd verkregen. Betreffende Nieuw-
Guinea wijkt het standpunt van de P.
v. d. A. sterk af van dat der andere
democratische partijen. De P. v. d. A.
Minstens 40 gewonden
De locomotief en vijf wagens van de
sneltrein Glasgow-Londen zijn te Helli-
field in de omgeving van de Noord
engelse plaats Skipton een afgele
gen en moeilijk toegankelijk gebied
ontspoord. Tenminste veertig personen
zijn gewond.
Te hulp gezonden ambulances konden
de plaats van de ramp niet dichter dan
drie kilometer benaderen. Ploegen van
politie en brandweer hebben de eerste
hulp verleend. Brandweerlieden ver
schaften zich met de bijl toegang tot
de op hun kant liggende wagens. Alle
telefonische verbindingen ter plaatse
zijn verbroken daar de telefoonpalen
door de ontspoorde trein werden mee
gesleurd.
De Zuidafrikaanse premier Malan
heeft gisteren in de Volksraad medege
deeld. dat een jaar na het aflopen van
de huidige pailementaire zitting alge
mene verkiezingen in de Znidafrikaan-
se Unie zullen worden gehouden. De
regering behoeft eerst in 1953 verkie
zingen uit te schrijven.
De ontmoeting van de oppositieleider
Straus met de leiding van het „Toorts
commando", welke door Malan als een
groep roekeloze individuen werd beti
teld, bood volgens de premier gevaar
lijke aspecten. Hij achtte de regering
verantwoordelijk voor wet en orde en
zei deze in eerste instantie te zullen
handhaven door de politie en zo nodig
met gebruikmaking van de weermacht.
Joegoslaven kozen de vrijheid
Passagiers van een Joegoslavisch lijn-
vliegtuig, dat de luchtverbinding tussen
Agram (Zagreb) en Ljubljana onder
hield, hebben de bestuurder met een re
volver gedwongen in Oostenrijk te lan
den. Zes der elf passagiers wensen zich
in Canada te vestigen. Het toestel is in
de Britse bezettingszone van Oostenrijk
geland. De zes bewuste passagiers zijn
voorlopig door de Britse bezettingsauto
riteiten aangehouden.
VLIEGTUIG MET 28 INZITTENDEN
IN CALIFORNIE NEERGESTORT
Op ongeveer veertig km van Los An
gelos in Californie is gisteren een twee-
motorig passagiersvliegtuig met 28 in
zittenden neergestort. Alle kwamen om
het leven.
Het toestel was tegen een 300 meter
hoge heuvel opgevlogen en vervolgens
in een kloof terechtgekomen.
is bereid de kwestie-Nieuw-Guinea in
het kader van de overige vraagstukken
met Indonesië te bespreken. De andere
partijen zijn daartoe niet bereid. Met
de West staat het er gelukkig beter
voor, aldus spr.
Het defensiebeleid beschouwend,
merkte mr Donker op, dat de P. v. d.
A. er angstvallig voor zal waken, dat
de militaire uitgaven niet zo, hoog wor
den, dat het welvaartspeil op onver
antwoorde wijze wordt aangetast."
Komend tot de medeverantwordelijk-
heid van de P. v. d. A. in het rege
ringsbeleid, zeide spreker, dat onder de
huidige omstandigheden slechts een
deel der doelstellingen kon worden
verwezenlijkt. „Op grond van haar
verantwoordelijkheid ten aanzien van
de nationale zaak heeft de P. v. d. A.
haar medewerking aan de regering ver
leend. Ook omdat met haar opvattin
gen op redelijke wijze rekening werd
gehouden. Zou dit in de toekomst in
mindere mate het geval zijn, dan zou
daarmede het ogenblik kunnen komen,
waarop de partij de regeringsverant-
wordelijkheid niet langer meer kan dra
gen. Ook bij ons bestaat grote belang
stelling voor het probleem smalle of
brede basis. De partij meent, dat een
daadkrachtig bewind bij een smalle
basis meer verzekerd is. Dit kan er dan
ook toe leiden, dat de P. v. d. A. er de
voorkeur aan zou kunnen geven niet
in een kabinet op brede basis zitting
te nemen."
Om half acht begaven de deelnemers
aan het congres zich in een lange stoet,
met voorop de ministers en de Britse
gast, naar de Markthallen. Voor de
zingende optocht hadden de Nijmege-
naren slechts geringe belangstelling. In
de hallen hield Koos Vorrink een spe
ciale begroetingsrede tot oud-minister
Morrison, die door deze werd beant
woord.
Daarna beklom dr Drees het spreek
gestoelte. „Wij hebben," aldus spreker,
„het gevoel, dat de politieke situatie in
ons land onzekerder is, dan zij is ge
weest. Mochten wij straks eventueel in
de oppositie moeten gaan, dan zullen
wij zeker een loyalere en constructie
vere oppositie voeren, dan wij de laat
ste tijd hebben ervaren." Dr Drees werd
na zijn rede langdurig toegejuicht.
JVONINGIN JULIANA en Prins Bernhard zijn gistermorgen, nadat een lange
vliegtocht van tien uur hen de avond te voren over een gedeelte van de
overstroomde gebieden van Detroit naar het vliegveld van San Francisco had
gebracht, op hun officiële intocht in de stad, evenais in New York, verwelkomd
met een „ticker-parade", een regen van confetti en papiersnippers. Het was de
eerste maal, dat een bezoeker van de stad een dergelijke eer te beurt viel.
uitgedrukte gedachten de eigen ge
dachten van de Koningin zijn. „Zij zelf
en niet haar ministers schrijven haar
toespraken", aldus het blad. De „San
Francisco Chronicle" zegt verder, dat
ieder, die de Koningin leert kennen,
gemakkelijk begrijpt, waarom zij een
symbool is van 't Nederlandse volk en
zijn onverwoestbare kleine land.
ONMIDDELLIJK na de aankomst heeft
het Koninklijk paar, getroffen door
de aanblik van de overstromingsramp
telegrammen van deelneming gezonden
aan president Truman en aan de gou
verneurs van de zeven geteisterde sta
ten.
Koningin Juliana heeft gistermorgen
bovendien mevrouw Mahoni in een kor
te audiëntie ontvangen. Mevrouw Ma
honi is de weduwe van de correspon
dent van de „San Francisco Chronicle",
die in 1949 bij de ramp van de „Fra-
neker" in Bombay omkwam.
Tijdens het officiële diner, dat Haar
gisteravond door de stad San Francis
co werd aangeboden, heeft de Koning
in een rede gehouden, waarin zij haar
bewondering uitte voor de schoonheid
van deze stad aan de Stille Zuidzee.
In de loop van haar rede hield de Ko
ningin een pleidooi voor de noodzake
lijke samenwerking en krachtenverza
meling der volkeren in hun streven
naar vrijheid en wereldvrede.
De „San Francisco Chronicle" schrijft
naar aanleiding van het koninklijke be
zoek, dat de toespraken, die de Koning
in in Amerika houdt, zijn vervuld van
compacte filosofische gedachten, die ver
uitgaan boven de conventionaliteiten,
die men van staatshoofden zou ver
wachten, en dat de in de toespraken
In de gevangenis-boerderij te Rah-
way (V.S.) is een aantal gevangenen
in opstand gekomen. Zij hebben een
vleugel, waar de slaapplaatsen zyn, e
zet en houden negen bewakers gevan
gen.
Dit is de vijfde maal in drie weken,
Verwachting tot hedenavond
nog zonnig
Droog weer met weinig bewoi -
king en weinig wind. Vooral m
de Zuidoostelijke helft van het
land nog warm voor de tijd van
het jaar, maar in de kustprovin
cies in de loop van de dag inval
len van koelere zeewind.
ZONDAG: Zon op 533, onder
19.47. Maan op 4.04. onder 15.10.
MAANDAG: Zon op 5.31. onder
19.48. Maan op 4.17, onder 16 Ja-
dat zich in de staat New Jersey onlus
ten in gevangenissen voordoen. Volgens
functionarissen is de opstand in Rah-
way een uiting van solidariteit met de
opstand in de staatsgevangenis van
Trenton. De opstand in Trenton is ech
ter vannacht na 77 uur beëindigd. Hier
hadden 69 gevangenen zich verschanst
in de gevangenisdrukkerij. Van de vier
bewakers, die zij als gijzelaars vasthiel
den, hadden zij er Donderdag reeds een
vrijgelaten, daar de man een lichte
hartaanval had gehad. De 69 gevange
nen die 77 uur zonder voedsel en water
hebben geleefd, hebben hun verzet be
ëindigd, nadat besprekingen waren ge
voerd over hun eisen: ontslag van een
bewaker en een onderzoek naar de toe
stand in de gevangenis.
BRITSE AMBASSADEUR IN CAIRO
BIJ EDEN ONTBODEN
In verband met het geschil tussen
Engeland en Egypte over de status van
de Soedan heeft de Britse minister van
buitenlandse zaken, Eden, de Engelse
ambassadeur in Caïro en de gouverneur
generaal van Soedan voor besprekingen
naar Londen ontboden.
In samenwerking met de gemeente
Velsen blaast de genie in IJmuiden
twintig betonnen bunkers uit de
bezettingstijd op. Men vult hiertoe
de bunkers eerst met water.
In Beigie dreigt een algemene sta
king. De arbeiders hebben tijdens de
winter van de regering een toeslag op
het uurloon gekregen van een halve
frank. Deze regeling gold tot I Mei. Nu
hebben de arbeiders een verzoek ge
richt tot het Verbond van Belgische In
dustriëlen en gevraagd of zij nu de uit
kering van deze toeslag willen voort
zetten .Dit zou dan moeten worden ge-
finciëerd uit de in de bewapeningsin
dustrie gemaakte overwinsten. Het
Verbond heeft dit verzoek beslist af
gewezen.
Over deze toestand wordt door de
verschillende vakbonden thans druk
overleg gepleegd. Als begindatum van
een eventuele staking zou 1 Mei zijn
voorgesteld.
In sommige kringen in Brussel meent
men echter, dat de regering het niet tot
een staking zal laten komen en voor
nemens is werkgevers- en werknemers
organisaties een compromis-voorstel te
doen. Daar men evenwel niet kan aan
nemen, dat de regering de op 30 April
aflopende premie zal blijven betalen,
tast men omtrent de aard van dit voor
stel vooralsnog in het duister.
Ook in Engeland hebben 38 vakver
enigingen in de scheepsbouw- en ma
chine-industrie gisteren besloten voor
haar drie millioen leden hogere lonen
te eisen. Het verbond, dat deze vak-
DRESIDENT TRUMAN heeft gisteren
op een bijeenkomst van oud-stiij-
ders in Washington verklaard, dat de
Verenigde Staten nog steeds in „dode
lijk gevaar" van Sowjet-aggressie ver
keren .Hij drong er bij de oud-strijders
op aan hem te helpen om pogingen van
het Congres om op fondsen voor herbe
wapening en steun aan het buitenland
te bezuinigen, af te wenden.
In het bijzonder viel président Tru
man het Huis van Afgevaardigden
aan. Hij zei, dat de afgevaardigden
steeds wilden bezuinigen, doch geen
verantwoordelijkheid hiervoor, op zich
wilden nemen en niet met bijzonder
heden wilden worden lastiggevallen.
Truman voegde er aan toe, dat als de
door het Huis aangebrachte bezuinigin
gen door het Congres zouden worden
aangenomen het opgestelde schema in
de war zou komen en contracten inge
trokken zouden moeten worden. „Als
wij bezuinigen op de uitgaven voor na
tionale beveiliging kunnen wij al het
werk, dat wij op dit punt tot op heden
hebben verricht om een derde wereld
oorlog te voorkomen, weer ongedaan
maken....", aldus de president.
Dat het beroep van stierenvechter niet voor iedereen is weggelegd, bewij
zen bovenstaande interessante opnamen uit Madrid. Boven wordt de Mexi
caan Novillero Manuel Marquez door een stier weggeworpen. Onder wacht
de stierenvechter Manuel Navarro Navarrito, het hoofd met de handen be
schermend, gelaten af wat de woedende stier met hem zal doen, terwijl twee
helpers met rode doeken alle moeite doen om de aandacht van het dier af
te leiden
Truman zei. dat dezelfde gevaarlijke
en vernietigende aanvallen werden ge
daan op het programma voor militaire
hulp en economische bijstand aan de
bondgenoten van de Verenigde Staten.
Als de V.S. in gebreke zouden blijven
deze bondgenoten te helpen, zou het
bij een aanval op de vrije wereld mo
gelijk de gehele last van tegenstand
bieden alleen moeten dragen.
De jaarlijkse „stille tocht" naar de
erebegraafplaats in de duinen bij Over
veen, georganiseerd door de Commissie
Nationale Herdenking, wordt Zaterdag
3 Mei gehouden. Om 18 uur komen de
deelnemers bijeen in de garage van
Openbare Werken te Overveen, waar
zal worden gesproken door ds. D. Ring-
nalda en pater C. Tynagel O.F.M Na
afloop formeert zich de stoet om naar
de erebegraafplaats te gaan.
De Vereniging van Oud-Illegale Wer
kers organiseert op 2 Mei 's avonds een
herdenkingsbijeenkomst in de Herv.
kerk te Bloemendaal, waar zullen spre
ken ds. F. Slomp (Frits de Zwerver) en
Anton van Duinkerken. Voorts zal ver
zetspoëzie worden gedeclameerd en zal
het koor der Begijnhofkapel te Haar
lem zingen.
Ouwe zemel" had genoeg
De Amerikaanse schrijfster van korte
verhalen, Marie Michaud, is gearres
teerd wegens diefstal van vijf millioen
dollar uit het huis van Laverne Red-
fied. Zij heeft verklaard het geld weg
genomen te hebben omdat „die ouwe
zemel" het best missen kon en omdat
er zoveel arme mensen zijn, die best
een extra'tje kunnen gebruiken. Toen
zij gearresteerd was, had zij nog drie
millioen in haar koffer„Redfield
had mij uitgenodigd voor een diner en
liet me zien, hoeveel millioen hij wel
in huis had. Hij streelde het geld; het
was om er onpasselijk van te worden,
ik dacht, dat het geld beter gebruikt
kon worden dan om vertroeteld te
worden door zo'n brandkast-millionair.
Mijn ouders hebben me geleerd de ar
men te helpen", verklaarde Marie Mi-
chaud aan de politie. Zij is in de ge
vangenis van Flagstaff (Arizona) in
voorlopige hechtenis gesteld. Een 75-
jarige man is aangehouden, verdacht
van medeplichtigheid.
verenigingen omvat, heeft verklaard,
dat de eisen „behoorlijk" zouden zijn.
Tot dusver hebben reeds mijnwerkers,
spoorweglieden, onderwijzers en land
bouwers bekend gemaakt, dat zij van
plan zijn hogere lonen te vragen als te
genwicht voor de gestegen prijzen van
levensmiddelen tengevolge van de ver
laging der regeringssubsidies.
Veerlien doden
Te Logone in het Tsjaadgebied (Frans
Equatoriaal Afrika) hebben enige bij
plaatselijke verkiezingen verslagen Afri
kaanse candidaten en hun aanhangers
Donderdag betogingen gehouden, waar
bij veertien personen om het leven zijn
gekomen.
Er ontstond een botsing met gealar
meerde Franse gendarmes, die, door
gewapende betogers omringd, het vuur
openden. Een aantal betogers is gear
resteerd.
Dreigement op de muren
Volgens de politie te Turijn is de
moord op de directeur van de afdeling
vrachtauto's en tractoren van de Fiat-
fabrieken, Codeca, niet het gevolg van
een persoonlijke vete. Het zou hier een
onderdeel betreffen van een „intimi
datie-campagne tegen de fabrieksdirec-
tie."
Zoals bekend werd Codeca Woens
dag door een onbekende neergeschoten,
toen hij in zijn auto wilde stappen. Op
de muren van de fabriek is met krijt
geschreven: „Pas op één heeft er
zijn verdiende loon ontvangen. Er zul
len meer volgen." De Fiatfabrieken, die
grote orders uit Amerika verwachten
op grond van het program van weder
zijdse beveiliging, hebben de laatste
maanden gepoogd communisten van de
belangrijke posten te weren. Fiat heeft
geldelijke straffen aangekondigd voor
arbeiders, die kort geleden aan een sta
king hebben meegedaan. Hun aantal
wordt op 60 pet. van het personeel ge
schat.
De Verenigde Staten hebben de
leden van het Atlantisch Pact infor
meel gepolst over een benoeming van
generaal Ridgway, de opperbevelheb
ber in Korea, en mogelijk nog anderen,
tot geallieerde opperbevelhebber in
in Europa de plaats van generaal
Eisenhower.
De Indonesische bladen te Djakarta
besteden veel aandacht aan de berich
ten over Westerling. „Abadi" schrijft
o.m., dat het van weinig betekenis is,
of Westerling door een Nederlandse
dan wel door een Indonesische rechter
zal worden gevonnist. Hoofdzaak is,
aldus het blad, dat Westerling zwaar
zal worden gestraft. „De doodstraf, zo
als door het Hof te Neurenberg werd
geëist tegen de Nazi-misdadigers, is
hier op haar plaats," aldus „Abadi".
Staatssecretaris mr N. S. Blom heeft
de waarnemend Hoge Commissaris van
Indonesië, Susanto, toegezegd, de In
donesische regering op de hoogte te
zullen houden van de verdere gang
van zaken betreffende Westerling. De
Indonesische regering heeft instructies
aan haar vertegenwoordiging in Den
Haag gezonden voor het verzoek om
uitlevering. Een dergelijk nieuw ver
zoek heeft de Nederlandse regering
echter nog niet bereikt.
„De beste raad is: zoek een aar
dige vrouw en ga trouwen", zei
een Berlijnse psychiater tot een
jonge man, die als zenuwpatiënt
bij hem kwam. De psychiater
gaat thans scheiden. Zijn vrouw
gaat hertrouwen. Met de patiënt.
MET ingang van 1 Api'il zijn, zoals be
kend, drie nieuwe credietregelingen
voor de middenstand in werking getre-
gen: het bedrijfsuitrustingscrediet, het
vestigingscrediet en het crediet ten
behoeve van economische samenwer
king in de middenstand.
Het bedrijfsuitrustingscrediet maakt
het mogelijk, thans ook het niet-tech-
nische gedeelte van de bedrijfsuitrus-
ting te financieren. Beroepspensions,
restaurants etc. kunnen nu ook voor het
aanschaffen of vernieuwen van de vol
ledige bedrijfsinventaris van de cre-
dietregeling profiteren. Per credietne-
mer kan ten hoogste een bedrag van
f 25000 worden verstrekt.
Vestigingscredieten kunnen alleen
worden verstrekt aan middenstandson
dernemingen, die behoren tot een be
drijfstak, waai in een z.g. waarborg
fonds is gevormd. Het rijk en het waar
borgfonds stellen zich elk voor 50%
garant voor de verleende credieten.
Het doel van het crediet voor econo
mische samenwerking ten slotte is te
geraken tot een zo effciënt mogelijke
bedrijfsvoering bij de middenstandson
dernemingen. Dit crediet kan voorzien
in de financiering van investeringen en
de verschaffing van bedrijfskapitaal.
Terugbetaling van genoemde credie
ten moet binnen tien jaar geschieden.
Nadere bijzonderheden worden ver
strekt door de kantoren van de Neder-
landsche Middenstandsbank N.V. en de
regionale borgstellingsfondsen.