Nieuwe kerk te De Waai ingewijd
Voetbalvereniging „Texel"
bestaat 40 jaar
Erosie een groot gevaar voor
de mensheid
op de
Tweeduizend lammeren
Texelse markt
Drie oud-predikanten aanwezig
Rede van Ir Hartman op VOLT-reünie
Nieuws uit Wieringen
Westerlandse ouders leggen zelf
sportterrein aan
Blijde dag voor Hervormd Texel
Het fraaie gebouw niet
het allerbelangrijkste
TAFELTENNIS
Modeshow in Den Burg
Visafslag Oudeschild
Club met een bloeiend verenigingsleven
Voorzitter Dapper leidt
bijna een kwart
eeuw
Zijpe
Burgerlijke stand
Urk
Weekoverzicht visserij
Burgerlijke stand
Uit de Covij getreden
r»E mensheid moet trachten om te komen naar een evenwicht tussen bevol-
king, landbouw en industrie. Zo lang dit evenwicht er niet is zullen er
spanningen blijven, die kunnen leiden tot oorlogen, hongersnood en allerlei
andere narigheden meer", aldus ir Hartman, Riikslandbouwconsulent te Pnr-
merend, in een rede welke h(j Zaterdagmorgen hield op de jaarlijkse reünie
van de Vereniging van Oud-leerlingen der Tuinbouwschool te Hoorn. De heer
Hartman kwam tot bovenstaande conclusie bij de behandeling van het onder
werp „Het grondgebruik door de eeuwen heen". Zijn betoog, dat jammer ge
noeg door slechts een dertigtal geïnteresseerden werd beluisterd, was buiten
gewoon boeiend en interessant.
Ouderavond openbare
lagere school
Enorme drukte op de Groene Plaats
NCRV maakte reportage
Het sportprogramma van
Westeriand
O.L. School Hippolytushoef
gaat op reis
GLIMLACHJE
DINSDAG 20 MEI 1952
HET Neder,a"ds;h"vormd<. kerkje te De Waal is Zondagmiddag in-
gewud tijdens een drukbezochte dienst, waarin door ds Jansen een predicatie
werd gehouden naar aanleiding van 1 Kon. 8 vers 27: „Maar waarlijk zou God
op aarde wonen? Zie de hemelen, ja de hemel der hemelen zouden U niet be
vatten, hoeveel te min dit huis, dat ik gebouwd heb!" De predikant wees er op,
dat de gemeente De Waal het gereedkomen van dit kerkgebouw niet moet zien
als een eindpunt, maar als een nieuw begin van het gemeentelijke leven, dat
zeven gaar lang heeft moeten uitgaan van het kerkezaaltje in de pastorie.
Ds. Jense vertrouwde, dat ook de fi
nanciële moeilijkheden met de steun
van de gehele gemeente overwonnen
konden worden, hoewel hij dit niet als
het allerbelangrijkste beschouwde. De
materie is immers niet primair. Hier
moet niet gelden: het dorp heeft er nu
een fraai gebouw bij gekregen, maar:
deze nieuwe kerk moet het centrum
zijn van een opnieuw bloeiend geeste
lijk leven.
De inwijdingsdienst, die ook litur
gisch geheel aan deze historische ogen
blikken was aangepast, werd na het
zingen van Psalm 118 vers 12 en 14 ge
sloten. Het samenzijn kreeg toen een
ander karakter. Er werden verscheide
ne toespraken gehouden. Eerst voerde
ds Jense het woord. Hij richtte zich tot
mr. Ter Linden, secretaris van
Bouw- en restauratiecommissie der Ne
derlandse hervormde kerk, hem dan
kend voor het vele werk en de advie
zen, door zijn bureau verstrekt. Ook tot
de architecten, de heer en mevrouw
Pot, richtte ds. Jense woorden van
dank. Zowel bouwkundigen als theolo
gen zijn vol lof over hetgeen in De
Waal tot stand is gebracht. De heer
Drijver werd dank gebracht voor de ma-
Negen leden van de tafeltennisclub
Blanco uit Den Helder, staken het
Marsdiep over om op 't eerste Wadden
eiland, op uitnodiging van Ready een
6portief weekeinde door te brengen.
Na kennismaking met hun tijdelijke
pleegouders vertrokken allen per Bell-
car van de Teso naar Bos en Zee, 'n
kamphotel in De Koog, waar de voor
zitter van T.T.V. Ready, de heer A. C.
Peetoom, een welkomstwoordje sprak en
de avond opende. De taak van gastheer
werd toen overgenomen door N. Schoon
hoven, lid van Ready en eigenaar van
Bos en Zee.
Alle spelers, in sterkte variërend van
4e- tot overgangsklasse, werden over
drie poules verdeeld. Zes winnaars
kwamen er uit de bus, n.1. Brügemann
en Schoonhoven van Ready en het echt
paar Sinjewel en de heren M. Ooster
beek en J. Louis van Blanco. Mels Oos-
terbeekterbeek gaf in de finale tegen
Louis zeer goed partij en wist een be
slissing in drie games af te dwingen
(21—14, 18—21, 17—21). Het succes was
voor Blancs, maar de sportieve vreugde
en het spelgenot voor alle deelnemers.
Een klein succesje behaalde trouwens
Ready toch nog in een zeer geanimeerde
volleybalkamp. De grcte bal lag Blanco
minder. Onder de Ready-junioren ble
ken vooral Diny Dros en Max Veldstra
goede vooruitgang te hebben geboekt.
De voorzitter van Blanco, J. Sinjewel,
die reeds eerder de gastheer een her
inneringsvaantje had aangeboden, be
dankte voor de prettige dagen, speciaal
de heer Schoonhoven, die Bos en Zee
beschikbaar stelde en sprak de hoop uit,
dat deze uitwisseling nog eens herhaald
zou worden.
Het was een goede gedachte van de
firma Hilckman te Alkmaar om te6®"
lijk met de eerste lammeren ook de
eerste fleurige en vlotte zomertoilet-
jes te brengen.
Op het terras van hotel Texel
ook de mannen van de N.UR.V.-
geluidswagen keken geïnteresseerd
toe trippelden de mannequins af
en aan in keurige japonnetjes, lente-
swaggers en flatterende mantels met
vaak een coquet hoedje.
De firma Hickman hield deze show
en houdt a.s. Maandag een weer ge
heel nieuwe show om zich een clien-
tele te scheppen voor haar te openen
zaak in de Koningstraat in Den ^ei-
der De hoeden waren van de „Stad
Parijs" in Den Helder. Firma en pu
bliek waren zeer tevreden.
Aanvoer van zeevis in de week van
12 tot 18 Mei aan de visafslag te Ou
deschild: 950 kg schol f O-42—0 *8:-
1066 kg tong 1.70-0.70; 112 kg tarbot
1.15—0.70; 577 kg schar 0.16—0.16; 104
kg bot 0.30—0.20; 5 kg kabeljauw 0.50
—0.30; 121 kg poon 0.70—0.16; 186 kg
wijting 0.20—0.20; 1 kg mullots 0.20—
0.20; 2738 kg handelsgarnalen 0.40—
0.40; 385 kg kruikels 0.20—0.20; 1480
kg kokhanen 0.350.35; 30 kg zalm
4.754.25; 79 kg fint 0.650.16; 834 kg
geep 0.95—0.60; 491 kg ansjovis 0.67—
0.60; 69 kg diversen.
MARKTBERICHT TEXEL
Aangevoerd op 19 Mei: 2050 lamme
ren, 68—78; 11 koeien 750—900; 7 pin
ken 375—450; 7 schapen 90—115; 70 big
gen 45—65; 35 nuchtere kalveren 40—
65. Handel in koeien en pinken stug;
handel in lammeren aanvankelijk vlot,
later flauw en stug eindigend.
X AE'ELiTEN N ISfS IEUWS
De wedstrijd om de promotie naar
de derde klasse DSS II Ready I -
door de Alkmaarse dames cadeau ge
geven.
nier waarop en de geest waarin het
bedehuis werd gebouwd.
De Doopsgezinde broederschap werd
bedankt voor de spontane wijze, waar
op zo dikwijls „De vermaning" aan de
Nederlandse hervormde gemeente was
afgestaan. De Nederlandse hervormde
gemeente is gaarne tot wederdienst be
reid.
Mr. Ter Linden, die vervolgens het
woord voerde, vertelde uit Zuid-Afrika
het verzoek te hebben ontvangen om
tekeningen in te zenden van pas ge
bouwde of nieuw te bouwen kerken m
Nederland. Vele tekeningen moesten
afvallen, maar „De Waal is er bij!"
Voorts werd nog gesproken door de
heer Pot, burgemeeester C. de Koning,
ds. Van Veen, ouderling De Bock, ds.
Wesseldijk, ds. Van Reijendam en ds.
Van der Waa. Laatstgenoemde, die met
de andere oud-predikanten ds. Pijnac-
ker Hordijk en dr. Hartdorf aanwezig
was, eindigde zijn rede met de woorden:
„Moge het Koninkrijk Gods zich krach
tig openbaren. Moge tot in lengte van
dagen Gods woord in dit kerkgebouw
troost brengen."
Het koor besloot het samenzijn met
het zingen van Gezang 112.
Dit is het interieur van het nieuwe
Nederlands Hervormde kerkje te
De Waal, dat Zondagmiddag tijdens
een bijzondere dienst werd inge
wijd.
Geboren Anna P.. d. van A. A.
Tuin en A. P. Thomas. Jan W., z. va
R. A. Bitter en M. M. Strebel.
Ondertrouwd: Johannes B. Hoo-
geboom (te Harenkarspel) en
Glas. Johannes Schilder en A. Noppen.
Getrouwd: Gu van der Vlies en
Jetta E. Stuut. Klaas Tijsen (te Vel-
sen) en Trien Schouten.
Op Dinsdag de veertiende Mei van het
jaar 1912 kwamen enige enthousiaste
Texelaars hijeen, om te trachten tot de
oprichting van een sportclub te komen.
Voetbal, tennis, athletiek, en korfbal
werden er op het program gezet. De
bestuursleden van het eerste uur wa
ren: dokter H. Over, voorzitter, J. Keij-
ser, plaatsvervangend voorzitter, D.
Dros Az., secretaris (nog in leven), P.
Plaatsman, penningmeester, en J. Room
die de zorg voor het materiaal op zich
nam.
De eerste voetbalwedstrijd werd ge
speeld tegen Texalia, een reeds eerder
opgerichte katholieke club, die korte
tijd later ter ziele ging. In competitie
verband werd voorlopig niet gespeeld,
omdat de verbinding met het vasteland
nog alles te wensen overliet. De grote
steun voor „Texel" in die beginjaren
was vooral de Zeevaartschool, die een
prachtig spelersarsenaal bleek te zijn.
In de oudste elftallen zien wij dan ook
weinig of geen Texelse namen.
Van de grote bloei kort na de op
richting getuigen de wedstrijden die
Texel speelde. Zo werd bijvoorbeeld op
1 Juni 1914 tegen niemand minder dan...
Ajax gespeeld en.gewonnen met
32! Vier weken later verloor Texel
met 43 van UW, eveneens een eerste
klasser. Van dit elftal is de samenstel
ling nog bekend: Frohn, v. Meerten,
Dalhuizen, Blinckhof en Zee; Koorn,
Engel en Kuiper; Boelsen en v d. Palm;
Landmeter.
Na de oorlogsjaren werd het eerste
terrein nabij het Gesticht voor Welda
digheid geruild voor een beter aan de
Kruisweg. Weer twee jaar later, in
1920, werd mede dank zij de hulp van
directeur Bossen van de Zeevaartschool
het nu nog gebruikte terrein aange
kocht. Juist tevoren had men zich aan
gesloten bij de NHVB, afdeling Den
Helder.
Nieuw leven
De tegenwoordige voorzitter, de heer
D. Dapper, die in 1926 naar Texel
kwam en in 1928 zijn functie reeds aan
vaardde, bracht in de toen l-wijnende
club nieuw leven. Al spoedig was aan
de prestaties te merken, dat er een ka
pitein te roer stond. Er werd getraind
er kwam een adspiranten-afdeling,
ook met training en onwillige spe
lers werden zonder meer aan de dijk
gezet. Texel werd nu een der sterkste
ploegen uit zijn afdeling. Maar pas in
1932 slaagde de club er in het kampioen
schap te behalen en belandde, omdat
men toen automatisch promoveerde
tegelijk met Alkmaar en IVV, in de
KNVB. De kampioensploeg werd ge
vormd door: A. Ran, J. Gielis. W. Win
ter A. Stern en J. Kiljan; N. de Graaf.
J. van Rheenen en J. Vroegen; Pijpers
en D. Zuidewind; J. Gras.
Tragisch was, dat de buitenspeler
André Ran diezelfde morg door een
ongeval om het leven kwam.
Enige jaren handhaafde Texel zich,
zonder meer. maar in 1935 trad als
vrucht van de adspirantentraining een
geheel verjongd elftal aan. Uit deze
eigen kweek" noemen wij: de gebrs.
Neyens, Witvliet, Huizinga, Vlaming en
In 1936 eindigde Texel bovenaan de
ranglijst gelijk met Alkmaar en moest
dus een beslissingswedstrijd spelen. In
Den Helder verloor Texel deze slag met
42. Nog spreekt men over deze kamp
en nog is men gebeten op de scheids
rechter, die „Alkmaar in de derde klas
floot". J
Gedeeltelijk herhaalde zich de ge
schiedenis het volgende seizoen. Alk
maar in de degradatie en Texel in de
promotie. Weer een beslissingswed
strijd! Deze strijd, die in veler herinne
ring is blijven voortleven, bracht Texel
naar de derde klasse. (4—0).
Maar de derde klasse bleek voor de
eilander te zwaar. Mr Levy trainde een
half jaar (meer kan de kas niet dra
gen!) en Dapper werkte zich elke Vrij
dagavond van zeven tot twaalf jn het
zweet, als het hele elftal naar hotel De
Graaf kwam, voor een heet bad en een
massage. Het baatte niet, in 1938 viel
Texel teug naar de vierde klas.
Herrijzenis
De oorlog legde voor Texel de com
petitie stil. Slechts sporadisch rolde de
bal over het groene veld. Op het mo
nument voor de gevallen sportmakkers
werden na de wereldbrand de namen
ingebeiteld van: M. Vlaming, P. Kik
kert, J. Koorn, Ab Keijser, D. Moer
beek en H. Kluiter.
Het duurde even voordat de vereni
ging na de oorlog weer op gang kwam.
Ten slotte werd men weer een trouwe
kampioenscandidaat en in 1951 werd de
titel behaald. Maar BKC bleek sterker
en liet Texel in de vierde klas.
En onder het huidige bestuur, be
staande uit de heren D. Dapper, voor
zitter, G. ten Cate, secretaris, W. van
Zeylen, penningmeester, ,N. de Graaf
H. C. Ran, L. Sok en W. Langeveld,
commissarissen, gaat de vereniging
voort met haar voortreffelijk werk. En
de bijna 170 leden, adspiranten en wel
pen bewijzen, dat de club aan haar doel
beantwoordt.
De aanvoer van kuilpaling was de
afgelopen week nog vrij behoorlijk,
hoewel niet zo groot als de week daar
voor. De vangsten per vaartuig waren
iets minder. Deze waren nu per dag
van 90 tot 200 pond. De noteringen
der kuilpaling waren iets beter. In het
begin der week varieerden deze van
f 0.63 tot f 0.70 per pond; later liepen
ze op tot gemiddeld f 0.72 per pond.
Ook de aanvoer van lijnpaling was vrij
goed .De vangsten waren hier per vaar
tuig van 60 tot 160 pond per dag. No
teringen voor lijnpaling waren per
pond van f 0.80 tot f 1.12. In de aan
voer van nest kwam nog weinig ver
betering. Evenals de week daarvoor
bedroeg de aanvoer ongeveer 88 ton.
De prijzen per bak varieerden van
f 2.20 tot f 2 55.
De weekbesommingen der kuilvissers
varieerden de afgelopen week per vaar
tuig van f 400 tot f 850. Bij de lijnaal-
vissers was dit per vaartuig van f 300
tot f 800. Aanvoer van Noordzeevis
vond niet plaats.
Aangevoerd werd de vorige week:
82630 pond kuilpaling- 8185 pond lijn
paling en 167560 pond nest.
De totale omzet aan de afzet bedroeg
ongeveer f 70.400.
Geboren: Ritske Lourens, z. van
Albert Brouwer en Antje Mrtz.
Pieter Andries, z. van Jelle Paster
kamp en Dirkje Kramer. Lammert,
z. van Jan Loosman en Marretje de
Boer. Marijtje, d. van Hendrik
Kramer en Harmtje Buter. Lubbert,
z. van Albert van Urk en Antje
Wytske Metz. Antje, d. van Hen
drik Netel en Jannetje ld je Baars-
sen. Tiemetje, d. van Hendrik
Romkes en Jacobje Verhoeff.
Gehuwd: Sjoert de Boer en
Jantje Hakvoort.
Ondertrouwd: Mafinus van
der Kaa en Jannetje Kramer. Rense
Hoekstra en Jacobje Maria Visser.
Louwe Koffeman en Trijntje Otter.
De afdeling Urk van de Covij (Coö
peratieve Vereniging van IJselmeervis-
sers) is uit het landelijk verband ge
treden. Dit besluit viel in een leden
vergadering gehouden Zaterdag 17
Mei. De afdeling Urk zal zelfstandig
de actie gaan voortzetten.
ZOMERAVOND-CONCERTEN
De Oranjevereniging heeft in samen
werking met de plaatselijke muziek-
en zangverenigingen een comité op
gericht, dat zich ten doel stelt het
culturele leven hier ter plaatse op te
bouwen en wel door avond-concerten.
Zaterdag werd onder grote belang
stelling het eerste concert gegeven
door het gemeengde koor „Excelsior",
o.l.v. zijn dirigent L. Kramer.
De heer Hartman onderwierp eerst
de geleidelijke ontwikkeling van het
leven op aarde aan een beschouwing.
Door verwering van gesteenten ont
stond er grond die geschikt was voor
plantengroei. Daar waar de klimatolo
gische omstandigheden gunstig waren
gingen planten groeien, die de merk
waardige eigenschap beziTten anorgani
sche stoffen om te zetten tot organische.
De evolutie ging voort, er kwamen die
ren en toen de omstandigheden gun
stig waren is de mensheid ontstaan, de
hoogste trap van het leven op aarde.
De mens ging invloed uitoefenen op de
natuur door bepaalde soorten planten
uit te kiezen en die op vruchtbare
gronden te verbouwen en ook door het
houden van huisdieren. Men mag dit
de geboorte noemen van de land- en
tuinbouw. Eerst pleegde de mens vol
komen roofbouw door als een stuk land
niet meer aan de eisen voldeed een
stuk bos om te kappen en dit te gaan
gebruiken als teelgrond. Later ging
men de grond verzorgen, er ontstond
ruilverkeer en differentiatie van beroe-
pen.Het gevolg was het ontstaan van
grotere of kleine nederzettingen als ste
den en dorpen.
Lang niet overal werd er echter be
hoorlijk op de grond gepast en dit had
tot consequentie dat het evenwicht in
de natuur werd verbroken. Door on
oordeelkundige ontbossing spoelde dan
de teelaarde van de heuvels en wat
overbleef was de naakte rotsgrond of
ten hoogste grond zonder humus.
De landen in het Midden Oosten als
Mesopotamie, Palestina, Syrië waren in
de Bijbelse jaren enorm vruchtbaar,
doch nu is er slechts grotendeels
woestijn over. Met Noord-Afrika is het
evenzo gegaan; Griekenland is veran
derd van een rijk land in een straat
arme woestenij, in China is het niet an
ders. Daar spoelt de Gele Rivier mil-
lioenen tonnen vruchtbare gele löss de
zee in. En al die verarming heeft de
mens aan zichzelf te wijten, zij het dat
hij in onkunde gehandeld heeft.
In Amerika vinden we de zelfde ver
schijnselen. Toen dit enorme continent
ontdekt werd was het wat de natuur
Ondanks het mooie weer werd de
ouderavond van de O. L. S. te Wester-
land druk bezocht. Het hoofd der school
de heer J. P. Clowting, vertelde eerst
enige bijzonderheden over het Inter
nationale plan, dat door de Werkge
meenschap voor Vernieuwing van Op
voeding en Onderwijs is opgezet en
waaraan de O. L. S. te Westeriand,
evenals die te Oosterland, deelneemt.
De bedoeling van het plan is om de
schooljeugd van verschillende landen
en zelfs werelddelen in nauwe aanra
king met elkaar te brengen.
Dit gebeurt door uitwisseling van
werkstukken (opstellen en tekeninge
tjes) tussen de leerlingen van de ver
schillende scholen. De Westerlander
school is in contact gebracht met een
school in Nieuw-Zeeland (Hawkes
Bay).
Door het prille groen van vele forse iepen wierp de morgenzon gisteren
duizenden lichtvlekjes op het levendige gewoel op de Groene Plaats. In vele
tientallen hokken stonden de lammeren de hoop van de schapenboer lagen
rose biggetjes, en aan de touwlijnen keken lome koeienogen nieuwsgierig rond.
De lammeren blaatten, keken onwennig rond, beangst voor het rusteloze be
wegen en het drukke lawijt de tegenstelling met de stille groene weide was ook
wel uitermate sterk.
Aan de kant van de Einnenburg
poogden verscheidene agenten het ver
keer te ontwarren en vlottend te hou
den. Marktkooplui bouwden hun stands
op. De schooljeugd en een enkele vroe
ge, vreemdeling, liep overal in de weg.
Maar tyssen tien en twaalf uur was
alles volop in bedrijf. Je hoorde loven
en bieden. De verkopers liepen speu
rend en tastend rond, marktkooplui
prezen hun waren aan en landbouw
machines werden gedemonstreerd.
Mannen met verfpot en kwast sjouw
den tussen onwillige lammeren rond
om de verkochte dieren te merken met
het teken van de nieuwe eigenaar, en
de kellners kwamen handen te kort om
alle dorstige klanten te bedienen: de
boeren en zakenmensen binnen en de
touristen op het terras, buiten.
Palingboeren roemden hun vette
waar, een standwerker verkondigde de
onmisbaarheid van zijn glazen zwaan
vaasjes en de schilder, die een stuk
straat voor het raadhuis had volgezet
met zwaaromlijste stukken beschilderd
doek, bood als aantrekkelijkste recla
me: garantie op de lijst!
De geluidswagen van de NCRV stond
midden in het gedrang en heeft zeker
een k'ataphonie van geluiden op de
band vastgelegd. Op het terras van
hotel Texel .laneerden mannequins in
fleurige zomertoiletjes.
Zo was het beeld van de Texelse
lammerenmarkt. In de namiddag keer
de weer ''e landelijke rust tussen de
oude gewelfjes en werd het weer tijd
voor verhalen „onder de pomp".
Ruim tweeduizend toekomstige wol
leveranciers wachtten hier op hun be
stemming en wisten niet, dat elke keer
dat de boer met soms uitdagende, soms
met een man in een lange grauw-gele
jas, over hun lot kon worden beslist.
Spoedig zouden zij dan weer in de
kar wor.Vn geladen, blatend terugkeren
naar huis, naar de malse, lokkende
weide, of gebracht worden naar de ha
ven te Oudeschild.
En daar gaan ze in de schuit, in het
ruim, waar spoedig een temperatuur
heerst als in een tropische broeikas.
En als dan de dieren enkele dagen later
in Leiden of Purmerend weer op de
markt staan, dan is het prille wit ver
dwenen en zegt de kenner, wijzend op
een groepje wat bruinige, doorvoede
lammeren: „Texels wolvee".
Handen vol werk.
Bijna 2100 lammeren kwamen er dit
jaar op de eerste markt. Vorig jaar
slechts 950. Aangelokt door de hoge
verwachting? Maar het was ook een
zachte winter en een goed voorjaar
en last but not least het wordt
langzamerhand droog, want nog ste.ds
••vil de regen niet vallen. Wagen na
wagen reed gistermorgen door de Park
straat aan. De marktmeesters en de
keuringsambtenaar (rotkreupel) had
den de handen vol, zo zelfs dat Piet
Spigt niet aan het draaien van een
sigaretje toe kon komen.
Hierna zette de heer Clowting de
gang van zaken bij het verkrijgen van
een sportveldje uiteen. Een groot aan
tal vaders stelde zich beschikbaar m
de afrastering hiervoor te maken, als
mede het egaliseren, dat in het najaar
moet gebeuren. Wederom een bewijs,
dat de ouders hier veel voor de school
over hebben.
Ook bracht spr. een uitvoerig ver
slag uit over de vergadering over de
scholennood, die de vorige maand in
Utrecht was gehouden. Naar aanleiding
hiervan wekte hij de ouders op om lid
te worden van de afdeling van „Volks
onderwijs". Het resultaat was een vijf
tal nieuwe leden.
Met de voorstellen over de school
reisjes ging de vergadering zonder dis
cussie accoord. De twee laagste klassen
gaan wederom over Den Helder naar
Schoorl en Bergen. De 3e en 4e klas
bezoeken het monument op de Afsluit
dijk, het Zuiderzeemuseum in Enkhui
zen, Volendam en Marken, waarna in
de speeltuin te Edam stom kan wor
den afgeblazen. De twee hoogste klas
sen gaan drie dagen naar de Jeugd
herberg op Texel.
Na de pauze maakten de ouders per
schoolfilm een reisje van Aalsmeer
naar New York. Een filmpje over de
Bergstroom liet zien hoe een rivier
ontstaat en op welke wijze men in de
bergen van de waterkracht gebruik
maakt.
De aanvangstijden van de sportwed
strijden op het Tonegido-terrein zijn als
volgt:
22 Mei (Hemelvaartsdag)
11 uur Handbal Tonegido dames II
BKC; 13 uur handbal Tonegido heren
IIYmond II; 14 uur handbal Tonegi
do dames IYmond I; 15 uur voet
bal SuccesLeeuwarden II; 16.50 uur
handbal Tonegido Heren I—Ymond I.
24 Mei: 18.30 uur gemaskerde voet
balwedstrijd; 19.00 uur veteranen voet
balwedstrijd.
25 Mei: 10 uur handbal Tonegido be
ren IIAVA II; 11 uur handbal To
negido dames IIAVA II; 13 uur voet
bal Wiron IHarlingen II; 14.45 uur
handbal Tonegido heren I-AVA I; 15.45
uur voetbal BKC IHarlingen I.
Oudercommissie, hoofd en personeel
vergaderden j.1. Vrijdagavond in de
O. L. school om te beraadslagen over
de schoolreisjes der leerlingen. De
leerlingen der eerste en tweede klas
zullen het traditionele reisje maken
naar Alkmaar (Hertekamp), Bergen
(Bedriegertjes) en Bergen aan Zee.
De derde en vierde klas gaan naar
Alkmaar (Kaasmarkt), IJmniden (ver
moedelijk vishallen en rondvaart door
de. havens), Ruïne van Brederode en
speeltuin „de Egmonden".
De vijfde en zesde klas gaan drie
dagen naar de jeugdherWo „Panora
ma" op Texel. Dat zal zijn op 3, 4 en
5 Juni a.s. Voor de reisjes hebben de
kinderen gespaard zoals elk gaar voor
dit doel geschiedt. Verder werd beslo
ten gelijk vorig jaar een verzekering
aan te gaan voor ongevallen en wette
lijke aansprakelijkheid.
betreft volkomen in evenwicht. De
blanke ging echter op een niets ont
ziende wijze aan het ontginnen, er
werd roofbouw gepleegd op een gewel
dige schaal, want er kon op die wijze
volkomen concurrentieloos geprodu
ceerd en geëxporteerd worden. Men
wilde in de kortst mogelijke tijd rijk
worden en velen is dat in de vorige
eeuw gelukt. De productenstroom uit
Noord-Amerika leidde in Europa, waar
do boer veel meer zorg en kosten aan
zijn grond besteedde, tot de economi
sche crisis van de tachtiger jaren der
vorige eeuw. De Amerikanen exporteer
den echter met hun producten ook hun
grond, oftewel hun kapitaal, want door
de roofbouw ontstond er een weerga
loze erosie. Bij iedere regenbui spoelden
enorme lappen grond, die niet meer
vastgehouden werden door plantenwor
tels. volkomen weg. De Mississippi en
de Missouri zijn „dik v„n de modder".
Per dag nemen ze een hoeveelheid
grond mee, die genoeg zou zijn voor
vijftig boerderijen van tachtig bunder.
Een derde van de beschikbare teel-
aardig in Amerika is in de loop van
een eeuw door erosie al verloren ge
gaan.
In de dertiger jaren is men echter tot
het inzicht gekomen, dat het zo niet
langer ging, vooral door het baanbre
kend werk van dr Bennet. Er werd een
Soil Conservation Service een dienst
voor het conserveren van de bodem
opgericht. Men begon met het propa
geren van vruchtwisseling, er werd op
grote schaal herbebossing toegepast,
voorts maakte men stuwdammen in ri
vieren en er werd gelet op een betere
wijze van ploegen van de grond op de
heuvels. Voorheen ploegde men recht-
uit-rechtaan, heuvel op heuvel af, wat
tot gevolg had. dat bij zware regenval
de voren veranderden in evenzovele
beekjes die de teelaarde mee naar be
neden namen. Thans wordt een heuvel
concentrisch of zigzag beploegd. In 1933
is men begonnen de Tenessee Vallei,
een gebied bijna zo groot als Engeland,
dat vrijwel geheel geërodeerd was, op
nieuw in cultuur te brengen. Er wer-
dex. tientallenstuwdammen aangelegd,
bossen geplant en nieuwe cultuurmetho
den ingevoerd. Het resultaat is fantas
tisch geweest. Van een totaal verarm
de streek is de vallei veranderd in een
vruchtbaar landschap met een welva
rende bevolking.
Amerika is dus op zijn qui vive, maar
in andere werelddelen als Afrika en
Australië gaat de roofbouw nog door,
Het wordt hoog t(jd, dat men ook daar
tot betere inzichten komt, want van alle
land op aarde is slechts elf procent ge
middeld matig vruchtbaar en de mens
heid heeft dit oppervlak bitter nodig
om voesel te verbouwen. Mogelijk, dat
we de blik meer moeten richten op de
zee, waarin enorme hoeveelheden voed
sel verscholen zijn. Onderzoekingen in
die richting zijn al gaande.
Spreker waarschuwde tegen een irra
tionele industrialisering want nooit
dient men uit 't oog te verliezen, dat de
industrie haar basis vindt in de land
bouw. Er dient gestreefd te worden
naar een evenwicht. Het kan misschien
nog eeuwen duren voordat dit bereikt
is, maar als men de natuur verstandig
leidt zal dit komen.
Na deze lezing werden films over
erosie vertoond en tot slot een rolprent
over de werken in de Tennessee Vallei
Hieraan voorafgaande was de jaar
vergadering gehouden. Besloten werd
de contributie te verhogen tot 3.
De heer P. S. van Kampen te Zwaag
werd herkozen als bestuurslid. Tot
nieuwe bestuursleden werden benoemd
de heren K. Balk te Wijdenes, Th. A.
Kloosterman te Breezand, Jac. Gutter
te Heerhv gowaard en K. Ridder te
Koedijk.
Besloten werd een bodemkundige ex
cursie in Noord-Holland te houden on
der leiding van prof. Edelman, een mid
dagexcursie naar een bloemkoolbedrijf
om het bloemkooldekken mee te maken,
een excursie naar de lelieproefvelden
van ir Van der Slikke te Leeuwarden,
een uitstapje naar hqt vernieuwde ITT
te Wageningen en ten slotte een vijf
daagse tocht naar Volkenröde in Duits
land.
Des avonds waren ook diverse dames
aanwezig. Het Hoorns kamerkoor zong
onder leiding van Wim Talsma diverse
liederen en voorts werd er een zeer
interessant filmprogramma vertoond,
met als hoofdnummer de film „Jacaré",
die een ontdekkingsreis naar de on
bekende gebieden van de Amazone in
beeld bracht.
„Ja, dit is wel zijn meest gelijkende
portret voor mij!"
