Prof.
Beel geeft de opdracht
terug
Politieke situatie thans onoverzichtelijk
K.L.M. gaat in'53 helicopters
in gebruik nemen
Bloemenkoningin slikte bittere p/7^|
C.V.P. veroordeelt actie tegen de
langere dienstplicht
FRANKRIJK ZAL VASTBERADEN
OPTREDEN IN TUNIS
Waarom niet extra-parlementair?
Kns'dag 5 Augustus 1952 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 77e Jaargang No. 11482
Dagblad voor Den Helder, Koegras,%Texel,kWieringen en Anna Pau/owna
RONDOM DE KABINETSFORMATIE
Professor Lieftinck naar
Ankara vertrokken
Grondbezit van Prinses
Wilhelmina onteigend?
Carlsen ondervond vee'
belangstelling
Maar nu heeft hij er meer dan
genoeg van
P.v.d.A. bleef weigeren
Twee autobussen reden
op elkaar in Texas
Meer dan dertig doden
Voorburgerluchtverkeer
Prins en Prinsesjes zijn terug uit Helsinki
in Nederland
Losgebroken koe liep de
marktgangers omver
Reeds 3000 arrestaties
in Zuid-Afrika
Incidenten in de Belgische kazernes duren voort
Ook stakingen in Brussel
Bey moei hervormingen
invoeren
Duitse bisschop moest
Oostzone verlaten
Expresse Wenen-Parijs
uit rails gelopen
Directie:
J BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur;
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 6264
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
TARIEVEN:
Advertenties; 16 ct. p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elke woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05, per maand
f 2.02 bi) vooruitbetaling
plus Incassokosten
Weekabonnementen ƒ0.49
(Van onze parlementaire redacteur)
H i 11"! r. K„°ninKin dee,de K'stermiddag rond half vijf mee: „Prof.
li 'j1 C.C ,ee 1 H,#I' dc Koningin verzocht hem te willen ontheffen van
1°™™ Va" CCn kabinet" De Koningin heeft dit verzoek
n ,CX°'en ,8d de k'lbinetsformateur om half twaalf een bespreking
met dr Drees terwyl hij van drie tot vier uur mr Donker van de P.v.d.A., proï.
Komme van de K.V.P., dr Schouten van de A.R.P. en de heer Ti.anus van de
°P 71jn departement had ontvangen. Tijdens deze bijeenkomst bleek de
formateur overduidelijk, dat met het oog op de houding van de P.v.d.A. voor
hem ook de mogelijkheid van het vormen van een extra-parlementair kabinet
niet aanwezig: was.
dr
Eenzame uren op Schiphol
Drie uur lang heeft professor Lief
tinck zich gistermiddag afgezonderd in
de „koninklijke wachtkamer" van
Schiphol, alvorens hij in het K.L.M.
toestel stapte, dat met vrij grote ver
traging naar Teheran vertrok. Prof.
Lieftinck reist naar Ankara, waar hjj
zoals bekend als vertegenwoordi
ger van de wereldbank zal optreden.
De heer Lieftinck sleet de laatste
uren in het vaderland in volkomen een
zaamheid. Het was dan ook een volko
men verrassing voor hem, toen hij zich
bij de ingang van het vliegtuig gecon
fronteerd zag met een K.L.M.-stewar-
dess, die hem op een wit kussen een
rode fez aanbood, die hij nog even pas
te voordat hij het toestel binnenging.
Nieuwe wef in Guatemala
Blijkens een bericht uit het in Guate
mala verschijnende onafhankelijke dag
blad „El Imparcial" zou krachtens een
nieuwe onteigeningswet voor grondbe
zitters een groot oppervlak bosgrond, dat
bezit zou zijn van Prinses Wilhelmina,
tegen staatsobligaties aan de regering
Van dit land worden overgedragen.
Ter thesaurie van prinses Wilhelmi
na wist men van deze kwestie niets
af en ook niet, dat de prinses in Guate
mala grondbezit zou hebben. Ook op
het ministerie van buitenlandse zaken
tast men in het duister over deze me
dedeling, waarvoor men geen gronden
kan vinden. Men vermoedt, dat van
een misverstand, bijvoorbeeld een
naamsverwisseling, sprake is.
Kurt Carlsen, de kapitein van de
„Flying Enterprise" heeft verklaard,
tot dusver meer dan 12.000 brieven
ontvangen te hebben, waarvan hij er
10.000 heeft beantwoord. Hij zal hier
echter mee ophouden. De talrijke ge
schenken, die hij heeft ontvapgen, heeft
hij niet teruggezonden om de afzen
ders niet te kwetserv Verder heeft de
kapitein aanbiedingen voor contracten
met uitgevers en filmondernemingen
voor een gezamenlijk bedrag van een
kwart millioen dollar van de hand ge
wezen.
Weerbericht
Verwachting tot Woensdagavond.
KANS OP ONWEER
Overwegend half tot zwaar be
wolkt met plaatselijk regenbuien
en een kans op onweer. Meest
zwakke tot matige wind, aanvan
kelijk uit Zuidelijke, later uit
Westelijke richtingen. Ongeveer
dezelfde temperaturen als van
daag.
Woensdag: Zon op 5.09, onder
20.21. Maan op 20.42. onder 5.45.
QELIJK uit het bovenstaande blijkt,
heeft dus thans ook prof. Beel zich
genoodzaakt gezien zijn opdracht terug
te geven. Maar niet dan nadat hij voor
zichzelf en in overleg met de anderen
zeer serieus had nagegaan, of er voor
hem wellicht nog mogelijkheden waren
om op basis van het door dr. Drees in
overleg met de vier bekende fracties,
hetzij tot de vorming van een parle
mentair, hetzij tot een extra-parlemen
tair kabinet, te geraken. Wat de eerste
mogelijkheid, die van een kabinetsfor
matie in overleg met de vier fracties,
betreft, deze was verleden week Woens
dag met het weigerend antwoord van
de P.v.d.A. al zo goed als van de baan.
Wij moeten ons namelijk al zeer sterk
vergissen, als het bekende schema van
zetelverdeling niet het laatste woord
van de formateur in deze materie be
tekende. Elke verdere verschuiving in
dit schema zou óf voor de formateur,
of voor één der bij het overleg betrok
ken partijen onaanvaardbaar zijn ge
weest. Wij hebben dan ook de stellige
indruk, dat de bijeenkomst van Maan
dagmiddag met de vier fractievoorzit
ters enerzijds beoogde in een gezamen
lijk gesprek de eerste poging van prof.
Beel af te ronden, en anderzijds dooi
de formateur is aangewend, daar hij
alle fractievoorzitters nu toch bij elkaar
had. om zich te oriënteren over zijn
kansen inzake de formatie van een
extra-parlemnntau,...-kabiiièt. Een der
gelijk kabinet komt immers wel tot
stand zonder formeel overleg met de
fracties, maar dit betekent geenszins,
dat de voor een portefeuille aan te
zoeken personen zich niet in vele ge-
vallen zouden verstaan met de'politie
ke leiders van de partij, tot welke zij
behoren. En het advies vap, deze poli
tieke leiders pleegt meestól zwaar te
wegen. Tegen deze achtergrond is het
volkomen begrijpelijk, dat prof. Beel de
fractievoorzitters heeft gevraagd, hoe
hun advies in deze eventueel zou lui
den.
Op deze vraag heeft, zo heeft men
ons verzekerd, mr. Donker, geantwoord,
dat de P.v.d.A., die zoals men weet een
vurig voorstander is van een parlemen
tair kabinet, de formatie van een
extra-parlementair kabinet als een nog
verder gaande verslechtering van haar
positie zal beschouwen, zodat op een
gunstig advies aan voor het minister
ambt aan te zoeken leden van deze
partij niet zou kunnen worden gere
kend.
In dit verband wijzen wij er met na
druk op, dat er geen enkele reden is om
aan te nemen, dat prof. Beel bij de
eventuele samenstelling van een extra
parlementair kabinet op enig belang
rijk punt van plan was, af te wijken
van zijn verleden week opgesteld sche
ma. De andere drie fractievoorzitters
hadden geen bezwaren. Nu kan men
zich afvragen, waarom de formateur na
de mededeling van mr. Donker niet nog
andere mogelijkheden heeft geprobeerd,
zoals overleg met de V.V.D. of de for
matie van een met deze partij en de
drie christelijke partijen min of meer
verwant extra-parlementair kabinet.
Wanneer men aldus redeneert, schakelt
men de persoon van de formateur en
diens eigen opvattingen wel geheel uit.
Het is immers uit het gehele verloop
van de pogingen duidelijk geworden,
dat prof. Beel. na zijn eerste oriënte
rende besprekingen een vier-partijen-
kabinet, gelijk dit dr. Drees voor ogen
stond, in één of andere vorm als het
enig aanvaardbare in 's lands bela/ig
achtte. Wij hebben de overtuiging, dat
niemand de mislukking van deze po
gingen ernstiger betreurt dan prof. Beel
zelf. Aan een zaken- of zelfs een zui
ver ambtenarenkabinet zal de forma
teur stellig geen andere dan gedachten
van de scherpste afkeuring en tegenzin
hebben gewijd!
p\E politiek« -situatie is nierrtvffd zal
dit ontkennen. thans zeer on
overzichtelijk en uiterst moeilijk. Het
verwerkelijken van een vierpartijen-
kabinet. gelijk dit in grote lijnen door
de grote meerderheid van onze volks-
vertegenwoordiging werd en waar
schijnlijk nog wordt voorgestaan, en
dat ook, alle omstandigheden in aan
merking genomen, het best zou over
een komen met de resultaten van de
op 25 Juni j.1. gehouden verkiezingen,
is na het mislukken van niet minder
dan drie pogingen in die richting
voorshands onmogelijk gebleken. Met
dit feit voor ogen geeft men zich in
politieke kringen dan ook aan de wijd
ste speculaties over! Wij menen echter,
dat op het ogenblik voor alles rustige
bezinning is geboden in de overtuiging,
dat gelijk wij onlangs reeds uiteenzet
ten, de toestand van 's lands zaken
dringend een oplossing van wat een
complete crisis dreigt te worden, ver
eist. Waarbij men in het oog zal moe
ten houden, dat genoemde toestand te
vens een zo sterk mogelijk kabinet
noodzakelijk maakt. Nu leert onze par
lementaire geschiedenis, dat ook een
extra-parlementair kabinet een sterke
positie kan innemen, mits het althans
zekere, zij het ook formele, banden
met verschillende politieke groeperin
gen heeft. Wij hopen echter, dat ons
land een zaken- of een ambtenaren-
kabinet, om van andere paardemiddelen
maar te zwijgen, bespaard zal blijvenl
In Waco, in de Amerikaanse staat
Texas, zijn gisteren twee autobussen
op elkaar gereden en in brand gevlo
gen. Drie-en-dertig personen kwamen
om het leven, onder wie de bestuur
ders van beide bussen. Vier-en-twintig
gewonden zijn in ziekenhuizen opge
nomen. De toestand van velen van hen
is ernstig. De oorzaak van het ongeluk
is nog niet bekend.
nr. Plesman heeft gisteren op Schiphol
meegedeeld, dat de KLM op het
ogenblik de mogelijkheden van het ge
bruik van hefschroefvliegtuigen bestu
deert. Eind 1953 hopen wij twee heli
copters S 55 in te gebruik nemen, maar
met andere motoren dan de Amerika
nen", zo zei de president-directeur van
de KLM, naar wiens mening het hef
schroefvliegtuig in 1960 economisch
bruikbaar zal zyn. Desgevraagd ver
telde dr. Plesman, dat de helicopters
bestemd zullen zijn voor het burger-
luchtverkeer in Nederland.
r\r. Plesman deed deze uitlating, na-
dat hij de twee Sikorsky's 55 van
de Amerikaanse militaire luchtver-
voersdienst, die als eerste helicopters
in de geschiedenis de Atluntische Oce
aan zijn overgestoken, had bezichtigd.
In het ICA-restaurant waren gister
morgen een aantal technici van de
Prins Bernhard en de prinsessen
Beatrix en lrene zijn gisteravond
om half zeven op Soesterberg te
ruggekeerd De Prins en zijn doch
ters gebruikten de lunch in Kopen
hagen. Ook het koninklijk jacht,
de „Piet Hein" zal nu de terugreis
naar ons land aanvaarden.
Paniek in Den Burg
Toen een Texelse vrachtrijder gister
een koe op het drukke marktplein in
Den Burg wilde afleveren, ging het dier
plotseling aan de haal. Het rende dwars
door een groepje vrouwen en kinderen,
die rond een textielkraam stonden ge
schaard. Verscheidene personen wer
den omver gelopen, waarbij een vrouw
enkele ribben kneusde. De koe zette
haar wilde tocht voort en vernielde een
ruit van een woning. Vele badgasten,
die het dier zagen aankomen, sprongen
als hordenlopers over de lage muurtjes.
Na aan het Noordeinde van het dorp
nog een omheining te hebben gekraakt,
bereikte de koe een weide, waar zij
zich gemakkelijk liet vangen.
Actie tegen apartheid ook in
Kaapstad
Een tiental niet-blanken is Zondag
in Kaapstad gearresteerd wegens over
treding van de voorschriften van de
spoorwegen op grond van de apart
heidsbepalingen. Zij waren een wacht
kamer voor blanken binnen gegaan.
Dit is de eerste keer sinds het begin
van het lijdelijk verzet van de niet-
blanken in Zuid-Afrika, dat een der
gelijk incident in Kaapstad is voorge
vallen. Tot dusver zijn, de andere ste
den meegerekend, 3.000 personen gear
resteerd.
Het nationale comité van de R.K.
Volkspartij heeft in een motie de sta
kingen, die zich de afgelopen dagen
hebben voorgedaan als protest tegen de
24 maanden diensttijd, scherp veroor
deeld. In de motie wordt evenwel ge
zegd, dat een gelijkschakeling van de
diensttijd in de landen van de Europese
Verdedigingsgemeenschap zonder ver
wijl verwezenlijkt dient te worden en
dat de Belgische regering hierop al
haar streven moet richten.
De incidenten in de kazernes onder
de dienstplichtigen, die verwacht had
den na 18 maanden diensttijd te kun
nen afzwaaien, duren intussen nog
voort. Van de zijde van het departement
van landsverdediging wordt in dit ver
band vernomen, dat een 60-tal dienst
plichtigen in de nacht van Zondag op
Maandag hun kamp te Casteau heeft
verlaten. Zij begaven zich naar het
derde liniebataljon te Sabbe, waar zij
trachtten de daar gelegerde recruten te
bewegen zich bij hen aan te sluiten. Op
weg naar Charderoi werden zij door de
rijkswacht aangehouden. Intussen is een
onderzoek ingesteld naar de gebeurte
nissen in de Leopold-kazerne te Namen,
enige dagen geleden.
De stakingsbeweging in het Luikse
duurt voort. Verwacht wordt dat na de
algemene staking van 24 uur, die door
het Belgisch vakverbond voor Zaterdag
is uitgeroepen, de arbeiders Maandag
a.s. het werk zullen hervatten. Ook de
arbeiders en het andere personeel van
de maatschappij Westinghouse en de
A.C.E.C. te Brussel hebben 24 uur het
werk neergelegd.
KLM en andere geïnteresseerden in
hef schoef vliegtuigen bijeen gekomen
om met de Amerikaanse bemanning
van gedachten te wisselen. Des mid
dags zijn de twee toestellen van
Schiphol naar Wiesbaden vertrokken.
De Sikorsky S 55 heeft in zijn huidige
vorm een Pratt and Whitley-motor van
zeshonderd p.k., die voor in de neus
van de helicopter is aangebracht. De
machine kan een maximumsnelheid
bereiken van tweehonderd km. per
uur, de kruissnelheid bedraagt hon
derdvijftig km. De S 55 heeft een
vliegradius van meer dan driehonderd
vijftig kilometer. Er kunnen tien pas
sagiers en een bemanning van twee
personen met het toestel worden ver
voerd.
Het charmante Haagse bloemenko-
ninginnetje, Kitty Knappert, heeft
gister tijdens haar fleurige intrede
in Den Haag een benauwd half
uurtje beleefd. De zetel op haar
praalwagen was verend gebouwd
om haar in de gelegenheid te stel
len zich gemakkelijk te bewegen.
?öcrK jrlle zekerheidgaf een
zorgzame ziel haar een pil tegen,
zee- en wagenziekte mee en een
maal in het wiegende gevaarte
zeten, nam koningin Kitty die
„voor alle zekerheid" ook maar i.
Het bleek een bittere pil, want bi
gebrek aan water om door te slik
ken, kauwde zij het ding fijn. De
smaak was afschuwelijk en het
arme bloemenkoninginnetje moest
maar lachen en wuiven. Zij 'was dan
ook erg dankbaar toen zij ten
stadhuize een kopje koffie kreeg
om haar juist door de medicijn op
standige maag tot bedaren te bren
gen. „Die bittere pil is me echter
verguld door de hartelijke houding
van het publiek" zo vertelde de
bloemenkoningin na één dag rege
ren.
Het hoofd van de afdeling Midden-
Oosten van het Franse ministerie van
buitenlandse zaken, Binoche, is Maan
dag te Tunis aangekomen. Hij gaf te
kennen, dat Frankrijk van plan is vast
beraden op te treden in het jongste
conflict met de Bey over de door de
Fransen voorgestelde hervormingen.
Ruim vierduizend kinderen
ontvingen het Vormsel
De Rooms-Katholieke kerkelijke auto
riteiten in Frankfort hebben medege
deeld, dat de Suffragaan-bisschop van
Fulda, die een reis maakte door het
Oostduitse gedeelte van zijn diocees, Za
terdagnacht door de Oostduitse autori
teiten uit het land gewezen is.
De bisschop, Adolf Bolte, had ver
klaard Oost-Duitsiand niet vrijwillig
te zullen verlaten, vóór het beëindigen
van zijn kerkelijke taak. Tevoren had
den de autoriteiten het verlenen van
zes kerkelijke ambten verboden.
Mgr Bolte is veertien dagen geleden
naar Oost-Duitsland gereisd en wilde
daar tot 15 Augustus blijven.
Na zijn terugkeer heeft hij verklaard,
dat de Oostduitse politie hem tien da
gen geleden gelast had O.-Duitsland" te
verlaten omdat hij 't heilig Vormsel had
toegediend buiten het hun toegewezen
gebied. Naar de bisschop heeft ver
klaard, heeft hij aan 4400 kinderen,
van wie velen een lange reis hadden
moeten maken, het Vormsel kunnen
toedienen. Daarentegen had hij slechts
één Diaken in Heiligenstadt de wij
ding kunnen geven.
De Koningin heeft gistermiddag
in het paleis aan het Voorhout in af
scheidsgehoor ontvangen de heer
Hossein Navab, buitengewoon gezant
en gevolmachtigd minister van Iran.
Zoals gemeld, heeft de Bey gewei
gerd zijn goedkeuring te hechten aan
het Franse plan, omdat hij van mening
is, dat niet voldoende aan de Tunesi
sche verlangens inzake zelfbestuur te
gemoet wordt gekomen.
Volgens Binoche houdt Frankrijk
vast aan het verdrag van 1883, waarbij
de Bey zich verbond „dergelijke her
vormingen op het gebied van het be
stuur, de rechtspraak en de financiën,
als de Fransen nuttig achten, te zullen
invoeren". Binoche deelde mee, dat hij
de Bey een boodschap van president
Auriol, opgesteld door minister Schu-
man, zal overhandigen.
De Bey heeft president Auriol een
brief gezonden, waarin hij zich er over
beklaagt, dat de Franse autoriteiten
dralen, de fondsen voor zijn civiele lijst
beschikbaar te stellen, teneinde druk
op hem uit te oefenen.
Spoorwegarbeider werd door
locomotief verpletterd
De exprestrein van Wenen naar Pa
rijs is gisteren bij het station van Bö-
heimkirchen, vijf-en-veertig kilometer
ten Oosten van de Oostenrijkse hoofd
stad, ontspoord. Bü het te snel passe
ren van een wissel liepen de locomo
tief en zes rijtuigen uit de rails. Een
spoorwegarbeider, die zich op het em
placement bevond, werd door de loco
motief veipletterd. De stoker werd
met verbrijzelde benen onder de om
geslagen locomotief uitgehaald en ne
gen pasagiers werden, evenals de ma
chinist, licht gewond. De machinist,
die door de politie is aangehouden,
verklaarde, dat de remmen hadden
geweigerd.
Meisje in de Rotte verdronken
Bij het spelen geraakte de driejarige
Maartje Schurink te Rotterdam in de
Rotte en verdronk. Een woonschuitbe
woner bracht het meisje op het droge
doch kunstmatige ademhaling mocht
niet meer baten.