Grote geallieerde manoeuvres te
land, ter zee en in de lucht
Besparingen en hogere productie
moeten welvaartspeil handhaven
r
Economisch onafhankelijk van de
Verenigde Staten
EISENHOWERS TIEN PUNTEN
Ramp in Marseille eiste negen en
twintig doden
Graaf C. Sforza
overleden
ENGELAND WIL EEN V.N.-DEBAT
OVER IMPASSE IN KOREA
Toekomst
Vrijdag 5 September 1952 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
77e Jaarganq No. 11508
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Vlieringen en Anna Paulowna
Voor de defensie van hei Westen
In Duitsland en Noordelijke wateren
Ook onze strijdkrachten
nemen deel
Wind speelde mandendrager lelijk parten
Slotdag van het N V. V -congres
Jacques Duclos bepleit
nationaal front
Nu otters voor komende zekerheid van het vaste productie-apparaat: de
De betekenis van het
welvaartsplan
Bevan (oppositie in Labour Party) wil
Perbewapeningsplan moet
worden gewijzigd
Weerbericht
Politiek gezagsorgaan
voor Europa
Kolengemeenschap moet de
mogelijkheid bezien
Zuivering van Washington is een eerste eis
Ook Washington is voor
Geen isolationisme en sussing
Zalm aan de hengel
Getroffen woonwijk werd in ru'ine herschapen
Honderden mannen bij
het blussingswerk
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M.'KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2245
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
HAT de Noordatlantische verdedigingsorganisatie niet alleen een zaak is van
verdragen en conferenties, doch dat men telkens weer de geoefendheid en
paraatheid van de gezamenlijke strijdmachten op zo hoog mogelijk peil tracht
te brengen, opdat de vrije wereld zich in het bezit zal weten van een nog altijd
noodzakelijk afdoend defensief apparaat, zal dezer dagen opnieuw werden be
wezen. Het Amerikaanse Zevende Leger in West-Duitsland bereidt zich voor op
de driedaagse oefening „Roscbush", die als eerste van de reeks korte oefenin
gen, die men in dit gebied denkt te houden, Zaterdag begint. Deze reeks korte
manoeuvres, waaraan in de loop van September ook Nederlandse troepen gaan
deelnemen, komt in de plaats van de grote gecombineerde oefeningen die men
aanvankelijk wilde houden. Dank zij de zomermanoeuvres staan de troepen ech
ter al op een hoog peil van paraatheid. In totaal neemt meer dan een kwart
milüoen soldaten aan de oefeningen deel. Op 8 en 9 September zullen zich ruim
honderdzestig schepen van acht Navo-landen verzamelen in havens aan de
Schotse kust om daarna uit te varen voor de vlootoefening „Main-brace" in
Noord-Europa en onder bevel zal staan van de Britse admiraal Sir Patrick Brind,
de Navo-opperbevelhebber in het Noorden.
DIJ de manoeuvres in West-Duitsland,
waarbij ook vliegtuigen zullen op
treden, gaan de Nederlanders oefenen
onder Britse leiding, hoewel de ver
zorging van ons legerkorps een Neder
landse taak blijft. Omtrent de postver
zorging voor onze militairen zie men
elders in ons blad.
De vlootoefening zal zich uitstrekken
in het zeegebied teri Noorden van
Noorwegen tot aan de Deense kust. De
deelnemende schepen variëren in om
vang van slagschepen als de Ameri
kaanse „Wisconsin" en de Britse „Van-
guard" tot de kleine mijnenvegers en
zijn 'afkomstig uit de Ver. Staten, En
geland, Canada, Noorwegen, Denemar
ken, Frankrijk, Nederland en Bel
gië.
De vloot zal acht grote vliegkamp
schepen omvatten, nl de „Midway',', „F.
D. Roosevelt", „Wasp" ert „Wright"
van de Amerikaanse marine, de „Eag-
le", „Illustrious" en „Thesus" van de
Britse vloot en de „Magnificent" van
de Canadese marine. Andere typen
deelnemende schepen zijn hulpvlieg-
kampschepen, kruisers, torpedobootja-
gers, onderzeeboten, fregatten, vloot-
tankers, transportschepen en sleepbo
ten.
Van de Nederlandse schepen nemen
aan de oefening deel Hr Ms torpedo-
bootjagers „Banckert" en „Van Galen",
Hr Ms fregatten „VanZijll" en „De
Zeeuw", en Hr Ms onderzeeboten
„Zwaardvis" en „Zeehond", benevens
een aantal mijnenvegers, een squadron
harpoons, een squadron seafuries en
een squadron fireflies van de Marine
Luchtvaart Dienst. De laatste twee
squadrons zullen zich bevinden op het
Britse vliegkampschip „Illustrious".
ADMIRAAL PATRICK BRIND
...belangrijke taak...
Nieuwe zwaai van Franse
communisten
Jacques Duclos, waarnemend secreta
ris-generaal van de Franse communis
tische partfj, heeft Woensdag in een re
de aangedrongen op de vorming van
een „verenigd nationaal front van een
overweldigende groep van Fransen".
Hij betoogde, dat tal van Fransen, die
het niet in alle opzichten eens zijn met
het partijprogramma van de communis
tische partij, op een aantal punten heel
goed met de communisten zouden kun
nen samenwerken in een krachtig natio
naal front. Dit zou een sterke politieke
en economische macht kunnen zijn bij
de oplossing van de huidige problemen
Duclos heeft voorts zich zelf en het
uitvoerend comité van de partij gelaakt
wegens het mislukken van de „politieke
staking" op 4 Juli. „De betekenis van
de staking was niet goed genoeg uitge
legd aan de arbeiders. Wij deden ons
werk niet goed genoeg", zei hij.
k. I II I IIJ! doch wel in verlenging van de werktijd
HE heer Vermeulen begon zijn rede
met de opmerking, dat tegenover de
zorg met betrekking tot het sluitend
maken van de betalingsbalans, geuit op
het vorige congres, thans staat de
vrees voor de toeneming van de werk
loosheid in de a.s. winter. Eerste voor
waarde voor verhoging van het levens
peil is de verhoging van de productie
hetgeen uitbreiding en verbetering van
de bestaansbronnen inhoudt. Daarop
richt zich de inhoud van het welvaarts
plan in hoofdzaak. Het plan zegt het
zelf kort en krachtig: „Bestaanszeker-
Aanhangers van Aneurin Bevan in de
ritse Labourparty hebben een door
larold Wilson opgesteld plan gepubli
ceerd, dat beoogt Engeland economisch
onafhankelijk te maken van Amerika.
Het plan, dat in de vorm van een bro
chure wordt uitgegeven, zal vermocde-
ïyk op de komende jaarlijkse confe
rentie van de Labourpartij een der
voornaamste discussiepunten vormen.
In de brochure wordt gezegd, dat de
taak van Engeland en andere Westerse
landen, die strijden voor gezonde eco
nomische toestanden en onafhankelijk,
neid, zou worden verlicht, indien Ame
rika zijn aandeel op de volgende wijze
zou vervullen: 1. Het openstellen van
zijn deuren voor de wcreldinvosr en
net afbreken van het in Amerika be
staande protectionisme; 2. Door met an
dere landen deel te nemen aan een in
ternationale actie voor de productie en
toewijzing van grondstoffen en schaarse
voedingsmiddelen; 3. Door de noodzaak
Verwachting tot hedenavond.
BUIIG
Half tot zwaar bewolkt met nu en
dan buien. Overwegend matige
wind tussen West en Noord. Vrij
koud weer.
ZATERDAG: Zon op 6.00, onder
1916 Maan op 19 43, onder 9.14.
IN DE OCHTENDVERGADERING van de derde congresdag van fyt NVV te
1 Scheveningen werd het woord gevoerd door de secretaris, de heer A. S.
Vermeulen, die uitvoerig inging op het z.g. welvaartsplan en vooral het aspect
van de werkgelegenheid onder de loupe nam. 's Middags sprak de heer H. J.
Hofstra over de financiële doelstellingen van het welvaartsplan. De bijeen
komsten werden o.a. bygewoond door mr Jonkman, voorzitter van de Eerste
Kamer en oud-minister In 't Veld. De voorzitter, de heer Oosterhuis, sprak
een slotwoord tot het congres en legde er de nadruk op, dat de verhouding van
het NW tot de PvdA in politiek opzicht er een is van volkomen onafhankelijk
heid.
heid bij een behoorlijk bestaanspeil.
Voor die bestaanszekerheid is nodig
een bevredigende stand van de werk
gelegenheid, die niet alleen van bete
kenis is voor de productieve groepen
van de samenleving, maar ook voor het
levenspeil van de niet-productieven als
ouden van dagen, studerenden en kin
deren. Zij zijn nl. afhankelijk van het
resultaat, dat de productieve groepen
bereiken kunnen.
Er is zekerheid van bestaan met een
hoog en een laag levenspeil. Wij willen
althans een behoorlijk levenspeil, af
gemeten naar de huidige economische
en technische mogelijkheden. Een ding
is zeker, dat via het vrije spel der
maatschappelijke krachten voor de
werknemers geen bestaanszekerheid bij
een behoorlijk levenspeil is te ver
krijgen. De vraag is thans niet meer of
er geordend moet worden, maar de
vraag is hóe er geordend moet worden.
Het welvaartsplan is de basis, waar
op wü, die medezeggenschap willen en
mede-verantwoordelijkheid willen dra
gen, onze politiek in de Publiekrechte
lijke Bedrijfsorganisatie zullen voeren.
Productiviteit.
TN de periode van 1950 tot 1965, aldus
1 het welvaartsplan, zal de mannelijke
beroepsbevolking van ons land naar
schatting met ruim 700.000 of 16 pet.
toenemen. Willen wij het ideaal van de
volledige werkgelegenheid bereiken,
dan zullen maatregelen moeten worden
genomen, die populair gezegd zijn ge
richt op meer, beter en goedkoper pro
duceren. Nadat de heer Vermeulen in
dit verband had gewezen op de daar
voor mede nodige krachtige en goede
"akopleiding, zeide hij dat met de toe
neming van de werkloosheid een terug
gang in de productiviteit per arbeider
valt waar te nemen. Toch is opvoering
van de productiviteit absoluut geboden
wil voor ons volk een stügende wel
vaart worden bereikt.
Spreker zag de mogelijkheden daar
toe niet in verlenging van de werktyd,
in te zien voor een eerlijke verdeling
van de druk der bewapening; 4. Door
zich op te maken voor een uiterste
krachtsinspanning in de strijd tegen de
armoede in de wereld.
Voorts dient Engeland volgens de uit
eenzetting der brochure zijn gehele na
tionale economische politiek ingrijpend
te wijzigen, waarbij een krachtige cam
pagne moet worden gevoerd voor het
tot ontwikkeling brengen van niet-dol-
larbrpnnen voor voedsel en grondstof
fen.
Het Britse herbewapeningsprogram
ma dient te worden verminderd tot op
een niveau, dat de economie van het
land zou kunnen dragen. Volgens de
brochure is het Amerikaanse ingrijpen
in de ontwikkeling van de Oost-West-
handel een der voorwaarden voor mi
litaire hulpverlening, waartegen Enge
land zich dient te verzetten.
machine. Dit kan worden bereikt met
het werken in plaegenstelsels onder
voorwaarde, dat dit gepaard gaat met
een loontoeslag. Een tweede middel is
verbetering van het machinepark.
In zqn verdere rede merkte spreker
nog op, dat een verdere toeneming van
de kinderbijslag in het totale inkomen
moet worden afgewezen. Ten slotte
Het hoogtepunt van de jaarlijkse
marktsportdag in Londen is de
wedstrijd in het manden dragen,
tussen de marktventers van alle
Londense markten. Voor de win
naar is een prijs van 200 gulden in
het vooruitzicht gesteld. Een der
deelnemers verliest hier door de
sterke wind zijn „torentje" man
den.
Schuman sielivoor:
De Franse minister van buitenlandse
zaken, Robert Schuman, zal volgende
week op de ministersconferentie van
de Europese kolen- en staalgemeen-
pleitte hy voor het door de overheid J schap voorstellen dat de algemene ver
onder controle stellen van de prysrege- gadering van de gemeenschap de op-
lingen van kartels. richting van een politiek gezagsorgaan
(Zie elders in dit blad) I voor Europa bestudeert.
ANDER DAVERENDE TOEJUICHINGEN van een menigte van een kwart tot
een half millioen man, die zich langs de straten van Philadelphia had ge
schaard, reed generaal Eisenhower gisteren naar de vergaderplaats van de stad,
waar hij zün verkiezingsveldtocht thans officieel opende met een rede, die was
gebaseerd op tien punten. De generaal, republikeins candidaat voor het presi
dentschap van de Ver. Staten, deed in zijn toespraak opnieuw een felle aanval
tegen de huidige regering en zeide, dat de slag om de vrede eerst dan kan
worden gewonnen als de „slag om Washington" is gewonnen. Voorts riep hy
het Amerikaanse volk op tot onwrikbare steun aan de Ver. Naties en sprak hij
zich uit tegen imperialisme, isolationisme en het voeren van een sussingspolitiek.
Graaf Carlo Sforza, oud-minister van
Buitenlandse Zaken van Italië, is Don
derdag te Rome overleden. Hij had een
belangrijk aandeel in de na-oorlogse
wederopbouw van Italië en de inscha
keling van het land in de Westerse ge
meenschap.
Engeland zou op het ogenblik büzon-
dcr graag zien, dat de toestand in Ko
rea op de eerstvolgende Algemene Ver
gadering van de Verenigde Naties in
discussie zou komen. Deze vergadering
begint op 14 October in New York.
Dat is de conclusie, die men te Lon
den heeft getrokken uit de bespre
kingen van Engeland met de rege
ringen van het Gemenebest en die van
de Verenigde Staten.
Tijdens de laatste zitting in Parijs
achtten tal van landen het niet oppor
tuun. de Koreaanse kwestie op de
agenda te brengen. Zij vreesden, dat
een discussie over dit onderwerp de
onderhandelingen in Pan Moendjon zou
schaden. Thans echter staat de zaak er
heel anders voor. De onderhandelingen
worden steeds maar weer gerekt en het
ziet er niet naar uit, dat er spoedig
schot in zal komen.
Londen en Washington schijnen een
uitgebreid debat met name van belang
te achten, omdat de kwestie van de
vrijwillige repatriëring der krysge-
vangenen de voornaamste oorzaak
van de huidige moeilijkheden in
feite geheel onder de competentie van
de V.N. valt.
Ons programma, aldus Eisenhower,
kan de Ver. Staten, die gevaarlijk dicht
bij een derde wereldoorlog staan, vrede
schenken. Die vrede kan niet worden
gewonnen door een regering, die de za
ken op een dergelijke jammerlijke wij
ze heeft verknoeid ais de huidige be
windhebbers in Washington het hebben
gepresteerd. Daarom moet de eerste
stap zijn het vestigen in Washington
van een nieuwe regering, die het ver
trouwen heeft van het volk.
Behalve op deze punten baseerde de
generaal zijn programma o.a. op de
volgende doeleinden. De Ver. Staten
moeten hun bondgenoten op wederzijd
se voorwaarden van 'n „vooruitstrevend
zelfbelang" aan zich binden. Het met
vreedzame middelen bevorderen van
het recht om in vrijheid te leven.
£EN, naar
Franse
zij zelf zegt, beroemde
waarzegster heeft dezer
dagen opgemerkt, dat aan het nieu
we Nederlandse kabinet slechts een
kort leven beschoren zal zijn. Wij zijn
zo verheugd over de geboorte van een
nieuw kabinet (na besprekingen, die
meer dan twee maanden duurden), dat
wij de opmerkingen van de Franse
profetes uitermate onvriendelijk achten.
Op zich zelf evenwel is de vraag inte
ressant, in hoeverre het thans aan de
leiding zijnde team zich opgewassen zal
gevoelen tegen de moeilijkheden van
de tijd èn tegen de opmerkingen, die
straks in de Tweede Kamer zullen wor
den gemaakt. Het is een feit, dat for
meel gesproken een extra-parlementair
kabinet is samengesteld ten onrechte
wordt nog wel eens de fout gemaakt
dat er geschreven wordt over een „re
gering"; maar de regering bestaat uit
H.M. de Koningin n hapr ministers
een kabinet dus, dat niet tot stand
is gekomen op grond van een samen
gaan tussen partijen, die met elkaar de
meerderheid in het parlement hebben;
er is tijdens de aan de formatie voor
afgaande besprekingen zo sterk de hand
gehouden aan het ontwerpprogramma,
dat dr. Drees in eerste aanleg samen
stelde, dat er naar het oordeel van
velen iets is afgedaan aan de „extra
parlementaire levensonzekerheid" van
het huidige kabinet,
uurr is in ons land gelukkig geen ge
woonte om kabinetten te gebruiken
als het onderstel van de voorwerken
uit een vrolijke keuken op de kermis.
Daarvoor zijn onze politici te degelijk.
Bovendien zullen zij thans met ons ver
heugd zijn over het feit, dat er ten
minste een kabinet is!
Het is jammer, maar begrijpelijk dat
de huidige bewindslieden hebben be
sloten geen regeringsverklaring uit te
geven. Jammer, omdat wij de politieke
oordelen van verscheidene hunner zeer
gaarne concreet zouden willen verne
men; begrijpelijk, omdat zij nog maar
nauwelijks gelegenheid zullen hebben
gehad, indien al, om hun gedachten
ovr - het terrein van hun werkzaamheid
te laten gaan, terwijl daarenboven op
de derde Dinsdag in deze maand mèt de
„Millioenennota" de begrotingen der
onderscheidene departementen bekend
zullen worden en deze belangrijke
stukken uiteraard nog zijn opgesteld
door hun ambtsvoorgangers.
De nieuwe ministers zullen zich dua
pas manifesteren in de Troonrede, die
H.M. de Koningin op Dinsdag 16 Sep
tember in de Ridderzaal in Den Haag
zal uitspreken, waarbij wy dienen te
bedenken, dat een Troonrede nimmer
door grote duidelijkheid uitmunt; en
verder in nota's van wijzigingen, die
de nieuwe bewindslieden op de door
hun voorgangers samengestelde stuk
ken al dan niet gaan indienen.
LIET nieuwe kabinet draagt een pro-
gressief stempel en is hierom in
overeenstemming met de uitslag der
verkiezingen. Wij achten het voor de
zuiverheid der politieke verhoudingen
in ons land spijtig, dat de A.R.-partij
van dr Schouten, overigens genoopt
door de tendens onder haar kiezers, het
pad der oppositie heeft verlaten. Deze
loyale oppositie zal thans uitsluitend in
handen komen van de VVD, die hier
mee een ontzaglijk verantwoordelijke
en even moeilijke taak op haar schou
ders heeft gekregen.
Wij weten uiteraard niet hoe het
parlementaire spel zich in de komende
jaren zal voordoen. Wij mogen slechts
de verwachting uitspreken, dat allen
zullen inzien welke enorme belangen
in hun -handen liggen: belangen, die
niet uitsluitend liggen binnen de ver
langens van bepaalde politieke groe
peringen. Wij zullen, gelijk wij voor
heen deden, de woorden en daden van
de nieuwe bewindslieden en het parle
ment op een gouden schaal wegen, in
de overtuiging, dat de publieke critiek
er een is, zonder welke geen democratie
kan bestaan.
De heer D. Wurkum te Wijdenes,
die een verwoed hengelaar is, deed
gister wel een heel bijzondere
vangst. Hij wist namelijk uit het
IJselmeer een zalm van drie pond
te verschalken. De vis was vijftig
centimeter lang.
Het is volgens insiders een grote
zeldzaamheid, dat men met de
hengel een zalm op het droge
krijgt, want meestal is het snoer
niet bestand tegen de kracht welke
de vis ontwikkelen kan.
Sforza is 78 jaar oud geworden. In
Februari 1947 minister van Buitenlandse
Zaken in het kabinet van De Gasperi
geworden, heeft hij in de volgende
viereneenhalf jaar het Noordatlantiscb
Verdrag, het verdrag van de E. R. P.,
het statuut van de Raad van Europa en
het verdrag van het plan-Schuman on
dertekend.
De Italiaanse regering heeft me
degedeeld, dat wijlen graaf Sforza Za
terdag een staatsbegrafenis zal krijgen
r\E GEWELDIGE BRAND, die zoals wy gisteren in een deel van onze oplage
reeds meldden, ontstond na een ontploffing in een oiie- en zeepfabriek te
Marseille, heeft zeer ernstige gevolgen gehad. Tot nog toe werden de lqken
van negen mensen gevonden, terwyi in de smeulende, met schuim bedekte
resten van de geteisterde fabriek nog wordt gezocht naar de stoffeiyke over
schotten van twintig personen. Voorts zyn vier en dertig mensen min of meer
ernstig gewond. De gehele wijk, een voorstad waar veel arbeiders wonen, ziet
er uit als werd ze door een bombardement getroffen. Huizen bü de fabriek zyn
eveneens uitgebrand, elders zün muren ingestort en tot op een afstand van
een kilometer zyn de dakpannen van de huizen weggevaagd.
De ontploffing deed zich voor in de
afdeling van de fabriek, waar zich
tanks bevinden en waar elf arbeiders
aan het werk waren. De politie ver-, r
moedt, dat de ontploffing werd veroor-een verraderlijke valwind, nog op!
zaakt door kortsluiting of vonken in
een der machines. Gisteren om twaalf
uur was de brand, die werd bestreden
door vierhonderd brandweerlieden van
de marine, bijgestaan door soldaten en
politie, nog niet geblust. Een in de na
bijheid gelegen zwavelfabriek werd nog
door de vlammen bedreigd. Tot over
maat van ramp stak ook de „Mistral"
