Toekomst Saargebied op agenda
van de Europese Assemblee
Sensationele wending in de
moordzaak Keesje Schreurs
r
K.S.G.
Amerikanen in Korea vuurden
met „geleide" raketten
Publiek oordeel
Raad v. Europa een boze koningin'
Acheson prijst de
Verdachte beschuldigt nu haar reeds
overleden echtgenoot
„Slag om Arnhem" herdacht
Amerikaanse mariniers in oefening Main Brace"
wmmmm
Donderdag 18 Sept. 1952 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
77e Jaargang No. 11519
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Nederlandse critiek op
Brits negativisme
Brits geluid
De staking in Libanon
blijft voortduren
Generaal Ridgway zal
ons land bezoeken
Weerbericht
Voor Hof in Den Bosch
Bus met schoolkinderen in
V.S. door trein gegrepen
Doelen lagen op een afstand van 240 kilometer
Vliegtuig „stuurt" het
projectiel
;ïw~ -
„Aanval" op Kopenhagen
werd afgeslagen
Twee Zweedse vrachtauto's
met munitie ontploft
Japan behoort (nog)
niet in de V.N.
Achttien communistische
leiders in V.S. in arrest
Dreigende staking in VS
afgewend
Maarschalk Tito voor de
derde maal getrouwd
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 r- per maand
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
pE Duitse delegatie heeft gisteren op de bUecnkomst van de Europese Assem-
ai vl w Crif,eefs gCtracht om het vraagstuk van het Saargebied
'n, ,ovcr de schending van democratische rechten in
dit gebied op de agenda van de vergadering geplaatst te krijgen. Daarna diende
ïi) een voorstel in de Assemblee te laten verklaren, dat men volledige vrijheid
van pers en partijen in de Saar noodzakelijk acht. Het voorstel werd naar de
politieke commissie van de Assemblee verwezen. Tegelijkertijd diende de Ne
derlandse afgevaardigde Van der Goes van Naters een door negen en twintig
socialistische afgevaardigden ondertekend voorstel in om „de toekomstige po
sitie van het saargebiedin Europa als punt op de agenda te plaatsen. Daartoe
werd wel door de Assemblee besloten. Hij had tijdens het debat, dat over deze
laak toch in de Assemblee werd uitgelokt, gezegd, dat er tegen een bespreking
van de Saarkwestie toch g"cen bezwaren kunnen bestaan, zolang een en ander
niet de vorm van een klacht had. Tevoren was de Saarkwestie door premier
De Gasperi en de Engelsman Boothy de toetssteen van de Europese samen
werking genoemd.
r\E „klacht" der Duitsers werd inge-
V diend door de Westberlijnse chris
telijke afgevaardigde Tillmans, die
verklaarde dat het voorstel werd ge
daan in het bewustzijn van de nood
zaak van een vereniging van Europa.
De Saarkwestie, zeide hij, kan slechts
worden opgelost op de grondslag van
het herstellen der democratische rech
ten en kan niet buiten het probleem
Europa worden geplaatst. Het opne
men van de Saar in de Raad van Euro
pa is indertijd gegrond op de overwe
ging, dat de Saarbevolking zich kan
doen vertegenwoordigen in de Europese
Assemblee. Dan moet men er ook zelf
door verkiezingen kunnen beslissen
over zijn toekomst. Dit stelt voorop,
dat alle democratische partijen moeten
worden toegelaten.
Een Saarlandse socialist zei tijdens
het debat, dat er geen enkele Saarlan-
der is, die niet voor Europa en voor
Europeïsering van de Saar is. Er is
een referendum nodig onder interna
tionaal toezicht, dit na de besprekin
gen tussen Schuman en Adenauer.
HE Engelse conservatieve afgevaar-
digde Boothy zeide tijdens het de
bat te twijfelen aan het feit of een
kleine federatie (van de Schuman-lan-
den) in Europa wel voldoende steun
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Acheson, heeft aan
moediging en steun beloofd voor de
inspanningen van de Europese rege
ringen om tot nauwer eenheid te ge
raken. Hij noemde de eerste bijeen
komst van de Assemblee der Kólen-
en Staalgemeenschap en haar besluit
onmiddellijk de vorming van een Eu
ropese politieke autoriteit te bestude
ren een bewijs van de kracht en het
belang van de beweging voor eénheid
van Europa.
Het parlement van de KSG komt op
10 Januari weer in Straatsburg bijeen.
Opposiiie verzocht om het
aftreden van de president
De Libanese oppositiepartijen, die
Maandag een algemene staking van
twee dagen hebben afgekondigd als
protest tegen „corruptie in het open
bare leven" hebben gisteren tever
geefs getracht de staking te beëindi
gen. De weigering van de stakers heet
een spontane eis tot hervorming^ te
zijn, onafhankelijk van alle politici.
De eerste minister Saeb Salam heeft
gisteren vele nieuwe maatregelen ge
nomen om zich van civiele ambtena
ren, die verdacht worden van corrup
tie, te ontdoen, maar hij is nog steeds
niet in staat geweest een volledig ka
binet te vormen om het uit drie man
bestaande „kabinet van zaakwaarne
mers", dat hij vorige week heeft ge
vormd, te vervangen.
De achttien oppositieleden van de
Libanese Kamer van afgevaardigden
hebben de Kamervoorzitter een petitie
gezonden, waarin om het aftreden van
de president van Libanon, Betsjari El
Khoery, wordt verzocht.
Generaal Ridgway, de geallieerde
opperbevelhebber zal volgende week
een kort bezoek aan Nederland bren
gen. Hij zal op 24 September naar Ne
derland vliegen, op 25 September be
sprekingen voeren met ministers en
stafchefs en het noenmaal gebruiken
met Koningin Juliana, alvorens naar
darijs terug te keren.
Verwachting tot hedenavond.
ENKELE BUIEN
Wisselend bewolkt met enkele
buien. Overwegend matige Noord
westelijke wind. Dezelfde of iets
lagere temperaturen dan gisteren.
VRIJDAG: Zon op 6.21, onder
6.21. Maan op 6.32, onder 18.27
zou vinden bij de bevolking. De Brit
Gordon Walker voerde aan, dat het
plan-Schuman geen supra-nationaal
karakter zou hebben. Hiertegen kwam
de Nèderlandse afgevaardigde dr
Bruins Slot sterk in verzet. De Kolen-
en Staalgemeenschap, zo zeide hij,
overschaduwt thans de Raad van Eu
ropa, omdat zij een werkelijk parle
ment heeft en de nationale sfeer radi
caal heeft verlaten. De heer Bruins
Slot vergeleek de Schuman-gemeen-
schap met Sneeuwwitje, die zevenmaal
mooier was dan de boze koningin van
de Raad van Europa. Het was volgens
hem een onderschatting van de Kolen-
en Staalgemeenschap, wanneer men
haar het federaal karakter ontzegde.
De gemeenschap» is waarlijk anders
dan de Britten haar graag zouden zien.
Intussen bleef de spreker hopen op een
latere toetreding van de Britten tot
de gemeenschap. Zolang Engeland
echter afzijdig blijft, moet het conti
nent voorop gaan om Europa in staat
te stellen een groter aandeel te nemen
in de Atlantische strijd voor de vrij
heid, aldus de heer Bruins Slot.
In de behandeling door het Hof in den
Bosch van de moordzaak op 't Zeeuwse
boertje Keesje Schreurs is een onver
wachte wending gekomen, doordat een
der getuigen, een vroegere celgenote
van de verdachte, verklaarde, dat de
wed. J. G. H. haar had verteld, dat zij
haar man en dochtertje vermoord had
uit angst voor het feit, dat uit zou ko
men, dat zjj een verhouding met
Schreurs zou hebben gehad. Verdach
te zelf verklaarde, dat haar man des
tijds Keesje had vermoord.
De president, mr. J. E. Perink, schor
ste na bovengenoemde getuigenverkla
ring de zaak voor onbepaalde tijd. Er
werden door het Hof elf getuigen ge
hoord, onder wie twee pschiaters.
In Augustus 1946 werd te Bergen op
Zoom de 80-jarige Keesje Schreurs
vermist. Na vier en een half jaar rezen
er verdenkingen tegen de wed. G., die
destijds te Bergen op Zoom een win
kel had. Zij bekende de oude Schreurs
in haar woning op 26 Augustus 1946
door middel van een gummistok van
het leven te hebben beroofd. De gum
mistok was van haar man, wachtmees
ter der rijkspolitie, die enkele weken
na de moord in het Burgerziekengast-
huis te Bergen op Zoom onder ver
dachte omstandigheden overleed. In
haar verklaringen voor de rechtbank
heeft verdachte eveneens toegegeven
het lijk van de oude Schreurs van en
kele goederen te hebben beroofd en
het stoffelijk overschot met behulp
van haar man in de achter het huis ge
legen beerput te hebben geworpen.
Voor het Hof verklaarde verdachte
gisteren, dat zij aan de moord onschul
dig was. Zij had de schuld op zich ge
nomen om te camoufleren, dat zij een
verhouding had gehad met het slacht
offer, zo zeide zij. Zij beschuldigde
haar overleden man van de moord.
Bij Collinsburg in Pennsylvania heeft
een goederentrein een autobus met 55
scholieren gegrepen. Ten minste vier
kinderen zijn gedood en meer dan der
tig gewond. Negen verkeren in zeer
ernstige toestand.
BRITS VLIEGTUIG MAAKT NOOD
LANDING IN GROENLAND
Een viermotorig Brits transportvlieg
tuig heeft Dinsdag een noodlading moe
ten maken op een onherbergzame ijs
vlakte in het Noorden van Groenland,
nadat het een Britse wetenschappelijke
expeditie, die in dat gebied onderzoe
kingen verricht, van voorraden had
voorzien. Geen van de twaalf inzitten
den liep enig letsel op.
Schoolkinderen
de herdenking
leggen bloemen
van de slag
op de graven der gesneuvelden tijdens
om Arnhem op het Airbornekerkhof aldaar.
De Amerikaanse marineleiding heeft
gisteravond in Washington bekend ge
maakt, dat men in Korea met succes
een aantal raketten van het 27.000 ton
metende Amerikaanse vliegdekschip
„Boxer" heeft afgevuurd op zwaarver-
schanste doelen der communisten, die
lagen op een afstand van 240 km. De
baan van de raket kon op instrumenten
van het opstijgen af tot het treffen van
het doel worden gevolgd. Bij het lance
ren van de raket is gebruik gemaakt
van een z.g. „geleidevliegtuig". Een en
ander vond reeds vorige maand plaats,
doch is thans eerst voor bekendmaking
vrijgegeven.
4 «-
Tijdens de geallieerde vlootoefening
„Main Brace" is een vijandelijke aan
val op Kopenhagen afgeslagen. Dins
dagnacht trachtte een krachtige „Oran-
je"-vloot de Sont (tussen Denemarken
en Zweden op te varen. „Blauwe" mo-
tortorpedo-boten brachten de aanval
ler zware verliezen toe en het restant
van de vijandelijke vloot werd ver
dreven, nog voor het op schotsafstand
was gekomen van de forten van Ko
penhagen. Zodoende kon de vijand geen
troepen aan land zetten op het Deen
se eiland Seedand.
Een ander deel vam de „blauwe" vloot
heeft Dinsdag de Poolcirkel bereikt.
Door de harde wind en de hoge zee
konden geen vliegtuigen van de vlieg-
kampschepen opstijgen. Er bestond
kans op de ontmoeting met een „ka
perschip".
Tijdens de vlootoefening en Main Brace" hielden duizend Amerikaanse
mariniers als voorloper van de komende grote „invasie" in Jutland (Den.)
een landingsoefening in de Largo-baai. Een duidelijk beeld van de actie.
De manschappen zijn volledig uitgerust.
Griekse oHicieren ter dood
veroordeeld
Een krijgsgerecht te Athene heeft
gisteren twee officieren van de Griek
se luchtmacht, die schuldig bevonden
waren aan het verrichten van sabotage
daden aan vliegtuigen, ter dood ver
oordeeld.
Elf anderen kregen vrijheidsstraffen
variërende van levenslang tot tien jaar.
Vijf werden vrijgesproken. De procu
reur beschuldigde de gedaagden van
het behoren tot een door communisten
gesteunde spionnage- en sabotagegroep.
Slechts één van de gedaagden bekende
schuld.
Woensdag is te Stockholm bekend
gemaakt, dat bij het spoorwegstation
van Laanghvikmon twee vrachtauto's
met munitie in de lucht zijn gevlogen.
Het station, een winkel en twee andere
gebouwen werden door de daarop vol
gende brand verwoest. De driehon
derd inwoners van de plaats, die door
een panische schrik werden getroffen,
vluchtten de bossen in om zich te be
schermen tegen de in het rond vlie
gende projectielen. Wonder boven
wonder vielen er geen slachtoffers.
De explosie werd waarschijnlijk
veroorzaakt door een vonk uit een de
fecte reminrichting van één der
auto's.
He* geleidevliegtuig, behorend bij
het vliegdekschip, veroorzaakt langs
elektronische weg het afvuren van ue
raket. Wanneer de raket een bepaalde
hoogte heeft bereikt, wordt het projec
tiel verder naar zijn doel „geleid" door
het geleidevliegtuig. Op het ogenblik,
dat de raket op het punt staat naar
beneden, op het doel, te duiken, be
vindt het geleidevliegtuig zich op ki
lometers afstand, zodat het niet door
de luchtdoelartillerie van de tegen
stander kan worden getroffen.
Het afvuren van de raket werd be
werkstelligd door twaalf marineman
nen, waaronder vijf officieren.
MALIK IN V.-RAAD
Donderdag heeft de Russische afge
vaardigde Jacob Malik in de Veilig'
heidsraad verklaard, dat Japan niet kan
worden beschouwd als een souvereine
en onafhankelijke staat, waarmede hjj
te kennen gaf, dat hy zün veto zou uit
spreken over het Japanse verzoek om
toelating tot de V.N.
Voordat Malik het woord nam, had
den de V. S., Engeland en vier andere
leden zich volledig achter het Japanse
verzoek geschaard. Malik achtte het
„voorbarig" over de toelating van Ja
pan te spreken indien niet eerst de vol
gende voorwaarden waren vervuld. 1.
Terugtrekking van alle buitenlandse
bezettingstroepen uit Japan en 2. Het
sluiten van vredesverdragen tussen Ja
pan ener- en de Sowjet-Unie en China
anderzijds.
Ook de overige leden van de Raad
steunden de toelating van Japan, zodat
alleen de Sowjetunie tegen bleek te
zijn. Zonder te stemmen ging de raad
tot vandaag uiteen.
In het midden-Westen en het gebied
langs de Westkust van de Ver. Staten
zijn achttien communistische leiders
gearresteerd. Zij worden, aldus het
Amerikaanse departement van Justitie,
beschuldigd van activiteiten, die zijn
gericht op een gewelddadige omver
werping van de regering. Onder hen be
vinden zich de partijleiders van Mis-
souri, Washington en Michigan. Eén
der gearresteerden is Helen Winter,
wier echtgenoot Carl samen met tien
andere communisten in 1949 te New
York werd veroordeeld. Ook de zeven
en dertigjarige Dorothy Rose Forest,
leidster van de afdeling Hollywood
van de communistische partij bevond
zich onder deze gevangenen.
Mijnwerkers sluiten accoord
John Lewis, voorzitter van het Ame
rikaanse mijnwerkersvakverbond, heeft
een voorlopige overeenkomst met de
mijndirecties gesloten. Het gevaar voor
een staking der mijnwerkers in verband
met het aflopen der bestaande arbeids
overeenkomsten op 1 October a.s., is
hierdoor afgewend.
TNDIEN wij ons oog laten gaan over de
commentaren, die bij gelegenheid van
het uitspreken van de Troonrede en het
verschijnen van de Millioenennota zijn
gepubliceerd, dan kunnen wij de in
druk niet van ons afzetten, dat er tal
van schrijvers vrees hebben gekoesterd
voor een positief oordeel. Zij hebben
daarmee gedaan, wat ook de Regering
deed, n.1. een rookgordijn optrekken
voor de plannen, die zij in de naaste
toekomst hoopt te verwerkelijken. Na
tuurlijk, het is onder alle omstandighe
den mogelijk hier of daar een positief
geluid uit een stuk als de Troonrede te
halen, maar het blijft uitermate onbe
vredigend, dat de Regering geen kans
heeft gezien (of heeft willen zien) zich
wat duidelijker uit te drukken.
De „Nieuwe Rotterdamse Courant"
(WD) is, evenals wij, gestruikeld over
het gebrek aan duidelijkheid. „De
Troonrede treedt enigermate in de
plaats van een regeringsverklaring.
Daarom zou het aanbeveling verdienen,
dat de Tweede Kamer haar op korte
termijn tot onderwerp van een alge
meen debat maakt. Anders wordt het
November voor zij aan een algemene
beoordeling van het beleid toekomt.
Het is aan de Kamer zelf, het initiatief
tot zo'n debat te nemen." En verder:
„Maakt dit jaarlijkse staatsstuk ons nu
veel wijzer? Niet in alle opzichten. Ver
scheidene van de vermelde plannetjes
bevestigen wat al geruime tijd hangen
de was".
„Het Parool" (PvdA) poogt uiteraard
wat meer in de Troonrede te lezen.
Niettemin constateert ook dit blad, dat
het concreter mededelingen had ge
wenst, nu de regering zich nog niet door
middel van een officiële verklaring van
haar plannen tot de volksvertegenwoor
diging heeft gewend.
„De Telegraaf" (Lib.) zegt: „De
Troonrede kan ditmaal beschouwd wor
den als een uitvoerig, niet opzienbarend
werkprogramma. Maar het is slechts
een startschot en onder de huidige po
litieke omstandigheden is het niet al
leen de vraag hoe maar of de Regering
de eindstreep zal halen. De ruzietjes, die
in de partijpolitieke pers oplaaiden nog
vóór de Troonrede was uitgesproken, be
loven weinig goeds".
„De Volkskrant" (KVP) acht even
eens de onduidelijkheid te groot: „Al
met al een Troonrede vol plannen, die
veel goeds kunnen herbergen en die
op tal van punten om veel verduidelij
king vragen".
„Het Vrije Volk" (PvdA) acht de
Troonrede veelbelovend. Zij bevat een
programma, „dat weliswaar nog vra
gen openlaat, maar dat er veelbelovend
uitziet en dat in grote trekken de lij
nen van het tot dusver gevoerde be
leid volgt. Wij hopen, dat dit kabinet
de gelegenheid en de tijd zal krijgen
het uit te voeren".
LIET Engelse blad „The Economist"
n houdt zich bezig met de Nederland
se financiële politiek van na 1945. Het
blad bespreekt de maatregelen, die wer
den genomen om aan de ontzaglijke na
oorlogse moeilijkheden een einde te
maken. De resultaten hiervan bleken
plotseling in Augustus 1951. De invoer
begon zowel in omvang als even later
in waarde snel af te nemen; de uitvoer
bleef regelmatig toenemen. Terwijl in
het eerste kwartaal van 1951 de invoer
voor slechts 68 procent werd gedekt
door uitvoer, bedroeg dit percentage in
dezelfde periode van 1952 93.
Deze gunstige ontwikkeling stelde de
Nederlandse Bank in staat haar dis
conto te verlagen, terwijl tevens maat
regelen konden worden genomen tegen
de stijgende werkloosheid zelf althans
ten dele een gevolg van de geslaagde
pogingen de moeilijkheden met de beta
lingsbalans te overkomen.
Waaraan is deze gunstige ontwikke
ling te danken? Volgens The Economist
schrijven verantwoordelijke Nederlan
ders een en ander slechts zeer ten dele
toe aan de krachtige regeringsmaatre
gelen en veeleer aan een zekere stabili
satie van de Koreaanse crisis, aan de
ten onzent opgetreden kopersstaking en.
aan een in de laatste tijd opgeVeaen
verlaging van de prijzen op de wereld
markten. Tevens wijzen zij op het feit,
dat de Nederlandse prijzen aanmerkelijk
minder snel stijgen dan die in het bui
tenland, zodat de marktpositie voor on
ze uitvoer bijzonder gunstig werd.
Deze laatste verklaring aldus The
Economist kent niet voldoende be
tekenis toe aan het ingrijpen van de
Nederlandse regering. Zij toch deed veel
vroeger en veel drastischer dan elders
werd gedaan de noodzakelijke stappen
om een dreigende inflatie in bedwang
te houden. En dit vormt de eigenlijke
les, die Engeland kan trekken uit de
Nederlandse ervaringen. „Het betrekke
lijke succes van de genomen maatrege
len onderstreept het belang om het fi
nanciële en fiscale beleid snel aan te
passen teneinde externe veranderingen
op te vangen en het gevaar van een te
lang wachten alvorens het publiek me
de te delen dat er iets gedaan moet
worden".
Maarschalk Tito, het staatshoofd van
Joego-Slavië, is enige maanden gele
den voor de derde maal gehuwd. De
eerste officiële aanduiding hiervan is te
vinden op de uitnodiging voor een ont
vangst ter ere van de Britse minister
van buitenlandse zaken, Eden, welke
Donderdag te Belgrado zal worden ge
houden. Hierop komt naast de naam
van Josip Broz Tito die van mevrouw
Jovanka Broz voor.
Tito is gescheiden van zijn tweede
vrouw, een Sloweense, die hij tijdens de
oorlog huwde. Zijn eerste, een Russische
is overleden. De maarschalk heeft twee
zoons, de dertigjarige Zarko uit zijn
eerste en de negenjarige Alexander uit
zijn tweede huwelijk.
mt~ P5US Pi,us de twaalfde heeft voot
Woensdag, alle audiënties, ook die van
kardinalen en andere functionarissen
van het Vaticaan afgezegd. De 76-jarige
paus lijdt aan een maagstoornis.