Ook in Libanon de macht door
in
het
leger overgenomen
NEEMT
MORGEN
Ned. straaljager
verongelukt
Twee mannen gingen fotograaf in
zijn atelier te lijf
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Crisisvrees
Vorming van kabinet was onmogelijk
Foio-Puzzle-Prijsvraag
KONINGIN IN LIMBURG
Trein ontspoord bij
Hamburg
Vrijdag 19 Sepf. 1952
77e Jaargang No. 11520
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
DK SPANNINGEN, die de laatste tjjd in Libanon zoveel onrust veroorzaakten,
hebben zich gisteren op dramatische wijze ontladen. Nadat het tot tweemaal
toe onmogelijk was gebleken een nieuwe regering te vormen, heeft het leger
gistermorgen in de vroegte de macht in het land overgenomen. Twee leden van
de „voorlopige", uit drie man bestaande regering, treden als adviseurs op. Gcnf~
raai Sjehab heeft de leiding van dit driemanschap op zich genomen, terwijl
kapitein-luitenant ter zee Lebary als president optreedt. De tot aftreden ge
dwongen zeven en zeventig-jarige president Betsjari el Khoery, zal zijn land pas
verlaten als de politieke toestand daar is opgeklaard. Alle openbare gebouwen in
Beiroet zijn door militairen bezet. Het wachten is thans op nieuwe verkiezingen.
Libanon is de derde Arabische staat, die binnen een jaar tijds ónder het gezag
van het leger is gekomen. De andere zijn Egypte en Syrië.
Generaal Sjehab leider
van driemanschap
Nieuwe Westelijke nota over
Di|itsland aan Moskou
BEGINNEN WE MET EEN
DOET U OOK MEE?
OVERSTROMINGSRAMP
IN ZUID-KOREA
Oproer in gevangenis ie
Helsinki
Bewakers met bijl „bewerkt"
Wilt u ons even ,,op de kiek" zeiien?
En verhuisden naar de
cel.
Weerbericht
Druk programma werd
op één dag afgewerkt
Acht doden, vele gewonden
Kantonrechter maakt de
Ronde van Grootebroek
onmogelijk
MSA-accoord tussen VS
en Indonesië vervalt
Nieuwe basis gezocht voor
technische hulp
CONSERVATIEVE KLACHT:
LABOURS POLITIEK IS
TWEESLACHTIG
Scherpe waarschuwing
voor Marty en Tillon
MacCarthy ageert tegen
Stevenson
DE KRANT GRATIS TOT 1 A S
nu een abonnement op de
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per Kwar
taal 6.05 per maand
f 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 049
IlET is een begrijpelijke belangstelling
ais naar de economische vooruit
zichten gevraagd wordt. Te goed her
inneren de ouderen onder ons zich de
ellende van de grote crisis uit de tijd
tussen de beide wereldoorlogen. De
vrees, dat ook na de tweede grote oor
log zulk een crisis zou kunnen uitbre
ken, is geenszins een hersenschim. Met
die mogelijkheid moet rekening ge
houden worden, ook al zeggen wij niet,
dat de waarschijnlijkheid groot is. In
zeker opzicht is het zelfs gelukkig, dat
de vrees voor een crisis zo groot is,
want dan zal de bereidheid om alles te
doen wat mogelijk is om een grote
werkloosheid te voorkomen, ook aan-
W'ezig zijn.
Wat dit betreft, is de toestand on
vergelijkelijk veel gunstiger dan in
1930. In de eerste plaats stonden toen
velen nog op het standpunt, dat het
met het crisisgevaar wel zou loslopen.
Nu ja, wat verliezen op de effecten
beurs en een paar maanden werkloos
heid, doch daar zou het wel bij blij
ven. Dat is heel anders uitgepakt, zo
als wij hebben ervaren! In de tweede
plaats huldigden politici en vele theo
retische economen de gedachte, dat het
beste middel tegen de werkloosheid
v;as de zaak „maar even" „gezond" te
laten uitzieken. Zij die heil zagen in
een rechtstreekse bestrijding van de
werkloosheid door het laten uitvoeren
van grote openbare werken, desnoods
of soms zelfs bij voorkeur met een niet
sluitende begroting, hadden toen - nog
maar weinig invloed. Ook dat is nu an
ders. Anders in ons land, apders in
Europa, ja zelfs anders in de Verenig
de Staten van Amerika.
Men is tot het 'inzicht gekomen, dat
tnen niet alleen een brand in de kiem
moet smoren, maar dat dit ook voor
een economische crisis geldt. Het is
voor een deel om deze reden, dat men
in de meeste belangrijke landen „eco
nomische brandtorens" heeft opge
richt, dat wil zeggen regeringsbureaux,
die tot taak hebben tijdig te waarschu
wen als er gevaar dreigt.
Enige malen hèeft in Amerika reeds
het gevaar gedreigd; in al die gevallen
hebben de uitkijkposten tijdig gewaar
schuwd en zijn maatregelen genbmen,
waardoor •mfeh een -crisis heeft weten
te voorkomen.
Het is goed hier de aandacht op te
vestigen. Want als men nu in de krant
leest, dat deskundigeh de vrees voor
een naderende depressie hebben uit
gesproken, dan weet men, dat dit nog
niet behoeft te betekenen, dat ook in-
oerdaad de ellende van de werkloos
heid dreigt. Zulk een uitspraak moet
veel meer wórden opgevat als een
waarschuwing voor de regeringen om
maatregelen te nemen, dan ais een on
geluksprofetie.
Maar men moet ook niet in de tegen
gestelde fout vervallen en geloven, dat
de regeringen onder alle omstandig
heden het crisisgevaar kunnen bezwe
ren. Regeringen zijn niet almachtig en
of tegen een werkelijk zware dreiging
voldoende krachtige maatregelen ge
nomen kunnen worden, is nog een
vraag. Tot nu toe is het gelukt; dat
geeft hoop voor de toekomst, maar
geen absolute zekerheid.
JJOE staat het nu in ons land? Toen
in het eerste kwartaal van 1951 de
Korea-hausse uitgewerkt was, viel een
plotselinge achteruitgang te bespeuren.
In het bouwbedrijf, de metaal-, de
confectie- en de schoenindustrie nam
de werkloosheid in de tweede helft
van 1951 sterk toe. Ook andere om
standigheden, o.a. financiële moeilijk
heden in verschillende takken van han
del en industrie, wezen op een nade
rend crisisgevaar.
Maar als er werkelijk een crisis van
betekenis was gekomen, dan zou er
een doorgaande achteruitgang moeten
zijn opgetreden. En dat is nu juist niet
gebeurd. De cijfers, waarover wij be
schikken, wijzen op een stabilisatie
van de toestand, sommige zelfs op enig
herstel. Dat geeft de burger moed. Het
is daarom zeer waarschijnlijk, dat als
er geen nieuwe depressie-oorzaak naar
voren komt, de toekomst met enig
vertrouwen tegemoet gezien mag wor
den.
Twee punten zullen evenwel de aan
dacht blijven vragen. Het eerste is, of
wij voldoende zullen kunnen blijven
exporteren om voor onze groeiende
arbeidersbevolking productief werk te
vinden. Voor een deel hangt dit van
ons zelf af, maar voor een deel ook
van wat Engeland, Frankrijk. Belgie en
Duitsland zullen doen. Waakzaamheid
blijft hier geboden.
In de tweede plaats is het voor de
ontwikkeling van de economie van de
gehele Westerse wëreld van belang, of
de koopkracht in de zogenaamde on
ontwikkelde gebieden gehandhaafd zal
blijyen. Als de prijzen van de door deze
gebieden geproduceerde grondstoffen
(rubber, palmolie, copra. jute, tin, enz.)
blijven dalen, dan zal dit op de werk
gelegenheid in Europa een nadelige
invloed hebben. j
Ook hier geldt: Een gewaarschuwd
jnan telt voor twee; en het is een ge-
Juk dat de Verenigde Staten, wat dit
betreft, in hetzelfde schuitje zitten.
Direct gevaar is op het ogenblik niet
aanwezig. Als de economische brand
wachten roepen, dat zij rook zien, dan
behoeven de burgers nog niet in een
Paniekstemming te geraken.
hield in feite een weigering van de
Soenitische groep in, om aan de vor
ming van een regering mee te werken.
Woensdag in de loop van de avond
begon hetleger de buitenwijken van
r\IT is voorlopig het einde van een
regeringscrisis, welke op 8 September
uitbrak, toen de regering-Solh aftrad.
Tvee ministers hadden het eerst hun
ontslag genomen, later gevolgd door al
hun collega's met uitzondering van de
premier. Deze werd door de president
bij decreet uit zijn functie gezet. El
Khoery benoemde vervolgens een drie
manschap voor de behartiging der lo
pende zaken onder leiding van Sheb
Salam, die tevens móest proberen een
nieuwe, regering te vormen. Hij had
het niet gemakkelijk, aangezien een
grote grqep in het parlement een
coalitieregering eiste „teneinde hervor
mingen in te voeren". Woensdag gaf
hij zijn opdracht dan ook terug. Een po
ging van een andere formateur om
voor middernacht nog een nieuw kabi
net te vormen, leidde eveneens tot
niets.
Woensdag zond het nationale socialis
tische front een brief aan de voorzitter
van de Kamer, waarin werd gezegd,
dat de kabinetscrisis slechts kon wor
den opgelost nadat de president zou zijn
afgetreden. Ook andere parlements
leden zonden zulk een verzoek in. Dat
De nieuwe Westelijke nota aan Rus
land 'oyer de eenheid van Duitsland zal
dezer dagen te Moekou worden over
handigd, zo gelooft men in Londen. De
Westelijke mogendheden zullen ver
klaren, dat het houden van vrije ver
kiezingen in geheel Duitsland voor
rang moet hebben boven alle andere
onderwerpen, die op een conferentie
van vier over de vereniging van Duits
land ter sprake zouden kunnen komen.
Beiroet te bezetten. In de hoofdstad en
in Tripoli werden pamfletten verspreid,
die het aftreden van de tiran eisten.
De bezetting verliep overigens rustig.
Het nationale front heeft via de radip
om beëindiging van de staking ver
zocht. De bevolking van Beiroet is in
feeststemming.
Betsjari el Khoery, lid van een der
oudste families van het land en Maro
nitisch christen, heeft in Parijs rechten
gestudeerd, heeft zijn land enige malen
als minister of premier gediend en
heeft steeds vooraangestaan in de strijd
om de onafhankelijkheid van Libanon.
Nog tijdens de laatste wereldoorlog
werd hij door de Fransen gearresteerd
wegens zijn vrijheidsstrijd. In 1949 is
hij herkozen als president, „op grond
van zijn grote verdiensten voor het
land".
Pilooi kwam om hei leven
Gistermorgen tegen tien uur is een
Nederlandse Gloster-Meteor straalja
ger ter hoogte van Ottenburg in de
Belgische provincie Brabant veronge
lukt. Volgens ooggetuigen ontplofte
het toestel in de lucht en kwam in
drie stukken naar beneden. De piloot,
de twee en dertigjarige reserve ser
geant-vlieger I. de Kat uit Rotterdam
(ongehuwd) kwam om het léven. Een
Nederlandse commissie van onderzoek
is ter plaatse aangekomen. Omtrent de
oorzaak van het ongeval zijn nog geen
bijzonderheden bekend.
Het toestel maakte deel uit van een
formatie van drie en behoorde thuis
op de basis Soesterberg.
Nog twee
In de omgeving van Stuttgart stortte
een Amerikaanse „Thunderjet", die
deel nam aan de oefening „Equinox",
neer. De piloot kwam om. In het Ka
naal stortte een vliegtuig van het type
„Firefly" van de Britse luchtmacht in
zee.
De Zuid-koreaanse regering heeft
bekend gemaakt, dat bij de overstro
mingen, die vorige week het Westelijke
deel van Korea hebben geteisterd, 129
personen zijn omgekomen en 2970 hui
zen zijn beschadigd. Meer dan 10.000
personen zijn dakloos en de schade
wordt geschat op meer dan 5.000.000
dollars.
Gisteren is in de centrale gevange
nis van Helsinki een oproer onder de
gevangenen uitgebroken, die in de
werkplaats van de gevangenis bezig
waren. Zij stormden op de bewakers
af en vielen hen aan met verschillen
de soorten wapens. Onbevestigde be
richten melden, dat een bewaker werd
gedood. Twee anderen werden door
bijlslagen aan het hoofd verwond.
Sterke politie-afdelingen spoedden
zich naar de gevangenis om de bewa
kers in hun strijd bij te staan. Twee
Twee bankwerkers uit Schiedam, de
25-jarige IJ. van A. en de 28-jarige W.
hebben gistermiddag in 'n foto-ate-
vee '-ior te Rotterdam getracht een overval
gevangenen slaagden er in uit dó ge" plegen. Het is "de politie gelukt de
vangenis te ontkomen, maar zij wer
den door de achtervolgende politie
aangeschoten en gegrepen.
Voor 't eerst is in Joego-Slavië een
foto gepubliceerd van de 28-jarige me
vrouw Jovanka Broz, de nieuwe vrouw
van de 60-jarige maarschalk Tito.
Verwachting tot hedenavond.
BUIEN
Wisselend bewolkt met enkele
buien. Zwakke tot matige wind uit
Westelijke richtingen. Weinig ver
andering in temperatuur.
ZATERDAG: Zon op 6.22. onder
18.43. Maan op 7.44, onder 18.37.
Koningin Juliana heeft gisteren in
gezelschap van de commissaris der Ko
ningin in Limburg, dr. F. Houben, een
ééndaags bezoek aan onze zuidelijkste
provincie gebracht. Zij arriveerde des
morgens met een Dakota op het vlieg
veld Beek en, nadat zij onder grote
belangstelling een kort bezoek had ge
bracht aan de monumentale kerk te
St. Odilienberg, begaf zij zich naar
Posterholt. Koningin Juliana bezocht
hier onder meer de landbouwschool
en maakte onder het gejubel der bevol
king een rijtoer door een gedeelte der
gemeente. Vervolgens woonde de vor-
Bij haar bezoek aan Limburg
maakte de Koningin o.a. een rond
gang door de landbouwhuishoud-
school te Posterholt bij Roermond,
waarbij in de afdeling kinderver
zorging een „demonstratie" werd
gegeven.
stin in Roermond gedurende enige tijd
de gewestelijke dag der Limburgse
boerinnen bij. Des middags vertrok de
Koningin naar Venray, waar zij een
bezoek bracht aan een emigratiecursus
van de Limburgse land- en tuinbouw-
bond. In Gennep vertoefde zij enige
tijd in het sanatorium „Zon, licht, hei
de", waarna tot slot van dit konink
lijk bezoek aan Limburg nog langs hel
tehuis voor bejaarden in Gennep werd
gereden.
knapen te arresteren.
Gistermorsen om acht uur is bij
het binnenrijden van het hoofdstation
te Hamburg een trein ontspoord. Er zijn
acht doden te betreuren. Vijf en tach
tig reizigers werden gewond, van wie
vijf en dertig ernstig. Het ongeluk zou
te wijten zijn aan een breuk in een
spoorstaaf.
Het eerste rijtuig achter de locomotief
liep van de rails en ramde een pijler
van een viaduct. De kracht van de bot
sing was zo groot, dat de wagon prac-
tisch in tweeën werd gesplitst. Brand
weerlieden gingen direct met de mees
te spoed aan het werk met snijbranders
om de om hulp roepende gewonden te
bevrijden.
(Van een onzer redacteuren)
De Hootnse kantonrechter heeft on
langs in een strafzaak waarin iemand
die zonder entrée te betalen een ten
toonstellingsterrein had betreden, uit
spraak gedaan en bepaald, dat organi-
satorfen van feestelijkheden nooit het
recht hebben openbare wegen af te
zetten, laat staan dan entrée te heffen.
Door deze uitspraak is onmiddellijk
een sportevenement voor West-Fries
land komen te vervallen, namelijk de
Rondev an Grootebroek.'
De Ronde zou worden georganiseerd
door Alcmaria Victrix en worden ge
houden op Zondag 21 September. Er
hadden negenenveertig renners
waaronder zeer bekende amateurs
ingeschreven.
Voor de Ronde zou een gedeelte van
de hoofdverkeersweg worden afgeslo
ten en het gemeentebestuur had reeds
zijn medewerking toegezegd. Het von
nis van de Kantonrechter heeft, de
plannen meteen de bodem ingeslagen
DE BRITSE ATOOMPROEVEN IN
AUSTRALIË
Vooraanstaande Britse ingenieurs, die
een bezoek brengen aan Toronto, heb
ben verklaard, dat de Britse atoomproef
die binnenkort in Australië zal worden
ondernomen, deel uitmaakt van het ge
meenschappelijk programma, dat met
Amerika zal worden uitgevoerd. Het
was geen onafhankelijke ontwikke
ling om het prestige van de Britse
natuurkundigen hoog te houden.
„MAIN BRACE" IN DE STORM
De oefening „Main Brace" ondervindt,
voor zover deze wordt gehouden voor
de kust van Noord-Noorwegen, ernstige
bindernis van een er op het ogenblik
woedende vliegende storm. Twee Britse
schepen zijn gevaren naar een Engelse
treiler, die zich in nood bevindt.
De Schiedammers kwamen de winkel
van de 44-jarige fotograaf A. B. binnen
en vroegen hem een foto van hen te
nemen. De fotograaf nam de mannen
mee naar zijn atelier, dook achter zijn
toestel en deed de bekende zwarte doek
over zijn hoofd. Nauwelijks was dit ge
schied of de mannen, die allebei een
gummistok bij zich hadden, begonnen
hem hiermee te bewerken. Het slacht
offer schreeuwde hard en waarschijn
lijk hadden de overvallers hierop niet
ferekend. Zo vlug als hun benen hen
onden dragen gingen ze er van door..
Enige rechercheurs, die toevallig voor
bijkwamen en het geschreeuw hoorden
en de twee mannen de benen zagen
nemen, grepen de Schiedammers in de
kraag. Zij zijn naar het hoofdbureau
van politie overgebracht. De toestand
van de fotograaf is goed.
De Indonesische en de Amerikaanse
regering hebben in beginsel besloten in
Februari j.1. namens Indonesië door de
vroegere minister van buitenlandse za
ken Subardjo ondertekende MSA-over
eenkomst tot wederzijdse hulpverlening,
te doen vervallen.
De overeenkomst is indertijd gete
kend, zonder dat tevoren het gehele ka
binet er van op de hoogte was gesteld.
De regering-Sukiman is hierom afge
treden.
Er wordt naar gestreefd in een In-
donesisch-Amerikaanse notawisseling
een basis te vinden voor een nieuwe
overeenkomst, waarbij de Verenigde
Staten' Indonesië technische hulp zul-
lën verlenen.
De Engelse conservatieve (regerings)
partij heeft in een officiële publicatie
verklaard, dat de Labour-party de ge
meenschappelijke benadering van bui
tenlandse vraagstukken heeft „vernie
tigd". Het geschrift, getiteld „Wij zul
len het winnen" beschuldigt de La-
bour-oppositie er van haar eigen poli
tiek t.a.v. Duitsland niet te hebben
willen bekrachtigen. Blijkbaar doelend
op het feit, dat de Labour-fractie in
het parlement tegen ratificatie van de
Westduitse contractuële overeenkoms
ten heeft gestemd, wordt verklaard,
dat de socialisten „overtuiging en con
sequenties hebben geofferd aan op
portuniteit".
In het geschrift wordt verder gezegd
dat de conservatieven de Europese
zaak niet zullen verloochenen. Doch
Engeland zou zijn „gemenebest-status'
nimmer kunnen „onderdompelen".
Ze moeten al hun fouten
erkennen
CHARLES TILLON
De Franse communistische partij
heeft Marty en. Tillon, twee vooraan
staande communisten die onlangs uit
hoge posten in de partij zijn gestoten,
gewaarschuwd, dat verdergaande maat
regelen zullen worden genomen als ?\j
hun dwalingen niet erkennen In het
partijorgaan „Humanité" is Donderdag
gemeld, „dat vele resoluties zijn bin
nengekomen, waann de genomen
maatregelen te gematigd worden ge
noemd".
Onderzoek naar relaties
met Hiss"
Op het ogenblik wordt een onderzoek
ingesteld naar de betrekkingen, die
hebben bestaan tussen Stevenson, de
democratische candidaat voor het pre
sidentschap, en Alger Hiss, een man, die
is veroordeeld tot vijf jaar gevangenis
straf, zo heeft de republikeinse senator
MacCarthy verklaard. MacCarthy hoop
te voor de verkiezingen in November
het resultaat van het onderzoek bekend
te kunnen maken.
Hiss is indertijd veroordeeld wegens
meineed, nadat hij had ontkend, dienst-
geheimen aan de Russen te hebban uit
geleverd. Hij vervulde voordien een
hoge functie bij het ministerie van bui
tenlandse zaken. Stevenson trad tijdens
het proces als getuige a decharge op.
Velen, inzonderheid Truman en Steven
son, hebben in het verleden MacCarthy
aangevallen, omdat zij zijn methoden
een gevaar voor de democratie in Ame
rika achten
mmm couw
Wie zich thans opgeeft betaalt né 1 OCTOBER het eerste abonnements
geld. Betaling is mogelijk per kwartaal, per maand of per week.
Gemakkelijker kan het niet.
Maakt gebruik van onderstaand formulier.
Invullen, ondertekenen en verzenden naar ons bureau of afgeven aan
onze bezorger of agent ter plaatse en de zaak is in orde.
Ondergetekende
Straat Huisno.
wenst zich met ingang van 1 OCTOBER 1952 te abonneren.
Betaling zal geschieden per:
Kwartaal a f 6.20; maand a f 2-07; week f 0.49 (incasso Inbegrepen)
Handtekening
Datum