Franse premier wijst aanvaarding
van Amerikaans memorandum af
r
Reeds vijf en negentig doden
bij de ramp te Harrow
Ministerie van O. K. en W.
organiseert reis-expositie
Teleurgestelde speler overviel een
Rotterdams speelhuis
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 77e Jaargang No. 11538
Cr Wek op regeringsbeleid ging ie ver
Perzische minister
afgetreden
Langs het klimnet van boord
Hemtunnel moet
voorrang hebben
En nu nog eens: de speeltuin
Burgerschap
Vrijdag 10 Oct. 1952.
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
DIPLOMATIEK INCIDENT ZONDER WEERGA:
Teleurstellend bedrag
aan dollarhulp
Pearson voorzitter
Alg. Vergadering?
Strijd om Witte Paard
duurt voort
Thans weer in Zuidelijke
handen
Duitse oud-nazi's krijgen
stemrecht terug
Nog negentig gewonden in ziekenhuizen;
drie en zestig naar huis terug
Onderzoek naar oorzaak
Nieuv/e vorm van hulp
aan jonge kunstenaars
Conferentie van Tories
nam drie resoluties aan
Zo de ouden zongen
Bijna 7.000 000 mark
voor zaden uit Nederland
Inbraak in Amsterdamse
juwelierszaak
Duizenden guldens naar
de croupier
Tweede Britse atoom-
proef verwacht
Een koelkast voor een
geheel dorp
Directie:
BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat G2—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den f 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 049
NA voo«edLnCk dft heC" Zich dezer da*en *e Parijs een incident
rrinkrHk en' L.,1 n t weerSa is in de na-oorlogse betrekkingen tussen
a ,.m Hat hTm a u ÜSC Premier' Pinay- heeft namelijk een memoran-
nmnkt het eïïtuv j ambassadeur der V.S.. Dunn, werd aangeboden, geweigerd,
PW I,?n economische, financiële en militaire beleid van
de regering. Pinay verzocht Dunn, dit stuk terug te nemen, omdat naar zijn
smaak de Amerikaanse regering met deze critiek te ver was gegaan. Dunn heeft
aan het verzoek voldaan. Het bericht veroorzaakte in diplomatieke kringen in
de Franse hoofdstad min of meer sensatie. De voornaamste feiten zijn door woord
voerders van de Amerikaanse ambassade niet tegengesproken.
Enige tijd geleden heeft Pinay aan
de Amerikaanse regering gevraagd,
welk bedrag aan dollarhulp Frankrijk
zou kunnen verwachten voor de perio
de van 1 Juli 1952 tot 30 Juni 1953. Het
antwoord op deze vraag bracht Dunn
Maandag over, in de vorm van een me
morandum. Hierin werd medegedeeld,
dat het bedrag 550 milioen dollar zou
belopen, hetgeen aanzienlijk minder
was dan de Franse regering voor haar
volledige bewapeningsprogram in het
kader van het Atlantische Pact nodig
acht.
Was dit op zichzelf al onaangenaam,
nog minder te verteren was het voor
Pinay, dat in het stuk critiek werd ge
oefend op het beleid van de Franse
regering ten aanzien van de NAVO en
de eenwording van Europa. Er zou
verder zijn gevraagd, wat de plannen
van Frankrijk zijn op het stuk van de
toekomstige bewapening en de bekrach
tiging van de Conventie van Bonn en
het verdrag inzake de Europese defen
siegemeenschap. De premier vond hier
in aanleiding, het stuk te weigeren.
Uit dit incident en uit het besluit
van de Franse regering, om geen in
menging van de Verenigde Naties te
dulden in de Tunesische of de Marok-
De Canadese minister van buiten
landse zaken, Lester Pearson, zal,
volgens gezaghebbende kringen
der V.N., tot voorzitter gekozen
worden van de algemene vergade
ring der V.N., die 14 October ge
opend wordt.
Er is ook Donderdag bitter gevochten
om het bezit van de heuvel Het Witte
Paard in de buurt van Seoel. De Chine
zen bezetten hem 's morgens vroeg,
waarop de Zuidkoreanen, gesteund door
de geallieerde luchtmacht, tegenaanval
len inzetten. Zij bereikten tegen het
eind van de dag nu verwoede gevech
ten met de bajonet, de geweerkolven
en handgranaten, opnieuw de top. Kr
wordt thans reeds drie dagen om de
heuvel gevochten. Doden en gewonden
van beide partijen bedekken de hellin-
gen. .uk»
De heuvel is van groot strategisch be
lang, omdat zij de spoorweg naar beoei
beheerst.
President Syngman Rhee heeft Lee
Yoe'i Yoeng benoemd tot premier van
Zuid-Korea. Lee is oud-voorzitter van
de democratische pa. tij. Tsjang lai
Sarg trad verleden veek els eerste mii-
nister af, omdat hij werd beschuldigd
van Japanse sympathieën.
WEERBERiCHI
Verwachting tot Vrijdagavond:
NOORDWESTELIJKE WIND
Wisselende bewolking met op de
meeste plaatsen enkele buien
Krachtige tot matige Noordweste
lijke wind en 'ets lagere tempera
turen
ZATERDAG: Zon op 6.58 ondei
17 55. Maan op 23 52 >nrle? 15 23
kaanse kwestie blijkt, zo bericht Reu
ter, dat de houding van Frankrijk
stroever wordt. Daarbij komt nog, dat
de actie van generaal De Gaulle voor
herziening van het Atlantische Pact in
brede kringen van niet-Gaullisten weer
klank en steun ondervindt.
De Franse regering heeft tot dusver
re het verdrag inzake het Europese
leger nog niet ter goedkeuring aan de
Nationale Vergadering voorgelegd.
TE Washington is bevestigd, dat over
de genoemde periode ruim 500
millioen dollar beschikbaar zal zijn als
steun voor het Franse economische le
ven en het Franse bewapeningspro
gramma.
In deze hulp zal niet begrepen zijn
1) rechtstreeks militaire en economi
sche steun aan Indo China, 2) recht
streekse militaire steun aan Frankrijk
zelf en 3) de 186 millioen dollars, wel
ke de Verenigde Staten reeds eerder
hebben beloofd aan Frankrijk te zul
len verstrekken in verband met het
programma der „off-shore"-aankopen.
Frankrijk had 650 millioen dollar?
gevraagd. De Verenigde Staten zijn
evenwel van mening, dat zij aan dit
verzoek niet kunnen voldoen.
Het Westduitse parlement heeft Don
derdag besloten aan oud-nazi's het
stemrecht terug te geven. In 1949
mochten deze personen niet aan de
verkiezingen deelnemen. Voorwaarde
is, dat zjj „gezuiverd" zijn en niet we
gens het plegen van misdrijven van
hun overige burgerrechten vervallen
zijn verklaard.
„Ik kan zo niei werken"
De Perzische minister van buiten
landse zaken Hoessein Navab is afge
treden, aanvoerend dat hij onder de
huidige omstandigheden niet kan wer
ken, aldus een onbevestigd bericht in
het Perzische blad „Ettalaat". Mossadeq
heeft het ontslag aanvaard, aldus het
blad. Navab is vóór zijn benoeming tot
minister gezant in Den Haag geweest,
In welingelichte kringen zegt men.
dat Mos'sadeq de diplomatieke betrek
kingen met Engeland zal verbreken als
hij vóór Donderdag a.s. geen antwoord
op zijn jongste nota heeft ontvangen.
Het wintert al in Zweden
Uit vele delen van Noord- en Cen
traal Zweden wordt sneeuwval gemeld.
De sneeuw ligt hier en daar al 20 c.m.
hoog.
Ter gelegenheid van het bezoek van de Amerikaanse generaal Nobel,
hielden mariniers bij Texel een oefening, waaraan werd deelgenomen
door Hr. Ms. „Banckert", een duikboot en een zestal landingsvaartuigen.
De mariniers gaan via het „klimnet" van boord, om met de snelle landings-
boten naar de kust te worden gebracht.
TOEN men gisteravond de balans van de spoorwegramp in de Londense voor
stad Harrow opmaakte, bleken er in totaal reeds 95 doden te zijn geval
len. Donderdagochtend was dit getal officieel als 78 opgegeven, maar in de loop
van de dag werden er nog zes lijken gevonden, terwijl in het ziekenhuis enkele
zwaargewonden aan hun letsel bezweken. Ook werden nog gewonden onder de
puinhopen aangetroffen. Negentig personen worden thans nog in de hospitalen
verpleegd; drie en zestig gewonden konden gisteren in de loop van de dag naar
huis worden gezonden, nadat zij waren behandeld. Er worden thans nog vreselijk
verminkte resten onder de brokken hout en staal aangetroffen. Men vreest, dat
er nog velen, dood of levend, zullen worden gevonden.
IAE gehele dag wachtten gisteren
angstige mannen en vrouwen voor
het station op nieuws, over vrouwen,
(Eigen bericht)
Naar ons ter ore komt is binnenkort
een belangrijk initiatief te wachten van
het ministerie van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen op het stuk van de
steunverlening aan jonge kunstenaars.
Rede van Stalin een hulde aan
de Westelijke kracht?
Op de jaarlijkse conferentie van de
Britse conservatieve partij, die gisteren
te Scarborough is begonnen, heeft de
Britse minister van Defensie, Lord
Alexander, verklaard, dat Engeland
zich niet kan permitteren, het met de
militaire voorbereidingen wat kalmer
aan te gaan doen. De minister van
Buitenlandse Zaken, Eden, wees erop,
dat de thans in Rusland weer gehul
digde oude stelling, dat de kapitalisti
sche wereld zichzelf zal vernietigen, in
zekere zin een hulde was voor de vor
deringen van de Westelijken.
Minister Butler gaf in een economisch
overzicht te kennen, dat Engeland
nancieel geen gemakkelijker tijd tege
moet gaat. De conferentie, die door
4000 afgevaardigden wordt bijgewoond,
nam een drietal resoluties aan, waar
in de regering wordt .gelukgewenst met
haar vastberaden gedrag inzake de de
fensie en buitenlandse Zaken; wordt
vastgesteld, dat de vrijheid in de we
reld hoofdzakelijk afhangt van de
vriendschap, samenwerking .en eensge
zindheid van Engeland en de V. S. en
waarin tenslotte wordt aangedrongen
op een drastische beperking van de
staatsuitgaven. Voorts sprak de verga-
dering als haar mening uit, dat de tijd
rijp is voor een hernieuwd streven
naar eenheid en ontwikkeling van het
Britse gemenebest, onder meer door
migratie binnen dit gebied en nauwere
economische samenwerking onderling.
Na de Britse atoomproef In Austra
lië zijn kinderen te Perth (West-Aus-
traliè) begonnen met primitieve hulp
middelen ook bommen te maken die,
naar de politie meedeelt, zeer gevaar
lijk zijn en zelfs dodelijke ongelukken
kunnen veroorzaken. In een der bui
tenwijken zijn drie van deze bommen,
gemaakt door jongens van 14 en io
jaar, door de politie in beslag genomen.
Het zal de vorm aannemen van een
reizende expositie van werken van
beeldende kunst, welke achtereenvol
gens diverse belangrijke plaatsen in
ons land zal aandoen.
De voorbereidingen zijn reeds in een
vergevorderd stadium gekomen. Zijn
wij wel ingelicht, dan is reeds een
jury dezelfde, die ook de inzendingen
voor het Koninklijk subsidie voor jon
ge kunstenaars beoordeelt begonnen
met het maken van een keus. Verschil
lende kwesties van organisatorische
aard moeten echter nog worden opge
lost. Aan het ministerie, waartoe wij
ons om nadere inlichtingen wendden,
wenste men ons in dit stadium van de
zaak dan ook geen nadere bijzonder
heden te verstrekken. Wanneer echter
alles volgens de plannen verloopt, zal
de tournee van de collectie over enkele
weken kunnen beginnen.
Uitvoer naar W.-Duitsland
De Westduitse autoriteiten hebben
gisteren een bedrag van 6.720.000 DM
beschikbaar gesteld voor de invoer
van bloemen- en groentezaden uit Ne
derland.
mannen of kinderen, die Woensdag
avond niet thuis kwamen. Er worden
nog vele kantoorbedienden en kinde
ren, die met de verpletterde lokaal-
trein reisden, vermist. Het treinver
keer via Harrow kon gistermorgen
worden hervat.
De voorraad bloedplasma van de
plaatselijke ziekenhuizen is verbruikt.
In het gehele land melden zich hon
derden personen aan, die bloed willen
afstaan voor de gewonden.
Er wordt op het ogenblik een on
derzoek ingesteld naar de werking
van het electrische beveiligingssy
steem; dit had moeten voorkomen, dat
de sneltrein uit Schotland op de lokaal-
trein inreed.
Het hoofdbestuur van het Neder-
landsche Roode Kruis heeft een con-
doleantietelegram verzonden aan het
Britse Roode Kruis te Londen.
Adret aan B en W.
zegt Kamer van Koophandel
voor Amsterdam
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Amsterdam zal binnen
kort een adres aan B. en W. van de
hoofdstad zenden, waarin gezegd wordt
dat de ondertunneling van het IJ in
zeer ruim verband moet worden ge
zien. Geconcludeerd wordt, dat een
IJ-tunnel grote verkeerstechnische pro
blemen zal oproepen, weshalve een
IJ-tunnel voor auto's niet eerder ge
reed mag komen dan wanneer de
Hemtunnel reeds in functie is. Het ver
lenen van voorrang met de bouw van
de Hemtunnel dringt des te meer, zo
wordt betoogd, omdat daardoor de
vaart door het Noordzeekanaal niet
langer door de spoorbruggen zal wor
den belemmerd.
Voor t 40.000 aan sieraden
ontvreemd
Gisternacht is omstreeks vier uui
door nog onbekende dader (s) de dub
bele etalageruit van een juwelierszaak
aan de Raadhuisstraat te Amsterdam
met een ijzeren staaf stukgeslagen. Van
de in de etalage uitgestalde artikelen
werden ongeveer veertig ringen (goud
met briljant), broches en hangers ont
vreemd, voor een totale waarde van
naap schatting f 40.000.
Het was niet alleen de Nederlandse
justitie, die met wrevel constateerde,
dat het aantal speelclubs in ons land
onrustbarend toenam en die tenslotte
door middel van enkele overvallen het
kwaad de I«op indrukte. Doch ook de
31-jarige vertegenwoordiger F. A. uit
Breda liep met plannen rond voor
maatregelen tegen een speelgelegenlieid,
zü het met gans andere intenties. Me
neer A. was het vorig jaar overgehaald
om eens aan de roulettetafel plaats te
nemen. Dat kostte hem driehonderd
gulden, welk bedrag hij natuurlijk
graag wou terugwinnen. Daarom kwam
hij terug, met een uiteindelijk verlies
van 2200 gulden (welk bedrag hq opzij
had gezet om zich huisraad aan te schaf
fen, aangezien hij spoedig zou trouwen).
CR is een Zweedse dame
in ons land gearri
veerd, die namens de Ver
enigde Naties kwam in
formeren hoe het met de
speeltuinen in de Euro
pese landen gesteld is.
Mevrouw S. Wretlind-
Larssen heet deze inspec-
trice, die vier weken, de
tijd heeft gehad om in
vrijwel alle Nederlandse
speeltuinen de schom
mels, de wip en de draai
molen te proberen en
daaruit haar conclusies
te trekken. Die waren erg
gunstig.
„UET is- heerlijk, ge-
woonweg!" zei ze, „zo
hoog als jullie schom
mels gaan en zó zalig als
jullie glijbanen function-
neren. In slechts enkele
speeltuinen heb ik een
stuk van mijn garderobe
moeten achterlaten, door
dat er spijkers door het
hout van de glijbanen
staken, maar een sprint
op de rollende ton maak
te die narigheid toch
steeds weer goed"
Waarom toch dat
prikkeldraad
rvE Verenigde Naties
v zullen zowel op cul
tureel als op militair ge
bied een hecht geheel
vormen, want behalve het
speeltuinlied heeft de
jeugd ook een schat aan
ervaring opgedaan op het
stuk van touwklimmen,
balanceren op de „spriet"
en zweven.
IA, mevr. Wretlind-Lars-
sen heeft belangwek
kende dingen ontdekt.
Het enige punt, dat bij
haar critiek vond was,
dat onze speeltuinen met
hoge prikkeldraadhekken
omheind zijn. „V bent
toch niet bang van de
kinderen, dat u ze op die
manier isoleert?" Doch
ze vond zelf het antwoord
al: men is in Nederland
bpng dat kinderen van
ouders die geen lid van
de betreffende speeltuin
vereniging zijn, de tuin
binnen dringen. In ande
re landen, zo zei mevr.
Wretlind, die het weten
kan, zijn de speeltuinen
in handen van de over
heid en niet zoals hier
van particulieren.
Om het verlorene terug te winnen wis
selde hq nu meubelen en kleden tegen
geld in en ook dat apld belandde in de
kas van de speelclub. Toen ging hij
schulden maken, in totaal elfduizend
gulden, zonder ooit één cent terug te
winnen
Dit is het trieste relaas van de man,
die gistermorgen voor de Rotterdamse
rechtbank terecht stond. Hetgeen volgt
iaat zich kort beschrijven. Wanhopig en
bezield van een dodelijke haat tegen de
directeur van de speelgelegenheid, be
raamde F. A. een overval op de club,
die gevestigd was in een huis aan de
Walenburgerweg te Rotterdam. Bijge
staan door drie anderen, drong A. het
huis binnen, waar hij terwijl zijn
maat het gezelschap met een ongeladen
pistool in bedwang hield de zakken
van de aanwezige spelers doorzocht. De
buit bedroeg circa 10.000 gulden. Toen
de overvallers verdwenen, sloten ze de
deur van de speelkamer af, doch het ge
lukte de croupier via een raam te ont
vluchten en de ontstelde spelers te be
vrijden. De politie, die tegen de ver
wachting van de overvallers in, op de
hoogte werd gebracht, arresteerde drie
van de vier zuiveraars.
Het eind van het spel is nu, dat A.
een jaar gevangenisstraf met aftrek
tegen zich hoorde eisen, terwijl tegen
zijn twee medeplichtigen anderhalf jaar
en vijftien maanden, beide straffen met
aftrek, werd geëist.
Uitspraak over 14 dagen.
De „Daily Herald" meldt dat mis
schien in December a.s. een tweede
proef met een Brits atoomwapen zal
worden genomen. Dit zal onder water
tot ontploffing worden gebracht.
De „Daily Express" meent dat een
tweede Britse atoombom misschien in
November a.s. in Australië tot ontplof
fing zal worden gebracht. Deze proef
neming zou aan moeten tonen dat een
door kernsplitsing teweeg gebrachte
ontploffing onder contróle kan worden
gehouden.
is niet voor het eerst, dat wij op
deze plaats de vraag stellen of de
pogingen der staatslieden om te komen
tot een vorm van Europese federatie
wel gelijke tred houden met „het den
ken' yan de Europese burger. Zeker, het
is duidelijk, dat de goede staatsman de
plicht heeft het volk vóór te gaan op de
weg, welke hem veilig voorkomt, doch
een kennelijk gebrek aan belangstel
ling bij de individu zou toch tot gevolg
hebben, dat alle staatkundigs en vol
kenrechtelijke betogen een voorgevel
zouden oprichten, waarachter geen wo
ning is; misschien een huis, zó ongezel
lig, dat men niet bereid is het te be
trekken. Heeft dat nieuwe Europa, dat
de laatste weken zoveel monden en
pennen in beweging brengt, alleen
maar lichaam en hersens, of ook neg
een hart?
Hoe belangrijk het is, dat bij voort
during naar een antwoord op deze vraag
wordt gezocht, opdat wij ®p de hoogte
blijven van de publieke opinie; het zou
een misdaad zijn, indien er géén plan
nen werden beraamd om deze „Europe
se gedachte" dichter bij het volk te
brengen. Vandaar dat wij met grote in
stemming vernamen, dat de leiding van
de volkshogeschool Allardsoog te Bak-
keveen een „gastendag" voor gemeente
besturen uit de noordelijke provineies
organiseerde. Op deze dag zouden inlei
dingen worden gehouden over de taak
van de gemeenten in een „zich vereni
gend" Europa, uiteraard met het accent
niet op de politieke zijde van het vraag
stuk, maar op de maatschappelijke
kant, dus op zaken van de Europese sa
menleving.
DROF. Brugmans van het Europa-eol-
lege te Brugge stelde de kwestie juist.
De werkwijze met passer en lineaal,
zoals hij noemde, kan tot resultaat heb
ben, dat het nieuwe Europa een tech
nocratisch geheel zal zijn, gekenmerkt
door een sterke centralisatie, die de af
stand tussen regeerders en burgers nng
groter zal maken dan hij toch al is. En
hij zei: „De stem van de gemeenten
moet op sociaal-economisch, op cultu
reel en op staatsburgerlijk terrein met
gezag ten gehore worden gebracht, daar
waar de beslissingen vallen'.
Minder opwekkend klonk zijn „Hee,
dat laat mij koud". Want om het „hoe"
gaat het precies. Wij weten met zijn al
len ook wel, dat er iets moet gebeuren.
Maar wij zijn ons er diep van bewust,
dat het ontzaglijk moeilijk is de burger
voor politiek te interesseren (buiten de
verkiezingstijd om) en dat hij "'ooral na
1945 vrijwel steeds vraagt „Wat kost
het me" en „wat krijg ik ervoor". Hoe
verwerpelijk deze houding mag zijn, zij
is een gevolg van het feit, dat diezelfde
staatslieden, die thans in Straatsburg
of elders bijeenkomen, er nog nooit ia
geslaagd zijn het volk duidelijk te ma
ken, dat zij werken in het belang van
dat volk. Hun woorden en zinswendin
gen zijn vaak zó geleerd een vreemd,
de achtergronden van hun gedachten
dermate verhuld, dat de normale mens,
die al zijn krachten moet inspannen om
in zijn eigen kleine wereld de touwtjes
bij elkaar te houden, eenvoudig geen
tijd heeft zich in c'e speeches van de
grolen te verdiepen.
Wij willen maar zeggen, dat het juist
op het „hoe" aankomt, dat de hoogge
leerde uit Brugge voorbijging.
T"\E burgemeester van Almelo, mr J. M.
Ravesloot, kwam er dichter bij. Hii
wilde plaatselijk: het bevorderen van
het verenigingsleven; in nationaal ver
band het aankweken van staatsburger-
zin; internationaal: het leggen van con
tacten met buitenlandse gemeenten.
Accoord zeggen wij. Maar maakte de
ze enthousiaste burgervader zich niet
eveneens schuldig aan het gebruik van
woorden zonder fundament. Want de
vraag „hoe" blijft in onze pen.
De burgemeester van Opsterland. de
heer Harmsma, is er naar onze smaak
het dichtst bijgekomen door te zeggen,
dat men moet beginnen van gewone
burgers „goede burgers" te maken door
hen zoveel mogelijk bij de dagelijkse
gan van zaken te betrekken.
Wie om zich heen kijkt constateert
al te vaak, dat het zelfs op feestdagen
geweldig moeilijk is het publiek ,op
gang" te krijgen. De mens is misschien
cynischer geworden, zeker critischer
dan ooit Hij zegt: „mijn tijd zal het wel
duren" of „na mij de zondvloed".
Willen wij een stap zetten oo de weg
van Europees staatsburgerschap, dan
zullen wij eerst deze mentaliteit moeten
veranderen. En deze verandering kan
slechts plaatsgrijpen, indien wij ons
ervoor hoeden onszelf zo hoog te vin
den, dat wij het concact met de bevol
king verliezen.
Wie durft beweren, dat dit contact er
is?
De coöperatieve zuivelfabriek
Ruinerwold heeft plannen ontw
Pen om voor haar leden een ge
meenschappelijke vriescel te bou
wen. In deze vriescel van het type
zoals ze in de V.S. al in gebruik
zijn, zouden de leden dan loket
ten kunnen huren, waarin allerlei
aan bederf onderhevig voedsel
kan worden bewaard: fruit, groen
ten en vlees. Op deze wijze zou
dan worden tegemoet gekomen
aan de moeilijkheden welke de
plattelander vaak heeft mei het
bewaren van aan beaerj onder
hevig voedsel, dat een voorraad
voor de wintermaanden moet
vormen.