Het Europese Legerverdrag komt
nu op losse schroeven te staan
Het gaat „tand om tand" in Kenya
Nederlandse bollenkwekers in de
Amerikaanse afzet bedreigd
Franse premier tegen huidige vorm
Koningin Juliana
naar „Limelight"
EETZAAL IN STUKKEN GESLAGEN,
GEBOUWEN IN BRAND
Jong
eren dringen aan op opvoering
der grondstoffenproductie
Uit de indo-ud.
Djakarta teleurgesteld over de
N-Guinea -verklaring
De Mau-Mau vond
nieuw slachtoffer
Nieuw-Guinea
Zaterdag 1 Nov. 1952
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 77e Jaargang No. 11557
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Angst voor te grote
Duitse macht
Speelclub „Arcadia" is
heropend
PETROLEUM EN CASOLIE
GOEDKOPER
Jean P. Sartre neemt het op
voor de communisten
Weer een gevangenisoproer in de VS
Hei Europees forum
November begint met
onbestendig weer
WEERBERICHT
Onbekende firma verkoopt waardeloze rommel
alsHollandse wonderbloemen"
Het regent klachten
Minister Mononutu:
Oplossing nog mogelijk
Vierjarig kind maakte
dodelijke val uit trein
Negen jaar voor een
gifmoord
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den f 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0 49
UOEWEL DE Franse minister-president, Pinay, zich tot nu toe achter de bui
tenlandse politiek van minister Schuman schaarde teneinde de eenheid in
de regeringscoalitie te bewaren, schijnt hij nu over te hellen ten gunste van een
ingrijpende herziening van Schuman's politiek, in het bijzonder wat betreft enige
belangrijke punten van het Verdrag voor het Europese Leger. De Kansen, dat
het Europese Legerverdrag in zijn tegenwoordige vorm en onder de huidige
omstandigheden door de Franse Nationale Vergadering zal worden goedgekeurd,
zijn volgens politieke waarnemers in Parijs nihil. Men gelooft, dat wanneer
Pinay zou trachten in deze herfst nog een ratificatie van het Verdrag te for
ceren, dit zeker tot de val van de huidige Franse regering zou leiden. In Parijs
meent men voorts, dat ook de Britse politiek rijp begint te worden voor ver
reikende her-oriëntatie van de strategische opvattingen, van Duitse deelneming
aan de Westelijke verdediging en van de bewapeningsprogramma's in het alge
meen, als eenmaal de presidentsverkiezingen in de Ver. Staten achter de rug zijn.
HE GROEP van één-en-dertig dissi-
tente Gaullistische afgevaardigden
in de Franse Nationale Vergadering is
van plan volgende week een politieke
verklaring af te leggen. Zij zouden
Duitse herbewapening afhankelijk stel
len van instelling van een politieke
Naar wij vernemen, is koningin Julia
na voornemens met een klein gezelschap
de gala-première van Chaplins laatste
film „Limelight" ten bate van het Prins
Bernhard Fonds in het Theater Tusch-
inski te Amsterdam, op Donderdagavond
6 November bij te wonen.
In hetzelfde lokaal te Baarle-Nassau,
waar de Belgische justitie op 4 Octo-
ber j.1. een inval deed, waarbij attri
buten en geldswaarden van de Neder
landse speelclub „Cercle Privé Arca
dia" in beslag genomen werden, is gis
teravond de. speelgelegenheid heropend.
Naar verluidt, wordt uitsluitend ge
speeld om kunstvoorwerpen en derge
lijke. Niet-leden, pers inbegrepen, wor
den absoluut niet toegelaten. Als een
bijzonderheid kan nog worden meege
deeld, dat 's middags bij een vakman
werd getracht fiches, vervaardigd uit
plastic, te laten nummeren.
Tengevolge van een daling in de
tankvrachtnotering worden met ingang
van 3 November 1952 de verbruiks-
prijzen van lichtpetroleum met 3/4
cent per liter, die van tractorpetroleum
met f 0.50 per 100 liter en die van gas-
olie met f 0.80 per 100 liter verlaagd.
confederatie van Europese staten, waar
in nationale legers grotendeels auto
noom zouden blijven als op heden en
verduidelijking van de Atlantische stra
tegie ter verzekering van doelmatige
verdediging van Europa tegen een aan
val uit het Oosten willen eisen. Voorts
menen deze Gaullistische dissidenten,
wier steun voor Pinay onontbeerlijk is,
dat onmogelijk een gezonde Europese
strategie kan worden opgesteld zonder
dat de Europeanen de militaire doelma
tigheid der Amerikaanse atoomwapens
kennen. Pinay zou nog steeds een reis
naar Washington overwegen om deze
kwestie te bespreken.
De Franse troonpretendent, Henry,
graaf van Parijs, heeft zich achter de
campagne tegen het Europese legerver
drag geschaard.
Vijf vooraanstaande linksgezinde
Franse intellectuelen, w.o. Sartre, heb
ben gisteren geprotesteerd tegen de
maatregelen, die de Franse regering
kortgeleden tegen de communistische
partij heeft genomen.
JUAUWELIJKS IS EEN einde gekomen
aan de opstand in de gevangenis
van Chester in de staat Illinois of er
wordt melding gemaakt van een op
stand in een andere gevangenis in de
Ver. Staten. Thans komt n.1. het be
richt binnen, dat een oproer is uitge
broken in de strafgevangenis te Co-
lumbus in de staat Ohio.
Ongeveer 2000 gevangenen sloegen de
eetzaal aan stukken, waarna 800 ge
vangenen zich vrijwillig naar hun cel
len begaven. De overblijvenden sticht
ten op vier plaatsen brand. Spoedig
stonden alle belangrijke gebouwen van
het gevangeniscomplex in lichterlaaie.
Aanvankelijk werd de brandweer
niet toegelaten, omdat er niet genoeg
gevangenisbewaarders waren voor de
bescherming van de brandweerlieden.
De gevangenisbewakers kregen daarop
lichte machinegeweren en de politie
werd opgeroepen alsmede de hulp
politie. De gevangenen drongen op een
Het Europees forum der politieke
jongeren in de Haagse Ridderzaal heeft
een tweetal resoluties ten aanzien van
dr economische vraagstukken aange
nomen. Hierin wordt onder meer aan
gedrongen op het opvoeren van de
grondstoffenproductie, zowel in als
buiten Europa.
Men wil hulpmiddelen van alle West-
europese landen gebruiken voor de ont-
dat de coördinatie en een efficiënte op
zet van de investeringspolitiek der Eu
ropese landen de kans groter zal ma
ken, dat Amerika er aan deelneemt, een
deelneming, welke zeer noodzakelijk
wordt geacht.
Aangedrongen wordt op het stimule
ren van vestigingen van Europese on
dernemingen in overzeese gebieden,
ook uit die landen, die geen banden heb-
wikkeling van de grondstoffenproduc-
tie van de overzeese gebieden. I be" mf deze landen.
Voorts zijn de jongeren van oordeel,
Er zijn in de laatste dagen in ouze
kustprovincie nogal wat buien
gevallen, welke op verschillende
plaatsen met hagel en onweer ge
paard gingen. Schiphol meldde
gistermorgen een hoeveelheid
neerslag van twintig millimeter,
Twente zeventien m.m. De gehele
dag stegen gisteren de barome
ters belangrijk en nam de buiïff-
heid af, zodat het ook een groot
deel van de nacht helder weer
bleef. Toch ziet het er niet naar
uit, dat het weer gedurende het
weekeinde rustig en fraai zal
blijven. Depressies met regen en
wind bewegen zich met grote
snelheid óver de Oceaan naar de
Britse eilanden. Het eerste sto
ringsfront met aanwakkerende
wind en enige regen of motregen
kan ons mogelijk nog vandaag
bereiken. Daar de depressies zich
geleidelijk verder naar het Oosten
uitbreiden, is de kans op onstui
mig weer met af en toe regen
groot. Het laat zich hierdoor aan
zien, dat November van de eerste
dag af met onbestendig herfst
weer zal beginnen.
Verwachting tot hedenavond:
IETS ZACHTER
Overwegend zwaar bewolkt met
tijdelijk regen of motregen. Ma
tige tot krachtige Westelijke wind.
Iets zachter dan gisteren.
ZONDAG: Zon op 7.37 uur, onder
17.10 uur. Msan op 16.48, onder
8.32.
MAANDAG: Zon op 7.38 uur,
onder 17.08 uur. Maan op 17.19
uur, onder 9.56 uur.
Voorts wordt in de resolutie nog tal
van andere zaken aanbevolen. Zo on
der meer een nauwe samenwerking van
de landen, die reeds supra-nationale or
ganen hebben, met de landen, welke
daaraan nog niet deelnemen, een Euro
pees programma voor technische hulp
verlening, een politiek op Europees
plan, ter vermijding van beperkende
maatregelen en vrije uitwisseling van
arbeidskrachten.
zeker ogenblik tegelijk naar voren doch
de wachten, gewapend met hun lichte
machinegeweren, weken niet. Eén hun
ner werd als gijzelaar door de gevan
genen meegenomen. Er is bevel gege
ven te schieten, indien zulks nodig
wordt geoordeeld. Korte tijd later
werd er geschoten. Enkele gevangenen
werden gewond en een politieman werd
door een vuurwapen aan het hoofd ge
raakt.
7ATERDAGAVOND-PAGINA: „Verkiezingswedloop in de VS. is
feller dan ooit". „Zuid-Afrika is geschokt door het oproer in
Port Elizabeth". „Brussels Noord-Zuidverbinding". „Is God
Almachtig?".
VUNST-PAGINA. „Komen er teveel musici?". „De propaganda
voor het Nederlandse boek". „Zuid-Amerikaans ballet".
„Filmexpeditie naar onbekend gebied in Peru". „Goya, de
onrustige".
RUSSEN NIEUWEDIEP EN VAALS: „Wordt ons land onbewoonbaar?"
„Iedere Nederlander gebruikt 34 k.g. suiker per jaar".
Goochelen in duplo".
'VOOR V MEVROUW: „Hoge kragen als capuchon". „Tot uw dienst,
Mevrouw". „Denk om de kinderen". „Klaar voor de winter".
„Waar blinde kleuters gelukkig zijn".
Een nog onbekende firma, die onder
de naam „Hollandse Wintertuin" pak
ketten bloembollen per advertentie aan
biedt, dreigt de naam van onze bollen
kwekers in de Verenigde Staten op
zeer ernstige wijze schade te berokke
nen. In vrijwel alle Amerikaanse bla
den worden met daverende slagzinnen
„mirakelbolien" aangeboden, die „ver
bazingwekkend", „nieuw" en .snecuw-
bloeiend" zijn en „uw kale struiken en
bomen, waaraan de ijspegels nog han
gen, van de nawinter tot in het vroege
voorjaar met honderden bloemen zul
len omringen". Het hele geval wordt
als postorder tegen bijna twee dollar
aangeboden, hoewel de waarde slechts
vijftig Hollandse centen is.
De zaak marcheert prima. Dat is er
het bedenkelijke van. want iedere ko
per wordt bedot. Er is geen sprake van
iets nieuws of miraculeus, er is zelfs
geen sprake van behoorlijke waar.
Want het pakket blijkt bij opening 'n
wonderlijk mengsel van ranonkels te
bevatten, dat er uiteraard hartelijk voor
bedankt, om midden in de winter te
bloeien. Het regent derhalve klachten
bij het Nederlandse bureau van de ge
zamenlijke exporteurs in New York.
De Nederlandse bollenexporteurs
hebben dan ook slapeloze nachten door
deze stunt. Zij doen reeds jaren hun
best om het Amerikaanse publiek het
beste te leveren dat zij voor behoor
lijke prijzen kunnen bijeenbrengen en
zien thans hun pogingen op deze un
faire wijze doorkruisen. Verweer tegen
controle op de onderneming, die dit
„bijgoed" ;n de handel brengt als ech
te Nederlandse wonderbollen, hebben
zij niet.
De Amerikaanse vertegenwoordiger
van het centrale bloembollencomité, de
heer Gustave Springer, vertelde, dat er
ook bij de Amerikaanse autoriteiten
klachten zijn binengekomen. Hij meent,
dat het gehele bloembollenvak door
deze onbehoorlijke pakkettenactie wordt
bedreigd, omdat iedere teleurgestelde
koper in de toekomst een klant minder
kan betekenen.
Hoewel het geen diplomatieke ge
woonte is, naar aanleiding van een pers
bericht in te gaan op de verklaring van
„een vreemde mogendheid", aldus de
Indonesische minister van voorlichting,
Mononutu, heeft het standpunt van de
Indonesische regering ten aanzien van
Westelijk Nieuw-Guinea geen verande
ring ondergaan. Toch acht ik het mo
gelijk, dat de verschillen tussen Den
Haag en Djakarta langs de weg van
wederzijds begrip uit de weg kunnen
worden geruimd. Dit merkte de minis
ter op naar aanleiding van het ant
woord van de Nederlandse regering
aan de Tweede Kamer, waarin werd
gezegd, dat Nederland geen afstand van
Nieuw-Guinea zal doen.
Ln politieke kringen in Djakarta acht
men het Nederlandse standpunt ten
aanzien van Nieuw-Guinea, zoals dat in
bovenvermeld antwoord tot uiting werd
gebracht, teleurstellend.
Het blad „Berita Indonesia" schrijft,
dat de Nederlandse regering met haar
verklaring het „juiste moment" heeft
gekozen, n.1. een binnenlands verwarde
toestand in Indonesië, en daarmede de
Indonesische regering een zware slag
heeft willen toedienen. De stappen be
sprekend, die mogelijk gedaan zouden
kunnen worden, schrijft „Berita Indo
nesia": „Wij weten niet, of de Indone
sische regering in staat zal zijn alle
Nederlandse eigendommen hier te lande
te bevriezen en of zij nog de moed heeft
alle betrekkingen met Nederland te be
vriezen".
Voor het blad „Abadi" vormt de hou
ding van Nederland niets nieuws. Het
blad besluit met nogmaals er op aan te
dringen, dat 'de regering stappen zal
doen voor opheffing van de Nederland
se militaire missie.
Gistermiddag omstreeks half vijf is
op het perron te Echt (L.) een jongetje
van vier jaar, afkomstig uit Melik
Herkenbosch, uit een sneltrein geval
len en op slag gedood. De sneltrein
was om kwart over tien uit Sittard
vertrokken en stopte niet in Echt. Juist
op het station Echt viel het ventje uit
een coupédeur. Hij werd tussen de wa
gon en het perron vermorzeld. De
sneltrein stopte en had enkele minuten
vertraging. Het jongetje had op het
balkon gestaan van de trein, die deu
ren had, welke naar buiten openklap
pen. De vader van het kind bevond
zich ook in de trein.
HE STRIJD tegen de Mau-Mau in
Kenya gaat nog voortdurend door.
Bij een inval van inheemse politie en
soldaten in het gebied van de organisa
tie zijn weer tweehonderd arrestaties
verricht. De politie in Nairobi arres
teerde Woensdag een inheemse, die
werkzaam was in de woning, waar het
Britse socialistische parlementslid
Brockway verblijft.
In het Nyeri-district, 100 km. ten
noorden van Nairobi, is een inheemse,
die getuigd had tegen personen, die
van Mau-Mau-activitcit worden ver
dacht, door de Mau-Mau gedood. Men
vond zijn lichaam in stukken gesneden.
De gouverneur van Kenya is ge
machtigd, elk district tot verboden ge
bied te verklaren cn mensen te verbic-
den de betrokken gebieden te betreden
als hun aanwezigheid gevaar voor rust
verstoring betekent.
De Utrechtse rechtbank heeft een 37-
jarige vrouw, die haar man om het
leven had gebracht door hem arseni
cum en rattenkruid toe te dienen, ver
oordeeld tot negen jaar gevangenis
straf. De eis was twaalf jaar. Haar
vriend, die haar het vergif had ver
strekt. kreeg vier jaar; de eis luidde
hier vijf jaar.
Kort na aankomst van de Britse
minister van koloniën in Nairobi
werd een grote razzia gehouden
op leden van de Man Mau. Hierbij
werden minstens 500 negers ge
arresteerd. Een aantal Mau Mau
leden wacht, onder strenge bewa
king en achter prikkeldraad, ge
laten op het verhoor.
QNZE parlementaire redacteur heeft in
ons blad van gisteren aandacht
gewijd aan de begrotingstebatten. die
Dinsdag in de Tweede Kamer beginnen.
In haar memorie van antwoord op de
algemene beschouwingen geeft de
regering weliswaar enig inzicht in de
gebeurtenissen vóór en tijdens de
kabinetsformatie, maar wij menen te
mogen zeggen, dat de leden van de
Tweede Kamer met deze opmerkingen
geenszins tevreden zullen zijn. Er
blijven zoveel vragen over, temeer,
omdat er destijds geen regeringsverkla
ring is gepubliceerd en de Troonrede
door gebrek aan tijd zeer oppervlakkig
moest blijven, dat het steekspel tussen
Tweede Kamer en regering van de
volgende week van groot belang moet
worden geacht.
Vandaag evenwel niet over de binnen
lands-politieke aspecten. De zoeven
genoemde memorie van antwoord geeft
ons tot enige tevredenheid reden. In
het hoofdstuk over het beleid ten aan
zien van Indonesië en de Overzeese
Rijksdelen wordt met name gesproken
over het standpunt van het huidige
kabinet ten aanzien van Nieuw-Guinea.
Het kabinet dan is van oordeel, „dat
de souvereiniteit de jure en de facto
over Nieuw-Guinea is by het Konink
rijk der Nederlanden. Door toe te tre
den tot het Handvest der Verenigde
Naties heeft 't Koninkrijk intussen op
zich genomen de verplicntingen, vervat
in artikel 73 van het Handvest, om de
pntwikkeling van dit land en deszelfs
inwoners te bevorderen, dit beheer te
beschouwen als een „sacred trust" en
hieromtrent conform artikel 73 van het
Handvest regelmatig te rapporteren
aan de Verenigde Naties. Dit alles tot
de bewoners van Nieuw-Guinea in
staat zijn zelf over hun toekomst te
beslissen. De regering ziet in een her
vatting van de besprekingen met Indo
nesië omtrent de status van Nieuw-
Guinea geen heil". En verder: „Aan
afstand van Nieuw-Guinea door het
Koninkrijk of aan beperking der Ne
derlandse souvereiniteit over dat ge
biedsdeel dan wel het aanvaarden van
een mandaat denkt de regering niet".
JVAT is duidelijke taal. Deze uitlatin-
gen zijn niet voor twee uitleggin
gen vatbaar. Zij vormen bovendien een
antwoord aan al diegenen, die by voort
during spelen met de gedachte, dat
Nederland op een gegeven moment tóch
wel bereid zal zijn door de knieën te
gaan, indien men maar lang genoeg
volhoudt. Deze passage in de memorie
van antwoord zal dientengevolge een
ernstige schok voor de heer Soekarno
betekenen, die steeds de kwestie Nw-
Guinea in zijn redevoeringen naar
voren brengt. Voorts zal het kamerlid
Frans Goedhart met Het Parool zich
kunnen opwinden over de klaarrbiijke-
ïyke „punt-uit"-politiek van de rege
ring. En hij zal wellicht met de opmer
king komen, dat hier kennehjk de in
vloed van de A.R.-party in het spel is!
Overigens dient de vraag te worden
gesteld in hoeverre er thans iets van
nieuwe Nederlands-Indonesische be
sprekingen over het Unievraagstuk te
recht kan komen. Men heeft aan Indo
nesische zijde steeds Nieuw-Guinea als
centraal probleem gezien, hoewel men
in Djakarta nog altijd niet in staat is
orde op eigen zaken te stellen. Wat zou
er dan van Nieuw-Guinea terecht
komen?
JAEZE liefdesverklaring geeft ons niet
alleen rechten, maar legt vooral ook
verplichtingen op. Nog kort geleden
hebben wij erop gewezen, dat de sou
vereiniteit de jure en de facto aan
Nederland tot daden aanspoort. Wel
zegt de regering in de memorie van
antwoord, dat de Nieuw-Guinea-com-
missie binnenkort het eerste deel van
haar rapport zal indienen, maar een
rapport betekent nog niet een begin
van uitvoering. En er moet daar
ginds ontzaglijk veel gedaan worden,
hetgeen enorme sommen geld zal kos
ten.
Aan de nadrukkelijke verklaring van
de regering hebben wij politiek gespro
ken bits; maar Nieuw-Guinea is alleen
gebaat bij de uitvoering van een groots
plan, dat de bewoners na verloop van
tijd in staat stelt zelf over hun toe
komst te beslissen.
Iedere krenterigheid zal daarbij uit
den boze zijn. Indien de regering hier
toe 'niet bereid is, kan zij beter haar
liefdesverklaringen voor zich nouden
en de verantwoordelijkheid voor Nw.-
Guinea 'van zich schuiven. Want dat
land en zyn bewoners mogen van onze
besluiteloosheid nimmer het slachtoffer
worden.
Een groot aandeel in de razzia op *e Mau Mau hadden de leden van het
Afrikaanse tankcorps. Hier ziet rr en d° tanks opgesteld tijdens de
omsingeling van een Kikoejoedorp.