Adlai E. Sievenson zond zijn groie rivaal een gelukstelegram EISENHOWER GAAT NAAR „HET WITTE HUIS" Beslissing viel reeds in vroege ochtenduur Sievenson A^eer dan 56 millioen Amerikanen togen ter sfembus Eisenhower 20.211.000 st. Voor het eerst sinds 1932 weer een Republikeinse president 17.093.080 st. Eisenhower „Het is gebeurd" 1% 240 Kiesmannen 53 Kiesmannen Weerbericht Slecht begin van een grote dag STEVENSON: ,7e veel pijn om te kunnen lachen" Woensdag 5. Nov. 1952 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 77e Jaargang No. 11560 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna !i I Generaal Dwight D. Eisenhower heeft de strijd om het Witte Huis gewonnen. Voor het eerst sinds 1932 heb ben de Verenigde Staten weer een Republikeinse president. Reeds lang voordat vandaag de laatste uitslagen bekend zijnis de nederlaag van de Democratische gegadigde, gouveneur Adlai E. Stevenson komen vast te staan Heden morgen te 6 uur vervloog in het hoofdkwartier van de Democratische Partij de laatste hoop op de overwinning. Bij het ter perse gaan van ons blad was de stand: Dwight D. Eisenhower (Republikein) 20.211.000 stemmen tegen Adlai Stevenson (Democraat) 17.093.080 stemmen Eisenhower had zich op dat ogenblik verzekerd van de stemmen van 240 kiesmannen in 22 staten en leidde in 17 staten met 202 kiesmannen. Stevenson had de steun van 53 kiesmannen in 5 staten en leidde in 4 staten met 36 kiesmannen. Zoals bekend, dient een candidaat door tenminste 266 kiesmannen te worden gesteund, wij hij tot president worden gr.'ozen. 1WET een overweldigende meerderheid is generaal Dwight D. Eisenhower tot president van de Verenigde Staten ge kozen. De uitspraak van het Ameri kaanse volk is veel duidelijker geweest dan de beste beoordelaars durfden ver wachten, want het was toch zo, dat ge durende de laatste weken van de ver kiezingscampagne de democratische can didaat klaarblijkelijk op weg was de afstand die hem van Eisenhower scheid de. in te lopen. Vooral het optreden van Truman legde groot gewicht in de schaal. Stevenson moest uiteraard strij den tegen de enorme populariteit van Eisenhower, maar hij slaagde erin zover te komen, dat volgens de meest be trouwbare inlichtingen zijn kans op het Witte Huis even groot was als die van Eisenhower. Nu het Amerikaanse volk zijn stem heeft uitgebracht, mag gezegd worden, dat er van enige spanning nau welijks sprake is geweest. Van den be ginne af aan heeft Eisenhower de meer derheid gehad en toen niet alleen de zuidelijke staten republikeins bleken te hebben gestemd, maar bovendien Stevenson in zijn eigen staat Illinois werd verslagen, was het pleit ten gun ste van Eisenhower beslecht. De Amerikaanse kiezer is er op uit ieder woord en iedere handeling van de candidaten op een goudschaaltje te wegen, niet omdat hij geen politieke voorkeur zou hebben, maar omdat de Amerikaanse president behalve een politicus vooral een uitnemend psy choloog moet zijn, een kenner van zijn volk bij uitstek. Er zijn in Eisenho- ver's campagne twee momenten aan- wijsbaar, die de generaal aanhang nebben gekost: om scheuring in zijn Partij te voorkomen moest hij Taft en i, McCartjiy te vriend houden; hij bleek bovendien de mindere van Stevenson "ij het floretschermen met het wapen van de humor. Toen bovendien Truman zo fel de candidatuur van Stevenson steunde, 'eek het er op, dat Eisenhower in een minder gunstige positie kwam te ver- 0M Verwachting tot hedenavond' ZELFDE TEMPERATUREN Aanvankelijk zwaar bewolkt met zegen en overwegend krachtige Zuidwestelijke wind. Later in liet Westen opklrrend met mfest matige naar- West erf Noordwest ruimende wind. Weinig verande ring in temperatuur. DONDERDAG: Zon op 7.44. onder 17.03. iVban op 20.04. onder 12.04 keren. Hij moest zijn toevlucht nemen tot argumenten van persoonlijke aard, die niet tegen Stevenson, maar feitelijk tegen Truman gericht waren. Uit het feit, dat het Amerikaanse volk Eisenhower tot zijn presidpnt heeft gemaakt valt af te leiden, dat de opmerkingen van de generaal ten aanzien van het Koreaanse conflict en op het terrein van de strijd tegen het communisme diepe indruk hebben ge maakt. Wij geloven zelfs, dat Eisen hower hieraan zijn verkiezing te dan ken heeft. Maar een verkiezingscam pagne is iets anders dan een presi dentschap. Het is voor ons zeer de vraag of Eisenhower inderdaad in staat is een einde te maken aan de oorlog in Korea die naar wel eens wordt gezegd niet in Korea, maar in Moskou wordt voortgezet of althans er voor te zorgen, dat de Amerikaanse soldaten in meerderheid van het front zullen terugkeren. Zeker, de Verenigde Sta ten hebben een ontzaglijke zeggen schap en daardoor een geweldige ver antwoordelijkheid in de wereld, maar dat houdt tevens in, dat zij in hun handelen gebonden zijn aan een koers in de wereldpolitiek, die menselijker wijs gr ^.oken niet te wijzigen is. deze reden hebben wij onlangs geschreven, dat het feitelijk om het even is of nu Eisenhower of Ste venson president werd. In de buiten landse politiek zou dit immers geen of slechts weinig verschil maken. Er zijn in de redevoeringen van de nieuwe president geen punten aan te wijzen, waarop hij verandering van richting wat betreft het buitenlandse beleid heeft bepleit. Wèl moeten wij er op rekenen, dat zijn optreden de tegen stellingen zal verscherpen. Uiteraard is een legerleider van het formaat van Eisenhower tevens een politicus van bijzondere kwaliteiten. Strategie en politiek zijn heden ten dage onverbre kelijk aan elkander verbonden. Maar wij menen te mogen betwijfelen of de nieuwe president ook een diplomaat is, die de toon en de allure bezit om in précaire kwesties het verlossende woord te spreken. Het is duidelijk, dat wij persoonlijk wel, maar officieel niet het recht heb ben voorkeur voor een figuur te laten gelden. Iedere president van de Ver enigde Staten, die in zijn beleid het welzijn van alle volkeren wil dienen, is ons lief. Eisenhower beschikt onge twijfeld over een grote ervaring, ook in internationale aangelegenheden. Hij kent met name de noden, de zergen en ook de verlangens van West-Europa als geen ander. Indien hij in politieke zaken dezelfde goedmoedigheid, de zelfde menselijkheid, dezelfde vriende lijkheid weet te bewaren als hij ge toond heeft in de moeilijkste omstan digheden tijdens zijn veldheerschap, dan zijn wij volkomen gerust. LIEDENMORGEN om kwart voor acht Nederlandse tijd verscheen de De mocratische candidaat voor het presi dentschap, Adlai Stevenson voor de radio. Op dat moment, het einde van *en van de spannendste nachten uit de laatste vier jaar van de Amerikaanse geschiedenis, was de zekerheid geko men: de Democraten hadden de reu- zenslag verloren, een Republikein was als overwinnaar uit de strijd gekomen. Eisenhower gaat naar het Witte Huis. Eisenhower zal de teugels in handen nemen van een bewind, dat niet al leen een volk van ruim hondercivijftig millioen Amerikanen bestuurt, maar grote invloed heeft op de ontwikke ling van de algemene toestand in de wereld en in het bijzonder van Europa. Stevenson gaf toe dat de slag voor hem zij het ruimschoots eervol verloren was. Hij had in zijn laatste toespraak voor de stembusstrijd ver klaard, dat hij een eventueel verlies sportief zou opvatten. Dat deed Steven son dan ook, toen hij vanmorgen vroeg een telegram voorlas, waarin hij Eisen hower geluk wenste met zijn overwin ning en de burgers van de Ver. Staten opriep als één man achter de nieuwe regering te gaan staan. In het belang van u en mij, in het belang van ons land". Spoedig daarna werd bekend, dat Richard Nixon uit Californië, die ook menige storm tijdens de verkiezings- De republikeinse candidaat Eisen hower en zijn echtgenote brachten Dinsdagochtend even over zeven uur in een stembureau in Man hattan hun stem uit. Vóór zijn vertrek werd Eisenhower licht aan het hoofd gewond door een klok, die viel, toen hij poseerde voor de fotografen. r\NZE rust zou niettemin groter zijn, indien wij geen rekening moesten houden met de mannen achter de nieu we president: Taft en McCarthy. Er zijn in republikeinse kringen tendenzen van isolationisme aanwijsbaar met de moge lijkheid van verlaging van de steun aan het buitenland. Wij zijn geschokt geweest over Eisenhowers opmerkin gen over de bevrijding van Oostelijke Staten uit de communistische greep", al geloven wij, dat de nieuwe president daarbij niet aan bevrijding met de wa penen heeft gedacht. In het binnenland zal de oude „kapitalistische economie" weer zegevieren, die laten we dit niet vergeten Amerika groot heeft gemaakt; rassendiscriminatie tegenover de negers ligt in de lijn, evenals een communistenvervolging a la McCarthy, welke de democratische vrijheden in het gedrang brengt. Wellicht dus zullen wij, Westeuropea nen, in de toekomst met een wat moei zame gang van zaken te maken krij gen. Dit alles neemt niet weg, dat wij het volste vertrouwen hebben in het inzicht van deze grote generaal, uit wie wij zo gaarne (zeker ook uit eigenbe lang) een groot president zouden willen zien groeien. campagne het hoofd heeft moeten bie den, tot vice-president van de Ver. Sta ten is benoemd. Intussen was het enthousiasme vooral in New York, de stad van Eisenhowers hoofdkwartier, tot enorme hoogte ge stegen. Ike's vrienden stortten zich in een overweldigend overwinningsfeest. Hem werden grote ovaties gebracht, de kreten en vreugdeliederen schenen niet te zullen verstommen. Er zal bijkans geen presidentsver kiezing in de VS zijn geweest, waar voor zowel in Jiet land zelf als daar buiten zoveel belangstelling heelt be staan, als die, die nu weer tot het ver leden behoort. Men schat het aantal uit gebrachte stemmen tussen 56 en 60 mil lioen. Hiermede is het record geves tigd in 1940, toen in de strijd tussen Rooseveldt en Wilkie 49.820.000 stem men werden uitgebracht, gebroken. Belangrijk in dit verband is ook, dat het thans niet meer mogelijk zal zijn een en dezelfde president (zoals des tijds F. D. Roosevelt) voor drie ach tereenvolgende perioden te kiezen. Dit zal eventueel tot twee perioden worden beperkt. Het moet wel bijzonder teleurstel lend zijn voor Stevenson, dat de staat waarvan hij gouverneur is (Illinois), waar men voorheen op de democraten stemde, nu in meerderheid naar de republikeinse kant bleek te zijn om gezwaaid. Ook de staten Ohio, Vir- ginia, Oklahoma, Georgie, Florida, Texas en Tenessee maakten deze omme zwaai. Tot hedenmorgen vroeg waren er voorts vijf democratische en vijf repu blikeinse gouverneurs gekozen. Congres De stand der partijen in het Congres was om zeven uur: Huis van Afgevaardigden: Democra ten 120, Republikeinen 38. Senaat: Democraten 40, Republikei nen 32. Vóór de verkiezingen was de verhou ding in het Congres: Democraten 230, Republikeinen 200, Onafhankelijken 1, r.iet bezette zetels 4, totaal 435 (een De mocratische meerderheid van 29). Se naat: Democraten 49, Republikeinen 47, totaal 96. Van de 34 Senaatszetels, waarover nu is gestemd, bezetten de Democraten 14 zetels en de Republikeinen 20. ÏMEDE DOOR het zeer gunstige weer was In het gehele land de opkomst der kiezers onverwacht groot. Met name in de vroege morgenuren was de toe loop zeer groot. Uiteraard verschilde de verklaring voor deze enorme belangstel ling al naar de politieke kleur der in- terpretent. De republikeinen meen den. dat talloze onafhankelijke kiezers hun steun aan Eisenhower hadden ge geven, de demoeraten wezen er op, dat hun party tot dusverre nog steeds die verkiezingen heeft gewonnen, waarvoor de belangstelling der kiezers in vol doende mate kon worden gewekt. Daar aan voegden zij toe, dat het grote aan tal kiezers, dat vóór de aanvang der dagelijkse werkzaamheden het stembu reau bezocht, kennelijk uit de traditio- neel-democratische arbeiders- en bur gerkringen voortkwam. Een andere kwestie was echter, dat men met alle enorme middelen der Amerikaanse publiciteit de burgers had opgewekt, ter stembus te gaan. De Amerikaanse leiders hebben in de loop van deze verkiezingscampagne bij herhaling uiting gegeven aan hun schaamte en misnoegen over het in ver houding tot andere vfije landen zeer lage percentage burgers, dat van zijn stemrecht gebruik maakt. Generaal Eisenhower bracht 's mor gens zijn stem uit in Manhattan, samen met „Mam ie". President Truman stemde met vrouw en dochter in zijn geboorte plaats Independence in Missouri. en betrok daarna weer de trein, die hem tijdens zijn propagandareis tot verblijf was geweest. Stevenson bracht zijn stem uit in Half Day, het plaatsje in Illinois, waar hij is geboren en wachtte verder in zijn ambtswoning in Spring- field de uitslag af. Nadat Truman had gestemd werd hem door een verslagge ver gevraagd: „Bent u er zeker van. dat u op de winnaar hebt gestemd™' Truman antwoordde: „Zonder twijfel". QEEN verkiezingen, hoe voortreffelijk ook georganiseerd, die geen kleine schoonheidsfouten vertonen. Zo geviel het in verschillende steden, dat de clectrlsche stemmachines weigerden. Daardoor ging tyd verloren met het herstellen van de fouten. In Pittsburgh stonden de kiezers meer dan een uur in de kou te wachten, terwijl de ambte naren de machines herstelden. In het plaatsje Hammersley Forks bleek geen y^u jje.Jsjlen van het f»mbureau inhejt bezit te zijn van de sleutels van het stemlokaal. Men moest een uur wach ten voordat de deur open giüg. In Washington werd niet gestemd. De arbeiders, die de tribunes bouwen voor de inhuldiging van de nieuwe president op 20 Januari, konden dus rustig door werken. Zij alleen hadden zekerheid, dat hun voorbereidingen niet tever geefs waren. De leiders van democra ten en republikeinen, die elk in eigen hoofdkwartier het „overwinningsfeest" voorbereidden, waren te dien aanzien heel wat minder zeker van hun zaak. Spanning bij V.V. Grote spanning heerste er ook in de kringen der Verenigde Naties. De meerderheid der gedelegeerden bleek in het diepst van het hart te hopen op. een democratische overwinning. Men zag in een republikeinse zege een ver sterking van de isolationalistische ten denties en van de kans op verlaging van de Amerikaanse hulp aan het bui tenland. Naar verluidde voelden de Russen het meest voor een overwinning van Eisenhower, gezien de scherpe politiek,, die Truman in de afgelopen twee jaar tegen het communisme heeft gevoerd. ADLAI STEVENSON, de ver slagen Democratische candidaat, zei vanmorgen na zijn nederlaag: Jk aanvaard de uitspraak van het volk van harte. Evenals het jongetje, dat een klap heeft ge kregen, ben ik te groot om te huilen, maar het doet me te veel pijn om te kunnen lachen". Op het Democratische hoofd kwartier in Springfield Illinois had men. voor geval van een overwinning, veertig kisten met flessen champagne laten aan rukken. Reeds in de avond van ■dé vefkieririgsdag ebhter 'begon er pessimisme te heersen in het hoofdkwartier. De kisten bleven voorlopig dicht Adlai Stevenson, de verslagen democratische candidaat, heeft van zijn hoofd kwartier in Springfield (Illinois) uit, waar hij de uitslag van de verkiezingsstrijd afwachtte, een telegram verzonden aan zijn overwinnaar, generaal Dwight D. Eisenhower, waarin hij de nieuwe president geluk wenste met zjjn verkiezing. Stevenson zei, dat Eisenhower, die gedurende de oorlog de grote leider naar de overwinning was geweest, nu de komende vier jaren de leider van het ganse Amerikaanse volk zou zijn. De democratische candidaat bad God om steun voor de nieuwe president. Hij dankte voorts allen, die in de verkiezingsstrijd achter hem (Stevenson) hadden gestaan, en riep het Amerikaanse volk, dat nu zijn keuze had gedaan, op om de nieuwe president steun te verlenen, die hü nodig zou hebben om de grote taken, die vóór hem liggen, te verwezenlijken. Stevenson beloofde de generaal ook zijn steun en zei, dat hij het vonnis, dat het volk had geveld, aanvaardde. Hij voegde er aan toe, dat datgene, wat de Amerikanen als volk verenigt, veel grootser is dan dat wat hen als politieke partijen verdeelt. Eisenhower heeft Stevenson van Chicago uit een antwoord toegezonden, waarin hy eveneens een beroep doet op het Amerikaanse volk om, nu de verkiezings- slrydbijl is begraven, weer eensgezind voorwaarts te gaan. Vervolgens sprak de nieuwe president een grote schare juichende republikeinen toe en riep ook hen op tot eenheid en samenwerking. Eisenhower voegde er aan toe, dat hem een „hard job, but great job" stond te wachten. Directie: j. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: H. M. KOEMANS BUREAU: Koningstraat 62—64 Den Helder Postgironummer 449041 Telefoon 2345 TARIEVEN: Advertenties: 16 ct p. mm Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woor- den f 1.—elk woord meer 5 cent Abonnementen per kwar taal 6.05 per maand f 2.02 by vooruitbetaling plus incassokosten Weekabonnementen 0.49

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1952 | | pagina 1