Staking te Port-Elisabeth is
na-explosie
een
Oeroude raadsel der vogeltrek
is nog onoplosbaar
r
Sprookjesachtige prijzen voor de
kroningsfeesten te Londen
Immigranten in Australië nemen
onjuiste houding aan
Onlusten in New Brighton de oorzaak
Het water van de IJsel rijst
Ook gevangen vogels worden in de
herfst zeer onrustig
RUST IN AFRIKA NOG NlET TERUGGEKEERD
Mau-Mau-actie staat
geheel op zichzelf
Vele Peers huren hun kostbare statiegewaden
Een millioen voor etalage
Radio-reportages uit
geheel Europa
Hoge Tsjechoslowaakse
beambte ontslagen
Europese verdragen weer
even „in portefeuille1'
Canadese militairen over
Rotterdam naar Duitsland
Aardschokken deden huizen
instorten
Onbehagen wordt uitgeleefd in „Cultuurziekte"
Men moet zich willen
omschakelen
Honger of Hormonen?
Mislukte moordaanslag
voor de rechtbank
Vierduizendste schip in de
haven van Amsterdam
VRIJDAG 14 NOVEMBER 1952
(Van onze correspondent in Kaapstad)
j. etadswiik New Brirhtnn »,„ni bcvoir van ae onlusten in
vermoord! Men LizfchSerT^n Z? S V pShU*
dieven wild earresteren, plotseling een duizendkoppige mcnig£' /"S
razernu begon met de vernietiging van gebouwen en dat drie mensen in een
bioscoop werden doodgestoken en gestenigd. Het station werd zw^r bcsehad,<rri
een theater, een postkantoor en drie winkels gnieen in viam^n
uren lang vocht de politie met een dolgeworden menigte. De volgende ^a^ was
nlloc wpor T.n riistiff* als nnit fpxrnran VUIgcnae adö Wds
rjE gemeenteraad van de (vrijwel ge-
hele Engelse) stad Port-Elizabeth
die tot dusverre (zulks in tegenstelling
met andere stadsraden) algehele vrij
heid aan de naturellen had gegeven
en uitstekende wijken voor hen had
ingericht, heeft na deze uitbarsting
van gewelddadigheid de avondklok in
gesteld, teneinde orde en veiligheid te
verzekeren.
Tegen deze maatregel heeft de lei
ding van de verzetsorganisatie van het
African National Congress thans wil
len protesteren door het afkondigen
van een algemene staking voor alle
zwarte werkers. Dat zij tegelijkertijd
een gebeds- en vastenactie voor alle
deelnemers voorschreef, geeft aan de
ze staking, gezien de ontvlambaarheid
van door religieuze activiteiten „opge
warmde" naturelten, een bijzonder ge
vaarlijk karakter.
IN politieke kringen is men van me'
ning, dat deze staking, evenals de
Mau-Mau-opstand in de Britse kolonie
Kenya, onder buitenlandse leiding
staat. Men betoogt, dat het niet toe
vallig kan zyn, dat het uitbreken dezer
ongeregeldheden precies samenvalt
met het debat over de apartheidspoli
tiek, dat de Arabisch-Aziatische lan
den onder leiding van India bij de UNO
hebben aanhangig gemaakt.
Deze verklaring klinkt logisch, maar
wij geloven toch, dat de staking te
Port-Elizabeth en de opstand in Kenya
weinig meer m«t elkaar gemeen heb
ben dan de uiteiTijke verschijnselen.
IN Kenya is de actie der Mau Mau,
hoewel gemengd met zekere reli
gieuze en sterk-rassistische elementen,
grotendeels een gevolg van le econo
mische ontevredenheid onder de zwar
te bevolking. Natuurlijk dient de bar
baarse wreedheid der opstandelingen,
die meer dan honderd blanken ver
moordden en vele duizenden koeien en
schapen afslachtten of zinneloos ver
minkten, thans met kracht van wape
nen te worden onderdrukt. Maar men
mag niet vergeten, dat de gemiddelde
lonen in de snel groeiende industrie
nog minder dan een Pond per maand
(ongeveer tien gulden) bedragen en
dat honderdduizenden naturellen er
zijn samengedrongen in te kleine (en
door onoordeelkundige landbouwme
thoden onvruchtbaar geworden) reser
vaten, terwijl enorme gebieden, die het
eigendom zijn van Engelse groot
grondbezitters, voor de inheemsen ge
sloten blijven. De enorme toevloed van
naturellen naar de steden, waar de
industrie hen roept, heeft voorts een
verschrikkelijke woningnood doen ont
staan.
De gouverneur van Kenya, sir Eve-
lyn Baring, heeft dan ook, direct na
het inzetten van de grootscheepse mi
litaire actie, plznnen tot economische
reformatie aangekondigd. Het is evi
dent, dat deze plannen minstens zos
jaar achter de feiten aankomen.
Port-Elizabeth
In Port-Elizabeth liggen de zaken
anders. De gemiddelde lonen zijn er
in de industrie voor de zwarte wer
kers ongeveer tienmaal hoger dan in
Kenya; de stadswijk New Brighton,
waar de onlusten uitbraken, is een
voorbeeld van moderne, uit progre-
sieve ideeën geboren naturellenbehui-
zing, die de vergelijking met arbeiders
wijken in Amsterdam en Rotterdam
glansrijk kan doorstaan. Er zijn volop
mogelijkheden voor onderwijs, ontwik-
gelink, sport en vermaak. De vrijheid
der inwoners was er ongelimiteerd;
men kende er geen passenstelsel, geen
avondklok, geen contróle op vestiging.
Men had er de bewoners een aan
zienlijke mate (velen zeggen thans:
een veel te grote mate) van zelfstan
digheid gegeven.
De in het algemeen zeer progres
sieve stadsraad is er nu, met een meer
derheid van twintig tegen drie stem
men, toe overgegaan om een der vrij
heden tijdelijk weg te nemen door het
instellen van de avondklok en dat is,
naar het African National Congress
zegt> de aanleiding voor de algemene
staking.
Rood tintje
£)E Zuidafrikaanse regering heeft de
leiders van het verzet nadrukkelijk
gewaarschuwd voor de gevolgen dezer
actie. Men zal hier eventuele ongere
geldheden stellig niet laten uitgroeien
tot een omvang, als waarmede de
gouverneur van Kenya thans te wor
stelen heeft. Men zal, nu de „zacht
moedige" verzetsactie zich te Port-
Elizabeth dreigt te ontwikkelen in de
richting van gewelddadigheid, zodra
het nodig wordt met grote kracht op
treden. De minister van Justitie heeft
dat duidelijk gemaakt toen hij dezer
dagen verklaarde: „De politie heeft
opdracht om van de gummistokken
gebruik te maken, zolang zij het daar
mee afkan, maar zij zal gaan schieten
zodra het nodig wordt."
Met het waarschuwende voorbeeld
van Kenya voor ogen waar eerst
honderd mensen werden vermoord al
vorens men tot drastische actie over
ging zal de regering van Zuid-
Afnka stellig met de grootste ge
strengheid tegen iedere verstoring van
de orde optreden.
Dat de actie der naturellen door bui
tenlandse agenten geleid wordt, zoals
sommigen beweren, staat niet onom
stotelijk vast. Maar dat de communis
tische propaganda, met name onder de
dunne bovenlaag van half-ontwikkel-
den, goeddeels schuldig is aan de op
zweping der zeer toegankelijke gemoe
deren, kan zonder meer worden aange
nomen.
Dat de uit de Volksraad verwijderde
communistische afgevaardigde Sam
Kahn als juridisch adviseur der be
trokkenen optreedt, is een der ant
woorden op de vraag, uit welke hoek
de wind waait.
£JE EIGENAARDIGE, sensationele invloed, die de kroning van Elizabeth II als
zeldzaam schouwspel van traditionele praal over de gehele wereld uitoefent,
blijkt wel uit het feit, dat een groot warenhuis in Oxford Street thans reeds
voor zijn twaalf étages een bod van niet minder dan 100.000 pond (meer dan
één millioen gulden) ontvangen en afgeslagen heeft. Rijke Amerikanen bieden
reeds bedragen tot 1000 pond voor een week onderdak in een van de grote
hotels, eveneens zonder succes. Bij de Air France zijn alle plaatsen voor de
vlucht van Parijs naar Londen op de dag van de kroning nu al uitverkocht en
er moeten extra vliegtuigen ingezet worden om alle nu reeds binnengekomen
plaatsbesprekingen te kunnen uitvoeren. Op Pall Mali beginnen deze maand
zeven maanden vóór de kroningsdag! de eerste dertig arbeiders, de avant-
garde van een heel leger arbeiders, met de oprichting van de eerste tribunes.
hertog zou bijvoorbeeld, als hij over de
nodige middelen beschikte om de voor
geschreven gewaden aan te schaffen,
duizend pond moeten uitgeven alleen
voor zijn uiterlijk omhulsel. Zijn staat
siemantel zou alleen al vier honderd
guineas kosten, een gouden kroon nog
meer. Daarmee is nog niets gezegd van
de mantel der hertogin, die vanwege
de sleep' anderhalf maal zoveel kost en
nog niets van het met goud versierde
uniform, dat de hertog onder zijn man-
te1 draagt en de japon van de hertogin.
Vele nieuwbakken Peers huren dan
ook de staatsiegewaden met kronen bij
een verhuurinrichting en betalen daar
voor 25 guineas, waardoor ze zich de
kosten besparen deze zelf te laten ma
ken. Voor een mantel is ongeveer twin
tig meter fluweel nodig, dat een paar
pond per meter kost en daar komt dan
nog het hermelijn bij, dat echter tegen
woordig in de meeste gevallen door ko
nijn vervangen wordt. De hoop van
sommige Peers, dat ze de scharlaken
rode ambtsgewaden zullen mogen dra
gen, die bij de opening van het parle
ment gebruikelijk zijn, in plaats van
de voor de kroning voorgeschreven
karmijnrode, zal waarschijnlijk niet
vervuld worden.
TkOOR het ministerie van Gebouwen
en Publieke Werken, dat hierover
alleen te beslissen heeft, zullen over
dekte en niet-overdekte tribunes op
openbare pleinen aan de rand van
plantsoenen enz. opgericht worden met
een totaal van 105.000 zitplaatsen.
Slechts een klein gedeelte hiervan, on
geveer 4000, wordt voor overzeese be
zoekers gereserveerd, en. deze plaatsen
zullen dan tussen de honderd en drie
honderd gulden per stuk klosten. Alle
andere plaatsen &ijn gereserveerd voor
bezoekers uit Engeland en de Commen-
wealth en kosten „maar" vijf en dertig
gulden, de overdekte plaatsen vijf en
vijftig gulden als men het geluk
heeft tijdig op de lijst van aanvragers
te komen. Alle andere toeschouwers,
voor zover ze niet in dichte drommen
langs de tien kilometer lange kronings-
weg staan, moeten trachten plaatsen te
veroveren op privé-tribunes in étalages,
op balkons enz., die beslist niet goed
koper zullen zijn dan de officiële tri
buneplaatsen, vooral daar de belang
stellenden, speciaal die van overzee, nu
al steeds hogere prijzen bieden.
De meeste deftige zaken in Londen
hebben ook deze keer besloten /in
tribune voor het eigen personeel en
hun familieleden ter beschikking te
stellen en wel in de volgorde niet van
hun positie, maar van hun dienstjaren,
zodat bijvoorbeeld in één van de be
kende Londense zaken de beste plaats
mag worden gekozen door de portier,
die een oudgediende is.
Veel hoofdbrekens.
pvE DEELNEMERS aan de kronings-
U ceremonie hebben heel wat hoofd
brekens voor wat betreft de aanschaf
fing van de kostbare staatsiegewaden.
Een pas benoemde, niet-koninklijke
Liefhebbers van het miniatuur-
spoorwegspel kunnen in het ge
bouw van Arti aan het Rokin in
Amsterdam hun hart ophalen. Het
in het gebouw opgestelde spoorweg
emplacement beslaat een opper
vlakte van honderd vierkante meter.
Nieuwe organisatie maakt het
werelddeel kleiner
De radio-omroepen van de West-
europese landen zullen binnenkort, in
samenwerking met het Bureau voor
Wederzijdse Veiligheid, de gelegenheid
hebben om meer radio-reportages te
verzorgen uit de andere landen van
West-Europa. In de hoofdsteden van
alle in aanmerking komende landen
zullen radio-reporters werkzaam zijn,
die één- of meermalen per week hun
op de magnetische band vastgelegde
reportages van voor hun land belang
rijke gebeurtenissen telefonisch zullen
doorgeven naar Parijs; het centrale
punt van de organisatie. Van Parijs
uit worden de reportages direct naar
de betreffende landen doorgegeven.
De NCRV, de VARA en Radio Neder
landWereldomroep zullen van deze
reportagedienst gebruik gaan maken.
In het Tsjechoslowaakse dagblad
„Rude Pravo" wordt gemeld dat op
nieuw een „medeplichtige van de ver
rader Slansky is ontmaskerd". Het be
treft hier Jozef Goldmann „een vijand
des volks, die zich, als lid van Slans-
ky's bende, op een belangrijke econo
mische post heeft weten te nestelen,
die hij misbruikte om de Tsjethoslo-
waakse economie te saboteren".
Goldmann bekleedde een der be
langrijkste functies op het Tsjechoslo
waakse planbureau.
Opnieuw tekent zich een vertraging
af in de ratificatie van de Europese
verdragen door de Duitse Bondsdag.
Het staatsgerechtshof te Karlsruhe
heeft de president van de Bondsdag
verzocht ervan af te zien het debat
over de verdragen eind November te
houden.
Het Hof heeft namelijk het open
bare getuigenverhoor over de vraag of
de verdragen in overeenstemming zijn
met de grondwet vastgesteld op 26, 27
en 28 November. Bovendien is de be
handeling van de verdragen door de
buitenlandse commissie van de Bonds
dag zodanig vertraagd, dat niet meer
met een debat voor de tweede week
van December kan worden gerekend,
In de Merwehaven te Rotterdam zijn
gisterochtend circa 700 Canadese mi
litairen gedebarkeerd, die met het Pa
namese schip „Peptunia" (de vroegere
Nederlandse „Johan de Witt) uit Que-
bec zijn aangekomen. De militairen
reisden per trein door naar Hannover
ter aflossing van in Duitsland gele
gerde Canadese militairen van de 27e
infanterie-brigade. Allen zijn vrijwil
ligers en in hoofdzaak worden gehuw
de militairen afgelost, die een jaar in
Duitsland gediend hebben.
In totaal zullen nog 3 schepen de
komende maanden in Rotterdam bin
nenlopen. Zo zullen er 1900 militairen
hun collega's in Duitsland gaan af
lossen.
Op het eiland Umboi, dat deel uit
maakt van de Nieuw-Brittannië-groep
van de Bismarck-archipel, die ten
Noorden van Australisch-Nieuw-Gui-
nea is gelegen, zijn krachtige aard
schokken gevoeld. Een aantal huizen
is vernietigd, terwijl ook andere scha
de is aangericht.
Storm en regen hebben gedurende de laatste dagen de landerijen in de om
geving van Brummen onder water gezet. Vele wegen zijn onbegaanbaar
geworden. De roeiboot moet nu uitkomst bieden.
„Hun hebben geen cultuur..,."
(Van onze correspondent in Sydney)
AP MIJN VRAAG aan een „teleurgestelde" immigrant waarom hij dan wel
weer naar Nederland terug wilde, antwoordde hij met een meewarig schou
derophalen en een wat bittere trek om de mond: „Ochhun" hebbe geen
cultuur". Vooropgesteld, dat er in alle landen der wereld drommen lieden rond
lopen, die het over „hun" en „hullie" hebben en anderszins moeite hebben met
de juiste toepassing van eigen taal, en dat deze lieden hierom allerminst min
der geacht moeten worden dan degenen, die door omstandigheden, waaraan zij
zelf part noch deel hebben wél de persoonlijke voornaamwoorden netjes weten
te gebruiken, doet het toch wat vreemd aan een klacht over gebrek aan cul
tuur op een dergelijke wijze te horen uiten.
LIET is echter wel te begrijpen wan
neer men weet, dat het „hun hebbe
geen cultuur" onder een grote groep
immigranten uit Nederland een ziekte
is geworden. Zoiets als de overal bij
gesleepte griep. Voelt men zich niet
lekker, heeft men wat koorts of voelt
men zich hangerig, dan heet het in de
volksmond veelal „ik ben wat griepe
rig", ook al hebben deze ziektever
schijnselen dan ook niets te maken met
wat de medische wetenschap onder
griep verstaat.
Doch het is gemakkelijk iets te heb
ben, waaraan men het onbehagen kan
wijten. En zo is het „hun hebbe geen
cultuur" de „grieperigheid" van het
zich geestelijk niet helemaal behaaglijk
voelen onder een groep immigranten
geworden.
Natuurlijk hebben „hun" in dit ge
val de Australiërs net zoveel of net
zo weinig cultuur als ieder ander Wes
ters land. Er zijn onder de Australiërs
net zo veel lieden met cultuurhonger
als onder ieder ander Westers volk, en
er zijn in Australië net zoveel mannen
en vrouwen als in Nederland, die b^le-
maal geen behoefte aan „cultuur" heb
ben.
Voor de doorsnee „cultureel" ontwik
kelde Nederlander, is er in de grote
steden meer dan genoeg muziek, toneel,
ballet, schilderkunst, boekerij en mu
seumgenot om aan de verlangens naar
IEDER JAAR trekt meer dan de helft
van alle Europese vogelsoorten tot in
het einde van October naar het Zuiden.
Deze vaak duizenden kilometers lange
reizen bewijzen, dat de vogels een bui
tengewoon oriëntatievermogen hebben.
De wetenschap is er tot dusverre nog
niet in geslaagd het geheim van dit
oriëntatievermogen geheel te ontsluie
ren. Zodra de zomer ten einde loopt,
worden de vogels door een merkwaar
dige onrust bevangen: Bij honderden
zitten z,e op de telefoondraden en schut
tingen en piepen opgewonden door
elkaar. In dichte zwermen vliegen
ze schijnbaar doelloos over weiden en
bossen; ze vliegen plotseling op en strij
ken even plotseling weer in de boom
toppen neer. Met deze manoeuvres be
reiden de vogels zich op hun herfst-
vlucht voor; een „training", die vooral
zeer belangrijk is voor de jonge vogels,
die pas deze zomer hebben leren vlie
gen. Totdat dan in de avondschemering
de ene zwerm na de andere on de oer
oude reis naar het Zuiden trekt.
VOLGENS waarnemingen wordt
daarbij nauwkeurig gelet op de
juiste vliegformatie, die al naar gelang
van de vogelsoort wig- of rijvormig is
dan wel het beeld vertoont van dichte,
naar buiten afgeronde zwermen. De
verschillende vogelsoorten blijven daar
bij steeds onder elkaar; wie in de ver
keerde „trein stapt, wordt er al bij de
eerste „controle" uitgegooid en moet
maar zien, dat hij aansluiting vindt bij
een zwerm van zijn eigen soortgenoten.
Alleen uitgesproken „individualisten",
zoals de koekoek of de nachtzwaluw,
gaan alleen of in paren op reis.
Van .het door de dichters zo vaak be
zongen „heimwee naar het Zuiden"
blijft weinig over als men de vogeltrek
wetenschappelijk beschouwt. „Heim
wee" moge daarbij een rol spelen, maar
toch zal het wel hoofdzakelijk een
heimwee naar vette hapjes zijn. Als de
insecten bij het intreden van het koele
jaargetijde schaars worden, blijft de
vogels niets anders over dan hun on
vriendelijk en weinig voedzaam gewor
den jachtgebied voor een ander te rui
len.
Geconstateerd is, dat ook lemmingen
een knaagdiertje uit het Canadese
Poolgebied tot naar Californië trekken,
als de Poolvegetatie hun geen voedsel
meer biedt. Tegelijk met deze kleine
aardeekhoorntjes trekt echter ook de
Arctische uil naar het Zuiden, wiens
hoofdmaaltijd uit lemmingen bestaat.
Precies eender staat het met onze
vriend de ooievaar, zodra de kikvorsen
schaars worden. Reeds in September
verlaat hij Europa en komt na een dik
wijls 6000 km lange reis in Midden- en
Zuid-Afrika aan, net op het tijdstip, dat
daar de regentijd begint.
Nu bleek echter uit proeven met ge
vangen vogels, dat ook deze ondanks
het beste voer in de tijd van de voor-
jaars- en najaarstrek onrustig in hun
kooi heen. en weer fladderden en pas
weer tot rust kwamen als hun soort
genoten zo ongeveer hun Zuidelijke
verblijfplaatsen bereikt hadden. Daar
op maakten ook eenjarige vogels geen
uitzondering. Sommige ornithologen
zijn dan ook van mening, dat de vo
geltrek hoofdzakelijk een kwestie is
van „hormonen" en niet van de hon
ger afhankelijk is.
Phenrmenaal oriëntatievermogen.
VAN de ooievaars weet men, dat ze
op hun reis van Europa naar Afrika
verschillende routes plegen te volgen.
Zo kiezen de vogels, die hun broed
plaatsen in West-Europa hebben, de
route Spanje—Gibraltar en steken daar
op de smalste plaats naar Afrika over.
De andere, die de zomer in Oost-
Europa doorbrengen, vliegen over de
Balkan naar Palestina en van daaruit
langs de Jordaan en het Suezkanaal
naar hun winterkwartieren. Toen nu
jonge ooievaars eens uit Oostpruisen
haar het Westen gebracht werden, be
kommerden deze zich in het geheel niet
om de Spanje-route van hun soortgeno
ten uit hun nieuwe woonplaats in het
Westen, maar zetten koers naar het
Oosten, naar de Balkan. Even verba
zingwekkend is het, als ornithologen
berichten, dat ze niet zelden jonge vo
gels gezien hebben, die dikwijls enkele
dagen voor hun zwermen uit of aan de
spits van het reisgezelschap vlogen.
Hoe komen de vogels aan dit phenome-
nale oriëntatievermogen?
Onoplosbaar.
HE wetenschap kan dit raadsel tot op
heden niet oplossen. Wel gelooft
men, dat het oriëntatievermogen van
postduiven bijvoorbeeld toe te schrij
ven is aan het instinct om naar het nest
terug te keren, waarbij aangenomen
wordt, dat de eigen duiventil als een
soort „peilzender" werkt, die stralen
uitzendt in alle richtingen. Ervaren
fokkers zijn van mening, dat de duif de
„roep van de til" bij gunstige weers
omstandigheden meer dan 500 km ver
kan horen. Anderen vermoeden, dat de
vogels reageren op aardmagnetische
stralen. Proeven met duiven, die spe
ciaal voor dit doel van oogkleppen wa
ren voorzien, bewezen, dat geen enkele
van deze blinde vogels zelfs maar op
korte afstand de til terugvond.
Zjjn het nu echter werkelijk in de
eerste plaats optische indrukken, die
het „zesde zintuig" van de vogels vor
men? Op het laatste ornithologencon-
gres in Upsala in Zweden heeft dr Kra
mer van het MaxPlanckInstituut in
Wilhelmshafen getracht het raadsel
van de vogeltrek te verklaren met de
invloed van de lichtinval op de trek
richting van de „dagtrekkers", zoals de
spreeuwen. Maar de meeste trekvogels
vliegen 's nachts, omdat ze overdag be
zig zijn met het zoeken naar voedsel.
Hoe oriënteren ze zich? Amerikaanse
geleerden hebben in dit verband het
geheim van de in het oor aanwezige
evenwichtorganen onderzocht, zonder
daarbij evenwel tot een bevredigend re
sultaat te komen. Slechts één ding is
zeker: alle trekvogels vinden met on
feilbaar instinct in de herfst de duizen
den kilometers lange weg naar hun
winterkwartieren en in het daarop vol
gende voorjaar de weg terug naar
Europa, in vele gevallen zelfs naar hun
oude nest.
„cultuur" van de gewone ontwikkelde
en beschaafde mens te voldoen. De
meeste van muziek, toneel, museum-
bezoek of een goed boek houdende Ne
derlandse immigranten hebben hier net
zo min tijd en geld genoeg als in het
oude land om iedere avond naar
schouwburg of concertzaal te lopen of
om iedere dag bij de wel voorziene
boekhandels rond te neuzen.
QE naar Nederland terugkerende „hun
hebbe geen cultuur"-vriend kocht
hier ook nog nooit een goed boek en
bezocht geen enkele maal schouwburg
of concertzaal. Het is dan ook niet dit
soort „cultuur" dat hij en de andera
aan de „cultuurziekte" lijdende immi-
gi anten missen.
Wat zij missen, en dat kan inderdaad
een gemis zijn voor velen, is het gezel
lige café-terrasje, het knusse en ver
trouwde café-biljart, het aardige bartje
en dergelijke zaken, die in het oude
land een deel van hun leven uitmaak
ten.
Voor degenen, die dit een onoverko
melijk gemis achten is het „hun hebbe
geen cultuur" een heerlijke vondst,
waarop zij alle geestelijke pijntjes kun
nen afschuiven zoals anderen hun licha
melijke pijntjes op „de griep".
Het zaniken over dit vermeende ge
brek aan cultuur heeft onder de in en
rond de grote Australische st-iden hok
kende Nederlandse immigranten zulke
afgrijselijke vormen aangenomen, dat
een weldenkend mens zich al huive
rend afwendt, wanneer het woord „cul
tuur" maar ter sprake komt. Want door
dit onredelijke zaniken heeft dit woord
de wrange bijsmaak van het „Kultur"
der bezettingsjaren gekregen.
Geen enkele adspirant-emigrant be
hoeft er zich zorgen over te maken, dat
"iJ hier niet op tiid naar ziin concerten
of toneelvoorstelling kan, dat hij hier
geen goede boeken zou kunnen vinden
of dat museumbezoek hem ontzegd zou
worden.
Inderdaad ontbreekt hier het Hol-
I. adse café-leven. Voor wie dit een
overwegend bezwaar is? Voor degenen,
die er inderdaad maar beter aan doen
riet uit het oude land weg te gaan.
Want zij zullen zich overal waar het
„anders" is onbehaaglijk voelen.
Vijf jaar geëist tegen
bankwerker uitWeesp
Terzake van poging tot moord op de
45-jarige houthandelaar uit Weesp
Van V., heeft de Officier van Justitie
bij de rechtbank te Amsterdam giste
ren vijf jaar met aftrek geëist tegen
de 41-jarige bankwerker H. ten H. uit
Weesp.
De verdachte was op een ochtend in
Juni het kantoor van de houthande
laar binnengekomen, die met zijn rug
naar de deur van zijn bureau zat. „De
man schrok zo van mijn plotselinge
verschijning, dat hij mij schopte en wij
tezamen tegen de grond vielen. Ik heb
hem toen met mijn mes gestoken en
later mijzelf een steek in de mouw
toegebracht", aldus verklaarde de ver
dachte. De lezing van de houthande
laar luidde dat de verdachte geruis
loos was binnengekomen, zijn hand
over zijn ogen had gelegd, hem ach
teruit had getrokken en een steek in
de borststreek had toegebracht.
Uit getuigenverklaringen scheen, dat
de houthandelaar, die tevens evangeli
satieleider is, mede schuld droeg aan
het mislukken van verdachte's huwe
lijk. Verdachte's echtgenote had zich
namelijk tegen de wil van haar man
bij deze evangelisatiegroep aangeslo
ten.
Gisteren is het vierduizendste schip
in 1952 de haven van Amsterdam bin
nengelopen. Het is het 1339 brt. meten
de Zweedse s.s. „Selene", dat met gen
lading hout ligplaats heeft gekozen in
de Minervahaven. Het vorige jaar
kwam het 4000ste schip op 4 December
binnen.