Onlusten in Marokko eisten reeds
vijftig doden
Zeven blanken in Z.-Afrika
gearresteerd
Lichter in de Merwehaven na een
aanvaring gezonken
Instelling van Varkensfonds is in
voorbereiding
WEER NIEUWE ARRESTATIES IN
TSJECHO-SLOWAKIJE?
Demonstraties tegen de Fransen
Parijs noemt de
toestand ernstig
Israël heeft weer
een president
Peter Kreuder
jubileert
Vele ongevallen in West Duitsland
Ook zoon van Gandhi
Nog koud en mistig
WEERBERICHT
FRANSEN DEDEN EEN
UITVAL UIT NASAM
HAAGSE WETHOUDER
NAM ONTSLAG
Dinsdag 9 Dec. 1952
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
77e Jaargang No. 11589
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Ontwerp resolutie over
Tunis i"n de V.N.
Garantieprijs van baconvarkens is gewijzigd
Geruchten in Belgrado
Er zouden o a. vijl
oud-ministers zijn
aangehouden
WYSJINSKI VANDAAG
TERUG NAAR MOSKOU
Stichting v. d. Landbouw
protesteert
Tegen importbeperkingen
door België
Treinongeluk in
Breda
NOG STEEDS DICHTE MIST
Willem Vogt technisch
directeur der NRU?
Rechten van Anglo-lranian
niet naar de V.S.
In Londen hangt de mist
in de huiskamer
In Zuid-Afrika zijn gistermiddag ze
ven blanken gearresteerd, omdat zij
deelnamen aan de „ongehoorzaamheids
actie". De zeven blanken betraden Ger-
miston, een woonoord voor inheemsen
in de omgeving van Johannesburg.
Daar organiseerden zü een bijeenkomst
van inheemsen. Het houden van byeen-
Vrijwel in het gehele land bleef
de mist gisteren hangen. Af en
toe was hij zeer dicht en be
droeg het z chl niet meer dan
dertig tot vijftig meter. In de
mistgebieden kwam de tempera
tuur niet boven het vriespunt.
Het hogedrukgebied, dat zich
van de Zwarte Zee over Midden-
Europa tot Engeland uitstrekt,
zal het weer bij ons nog blijven
bepalen. De kans, dat de mist ge
heel gaat verdwijnen, wordt
vooral hier in het kustgebied gro
ter, daar de wind uit zuidelijke
richting wat zal toenemen. De
temperatuur komt overdag maar
enkele graden boven het vries
punt. De kans op neerslag blijft
klein, en in grote trekken zal er
nog weinig verandering optre
den. Tijdens opklaringen is ook
in de komende nacht weer lichte
vorst te verwachten.
Verwachting tot hedenavond.
KOUDE OCHTEND
In de Noordelijke helft van het
land: Ovet wegend droog weer met
plaatselijk nevel. Zwakke tot ma
tige wind tussen Zuid en West.
Temperatuur oplopend tot enkele
graden boven nul. In de Zuidelijke
helft van het land: Nevelig of
mistig weer met in de ochtend
lichte en plaatselijk matige vorst
en 's middags temperaturen om
het vriespunt. Weinig wind.
WOENSDAG; Zon op 8.37, onder
16.29. Maan op 0.55, onder 12.58.
komsten door inheemsen is verboden bjj
een besluit van tien dagen geleden.
Eén van de gearresteerden is Patrick
Duncan, zoon van de voormalige gou
verneur-generaal van Zuid-Afrika, Sir
Patrick Duncan. Tezamen met de blan
ken werden veertien inheemsen en
achttien Indiërs, onder wie de tweede
zoon van Mahatma Gandhi, Manilal,
gearresteerd.
Veertien buitenlandse en plaatselijke
verslaggevers werden eveneens aange
houden, omdat zij zich zonder toestem
ming in het woonoord bevonden. Zij
werden spoedig weer vrijgelaten.
Alle gearresteerden zullen vandaag
voor het gerecht verschijnen.
Een sterke Franse verkenningsstrijd
macht in Indo-China heeft over een
afstand van 12 km een uitval gedaan
van Nasam uit. Ten Westen en Noord
westen van Nasam bevinden de troe
pen der Vietminh zich aan de grens
van de staat Laos. Ook dringen zij op
rondom Laitsjau, de hoofdstad van
Thai. De voornaamste actie van de
opstandelingen schijnt echter te zijn
verplaatst naar de Tonkinese delta,
waar 600 a 800 hunner zijn gesneuveld
bij botsingen met Franse mobiele co
lonnes.
De heer C. A. A. van Luttervelt (WD)
heeft in een gistermiddag gehouden ver
gadering van de Haagse gemeenteraad,
ontslag genomen als wethouder.
Hij had geantwoord op een interpella
tie met betrekking tot een kwestie over
de rioolwaterzuivering, waarna de bur
gemeester namens de grootst mogelijke
meerderheid van het college van burge
meester en wethouders een verklaring
aflegde, waarin gezegd werd, dat deze
grootst mogelijke meerderheid van be
paalde zaken niet op de hoogte was ge
steld.
Zweden heeft in Praag een protest
ingediend tegen tijdens het proces-
Siansky geuite beschuldigingen t.a.v de
vioegere Zweedse gezant in Praag.
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postglronummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 et p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den i.—elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
f 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen f 049
Kijk s m de spaarpot
naar zinken centen
Vergeet niet deze week nog alle
spaarpotten, collectebussen e.d.
na te gaan, raadt het ministerie
van financiën allen aan. Zij be
vatten misschien nog vele zinken
centen. Men weet, dat deze met
ingang van 15 September 1952
buiten omloop zijn gesteld. Tot en
met December a.s. kan men ze
nog inwisselen bij alle postkan
toren, bij- en hulpkantoren der
posterijen en poststations.
REIZIGERS MELDEN ONGEREGELD
HEDEN IN MARACAIBO
Reizigers uit Venezuela hebben de
correspondent van het ANP op het
vliegveld van Curagao medegedeeld,
dat een tweetal dagen geleden ongere
geldheden in het oliecentrum Maracai-
bo voorkwamen. De toestand in het
land is thans rustig. De overheidsdien
sten werken normaal, aldus deze reizi
gers.
TROTE BETOGINGEN van Marokkaanse nationalisten, gericht tegen het
Franse regiem, hebben vnl. in de havenstad Casablanca van Zondagavond
tot Maandagavond minstens vijftig doden en talrijke gewonden geëist. Van dte
doden waren er een en veertig demonstranten, zeven blanken, waarvan enkele
vreselijk waren verminkt en drie man Marokkaanse politie. De onlusten begon
nen met een voor een etmaal aangekondigde staking door het Algemeen Vakver
bond als protest tegen de moord op de Tunesische vakbondsleider Ferhat
Hatsjed. In Franse diplomatieke kringen gelooft men echter, dat deze gebeurte
nissen een rechtstreeks gevolg zijn van het debat in de politieke commissie der
Ver. Naties over Tunesië en Marokko. Extreme nationalisten zouden op deze
wijze op de behandeling van het probleem druk wlilen uitoefenen. Regeringsspre-
kers in Parijs noemen de toestand ernstig, omdat voor het eerst in Marokko en
Tunesië gelijktijdig grote spanning heerst. Er bestaat enige vrees, dat de onlus
ten zullen overslaan naar Aigerië, waar Zondag kleine incidenten voorkwamen
tijdens een begrafenis.
stranten terug. Marokkaanse troepen
werden ter versterking gezonden en
maakten gebruik van hun vuurwapens.
Twintig demonstranten en twee Fran
sen verloren hierbij het leven. De auto
van een hoge Franse politie-officier
werd omvergeworpen en in brand ge
stoken.
Gistermiddag braken opnieuw relle
tjes uit, waarbij nog tien demonstran
ten werden gedood en vier gewond. De
botsing ontstond toen zesduizend man
de Arabische voorstad probeerden bin
nen te dringen. Na een gevecht van een
uur slaagden politie en soldaten er in
de oproermakers uiteen te drijven.
Gisteravond om acht uur scheen men
de toestand meester te zijn. In Casa
blanca is een avondklok afgekondigd.
Samenscholingen van meer dan tien
personen zijn in de gehele stad verbo
den.
De Franse resident-generaal, Austin
Guillaume, heeft verklaard, dat „de
vrede door aggressie is verstoord". Hij
keerde zich tegen geweldpleging „van
welke zijde ook" en zei dat het de
plicht is van Frankrijk de orde in Ma
rokko te handhaven. Tot nader order
zijn drie bladen van de nationalistische
beweging verboden.
Naar verluidt, heeft het Alg. Verbond
van Marokkaanse Vakverenigingen de
Ver. Naties telegrafisch om interventie
verzocht.
rvE ongeregeldheden begonnen Zon-
dagavond in de Arabische wijk van
Casablanca, een soort stad van hutten,
waar ongeveer 60.000 Marokkaanse ar
beiders wonen. Reeds toen vielen er
direct enige doden en werden twee
vooraanstaande Marokkaanse commu
nistische leiders gearresteerd. Een
Europese drogisterij werd door demon
stranten geplunderd.
Fehrat Hatsjed, de vermoorde vak
bondsleider, die secretaris-generaal
van de Alg. Arbeiders Unie van
Tunis was en lid van het IVVV en
wiens dood aanleiding was tot de
hernieuwde onrust in Tunesië,
welke gevolgd werd door een sym
pathiserende proteststaking in
Marokko.
Gisteren is de acht en zestigjarige
Isaac Bcnzvi gekozen tot tweede presi
dent van Israël als opvolger van de vo
rige maand overleden dr Chaim Weiz-
mann. Hy zal morgen worden beëdigd.
Benzvi is lid van de socialistische
Mapai-partij en van Russische afkomst.
Gedurende zeventien jaar is hij voorzit
ter van de Nationale Raad van Pale-
tijnse Joden geweest, die verantwoor
delijk was voor het plaatselijk bestuur
van de Joodse gemeenschappen tijdens
het Britse mandaat.
Namens verschillende Zuidamerikaan-
se staten heeft de afgevaardigde van
Brazilië gisteren in de politieke com
missie der Ver. Naties te New-York een
ontwerp-resolutie ingediend, waarin de
hoop wordt uitgesproken, dat Frankrijk
en Tunesië de onderhandelingen zullen
voortzetten met het doel om tot zelfre
gering der Tunesiërs te komen.
De afgevaardigde van de Ver. Staten,
dr. Jessup, zei dat zijn land de resolutie
zal steunen. De VS blijven de verdragen
tussen Frankrijk en Tunesië erkennen.
Evenals Engeland en Frankrijk zelf zijn
de VS van mening, dat de kwestie nog
niet bij de Ver. Naties dient te worden
behandeld.
Zes leden van de Soemka-partij
(een nazistische organisatie in Perzië)
zijn Maandag onder borgtocht in vrij
heid geteld. Zij waren drie maanden ge
leden gearresteerd tegelijk met hun
leider Montsjy Adeh. Laatstgenoemde
blijft voor het ogenblik in de gevange
nis.
MINISTER MANSHOLT voert met het agrarisch bedrijfsleven besprekingen
in verband met de moeilijkheden bij de afzet van varkensvlees. Er bestaat
in principe overeenstemming over de instelling van een Varkensfonds, dat hand
having van de gegarandeerde prijs voor baconvarkens tot taak zaf hebben. Na
overleg met de Stichting voor de Landbouw, welk overleg nog op enkele aan
vullende punten moet worden voortgezet, heeft minister Mansholt besloten met
ingang van gisteren de speling in de gegarandeerde prijs voor baconvarkens,
die tot nu toe 5 cent naar beneden en "jar boven bedroeg, op 10 cent te brengen.
De minister heeft voorts beslowr tVjntjs voor baconvarkens in Januari 1953
te verlagen ais gevolg van de gedaalde voederprijzen op de wereldmarkt.
VOLGENS het officiële Joegoslavische persbureau „Tanjoeg" zijn bij een nleu-
we golf van arrestaties in Tsjecho-Slowakije vijf oud-ministers en „vele an
deren" aangehouden. De vijf oud-ministers zouden zijn Gregor (Buit. Handel),
generaal Svoboda (Defensie), Kopriva (Politie), Erban (Arbeid), en Kliment
(Zware Industrie). Aanvankelijk werd ook gemeld, dat vice-premier Fierlinger
tot de gearresteerden zou behoren, doch dit werd later ingetrokken. Volgens
„Tanjoeg" waren de gearresteerden vrienden van Rudolf Slansky, de secr,-ge
neraal der Tsjcchoslowaakse Communistische partij, die vijf dagen geleden met
tien andere functionarissen werd opgehangen op beschuldiging van hoogverraad
en spionnage, Radio-Praag heeft tot nog toe geen melding gemaakt van deze ar
restaties.
WAN dr Gregor meldde radio-Praag
een week geleden, dat hij van zijn
post als minister van Buitenlandse Han
del was ontheven. Er werd geen reden
voor deze maatregel opgegeven, maar
twee van de beklaagden in het proces-
-Slansky waren voormalige ondermi
nisters van Gregors ministerie. Gregor
bracht handelsverdragen met Sowjet-
Rusland en communistisch China tot
stand. Hij was ook lid van het presidi
um van de Tsjechoslowaakse commu
nistische partij. Generaal Svoboda was
van 1945 tot 1950 partijloos minister
van Defensie en is ook vice-premier
geweest. In de oorlog commandeerde
hij een Tsjechoslowaakse divisie in
Rusland en verwierf hij de Orde van
Lenin.
Kopriva is hoofd van het minsterie
van Nat. Veiligheid geweest, doch werd
in Januari van dit jaar „op eigen ver
zoek" van deze post ontheven. Erban
was een van de socialisten, die na de
beruchte staatsgreep tot de communis
tische partij overging. Kliment werd in
September van dit jaar van zijn minis
terspost ontheven.
De Sowjet-mmister van Buitenlandse
Zaken, Wysjinsky, die leider is van de
Russische delegatie by de Ver. Naties,
zal zich vandaag inschepen om de terug
reis naar Moskou te aanvaarden.
f
De Duitse musicus Peter Kreuder
herdenkt zijn zilveren componisten
jubileum. Ter gelegenheid daarvan
zal de Duitse radio een uitzending
aan het werk van Kreuder wijden.
Men ziet de componist hier in de
studio.
De Stichting voor de Landbouw heeft
in een brief aan minister Mansholt haar
ernstige ongerustheid uitgesproken over
de wyze, waarop België de bepalingen
van het landbouwprotocool ten aanzien
van tuinbouwproducten toepast.
België stelt vaak minimumprijzen
vast, welke ver boven de Belgische
kostprijzen liggen en heeft bij herha
ling de invoer van bepaalde producten
onmogelijk gemaakt. De Stichting heeft
aangedrongen op protesten tegen alle
onredelijke Belgische maatregelen en
verzocht te streven naar een meer be
vredigende regeling voor de uitvoer
van tuinbouwproducten naar België.
VARKENSPEST IN ONS LAND
In October waren er in ons land
23.916 varkens van 623 eigenaren aan
getast door varkenspest. Hierbij Waren
6504 nieuwe gevallen van 264 eigenaren.
In Noord-Holland waren er 1489 geval
len, waarvan 846 nieuwe.
Een foto van de gehavende Diesel-
electrische trein, die gistermorgen
op het stationsemplacement te
Breda in botsing kwam met een
rangerende trein. Zoals men weet
kon de bestuurder zijn leven red
den, door nog net uit de cabine te
springen. Enkele reizigers werden
gewond.
AUGUSTIN GUILLAUME
....Voor alles orde....
Maandagmorgen braken opnieuw on
lusten uit. De demonstranten namen
enkele politiemannen gevangen en ont
wapenden hen. Een menigte van zes
honderd personen deed n.1. een aanval
op een politiepost. Toen deze werd af
geslagen, keerden drieduizend demon-
ZIJ NAMEN HET OP VOOR DE INHEEMSEN
gevolg van de mist een personentrein
op een stilstaande locomotief gereden.
Dertig personen werden gewond. Ten
Westen van Osnabrück reed een ran
geerlocomotief op een stilstaande per
sonentrein. Een zeventigjarige kwam
om het leven, doordat hij met zijn
hoofd tegen een deurknop werd geslin
gerd.
In Munster werd voorts een straat
geruime tijd geblokkeerd, doordat
over een afstand van honderd meter
acht auto's op elkaar botsten. Twee
personen werden gewond. De meeste
auto's werden zwaar beschadigd. Op
de Rijn by Krefeld-Urdingen kwam
in dikke mist een aantal Rijnaken met
elkaar in botsing. Waarschijnlijk zijn
twaalf tot vijftien schepen bij de aan
varing betrokken. Door de mist waren
reddingsvaartuigen niet in staat uit
te varen om de schepen te helpen.
Reddingsploegen, artsen en zieken
auto's worden aan beide zijden van de
Rijn in gereedheid gehouden.
In Londen hangt de mist zelfs bin
nenshuis. In sommige bioscopen was
het zo erg, dat de voorstellingen niet
konden doorgaan. Borden en tafelgerei
kon men enkele uren na het afwassen
niet zonder meer gebruiken, daar de
mist in sterke mate is verontreinigd
door stads- en fabrieksvuil, dat neer
slaat.
De NCRV, de KRO en de VARA heb
ben by het bestuur van de NRU een
voorstel ingediend tot herverdeling van
de commissariaten, welk voorstel onder
w-f,r d® vo?rdracht bevat van de heer
K™V°ft als technisch directeur van
de NRU. Het bestuur van de NRU zal
December in vergadering
bijeenkomen en o.m. dit voorstel in be
handeling nemen.
v-WpnBrA^,minisle: van buitenlandse
"n w A uny heeft gisteren
-n het Lagerhuis ontkend, dat er be-
sprekingen gevoerd worden met hot
Amerikaanse mlnisteiie van Buiten
landse Zaken over de overdracht, van
ae rechten en belangen van de Anglo-
Iraman in Perzië aan een groep Ame
rikaanse oliemaatschappijen.
QOK gisteren Heerste er op vele plaatsen in West-Europa nog een dichte mist,
waardoor wederom tal van ongevallen te land en te water zyn voorgekomen.
In de Merwehaven te Rotterdam werd de Nederlandse lichter „Risico" gister
morgen aangevaren door het Engelse stoomschip „Aire". De lichter verdween in
zeer korte tijd in de diepte. De schipper, zyn echtgenote en drie kinderen, als
mede acht havenarbeiders, die in het ruim werkzaam waren, konden zich op het
laatste nippertje in veiligheid stellen.
UET eiland Schouwen en Duiveland
was gisteren door de mist zo goed
als geïsoleerd. Voorts lagen in het ge
hele land tal van veerponten stil. De
dienstregeling der Spoorwegen verliep
gisteren over het algemeen ook niet
bijzonder vlot.
Op Schiphol konden gisteren geen
vliegtuigen landen, daar er nog geen
honderd meter zicht was. Wel zijn de
vliegtuigen van enkele lijndiensten nor
maal gestart.
In Münster in West-Duitsland is als
