WfIÏ^^TEEM voor ACTIEVE Kil, tochtig paleis werd eer gerieflijk studiecentrum Levensdoel voor kunstenaars en invalide vakarbeiders Arb!df H£,DSeES™JD,NG Arbeiders ,njwilli, week zonder werk om collega s te helpen Uitgebrande balzaal bleef echter nog een iroosteloze ruïne Geslaagd experiment in Nijmeegs bedrijf B"a.DS?pSET v" Callantsoog Voetballers schoten met scherp Goede oplossing Noordhollanders en Friezen hebben hei meesie gevoel voor dit geduld vragende werk Geen zijde van interesse van de O. K. en W. BESLUITEN VAN DE URKER RAAD De verslagen van Kerstleesten Koninklijke kok kookt nu voor studenten Anna Paulowna Raad komt heden bijeen DINSDAG 23 DECEMBER 1953 UIIH OU/1U HO MJMUKjMU. •TWEEHONDERD EN VTBWlS^SÜ! laggevcr"> tedf z^*en "L|doclUeroni,ern«1niingervanitdfeN*vrie.k Honig's artikelen de Zkan -: dc ,aatete vier Bma^ldtdne .N-V. „De Bijenkorf" k„„„ twaalf tot vijftien Koog van man een week vrUwlnlg Werkloos61—-ft JroePen i0°nD^NVWeLklfrSdln h6t uaarvuor financiële consequenties, die „lt d(t eir?mént° vo^tviti^""6^-1 van EE* EXPERIMENT? Ja. dat was het. Immers op deze wjjze werd Iets geheel nieuws geprobeerd, name lijk om een groep werkloze arbeiders de plaats van de vrijwillige werklo zen te laten Innemen. Hierdoor werd een twaalftal arbeiders aan vast werk geholpen. Men kan op dit ogenblik reeds zeg gen, dat het experiment geslaagd is. Men zou de proef dan ook gaarne voortzetten, doch dan moet er een mo gelijkheid worden gevonden om niet de gehele financiële last er van op het bedrijf (90 pet) en op de arbeiders (10 pet) te laten neerkomen. Het besef dat een mens hU langdurl ge werkloosheid grote kans maakt moreel te gronde te gaan, dringt ln steeds breder kring door. Werkloos heid Is een gevaar ook voor de ge meenschap, zo groot dat alles gedaan moet worden om langdurige werkloos heid te voorkomen. Dat ook het bedrijfsleven zich zijn verantwoordelijkheid steeds meer be wust wordt, bewijst deze merkwaardi- de proefneming. Zowel de overheid als het bedrijfsleven heeft voor het Nij meegs experiment zeer grote belang stelling getoond. „Betekent dit nu, dat deze proef nu al op veel groter schaal kan worden toegepast?" hebben wfl aan de direc tie der firma Honig gevraagd. „Zover zijn we nog niet", was het antwoord. ..Maar wanneer de toepassingsmoge lijkheid niet ernstig in de practrjk wordt onderzocht, zal men nooit we ten, of het idee op groter schaal le vensvatbaarheid heeft". De practijk. J)E PRACTIJK van de afgelopen vier maanden heeft geleerd, dat er aan de uitvoering van het plan zeker ook moeilijkheden vastzitten. Tweehonderdenveertig van de vijf honderd weekieners uit dit bedrijf na men er aan deel. Het waren allen men sen boven achttien jaar: „prouctle"- arbeiders en voorlieden. De vakarbei ders, zoals technici, die moeilijker te vervangen waren, rouleerden niet mee. wel echter velen, wier verant woordelijkheid voor een goede gang van zaken, eveq hoog gewaardeerd mag worden als van de vakarbeiders. Deze omstandigheid en het feit, dat het Nijmeegs bedrijf, ongeveer hon derd verschillende functies kent sommige met een lnlooptfld van maanden heeft een grondige plan ning nodig gemaakt Een schema, ook van vervanging en verschuiving op gesteld en nauwkeurig aangehouden. Dit heeft administratieve romslomp meegebracht, maar er dan ook toe geleid, dat de zaak normaal bleef draaien. Voor de mensen, die werkloos wer den, organiseerde het bedrijf voorts ontwikkelingscursussen. Deze kant van het zogenaamde vcttverlngsplan verdient ook zeker de aandacht. Er komen nu immers zeer bepaalde ont wikkelingsmogelijkheden voor de ge wone werkers in de periode van hun Vrijwillige werkloosheid. Hiervoor zal leder oog hebben, die beseft hoeveel er nog ontbreekt aan de volksontwikke ling en hoe slechts een goed ontwik keld volk z(jn levenspeil In geestelijke en materiële zin zal kunnen handha ven en opvoeren. Bij gehele vrijwillige deelneming bleek, dat de meeste belangstelling uitging naar een ruimer begrip en kennis van het bedrijf waarin men werkte. Dc vrijwillige deelneming aan cursussen en excursies bedroeg ech ter nog slechts 10 pet, hetgeen over eenkomt met wat ook de stedelijke so ciaal-culturele zorg voor de werklozen te zien pleegt te geven. De cursussen z|jn echter zeer goed geslaagd en de directie verwacht dan ook een grotere ,ctle van het bedrijf de ge- gingen gtetefd' dat d® bedryfsverem- övefgaan «Le3Ige ,mtkering zouden ze 8?™ fn de wekelijkse werklo- 5®5; waardoor de aanvulling van be- geweSM?go™ndei\ kostbaar zou zijn nam-,grond van het feit, dat iS w.?.n,S ï?n de bedrijfsvereni- i S^echts van een vrijwil- ten dezer£ h®id sprake was, besio- ten deze geen uitkering te geven. Dit heelwa^T11^ *eweest, waarovir neei wat te doen is geweest. ar 's ^hter een gerechtvaardige van over- 'op, dat in de toekomst idsv gegevenzal worden tot het bedrag der besparingen voor de steungeven de Instanties. Van deze bijdrage zal het in niet geringe mate afhangen, of het experiment kan worden voortge zet. Als dc overheid daartoe zou kun nen besluiten, betekent dit, dat onge veer de helft van de kosten gedekt zouden kunnen worden, de andere helft blijft dan voor rekening van de ondernemers en van de arbeiders, die wat voor hun werkloze kameraden overhebben. Men kan wellicht vrezen, dat dit voorbeeld, dat een sterk idealistische opzet verraadt, weinig navolging zal vinden. Maar misschien is dit een re den te meer om een bedrijf, dat vrij willig een steenntje bijdraagt om het vooral in de noodgebieden zo nijpen de werkloosheidsvraagstuk de tanden uit te trekken, de volle kans te geven om dit werk te verrichten en een «.e- gemoetkomin!» in de kosten te verle nen. Indien bij langdurige toepassing dit systeem levensvatbaar zou blijken, dan kan men op grond van de opge dane ervaring gemakkelijker nagaan, hoe men ook andere bedrijven ertoe zou kunnen bewegen werklozen langs deze weg in te schakelen in het nor male arbeidsproces. De rust van enkele weken heeft aan het spel van Callantsoog geen afbreuk gedaan. Dat bleek in de wedstrijd tegen AGSV. Dadelijk na het aanvangsignaal Pakte men goed aan en reeds na een Paar minuten wist Jan Mooij uit een zuiver genomen corner door J. Zwaan, U scoren. AGSV kwam daarna wel goed opzetten en voor het Callantsoogdoel ontstonden een paar hachelijke mo menten, maar Korteland wist erger te voorkomen. Voor rust stonden de lat en de Aartswoudkeeper de Cauants- ogers in de weg en zo eindigde het eer ste gedeelte met 1-0- Na rust vlotte het bijzonder goed in de Callantsoogvoo - hoede. Borst zorgde voor nummer Een grote verbetering was het dat i^e Graaf van plaats verwisselde met wa ken. De Graaf stuwde de voorhoede tel kens op, tengevolge waarvan Borst mei vier en Hoogvorst met één goal de stand ten slotte op 7—0 brachtc. Scheidsrechter Leijen leidde goed. Het dameszangkoor „Zanglust'leed, *at het aantal leden betrof, de laatste tijd ietwat aan bloedarmoede. Na enig beraad werd besloten er een gemeng koor van te maken en dit besluit heeft tot uitstekende resultaten 8c'eld' d^„ Verschillende heren zch tot de schone Zangkunst aangetrokken gevoelden, der leiding van de dirigent, de heer ij^ Prins zal in het nieuwe jaar dan OOK tveer met frisse moed worden bego met een flink aantal leden. Indien er echter nog meer zangliefhebbera - te worden met open armen ontvang Het koor van de Chester-kathedraal te Londen houdt een generale repetitie voor de jaarlijkse kerstuitvoering in de romantische sfeer van dit beroemde bouwwerk In Haarlem worden eeuwenoude gobelins hersleld (2) (Van onze speciale verslaggever) nE RESTAURATIE VAN eeuwenoude gobelins, zoals dit geschiedt in een grauwe, afgedankte school in Haarlem onder de wetenschappelijke leiding van mr dr G. T. van Ysselsteyn, is niet ieders werk. De ervaring heeft geleerd, dat de Noordhollanders en Friezen hier het meeste gevoel voor hebben. Deze zijn netjes en artistiek genoeg, en bezitten de noodzakelijke individualiteit om deze half vergane wandtapijten weer de gloed van een kunstwerk te geven, te maken tot een levend ornament, waarin diepte zit. Het merkwaardige feit doet zich voor, dat mensen met kwaliteiten uit andere streken van ons land het ge voel daarvoor niet in hun vingertoppen hebben. Hun werk mist hoe correct het overigens verricht wordt de gloed van een persoonlijkheid. Het wordt vlak en doods. in één klasselokaal. Weefstoelen, die geheel in eigen, beheer uitgedacht en vervaardigd werden. Beeldende kunstenaars, die anders in een steunregeling zouden vallen, en invalide arbeidskrachten metaalbe werkers, houtbewerkers en andere vak mensen vinden hier «en uniek cn LIERSTEL VAN deze oude 11 Hon die soms niet wandkle den, die soms niet meer dan flar den zijn, eist naast kennis en vakman schap, een oneindig geduld. Vele jaren zijn er soms nodig om één tapyt weer de schoonheid te geven, die het merk teken was van de oude meester-wevers en die er drie eeuwen geleden al de bijzonder hoge waarde aan gaf. In vijf lokalen van de oude Haar lemse school, - veel te kort ruimte voor de vijf-en-zeventig kunstzinnige rhensen en het veel plaatsvragende in strumentarium - liggen.de dikwijls zwaar beschadigde kleden in een brand kast of gespannen op lange werktafels. Altiid zijn dezelfde delen m de lange reeks van jaren vergaan", zegt de be drijfsleider, de heer Fred. Visser. „Al tijd de bruin wollen partijen omdat deze wol in vroeger eeuwen geverfd werd met "en oxyderende, ijzerhoudende Sdte) en de gele partijen van zijde Mop het licht in de loop der jaren Iln vernietigende uitwerking had). - nikt het of deze kleuren nog ®°aar 4inig tè lijden hebben gehad. Wanneer men er echter even tegenaan Ukt? ziet men ze tot stof verstuiven". Nijvere handen. rN DE Haarlemse herstelplaats van an- liipke textiel wordt steeds begonnen hpt PeTmoeVtawÓrden,"nauwkeurig1"na !en„p veTouwen en de stopSters aan hun lange getouwen tedere ZQrg n werktafels stra*awat hersteld groot talen Dertienhonderd tinten wof en vierhonderd tinten zijde staan y01 rhij ter beschikking, hun daa[bï.t n0dig ruwweg uitgesne- S0mSdeeUen die natuurlijk geheel den gedee"cn' opnieuw te weven. VlïwidSiSuw» vinden een p» In de onder leiding van burgemeester G. Kcijzer gehouden vergadering van de Urker gemeenteraad zijn tal van pun ten aan de orde gekomen. Hiervan noe men we in de eerste plaats een mede deling van Ged. Staten dat zij zich niet meer zullen verzetten tegen het. met toepassing van de art. 72 e.v. der Lager Onderwijswet 1920, beschikbaar stellen van resp. f 62558.32 en f 2543, aan de schoolvereniging Rehoboth voor restau ratie van het schoolgebouw aan de Vuurtorenstraat, en voor de aanschaf' fing van meubilair e.d. Aan H. Romkes werd op diens ver zoek per 1 Jan. a.s. eervol ontslag ver leend als ambtenaar belast met de in ning der Vurengelden en in diens plaats werd benoemd de heer H. Pas terkamp. De voorzitter deelde mede, dat voor 1953 een bijzondere uitkering uit het ge meentefonds is geraamd ad f 62.075. Voort kwam aan de orde een voorstel van B. en W. tot het verlenen van een crediet ad f 60.000 voor het aanbrengen van een wegverharding op de z.g. om- ringdijk. De raming bedraagt f 71.000, doch bij gedeeltelijke uitvoering in het DUW-verband kan men op f 11.000 sub- sidi rekenen van het rijk. Na breedvoe rige discussie werd het voorstel aange houden. Op voorstel van wethouder H. Brands werd een crediet ad f 170 ver leend voor de aanschaffing van een wa gentje voor de watervoorziening van de vloot. Bij de rondvraag verzocht de heer Roffeman B. en W. de singels te doen uitbaggeren ten behoeve van de brand weer, alsmede om ter verlevendiging van het landschap enige eenden en zwa nen in de singels uit te zetten. De voor zitter deelde mede, dat B. en W., hier over al hebben gesproken met Ir. Cris- tiaanse. Deze beweert echter dat het vuil op de bodem van de singels zich op natuurlijke wijze zal oplossen. Bij uit baggeren bestaat het gevaar dat het ta lud wordt beschadigd. TENEINDE ook onze redacteuren 1 en verslaggevers de gelegen heid te bieden de Kerstdagen zo veel mogelijk in de huiselijke kring door te brengen, zullen wij aan de uitnodigingen tot het bij-- wonen van Kerstfeestvieringen op de vooravond of tijdens de Kerstdagen geen gevolg kunnen geven. Indien prijs gesteld wordt op een verslagje van de Kerst feestviering wordt de organisa toren vriendelijk verzocht dit zo spoedig mogelijk aan ons bureau te bezorgen. Verslagen, welke ons later dan twee dagen na Kerstmis bereiken, zullen niet meer worden opgenomen. DE HOOFDREDACTIE. nuttig bestaan. Dat wil zeggen, natuur lijk zo lang er opdrachten zijn. Moei zaam cn met veel zorg is het team op gebouwd, dat hier thans werk vindt. Maar aanstonds aal er voor de schil ders het eerst geen werk meer zijn. Dat is het zorgenpunt voor mej. dr Van Ysselsteyn, die de ziel Is van deze hele onderneming, welke voor 60% ge- financieerd wordt uit.... Sociale Bij standsregeling voor Beeldende kunste naars en de regeling, zoals die voor de D.U.W.-arbeiders geldt en voor de rest door de gemeenten Nijmegen en Maas tricht. Merkwaardige verhoudingen toch. Voor 60% betaalt het departement van Sociale Zaken de kosten van dit cul tuur-historische werk. O.K. en W. schrapte de subsidiepost voor restau ratie van roerend kunstbezit van zijn begroting 1952. WEEL IS HIER in de loop der jaren tot stand gebracht. In de eerste plaats heeft restauratie plaats gehad van Haarlems beroemde Val van Da- miate 10.50 meter lang. Daar is in 1939 met enkele werkkrachten mee begon nen. Pas in 1949 echter bereikte het instituut, dank zij de samenwerkende kracht van Nijmegen en Maastricht, z'n huidige niveau. Nijmegen had een zwaar beschadigde millioenenbezit van vier-en-twintig kostelijke gobelins, Maastricht een veel minder verwaar loosde collectie van negentien stuks. Nijmegen heeft inmiddels zes prachtig gerestaureerde wandtapijten terug ge kregen in zijn nieuwe raadhuis, waar ze een rijke Stoffering vormen. Maas tricht acht. Vermoedelijk zal de Maas trichtse collectie in 1954 geheel klaar zijn. Over het gereed komen van de Nijmeegse verzameling valt nog niets te zeggen. Paleis Noordemde ondergaat meiamorpbose iVan onze speciale verslaggever) VOG MAAR EEN KLEIN GEDEELTE van het Koninlfjk Palels Noordeinde h paleisruimte: slechts de eerste verdieping van de linkergalerij aan de voor zijde en de rechtervleugel begane grond aan de achterzijde. De vertrekken op de eerste verdieping zijn als ontvangruimte inderdaad nog koninklijk, die aan de achterzijde huisvesten slechts de administratie van de hofhouding. Do rest van het gebouw en dat is dan verreweg het grootste gedeelte is in gebruik bij het „Institute of Social Studies" der Stichting voor Internationale samen werking der Nederlandse Universiteiten en Hogescholen. Hoe begrijpelijk. Het is of lievei gezegd was een gebouw, waarin hel altijd tochtte; zelfs op windstille zo merse dagen was het er tochtig kil ol kil tochtig. Lange gangen zonder tocht deuren en onmenselijk hoge en grote vertrekken, die niet centraal verwarmd werden, maakten het Paleis Noordeinde ongezellig. Als een schoorsteen hebben de lange gangen gewerkt, toen er in 1948 brand uitbrak in de balzaal op de eerste verdieping. Nog steeds heeft geen restauratie van dit vertrek plaats ge- had. Het is een van de weinige zalen ln empire-stijl in Nederland. Monumen tenzorg wil dit stijf-deftige milieu weer z'n oude aanzien geven. Ook de voor de balzaal gelegen zaal, die met zijn hoge ramen uitzicht geeft op het Noordeinde met het standbeeld van Willem de Zwijger is nog een ruïne. Het bluswater van eertijds heeft het parket losgeweekt en kromgetrok ken. Een triest beeld naast de beroem de balconkamer van de Koninklijke familie. Met voortvarendheid wordt er thans echter aan gearbeid om deze ruïneuze situatie weg te werken. De gewezen ga lerijzaal de rechtervleugel aan de voorzijde wordt bibliotheek voor het instituut, de voormalige balzaal zal aula worden. „Indische zaal" bleef TVOCH INTUSSEN heeft Den Haag het grootste gedeelte van het gebouw al bewoonbaar gemaakt. De vijf en twin tig studenten, uit Aziatische landen, dia bij deze jonge instelling staan inge schreven, wonen er al op dc tweede etage, waar de ongezellige zalen ver broken zijn tot gezellige en rustige stu- deer-slaapkamers. Voor elke vier stu denten werden douchecellen aange bracht en voor elke vijftien studenten is er een badkamer. In plaats van de in de loop der eeuwen uitgesleten traptreden, zijn er nn met koper en rubber beslagen traptreden. Draadglas deuren op tal van plaatsen in de gan gen hebben de tocht uit het gebouw gehaald en centrale verwarming ten koninklijke tijde waren er zes man de hele dag doende om de kachels bran dende te houden brengt een aange name temperatuur in de vertrekken. Hoewel het gebouw zich uitstekend geleend heeft voor het doel, waarvoor het thans reeds onofficieel in gebruik genomen is, zijn er weinig vertrekken onveranderd gehandhaafd. Dat is eigenlijk alleen het geval met de zoge naamde Indische zaal, een vertrek met rijkgebeeldhouwde wanden in donker bruine houtsoort, welks inrichting een geschenk is geweest van het Indone sische volk aan H.M. Koningin Wilhel- mina bij haar kroning. Wat ook onveranderd bleef, dat was iets in de keukensfeer. Zeker, de in richting van dit vertrek in het souster- rain werd grondig gemoderniseerd. Maar de koninklijke kok bleef op zijn post. In plaats van voor het koninklijk gezin, kookt hij nu voor de studenten: Indonesiërs, mensen uit Pakistan, Is raël en enkele Amerikanen, die in on verstaanbare klanken levendig met el kaar discussiëren, en straks terug ln hun land een bijzondere herinne- het kleine Nederland zullen kunnen behouden. niT INSTITUUT Is uniek in de wereld. U Het is een export-centrum van we tenschap, gegroeid uit de behoefte tot internationaal Wetenschappelijk contact en het verlangen om de wereld zo ruim mogelijk te laten mee_ profiteren van het reservoir van kennis, waarover ons land beschikt wordt Buitenlandse en Nederlandse studen ten en hoogleraren wil men hier met el kaar in aanraking brengen. Men biedt hun volledige gastvrijheid en een ze kere mate van comfort en hoopt nu, dat hiermee een belangrijke bijdrage gele verd wordt om de betekenis en het ge zag van ons land in de wereld te doen groeien. Er is indertijd veel over dit instituut te doen geweest Niet omdat men deze instelling niet graag in het leven ge roepen wilde zien het feit, dat hier een basis voor samenwerking was tus sen alle in Nederland werkende uni versiteiten en hogescholen werd ten zeerste toegejuicht maar omdat er een belangrijke stroming was, die ves tiging ervan in een bestaand universi teltscentrum in plaats van in 's Gra venhage voorstond. De voorstanders van Den Haag als vestigingsplaats hebben het pleit ge> wonnen, ook al doordat Koningin Ju- liana het Paleis Noordeinde beschik baar stelde en de gemeente 's Graven' hage de kosten van een grondige ver bouwing wilde dragen. Onbewoonbare villa NU DOOR de talloze zalen, ha mers en lange gangen dwaalt, her kent de „onbewoonbare villa" van voor heen niet meer. Maar de mensen, die het interieur vóór de verbouwing za gen een verbouwing, die overigens nog niet geheel voltooid is herinne ren zich die oude toestand nog dege lijk. „Terecht", zeggen zij, „is het al tijd „tijdelijk" paleis geweest. Reeds voor Frederik Hendrik, maar ook nog voor ons vorstenhuis. In 1813 bij het begin van het koninkrijk werd het Loo als definitief zomerverblijf, het Paleis Noordeinde als voorlopig winterverblijf aangewezen. Bijna anderhalve eeuw is het „voorlopig" gebleven. Koningin Ju- liana heeft er nu een streep onder ge zet". WIE rv»e- Ieder jaar is het opnieuw een sym bolisch gebeuren, wanneer de laat ste Zondag voor Kerstmis de vier /irlmflvi tL/inro/)M niriVfJon C f O ïf* PTT. De raad van Anna Paulowna komt hedenavond om acht uur bijeen, in deze vergadering zullen de raadsleden kennis kunnen nemen van de plannen voor het te bouwen tehuis voor ouden van dagen. De grenzen van de ge meente zullen engszins moeten worden gewijzigd. Echter niet in die zin, dat de gemeente Wieringerwaard zich reeds zorgen behoeft te maken. Het gaat om een klein stukje Waddenzee. B. en W. stellen voor om het bloembollenbedriif ..Ceres" te verhuren aan de firma P. .T. Timmer voor f 1050 per jaar. Voorgesteld wordt om de termijn binnen welke de onbewoonbaar ver- klaarde woningen Nieuwe weg 85 en Zandvaart 4 moeten zijn ontruimd, met een jaar te verlengen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1952 | | pagina 5